Rechter vernietigt wao-boetes
TNO'er blij over terugkeer,
maar bezorgd over collega's
PZC
Milieugroepen blij met walvisreservaat
binnen- en buitenland
Vieuwe uitspraak zet bonus-malus-regeling op de helling
ANWB-proef met huurauto op bestelling
Kroatië bezorgd over
taliaans imperialisme
het weer
in zeeland
ZATERDAG 28 MEI 1994
AMSTERDAM (ANP) - De rech-
er in Amsterdam heeft vrijdag
icht wao-boetes vernietigd die
varen opgelegd aan werkge-
ers in uiteenlopende branches.
enkele resterende zaken
vordt over drie weken uit-
praak gedaan.
)e rechtbank volgt met deze uit-
praak het voorbeeld van de
echtbank in Assen die onlangs
elf wao-boetes voor werkge-
ers vernietigde. De werkgevers
adden de boete gekregen, om-
at zij een personeelslid in de
iao hadden zien gaan.
)e rechter in Assen kwam tot de
otsom, dat zonder de medische
ossiers van keuringsarts en ar-
beidsdeskundige niet tot een
oordeel kon worden gekomen
over de rechtmatigheid van de
boete. De werkgevers mochten
er niet over beschikken, even
min als de rechter, zodat er geen
eerlijk proces mogelijk was. De
werkgevers verkeerden derhal
ve in een zwakkere positie dan
de bedrijfsvereniging die de boe
tes opleggen.
De rechter in Amsterdam kreeg
vervolgens het aanbod van de
bedrijfsverenigingen die de boe
tes opleggen, om vertrouwelijk
de medische dossiers van keu
ringsarts en arbeidsdeskundige
in te zien. De Amsterdamse
rechter meent echter dat het Eu
ropees verdrag voor de rechten
van de mens voorschrijft, dat
voor een eerlijk proces ook de
werkgever over die gegevens
moet kunnen beschikken. Bo
vendien moet de werkgever een
medische contra-expertise kun
nen laten uitvoeren.
Dat mag allebei slechts met uit-
hankelijk van het vastgelegde aantal huurdagen
wordt een maandelijks huurbedrag betaald. Wie
de auto minder vaak gebruikt dan in het contract
staat, krijgt na afloop van de contracttermijn geld
terug.
Met de auto, die telkens 24 uur tevoren moet wor
den gereserveerd en bij een naburige garage kan
worden opgehaald, kan 100 kilometer per dag gra
tis worden gereden. Bij langere afstanden komt de
benzine voor rekening van de gebruiker. Als het
experiment na een half jaar goed verloopt, wil de
ANWB het systeem in het hele land invoeren.
DEN HAAG (GPD) - De ANWB begint volgende
week voor haar leden in Zuid-Holland, Noord-
Holland en Almere een experiment met 'huurau
to's op afroep'. Dit al eerder aangekondigde huur-
systeem is vooral bedoeld voor mensen die hoog
uit 120 dagen per jaar een auto nodig hebben.
Deze ANWB-leden kunnen een contract afsluiten
waarin wordt vastgelegd dat zij een x-aantal dagen
per jaar (de data maken niet uit) een auto ter be
schikking kunnen krijgen, bijvoorbeeld voor
vakanties, familiebezoek of andere doeleinden. Af-
iU heft formeel
ancties tegen
Üuid-Afrika op
RUSSEL (ANP) - De Europese
nie heeft vrijdag officieel alle
jsterende sancties tegen Zuid-
frika ingetrokken. Alleen het
apenembargo was nog van
racht. De andere strafmaatre-
jlen, waaronder een olieboy-
Dt, waren al ingetrokken in de
anloop naar de verkiezingen
'aaraan voor het eerst de zwar-
Sp meerderheid mocht mee-
)e Veiligheidsraad van de Ver-
oigde Naties schrapte het wa-
inembargo uit november 1977
irder deze week. Volgende
tand keert Zuid-Afrika terug
de Verenigde Naties. Het land
:rloor in 1974 wegens het apart-
lidsregime zijn zetel in de vol-
irenorganisatie.
Advertentie
7 juni
ANTIEKVEILING
in de schouwburg
te
MIDDELBURG
aanvang 14.00 uur
Veilingmeester
A.l. Verhage
an onze correspondent
PUERTO VALLARTA (AP) - De Inter
nationale Walviscommissie (IWC)
heeft donderdag met overweldigende
meerderheid besloten Antarctica te
bestemmen tot reservaat voor walvis
sen.
De IWC-leden stemden met 23 tegen 1,
bij zes onthoudingen, voor het reser
vaat. Japan was de enige tegenstem
mer. Noorwegen, net als Japan gekant
tegen de ingrijpende beperkingen die
het IWC aan de walvisvangst heeft ge
steld, had laten weten niet aan de stem
ming te zullen deelnemen.
Japan probeerde op het laatste mo
ment nog vergeefs een amendement
aangenomen te krijgen om het reser
vaat drastisch in oppervlakte te beper
ken.
Door het besluit wordt een gebied van
meer dan 28 miljoen vierkante kilome-
Stand walvisachtigen en walvisreservaten in de wereld
walvisachtigen (aantallenzijnsdiattingen)
blauwe vinvis 250.000
a 1000
De Internationale Walviscommissie heeft
besloten tot de instelling van een
walvisreservaat in het Zuidpoolgebied en
belendende zeeën. In het donker gearceerde
gebied rond de Zuidpool mag de walvis niet
worden gejaagd. Reeds eerder bestond er
een reservaat voor walvissen in de Indische
Oceaan (lichtgekleurd gebied).
90°O 180-0
gewone vinvis soo.ooo
20.000
180.000
40.000
noordse vinvis
buitrug
100.000
12000
850.000
dwergvinvis 750.000
0 10 20 30 meter
anp - bron: Ritzau/Greenpeace
ter zee rond de Zuidpool verboden ge
bied voor walvisjagers. Meer dan 90 pro
cent van de walvispopulatie leeft in de
ze zeeën.
Milieubeschermers noemden de maat
regel nog opmerkelijker dan het in 1986
uitgevaardigde verbod op de commer
ciële walvisvangst. Ondanks het ver
bod worden door Japan onder het mom
van „vangsten met wetenschappelijk
oogmerk" in de zuidelijke wateren nog
elk jaar honderden walvissen gedood.
Noorwegen vangt kleinere aantallen in
de Atlantische Oceaan.
David McTaggart, erevoorzitter van
Greenpeace, noemde het besluit een
„doodklap voor de walvisvaart".
Japan reageerde furieus. „Hier zitten
hele sterke pressiegroepen achter en u,
gevolmachtigden, bent niet eens in
staat rationeel te handelen", zei de Ja
panse afgevaardigde Kazuo Shima
toen duidelijk werd dat Japan verloren
had. De 23 stemmen voor waren er veel
meer dan de benodigde driekwart
meerderheid.
Nu al zijn de Indische Oceaan en de Stil
le Oceaan voor de kust van Mexico re
servaten voor walvissen, maar het An
tarctische reservaat, dat aansluit op
het beschermde gebied in de Indische
Oceaan, is veel groter en biedt bescher
ming aan alle grote walvissoorten. De
Britse bioloog Sidney Holtz zei dat de
maatregel ook een bescherming was te
gen pogingen het vangstverbod opge
heven te krijgen, Die maatregel is tijde
lijk, „maar dit reservaat is voor altijd".
Opmerkelijk was dat een aantal Caribi
sche landen die in het verleden altijd
tot het Japanse kamp behoorden, zich
ditmaal van stemming onthielden.
OME De Kroatische presi-
ent Tudjman heeft in niet mis
verstane bewoordingen zijn
ezorgdheid geuit over de bui-
nlandse politiek van Italië,
ij verweet de buurstaat 'impe-
alisme en irredentismo' (ge-
ledsaansprakcn), omdat de le
en van de post-fascistische re-
iringspartij Nationale Allian-
e menen dat Istrië, Dalmatië
de stad Rijeka Italië toeho-
in. Tudjman zei te vrezen dat
eze claims de stabiliteit van
roatië zal ondergraven,
ie Kroatische president zei zeer
ezorgd te zijn over de resulta
in van de jongste Italiaanse
erkiezingen en de opmars van
ationale Alliantie. Hij refereer-
e ook aan de benoeming van
lirko Tremaglia, een tot voor
ort overtuigd fascist, die deze
eek tot voorzitter werd geko-
;n van de buitenlandcommis-
e van de Italiaanse 'Tweede
amer'. Tremaglia heeft in het
icente verleden laten weten het
1975 tussen Italië en het toen-
lalige Joegoslavische gesloten
rensakkoord van Osimo 'te Wil
li verscheuren'.
remaglia zei gisteren in een in-
irview in de krant La Repub-
lica niet de grenzen te willen
iranderen, maar een politiek
ior te staan die het opneemt
lichelin-fabriek
Den Bosch
s levensvatbaar
IEN BOSCH (ANP) - De mei
uiting bedreigde bandenfa-
riek van Michelin in Den
osch heeft wel degelijk kansen
m te overleven. Dat conclu-
eert de Somo, Stichting On-
erzoek Multinationale Onder-
eming, in een studie in op-
racht van de ondernemings-
aad. De Franse bandenprodu-
ent wil van haar Bossche vesti-
ing af wegens de „zorgwekken-
e financiële situatie" binnen
e Europese Michelin-groep.
'il de fabriek blijven doordraai-
n, dan moeten wel 50 van de 435
rbeiders verdwijnen. Boven-
ien moet de Franse hoofddirec-
e de produktie in Den Bosch
pschroeven van 200.000 naar
50.000 banden per jaar. De laat-
e tijd heeft de directie de ban-
enproduktie in deze nog recent
ïmoderniseerde fabriek juist
Weidelijk tot nul willen vermin
eren,
ls aan de voorgestelde maatre
sten van Somo wordt voldaan,
aalt de kostprijs met 30 tot 35
:ent. In dat geval is de Bos-
le vestiging weer concurre-
id, zo meent het onderzoeks
team
voor de Italiaanse minderheden
in Kroatië en Slovenië. Hij zei
ook dat de 'ballingen' die nu in
Italië leven het recht hebben de
bezittingen terug te krijgen die
zij hadden in het vroegere Joego
slavië. „Het gaat om principes
die zijn vastgelegd in de Verkla
ring van de rechten van de
mens", aldus Tremaglia.
Het is overigens de derde keer in
zeer korte tijd dat 'het buiten
land' zijn bezorgheid uit over de
politieke ontwikkelingen in Ita
lië. Het Europees parlement en
de Franse president Mitterrand
('een premier - Berlusconi die ei
genaar is van media vormt een
gevaar voor de democratie'), gin
gen Tudjman voor.
Italië's minister van buitenland
se zaken Martino noemde de uit
spraken van Mitterrand 'onac
ceptabel' en liet in Parijs verstek
gaan bij het diner dat de Franse
president de deelnemers aan de
conferentie over de stabiliteit in
Europa aanbood. Italië verhin
derde overigens gisteren dat
Slovenië wordt opgenomen in
een groep van Oosteuropese lan
den die willen toetreden tot de
Europese Unie. Martino zei dat
Italië pas 'ja' zegt als de proble
men tussen beide landen zijn op
gelost.
Aanhoudingen
in verband met
benzinediefstal
STEENBERGEN (ANP) - De po
litie in Steenbergen heeft twee
mannen aangehouden die ervan
worden verdacht dat ze op grote
schaal benzine hebben getankt
met behulp van gestolen pasjes.
Daarbij is voor vele tonnen aan
brandstof buitgemaakt, aldus
vrijdag een woordvoerder van
de politie. Hij sluit nog meer
aanhoudingen niet uit.
De verdachten zijn een 49-jarige
inwoner van Bergen op Zoom en
een 39-jarige man uit Sint-Wille-
brord. Ze haalden tientallen
benzinepasjes weg uit vrachtwa
gens en personenauto's. In veel
gevallen was de credit card voor
zien van de bijbehorende pin
code. De mannen opereerden in
West- en Midden-Brabant. De
zaak kwam aan het rollen toen
één van de verdachten op heter
daad werd betrapt.
De mannen maakten gebruik
van verschillende auto's en een
busje dat was voorzien van een
extra tank van 600 liter. De poli
tie is tijdens het onderzoek on
der meer gestoten op een klein
benzinestation waar in korte tijd
de hele voorraad van 8000 liter
benzine door het tweetal werd
afgenomen.
TNO-medewerker Wilbert Elderhorst bij aankomst op schiphol
door Louis Burgers
SCHIPHOL - Natuurlijk is hij blij met z'n
vrijheid, maar tegelijkertijd voelt hij
zich ook gespannen omdat hij zich zorgen
maakt over het lot van zijn twee collega's
die nog gegijzeld worden. Met gemengde
gevoelens arriveerde gistermorgen op
Schiphol de vorige week in Jemen vrijge
laten TNO-medewerker ir. Wilbert Elder
horst. De Nederlander werd eind maart
met twee collega's (Jeurissen en Van der
Gun) gevangen genomen in de bergen van
Noord-Jemen.
Elderhorst. zichtbaar vermoeid van de
reis, zei goed behandeld te zijn. „Wij kre
gen voldoende water en voedsel. We kon
den vrij rondlopen". Wel werden ze be
waakt door gewapende mannen. De Ne
derlandse TNO'er heeft zijn vrijlating ver
moedelijk te danken aan de tot 40 graden
oplopende koorts waar hij tijdens zijn ver
blijf last van kreeg.
Na een korte verklaring na zijn aankomst
uit Bahrein vertrok Elderhorst met zijn fa
milie naar huis. In slechts enkele woorden
schetste hij de toedracht van de gijzeling.
Op de fatale dag had het drietal zojuist
weten te verhinderen dat hun auto gesto
len werd. Na een schietpartij vluchtten ze
via een omweg door het - als gevaarlijk
bekend staande - bergachtige gebied van
Noord-Jemen. Daar werden zij gevangen
genomen door sjeik Mubarak Bin Saleh al-
Zayidi en zijn aanhangers.
Pompstation
De sjeik eist van de regering van Jemen
huur voor een oliepompstation dat ge
bouwd is op land van zijn stam. Z'n gijze
laars zijn daarbij slechts onderhande
lingsobject. De afgelopen weken kwam hij
echter voortdurend met nieuwe eisen. De
pogingen van Nederland en Jemen om de
TNO-mensen vrij te krijgen zijn de afgelo
pen weken extra bemoeilijkt door de bur
geroorlog in dat land.
Volgens TNO-topman ir F. Mathijsen
Gerst werd Elderhorst vanwege zijn ziek
te vrijgelaten „Het maakt de gijzelne
mers weinig uit of zij twee of drie mensen
gevangenhouden," zei hij. Mathijsen
Gerst was vol lof over de inzet van de Ne
derlandse ambassadeur in de Jemeniti-
sche hoofdstad Sana'a en het ministerie
van buitenlandse zaken in Den Haag. En
kele malen leek het erop dat hun bemid
delingspogingen succes zouden krijgen,
maar telkens ketste een overeenkomst
weer af.
Sinds zijn vrijlating op 18 mei werd Elder
horst eerst in Sana'a en later in het olie
staatje Bahrein verzorgd voor een infec
tieziekte die hij in Jemen had opgelopen.
Hij is nog wel moe door de spanning, maar
veelal koortsvrij, verklaarde een TNO-
woordvoerder. De ziekte is op zichzelf vrij
onschuldig en kan goed worden behan
deld. In Bahrein stond hij al onder behan
deling van de bedrijfsarts van TNO.
Zelf was Elderhorst overigens liever in Je
men gebleven om op zijn collega's te
wachten. In overleg met de ambassadeur
besloot hij toch naar huis terug te keren.
De drie werkten in Jemen aan een groot
waterproject waarvan dit najaar de derde
fase zou worden afgesloten. Volgens Ma
thijsen Gerst was er tot nu toe weinig ge
vaar. „Jemen was jarenlang geen onrustig
gebied". Overigens houdt TNO er in het
personeelsbeleid wel enigszins rekening
mee wie zij naar de minder veilige streken
uitzenden.
drukkelijke toestemming van de
afgekeurde werknemer, meent
de Amsterdamse rechter, die
zich daarbij wederom beroept
op het Europees verdrag voor de
rechten van de mens. Het gaat
immers om eerbiediging van de
onaantastbaarheid van zijn li
chaam en persoonlijke levens
sfeer. De werkgevers en de be
drijfsverenigingen hebben alle
bei nagelaten de werknemer te
vragen zijn medische dossier vrij
te geven ter beoordeling van de
werkgever. Zolang die princi
piële vraag niet is gesteld, en
beantwoord, is het wachten op
een uitspraak over de rechtma
tigheid van de wao-boetes die
maatgevend kan zijn.
Vandaag
Hogedruk met het centrum tus
sen IJsland en Schotland breidt
zijn invloed langzaam verder uit
naar onze omgeving. De stro
ming is inmiddels naar het noor-
den gedraaid en koele, stabiele
en vochtige lucht wordt vanaf de
Noordzee over ons heen ge
voerd. Heel geleidelijk ruimt de
stroming naar noordoost waar
door de lucht droger wordt en de
wolkenvelden plaatsmaken
voor opklaringen. Vandaag be
vinden we ons hier een beetje
tussenin. Er zijn opklaringen
maar de kans op wolkenvelden
is nog redelijk groot. Hierdoor
wordt het niet echt ivarm. Mor
gen krijgt de zon meer kans en
ivordt het iets warmer. De ko
mende dagen beweegt het cen
trum van dit hogedrukgebied
richting ons land en de stroming
draait dan verder naar oostelij
ke richting waardoor de tempe
ratuur boven de twintig graden
zal uitkomen. Vandaag wordt
het echter niet warmer dan een
graad of vijftien. Komende
nacht ivordt het met vijf graden
vrij koud.
Nautisch bericht
wind: noord tot noordoost 2 tot 4
Beaufort; zicht: goed; tempera
tuur kustwater: 14 graden; af
wijking waterstanden: geen af
wijking van betekenis; maxi
mum golfhoogte monding Schei-
des: rond driekwart meter.
I Verwachting vanmiddag
28-05-1994
Vooruitzichten
Voor zondag: Perioden met zon,
zwakke tot matige noordnoor
doosten wind. Maxhnumtempe-
ratuur rond 17 graden, mini
mum 's nachts rond 7 graden.
Voor maandag tot en met
woensdag: Vrij zonnig, vanaf
dinsdag oplopende tempera
tuur tot boven de 20 graden. De
wind is zivdk tot matig en draait
van noordoost naar oost. Mi
nima 's nachts oplopend rond
een graad of 9.
ZON EN MAAN
28 mei
Zon
Maan
29 mei
Zon
Maan
op 05.27
op 00.00
op 05.26
op 00.37
onder 21.42
onder 08.59
onder 21.44
onder 10.13
Hoog water
uur
cm
uur
cm
Zaterdag 28 mei
Vlissingen
04.46
255
17.16 231
Terneuzen
05.05
283
17.32 257!
Bath
06.08
333
18.36
305
Roompot-buiten
04.40
194
17.10
166
Zierikzee
06.50
177
19.05
156
Yerseke
07.00
183
19.20
163
Philipsdam-West
07.20
191
19.40
170
Zondag 29 mei
Vlissingen
05.37
245
18.07
219
Terneuzen
05.56
271
18.22
244
Bath
06.58
323
19.27
292
Roompot-buiten
05.30
184
18.00
155
Zierikzee
07.35
174
19.45
150
Yerseke
07.45
182
20.00
157
Philipsdam-West
08.00
190
20.20
163
Maandag 30 mei
Vlissingen
06.28
230
18.58 204
Terneuzen
06.48
256
19.15 229
Bath
07.49
308
20.17
277.
Roompot-buiten
06.25
172
18.55
143
Zierikzee
08.15
168
20.25
143
Yerseke
08.30
177
20.40
150.
Philipsdam-West
08.40
182
20.55
154
1 Laag water
uur
cm
uur
cm
Zaterdag 28 mei
Vlissingen
11.15
202
23.45 229;
Terneuzen
11 45
214
Bath
00.36
268
12.50
236.
Roompot-buiten
11.05
139
23.30
167
Zierikzee
00.20
160
12.40
134
Yerseke
00.15
166
12.35
140
Philipsdam-West 00,15
169
12.35
143
Zondag 29 mei
Vlissingen
11.55
189
Terneuzen
00.13
241
12.27 200
Bath
01.20
266
13.31
224
Roompot-buiten
11.55
131
Zierikzee
01.15
166
13.35
130
Yerseke
01.10
170
13.30
135'
Philipsdam-West 01.05
172
13.25
137!
Maandag 30 mei
Vlissingen
00.36
224
12.45
177
Terneuzen
00.59
235
13.12
187
Bath
02.06
260
14.16
212
Roompot-buiten
00 20
167
12,45
124
Zierikzee
02.00
170
14.20
127
Yerseke
02.00
173
14.15
131
Philipsdam-West 01.55
175
14.10
134
Vooruitzichten
Weersvooruitzichten geldig tot
en met zondag:
Engeland, Schotland, Wales en
Ierland: Wolkenvelden, maar
ook perioden met zon. Droog.
Middagtempera tuur van 11 gra
den in Schotland tot 18 graden
in het zuiden van Ierland en En
geland.
België en Luxemburg: Wolken
velden en droog. Vooral zondag
ook af en toe zon. Maximumtem
peratuur rond 16 graden.
Portugal: In het zuiden vrij zon
nig. In het noorden meer bewol
king, maar ook daar zonnige pe
rioden. Droog. Maximumtempe
ratuur van 17 graden in het noor
den tot 24 in het zuiden.
Spanje: Vrij zonnig, maar in het
noordwesten ook enkele wol
kenvelden. Droog. Middagtem-
peratuur aan de Golf van Bis
kaje ongeveer 20, langs de Cos
ta's en in het binnenland rond of
iets boven de 30 graden.
Canarische Eilanden: Flinke
zonnige perioden, aan de noord
kant van de eilanden ook enkele
wolkenvelden, maar waarschijn
lijk droog. Middagtempera tuur
ongeveer 25 graden.
Bosbrand Spanje
VALENCIA (AP) - Meer dan 100
Spaanse brandweerlieden, ge
holpen door blusvliegtuigen en
helikopters, proberen sinds
donderdag een zich snel ver
spreidende brand in de omge
ving van Valencia onder con
trole te krijgen.
Vrijdagmiddag had de brand al
de 2000 hectare land tussen de
dorpen Calles en Domeno, 55 ki
lometer ten noordwesten van
Valencia, verwoest.
Marokko: Westkust: stapelwol
ken, maar ook perioden met zon.
Maxima ongeveer 24 graden.
Tunesië: Zonnig en zeer warm.
Middagtemperatuur ruim bo
ven de 30 graden.
Zuid-Frankrijk: Zonnig en:
droog. Zondag meer bewolking,
maar nog steeds flinke zonnige
perioden. Middagtemperatuur
langs de Golf van Biskaje rond
22 graden, in het binnenland en
langs de Middellandse Zee oplo
pend tot ongeveer 30 graden.
Mallorca en Ibiza: Droog en zon
nig. Maximumtemperatuur on
geveer 28 graden.
Italië: Droog en overwegend
zonnig. In de Dolomieten zon
dag wolkenvelden en een enkele
regenbui. Maxima tussen 28 en
32 graden.
Griekenland en Kreta: Zonnig
en droog. Temperatuur in de
middag op de meeste plaatsen in
de buurt van de 30 graden.
Turkije en Cyprus: Zonnig en
droog. Middagtemperatuur on-!
geveer 30 graden.
Duitsland: Wolkenvelden, maar
ook perioden met zon. Droog.
Zondag in Beieren mogelijk een
enkele bui. Middagtemperatuur
van 16 graden in het noorden tot'
21 in het zuiden.
Oostenrijk: Flinke perioden met
zon en droog. Alleen in Tirol zon
dag kans op een enkele bui. Mid
dagtemperatuur oplopend tot
zo'n 25 graden op zondag.
Polen: Perioden met zon en
droog. Maxima tussen 17 en 22
graden.
Tsjechië en Slowakije: Vooral
in Slowakije flinke perioden met
zon. Droog. Middagtemperatuur
ongeveer 21 graden, zondag
rond 25 graden.
Hongarije: Vrij zonnig en droog.
Maximumtemperatuur oplo-1
pend van 23 graden tot 28 gra
den op zondag.
bewokt
r«o«n
-*
sneeuw
55
opklaringen
windrichting
w— koufront
lagedruk
f-j hogedruk
-1000-
19 temperatuur