êP
'ROVINOEALE ZEEUWS
Serviërs trekken wapens terug
Rentedaling in Europa zet door
Taalfout op Frans bankbiljet
Bezoek Mandela levert 2,5 miljoen op
BRISTOL
4 WEKEN
01100 - 39555
belegeraars Sarajevo accepteren voorstel Russen over toezicht
kunst cultuur
15 t/m 21
Miljardentekorten bij
ziekenfonds en awbz
VOOR/13,-
JA,
i37e jaargang no. 41
frijdag 18 februari 1994
osse nummers 1,50
Weinig verandering
Zonnige perioden af en toe wat bewol
king. Zwakke tot matige ivind uit oost
tot zuidoost. Middagtemperatuur 3
graden. Komende nacht lichte vorst.
ZIEKT*
,-s
Bel voor informatie:
PARIJS (ANP) - De uiterst se
rieuze Académie Franpaise,
belast met het vaststellen en
de verdediging van de regels
van de Franse taal, is donder
dag tot de conclusie gekomen
dat er een taalfout zit in het
nieuwe biljet van vijftig
frank. Het hoofdzakelijk
blauwgekleurde biljet is geïn
spireerd op de Franse oorlogs
held, schrijver en piloot Antoi-
ne de Saint-Exupéry, die op 31
juli 1944 met zijn jachtvlieg
tuig voor een missie vertrok
vanaf Corsica en van wie
sindsdien niets meer is verno
men.
De naam van Saint-Exupéry
komt voor op het biljet. Dat
was al enkele maanden in om
loop, toen iemand er ineens
achter kwam, dat op de eerste
„E" van Exupéry een accent-
aigu stond. Nu horen er geen
accenten op hoofdletters, laat
staan op de beginletter van een
naam, en bovendien heette de
man niet zo. De Académie
Fran^aise heeft nu in haar wijs
heid besloten dat dit niet kan,
„omdat een woord als 'expert'
ook geen accent heeft". Het
wachten is nu op de beslissing
van de Banque de France, de
nationale bank van Frankrijk,
om de biljetten terug te nemen
en te verbeteren. Hoeveel dat
alles kost, is niet bekend, wèl
dat de biljetten met de taalfout
in waarde zullen stijgen. Het
worden pronkstukken in de
collecties van verzamelaars.
Saint-Exupéry geniet bekend
heid door zijn ..Vol de Nuit"
(Nachtvlucht) en vooral ,,Le
Petit Prince" (De Kleine
Prins). Dat is het verhaal van
een in de Sahara neergestorte
piloot, die een jongetje tegen
komt, dat hem vraagt een
schaap voor hem te tekenen.
Het schaap staat eveneens af
gebeeld op het bankbiljet.
DEN HAAG (NPA) - De Bosni-
[he Serviërs zijn donderdag-
tond begonnen zich terug te
rakken uit de heuvels rond de
[legerde hoofdstad Sarajevo,
terugtrekking begon nadat
island de Serviërs had be-
ofd 400 Russische VN-militai-
M naar Sarajevo te sturen,
bk heeft Rusland het Westen
jeroepen de moslims onder
uk te zetten, opdat ook zij hun
wapens uit Sarajevo
[fjhalen.
st hoofdkwartier van de VN in
irajevo bevestigde gister-
pond dat de Bosnische Serviërs
Kh aan het terugtrekken zijn.
[Serviërs zouden de VN heb-
beloofd al hun materiaal
isdSarajevo binnen 36 uur weg
halen. Woordvoerder Aitken
rak van een 'hartverwarmen-
ontwikkeling. Volgens hem
ras de terugtrekking 'zeer aan-
tnlijk'.
Icommezwaai in het standpunt
Hl de Bosnische Serviërs, die
Dtdusver nauwelijks bereid wa-
aihun zware wapens weg te ha-
aof onder controle van de VN
feplaatsen, kwam na uren van
iplomatiek overleg tussen Rus
ted, de VS en het Bosnisch-Ser-
Economie
draait
beter dan
gedacht
DEN HAAG (NPA) - De
Nederlandse economie
staat er beter voor dan
werd gedacht. De econo
mische groei zal volgens
de jongste verwachtin
gen vanaf 1995 per jaar
op zo'n 2,5 procent uit
komen. Dat is bijna een
procent meer dan eerder
gemaakte ramingen.
De verbeterde vooruit
zichten blijken uit eerste
becijferingen van het
Centraal Planbureau
(CPB) voor het Centraal
Economisch Plan 1994
en de periode 1995-1998.
Voor 1995 laten de com
puters nu een groei zien
van 2,5 procent. Voor
1996 zou zelfs gerekend
kunnen worden op 3 pro
cent. Dit jaar blijft de
groei nog beperkt tot cir
ca l procent. Door de
verbeterende economie
zal de werkgelegenheid
veel sneller stijgen. Het
vooruitzicht dat de
werkloosheid jaarlijks
met zo'n 15.000 tot 20.000
mensen zou toenemen, is
als sneeuw voor de zon
verdwenen. In plaats
daarvan kan nu gere
kend worden op een da
ling van de werkloosheid
met een kleine 10.000
mensen per jaar.
visch hoofdkwartier in Pale. De
Russische president Jeltsin had
zijn gezant Tsjoerkin naar Pale
gestuurd om de Serviërs tot de
aftocht te bewegen.
Na afloop van dat beraad zei de
Bosnisch-Servische leider Ka
radzic dat hij het voorstel van
Tsjoerkin had aanvaard en op
dracht had gegeven het wape
narsenaal rond Sarajevo weg te
halen. Hij was akkoord gegaan
'omdat de Russen hadden be
loofd VN-militairen naar Sara
jevo te sturen om toe te zien op
de terugtrekking'. De Russische
VN-militairen bevinden zich nu
nog in Kroatië, maar zullen zo
spoedig mogelijk naar Sarajevo
worden overgeplaatst. Rusland
wil daarnaast nog eens 400 VN-
militairen naar de Bosnische
hoofdstad sturen, maar heeft
daarvoor eerst toestemming no
dig van de Staatsdoema, het
Russische parlement.
Als de terugtrekking inderdaad
binnen 36 uur gerealiseerd
wordt, is de kans op een NAVO-
luchtaanval een stuk onwaar-
Irinkman weigert
VdA excuses
IMERSFOORT (NPA) - CDA-
sttrekker Brinkman weigert
in excuses aan te bieden aan
ïdA-fractievoorzitter Wölt-
Deze drong daar gisteren
leen open brief op aan, nadat
rinkman de PvdA eerder deze
eek verweet de koopkracht
uitkeringsgerechtigden en
lejaarden uit te hollen,
nnkman zwakte zijn besehul-
.ging gisteren tijdens een CDA-
tanifestatie in Amersfoort wel
isaf. Brinkman hekelde maan-
lag de steun van de PvdA aan
ft WD-voorstel het kostwin-
ïisvoordeel in de belasting af
schaffen. Volgens het CDA
iaat dit ten koste van de koop-
racht van alleenstaande uitke-
ingsgerechtigden en bejaarden,
nnkman vroeg zich af hoe
pi-leider Kok dit uit zou leg
en.
Ie PvdA reageerde gisteren fu-
eus op Brinkmans uitlatingen.
Kooijmans, Kok, Mandela en Lubbers (vlnr) voor het Catshuis in Den Haag.
HILVERSUM (NPA) - Het bezoek van
ANC-leider Nelson Mandela aan Neder
land heeft zeker 2,5 miljoen gulden opge
leverd voor de verkiezingskas van zijn
partij. Mandela, die waarschijnlijk de
eerste zwarte president van Zuid-Afrika
wordt, stond gisteren centraal tijdens de
VARA-gala-avond 'Geef Zuid-Afrika een
eerlijke kans'.
Wat bedoeld was als een geldinzamelings
actie, werd al na een kwartier, toen hij in
de studio verscheen, de Nelson Mandela-
show. De 75-jarige Mandela onderbrak
zijn verkiezingstournee voor enkele dagen
om, zoals hij zei, Nederland te bedanken
voor de materiële steun in het verleden.
Hij kreeg een tumultueus welkom van de
ruim 600 aanwezige vertegenwoordigers
van Nederlandse anti-apartheidsgroepe
ringen.
In het programma traden de nodige auto
riteiten op. Premier Lubbers wilde niet
duidelijk uitspreken hoe hij zelf in Zuid-
Afrika zou stemmen; de VARA had hem
dan ook wijselijk in het Catshuis in Den
Haag geïnterviewd. Die terughoudend
heid toonden de in de studio aanwezige
PvdA-lijsttrekker Wim Kok en minister
Pronk (ontwikkelingssamenwerking)
niet. De laatste maakte duidelijk dat voor
hem de verkiezingen in Zuid-Afrika be
langrijker zijn dan die in Nederland, zes
dagen later.
Pronks ministerie droeg in niet geringe
mate bij tot het succes van de actie. De
minister kondigde aan per Nederlander
een dubbeltje te storten in het verkie
zingsfonds van het ANC. Dat leidde in één
klap tot meer dan een verdubbeling van
foto Hans Steinmeïer/ANP
de opbrengst van de actie tot dat moment.
Eerder op de dag had Mandela een ont
moeting met PLO-leider Arafat tijdens
een werkontbijt om 7.00 uur. Vanwege de
Ramadan moest Arafat voor zonsop
komst (7.48 uur) gegeten hebben. De
lunch gebruikte de ANC-leider met pre
mier Lubbers, de ministers Kok en Kooij
mans. Tijdens een fotosessie voor het
Catshuis zei Mandela te blijven hopen dat
de Inkatha-Vrijheidspartij van Zulu-lei-
der Buthelezi eind april aan de verkiezin
gen deelneemt. Buthelezi is niet tevreden
over het door het Afrikaans Nationaal
Congres voorgestelde compromis, aldus
Mandela, maar hij heeft het aanbod niet
definitief afgewezen.
pagina 25: Ruud Gullit overhandigt Man
dela gouden bal.
schijnlijker geworden. De Bosni-
sche-Serviërs hebben van de
NAVO tot maandagochtend
01.00 uur de tijd gekregen om
hun arsenaal te verwijderen.
Zijn de wapens dan niet verdwe
nen dan zullen deze door NAVO-
vliegtuigen worden gebombar
deerd. Tot gisteravond leken de
Serviërs niet erg onder de in
druk van het NAVO-ultimatum.
Rusland noemde de overeen
komst een belangrijke diploma
tieke overwinning die luchtac
ties overbodig maakt. De Rus
sen hebben zich van meet af aan
verzet tegen luchtaanvallen te
gen de Serviërs. Ook EU-bemid-
delaar David Owen acht het
minder waarschijnlijk dat er
luchtacties plaatsvinden, nu de
Serviërs hun wapens weghalen.
Ondertussen gaan de voorberei
dingen op eventuele luchtaan
vallen gewoon door. Vijf NAVO-
landen, waaronder Nederland,
komen zondag voor overleg in
Italië bijeen. Naast minister Ter
Beek nemen zijn ambtgenoten
van de VS, Frankrijk, Groot-
Brittannië en Italië aan dat
overleg deel. Het zijn de NAVO-
landen die de luchtaanvallen
eventueel zullen uitvoeren.
Forse stijging
werkloosheid
VOORBURG (ANP) - De werk
loosheid is de afgelopen maan
den nog sneller gestegen dan
daarvoor. Het Centraal Bureau
voor de Statistiek komt donder
dag uit op 480.000 geregistreer
de werklozen of wel 7,5 procent
van de beroepsbevolking. Vorig
jaar rond deze tijd was dat nog
5,8 procent.
Vanaf medio 1992 tot de laatste
maanden van vorig jaar steeg
het aantal werklozen met ge
middeld 8000 per maand. In de
periode van november vorig jaar
tot januari dit jaar was de werk
loosheid echter 42.000 hoger dan
in de drie maanden ervoor.
De stijging van de werkloosheid
is naar verhouding het grootst
bij jongeren tot 25 jaar. Het
werkloosheidspercentage onder
jongeren is nu 11,5 procent'te
genover 7,6 procent een jaar ge
leden. Het aantal werkloos
heidsuitkeringen (inclusief
wachtgeld voor voormalig over-
heids- en onderwijspersoneel) is
gestegen naar een absoluut re
cord van 800.000.
AMSTERDAM (NPA) - De rente
in Europa gaat weer omlaag.
Dat is goed nieuws voor de
kwakkelende economieën in dit
deel van de wereld. De finan
ciële markten durfden nauwe
lijks meer op een versoepeling
van het monetaire beleid van de
Duitse Bundesbank te hopen.
Maar na bijna vier maanden
stilzwijgen ging donderdag het
officiële Duitse disconto plotse-
Sta-trein mag
niet van
minister Maij
AMERSFOORT (NPA) - Minis
ter Maij-Weggen van verkeer en
vervoer wijst het inzetten van
een sta-trein tussen Rotterdam
en Hoek van Holland af.
Zij zal de NS hierop aanspreken.
Aldus Maij gisteravond op een
CDA-bijeenkomst in Amers
foort.
NS wil de sta-trein inzetten om
meer reizigers te vervoeren. Een
groot deel van de stoelen wordt
daartoe uit de coupés verwij
derd. Maij-Weggen: „Ik vind dit
niet erg wervend gedrag van de
NS".
ling met een half procentpunt
naar beneden tot 5,25 procent.
De Nederlandsche Bank volgde
met een verlaging van de voor
schotrente met een kwart pro
centpunt tot 5 procent. Het voor
Nederland belangrijke promes
sedisconto komt daarmee auto
matisch op 5,5 procent.
„De rentehobbel is genomen",
stelt een financieel analist in
Amsterdam tevreden vast. De
laatste twee a drie weken waren
de rentes op de geld- en kapitaal
markten in Europa zelfs weer
licht gestegen. Een langzaam
stijgende dollarkoers en een
dreigend conflict in Duitsland
over looneisen in de metaalsec
tor maakten een renteverlaging
door de Bundesbank op dit mo
ment niet echt voorspelbaar. Ze
ker geen daling met een half pro
cent ineens.
Kinderschaatsen v.o. 29.-
Dames kunstschaatsen v.a. 60.-
Schalen ijshockeyschaatsen 85.-
Hoge en lage noren
met leder schoen.
Normaal 69.95
Met de relatief forse renteverla
ging in Duitsland en elders in
Europa is de stemming op de
aandelen- en obligatiemarkten
ook meteen weer omgeslagen.
De obligaties, die eerder op de
dag nog in mineur waren, veer
den op. Aandelen die het de laat
ste weken minder goed deden -
zoals de banken en verzekeraars
- sprongen in koers omhoog.
Door de stijging van de dollar
koers op het nieuws uit Frank
furt waren op het Beursplein ook
de aandelen van concerns met
grote Amerikaanse belangen
(Ahold, Unilever) gevraagd.
De officiële reden voor de Bun
desbank om op dit moment de
rente eindelijk weer eens te ver
lagen, is de meevallende inflatie
in Duitsland. Van december op
januari was de inflatie gedaald
van 3,7 naar 3.5 procent op jaar
basis. Nog altijd te veel voor de
Bundesbank, maar het lijkt in
ieder geval de goede kant op te
gaan. Door het groeiend aantal
werklozen is men bij de Bundes
bank blijkbaar niet zo bang dat
lopende cao-onderhandelingen
uit de hand gaan lopen.
Loonstijgingen zijn over het al
gemeen verantwoordelijk voor
meer dan de helft van de inflatie
in een land. Een tweede belang
rijke bron van inflatie is stijging
Rudi Fuchs presenteert in het Stedelijk Museum van Amsterdam zijn
tentoonstelling Couplet 1. Meer dan dertig kunstenaars, die elkaar
toevallig ontmoeten en van wie Mario Merz met Khadafi's Tent (foto)
één van de hoofdgasten is. Verder in de bijlage Kunst Cultuur:
achter de schermen van Spielbergs holocaust Thomas Rosen-
boom is goed in bladvulling avontuurlijke Kummer kan niet
boeien Zuiderent op de hoogte van Icarus spannende speldjes
uit de middeleeuwen jeugdboek Centre Pompidou moet renove
ren de stad in alle facetten Marilyn French en de mannelijke
overheersing bouwvakkersboogie van Bertus Staigerpaip
gedachte beelden Kiesloivski worstelt met vrijheid uit-agen-
da, exposities, filmwijzer.
Kroonprins
Prins Willem Alexander heeft
gisteravond in het Holland
House in het Olympische Hamar
de Nederlandse allrounders
moed ingesproken voor hun
laatste gevecht met Johann
Olav Koss. Rintje Ritsma, Falko
Zandstra en Bart Veldkamp
krijgen zondag op de
10.000 meter hun laat- OC
ste kans op eremetaal, w— w
Opinie en achtergrond: 2; Binnen- en buitenland: 3
en 5; Financiën en economie: 4; Radio en televisie:
7; Provincie: 9,10,11 en 13; Kunsten Cultuur: 15t/m
21; Sport: 23 t/m 27.
Hogere premies voor burger
DEN HAAG (NPA) - Zieken
fondsen en uitvoerders van de
awbz laten de burger extra be
talen om financiële tekorten op
te vangen. Dat gebeurt via een
verhoging van de nominale pre
mie (vast bedrag per jaar). Bij
de ziekenfondsen is de verho
ging gemiddeld 27 bij een pre
mie van ƒ171, bij de awbz wordt
de premie van 128 met gemid
deld 19 verhoogd.
De Ziekenfondsraad heeft dit
bekendgemaakt in de Februari-
brief over de financiële gang van
zaken bij de fondsen en de awbz.
Uit de brief blijkt dat zieken
fondsen en awbz-uitvoerders dit
jaar 3,6 miljard gulden te kort
komen. Daarvan komt 2,2 mil
jard gulden voor rekening van
de ziekenfondsen.
raad nieuwe kostenoverschrij-
dingen in de zorgsector. Vorig
jaar beliepen die 1,45 miljard
gulden, waarvan 862 miljoen
gulden bij de awbz. Dit jaar
wordt op een tegenvaller van bij
na 1,1 miljard gulden gerekend,
waarvan 572 miljoen gulden bij
de ziekenfondsen.
(eenmalig binnen zes maanden)
Basispremie
van de prijzen voor geïmporteer
de goederen. Veel van die inter
nationale handel verloopt in
Amerikaanse dollars en de koers
van de dollar was juist de laatste
dagen weer wat gezakt ten op
zichte van de Europese valuta's.
Rood staan
De daling van het Duitse discon
to en de Nederlandse voorschot
rente betekent vooral dat kort
lopende leningen zoals rekenin
gen-courant voor bedrijven en
particulieren goedkoper kunnen
worden. Voor het 'rood staan' bij
de bank geldt het promessedis
conto (nu 5,5 procent) als uit
gangspunt, waarboven de bank
een vergoeding rekent. Voor de
belegger betekent de lagere ren
te aan de andere kant dat kortlo
pende deposito's bij banken nog
meer van hun aantrekkings
kracht verliezen.
Nu de rentehobbel na zo'n vier
maanden genomen lijkt, ver
wachten financiële analisten
dat deze zogenaamde geld
markttarieven nog verder om
laag kunnen. Dat betekent nog
meer belangstelling voor het be
leggen in aandelen, zo is de ver
wachting. De Amsterdam EOE
Index van opties en aandelen
steeg donderdag in eerste in
stantie echter met slechts 1,3
punt tot 432,9.
Staatssecretaris Simons van
volksgezondheid stelt de (nomi
nale) basispremie vast, zieken
fondsen en awbz-uitvoerders
mogen daarboven gaan zitten.
Ooit zei Simons dat verhogingen
niet te gek moesten worden, an
ders zou hij ingrijpen. Volgens
zijn zegsman ziet de bewinds
man in de huidige gang van za
ken echter geen aanleiding tot
actie over te gaan.
Volgens de Ziekenfondsraad zijn
de tekorten door overheidsbe
leid ontstaan. Er wordt veel te
optimistisch gedacht over maat
regelen om te bezuinigen. Bo
vendien worden premies uit
koopkrachtoverwegingen te
laag vastgesteld.
Simons' zegsman bestrijdt dit:
het gaat niet om echte tekorten,
maar om tijdelijke bij het dek
ken van uitgaven. Op het minis
terie van WVC wordt ervan uit
gegaan dat de uitvoerders van
de awbz een eigen vermogen
hebben van 2,1 miljard gulden
om de tijdelijke tekorten op te
vangen. Bij de ziekenfondsen is
een vermogen van 500 miljoen
gulden genoeg.
ik wil:
Zorgsector
De woordvoerder van Simons
zegt dat de Ziekenfondsraad
geen rekening heeft gehouden
met extra premie-inkomsten die
er volgens het Centraal Planbu
reau zijn. Als inkomsten en uit
gaven verrekend worden, be
draagt het dekkingstekort bij de
awbz 250 miljoen gulden. Bij de
ziekenfondsen gaat het om 1,5
miljard gulden.
In de Februaribrief meldt de
een proefabonnement van
4 weken voor 13,-
O een abonnement. De eerste twee
weken ontvang ik de krant
gratis.
Daarna wil ik betalen:
per maand met automatische
afschrijving 29,-
per kwartaal met
automatische afschrijving
a 83,75
Postcode:
Stuur deze bon op in een open
enveloppe, zonder postzegel, naar:
PZC. afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Vlissingen.
Bellen gaat sneller: 01184-84216
De PZC
'n dijk van een krant
w 713214 000002
WÊÊÊomÊÊKmm
