ROVINCIALE ZEEUWSE CÜURA
Ch
aos verkiezingen Zuid-Afrika
CDA en PvdA lief voor auto
kleintjes
Kabinet houdt vast aan Zeeuws Goeree
^litie krijgt lucht
an plan ontvoering
opman bij Bavaria
Vlag Jan van Riebeeck vervangen
Blokkades bij Heineken opgeheven
Principe-akkoord
nieuwe cao Philips
4 WEKEN
I Teki
Tekort aan stembiletten Inkatha dreigt zich terug te trekken
VOOR 13,-
18
Warmer
In de ochtend nog wolkenvelden, in de
middag perioden met zon, nevelig. Ma
tige, aan zee vrij krachtige zuidwesten
wind. Temperatuur rond 20 graden.
37e jaargang no. 99
onderdag 28 april 1994
osse nummers 1,50
Opgave advertenties per telefoc
01184-84321
of schriftelijk te zenden aan
Postbus 18, 4380 AA Vlissingen
van onze Haagse redactrice
DEN HAAG - Het kabinet
blijft bij het eerder ingenomen
standpunt dat Goeree-Over-
flakkee bij de provincie Zee
land wordt ingedeeld.
Dat staat in het 'Werkprogram
ma afstemming gebiedsinde
ling' dat gisteren door staatsse-
cretaris De Graaff-Nauta van
binnenlandse zaken naar de
Tweede Kamer is gezonden.
Dat werkprogramma geeft een
overzicht van alle afspraken
die tot nu toe zijn gemaakt over
de WGR-regio's (Wet Gemeen
schappelijke Regelingen).
Het streven van het kabinet is
het aantal WGR-regio's fors te
rug te brengen. In Zeeland zou
deze regio samen moeten val
len met de provinciegrenzen.
Het kabinet wil daar nu ook
Goeree-Overflakkee bij betrek
ken. Om het voormalige eiland
bij Zeeland te voegen zal de
wettelijk voorgeschreven pro
cedure spoedig moeten worden
gestart, aldus de notitie. Het
ministerie van binnenlandse
zaken maakt ook melding van
de rapportage die de gemeen
ten op het eiland samen met de
provincie Zuid-Holland opstel
len.
Deze rapportage zout moeten
uitwijzen wat de gevolgen zijn
van een blijvende indeling bij
de provincie Zuid-Holland en
van een overgang naar Zee
land. In de notitie wordt met
geen woord gerept over een
consequentie van deze rappor
tage.
;n onze correpondent
IHANNESBURG - De leider
Zulu-partij Inkatha,
lief Mangosuthu Buthelezi,
feft gedreigd zich uit de eerste
smocratische verkiezingen in
ïid-Afrika terug te trekken als
problemen rond de stembil-
Iten niet worden opgelost. In
trscheidene kiesdistricten
akten de biljetten op of waren
helemaal niet bezorgd, gin-
m stembureaus niet open of te
oeg dicht en konden kiezers
iet de vereiste registratiekaar-
n krijgen.
ior Inkatha is het probleem
it de partij niet op het biljet is
rmeld. De partij besloot pas
iel te nemen toen alles al was
drukt. De Onafhankelijke
?rkiezingscommissie (OVC),
e de verkiezingen organiseert,
sloot daarop een speciale In-
t-sticker te drukken, die
ider aan het biljet moet wor-
in geplakt.
uthelezi zei woensdag dat deze
ickers op een aantal stembu-
au's, met name op het platte-
id in de provincie KwaZulu/
ital, niet waren afgeleverd,
iel mensen hadden daardoor
et kunnen stemmen, aldus de
katha-leider die zei dat „eerlij-
i'VI
;el
ke en vrije verkiezingen" zo niet
mogelijk zijn.
De kwestie wierp een ernstige
smet op de eerste 'echte' dag van
de verkiezingen die een einde
maken aan 342 jaar blanke over
heersing. Miljoenen zwarten
stonden woensdag uren lang in
de rij om voor het eerst hun stem
uit te brengen. De problemen
konden het enthousiasme van
de meeste kiezers niet temperen.
Ernstige ongeregeldheden zijn
niet gemeld.
Nelson Mandela, zo goed als ze
ker de eerste zwarte president,
bracht even na het openen van
het stembureau zijn stem uit.
„Dit was het begin van een tijd
perk van hoop en verzoening",
aldus de ANC-leider. Ook Bu
thelezi ging in Durban naar de
stembus. De Klerk ging in zijn
oude district in Pretoria stem
men.
Woensdagavond werd er op het
kantoor van de OVC koortsach
tig overleg gepleegd om een op
lossing voor de stickerkwestie te
vinden. Voorzitter Kriegler zei
dat hij met Buthelezi had ge
sproken. Buthelezi verwierp de
suggestie dat Inkathastemmers
de naam van de partij op het bil
jet zelf schrijven, wanneer er
geen stickers voorhanden zijn.
„Dat kan niet. Ongeveer 60 pro
cent van onze aanhangers is
analfabeet", aldus Buthelezi. Hij
herhaalde zijn verzoek om de
verkiezingen met twee of drie
dagen te verlengen.
ANC-leider Nelson Mandela en
president F.W. de Klérk lieten
weten daar niets voor te voelen.
Vandaag, de laatste verkiezings
dag. is tot een officiële vrije dag
verklaard om mensen in staat te
stellen naar de stembus te gaan.
De Klerk zei dat de bureaus in
dien nodig tot diep in de nacht
open blijven. Er worden boven
dien negen miljoen nieuwe stem
biljetten gedrukt, waar Inkatha
wel op vermeld staan, die van
daag gebruikt kunnen worden.
In de loop van de dag kwamen er
INDHOVEN (ANP) - De politie
Brabant heeft serieuze aan-
ijzingen over een op handen
jnde ontvoering van een lid
in de familie Swinkels, eige-
iren van de bierbrouwerij Ba-
iria in Lieshout. De ontvoe-
ng zou deze week plaatsheb-
ra. De politie heeft daarom ex-
amensen ingezet om de veilig-
id van de familie te waarbor-
-j, aldus een woordvoerder
0 n de regiopolitie Brabant-
p idoost.
°"i ït Bavaria-concern kreeg dins-
f - igmiddag een telefoontje
aaruit volgens de woordvoer-
'en r bleek dat de plannen voor de
mc itvoering in een vergevorderd
adium verkeerden. Wie zou
Di orden ontvoerd, wil de politie
gge et zeggen. Volgens de woord
iet lerder is het de eerste keer dat
w avaria wordt geconfronteerd
ker een serieuze ontvoerings-
het eiging.
:ker ft verscherpte politie-toezicht
(a ldt voor ongeveer zeventig le-
aak van de familie Swinkels, die
>e i indeelhouder zijn van de BV
avaria. Zeven van hen zitten in
raad van bestuur en tien in de
rectie van het bedrijf. Bavaria
-8,1 If heeft de eigen beveiligings-
uy« aatregelen aangescherpt.
olgens de politie zou een groep
Prt ensen de ontvoering willen
egen. Een aantal van hen is bij
politie bekend. De politie
gaat ervan uit dat de groep nu
afziet van de ontvoering, nu de
plannen in de publiciteit zijn ge
komen. Arrestaties zijn tot nu
toe niet verricht, maar worden
niet uitgesloten. Overigens zijn
voorbereidingshandelingen
voor een gijzeling of ontvoering
niet strafbaar.
Een woordvoerder van Bavaria
spreekt van 'een precaire situa
tie'. Meer wil hij er niet over zeg
gen.
Tweeduizend mensen woonden in Kaapstad de inwijdingsceremonie bij van de nieuwe vlag.
JOHANNESBURG (DPA/ANP) - De nieuwe
zeskleurige vlag van Zuid-Afrika heeft woensdag
de oranje-wit-blauwe vlag vervangen, die Jan
van Riebeeck in april 1652 bij Kaap de Goede
Hoop plantte.
Het strijken van de driekleur markeert het einde
van driehonderd jaar blank bewind en in zekere zin
het einde van een kunstmatig in stand gehouden
kolonisering. De laatste 46 jaar van apartheid
vormden daarvan de bloedige climax. De bordjes
'slegs vir blanke' zijn de afgelopen vier jaar reeds
uit het straatbeeld verdwenen, maar pas woens
dag werd een Grondwet van kracht die rassendis
criminatie uitdrukkelijk verbiedt en de apartheid
formeel beëindigt.
De nieuwe vlag integreert blank en zwart artistiek
met de kleuren van het Afrikaans Nationaal Con
gres (ANC. zwart, groen en geel), en de Boeren- en
Nederlandse driekleur (rood. wit, blauw).
Kroonprins
naar Zuid-Afrika
DEN HAAG (GPD) - Prins Wil-
lem-Alexander.zal op op 10 mei
aanwezig zijn bij de inhuldi
ging van de nieuwe president
van Zuid-Afrika.
De prins heeft de uitnodiging
daartoe van de huidige Zuidafri-
kaanse regering geaccepteerd,
zo bevestigde vanmorgen een
woordvoerder van de Rijksvoor
lichtingsdienst,
Willem-Alexander zal
voor de inhuldiging van izeer
waarschijnlijk) Nelson Mandela
in Zuid-Afrika arriveren.
Hij zal worden vergezeld door
minister Kooijmans van buiten
landse zaken.
Kok en Brinkman: benzine-accijns niet meer omhoog
DEN HAAG (GPD) - Er komen
geen verhogingen meer van de
benzineaccijns. De leiders van
CDA en PvdA, Brinkman en
Kok, beloven dat in De Kam
pioen. het blad van de ANWB.
Beiden keren zich daarmee te
gen hun eigen verkiezingspro
gramma.
In het CDA-programma staat
dat de benzineaccijns jaarlijks
opgetrokken zal worden met de
inflatie, plus nog een extra ver
hoging. Het CDA denkt zo 1.2
miljard gulden te kunnen bin
nenhalen onder een volgend ka
binet. In het PvdA-programma
staat ook dat de benzineaccijns
jaarlijks met de inflatie omhoog
zal gaan.
Kok zegt dat de benzineaccijns
tot 2000 niet meer extra wordt
verhoogd. Volstaan wordt met
de 20 cent accijnsverhoging
waartoe het huidige kabinet eer
der besloot en waarvan op 1 ja
nuari al elf cent is doorgevoerd.
Kok sluit niet uit dat de benzine-
1(] 'N stuurt extra
ilauwhelmen
aar Bosnië
aaD EW YORK/ZAGREB (AP/RTR
,s n NP)) - De VN-Veiligheidsraad
sja feft woensdag ingestemd met
|tt sturen van 6.550 extra vre-
fstroepen voor de bescher-
loe 'nf> van zogenaamde 'vei-
pp 5e gebieden' in Bosnië. De Ver-
'igde Staten lieten op het laat-
e moment hun bezwaren te-
s tn de troepenversterking val-
f \<n.
wasp Bosnische Serviers hebben
rnsdag gehoor gegeven aan
ft NAVO-ultimatum de zware
1161 apens binnen een zone van 20
lometer rond de stad Gorazde
verwijderen, zo meldden VN-
nctionarissen in Sarajevo. Een
D* invooi van het Rode Kruis
rms «ft woensdagmorgen de mos-
As1 nenelave Gorazde bereikt.
?t het transport is materiaal
ien ngevoerd om de drinkwatersi-
Bo* iatie in de stad te verbeteren,
en. ideelde het Internationale Ro-
alcf Kruis mee.
zie ook pagina 3
1Z.
DEN HAAG (ANP) - De blokkades
van de Heineken brouwerijen in
Zoeterwoude en Den Bosch zijn
woensdagavond tegen 22.00 uur op
geheven. Dat volgde in reactie op de
uitspraak van de Haagse rechtbank
president Van Delden in een kort ge
ding dat Heineken woensdag tegen
de Industriebond FNV had aange
spannen.
De rechter bepaalde dat de blokka
des dienden te worden beëindigd.
Houden de stakers toch mensen of
produkten tegen, dan komt dat de
bond te staan op een dwangsom van
een miljoen gulden per dag.
Heineken heeft na de uitspraak aan
gekondigd het bier zo snel mogelijk
uit te willen rijden en te distribueren.
Ook wil het bedrijf de produktie her
vatten. Heineken verwacht dat vele
stakers zich aansluiten bij hun werk
willige collega's.
De rechter stelde in zijn vonnis na
drukkelijk dat een blokkade in strijd
is met het stakingsrecht. Volgens
hem moet alleen de staking zelf vol
doende zijn om de eis in het cao-con
flict kracht bij te zetten. Hij hield de
bond voor dat een blokkade ook he
lemaal niet nodig hoeft te zijn bij een
succesvolle staking, want dan ligt de
totale produktie plat.
Werkwilligen volgen het geding bij de rechtbank.
prijs de komende jaren gaat da
len als gevolg van het goedkoper
worden van de olie. In dat geval
wil hij niet uitsluiten dat door
accijnsverhogingen dat voor
deel voor de automobilist onge
daan wordt gemaakt. Er zal dan
in feite sprake zijn van een be
vriezing van de benzineprijs.
CDA-fractieleider Brinkman
keert zich tegen accijnsverho
gingen. „We moeten de mensen
niet kopschuw maken voor het
milieu door allerlei prijsmaatre
gelen", zegt hij. In plaats daar
van pleit de CDA'er voor 'road-
pricing'; het betalen voor het ge
bruik van de snelweg.
Bus duurder
Kok noemt tariefstijgingen in
het openbaar vervoer 'onvermij
delijk'. Het privé rijden met een
auto van de zaak wil Kok aan
pakken. Via belastingmaatrege
len wil hij het gebruik van
kleine, zuinige en schone auto's
stimuleren.
D66'er Van Mierlo wil onder
scheid gaan maken tussen privé-
autoverkeer en zakelijk autoge
bruik. Hoe dat precies moet zegt
hij echter niet te weten. Het
duurder maken van de auto
vindt Van Mierlo aanvaardbaar
D66 wil korten op subsidies aan
het openbaar vervoer. Dat moet
dan maar efficiënter gaan
werken.
Bolkestein (VVD) keert zich te
gen een accijnsverhoging op
benzine. Als er al via de accijn
zen geprobeerd wordt het auto
gebruik terug te dringen, moet
de motorrijtuigenbelasting te
gelijk omlaag (het variabel ma
ken van de autokosten). Zo kan
de kleine rijder ontzien worden,
aldus de liberaal.
Watergate
Een rouwkrans iti het Capitool
ter ere van de Amerikaanse oud
president Richard Nixon, die
gisteren is begraven. In de twin
tig jaar sinds zijn aftreden is Ri
chard Nixon erin geslaagd de
herinnering aan 'Wa
tergate' te doen verva- O
gen. éL,
steeds meer klachten binnen
over chaos bij een groot aantal
stembureaus. In Alberton. een
zuidelijke voorstad van Johan
nesburg. ging een stembureau
10 uur te laat open.
In de meeste gevallen waren er
te weinig stembiljetten, stem
bussen. stempels en onzichtbare
inkt waarmee elke kiezer wordt
'gemerkt' om te voorkomen dat
hij of zij opnieuw gaat stemmen.
Kriegler moest erkennen dat in
de dichtbevolkte regio van Pre
toria en Johannesburg, in
slechts 70 procent van de stem
bureaus voldoende biljetten wa
ren.
De Zuidafrikaanse politie heeft
woensdag 31 rechtse extremis
ten gearresteerd in verband met
de serie bomaanslagen, waarbij
sinds zondag 21 mensen werden
gedood en meer dan 160 gewond
raakten Woensdagochtend vie
len achttien gewonden bij een
aanslag op het vliegveld van Jo
hannesburg.
De hoofdcommissaris van poli
tie. generaal Van der Merwe, zei
woensdag tijdens een persconfe
rentie in Johannesburg, dat le
den van de neo-nazistische Afri
kaner Weerstandbeweging
(AWB) en twee politiemannen
tot de arrestanten behoorden.
Informatie vrij
De provinciale VVV in Zeelarid
heeft woensdag een nieuw infor
matiesysteem gepresenteerd,
dat iedereen met een computer
en modem, teletekst en druktoet-
sentelefoon in staat stelt zelf na
te gaan of en welke toe
ristische accommoda-
tie nog vrij is.
Ajax
Ajax wordt kampioen. De Am
sterdammers klopten Roda JC
met 2-1 en Feyetioord liet een
punt liggen tegen FC Groningen
(2-2). Ajax heeft zondag in de
thuiswedstrijd tegen Heeren
veen aan een gelijk
spel genoeg voor de IQ
landstitel. I
Opinie en achtergrond: 2; Binnen- en buitenland: 3,
4 en 5; Financiën en economie: 6; Radio en televisie:
7; Provincie: 11, 13, 15 en 17; Sport: 18 en 19.
EINDHOVEN (ANP) - De Indus
triebond FNV en de Unie BLHP
hebben woensdagavond laat
met Philips een principe-ak
koord bereikt over een nieuwe
tweejarige cao.
Een woordvoerder van de Indus
triebond FNV zei niet te weten
hoe de twee andere bonden, de
Industrie- en Voedingsbond
CNV en de Vereniging van Hoger
Philips Personeel het onderhan
delingsresultaat beoordelen.
Afgesproken is dat de vergoe
ding voor overwerk op zaterdag
wordt verlaagd van 100 naar 75
procent. Philips ziet ervan af de
zaterdag te beschouwen als een
Felle strijd in
hoofdstad Ruanda
NAIROBI (RTR/AFP) - Dc ge
vechten tussen het Ruandees
Patriottisch Front (FPR) en het
regeringsleger zijn woensdag
morgen in de hoofdstad Kigali
in alle hevigheid voortgezet.
Het eerder deze week eenzijdig
door het FPR afgekondigde
staakt-het-vuren is daarmee de
finitief van de baan.
„Het bestand wordt nog nauwe
lijks nageleefd. Overal wordt ge
schoten". deelde Abdul Kabia
van de VN-vredesmacht voor
Ruanda (Unamir) via de telefoon
mee. „We horen elke dag van
nieuwe massamoorden", aldus
een medewerker die niet bij
naam genoemd wil worden.
zie ook pagina 2
Buschauffeur
pikt zwangere
echtgenote op
en rijdt route af
DOETINCHEM (GPD) - Een
chauffeur van de Gelderse bus
maatschappij GVM is gister
ochtend afgeweken van z'n ge
bruikelijke route tussen 's-Hec-
renberg en Doetinchem. Hal
verwege zette hij koers naar het
dorpje Braamt, waar hij z'n
hoogzwangere echtgenote op
pikte en naar het ziekenhuis
bracht.
Volgens een woordvoerder van
de GVM werd de chauffeur rond
half negen opgeroepen met de
mededeling dat zijn vrouw op
het punt van bevallen stond. De
chauffeur reed daarop recht
streeks naar z'n huis. liet z'n
vrouw instappen en bracht de
bus vervolgens naar het eind
punt in Doetinchem. Met z'n ei
gen auto reed hij z'n vrouw ver
volgens naar het nabijgelegen
Slingeland-ziekenhuis.
normale werkdag. De onderne
ming had dat aanvankelijk voor
gesteld om flexibeler te kunnen
werken. Met name de Industrie
bond FNV heeft zich daar sterk
tegen verzet.
Ook is afgesproken dat de aan
vulling op de wao-uitkering
wordt gecontinueerd. Daar
naast is een overeenkomst ge
sloten over een inkomensverbe
tering in 1995, het tweede jaar
van de cao.
(eenmalig binnen zes maanden)
JA, ik
wil:
een proefabonnement van
4 weken voor/13,-
een abonnement. De eerste twee
weken ontvang ik de krant
gratis.
Daarna wil ik betalen:
per maand met automatische
afschrijving a 29,-
per kwartaal met
automatische afschrijving
k 83,75
Naaii}:
Telefoon:
Stuur deze bon op in een open
enveloppe, zonder postzegel, naar:
PZC, afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Vlissingen.
Bellen gaat sneller. 01184-84216
De PZC
'n dijk van een krant
8 713214 000002
