ROVINCIAIE ZEEUWSE
Rustige reacties op 'incident'
Europese Commissie pleit voor
afschaffing landbouwpolitiek
SPEKLAPJES
EN ZUURKOOL
kleintjes
4 WEKEN
3.99
Stakingen in
Duitsland
Rusland wijst als
represaille 'spion'
van Washington uit
Amerikanen schieten vier Servische toestellen neer
CDA naar
dieptepunt
Creadoe
VOOR 13,-
Vanmiddag droog
Half tot zwaar beivolkt, vanochtend
nog kans op een bui. Zwakke tot ma
tige wind uit zuidwest tot west. Mid-
dagtemperatuur negen graden.
237e jaargang no. 50
Dinsdag 1 maart 1994
Losse nummers 1,50
I
84321
J
■HBH
van onze correspondent
BRUSSEL - De Verenigde Sta
ten, Rusland en de NAVO heb
ben gisteren terughoudend ge
reageerd op het neerschieten
van vier bommenwerpers door
NAVO-straaljagers boven Bos
nië. De militaire actie vormde
de eerste gevechtshandeling
DEN HAAG (NPA) - Het CDA
blijft het slecht doen in de opi
niepeilingen. Volgens het bu
reau NIPO valt het CDA terug
naar een historisch dieptepunt
van 35 kamerzetels, een verlies
van negentien vergeleken met
het huidige zeteltal in de Twee
de Kamer. Vorige week scoorde
de partij van Brinkman bij NI
PO, omgerekend naar de kamer
verkiezingen, nog 37 zetels.
De peiling van NIPO laat verder
lichte verschuivingen in de kie
zersgunst zien. De PvdA haalt
ten opzichte van het vorige on
derzoek één zetel meer (31), de
VVD gaat van 28 naar 29 zetels.
D66 zakt één zetel terug tot 26 en
zou daarmee in grootte de vierde
partij worden. GroenLinks le
vert eveneens eén zetel in (van
12 naar 11). De CentrumDemo-
craten van Janmaat blijven
rond vijf zetels schommelen.
Opmerkelijk is dat de SGP wei
nig last lijkt te hebben van de
verdeeldheid in eigen kring over
het actieve partijlidmaatschap
voor vrouwen. De partij is vol
gens NIPO goed voor vijf zetels,
twee meer dan de SGP momen
teel in de Tweede Kamer be
kleedt.
van het Westerse bondgenoot
schap sinds de oprichting in
1949, maar het politieke belang
ervan werd in Washington en
Brussel als zeer beperkt afge
schilderd.
NAVO-diplomaten verklaarden
dat het incident niet het gevolg
is van een hardere opstelling van
het bondgenootschap. Volgens
NAVO-secretaris-generaal Wör-
ner ontbreekt nog hard bewijs
over de herkomst van de vier
vliegtuigen, maar aangenomen
wordt dat het om Servische toe
stellen ging.
De Amerikaanse president Clin
ton noemde de actie ge
rechtvaardigd omdat het ging
om één van de ergste schendin
gen van het VN-vliegverbod
sinds de instelling ervan in april
1993. „We hebben alles gepro
beerd om dit te voorkomen", zei
de president, die benadrukte
eerst meer feiten te willen zien.
Moskou schaarde zich in een
reactie nogmaals achter de VN-
resoluties die alle militaire
vluchten boven Bosnië verbie
den.
Bij het incident, maandagoch
tend om 12 minuten voor zeven,
schoten twee Amerikaanse F-
16's op zes Galeb-bommenwer-
pers, die net terugkeerden van
een bombardement op een mu
nitiefabriek van de moslims in
Novi Travnik. De Galebs schon
den zo het VN-vliegverbod. maar
trokken zich niets aan van het
bevel van de NAVO-toestellen
om te vertrekken. De Ameri
kaanse F-16's schoten daarop
vier toestellen neer. De andere
twee wisten te ontkomen.
Het staat niet vast dat de Ameri
kaanse piloten vooraf toestem
ming hebben gevraagd aan hun
commandant om het vuur te
openen. Die procedures zijn NA-
VO-geheim. maar volgens de
meeste militaire bronnen zijn pi
loten bevoegd naar bevind van
zaken te handelen. Dat er vooraf
contact moet worden opgeno
men met de NAVO-basis in Ita
lië wordt door meerdere militai
ren als „heel moeilijk" en „on
waarschijnlijk" omschreven.
Volgens NAVO-commandant
Boorda hebben de Galebs moge
lijk ook een hospitaal gebom
bardeerd: „We hopen dat dit het
laatste incident is geweest. Als
het een test was van de vastbera
denheid van NAVO. denk ik dat
we geslaagd zijn". Volgens NA-
VO-bronnen in Brussel is er ech
ter „geen sprake van een besluit
scherper te gaan toezien op de
no-fly-zone of anderszins ons be
leid te verharden"
zie ook pagina 2
Glasslijperij
MELIESTE
Israël
Israëlische veiligheidstroepen
kwamen gisteren opnieuw in ac
tie tegen demonstrerende Pale-
stijnen. Twee betogers werden
daarbij gedood. Sinds het bloed
bad in Hebron zijn twintig Pale-
stijnen en een Israëlische mili
tair omgekomen. Binnen het ka
binet heerst verdeeldheid over
het aanpakken van de
extremistische kolo- O
nisten. O
Postagentschap
De officiële opening van het eer
ste Zeeuwse mini-postageiit-
schap, maandag in de dorpswin
kel van Noordgouwe. werd op
geluisterd door drie nep-over-
vallers. Het had een preventief
doel: kruidenier Hans Baris
uAlde daarmee de 'kraakbe-
stendigheid' van de
nieuwe voorziening Q
aantonen.
Voetbalkainp
Danny Blind en Peter van Vos
sen hebben grootse plannen. De
Zeeuwse Ajadeden houden dit
jaar opnieuw een voetbalstage
in Lewedorp. In de toekomst ivil
het tweetal met de
jeugdspelers naar het C
buitenland. I w
K waliteit
GOES
glas
Opinie en achtergrond: 2; Binnen- en buitenland: 3
en 5; Financiën en economie: 4; Varia: 6; Radio en
televisie: 7; Provincie: 9, 11 en 12; Sport: 15, 16 en
17.
'Dit &u*tt ei HUI&CK
KERAMIEK
KADO HOBBY
Dorpsplein 25 Koudekerke
tel: 01185 - 2939
Felle aanklacht
Van der Stoel
tegen Irak
van onze medewerker
Bob Kroon
GENEVE - In felle bewoordin
gen heeft Max van der Stoel, de
speciale VN-rapporteur voor
Irak, gisteren het 'schrikbe
wind in Irak' beschuldigd van
grove schendingen van de men
senrechten. Van der Stoel sprak
over „willekeurige executies,
folteringen, illegale detentie,
beknotting van pers- en per
soonlijke vrijheden en schen
dingen van de rechten van vrou
wen en kinderen".
De jaarvergadering van de 52
lidstaten van de VN-Commissie
voor de Mensenrechten hoorde
de aanklacht van de voormalige
Nederlandse minister van bui
tenlandse zaken in somber stil
zwijgen aan. De Iraakse delega
tie had de zaal reeds bij het be
gin van Van der Stoels presenta
tie verlaten.
„Irak zal zeker alles ontkennen,
maar wij beschikken over mil
joenen documenten, groten
deels verkregen uit de Koerdi
sche gebieden, waaruit blijkt
dat grootscheepse en systemati
sche schendingen van de men
senrechten in Irak onvermin
derd voortduren", aldus van der
Stoel.
Extra geld voor
huisvesting
van scholen
DEN HAAG <NPA) - Scholen in
het voortgezet- en beroepson
derwijs krijgen dit jaar in totaal
600 miljoen gulden extra voor in
vesteringen in de eigen huisves
ting. Minister Ritzen (onderwijs)
heeft gisteren de 58 scholen die
dank zij deze maatregel aan de
slag kunnen, een symbolisch be
doelde schep laten bezorgen. De
betrokken gemeenten dragen
voor ruim 82 miljoen gulden bij
in de verbouwingskosten Afge
lopen vrijdag zette het kabinet
het licht op groen voor deze 'in
vesteringsimpuls'. waarvoor
eerder op de begroting van On
derwijs geld was gereserveerd.
MOSKOU/WASHINGTON
(NPA) - Als antwoord op de uit
wijzing van een Russische di
plomaat door Amerika heeft
Rusland gisteren een Ameri
kaanse 'spion' opdracht gege
ven de koffers te pakken. Het
gaat om James Morris, volgens
Rusland de leider van de CIA-
afdeling bij de Amerikaanse
ambassade.
Woordvoerders van de Russi
sche buitenlandse inlichtingen
dienst hekelden gisteren de uit
wijzing van de Russische 'spion'
Lysjenko door de VS. Hij werd
pas vorig jaar in Washington ge
stationeerd en heeft dus niets te
maken met de ontmaskerde CI A-
topman Aldrich Ames, die al
sinds 1985 actief was. Lysjenko
was bovendien aangesteld om
de samenwerking tussen CIA en
voormalige KGB. onder meer bij
de terrorisme-bestrijding, te
bevorderen, aldus een woord
voerder.
De Amerikaanse regering rea
geerde teleurgesteld op het Rus
sische besluit Morris uit te wij
zen, maar in Washington werd
gezegd dat de VS niet zullen
reageren door opnieuw een Rus
uit te wijzen. „We betreuren de
uitwijzing, omdat wij de getrof
fen partij zijn"', zei Witte-Huis-
woordvoerster Dee Dee Myers.
Aangenomen wordt dat de zaak
Zwaar verlies
nationalisten
in Moldavië
van onze correspondent
MOSKOU - Nationalisten in
Moldavië die ijveren voor snel
le vereniging van de voorma
lige Sovjet-republiek met buur
land Roemenie hebben een zwa
re verkiezingsnederlaag gele
den. Volgens gisteren bekend
gemaakte voorlopige uitslagen
zijn partijen die Moldavië onaf
hankelijk en binnen het GOS
willen houden, de grote win
naars van de zondag gehouden
verkiezingen.
Petru Loetsjinski, parlements
voorzitter en een van de leiders
van de winnende Agrarisch De
mocratische Partij, stelde giste
ren vergenoegd vast dat Molda
vië de wereld 'geen hoofdpijn
meer zou bezorgen'. Volgens de
ze voormalige communist ga
randeert het verkiezingsresul
taat dat een meerderheid van
het nieuwe parlement zich zal in
zetten voor een vreedzaam, on
afhankelijk Moldavië en snelle
economische hervormingen.
met de uitwijzing door Moskou
nu - in elk geval wat de onderlin
ge relaties betreft - is afgesloten.
Ook vice-president Al Gore zei
dat de spionage-affaire de Ame
rikaans-Russische betrekkin
gen niet mag schaden. De Ame
rikanen lieten wel weten direct
te zullen ingrijpen als een nieuw
spionageval zou worden ont
dekt.
Advertentie
(eenmalig binnen zes maanden)
JA, ik wil:
een proefabonnement van
4 weken voor 13,-
een abonnement. De eerste twee
weken ontvang ik de krant
gratis.
Daarna wil ik betalen:
J per maand met automatische
afschrijving a 29,-
3 per kwartaal met
automatische afschrijving
a 83,75
Naam:
Postcode:
Stuur deze bon op in een open
enveloppe, zonder postzegel, naar
PZC. afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Missingen.
Bellen gaat sneller: 01184-84216
De PZC
'n dijk van een krant
713214 000002
SARAJEVO - Vanachter een kapotgeschoten vrachtwagen bekijken inwoners van Sarajevo de brug die het door Moslims beheerste
stadsdeel scheidt van het Servische gedeelte. De Verenigde Naties hadden aangekondigd vandaag te brug te heropenen, maar de operatie
is verschoven. foto Pierre Verdi/AFP
FNV breekt
akkoord in
SER open
DEN HAAG (NPA) - De
vakcentrale FNV gaat
het ontwerp-SER-ad-
vies over het te voeren
sociaal-economisch be
leid openbreken. Dat
heeft het hoogste orgaan
van de FNV, de Federa-
tieraad, gisteren na een
langdurig en moeizaam
beraad besloten.
De FNV wil het SER-ad-
vies op een aantal pun
ten aanpassen. De kop
peling tussen lonen en
uitkeringen is het be
langrijkste en gevoelig
ste punt.
In het ontwerp-advies
aan de regering spreken
werkgevers, werknemers
en kroonleden in de So
ciaal Economische Raad
(SER) de verwachting
uit dat het minimum
loon en de uitkeringen
de komende vier jaar be
vroren worden. Die zins
nede gaat een aantal
FNV-bonden te ver.
De FNV gaat nu probe
ren aan de SER-onder-
handelingstafel een
nieuwe formulering in te
brengen. Die komt er op
neer dat van jaar tot jaar
bekeken moet worden of
de uitkeringen en het mi
nimumloon gekoppeld
kunnen worden aan de
CAO-lonen en dat wèl
koppelen de voorkeur
verdient.
van onze correspondente
BRUSSEL - Bij de Europese
Commissie in Brussel circu
leert een rapport waarin wordt
aanbevolen de Europese land
bouwpolitiek helemaal af te
schaffen en tot nationale steun
aan de boeren over te gaan. Vol
gens het rapport zou er geen en
kele economische of sociale
rechtvaardiging meer zijn voor
de voortzetting van het huidige
landbouwbeleid.
In Brussel is nu de grote vraag
welk gewicht aan het rapport
moet worden toegekend. Vol
gens berichten in de Britse pers
zou Commissie-voorzitter J ac-
ques Delors het rapport zonder
meer hebben willen wegmoffe
len, uit angst voor de Franse
boerenlobby.
Kringen rond de Commissie zei
den gisteren dat het rapport
„een studie is, maar zonder wel
ke status dan ook". Het is vol-
30 miljard gulden of meer kun
nen worden ontlast. Omdat dan
ook een einde zou komen aan de
dure landbouwoverschotten,
zou men nog eens miljarden win
nen. De Europese landbouw
slokt nog steeds, ondanks de
landbouwhervorming van
MacSharry van bijna twee jaar
geleden, meer dan de helft van
de Europese begroting op.
Een discussie over een radicale
ommezwaai in de Europese
landbouwpolitiek lijkt in gang
gezet. Vorig jaar ontwikkelden
de voormalige Nederlandse
landbouwcommissaris Sicco
Mansholt en drie Nederlandse
professoren soortgelijke ideeën.
In dat rapport, 'Ten past Green',
wordt voor directe steun aan de
boeren in de vorm van hectare
toeslagen gepleit. Die steun zou
tevens gelden als boeren hun
land een andere bestemming zo
als bosbouw of recreatie geven.
Ook in een rapport van de PvdA.
dat afgelopen november werd
gepubliceerd, wordt met deze
gedachte gespeeld. Bovendien
hebben enkele politici in Frank
rijk, Duitsland en Groot-Brit-
tannië recentelijk voorzichtige
uitlatingen in deze richting ge
daan. Ten slotte zouden zelfs
lang niet alle boerenorganisa-
ties er direct afwijzend tegen
over staan.
In het in Brussel circulerende
Commissie-rapport wordt in het
algemeen over 'directe inko
menssteun' gesproken. „Als de
lidstaten om sociale redenen
steun aan hun boeren willen ge
ven, en als die steun geen gevol
gen heeft voor de produktie, dan
mogen ze het doen", zo zei één
van de opstellers van het rap
port, professor Kenneth Thom
son van de Universiteit van
Aberdeen het afgelopen week
einde in de Sunday Telegraph.
Volgens professor Thomson zou
een soort 're-nationalisatie' van
de landbouw met name de Euro
pese consument jaarlijks hon
derden guldens kunnen schelen.
Door afschaffing van de be
staande restitutie- en opslagre-
gels zouden de landbouwprijzen
in de Europese Unie kunnen da
len tot het veel lagere wereld
marktniveau.
Ondanks de onder MacSharry
doorgevoerde hervorming van
het Europees landbouwbeleid,-
gekoppeld aan een braakleg
gingsregeling. dreigen de kosten
van de landbouw al weer buiten
controle te raken, wordt in het
rapport gezegd, Bovendien is de
huidige regeling veel te fraude
gevoelig, een punt dat ook in
'Ten past Green' met grote na
druk wordt onderstreept.
gens deze zegslieden 'gewoon'
één van de vele rapporten die
bijna maandelijks door de Com
missie in opdracht worden gege
ven.
Het rapport is niet afkomstig uit
het directoraat landbouw van de
Commissie. Daar zei men het
gisteren zelfs nog niet eens te
kennen. Het rapport is ontwik
keld door het directoraat econo
mische en financiële zaken en de
belangrijkste conclusies zijn
dan ook financiële.
Alleen al door de afschaffing van
de huidige exportsubsidies zou
de Europese begroting met zo'n
Advertentie
C(1 Zuurkool,
diverse soorten, oa naturel
wijn of kruiden, pak 500 gram 79
Speklapjes,
zonder zwoerd,
kilo S&T 6.99
500 gram ,549"
Aanbiedingen gelden t/m zaterdag 5 m
's Lands grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten.
ESSEN (NPA) - Stakende werknemers van
het Duitse openbaar vervoer bewaken in Es
sen stilstaande trams. Bus-, tram- en trein-
chauffeurs in de Duitse deelstaat Nordrhein-
Westfalen hebben maandag het werk neerge
legd. Dé ambtenarenbond ÖTV kondigde za
terdag acties in alle openbare diensten aan
nadat het cao-overleg met de regering misluk
te. De bond eist vier procent loonsverhoging,
maar de overheid stuurt aan op bevriezing
van de salarissen.
Gisteren hielden vuilnisophalers in Keulen
en Mulheim werkonderbrekingen en werkne
mers van de PTT legden het werk 's nachts
neer in Miinchen, Berlijn, Stuttgart en andere
steden. foto Heinz Ducklau/AP
