Gezinszorg wordt fors duurder 1
Lintje Wiarda ondanks IRT-zaak
PZC binnen- en buitenland
Dinosaurussen in het museum
Advies: leugendetector bij onderzoek
Algemene Zeeuwse
se
wm
Eigen bijdragen vanaf 20 juni in vele gevallen verdubbeld Verpleegkundigen
Gevangene moest bevallen met handboeien om
ZATERDAG 30 APRIL 1994
verzekeringen
ZEEUWS ZEKER
MANCHESTER (AP) - Een gevangene die
werd gedwongen te bevallen met hand
boeien om gaat een aanklacht indienen
tegen de Britse dienst voor het gevange
niswezen. De vrouw, Susan Edwards, wil
smartegeld voor het leed dat haar is aan
gedaan toen ze op kerstavond vorig jaar
in een ziekenhuis beviel van haar dochter
Sarah Louise.
De zaak kwam deze week in de openbaar
heid nadat de directeur van de gevangenis
in Manchester, waar de 35-jarige Edwards
een gevangenisstraf van drie jaar uitzit
wegens een geweldloos misdrijf, zijn excu
ses had aangeboden voor het incident.
Edwards werd toen de bevalling was be
gonnen geboeid naar het ziekenhuis ge
bracht. Daar aangekomen weigerden de
meegekomen bewakers de handboeien af
te doen. „Ik had vreselijk veel pijn. Artsen
wezen de bewakers hierop, maar de hand
boeien bleven om. Ik kon niets beginnen.
Ik kon me niet eens aan de spijlen van het
bed vastgrijpen'", aldus Edwards in een
brief aan een parlementslid, die deze week
stond afgedrukt in de krant Daily Mirror.
Onderzoek
Ook toen ze haar dochter, die een half uur
na haar aankomst in het ziekenhuis werd
geboren, de borst gaf bleven de hand
boeien om. Het Labour-parlementslid Da
vid Blunkett heeft de regering gevraagd
een onderzoek in te stellen naar het inci
dent, om herhaling te voorkomen. Minis
ter van binnenlandse zaken Michael Ho
ward heeft gezegd dat het incident niet
had mogen plaatshebben.
De advocaat van Edwards. Roger Lowe,
zei niet uit te sluiten dat de zaak uiteinde
lijk zal worden voorgelegd aan het Euro
pese Hof voor de rechten van de mens.
Een woordvoerder van het ministerie van
binnenlandse zaken zei dat Edwards als
vluchtgevaarlijk werd beschouwd, omdat
ze twee keer niet was teruggekeerd van
verlof. Ook probeerde ze twee keer te ont
snappen toen ze tijdens haar zwanger
schap in het ziekenhuis was voor controle.
Edwards komt in juli vrij. Haar dochter is
zolang bij familie.
DEN HAAG - In het Museon wordt vrijdag de laatste hand gelegd aan de tentoonstelling Jurassic Park. Deze wordt vandaag
officieel geopend en is te bezoeken tot en met 31 juli. Het museum is omgetoverd tot een prehistorisch park, compleet met dinosau
rusmodellen uit de film Jurassic Park van Steven Spielberg. foto Ed Oudenaarden/ANP
AMSTELVEEN (ANP) - De ei
gen bijdragen voor gezinsver
zorging gaan op 20 juni fors om
hoog. Voor honderdduizenden
mensen betekent de verhoging
een verdubbeling, zo zei direc
teur F. Clevers van de Landelij
ke Vereniging voor Thuiszorg
(LVT) tijdens een vergadering
van de Ziekenfondsraad.
De raad stelde op verzoek van
minister d'Ancona van WVC een
technische uitwerking vast voor
de uitvoering van de eigen-bij-
drage-regeling, hoewel de raad
zich daar eerder op inhoudelijke
gronden tegen had uitgespro
ken.
d'Ancona legde begin maart een
motie waarin CDA en PvdA zich
in de Tweede Kamer uitspraken
voor een splitsing van de gezins
verzorging in persoonlijke hulp
(de zogeheten ADL-hulp) en
huishoudelijke hulp. naast zich
neer. De Kamer is daarop niet
meer teruggekomen.
De contributie voor de kruisver
eniging moet volgens de motie
ook gelden als eigen bijdrage
voor de ADL-hulp, waarmee 700
miljoen gulden is gemoeid van
de ongeveer twee miljard die de
totale gezinsverzorging kost.
Voor de huishoudelijke hulp
moet dan per uur een eigen bij
drage worden betaald. De minis
ter vreest echter dat dit ertoe
leidt dat veel mensen uit finan
ciële overwegingen van huis
houdelijke naar de duurdere
ADL-hulp overstappen.
Nu de motie niet wordt uitge
voerd, moet er een nieuwe bij
drageregeling voor de hele ge
zinsverzorging komen die bo
vendien wegens bezuinigingen
290 miljoen moet opleveren, 150
miljoen meer dan nu. De bij
drage is tien gulden per uur. De
Ziekenfondsraad bracht het
aantal inkomenscategorieën
waarvoor maximaal per maand
te betalen bedragen zijn vastge
steld. terug van vijfenveertig
naar zeven.
De nieuwe regeling kan niet pre-
Honderden mensen
verdrinken bij
ongeluk veerboot
Jaarlijkse stroom van onderscheidingen stijgt naar bijna 2500
NAIROBI Bij het omslaan
van een zwaar overladen veer
boot in de haven van het Ke-
nyaanse Mombasa zijn vrijdag
morgen vroeg enkele honder
den mensen verdronken. Vrij
dagavond waren 40 lichamen
geborgen, terwijl 71 mensen
kans zagen aan wal te komen.
De veerboot, ontworpen voor
zo'n 150 passagiers, had tussen
de 350 en 400 mensen aan boord.
De verwachting is dat het aan
tal doden in de honderden zal
lopen.
De pont was vrijdagmorgen
rond 7 uur op weg van Matongwe
op het vasteland naar Mombasa-
eiland toen hij bij de laatste
draai richting eindstation kap
seisde en op tien meter van de
kade zonk. De meeste Kenyanen
kunnen niet zwemmen en red
dingsvesten ontbraken.
De passagiers waren veelal fo
renzen die iedere dag op en neer
varen tussen hun huis op het
vasteland en hun werkplek in en
nabij de haven van Mombasa.
DEN HAAG (ANP) - De Recherche Advies
Commissie (RAC) adviseert minister
Hirsch Ballin van justitie de leugendetec
tor als hulpmiddel in te zetten bij opspo
ringsonderzoeken. De zogenaamde poly-
graaf wordt in de Verenigde Staten al ja
renlang gebruikt om vast te stellen of een
verdachte tijdens zijn verhoor de waarheid
spreekt.
Een woordvoerder van de minister laat uit
drukkelijk weten dat de RAC op eigen initia
tief advies uitbracht. Hirsch Ballin heeft er
niet om gevraagd. Invoering van de leugen-
detentor is volgens zijn woordvoerder „niet
actueel" Toch zal de minister overwegen of
invoering van het hulpmiddel wenselijk is.
Volgens de RAC, een permanente advies
commissie van de ministers van justitie en
binnenlandse zaken, moet de rechter beslis
sen of de bevindingen van de leugendetector
als bewijsmateriaal mogen worden ge
bruikt.
Het apparaat kan gebruikt worden bij het
verhoren van verdachten, maar ook om te
kijken of verklaringen van informanten be
trouwbaar zijn.
DEN HAAG (GPD) - Ondanks de
commotie rond diens uitlatin
gen over vermeende corruptie
in het Amsterdamse politie
korps. is de lintjesregen niet
aan de Utrechtse hoofdcommis
saris J. Wiarda voorbij gegaan.
De politiechef, een van de
hoofdrolspelers in de IRT-zaak.
is benoemd tot officier in de or
de van Oranje-Nassau.
De vroegere Utrechtse hoogle
raar anaesthesiologie prof.dr. B.
Smalhout wordt alsnog ridder in
de orde van de Nederlandse
Leeuw. De onderscheiding zou
hem vorig jaar al bij zijn afscheid
als hoogleraar worden uitge
reikt. maar dat is toen tegenge
houden. Volgens Smalhout zou
minister d'Ancona van WVC be
zwaren hebben gehad tegen zijn
voordracht.
Tussen Smalhout en d'Ancona
ontstond een conflict toen hij
haar tijdens een diner zijn opvat
tingen kenbaar maakte over het
seksuele verkeer van homosek
suelen. Volgens Smalhout zou
dat gedrag niet passen bij de li
chamelijke functies van mannen
en vrouwen, die hij meer ge
bouwd achtte voor heterosek
suele relaties. Hij trok de kennis
van d'Ancona dienaangaande in
twijfel. Smalhout was twintig
jaar hoogleraar en verbonden
aan het Academisch Ziekenhuis
van Utrecht. Hij maakte furore
in zijn strijd tegen medische fou
ten.
De toekenning van de ridderor
de aan Smalhout geschiedt deze
keer dan ook niet op voordracht
van het ministerie van WVC.
maar op instigatie van minister
Ritzen van Onderwijs en Weten
schappen. Andere hoogleraren
in de gezondheidszorg krijgen
gewoonlijk een koninklijke on
derscheiding via WVC.
Eremedailles
Dit jaar worden 2485 mensen ter
gelegenheid van Koninginne
dag gedecoreerd. Dat zijn 129
lintjes meer dan vorig jaar. Vol
gend jaar zullen de eremedailles
in goud. zilver en brons, verbon
den aan de Orde van Oranje-Na
ssau, verdwijnen. Aan deze ver
andering in het decoratiestelsel
is ruim twintig jaar politieke dis
cussie voorafgegaan De drie
eremedailles worden omgezet in
één nieuwe onderscheiding: Lid
van de Orde van Oranje-Nassau.
Het lidmaatschap zal gehono
reerd blijven met een medaille
en draaginsigne. De onderschei
dingen zullen in het nieuwe sys
teem minder snel uitgereikt wor
den aan mensen die langdurig in
dienst waren van een instelling.
Dan zal scherper gekeken wor
den naar 'bijzondere handelin
gen en prestaties' van personen
Onder de nu gedecoreerden zijn
318 vrouwen. Dat zijn er 33 meer
cies op 1 juli ingaan, omdat de
gezinszorg met termijnen van
vier weken werkt. Wegens de
voorbereiding en de tijd die no
dig is voor de voorlichting van
het publiek, pleitte Clevers voor
invoeren op 18 juli. Maar de raad
koos toch voor 20 juni, omdat de
vertegenwoordiger van de mi
nister die de vergadering bij
woonde geen mandaat had om
het Ziekenfondsraadbesluit ter
plekke namens d'Ancona goed
te keuren als er een datum na 1
juli in voorkwam. Nu kon hij dat
wel. Er kan nu ook direct met de
publiekscampagne worden ge
start.
Vrijwilligers
staan beroofde
toeristen bij
DEN HAAG (GPD) - Toeristen
die in Den Haag slachtoffer
worden van diefstal of geweld
kunnen binnenkort terecht bij
een speciaal bureau slachtoffer
hulp: Tourist Assistence Ser
vice The Hague (TAS). Dit zal,
in tegenstelling tot het bestaan
de bureau Slachtofferhulp, ook
's avonds en in de weekeinden
bereikbaar zijn.
De kosten worden voor de eerste
anderhalf jaar betaald door de
ministeries van justitie en eco
nomische zaken, politie Haag
landen, gemeente Den Haag en
het bedrijfsleven TAS gaat
voornamelijk met vrijwilligers
werken die telefonisch oproep
baar zijn. Zij geven zonodig emo
tionele ondersteuning, maar
kunnen beroofde toeristen ook
helpen bij het aanvragen van
nieuwe reis- en identiteitspapie
ren, geld of onderdak.
NIJMEGEN (ANP) - Verpleeg
kundigen van een aantal afde
lingen in het Academisch Zie
kenhuis Nijmegen St. Radboud
(AZN) klagen over de regelin
gen voor bezoek op de afdelin
gen. Bovendien vinden de ver
pleegkundigen dat het bezoek
steeds brutaler wordt en „sek
sistische opmerkingen" maakt.
Ook patiënten zijn overigens
niet gelukkig met de bezoekre
gelingen.
Dat blijkt uit een artikel in Rad
bode. het huisorgaan van het
AZN. In 1987 werden de bezoek
tijden in het AZN veranderd van
tweemaal per dag een uurtje
naar doorlopend bezoek van
15.00 tot 20.00 uur. Redenen
daarvoor waren dat het medisch
personeel tot 15.00 uur meer tijd
zou hebben voor behandelingen,
dat de patiënten 's middags een
uurtje konden rusten en dat be
zoekers die van ver komen lan
ger konden blijven.
In de praktijk blijkt de regeling
vooral op afdelingen met minder
ernstige patiënten niet goed te
werken. Hoofdverpleegkundige
Hetty School: „Eigenlijk mogen
er maar twee bezoekers per pa
tiënt bij het bed. Als het er meer
zijn moeten we politie-agent
spelen. Meestal laten we het
gaan, maar als de patient er
zichtbaar onder lijdt, zeggen we
er wat van. Dan kunnen we een
grote bek krijgen. Bij buitenlan
ders kunnen we al helemaal niet
ingrijpen, want daar is een com
plete samenscholing sterk cul
tuurgebonden."
Doorzichtig
Ook patiënten klagen over het
bezoek. Verschillende patiënten
storen zich aan het urenlange,
luidruchtige bezoek bij anderen
op de kamer. Verpleegkundigen
krijgen vaak klachten van pa-
tAdvertentie
tienten dat zij moeten eten, te;
wijl de bezoekers van een buu|EI
man of -vrouw zowat op de ran!et
van hun bed zitten. Bovendien Pn
de afdeling van drie tot adP®4
doorlopend onrustig, zodat p|ei<
tienten die dat willen nauwelijlf1
kunnen slapen.
Verpleegkundige Marion Giefat
berts stoort zich met vele collfal
ga's aan de „seksistische opmef151
kingen" van bezoekers. „Zo va|a"
geeft de zuster je wel een lekkP1"1
nachtzoentje? Dat is trouwena£
ook de schuld van de ziekenhui®?1
directie, die ons in doorzichtig
uniformen laat ron(jlopenFcl
Giesberts merkt bovendien or®
dat bezoekers steeds groter?
struiken bloemen meebrengC
en altijd verwachten dat zij od
koffie of thee krijgen.
De verpleegkundigen van hfl
AZN hebben hun klachten ilj
middels kenbaar gemaakt bij <j^
directie van het ziekenhuis. D
directie heeft toegezegd de pr£<
blemen te bekijken.
P
Delta Air Lines
schrapt ruim
12.000 banen E!
ATLANTA (KRF) - De Ameijie'
kaanse luchtvaartmaatschap0
pij Delta Air Lines schrapt c
komende drie jaar tussen
12.000 en 15.000 banen. De maal',
regel moet het concern weer oj1?^
winst zetten en per jaar een bi"''
sparing opleveren van 2 miljaiian
dollar. tal
Delta telt op het ogenblik 73.0^
personeelsleden. Sinds juni 19^,
zijn er bij de maatschappij 74CQS'
banen verdwenen. Bij de jongsLa
maatregel valt aan gedwonge^n
ontslagen niet te ontkome^
dan vorig jaar. Onder hen is de
actrice Mary (Viruly-i Dressel-
huys, die ridder wordt in de Orde
van de Nederlandse Leeuw. De
viervoudig olympisch atletiek-
kampioene Fanny Blankers-
Koen wordt officier in de Orde
van Oranje-Nassau, hetgeen ook
geldt, voor FNV-vice-voorzitter
Karin Adelmund die na 3 mei
voor de PvdA toetreedt tot de
Tweede Kamer. Onder de gede
coreerde vrouwen zit ook A. Gall-
Weening, uitsmijtster van disco
theek Don Pedro in Franeker die
de ere-medaille in zilver krijgt.
Diezelfde onderscheiding gaat
naar de oudste inwoner van St.
Eustatius. L. Euson.
De hoogste onderscheiding, die
van Commandeur in de Orde
van Oranje-Nassau, wordt dit
jaar negen keer toegekend. Zij
valt toe aan Hannie van Leeu
wen, oud-kamerlid voor de ARP
en al vele jaren voorzitter van de
Sociale Verzekeringsbank. Dat-
zelfe geldt voor staatsraad J.
Leyten-de Wijkerslooth, J.
Hoekman, ambassadeur te Lon
den. A Brom. hartchirurg in
Abu Dhabi, Th. ten Kate, procu
reur-generaal bij de Hoge Raad.
S. Martens, vice-president van
de Hoge Raad. F. van der Burg,
staatsraad. L. Ginjaar, lid van de
Eerste Kamer (WD), en D. van
Ooijen, oud-lid van de Eerste
Kamer (PvdA).
Diverse politici werden ridder in
de Orde van de Nederlandse
Leeuw: M. Oomen-Ruijten. lid
van het Europees Parlement
(CDA) en de Eerste-Kamerleden
E. Baarveld-Schlaman (PvdAi.
A. van Boven (VVDi. A. Grol-
Overling (CDA). H. Heijmans
(VVDi. J. Tiesinga-Autsema
(D66) en E Wessel-Tuinstra
(D66). Dezelfde onderscheiding
ging ook naar de Tweede-Ka
merleden P. Blauw (VVD), mw.
L. Groenman (D66), P. Lank-
landse Veiligheidsdienst. Neder
lands vertegenwoordiger bij de
VN. N. Biegman, krijgt dezelfde
onderscheiding. Ook A. Jose-
phus-Jitta. spraakmakend
hoofdofficier van Justitie in Alk
maar en M. Voortman. directeur
van het Laboratorium voor Ge
rechtelijke Pathologie in Rijs
wijk, ontvangen deze onder
scheiding. Dezelfde eer viel te
beurt aan bevelhebber der
Landstrijdkrachten H. Couzy.
ANWB-directeur P. Nouwen
mag zich eveneens Ridder in de
Orde van de Nederlandse Leeuw
noemen, evenals G. van de
Graaf, oud-praeses van de gene
rale synode van de Nederlandse
Hervormde Kerk.
De filmproducenten Rob Hou
wer en Matthijs van Heijnigen
worden respectievelijk officier
en ridder in de Orde van Oranje-
Nassau. J. de Milliano, president
van Artsen zonder Grenzen, en
Anne van der Bijl van Open
Doors worden officier. Rabbijn
Awraham Soetendorp en R.
Loudon, voormalig particulier
secretaris van de koningin en nu
plaatsvervangend ambassadeur
te Londen, worden eveneens offi
cier in de Orde van Oranje- Na
ssau.
Showbizz
De voorzitter van de Sociale Ver
zekeringsraad W. Fase en de za
kenvrouw Sylvia Tóth, direc
teur van uitzend-keten Content
Beheer, worden officier. Zanger
Lee Towers, die officieel te boek
staat als L. Huyzer te Schevenin-
gen, wordt ridder in Orde van
Oranje-Nassau. Hoewel weinig
sporters worden geridderd,
krijgt volleybalster Ingrid Piers-
ma de versierselen behorende
bij het ridderschap in de Orde
van Oranje-Nassau. Overigens
zijn er opvallend weinig bekende
Nederlanders gedecoreerd uit de
showbizz-wereld
horst (GroenLinks), M. Leerling
(RPF), J. Nijland (CDAi, W. de
Pree (PvdA). N. Rempt-Halm-
mans de Jongh (VVD). G Schut
te (GPV). D. Tommei (D66). B.
van der Vlies (SGP), M. van Vlij
men (CDA). F. Wolters (CDA) en
oud-Kamerlid J. Krajenbrink
(CDA).
Onder de hoge ambtenaren die
ridder in de Orde van de Neder
landse Leeuw zijn geworden be
vindt zich ook A. Docters van
Leeuwen, hoofd van de Binnen-
Bii
F
l innen Zeeland bieden wij
particulieren, het midden- en
kleinbedrijf en de agrarische
sector een compleet pakket
verzekeringen, evenals een aantal
spaarmogelijkheden met een
hóóg rendement. Wij werken
daarbij nauw samen met de in
Zeeland gevestigde verzekerings
adviseurs. Onze gezamenlijke
deskundigheid staat borg voor
kwalitatief goede en op maat
gesneden verzekeringen.
Vele Zeeuwen kiezen er
daarom voor om bij ons
'ZEEUWS ZEKER'
verzekerd te zijn.
Vraag uw verzekeringsadviseur
naar de produkten van
de Algemene Zeeuwse.
Algemene Zeeuwse
Verzekering Mij. NV
Houtkaai 11
4331 JR Middelburg
Tel. 01180-83000
Wiarda naast zijn echtgenote, nadat burgemeester Opstelten van
Utrecht hem de versierselen heeft opgespeld. foto Ruud Hoff/ANP
