Wachttijden
in supermarkt
grootste
ergernis klant
Veerse lamsragoüt
met radijspeultjes
PZC vrije tijd ZATERDAG 26 FEBRUARI1994 2 7
Peulvruchten
bieden tal van
mogelijkheden
Ontwerpers gaan steeds vaker vreemd
Onderzoek consumenten
Uit onderzoek blijkt dat de consument het
grootste deel van de dagelijkse
boodschappen besteedt in de supermarkt (64
procent), foto Lex de Meester
De grootste ergernis van het
winkelend publiek is en
blijft de lange wachttijd bij de
kassa. Uit een onderzoek van
het Centraal Bureau
Levensmiddelenhandel (CBL),
blijkt dat bijna 90 procent van
het winkelend publiek en dan
vooral in de grote steden, graag
een snelkassa in de supermarkt
wil.
Met de wachttijden is er ook de
ergernis over de
openingstijden. Vooral
jongeren blijken een tweede
avondopening of langere
openingstijden op prijs te
stellen. Proeven met een
beperkte flexibele openingstijd
voor supermarkten zijn tot nu
toe nauwelijks succesvol
gebleken.
Het Centraal Bureau Levensmiddelenhan
del maakte tijdens de deze week gehouden
vakbeurs voor de levensmiddelenbranche Ro-
Ka in Utrecht, de resultaten van een consu
mentenonderzoek bekend. Uit dat onderzoek
blijkt dat de consument het grootste deel van
de dagelijkse boodschappen besteedt in de su
permarkt (64 procent), eenvierde gaat naar spe
ciaalzaken als bakker, slager en groenteboer.
Tien procent wordt tenslotte besteed op de
markt en bij het warenhuis. De Nederlander
geeft gemiddeld 38 gulden per supermarktbe
zoek uit, of 109 gulden per week. Gezinnen met
kinderen besteden het meest: gemiddeld 146.06
gulden per week. Ouderen rekenen gemiddeld
voor 83.35 per week af en jonge gezinnen zon
der kinderen voor f 87.20 per week.
De beurs stond dit jaar in het teken van 'Vers in
de Supermarkt'. Een thema dat nogal gevoelig
ligt. Versprodukten maken bijna de helft uit
van levensmiddelen-aankopen in de super
markt. En als het om kaas, vlees, vleeswaren en
wild en gevogelte gaat, is er nog een groei te
zien van de omzet. Brood evenwel, een van de
prijslokkertjes van de supermarkt, scoort wel
goed dank zij die prijs, maar niet als het om
kwaliteit gaat. En het winkelend publiek blijkt
ook de keuze aan broodsoorten te klein te vin
den.
Een probleem in de supermarkten blijven de
winkeldiefstallen. Vorig jaar is voor meer dan
300 miljoen gulden gestolen. Alleen al aan vei
ligheidsmaatregelen investeert de branche bij
voorbeeld door aanschaf van videocamera's en
kassacontroles 30 miljoen aan preventie.
Het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel
pleit overigens al jaren voor een centraal regi
stratiesysteem voor winkeldieven. Dat zou er
toe moeten leiden dat winkeldieven na een der
de maal betrapt te zijn ook daadwerkelijk voor
geleid zullen worden. Het CBL wil deze regeling
zelfs in het regeerakkoord opgenomen zien.
De afdeling 'vlees' van de beurs bracht veel
nieuws. Nog dit jaar moet er een kwaliteitslabel
'Europees Kwaliteitsrundvlees' gerealiseerd
worden. Een campagne waarvoor de Europese
Unie 10 miljoen ecu beschikbaar heeft gesteld.
Het kwaliteitslabel moet het publiek gerust
stellen dat er met het vlees dat dan gekocht
wordt niets aan de hand is. Er is dan sprake van
een ononderbroken ketenbeheersing, waarbij
vanaf het voer tot aan de verkoop in de winkel
het vee en vlees onder controle staat.
Maai- er zijn ook voorschriften over het vlees
ras, de leeftijd van de slachtdieren en de wijze
van rijping. Opmerkelijk genoeg zijn het vrijwel
allemaal buitenlandse rassen die voor het kwa
liteitslabel in aanmerking komen. Van Blonde
d'Aquitaine tot aan Charolais en Limousine. In
Nederland is er 2,5 miljoen gulden subsidie van
de Europese Unie voor een promotiecampagne
gedurende twee jaar.
Veerse lamsragoüt met, op het bordje rechts, zoetzure radijspeultjes.
moment geen radijspeultjes in
voorraad hebt, adviseren we als al
ternatief een gesnipperd groen pe
pertje (zonder de zaadjes) En dan
de komende zomer de radijs maar
rustig door laten groeien.
LAMSRAGOÜT
Ingrediënten: 750 gram lamslap-
pen (bijvoorbeeld van de vang), 1
grote ui, fijngesnipperd, 2 laurier
blaadjes. boter of olijfolie om te
braden, 2 dl bouillon of water, pe
per en zout en een groen pepertje
als vervanging van de radijspeu
len.
Bereiding: snijd het lamsvlees in
stukjes en kruid het met peper en
zout. Verhit boter of olie in een
braadpan en bak daarin het vlees
onder voortdurend roeren aan al
le kanten bruin. Voeg de gesnip
perde ui toe en blijf roeren totdat
de ui glazig is. Doe de bouillon of
het water bij het vlees en voeg de
laurierblaadjes en de gesnipperde
peper toe. Doe een deksel op de
pan en draai het vuur zo laag mo
gelijk. Laat de lamsragoüt twee
uur zachtjes stoven. Serveer het
vlees met. groenten naar keuze of
een salade met gebakken aardap
peltjes.
De naam van het gerecht van
deze week behoeft een nadere
verklaring. Het gaat hier niet om
een specifiek gerecht uit Veere
maar het lamsvlees komt wel uit
de omgeving van het Walcherse
stadje. Dat geeft ons volgens de
richtlijnen van de Academie voor
de Streekgebonden Gastronomie
het recht om van Veers lam te spre
ken. Door een bepaalde berei
dingswijze te creëren, mag je zelfs
reppen van een 'nieuw' streekge-
recht.
De Europese Unie is druk doende
richtlijnen te ontwerpen voor der
gelijke streekgerechten. De resul
taten van dat beraad zullen nog
wel even op zich laten wachten. In
tussen laten we ons het Veerse lam
goed smaken.
De term 'radijspeultjes' zal ook wel
vragen oproepen, want het is een
begrip dat weinigen zullen kennen.
Onder 'radijspeultjes' verstaan we
de zaadpeulen van de 'schietende'
radijs. Het is .niet algemeen be
kend dat die groene peulen eet
baar zijn. Ze zijn niet alleen eet
baar, maar dragen zelfs bij aan de
smaak van een gerecht. Ze moeten
geplukt worden terwijl ze nog
groen en sappig zijn. De zaadjes in
de peulen zijn dan nog zacht. La
ten we ze nog langer aan de plant
Rien van Reems
dan worden de peulen hard, geel en
droog. Vogels die tot de zaadeters
behoren, zijn er gek op. Ook daar
om laten we voos geworden radijs
altijd in de tuin staan. Het heeft
meerdere voordelen: de grond
blijft bedekt en wij en de vogels
hebben er ook plezier van.
De zaadpeulen van de radijs kun
nen we vers verwerken maar we
kunnen ze ook inmaken met azijn,
suiker en inmaakkruiden en dan
gedurende de winter in de keuken
toepassen. De fijngesnipperde ra
dijspeulen mengen we bijvoor
beeld door de sla. Ze hebben een
lichtgepeperde smaak. Bij het ma
ken van het gerecht van deze week
mengden we de gesnipperde zaad
peulen door de lamsvleesragoüt.
We deden de zoetzure peultjes een
kwartier voor het opdienen in de
pan zodat ze nog even meestoof-
den. Omdat u waarschijnlijk op dit
Er is een grote verscheidenheid aan peulvruchten
Na een fikse wandeling op een
koude dag gaat een stevige
soep, een stamppot of een een
pansgerecht er altijd in. Peul
vruchten bieden tal van mogelijk
heden om heerlijke soepen en ge
rechten mee te bereiden. Boven
dien zijn ze rijk aan plantaardige
eiwitten, koolhydraten, vitamines,
mineralen, ijzer en voedingsvezel.
Misschien ziet u op tegen de lange
weektijd van gedroogde peul
vruchten. Een voorraadje in blik of
pot is dan de oplossing. Even op- of
mee te warmen met het gerecht en
klaar is Kees.
Peulvruchten zijn de rijp geoogste
en gedroogde zaden van peulge
wassen. Het assortiment gedroog
de peulvruchten is zeer uitgebreid.
Daarnaast zijn er tegenwoordig
steeds meer soorten in blik en pot
verkrijgbaar. Voorbeelden zijn on
der andere bruine bonen, witte bo
nen, kievitsbonen, kikkererwten,
kapucijners en groene erwten.
Peulvruchten vormen een prima
alternatief voor een dagje vlees
loos eten. Sommige mensen eten
peulvruchten in plaats van groen
ten. Peulvruchten bevatten echter
nauwelijks vitamine C. waar
groenten en fruit juist rijk aan zijn.
Serveer bij een maaltijd met peul
vruchten dus altijd een lekkere
rauwkost- of fruitsalade.
Gedroogde peulvruchten moeten
voor gebruik even afgespoeld met
water. Week ze vervolgens in onge
veer driemaal hun gewicht aan wa
ter. De weektijd ligt tussen de 2 en
8 uur. Kook ze daarna 1 a 2 uur in
het weekwater. Linzen vormen een
uitzondering, deze zijn namelijk al
gaar in 20 tot 45 minuten.
Tijdens het koken geen zout toe
voegen. Dat kan tot gevolg hebben
dat de peulvruchten sneller bar
sten en stukkoken. Spliterwten
zijn doormidden gespleten erwten
zonder schil. Deze hoeven niet
eerst geweekt. Spliterwten hebben
een kooktijd van ongeveer 1 uur.
Gooi het week/kookwater niet di
rect weg, het bevat namelijk ook
voedingsstoffen. Verwerk het in
het gerecht of maak er soep van.
Dat geldt ook voor het kookvocht
van peulvruchten in blik of pot.
Bewaren
Gedroogde peulvruchten kunnen
op een koele plaats ongeveer 1 jaar
bewaard worden. Peulvruchten in
blik of pot zijn op een donkere,
koele plaats 1 tot 3 jaar houdbaar.
Wanneer peulvruchten het hoofd
bestanddeel van de maaltijd vor
men, moet u rekenen op ruim 300
gram gare of 100 gram gedroogde
peulvruchten per persoon.
Enkele tips:
- groenten/tomatensoep met witte
bonen;
- paprika's gevuld met gehakt en
bruine bonen;
- ovenschotel van bruine bonen,
gebakken uien, appelmoes en
aardappelpuree;
- kapucijners met witte kool, prei,
ui en nasi-kruiden;
- kapucijners met uitgebakken
spek en stroop;
- witte bonensalade met corned-
beef, augurken en bleekselderij;
- chili con carne met ananas en ba
naan.
Marja Gijze
Couturiers die meubels ont
werpen. Meubelontwerpers
die leuke jurkjes naaien. Waarom
gaan ze 'vreemd'? Valt er geld te
verdienen met zo'n uitstapje? Of
is het een kwestie van eer?
Kun je, als ontwerper van veel
moois, zomaar van de ene naar de
andere dicipline overstappen?
Kun je, om maar eens wat te zeg
gen, zes dagen per week zwoegen
op een nieuwe collectie zomerjur
ken en de zevende dag in op
dracht van een fietsenmaker een
nieuw, trendy tweewielertje in de
markt zetten? Heb je daar dan
geen speciale kwaliteiten voor
nodig? Het blijkt van niet.
Naamsbekendheid schijnt in de
hedendaagse consumptie-maat
schappij al garant te staan voor
succes.
Het fenomeen is niet nieuw.
Franse en Italiaanse mode-ont
werpers lanceren al sinds jaar en
dag paraplui's, brillen, bad- en
bedgoed, hele badkamers, tegels,
serviezen, bestek, te veel om op
te noemen onder hun naam. En
daarnaast dan nog artikelen die
in het verlengde van de mode lig
gen zoals shawls, brillen, schoe
nen, tassen en vooral parfums.
Ook in Nederland vindt dit feno
meen steeds meer opgang. Frans
Molenaar introduceerde onlangs
een eigen fiets, nadat hij al met
succes brillen, gordijnstoffen,
bad- en bedtextiel, vazen en ta
pijten had ontworpen.
Het is vooral een kwestie van
smaak. Je ziet dingen waarvan je
denkt die kunnen beter. Soms
word je benaderd door een fabri
kant, maar ik stap ook zelf wel
naar een fabrikant toe. Die fiets
bijvoorbeeld vond ik enig om te
doen. Ik heb natuurlijk geen ver
stand van frames en zo. maar ik
kijk naar zo'n fiets en zeg dan.
doe er eens dit of dat mee. Ik zit
daar dan ook echt bij. Die men
sen in de fabriek moeten gek van
me geworden zijn. Maar als ik
wat zei dan riepen ze in koor, dat
ze het zo leuk vonden om te doen.
Liet ik er weer een ander zadel of
bagage-drager opzetten. Het was
enig om te doen en je leert weer
van alles. Ik barst altijd van de
ideeën. Zo heb ik nu tegen de
Postbank gezegd, doe eens wat
met dat hoesje van de giropas.
Dat lelijke blauwe ding. Maak
daar iets leuks gedessineerd van
met bijpassende pen".
Smaak
Is Frans Molenaar van de mode
en kleding naar allerlei andere
produkten gestept, Jan des Bou-
vrie deed het omgekeerde. De
meubelontwerper heeft een col
lectie gemaakt van strikjes, ves
ten, cumberbands en dassen die
nu bij de Bijenkorf en een aantal
andere zaken in Nederland wor
den verkocht. „Ik voel me echt
geen mode-ontwerper, maar ik
heb wel smaak. Ik ben al jaren
dol op strikjes. Daar kun je dan
op een gegeven ogenblik geen
leuke exemplaren in vinden. Dan
denk je, dan ga ik ze zelf ontwer
pen, maar dat vergeet je weer.
Tot er op een gegeven ogenblik
een paar dames bij me kwamen,
die vroegen of ik geen ideeën had
voor strikjes. Ja, dan valt alles
natuurlijk mooi in elkaar en daar
is toen dat. hele cocktail-pakket
uit voortgekomen"
Igor Design, ging daar vervol
gens de boer mee op en de Bijen
korf toonde interesse. Marita
Hendriks van het warenhuis:,,
Op het gebied van cocktail voor
mannen is er toch eigenlijk niet
veel. Dus vonden wij dit een leuk
idee. En natuurlijk speelt dan de
naamsbekendheid van iemand
als Jan des Bouvrie mee. Maar we
vonden het vooral een leuk stun-
tje en het is goed verkocht tijdens
de feestdagen".
Jan des Bouvrie ging al eerder
'vreemd'. Zo ontwierp hij niet al
leen een tuinbank, een auto-inte
rieur, sigaren plus doosje, maar
ook wc-papier. Mode-ontwerper
Frank Govers maakt sinds een
jaar meubels die onder zijft naam
worden verkocht. Net als Frans
Molenaar en Jan des Bouvrie
vindt Govers het een kwestie van
smaak. Alle drie zijn zij het er
over eens datje tijdens een oplei
ding tot ontwerper vooral leert
kijken en het mpoie ontwerp
waardeert, in welke dicipline dan
ook.
Opvallend is trouwens ook dat de
meeste ontwerpers veel interesse
hebben voor eikaars werk. Ze ko
men vaak op eikaars shows om te
kijken en te bekritiseren. Een
kwestie van interesse voor des
ign.
Frank Govers was altijd al bezig
met interieurs en meubels.
„Vaak zie je zulke lelijke dingen
datje denkt, dat kan ik beter. Uit
ergernis gebeurt het bij mij dus
eigenlijk. In een land als Neder
land blijft het natuurlijk klein
schalig, die meubels die ik ont
werp. Ik bemoei me er trouwens
wel echt mee. Maar verstand van
meubelmaken heb ik natuurlijk
niet. Als dit op grotere schaal zou
gebeuren, dan kun je iemand in
huren voor de begeleiding van
zo'n produkt. Daar zou het zeker
beter van worden. Maar zover
zijn we hier nog niet. Dus blijft
het in de marge, maar wel heel
leuk om te doen".
In het buitenland gaat het vaak
niet meer om 'leuk om te doen',
maar draait het keihard om geld.
Een fabrikant vraagt een be
roemde of bekende ontwerper
om zijn naam te verkopen aan
een bepaald produkt. De ontwer
per krijgt daarvoor geld, de fabri
kant hoopt met de beroemde
naam op de handdoek, de para-
pluie of het chocolaatje meer om
te zetten en dus ook meer te ver
dienen In zo'n geval spreekt men
van licenties. Pierre Cardin. de
Franse mode-ontwerper is koplo
per als het om licenties gaat.
Over de gehele wereld heeft hij er
meer dan 100. Maar ook van een
paar licenties kun je al goed le
ven. Petra Brons, een Nederland
se ontwerpster in Parijs, heeft
een paar licenties met. Japanse
fabrikanten. In Tokio kun je bad
handdoeken en tassen kopen
waarop staat Petra Brons Paris.
Ze gaat een paar keer per jaar
naar Japan, maakt wat schetsjes
en verder wordt alles in Japan ge
daan.
Met smaak en een bekende naam
kun je dus veel geld verdienen.
Denk maar aan Laura Ashley die
begon met thee-doeken en via de
kleding nu het gehele interieur
verzorgt: Ralph Lauren die het
zelfde sfeertje van zijn kleren
overbrengt in zijn meubelcollec
tie, Courrèges die hele badka
mers en keukens ontwerpt, Karl
Lagerfeld die niet alleen zijn ei
gen huizen, maar ook die van
kennissen inricht. Gianni Versa
ce en Giorgio Armani die van hun
eigen huizen voorbeeld-paleisjes
hebben gemaakt vol cultuur en
design. En extreme mate geldt
dat voor Paloma Picasso, de
dochter van een beroemde vader.
Het begon met een lippenstift,
knalrood, daarna nog meer cos-
metica-artikelen en nu ontwerpt
ze ook een hele range van artike
len waarbij de serviezen, glazen
en bestekken voor Villeroy
Boch trouwens wel heel mooi
zijn.
Ria Schuurhuizen
