inbrekers een spel speelden Alsof de Afluisteraar gaat ongemerkt zijn gang PZC Draadloze telefoon reportage zaterdag 5 maart 1994 37 Ko Baijens: Iedere klip-klap stak er iemand een koevoet tussen de deuren of luiken van de verbouwde directiekeet. foto Ruden Riemens Blauw-Wit hielp met de afwerking. „Die wagens stonden daar geparkeerd. Het waren onze eerste contacten met de poli tie en er zijn er nog vele gevolgd. Nooit lieten we wat liggen in het gebouwtje, in ieder geval geen geld, maar steeds von den ze het toch nodig om de boel open te breken. Ik heb weieens de indruk gehad dat de inbrekers het als een spel zagen. Je gaat toch denken dat het steeds de zelfde lui zijn, die je dezelfde loer draai en." Gissen De daders zijn nooit gepakt, dus het blijft gissen, maar Ko Baijens denkt er het zij ne van. „Ik rijd altijd op de fiets langs het gebouwtje van huis naar school en terug, iedere dag. Hoe vaak het niet is voorge komen dat ik de deur zag klapperen, 's morgens vroeg. Dan belde ik meteen de politie om aangifte te doen. Altijd was er wel iets verdwenen maar nooit veel. Snoep, drank en dat soort dingen. Meer valt er gewoon niet te halen." Eén keer werd het wel heel duidelijk dat de inbrekers een misselijk spelletje speelden. „De hele koelkast stond vol slachtoffers - 1 1 II II II 1 1 1 1 1 1 met bier, echt afgeladen. Enfin, er wordt ingebroken en de helft van het bier is weg. De politie erbij, proces verbaal op gemaakt en de boel weer gerepareerd en dichtgemaakt. De volgende dag was het gebouwtje opnieuw gekraakt. De andere helft van het bier weg. Heel demonstra tief hadden ze twee volle flesjes laten staan. Alsof ze zeggen wilden: hier. dan hebben jullie ook wat." Met de brand, die uiteindelijk de kantine nagenoeg verwoestte, ging het net zo. „Eerst werden de gordijnen en de ta felkleedjes aangestoken, kennelijk met de bedoeling een grote brand te stichten. Dat is niet gelukt. Doordat de luiken ge sloten waren en het gebouw potdicht zat, is het vuur verstikt. Op de dag dat we met een flinke ploeg de schade zouden gaan opruimen, konden we erheen om een veel grotere schade in ogenschouw te nemen: de hele tent was afgebrand. Zelf oordeelde ik dat sloop de enige oplossing was", zegt Baijens. Maar de verzekering zag dat anders. „We bleken onderverzekerd, dat schijnt een soort natuurwet te zijn: als je verze kerd bent en je hebt schade, is de verze kerde som niet groot genoeg. Bovendien vond de expert dat een deel van het ma teriaal nog wel gebruikt kon worden. Dat betekende aanpoten: de hele boel moest schoon gemaakt, driekwart van het dak vernieuwd, muren, kozijnen en vloeren vernieuwd en de hele inboedel was on bruikbaar geworden. Hoewel we door al Het is dat Ko Baijens een doorzetter is, een actieveling die nooit te be roerd is om de handen uit de mouwen te steken. Anders was hij er moedeloos van geworden en had hij het bijltje, of liever: het timmergereedschap, erbij neerge gooid. Jarenlang werd zijn korfbalver eniging, Blauw-Wit in löoetinge, het slachtoffer van inbraken. Iedere klip klap stak er iemand een koevoet tussen de deuren of luiken van de verbouwde di rectiekeet, die de korfballers tot kantine diende. En iedere klip-klap was de scha de weliswaar beperkt, maar het lapwerk des te vervelender. Tot de inbrekers be sloten dat de fik erin moest. Een eerste poging mislukte, maar een tweede po ging beroofde Blauw-Wit voor lange tijd van zijn kantine en van een hoop geld: de verzekering stelde de klandizie van de korfballers niet meer op prijs. „Vroeger hadden we zulke problemen niet. Toen zaten we op het Wesselopark, het sportpark hier in Kloetinge. Dertien jaar geleden werd het te krap voor alle sporters in het dorp. Het lag voor de hand dat de korfbal het veld zou ruimen en zo is het ook gebeurd. Wij konden te recht op het sportveld van de lbo-scho- lengemeenschap Groot Stelle, aan de Oranjeweg tussen Goes en Kloetinge. Er was kleedruimte maar geen kantine. We zijn toen snel gaan uitzien naar een semi permanent gebouwtje." Het werd, vertelt Ko Baijens, een oude directiekeet, die meer dan een likje verf vergde om te worden opgeknapt. „We zijn er jaren aan bezig geweest maar ie dereen hielp mee. Ik ben leraar timme ren bij Groot Stelle en ik heb die kantine zelfs als leerlingenbouwplaats kunnen gebruiken. Binnen de vereniging deed ie der wat hij kon en bij het 35-jarig bestaan van de vereniging, in 1988. konden we een prachtig gebouwtje in gebruik ne men. Maar toen was de ellende al begon nen." Nog voordat de kantine goed en wel in gebruik was, kraakten vandalen twee keer een auto van de aannemer die die toestanden slecht bij kas zaten, be sloten we het toch maar meteen goed aan te pakken: een stenen muur tegen de binnenkant van de houtbouw metselen. Daarmee werd de kantine veel minder kraakgevoelig." Met man en macht werkten de leden van Blauw-Wit onder leiding van Baijens een halfjaar lang om de kantine klaar te krijgen voor het veer tigjarig jubileum in augustus 1993. Dat lukte, zij het dat de korfballers nog regel matig het gereedschap ter hand nemen voor de verdere afwerking. „Het is natuurlijk niet alleen maar ellen de wat de klok slaat", zegt Baijens. „We hebben enorm veel hulp gehad, ook van buiten de korfbalvereniging. Er kwamen giften, bedrijven deden een duit in het zakje, de voetbalvereniging bood ons de kantine aan voor de nieuwjaarsreceptie te gebruiken. Dat was allemaal heel hart verwarmend. Alleen van de verzekering en van de gemeente Goes hebben we een slechte smaak overgehouden. De verze kering gooide ons er zonder pardon uit en een andere verzekering wilde vier keer zoveel premie hebben. De gemeente Goes kwam met vage beloften over het onderhoud van de groenvoorzieningen en de parkeerplaatsen en over de open bare verlichting van het terrein. We moe ten de eerste gemeentewerkman nog ver welkomen. De enige bijdrage van de ge meente was dat ze drie keer zijn komen vegen, maar dat doen we zelf ook regel matig." De Kloetingse korfbalvereniging krab belt er weer langzaam bovenop. Er staat nu een degelijk gebouwtje, dat niet met een koevoet of een schroevendraaier te kraken valt en in het interieur zijn zoveel mogelijk brandwerende materialen ge bruikt. „De inbrakenreeks zal wel verder gaan maar dan ergens anders. Wij heb ben een alarminstallatie aangeschaft en ik heb sterk het vermoeden dat ze dat weten", aldus Ko Baijens. Mieke van der Jagt Goedenavond, met Verkerk. populaire draadloze toestellen kan zonder veel Hoi, met Piet. Is jouw telefoon veilig? moeite met eenvoudige scannertjes worden Sinds de reusachtige opmars van de draadloze afgeluisterd. Een groeiende groep telefoongluurders telefoon in Nederland geen gekke vraag om een heeft er een spannende hobby aan. Om rooie oortjes gesprek mee te beginnen. Het merendeel van de van te krijgen. Wie met de 'ouderwetse' telefoon belt en contact krijgt met iemand die ook een traditioneel toestel heeft, dat nog met een draadje rechtstreeks verbonden is met het netwerk van PTT. hoeft zich geen zorgen te maken. Afluisteren is weliswaar ook dan niet uitgesloten, maar in elk geval niet met eenvoudige middelen mogelijk. Simpel is het wel bij draadloze toestellen. Die vinden steeds gretiger aftrek. De Pri- mafoonwinkel van PTT Telecom vraagt er nog minimaal 249 gulden voor, maar ze zijn er ook volop voor minder geld. De po pulaire, analoge 'draadlozen', goedkoop of duur. zijn stuk voor stuk gemakkelijk af te luisteren. Onverschillig of ze in en om huis worden gebruikt of in de auto. De apparatuur die meeluisteren mogelijk maakt, is vrij te koop. Een beetje scanner van nog geen duizend gulden is voldoende om telefoongesprekken uit de lucht te plukken. Zelfs een pocketscanner, die overal in de binnenzak is mee te nemen, kan het. Niks geen ingewikkelde toestan den met het aftappen van draadjes en het plaatsen van grote antennes. Een klein kastje met een kleine antenne is voldoen de en haalt een, voor de liefhebbers, fasci nerende wereld in huis. Een handige hob byist knutselt zijn eigen spul in elkaar en schroeft de mogelijkheden op, waardoor hij of zij zonder problemen gesprekken in een straal van 1,5 tot 2 kilometer rond de woning kan beluisteren. „Je weet niet wat je hoort. Weekend en Privé kunnen er niet aan tippen", zegt een scannerbezitter. Aanvankelijk volgden scannerfreaks in groten getale het doen en laten van brandweer en politie. Als er er gens iets aan de hand was, rukten ze mas saal uit om de schade met eigen ogen op te nemen. De aandacht van veel scannerbe zitters is inmiddels verlegd naar telefoon gesprekken. „Daar kunnen politie en brandweer niet tegenop. Die weten dat er massaal wordt meegeluisterd en zeggen bijna niets meer." Pijnlijk De moderne gluurder gaat ongemerkt zijn gang. Zij bellen; hij luistert. Hij hoeft niet dichtbij te komen, blijft altijd anoniem. Kan dat kwaad? Er zijn mensen die het niet erg vinden dat iemand meeluistert, zelfs niet als het over diepste gevns en per soonlijke dingen gaat. Maar dat gaat na tuurlijk lang niet altijd op. Bovendien gaan veel gesprekken ook over andere za ken die niet voor derden bestemd zijn. Enkele uren meeluisteren bij een van de vele scannerbezitters die het afluisteren van telefoongesprekken tot hobby heb ben gemaakt, is voldoende om de keihar de realiteit door te laten dringen. De scan ner pikt de persoonlijkste en vertrouwe- lijkste gesprekken op. Extra pijnlijk is dat de persoon die het draadloze toestel in handen heeft altijd in de buurt woont en dus vaak te achterhalen is door de luister vink. „Je hoort gesprekken over het sexleven van bepaalde mensen, over gebroken rela ties, over zakelijke beslommeringen, fi nanciële problemen van mensen, over fa milie- en burenruzies, iemand die zijn nieuwe geheime telefoonnummer door geeft aan familie", somt een 'luisteraar' op, die er op staat dat hij anoniem blijft. Andere schrijnende voorbeelden zijn twee ouderlingen die via de telefoon vertrouwe Wie draadloos wil telefoneren en niet afgeluisterd wenst te worden, doet er goed aan een toestel te kiezen dat op hoge frequentie én digitaal uitzendt. lijke informatie uitwisselen over lidmaten van hun kerk, leraren die onderling de problemen van een scholier bespreken... Bankrekening „Ik had het ding een keer aanstaan en toen hoorde ik iemand het saldo op haar bankrekening opvragen. Ze moest daar voor een toegangscode intoetsen. Die co de is simpel aan de hand van de tonen te achterhalen." Niet alleen onschuldige hobbyisten luiste ren mee. Misbruik van informatie die uit de lucht wordt geschept, ligt voor de hand. bij voorbeeld als een gesprek gaat over op vakantie gaan. Als de ongewenste luisteraar kwaad wil, weet hij precies wan neer en hoelang een bepaald pand vrij is. Het kan erger: afpersing, manipulatie... Ook op kleine schaal. Neem een man die 'draadloos' een prostituée bestelt en later wordt geconfronteerd met iemand die dreigt het aan zijn vrouw te vertellen. Een dader is moeilijk te achterhalen. Het probleem is dat vrijwel niemand zich realiseert dat de mogelijkheid bestaat om telefoongesprekken af te luisteren. Ie mand die zelf een draadloos toestel heeft, zou het kunnen weten, want het staat meestal wel ergens in de gebruiksaanwij zing, maar wie leest die helemaal?. Wie zelf belt met een vertrouwd toestel staat er natuurlijk helemaal niet bij stil. Hij of zij belt en vertelt... Het is niet te ho ren dat er aan de andere kant iemand met een draadloos toestel in de hand zit. dat af te luisteren is. Greenpoint Is er wat aan te doen? Natuurlijk, bellen met een traditioneel toestel doet wonde ren, mits de gesprekspartner hetzelfde doet. Wie toch per se draadloos wil, moet meer geld uittrekken. Een toestel dat vrij wel niet af te luisteren is, omdat het op ho ge frequentie én digitaal uitzendt, is veel duurder. De zogenaamde Greenpoint-te- lefoons zijn hier een voorbeeld van. Die kosten, inclusief basisstation, ruim 1200 gulden. Zo'n toestel is niet alleen in en om huis te gebruiken, maar eventueel ook onderweg. Binnen een straal van 150 meter van een van de 5000 Greenpoint-stations van PTT in Nederland kun je ermee bellen, maar niet gebeld worden. PTT heeft, sinds de introductie van dit systeem in september 1992. pas 20.000 van deze toestellen ver Een draadloze telefoon, al dan niet gemonteerd in de auto, maakt telefoneren vrijwel overal mogelijk, maar een met scanner gewapende luistervink pikt de persoonlijkste en vertrouwelijkste gesprekken op. kocht. Een reclamecampagne en een lager bedrag op het prijskaartje moeten voor betere verkoopresultaten zorgen. Resteert de vraag wat de ongewenste luis teraars bezielt om hun apparatuur af te stemmen op de frequentie van telefoonge sprekken. „Je bent bezig met techniek. Vroeger was het een bakkie, toen een politiescanner, een luchtvaartontvanger. Van het een komt het ander. Toen ik zelf een draadloos toestel had gekocht, vroeg ik me af hoe dat werkte. Tot mijn verbazing ontdekte ik dat de gesprekken simpel af te luisteren waren. Dan sta je raar te kijken, zeker als je ook gesprekken van anderen opvangt. Lange tijd waren dat incidenten, maar de laatste tijd neemt het hand-over-hand toe. Steeds meer mensen bellen blijkbaar draadloos. Zij beseffen niet dat een ander kan meeluisteren.' Veel mensen weigeren ook te geloven dat het mogelijk is. zo hebben de luistervin ken ervaren. „Ik zeg het wel eens tegen ie mand. maar dan hoor je altijd: dat is on mogelijk; mijn toestel is beveiligd. Die mensen halen twee dingen door elkaar. Hun toestel is beveiligd tegen het gevaar dat de buurman op hun kosten telefoneert of meeluistert met een ander draadloos toestel, maar niet tegen afluisteren met een scanner." Mensen die het wel willen weten, hebben maatregelen genomen. „Ik ken iemand die heeft twee telefoons: een draadloze en een rood traditioneel toestel. Als het ge sprek echt ergens over gaat. pakt hij de rode." Schandaal Veel zakenmensen zijn. hoewel het ge bruiksgemak minder is. inmiddels overge stapt op Greenpoint-telefoons. Ze willen geen ongewenste luisteraars als ze zaken doen. De meeste vips hoef je wat dit be treft niets meer te vertellen. Ze zijn door schade en schande wijs geworden. Hoe be roemder, hoe gevaarlijker het is om een te lefoongesprek te voeren, zo leert de recen te geschiedenis. Het Engelse koningshuis werd in een schandaal gedompeld, nadat intieme telefoongesprekken tussen kroonprins Charles en prinses Diana wa ren afgeluisterd en in de publiciteit ge bracht. In Nederland overkwam minister Ritzen min of meer hetzelfde. Een privégesprek dat hij via de autotelefoon voerde, werd afgeluisterd, opgenomen en later uitge zonden via een regionaal radiostation. Uiteindelijk kan niemand, zelfs de hoog ste regeringsleider niet, er zeker van zijn dat zijn telefoongesprek privé blijft. In 1983. tijdens de Falkland-oorlog tussen Engeland en Argentinië, is dat weer eens bewezen. Een Britse radio-amateur on derschepte toen gesprekken tussen pre mier Margaret Thatcher en haar perschef die op de Falkland Eilanden zat. De ge sprekken gingen via de kortegolf. De luistervinken zijn niet bang dat ze na dit verhaal geen gesprek meer kunnen op pikken. „Het zou eigenlijk het beste zijn, maar de mensen geloven het toch niet en blijven bellen met hun goedkope draad loze toestellen." Anne Boer

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1994 | | pagina 37