Presentator Ivo de Wijs
is geen 'milieugoeroe'
Liefde
is niet
simpel
Vroege
Vogels
Richard
Thompson
Oplossing
vrije tijd zaterdag4juni 1994 27
BLACK HERITAGE
postzegels
puzzelen
BRUIDSBOEKET
BRUILOFT
DANK
DECORATIE
DIADEEM
DRANKJE
ECHT
T
E
U
Q
c
A
J
R
R
u
E
L
K
FAMILIE
L
E
s
P
A
K
E
J
K
N
A
R
D
FOTOGRAAF
GASTEN
B
K
o
F
F
1
E
K
A
M
E
R
T
HAPJES
K
N
A
D
U
E
1
L
1
M
A
F
S
HUWELIJKSREIS
H
N
JACQUET
T
R
U
L
S
E
J
P
A
0
1
KAPSEL
1
E
s
M
T
R
A
A
T
L
E
D
E
KERK
K
E
K
E
L
A
A
Z
1
T
T
E
R
KLEUR
R
1
T
E
F
S
M
u
R
E
1
S
S
KOFFIEKAMER
OUDERS
U
T
E
D
0
A
R
A
0
T
1
N
K
POCHET
J
P
H
A
E
B
A
T
A
U
K
E
IJ
RECEPTIE
W
E
C
1
1
K
S
R
H
S
R
T
L
SLUIER
STADHUIS
u
C
0
D
W
W
0
D
G
J
E
S
E
TAART
0
E
P
U
u
c
A
E
1
0
K
A
W
TROUWJURK
R
R
o
O
E
T
H
C
E
u
T
G
u
TROUWKAARTEN
-
R
H
TROUWRING
T
R
R
D
S
R
E
D
U
O
0
TROUWSTOET
T
T
G
N
1
R
W
U
O
R
T
B
F
ZAAL
In deze mengelmoes van letters zijn al de genoemde woorden verstopt. Ze zijn te lezen van links naar
rechts, van rechts naai- links, van boven naar beneden of omgekeerd of schuin. Sommige letters worden
dubbel gebruikt.
Streep alle woorden door. De resterende letters vormen dan regel voor regel van boven naar beneden nog
een woord.
Stuur dit woord op een briefkaart naar:
Puzzelredactie PZC
Postbus 466
4380 AL Vlissingen
Uw briefkaart moet uiterlijk woensdagmorgen in' ons bezit zijn. Vermeldt daarbij uw naam, adres en
woonplaats.
De PZC stelt de volgende prijzen beschikbaar: eerste prijs een VVV-bon van 50,-, tweede, derde en
vierde prijs een WV-bon van 25,-.
De oplossing en de namen van de prijswinnaars vindt u in de PZC-bijlage 'Vrije Tijd' van volgende week.
De prijswinnaars van het cryptogram van vorige week zijn: A. de
Vries, Kanaalweg 110. Sluiskil (WV-bon ƒ50,-). De VVV-bonnen van
25,- gaan naar: Mw. J. Braam, Burg. Baaslaan 6. St. Laurens; W.M
de Wild-de Graag, v, Zijlstraat 17, 's-Heerenhoek en M.F. van Eek
hout, Oranjedijk 56, Vlissingen. De prijzen worden binnenkort toe
gezonden.
Oplossing vrijdag
f 1 a m b o u w
rommelig De woorden op de eerste en derde verticale re-
Ubbergen gel zijn: fruithal en ambtseed. Het sleutel-
interval woord luidt:'aftroeving'.
Tasman i e
hoestbui
a d e m 1 o o s
1 i d w o o r d
wenskaart
e—w—o-t—a
inhaalverbod
-t—a—e—r-a—o
leuren-pakgoed
1—n-b—ar—i
toekomstmuziek
r—e—ea—e—s-
lammergier—toer
-p-bn-t-t-1-
warenhuizen
-a-c-o-n-n
vryhouden
-t-d-
meden
r-n-
Imago-problemen laten hem
koud. Thompson weet zich ver-
0 zekerd van een behoorlijke schare
liefhebbers, zeker nadat de platen-
II maatschappij in 1991 zijn album
!6 'Rumor And Sigh' eindelijk vol-
i- gens de regels ging promoten. Iets
|5 wat met een Richard-Thompso-
nalbum in geen jaren was gebeurd.
Thompson weet ook dat hij in mu
il zikantenkringen op handen wordt
1 gedragen. Bob Dylan wilde vorig
jaar wel op de Expo in Se villa spe-
[i len, maai- dan moest Thompson
i'hem begeleiden. Bonnie Raitt nam
i' een liedje van hem op op haar
nieuwe cd en mede daardoor speel-
de hij in het voorprogramma van
i! haar Vredenburg-concert. Bands
j als R.E.M., Los Lobos en collega's
als David Byrne en June Tabor
werken mee aan een tribute-plaat
met covers van Thompsons liedjes
die in het najaar verschijnt.
Ook aan deze positieve zaken heeft
j hij geen boodschap. „Ik weet wat
ik wil. Ik ben muzikant. Ik doe ge
woon mijn best. Dit is een aardig
album, maai- ik ben eerlijk gezegd
alweer met mijn gedachten bij de
,j volgende plaat. Sterker nog: ik heb
t de volgende drie platen al in mijn
2i hoofd.'Mirror Blue' namelijk heb
ik al een jaar klaar. Voor mij is het
al een oud album."
„Waar ik vooral blij mee ben is het
geluid van de plaat. Ik wilde iets
anders dan een doorsnee-rockbe-
nadering. Bas, drums, gitaar, gi
taar, keyboards ligt zo voor de
hand. Met producer Mitchell
Froom zat ik me af te vragen wat
we niet nodig hadden. En we kwa
men uit op de drums. Bij de drums
komen zo veel clichés om de hoek
kijken. Moderne rockdrums zijn
toegesneden op stadiongeluid. En
omdat we een intiem album wilden
maken, opgenomen in een huiska
mer bij wijze van spreken, moesten
we een kleine drum-kit hebben.
Ook al omdat we arrangementen
hadden opgebouwd vanuit de
akoestische gitaar. Het is dus een
soort anti-U2-album geworden. Bij
U2 is alles zo belangrijk. Elk
woord, elke letter die ze zingen. Al
les is zo intens. En het wordt ge
bracht met een air alsof ze De Ul
tieme Boodschap te verkondigen
hebben. Ik haat dat. Dat bombas
tische is verschrikkelijk. Daarom
hou ik ook niet zo van Bruce
Springsteens platen. Wel van
Springsteen zelf, niet van zijn pla
ten. Veel te pompeus."
Mitchell Froom wist alle diverse
stijlen op 'Mirror Blue' tot een sa
menhangend geheel te smeden, en
Pete Thomas wrong zich in allerlei
bochten om iets bijzonders van de
percussie te maken.
Geen pretje
En dan Richard Thompson als bin
dende factor. De man van de mooie
liedjes, waarin echter vrijwel altijd
mensen figureren voor wie het le
ven geen pretje is. Vooral achter de
liefde gaat veel onbegrip en leed
schuil.
„Liefde is veel gecompliceerder
dan 'Darling, I love you'. Er is altijd
een onderliggende tekst, die alles
in een ander licht zet. Liefde is niet
simpel. Je kunt ook van mensen
houden juist omdat ze gemeen
zijn. Op deze plaat kom je veel figu
ren tegen die een verkeerd beeld
van zichzelf hebben. Misschien dat
de plaat daarom wel 'Mirror Blue'
heet, ja, waarschijnlijk wel. In het
gedicht van Tennyson, waai- ik de
titel aan heb ontleend, kan een
vrouw niet door het raam kijken
omdat ze vervloekt is. Ze kan al
léén naar de wereld kijken via een
spiegel. Zo is er dus geen directe re
latie met de werkelijkheid meer,
maar is het een constructie. Begrip
wordt dan een probleem en niet
iets wat voor de hand ligt. Je moet
gaan nadenken over iets dat van
zelfsprekend was."
Theo Hakkert
Optreden: 6 juni Paradiso Amsterdam.
foto GPD
Inmiddels bestaat het program
ma vijftien jaar, maar nog
steeds brengt Vroege Vogels een
frisse mix van natuur- en milieu-
I onderwerpen, interviews, poëzie
en cabaret voor een breed publiek.
En met succes. Want onlangs
kreeg Vroege Vogels de nieuwe
tweejaarlijkse prijs voor Natuur-
behoud van het Prins Bernhard
Fonds toegekend. Al eerder dit
jaar won Vroege Vogels de Pers-
prijs Natuur en Milieu 1994 van de
Landbouwuniversiteit in Wage-
ningen. Dit weekeinde (op 4 en 5 ju
ni) wordt ter gelegenheid van het
1 15-jarig bestaan 'het grootste mi-
J lieufeest aller tijden' gehouden op
het landgoed Boekesteyn van Na-
i tuurmomumenten in 's-Grave-
land.
Natuurkennis
Toen cabaretier/tekstschrijver Ivo
de Wijs negen jaar geleden voor de
1 presentatie van Vroege Vogels
werd gevraagd, tastte hij wat na
tuurkennis betreft volkomen in
het duister. Door de jaren heen
heeft hij - noodgedwongen bij-
geleerd. En zowaar: hij heeft er nog
plezier in gekregen ook. Op vakan-
ties let hij tegenwoordig op de al
dan niet zeldzame plantjes die hij
tegenkomt, en in zijn eigen tuin
houdt hij de verschillende vogel-
soorten nauwlettend in het oog.
„Let wel, ik ben presentator, geen
11, milieugoeroe. Maar vanzelf ga je
o l
6
O ichard Thompson is het
Ij XVschoolvoorbeeld van een profeet
I' die in eigen land niet wordt geëerd. In
1 Engeland wordt er nauwelijks nog
il serieus, en al helemaal niet zonder
5 vooroordeel, naar de Londenaar
geluisterd. „In Amerika ben ik getapt
omdat ik van ver kom. In Engeland ben
ik gestigmatiseerd: Richard Thompson,
3 de vervelende sixties- en seventies-
;folkie." De Engelsen ontzeggen zich
5 ,daarmee een enorm brok luisterplezier.
3 Richard Thompson is inderdaad
1 veranderd. Aan hem kleeft weliswaar
jj zijn oude folk-rock imago als leider van
de baanbrekende groep Fairport
5 Convention, maar in deze jaren
negentig speelt hij moderne popliedjes
waar iemand als Elvis Costello zich
niet voor zou schamen. En wat
Thompson qua ritmes op zijn nieuwe
cd 'Mirror Blue' laat horen, met dank
overigens aan ex-Costello-drummer
Pete Thomas, doet weinig onder voor
de knekelmuziek die Tom Waits op zijn
laatste cd's liet vastleggen.
toch meer om je heen kijken, volg
je de loop der seizoenen beter. Ik
ben natuurlijk een beetje schrijfta
felfanaat. Sinds Vroege Vogels heb
ik mijn stoel omgedraaid en nu
kijk ik de tuin in.
Al is De Wijs dan 'slechts' presen
tator, hij heeft door de jaren heen
wel degelijk zijn stempel op het
programma gedrukt door de in
breng van zijn befaamde spotver
zen, satirische teksten, de dialogen
tussen de mannelijke en vrouwelij
ke presentator die een afspiegeling
zijn van de vele ontbijttafelge-
sprekken. „Ik moet een band heb
ben met een programma waaraan
ik werk. Daarom kan ik toch niet
nalaten me ermee te bemoeien, en
dan komt natuurlijk weieens wat
Ivo-gekte bovendrijven. We heb
ben bijvoorbeeld vreselijk gela
chen om' de invoering van het
Keurmerk voor toiletpapier. Dan
begint het te borrelen, hoor!"
Draagt voor met gedragen stem:
'Het is er! Het is hier, het keurmerk
voor toiletpapier. Hoera! Sluit de
kringen, sluit de spier, het keur
merk voor toiletpapier!'
Cleynemoeth
Legendarisch is het programma
dat De Wijs eens verzon in de stille
tijd voor kerst. Hij bedacht een na
tuurgebied dat zo mooi was dat
mensen die het kenden erover zwe
gen uit angst voor massatoerisme.
Met behulp van een landkaart
prikte hij een dunbevolkt gebied in
Brabant, niet ver van Eindhoven.
Het was niet alleen vreselijk mooi,
maar ook vreselijk bedreigd, zo
verzon hij. De Belgen hadden kern
centrales gepland aan de rand van
het gebied. Er was een blauwdruk
gevonden van een autoweg dwars
door de prachtige natuur. En als
klap op de vuurpijl waren er plan
nen om het te ontsluiten voor re-
creatie-doeleinden.
Het voortbestaan van de Cleyne-
moeth-plassen, zoals de naam van
het gebied luidde, was dus slechts
een kwestie van tijd, betoogden
ook tal van natuurbeschermers tij
dens het programma. Nico de
Haan van Vogelbescherming, nor
maal de geloofwaardigheid zelve,
vertelde voor de microfoon dat
Cleynemoeth de laatste plek in Ne
derland was waar de Blauwe
Kruisduiker nog voorkwam. De
Wijs' broer hing in zijn beste Bra
bants de milieu-activist uit. Zo
ontstond er een indringende maar
fictieve reportage die de hele uit
zending duurde, en waarvan het ef
fect verpletterend was.
„Er kwamen dozen met post bin
nen", grinnikt De Wijs. „Zeker 60
procent was er ingetuind. Men
bood zich aan om met handteke
ningenlijsten het land in te gaan,
een ander informeerde naar de pre-
ciese ligging van Cleynemoeth. 'Ik
kwam met de fiets tot Bladel maar
verder kon men mij niet helpen'.
Fantastisch."
De programmamakers bezigen
een belangrijk uitgangspunt: zij
doen niet aan hoor of wederhoor.
De natuur heeft gelijk, vinden ze,
en daarom worden bepaalde groe
pen mensen gewoon niet aan het
woord gelaten. Bontfokkers, ja
gers, wildbeheers-eenheden: ze ko
men niet aan bod. Na afloop krijgt
de redactie veel telefoontjes te ver
werken. Er komen reacties van
mensen die het niet met een be
paald onderwerp eens zijn, of van
mensen die het er juist wél mee
eens zijn. En je hebt natuurlijk de
kritische natuurkenners, zoals re
dacteur Joost Huizing eens mee
maakte. De Wijs: „Joost had eens
een reportage gemaakt in een bos.
Het item had alleen geen sfeer. Hij
toog dus naar de NOS-Fonotheek,
haalde wat geluiden van krakende
takken en vogels en plakte dat
achter de reportage. Het item was
nog niet afgelopen of er belt al een
man op die in alle staten was.
„Waar is dat, waar is dat bos." „Eh,
dat grenst aan de Veluwe, maar
waarom wilt u dat weten mijn
heer?" „Nou, daar zit dus blijkbaar
de Canadese dwarsgestreepte
kriebelfluiter, die is nog nooit in
Nederland gezien."
Monique Brandt
Maandag 6 juni wordt op de
stranden van Normandië D-
Day herdacht. Dan is het vijftig
jaar geleden dat onder de code
naam 'Overlord' de geallieerde in
vasie werd ingezet met als eind
doel de bevrijding van West-Euro-
pa.
Op de 6de juni 1944, de dag die de
geschiedenis is ingegaan als 'de
langste dag' brachten vanuit En
geland 3.000 vaartuigen en honder
den vliegtuigen 150.000 militairen
over. Het Kanaal naar de kusten
van Normandië. D-Day wordt 6 ju
ni postaal herdacht. Groot-Brit-
tannië en de Kanaaleilanden
Guernsey en Jersey komen maan
dag alle met herdenkingsseries.
Groot-Brittannië brengt een strip
van vijf 25p-zegels in omloop waar
op foto's worden afgebeeld die alle
op D-Day zijn genomen. Van links
naar rechts zien we: het herladen
van een RAF Boston met rook
bommen (dit is de eerste keer dat
deze foto wordt geopenbaard; tot
nu toe is hij altijd om veiligheidsre
denen achtergehouden); beschie
ting van de kust door HMS Warspi-
te; landing van Britse comman
do's op Gold Beach om 07.25 uur;
hergroepering van Britse infante
risten op Sword Beach, ook om
07.25 uur; opmars van comman
do's achter een Sherman DD amfi
bietank (deze foto is genomen bij
Ouiestreham).
Jersey wijdt zes zegels en een boek
je aan D-Day. Op de (getekende)
zegels: 18p, luchtlandingstroepen;
18p, de geallieerde vloot; 23p, de
landing op Gold Beach; 23p, de
landing op Sword Beach; 30p,
Spitfires boven de Normandische
kust en 30p, invasiekaart waarop
staat aangegeven waar de geal
lieerden aan land gingen. Verder
staan er op de zegels badges van de
zeemacht-, leger- en luchtmacht-
onderdelen.
In het boekje zitten acht zegels van
18p, acht van 23p en acht van 30p.
Prijs: 5,68 pond. Op het kaftje de
kaart van de Normandische kust,
de vlaggen van de VS, Groot-Brit-
o.a. op de zegels: geallieerde troe
pen veroveren Nieuw-Guinea; de
bevrijding van Rome (4 juni) en Pa
rijs (25 augustus) en de slag in de
Ardennen, december 1944.
Nu we toch in de VS zijn blijven we
daar maar even. Dit jaar versche
nen reeds: 6 januari, strip van vijf
29c.-zegel ter gelegenheid van de
Olympische Winterspelen: alpine,
rodelen, ijsdansen, langlaug en ijs
hockey; 21 januari, serie 'bekende
personen, 29c.-portretzegel radio
reporter Edward R. Murrow (1908-
1965); 27 januari, zelfklevende 29
c.-lovezegel, opgaande zon in hart
vorm; 1 februari, in de serie 'beken
de zwarte Amerikanen', 29 c„ de
antropoloog en psycholoog dr. Al
lison Davis (1902-1983); 4 februari
29 c.-adelaarzegel op zelfklevend
papier; 5 februari. Chinees jaar van
de hond, 29 c„ pekinees; 14 februa
ri, twee love-zegels, 29c.duif in
hartvormig rozenarrangement en
52 c„ twee tortelende duiven in een
bloemstuk; 4 maart, herdrukken
permanente zegels, 19 c., vissers
boot, 5 c„ circuswagen, 3 c.. cones-
toga-wagen; 22 april 29 c„ Buffalo
soldaten uit de vorige eeuw; 27
april, filmsterren uit de tijd van de
stomme film, 10 zegels van 29 c„
Rudolf Valentino, Clara Bow,
Charley Chaplin, Lon Chaney.
John Gilbert, Zasu Pitts, Harold
Lloyd. Keystone Cops, Theda Ba-
ra en Buster Keaton; 28 april,
boekje met 20 29 c.-bloemenzegels
(vijfmotieven): lelie, zinnia, gladio
len, dahlia's en rozen.
NEDERLAND Op 14 juni zullen
twee nieuwe automaatboekjes in
omloop worden gebracht, PB 43D
en PB 47B De inhoud van 43D is:
5x80 cent Beatrix inversie met de
tekst (in rood): Voor vragen over al
uw postzaken, bel PTT Post Klan
tenservice 06-0417 (gratis). De prijs
van het boekje is 4.-; kleur om
slag: oranje. In het boekje 47B zit
ten 5 Crouwel-zegels van 70 cent en
5 van 10 cent. De tekst in dit boekje
is gelijk als dat in boelye 43D. Prijs
4,-; kleur omslag: groen.
Verder blijken er 2 mei drie auto
maatstroken met nieuwe waar-
deopdruk te zijn verschenen.
Waarden: 50, 210 en 280 cent. prijs
5,40. Bestelnummer 36.00.00.
Hero Wit
Het succesverhaal van het
Bulderbos. De Siberische
grondeekhoorn in de bossen rond
Tilburg. De Rode lijsters, oftewel
vogels die steeds zeldzamer worden.
Een keurmerk voor toiletpapier. Zo
maar wat onderwerpen uit VARA's
natuur- en milieuprogramma Vroege
Vogels, dat elke zondagochtend van
acht tot tien via Radio 1 live te
beluisteren is. Wekelijks stemmen
gemiddeld ruim een half miljoen
luisteraars af op het programma, dat
wordt gepresenteerd wordt door Ivo de
Wijs en Inge Diepman. De Wijs is al
negen jaar aan het programma
verbonden, Diepman nam vorig jaar de
plaats in van Letty Kosterman.
Ivo de Wijs presenteert het radio-programma Vroege Vogels samen met Inge Diepman.
D-Dȕ 6tH Juut 1944 IC D C KT V
50TH AKHivttoa» jcnaci
Guernsey geeft 6 juni een D-Day
blokje uit met daarin een zegel van
2 pond. Het blokje toont spitfires
boven de Normandische kust; op
de zegel twee vliegtuigen.
De Verenigde Staten geven al
sinds 1991 velletjes uit die steeds
acties laten zien die dan in het be
treffende jaar vijftig jaar geleden
hebben plaatsgehad. Zo'n velletje
bestaat telkens uit tien zegels (vijf
in de bovenrand en vijf in de onder
rand en daartussen een kaart van
de wereld met de actiegebieden).
Ook dit jaar wordt weer onder de
titel '1944: Road to Victory' zo'n
velletje uitgegeven (wanneer is
niet bekend), en één van tien 29c-
zegels is gewijd aan D-Day. Verder
tannië en Canada, en de tekst '6th
June 1944 - Anniversary of the Al
lied Landings'.
4
