Overslag Terneuzen stokt
Voor derde keer op de vlucht
PZC
Algemene Zeeuwse
provincie
17
Hoop op recordjaar ondanks tegenvallend kwartaal
lezers schrijven
ZATERDAG 16 APRIL 1994
OS houdt
in Goes
vertelavond
GOES - Het Centrum
voor Ontwikkelingssa
menwerking COS-Zee-
Jjnd houdt maandag 18
jpril in samenwerking
0et de werkgroep Cul-
inreel Gekleurd Goes
tverhalen vertellers-
dinde openbare bi-
tieek in Goes. Ver-
1 uit uiteenlopende
streken staan cen-
Er zijn verhalen
uil de literatuur, over
jctuele gebeurtenissen
li.Zij tnpersoonlijke herinne
ren van Herbert
Veira, Roy Elskamp, A.
flfc jfJid Choukri en Wim
Hofman.
Veira en Elskamp zijn
bedendaagse vertolkers
van de Anansi-verhalen
op zowel moderne als
Iraditionele wijze. Zij
f0pes tertellen onder meer
inansiverhalen uit de
Surinaamse cultuur. De
Marokkaan M'Jid Chou-
in werkt voor het DNA-
sriirijverslaboratorium,
>üj vertelt zijn verhalen
vanuit, de Arabische cul-
iuur. Wim Hofman is he
iend als schrijver van
kinderboeken en zal van-
at de Nederlandse cul
tuur zijn verhalen bren-
een. De avond begint om
13 30 uur.
)rde
een
Hem<
uwse
ieenten
^jttief bij
Dtwikkelings-
unenwerking
nonze verslaggever
'.WM 111
dtt an;
4
van onze verslaggever
TERNEUZEN - De goedereno
verslag in de haven van Terneu
zen is het eerste kwartaal van
dit jaar gedaald, vergeleken
met dezelfde periode vorig jaar.
Er is er sprake van een daling
met 6,8 procent, bi vergelijking
met het laatste kwartaal van '93
echter - en dat is dan weer posi
tief - zit de overslag 4,5 procent
in de lift. De eerste drie maan
den van dit jaar werd in de ver
schillende havens op het grond
gebied van het havenschap 2,3
miljoen ton aan goederen over
geslagen, 170.000 ton minder
dan het eerste kwartaal van vo
rig jaar.
Volgens woordvoerder Frans
van den Hemel van het haven
schap heeft de daling te maken
met drie factoren: het eerste
kwartaal van vorig jaar was wel
heel erg goed. bij Dow Benelux
was er een periodieke onder-
houdsikop. die de aan- en afvoer
via de Braakmanhaven deed
kelderen en ook de overslag van
vaste brandstoffen in de Massa
goedhaven daalde.
Cijfers
Het Havenschap Terneuzen zet
te de cijfers vrijdag op een rijtje.
De belangrijkste verschillen za
ten in de goederenlijnen: de tra
fiek aardolieprodukten (voorna
melijk grondstoffen voor Dow
Benelux) daalde met 22 procent
naar 640.000 ton. Met de vaste
brandstoffen was het helemaal
mis: 40 procent minder (totaal
171.000 ton). De overslag van
meststoffen steeg met 3 procent
naar 630.000 ton en verder ver
toonden ook de sectoren chemi
sche produkten (met 17 procent
naar 378.000 ton) en metaalpro-
dukten (Outokumpu op de Axel-
se Vlakte) een stijging. De over
slag van papierprodukten via
Verbrugge Terminals aan de Ze-
venaarhaven ging met een
kwart omhoog naar 220.000 ton.
En dat is. volgens Van den He
mel van het havenschap redelijk
spectaculair te noemen.
Het aantal zeeschepen dat de
haven van Terneuzen aandeed
groeide het eerste kwartaal met
18 naar 489, maar de totale bruto-
tonnage daalde met 4 procent
naar 3,12 miljoen. Bij de binnen
vaart daalde de overslag de eer
ste twee maanden van het jaar
met 12 procent naar 1.1 miljoen
ton. En ook de NS leverde in. NS
Cargo verwerkte 14.000 ton min
der inkomend en uitgaand
206.000 ton.
Geen paniek
De daling van de goederenover
slag in de haven van Terneuzen
brengt woordvoerder Van den
Hemel van het havenschap ze
ker niet in paniek. Hij mikt nog
steeds op een recordjaar. Dat
zou betekenen dat de haven
meer dan 9,6 miljoen ton moet
verwerken. „Ik heb overal in de
Kanaalzone mijn voelhorens
uitgestoken en ben tot de con
clusie gekomen dat er geen en
kele reden tot pessimisme is. De
daling bij Dow was, door die on-
derhoudsstop. ingecalculeerd
en ik verwacht dat ook de bedrij-
lessentrekker
m ingehouden
IHOEK - De politie Walche-
heeft donderdagavond een
ntrige man uit het Duitse
direhen-Vluyn gearres-
riHij werd aangehouden op
Qtei hirand van Dishoek na een
ran een hotel-eigenaar uit
apelle. De man had eerder
Kweek in die horecagelegen-
iovernacht, waarna hij was
itrokken zonder te betalen.
SZsS aio waarin de Duitser reed,
ihij eerder ontvreemd in zijn
korteland.
londerzoek is gebleken dat de
nook in een hotel in Zoute-
i overnacht en enige
sumpties had genuttigd zon-
te betalen. De eigenaar liep
irdoor een rekening van drie-
ir.derd gulden mis. De Duitser
opgesloten in het politiebu-
RXEUZEN - De Zeeuwse ge-
Rnten schenken graag een
ijeMax Havelaar-koflïe. Ze
i op het gebied van de ont-
7)3$ ükelingssamenwerking posi-
fingesteld en staan in meer
heid voor een actief beleid
dal vlak. Dat blijkt uit een
ferzoek van het Centrum
ir Ontwikkelingssamenwer-
samen met de Vereniging
oXederlandse Gemeenten en
dere organisaties. Die hiel-
sdegedragingen in het kader
e de 'Nieuwe Wereld Cam-
ine'tegen het licht.
n9" afgelopen vier jaar besloten
svan elke drie gemeenten in
s&rland (414 van de 636) meer
Ldacht te besteden aan ont-
tolingssamenwerking.
«w chttien
Ne cijfers blijkt dat in Zee-
ai achttien van de dertig ge-
snten op dat gebied een ac-
ï'beleid voeren. Daarbij gaat
met alleen om het schenken
seen kopje koffie, maar ook
steun aan bijvoorbeeld de
feeldwinkei.
meer gemeenten leggen
'ontwikkelingsbeleid' vast
jeennotitie, leggen zelf contac-
met zuidelijke landen en
«nook aan voorlichting. En
Jt die koffie betreft, schenkt
Jgenoeg de helft van de ge-
-J&nten in ons land nu Max Ha-
Paar-koffie (314 van de 636). In
Kland gebeurt dat in twee van
ïdrie gemeenten.
meer
het landelijk onderzoek
"i dat de gemeenten steeds
'doen aan ontwikkelingsbe-
De contacten, stellen de on
vers vast. verstevigen de
^en, koppelen projecten en
vriendschaps- en samen-
^ogsverbanden aan. Boven
doen ze meer aan voorlich-
t
a veertig grootste gemeenten
land besteedden in 1988
1.4 miljoen gulden aan
^Wtelingssamenwerking. in
••Jwas het 4.7 miljoen en dit
tf*ordt uitgegaan van 6 mil-
®?ulden Omgerekend is dat
gulden per inwoner. Een
Nerdtal gemeenten besteedt
••oedrag (of meer) aan ontwik-
f^erk. in Zeeland gaat het
■'ojf gemeen ten: Brouwersha-
Middelburg. Valkenisse.
en Zierikzee.
de onderzoekers
,e' erzjt nog groei in de hulp.
^■richting Oost-Europa.
Echtpaar uit Zierikzee laat plantages in Ruanda achter
van onze verslaggever
ZIERIKZEE - Vluchten voor
geweld is hen niet vreemd.
Sinds P. Hendrikse en zijn
vrouw J. Hendrikse-de Reus
zich in het Middenafrikaanse
land Ruanda hebben geves
tigd, moesten zij al drie keer
halsoverkop naar Nederland
terugkeren. „Maar wat afge
lopen week is gebeurd, slaat
echt alles", vertelt mevrouw
Hendrikse in haar rijtjeswo
ning in Zierikzee.
Ze hadden de uitbarsting van
geweld al lang zien aankomen.
Het Nederlands consulaat
waarschuwde hen enkele we
ken geleden op alles voorbe
reid te zijn. Maar ook daarvóór
was de spanning in hun woon
plaats Gisenyi, in het noord
westen van Ruanda, al te snij
den. Ze hoorden van moorden
in de bergen, dat mensen met
een kapmes waren onthoofd.
De gezichten stonden grim
mig. Overal waren wegblokka
des.
Toch bleven ze. Hendrikse.
een landbouwkundige, heeft
in Ruanda zijn bestaan opge
bouwd. Hij heeft twee planta
ges, één voor potplanten en
één voor snijbloemen. Al sinds
1986 zit hij in Afrika, eerst in
Burundi, vanaf 1989 in Ruan
da. „Het was in die tijd het rus
tigste land van Afrika, tot in
oktober 1990 de Tutsi's uit Oe
ganda het land binnenvielen",
zegt Hendrikse. „Hun ouders
waren in 1959 door de Hutu-
meerderheid uit Ruanda ver
dreven. De kinderen kwamen
gewapend terug."
In 1990 vluchtten Hendrikse
en zijn vrouw. Zij hadden toen
een plantage op het terrein
van een universiteit van de Ze
vende dag-adventisten. Voor
al Tutsi's volgden daar een op
leiding. De Hutu's sloegen
hard terug na de inval uit Oe
ganda. Meer dan honderd Tut-
si-studenten werden omge
bracht. „En vorige week is dat
weer gebeurd", weet mevrouw
Hendrikse. „Vijfhonderd stu
denten zijn in een ruimte bij
eengedreven. In die ruimte
zijn granaten gegooid."
Het echtpaar Hendrikse, nu veilig in Zierikzee.
Opnieuw
Na zijn terugkeer januari 1991
begon Hendrikse opnieuw.
Wat dichterbij Gisenyi. De
Hendrikses waren net twee
jaar bezig toen ze Ruanda al
weer moesten verlaten. Ze
moesten drie maanden in Ne
derland doorbrengen, tot be
gin mei 1993. In hun ogen was
Ruanda toen al goeddeels ver
loren. In Gisenyi waren win
kels geplunderd. De meeste
zijn nooit meer opgebouwd.
Veel blanken bleven voorgoed
weg.
Ondanks alles bleef er hoop op
vrede. De Ruandese regering
en de Tutsi-rebellen spraken
in Tanzania over een vredes
plan. Nadat de Ruandese pre
sident vorige week woensdag
omkwam bij een vliegtuigon
geluk. steeg de spanning snel.
Hendrikse en zijn vrouw woon
den vlakbij meer blanken.
Ook Hollanders, die bij een
bierbrouwerij van Heineken
werkten. Eén van hen onder
hield contact met het Neder
lands consulaat. Iedereen
moest na de dood van de presi
dent binnenblijven, maar vrij
dag barstte de bom. Een ben
de van zo'n vijftig Hutu's - vol
gens Hendrikse door een poli
tieke partij geïnstrueerd en
van dodenlijsten voorzien -
viel bij de buurman van Hen
drikse binnen. Hij was wel een
Hutu, maar gehuwd met een
Tutsi.
Voor Hendrikse en alle andere
blanken in de directe omge
ving was dat het vluchtteken.
„Maar een aantal mensen
woonde aan een doodlopende
weg en daar stonden die Hu
tu's. met stokken en kapmes
sen", aldus Hendrikse. „Solda
ten van het Ruandese leger
waren bij de bierbrouwerij ge
legerd. Zij hebben de blanken
ontzet. We waren inmiddels
met tassen die al een paar we
ken klaar stonden, naar bui
ten gerend. We zijn gevlucht
over het water, met z'n elven in
een boot met een Belgische
militair. Belgische comman
do's hadden in Gisenyi een
post, maar zonder toestem
ming van Ruandezen moch
ten ze niets."
Zij gingen naar hotel Meri-
dien. „Maar het hek was geslo
ten en niemand wilde het
opendoen. Wij moesten erover
klimmen. Iedereen - 120 blan
ken verbleven in het hotel -
moest in de hal blijven. We
kregen niets te eten en te drin
ken. Gelukkig kende de direc
teur van de brouwerij iemand
van het hotel en die hielp ons
aan kamers. Die hotelbedien-
foto PieterHonhoff
de is later vermoord, hebben
we gehoord."
Onder begeleiding van Ruan
dese soldaten trokken ze zon
dag naar de Zaïrese grens.
Uren en uren moesten ze daar
wachten. Ze mochten de auto
niet uit. Uiteindelijk mochten
ze gaan. In Zaïre werden de
120 blanken als koningen ont
vangen, „We kregen een hotel,
eten, van alles", merkt Hen
drikse nog licht verbaasd op.
„Allemaal van president Mo
butu, werd gezegd. Of hij ooit
betaalt
Via Zaïre ging het naar Burun
di. waar een Nederlands mili
tair vliegtuig hen naar Brussel
bracht. Hendrikse en zijn
vrouw waren dinsdag 'thuis'.
Veilig in Zierikzee denkt Hen
drikse aan terugkeer. „Ik heb
daar geïnvesteerd, anders zou
ik nooit meer teruggaan. Ik
heb gelukkig de laatste weken
15.000 planten kunnen expor
teren, maar er staan nog 50.000
tot 60.000. We hebben ook vijf
tig mensen in dienst. Ik vraag
me af of we die levend terug
zullen zien."
vigheid bij OVET weer zal aan
trekken. En vergeet niet dat het
bij Verbrugge en in de meststof
fen weer erg goed gaat. Dat re
sultaat van 2,3 miljoen ton over
slag vind ik gezien de omstan
digheden toch een mooi gemid
delde." Van den Hemel is er ze
ker van dat de activiteiten in de
haven de rest van het jaar weer
zullen aantrekken. „En dan is
dat record van tien miljoen - wie
weet - toch nog binnen bereik."
Brit zoekt
Vlissingse
vrienden
uit oorlog
van onze verslaggever
VLISSINGEN - De 84-jarige
Brit Lance Snape, die in de
Tweede Wereldoorlog deel uit
maakte van de Royal Artillery,
is op zoek naar de familie Van
der Linden, met wie hij in 1944
in Vlissingen bevriend was ge
raakt. Nadien is hij de familie
uit het oog verloren.
Snape is met name op zoek naar
Jos, Miep en Henk van der Lin
den. die toen nog kinderen wa
ren. De oud-strijder wil eind mei
samen met zijn dochter een be
zoek aan Zeeland brengen.
Ook wil Snape proberen Johan
de Weiss te achterhalen. Johan
was in 1944 elf jaar oud en leerde
van de Britse artilleristen En
gels spreken met een sterk Li
verpool accent. De soldaten
hadden voor Johan. die voor hen
een soort mascotte was. een ar-
tilleristenunifom gemaakt en zij
noemden hem Slavver.
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reac
ties op in de PZC verschenen berichten, artike
len of commentaren. Niet voor open brieven,
gedichten en dergelijke. Anonieme inzendingen
of stukken zonder duidelijke opgave van adres
en woonplaats worden niet in behandeling geno
men. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250
woorden. De redactie behoudt zich het recht
voor inzendingen te bekorten. Over geweigerde
brieven wordt niet gecorrespondeerd.
TE
TE
rr
TEE
AOW
Het plan om van de AOW nog
meer dan de nu reeds gekorte
uitkering van 20% in te houden,
zal ondanks de demonstratie
van de ouderen gewoon door
gaan. Het is de bedoeling dat zij
in goed vertrouwen, met de
blinddoek voor, braaf gaan
stemmen op de partijen die hen
dat aan zullen doen.
Murw gepreekt door de verkie
zingsgeweldenaars!
Vóór de ouderen hun stem uit
brengen, is al een afspraak ge
maakt dat de AOW verder zal
worden gekort.
Laat de zittende én de oppositio
nele politieke machthebbers
maar eens duidelijk en open hun
plannen ten aanzien van de
AOW bekend maken.
Nog niet één woordvoerder van
het CDA, of de PvdA of de VVD
of D66 heeft daarover duidelijk
heid gegeven. Het is net alsof ze
doodsbang zijn voor dat wat ze
in hun vaandel voeren. Demo
cratie schijnt het spookbeeld te
zijn voor de grote partijen van
nu.
Lange betogen en veel tamtam,
maar geen open eerlijkheid.
Angst voor de kiezer tekent alle
verkiezingsgeweldenaren
H. Fransen
Torricellistraat 7
Kruiningen
Kunstschouw
W esterschouwen
Door mij als 'organisator' te be
titelen in het door de redactie
overigens correct weergegeven
vraaggesprekje in de PZC van
woensdag 13 april j.l. is mijn aan
zien in familie- en vriendenkring
flink toegenomen.
Tevens zou hierdoor de indruk
kunnen worden gewekt als zou
de organisatie van de Kunst-
schouw Westerschouwen door
één man (en dan nog wel een
ambtenaar...) kunnen worden
volbracht.
Hoewel mijn ijdelheid en eer
zucht groot zijn moet ik bena
drukken dat de organisatie van
de Kunstschouw in handen is
van een groep enthousiaste (en
deskundige) inwoners, onder
wie kunstenaars, ondernemers
en vrijwilligers.
De vrijwilligster Evelyn Pokorni
en de ambtenaren Bert Stuit
i welzijn/cultuur i en ondergete
kende (communicatie) fungeren
daarbij namens het gemeente
bestuur van Westerschouwen
slechts als centraal aanspreek
punt.
Geert raw Breugel
Hogezoom 15
Haamstede
Papieroverslag in de haven van Terneuzen, waar de goederentrafiek de eerste maanden van dit jaar is teruggelopen. foto Charles Strijd
Binnen Zeeland bieden wij
particulieren, het midden- en
kleinbedrijf en de agrarische
sector een compleet pakket
verzekeringen, evenals een aantal
spaarmogelijkheden met een
hóóg rendement. Wij werken
daarbij nauw samen met de in
Zeeland gevestigde verzekerings
adviseurs. Onze gezamenlijke
deskundigheid staat borg voor
kwalitatief goede en op maat
gesneden verzekeringen.
Vele Zeeuwen kiezen er
daarom voor om bij ons
'ZEEUWS ZEKER'
verzekerd te zijn.
Vraag uw verzekeringsadviseur
naar de produkten van
de Algemene Zeeuwse.
Algemene Zeeuwse
Verzekering Mij. NV
Houtkaai 11
4331 JR Middelburg
Tel. 01180-83000
verzekeringen
ZEEUWS ZEKER