ROVIHCiALE ZEEUWS
lerviërs beloven wapenstilstand
Boze Kok: Lubbers misbruikt
positie ais minister-president
4 WEKEN
j5
^an Gelder weert
Hissingse CD'ers
lit provinciehuis
reportage
r won
Negen mensen vast
wegens misbruiken
meisje Den Helder
Nieuwbouw Gasunie geopend
ten Nederlanders in
1 irebrenica
raakt op
JA,
PILAAR
vandaag
in de PZC
IBADMODE
pagina 35
NAVO dreigt met bombardementen rond Gorazde
Aantal ww'ers
stijgt onder
meer door
wao-keuring
ia
konnige perioden
'annige perioden, 's middags stapel-
olken. Tegen de avond kleine kans
p een bui. Matige zuidoosten wind.
'emperatuur omstreeks 20 graden.
d- 7e jaargang no. 95
iterdag 23 april 1994
isse nummers 2,00
Op deze paradijselijke kust van de Hawaii-eilanden speelde zich
eind vorige eeuw een drama af. Scheepsladingen leprozen werden er
overboord gezet en aan hun lot overgelaten. Totdat pater Damiaan
voor de zieken opkwam en met hen ten onder ging. Verder in de bij
lage Reportage: Wilhelmina en Juliana, moeders van het volk
Fotografie Wim Riemens Nelli Cooman persoonlijk Ruim baan
voor de genealogie Slachtoffer van het ziekenhuis Henk Buck
ziet om in wrok.
23 t/m 29
Port Scaldis
Na vijf jaar onderhandelen
werd vrijdag het startsein gege
ven voor de bouw van het buiten
dijkse appartementencomplex
in Breskens. Het complex omvat
232 woningen aan de fors uit te
breiden jachthaven. De bouw
van de drie icoontorens zal en
kelejaren vergen Met
de verkoop is reeds be- 1 C
gonnen. I w
Opinie en achtergrond: 2; Binnen- en buitenland: 3,
4 en 5; Financiën en economie: 7; Radio en televisie:
8 en 9; Provincie: 11,13,15,17 en 19; Reportage: 23,
24, 25,27 en 29; Vrije tijd: 33, 35,36 en 37; Sport: 41,
42 en 43
ALKMAAR (ANP) - Het open
baar ministerie in Alkmaar ver
denkt acht inwoners van Den
Helder en één persoon uit Alk
maar van deelname aan een sa
menwerkingsverband dat het
plegen van seksuele misdrijven
beoogde. Slachtoffer is een in
middels 12-jarig meisje uit Den
Helder. Dat heeft de Alkmaarse
persofficier van justitie F. Ge-
lissen vrijdag bekendgemaakt.
Het meisje is jarenlang met in
stemming van haar vader ern
stig seksueel misbruikt door bij
de bende betrokken verdachten,
aldus de officier. De zaak kwam
aan het rollen na aangifte door
de moeder van het meisje in ja
nuari 1994.
De rechter-commissaris heeft de
negen verdachten in bewaring
gesteld. Van zes van hen heeft de
raadkamer van de Alkmaarse
rechtbank de gevangenhouding
voor ten minste dertig dagen be
volen. Onder hen zijn de vader,
de stiefmoeder en een neef van
het meisje.
Familieleden van het kind be
vestigden in maart tegenover de
pers dat een groep volwassenen,
afkomstig uit Den Helder, het
kind 'gemeenschappelijk ge
bruikten'. Volgens hen is het
meisje tussen haar vierde en
achtste jaar op alle denkbare
manieren seksueel mishandeld.
Met goedvinden of op initiatief
van de vader zou een onbekend
aantal mannen, vooral uit zijn
kennissenkring, ontucht en sek
suele activiteiten met het kind
hebben bedreven.
In een persbericht neemt de Alk
maarse persofficier afstand van
publieke beweringen van advo
caat J. de Goeij dat het kind ook
slachtoffer is geweest van ritueel
misbruik. De persofficier zegt 'in
hoge mate' te betreuren dat de
advocaat 'stellige beweringen'
en 'niet vaststaande informatie'
naar buiten heeft gebracht.
Volgens de familieleden is er
geen ritueel misbruik geweest,
maar heeft een aantal verdach
ten wel met maskers getracht
onherkenbaar te blijven om zo
eventuele strafvervolging te be
moeilijken.
VOOR 13,-
(eenmalig binnen zes maanden)
ik wil:
een proefabonnement van
4 weken voor 13,-
een abonnement. De eerste twee
weken ontvang ik de krant
gratis.
Daarna wil ik betalen:
J per maand met automatische
afschrijving 29,-
J per kwartaal met
automatische afschrijving
83.75
Naam:
BOUWMATERIALEN
GOES
(Advertentie)
- J'tZx
<^M0SriLES
Ir ISgfc&
Aflltirjl CI iq>6t*.
Stuur deze bon op in een open
enveloppe, zonder postzegel, naar:
PZC, afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Vlissingen.
Bellen gaat sneller: 01184-84216
De PZC
'n dijk van een krant
713214 000019
ipnze correspondenten
EDAPEST - De Bosniseh-
\ische leider Radovan Ka-
zic heeft ingestemd met een
zkt-het-vuren bij de beleger-
stad Gorazde vanaf twaalf
vanmiddag. Karadzic deed
j toezegging vrijdagavond
een gesprek met de spe-
VN-afgezant Akashi en de
:he president Milosevic.
Servische leider zei verder
dat de Servische zware wa-
zover van de stadsgrens
worden teruggetrokken
Ihun actieradius reikt. Er zal
VN-eenheid tot Gorazde
ïden toegelaten, gewonden
kunnen worden geevacueerd en
de UNPROFOR-soldaten krij
gen volledige bewegingsvrij
heid. Ook voedselkonvooien uit
Sarajevo en Belgrado krijgen
vrij doorgang.
De Serviërs reageerden hiermee
op het ultimatum dat eerder op
de avond door de NAVO werd
aangekondigd. De NAVO eiste
toen een onmiddellijk staakt-
het-vuren in en om Gorazde.
Voor zondagochtend één mi
nuut over twee onze tijd moeten
de Serviërs zich tot drie kilome
ter buiten het centrum van Go
razde hebben teruggetrokken,
aldus het NAVO-ultimatum.
Vanaf dat moment moeten VN-
troepen en hulpkonvooien de
stad ongehinderd binnen kun
nen komen.
De NAVO heeft sinds het begin
van het Bosnische conflict nog
niet zulke harde eisen aan de
Serviers gesteld en zo snel met
militair ingrijpen gedreigd.
Onmiddellijk nadat de zestien
NAVO-ambassadeurs gister
avond tegen half zeven hun ulti
matum hadden geformuleerd.
werd zowel secretaris-generaal
van de Verenigde Naties Bou-
tros-Ghali per fax geïnformeerd
als de Russische ambassadeur
Nikolai Afanasjevskï in Brussel.
Vanaf het moment waarop Bou-
tros-Ghali op zijn beurt de Ser
viërs van het NAVO-besluit op
de hoogte had gebracht, konden
de NAVO-vliegtuigen in prin
cipe opstijgen om Servische stel
lingen in een straal van twintig
kilometer rond de stad Gorazde
te bombarderen.
De Amerikaanse president Clin
ton verwelkomde het ultimatum
van de NAVO-raad. Hij zei dat
de NAVO daarmee 'bredere mo
gelijkheden heeft om in actie te
komen tegen aanhoudende Ser
vische agressie'. Clinton waar
schuwde de Bosnische Serviërs
niet te twijfelen aan de vastbera
denheid van de NAVO.
Berlijnse politie
pakt afperser
van warenhuis
van onze correspondent
BERLIJN - Een speciale een
heid van de Berlijnse politie
heeft gisteren de geniale afper
ser Dagobert gepakt. De man,
die sinds twee jaar het waren
huisconcern Karstadt probeert
1.4 miljoen mark af te persen,
werd in de Oostberlijnse wijk
Treptow gepakt.
Dagbobert had geprobeerd van
uit een telefooncel een nieuwe
afspraak te maken voor de over
dracht van het geld. maar de cel
werd blijkbaar afgeluisterd,
want de speciale eenheid "Dago
bert' was razendsnel ter plekke.
zie ook pagina 2
DEN HAAG (GPD) - De 'specta
culair' gegroeide werkloosheid
die gisteren onthutste reacties
losmaakte onder politici, zal de
komende maanden extra
groeien door het wao-beleid. Af
gaande op ramingen van het
GAK zullen voor het eind van
dit jaar nog eens 80.000 uit de
WAO gedrukte arbeidsonge
schikten een beroep kunnen
doen op een ww-uitkering.
Het gaat om herkeurde wao'ers
en 'nieuwe' arbeidsongeschik
ten die de opgeschroefde wao-
drempel niet meer halen. Zij
worden 'doorgeschoven' naar
ww en rww. Dat effect zal de ko
mende jaren blijven.
Door de nieuwe, strenge wao
verschuift het patroon van lang
durige. volledige wao-uitkerin-
gen naar kortdurende en gedeel
telijke. Volgens het GAK zal de
helft van de afgekeurde werkne
mers daardoor beneden een af
keuringspercentage van 15 pro
cent uitkomen en dus buiten de.
wao. Het aantal volledige WAO-
uitkeringen zal dalen van 35 tot
20 procent. Dat betekent dat
van de 150.000 arbeidsonge
schikten die per jaar een beroep
doen op de wao er 75.000 de ver
hoogde wao-drempel niet halen.
Dat is 30.000 meer dan voor 1 ja
nuari. Omdat er geen werk is,
zullen de meesten in de ww of
rww terechtkomen.
Daarbij komen nog de 22.500 die
door de strenge keuring nog
maar een gedeeltelijke wao-uit-
kering krijgen. Zij moeten voor
hun 'arbeidsgeschikte' deel
eveneens terugvallen op ww of
rww. Dan zijn er nog de 30.000
'oude' wao'ers die dit jaar via een
herkeuring uit de wao naar ww
en rww verhuizen.
REBRENICA (GPD) - Het Ne-
rlandse bataljon VN-militai-
b in de moslim-enclave Sre-
enica is op rantsoen gesteld.
hoeveelheid brandstof en
1 ifdsel die per militair wordt
tnstrekt is beperkt, omdat de
nvoer van nieuwe voorraad
enige tijd door Serviers
»rdt verhinderd, zo liet minis-
rTer Beek van Defensie giste
b weten. Het goede nieuws
I Ter Beek gisteren bracht,
ede terugkeer van VN-waar-
mer majoor Van Baal, die
im een week 'huisarrest' heeft
had op een onbekende plaats.
ft eten en de aanwezige diesel
mnen de 250 blauwhelmen nog
igeveer twee weken vooruit,
larna wordt de situatie echt
spend.
enkele dagen is het niet meer
(gestaan de verblijven in de
belegerde enclave met dieselka
cheltjes te verwarmen. „Men
moest extra truien aantrekken,
maar inmiddels helpt het weer
een handje mee", aldus Ter
Beek.
Het etensrantsoen is volgens de
bewindsman nog niet echt Spar
taans te noemen, maar dat kan
veranderen als de bevoorrading
van het bataljon niet wordt her
steld.
De vermiste Nederlandse VN-
waarnemer majoor Van Baal is
terecht. Hij is vrijdagmiddag
met zijn tolk teruggekeerd in de
Oostbosnische moslim-enclave
Zepa.
Vandaaruit had hij contact met
het VN-hoofdkwartier in Zagreb.
De majoor heeft zijn chef, gene
raal Bastiaans, laten weten dat
de Bosnische Serviërs hem ge
durende zijn huisarrest goed
hebben behandeld.
De Bosnische Serviërs lijken nu
eindelijk gehoor te geven aan de
dreigende taal van het Westen.
In hoeverre het staakt-het-vu-
ren zal standhouden is evenwel
niet duidelijk. Tot nu toe zijn
eerdere bestanden altijd op
niets uitgelopen.
Iedere schending, zo maakte de
NAVO duidelijk, zou tot repre
sailles kunnen leiden in een
straal van twintig kilometer
rond Gorazde Daarbij zou de
NAVO zich niet beperken tot het
uitschakelen van artillerie, mor
tieren of tanks, de zogeheten
'smoking guns', zoals Boutros-
Ghali eerder deze week aan de
Alliantie had gevraagd.
Op basis van eerdere VN-resolu-
ties blijft het aan Boutros Ghali
om het licht op groen te zetten
voor eventuele luchtaanvallen.
Voor alle volgende aanvallen is
die speciale toestemming niet
meer nodig.
Na het ingaan van het NAVO-ul
timatum werd volgens de VN
gisteravond in Gorazde nog he
vig geschoten. In het totaal zou
den gisteren 57 mensen zijn om
gekomen en meer dan honderd
gewond zijn geraakt.
an onze verslaggever
(IDDELBURG - De drie Vlis-
anO bgse gemeenteraadsleden van
Centrum Democraten zijn
iet welkom bij commissaris
in de koningin drs W. T. van
elder. Die ontvangt donder-
igavond alle nieuwe Zeeuwse
tmeenteraadsleden die na de
ifente raadsverkiezingen ge
nen zijn. Alle behalve de drie
lissingse CD'ers.
an Gelder: „Ik nodig de nieuwe
adsleden uit aan het begin van
en periode van samenwerking,
in een coöperatieve sfeer. Ik
eb er geen behoefte aan samen
werken met mensen die het
edachtengoed aanhangen
Bar de CD voor staat."
'orige week was een lid van het
dreem rechtse Vlaams Blok
deel uitmaakte van een dele-
en patie uit Oost-Vlaanderen wel
(Advertentie)
CDA en PvdA maken beide Van Mierlo het hof
DEN HAAG (GPD) - Premier
Lubbers heeft zich gisteren op
nieuw in negatieve zin over de
PvdA uitgelaten. Op de pers
conferentie na het wekelijkse
kabinetsberaad verweet Lub
bers de Pvd A-kamerleden en
enkele sociaal-democratische
bewindslieden dat zij de laatste
maanden 'catenaccio-voetbal'
hebben gespeeld. „Zij probeer
den alleen nog doelpunten te
voorkomen", legde de minister
president uit, daarbij verwij
zend naar de manier waarop
vroeger Italiaanse clubs als AC
Milan, Juventus en Inter Milan
speelden.
Vice-premier Kok reageerde gis
teravond als door een wesp ge
stoken. Volgens de PvdA-lijst-
trekker moet Lubbers ophouden
de persconferentie namens het
kabinet te misbruiken voor par
tijpolitieke propaganda. „Lub
bers spreekt daar niet meer na
mens mij. Hij misbruikt zijn po
sitie als minister-president", al
dus Kok voor de Tros-micro-
foon.
Doelbewust
Lubbers zei niettemin na afloop
van de ministerraad ervan over
tuigd te zijn dat de PvdA er doel
bewust voor heeft gezorgd dat
geen enkel belangrijk wetsont
werp nog in de Tweede Kamer
behandeld kon worden dat strijd
opleverde met het eigen verkie
zingsprogramma. „Op een zeker
moment begon ik een patroon te
herkennen. Ik heb dat toen ook
in de ministerraad aan de orde
gesteld Catenaccio is een be
kende uitdrukking van mij in
het kabinetsberaad", aldus Lub
bers.
De bewindslieden van de PvdA
hadden volgens de premier nau
welijks gereageerd op zijn ver
wijt. „Ze zeiden: het is niet alleen
de PvdA die moeite heeft met
bepaalde voorstellen"
Recent zou zich ook Jacques
Wallage bij de catenaccio-spe-
lers van de PvdA hebben ge
voegd. Volgens Lubbers had de
staatssecretaris van sociale za
ken en werkgelegenheid doelbe
wust gezorgd voor vertraging
van de voorgenomen wijzigin
gen van de werkloosheidswet en
de versobering van de algemene
bijstandswet. Wat de WW betreft
is Lubbers bang „dat van uitstel
afstel komt".
Vanwege zijn bezwaren tegen de
'linkse' koers van de PvdA vindt
premier Lubbers dat CDA en
D66 de basis moeten vormen
van het nieuwe kabinet. Zij
staan in sociaal-ecomisch op
zicht het dichtst bij elkaar en
kunnen waarschijnlijk het snel
ste tot zaken komen, zegt Lub
bers in een vraaggesprek met de
CD A-krant. „Wie zich in de for
matie vervolgens als derde par
tij daarbij wil aansluiten - VVD
of PvdA - is dan een kwestie van
onderhandelen", aldus Lubbers.
De premier gaat hiermee nog
een stapje verder dan vorige
week, toen hij in Kerkrade zei
dat het CDA in de formatie met
D66 heel ver kan komen.
Ook de PvdA maakt D66 het hoi'.
PvdA-leider Kok heeft eerder al
laten weten dat de PvdA samen
met D66 de basis zou moeten
vormen van een zo progressief
mogelijk kabinet, waarbij CDA
danwel WD mag aanschuiven.
D66 is gevoeliger voor de avan
ces van de PvdA dan voor die
van het CDA.
D66-leider Van Mierlo heeft een
onomwonden voorkeur voor een
'paars' kabinet van zijn partij
met PvdA en WD. Alleen VVD-
leider Bolkestein houdt zich op
de vlakte over zijn gewenste
voorkeur
Jekraïne houdt
entrale van
sjernobyl open
WEN (RTR/DPA) - Dc rege
ns van Oekraïne zet het Wes-
nonder druk. Zij heeft tijdens
Ni conferentie in Wenen ge-
de gevaarlijke kerncen-
ïle van Tsjernobyl niet te zul-
sluiten. Kiev zei zich dat
*1 te kunnen veroorloven en
een prijskaartje van 4 mil-
"d dollar aan de noodzakelij-
f veiligheidsmaatregelen,
wel het internationale atoom-
Kntschan IAEA als Franse en
experts dringen aan op
Heggen van de twee nog
reactoren in Tsjerno-
VE HONEYMOON
VANDAAG EN MORGEN!
""'De Stenge" Heinkenszand
11.00- 18.00 uur
welkom in het provinciehuis.
Dat ligt volgens commissaris
Van Gelder anders. De provincie
had geen invloed op de samen
stelling van die delegatie. Dat
bepalen ze zelf, voegde hij er aan
toe.
Democratisch
Dat de drie omstreden Vlis-
singse raadsleden op democrati
sche wijze tot het gemeentebe
stuur zijn toegetreden, doet er
volgens de Zeeuwse commissa
ris niet toe. „Ik ben volledig vrij
om uit te nodigen wie ik wil. Ik
ben formeel niet verplicht de
nieuwe raadsleden uit Zeeland
uit te nodigen. Het is ook een in
formele bijeenkomst om met el
kaar kennis te maken. Ik vind
het helemaal niet plezierig om
met mensen van de CD kennis te
maken. De gemeente Vlissingen
heeft te maken met de formele
kant van de zaak."
De bijeenkomst met de nieuwe
raadsleden is in het college van
gedeputeerde staten aan de orde
geweest. De provincie betaalt de
kosten van de ontvangst.
Koningin Beatrix bekijkt in de centrale hal een replica van het kunstwerk van Ronald Tolman
dat voor het nieuwe Gasunie-gebouw staat. Links hoofddirecteur G. Verberg.
foto Marcel Antonisse/ANP
GRONINGEN (ANP) - Het nieuwe hoofdkan
toor van de Gasunie is vrijdagmiddag door
koningin Beatrix officieel geopend. In het
nieuwe gebouw, dat 140 miljoen gulden heeft
gekost, werken ruim 1100 mensen. Het mar
kante 87 meter hoge gebouw is ontworpen
door het architectenbureau Alberts en Van
Huut uit Amsterdam.
De nieuwbouw was hard nodig. Het vroegere
hoofdkantoor van Gasunie in Groningen werd
te klein en het personeel was op verschillende
plaatsen gehuisvest. Ook was de 'centrale
commandopost', vanwaaruit het gehele gast-
ransport wordt geregeld en bewaakt, aan ver
vanging toe.
Alberts en Van Huut, die eerder onder meer het
hoofdkantoor van de NMB Bank in Amster
dam ontwierpen, noemen zichzelf organische
architecten. Dat betekent dat ze zich in hun
werk sterk laten inspireren door de natuur. Op
vallende aspecten in het nieuwe gebouw zijn
verder de grillige vormen en de enorme glazen
vide boven de ingang met daarin een hangende
tuin. In de centrale hal waaromheen de kanto
ren zijn gesitueerd kan men tot de nok van het
gebouw kijken.
