Zeeuwse natuur is kwetsbaar
Voor Vietnam-veteranen komt
opheffing embargo te vroeg
PZC
PZC
'Gratis vliegreis
na aankoop van
soep of benzine'
Criminelen grijpen
steeds vaker naar
gij zelingsmethode
Slachtoffers van IRA
jouwen Adams uit
op vliegveld Dublin
opinie en achtergrond
Verzoeting en versnippering vormen actuele bedreigingen
VRIJDAG 4 FEBRUARI 1994
door Chiel Jacobusse
Alweer slecht nieuws over
natuur en milieu. Zo zal
menigeen gerageerd hebben op
de in mineur gestemde com
mentaren op het deze week ver
schenen studierapport "De toe
stand van de natuur". Staat het
er echt zo beroerd voor of zijn de
verhalen overdreven. En hoe
ligt het in Zeeland?
Op de vraag hoe het ervoor
staat met de Nederlandse, en
dus ook de Zeeuwse, natuur in
zijn algemeenheid is nauwe
lijks een antwoord te geven.
"Natuur" omvat zo ongelooflijk
veel kanten dat er altijd wel
dingen aan te wijzen zijn die het
goed doen, of die het juist heel
erg slecht gaat.
Daarnaast speelt het probleem
dat er onvoldoende gegevens be
kend zijn om een algemeen gel
dende uitspraak te doen. Maal
ais je op een rij zet dat het slecht
gaat met korstmossen, padde
stoelen, vissen, vlinders, libel
len, sprinkhanen en kevers, ter
wijl daartegenover alleen over
vogels en zoogdieren gematigd
positief wordt bericht, en bij de
hogere planten goed en slecht
nieuws elkaar ongeveer in even
wicht houden dan word je daar
als natuurbeschermer op het
eerste gezicht niet vrolijker van.
Verdroging, vermesting en ver
zuring worden landelijk als de
grote boosdoeners beschouwd.
In Zeeland spelen deze zaken
echter niet de hoofdrol. Van alle
oorzaken die in "De toestand
van de natuur 2" worden opge
somd. zijn er twee die vooral in
het Zeeuwse domineren: ver
snippering en verzoeting.
Deltawerken
Verzoeting en de afname van ge-
tijdegebieden zijn ongetwijfeld
van verstrekkende betekenis. Ze
zijn in de praktijk ook nauwe
lijks terug te draaien. Achterlig
gende oorzaken zijn de afdam
ming van Deltawerken, zoals
Grevelingen, Veerse Meer,
Krammer-Volkerak en Markie-
zaat. De schorren en slikken in
deze gebieden hebben een snelle
verzoeting ondergaan en heb
ben daardoor een totaal andere
flora en fauna gekregen.
Dat juist de zoutminnende plan
ten en dieren Zeeland tot een bij
zonder gebied voor de natuur
maken, zal iedereen begrijpen
die de kaart van Europa bekijkt.
Zo'n verbrokkeld stuk kust met
alle mogelijkheden van dien is
uiterst zeldzaam. Lamsoor, zee
kraal en steltlopers mogen dan
voor ons alledaagse verschijnin
gen zijn; als je op Europese
schaal kijkt zijn ze heel bijzon
der. En daarom moet je con
stateren dat het verlies van een
aantal Deltawateren grote scha
de heeft toegebracht aan de na
tuurwaarden van het Deltage
bied. Al doet dat niks af aan het
feit dat er soms waardevolle le
vensgemeenschappen voor in de
plaats gekomen zijn.
Het verlies door verzoeting
strekt nog verder. Dijkverhogin
gen hebben op veel plaatsen
kwelstromen afgesneden en ook
daardoor zijn zilte gebieden
«binnendijks) vezoet. Verder zor
gen waterpeilverlagingen in
landinrichtmgsgebieden ervoor
dat de uitgespaarde reservaten,
ondanks alle inspanningen,
vaak toch hun zilte karakter ver
loren. Zout kwelwater zoekt na
melijk de weg van de minste
weerstand en dat betekent dat
het vaak in het boerenland, waar
het schade veroorzaakt, naar bo
ven komt, terwijl het in reserva
ten, waar de beheerders met
smart op zoute kwel zitten te
wachten, niet aan de oppver-
vlakte komt.
Aan het verdwijnen van zouten
gebieden is waarschijnlijk nog
lang geen einde gekomen. Vaak
duurt het jarenlang voordat de
gevolgen van allerlei ingrepen
zich ten volle laten gelden, en je
kan nu al voorspellen dat het
Door gericht beheer kan de boomkikker goed gedijen in de Zeeuwse natuur
meest karakteristieke onder
deel van de Zeeuwse natuur, na
melijk de zoutminnende levens
gemeenschappen verder achter
uit zulen gaan. tenzij er verstrek
kende tegenmaatregelen wor
den genomen. In die zin kun je
zeker constateren dat het er ook
met de Zeeuwse natuur somber
voorstaat.
Overigens blijkt uit het rapport
ook dat met gericht beheer soms
fraaie resultaten bereikt kunnen
worden. Een sprekend voor
beeld wordt gegeven met be
trekking tot de boomkikker, die
in de regio Tilburg/Breda en in
de Achterhoek zeer gunstig rea
geert op herstel en aanleg van
nieuwe poelen.
In onze provincie gaat hetzelfde
op voor de Boomkikkers in de
Zwinstreek. Het is door middel
van beheersmaatregelen ook ze
ker mogelijk om nieuwe zilte le
vensgemeenschappen tot ont
wikkeling te brengen. Maar dan
zijn wel tamelijk rigoreuze na-
tuurbouwmaatregelen nodig.
Een opvallend gegeven in het
rapport is dat het instellen van
beheersgebieden in het kader
van de Relatienota geen al te ho
ge waardering ondervindt. Het
blijkt dat de echt belangrijke na
tuurwaarden zich in beheersge
bieden niet of nauwelijks kun
nen ontwikkelen, terwijl het wel
heel kostbaar is om deze vorm
van natuurbeheer te bedrijven.
Het veel goedkopere beheer van
natuurreservaten, waar door de
beherende organisaties overi
gens ook vaak boeren worden in
geschakeld. blijkt veel effectie
ver te zijn. Alle aandacht zal de
komende periode uit moeten
gaan naar de vorming en het be
heer van reservaten, want daar
is voor de natuur de meeste
winst te halen.
En dan komt ook het tegengaan
van versnippering om de hoek
kijken. Allemaal kleine reser-
vaatjes sorteren minder effect
dan een kleiner aantal grote na
tuurgebieden. Maar nog steeds
raken bestaande natuurgebie
den verder versnipperd. Om
maar niet al te ver van huis te
gaan; een eventuele W.O.V. zal
ons laatste open estuarium in
tweeën snijden. En dat juist
weer in een gebied waar de gelei
delijke overgang van zout en
zoet vrijwel uniek te noemen is.
Verzoeting en versnippering:
dat zijn de bedreigingen die in
het Zeeuwse de hoofdrol spelen.
Chiel Jacobusse is medewerker van
Stichting Het Zeeuwse Landschap
MHSBHHMH
In plaats van zegeltjesactie
door Theo Haerkens
Hoeveel karretjes met rijst,
groente, yoghurt, blikken
soep en chocolaatjes geven
recht op een gratis ticket naar
New York? De woordvoerder
van Albert Heyn beantwoordt
die vraag liever niet. Daarvoor
is het nog te vroeg, want de
kruidenier beraadt zich nog
over deelname aan het project
waarvoor een Brits bedrijf op
dit moment de markt verkent.
Hetzelfde geldt voor Shell en de
ABN Amrobank.
Air Miles International gaat er
van uit dat de meeste mensen in
middels genoeg hebben van de
zegeltjesacties die een klokradio
opleveren of handdoeken, cas
settebandjes danwel zilveren le
peltjes. Het bedrijf onderzoekt
onder meer in Nederland of de
consument niet liever een reisje
maakt. Ook zijn inmiddels con
tacten gelegd met de KLM en
bedrijven waar de consument
zijn retourtje Barcelona of Bali
bij elkaar kan sparen.
In Engeland en Canada kan dat
al vijf jaar. Volgens directeur
Philip Beard - „Reizen is opwin
dend, de mensen willen vaker
weg en verder" - is het een suc
ces. Het afgelopen jaar zijn onge
veer zeshonderdduizend Britten
op reis geweest met tickets die
ze verdienden door bij de super
markt, het pompstation of de
bank punten te verzamelen. In
Engeland doen 200 bedrijven
mee, zoals Shell, de National
Westminster-bank en autover
huurder Hertz, aldus Beard.
Jaar sparen
Het nieuwe van dit systeem is
dat bij uiteenlopende bedrijven
kan worden gespaard voor het
zelfde doel. Dat moet ook wel
want een ticket kost snel een
paar honderd gulden en dat is
wat anders dan het gebruikelij
ke tientjeswerk. Beard bena
drukt dan ook dat invoering
staat of valt met deelname van
voldoende bedrijven. „De consu
ment moet zijn ticket in een re
delijke tijd bij elkaar kunnen
sparen". Voor twee tickets naar
een bestemming binnen Europa
vindt hij een jaar redelijk. „Maar
als mensen verder weg willen,
kunnen ze natuurlijk doorspa
ren".
Over de resultaten van de
marktverkenning wil Beard nog
niets kwijt. Hij volstaat met de
mededeling dat „de eerste in
drukken erg positief zijn". De
consument heeft belangstelling
en toen het plan deze week be
kend werd, meldden zich op het
kantoor in Engeland spontaan
Nederlandse bedrijven die mee
willen doen. Wanneer er knopen
worden doorgehakt, wil de direc
teur niet zeggen („Als de tijd er
rijp voor is"). En over de tijd die
nodig is om het spaarsysteem op
te zetten evenmin.
Extra vervoer
Ook KLM houdt zich op de vlak
te. „We worden wel vaker bena
derd om zaken te doen. We staan
open voor voorstellen die extra
vervoer opleveren", zegt een
woordvoerder. Overigens deelt
de nationale luchtvaartmaat
schappij al gratis tickets uit aan
mensen die veel vliegen. Acht
vluchten in de business-klasse
zijn goed voor één ticket in de
economy-klasse en op vluchten
naar Noord-Amerika zijn - met
het oog op de concurrentie - zelfs
maar vijf trips nodig.
In geld uitgedrukt komt het er
op neer dat acht vluchten naar
New York a 41.120 een korting
opleveren van 2.260, vijf re
tourtjes kosten 25.700. Woord
voerder P. Wellhüner realiseert
zich dat het goedkoopste ticket
1045 kost. maar dan geldt een
aantal beperkingen. „Je moet
niet in geld rekenen, want wij ge
ven een ticket cadeau".
Afwachten
De reiswereld wacht af wat er ge
beurt. „We kunnen het nog niet
overzien", zegt ANVR-directeur
G Couvreur Hij hoopt wel dat
de nijvere spaarders straks hun
ticket bij het reisbureau afhalen.
„Want anders komen er proble
men" Algemeen wordt er van
uitgegaan dat de tickets worden
besteed aan extra vakantiereis
jes.
Martinair verwacht geen con
currentie. „KLM vliegt niet op
onze bestemmingen. Er zijn ge
noeg mensen die' een weekje
naar Florida gaan".
Anderen in de branche vragen
zich af wat de gemiddelde bur
ger moet met een los ticket. Zelf
een hotel regelen is altijd duur
der Er zijn taalproblemen en
wat gebeurt er als een lucht
vaartmaatschappij plotseling
failliet gaat? „Straks is het al
leen leuk voor mensen met een
huisje in Frankrijk".
van onze correspondent
in Washington
Hans de Bruijn
Toen Bill Clinton vorig
jaar op Memorial Day een
krans legde bij het indruk
wekkende Vietnam-monu
ment in Washington, werd hij
door Vietnam-veteranen op
gefluit en boe-geroep ont
haald. Een aantal keerde hun
president zelfs demonstratief
de rug toe. Zij konden Clin
ton, die destijds de militaire
dienst voor Vietnam had ont
doken, en actie voerde tegen
de oorlog, niet aanzien.
Dat uitgerekend Clinton nu
het 19 jaar oude handelsem
bargo tegen Vietnam wil op
heffen, beschouwen zij dan
ook als een nieuwe klap in het
gezicht. Clinton mag dan „een
bladzijde van het Amerikaan
se geschiedenisboek willen
omslaan", zoals men in Was
hington zegt, veel Vietnam-
'vets' zijn daar nog lang niet
aan toe. Evenmin als de fami
lies van de 58.000 die nooit te
rugkeerden.
Dat besef is volgens waarne
mers de belangrijkste reden
dat Clinton nog aarzelt over
het besluit, waarvoor hij vo
rige week van de Senaat met
62 tegen 38 stemmen het
groene licht kreeg. Maar deze
week wees hij dat argument af.
„We moeten doen wat juist is".
Maar in regeringskringen
wordt gevreesd dat deze zaak
hem nog lang zal achtervol
gen. Alle reden dus om voor
zichtig te werk te gaan.
Politiek zijn de VS toe aan her
stel van de economische ban
den met het land dat voor de
Amerikanen zo'n traumatisch
begrip is geworden. Het be
drijfsleven staat te trappelen
om het sterk groeiende land
met zijn 70 miljoen inwoners
'binnen te trekken'. Het gaat
om miljarden. Alleen al vlieg
tuigfabriek Boeing denkt 80
passagiersvliegtuigen ter
waarde van vijf miljard dollar
te kunnen leveren
Vermisten
De VS kenden al een handels
embargo tegen Noord-Viet-
nam sinds 1964, dat na hun
smadelijke vertrek uit Zuid-
Vietnam in 1975 werd uitge
breid tot de toen verenigde re
publiek. De rechtvaardiging
was dat Amerikaanse bedrij
ven geen zaken konden doen
met de communistische vij
and. Maar hoewel dat commu
nisme inmiddels is verruild
voor een soort staatskapitalis-
Dozen met Coca Cola worden donderdag een winkel in Hanoi
binnengedragen. Ondanks hel embargo waren Amerikaanse
produkten in Vietnam op grote schaal beschikbaar. Ze werden
via China en Cambodja het land binnengesmokkeld, foto Hoang
Dinh/AFP
me, is er voor veel Amerikanen
reden genoeg om het embargo
te handhaven.
Toetssteen is niet de Vietna
mese politiek, maar duidelijk
heid over het lot van de 2200
Amerikaanse soldaten die tij
dens de oorlog verdwenen en
waarvan sindsdien nooit meer
iets is gehoord. Zij zijn gedood
of door de Noordvietnamezen
gevangen genomen. Af en toe
verschijnen berichten dat van
die krijgsgevangenen nog en
kelen in leven zouden zijn.
Maar bewijs daarvoor is nooit
boven tafel gekomen.
Vorig jaar verschafte Vietnam
gegevens over ruim tweehon
derd vermisten, wat door Was
hington als een bemoedigend
teken werd beschouwd. In de
cember keerde Winston Lord.
staatssecretaris voor Aziati
sche aangelegenheden, van
een reis door Vietnam terug
met de boodschap dat het be
wind daar bereid was alle me
dewerking te verlenen bij het
oplossen van de vele raadsels
rond de vermiste Amerikanen.
Clinton vroeg daarop de Se
naat om een uitspraak over
opheffing van het handelsem
bargo. enerzijds als beloning
voor de medewerking en an-
derszijds als stimulans om nog
meer opening van zaken te ge
ven. Maar de uitslag van de
stemming van vorige week
verraste zelfs de president.
Volgens enquêtes is niet meer
dan 46 procent van de Ameri
kanen voor opheffing van het
handelsembargo, en 40 pro
cent tegen.
Tegenwicht
De Democratische senator
John Kerry en de Republikein
John McCain, beiden gedeco
reerde Vietnam-veteranen,
zeiden dat het „tijd is om de
oorlog achter ons te laten".
Volgens McCain, die zelf zes
jaar krijgsgevangene van de
Noord-Vietnamezen was, is
het „in het belang van de VS
om een economisch sterk Viet
nam te hebben als tegenwicht
voor de groeiende economi
sche en militaire macht van
China".
In Washington wordt gesteld
dat opheffing van het embargo
nog niet betekent dat de VS
ook de diplomatieke betrek
kingen met Vietnam normali
seert. Dat zou teveel ineens
zijn. Maar zelfs die terughou
dendheid gaat voor veel Viet-
nam-veteranen die destijds
het vuile werk moesten op
knappen nog te ver. De or
ganisaties van de 27 miljoen
Amerikaanse veteranen van
alle oorlogen kondigden een
golf van protestacties aan.
„Amerikaanse veteranen zul
len bedrijven die hun winsten
belangrijker vinden dan de be
langen van de krijgsgevange
nen en hun families nooit ver
geten of vergeven", zei Bruce
Thiesen, voorzitter van hef
drie miljoen leden tellende
American Legion. Andere or
ganisaties hebben aangekon
digd bij de Congres-verkiezin
gen van eind dit jaar actie te
zullen gaan voeren tegen se
natoren en afgevaardigden die
Clinton in zijn voornemen
steunen.
De organisatie van familiele
den van vermiste Amerikaan
se soldaten mobiliseert haar
leden. „Schande over de Se
naat. die zaken boven morali
teit stelt", zei Dolores Alfond.
voorzitster van de club in The
New York Times. Maar met
zijn geringe morele gezag als
het over Vietnam gaat. boft
Clinton dat hij zich dit keer
achter de rug van het Congres
kan verschuilen.
door Pieter van de Vliet
en Piet Arp
Criminelen gebruiken snel
ler zwaar geweld. Elke
week vallen er gemiddeld twee
doden. Het willekeurig gijzelen
van mensen neemt toe. Dat con
cluderen onderzoekers van het
ministerie van justitie en van
het Instituut voor Criminologie
in Groningen.
Zelfs als het een betrekkelijk ge
ring misdrijf betreft, grijpen ver
dachten sneller naar zware mid
delen, zoals gisteren weer eens
bleek. Een van autodiefstal ver
dachte man gijzelde een agente
en schoot bij zijn aanhouding in
Overveen vier keer op het arres
tatieteam van de Haarlemse po
litie.
Naar schatting zijn een paar
honderdduizend illegale vuur
wapens in omloop. Volgens M.
Kruissink van het Wetenschap
pelijk Onderzoeks en Documen
tatiecentrum (WODC) van het
ministerie van justitie is het
hoog tijd hier onderzoek naar te
doen. Want het aantal schietpar
tijen neemt toe. In 1992 vielen
hierdoor gemiddeld twee doden
per week. Bijna elke dag werd er
geschoten.
Meestal betrof het liquidaties in
de onderwereld. Maar ook het
aantal onschuldige slachtoffers
steeg. Soms werden toevallige
voorbijgangers door kogels ge
troffen. Tien jaar eerder waren
'nog maar' negentien doden per
jaar te betreuren bij nog geen
honderd schietpartijen.
Grof geweld
Frans Timmerman van het Gro
ningse Instituut voor Criminolo
gie zegt dat de waarde van een
mensenleven in het crimini
circuit afneemt. Dat heeft me
te maken met de betere beve
ging van banken en gevanger
sen. Het wordt moeilijker bij 1
geld te komen. Met grof gewi
dringen criminelen banken b
nen. Met shovels en vrachti
gens worden puien in puin ge
den. Het blijft meestal niet
dreiging met vuurwapens,
wordt meteen geschoten, al w
het maar om te intimideren,
het geld niet gauw op tafel koi
worden bankpersoneel en kli
ten bedreigd, of zelfs gegijze
Bewaarders in zwaar beveilig
gevangenissen lopen evenee
een groot risico. „De zwakste 1
ten in de schakel is de men
zegt Frans Timmerman.
Te veilig
Timmerman vindt dat mi
worden opgepast met beve
gingen. Ze kunnen een a
rechts effect hebben. „We m
ten niet zo ver gaan als in Ar
rika. Daar zijn portiers van fl
gebouwen bewapend. Hotel
mers zijn van tenminste drie i
ten voorzien. Alleen de arme
ken zijn niet beveiligd en di
concentreert zich de ellend
Hij vindt het beter geld te stei
in het voorkomen van misd
ven. zoals het begeleiden
jongeren die dreigen af te glij<
naar de zelfkant. „Banen
vriendinnetjes zijn in dat
zicht belangrijk".
Timmerman heeft onlangs
onderzoek gedaan naar wap
bezit bij Groningse jongei
Veertig procent had een wap
doorgaans een mes. Meer
drie procent had een vuur
pen. Het bedenkelijke was
het wapenbezit als norm
werd ervaren.
van onze correspondent
in Londen
Cees van Zweeden
Gerry Adams, de leider van
Sinn Fein, is donderdag bij
terugkeer uit Amerika ont
haald op een betoging. Toen hij
op de luchthaven van Dublin
aankwam stond daar een veer
tigtal demonstranten. Zij droe
gen borden met teksten als
'Mijn Vrouw Werd Door de IRA
Vermoord'.
Het onthaal van Adams in Ier
land stond in schril contrast met
dat in Amerika. Een man, de 58-
jarige Maurice Healy, liep op
Adams af en schreeuwde: „Jij
fascist, jij psychopatische kloot
zak!" Healy zegt door de IRA
ontvoerd en gemarteld te zijn ge
weest.
Het protest was georganiseerd
door FAIT (Families Against In
timidation and Terror), een ver
eniging voor mensen die het
slachtoffer zijn geweest van ter
rorisme. Fait verschaft onder
meer 'veilige huizen' aan men
sen die door terroristen zijn be
dreigd. Een van de betogers was
Alan McBride. wiens vrouw en
vader drie maanden geleden om
kwamen bij een aanslag.
Veel Britten hebben verbijsterd
gereageerd op de carnavaleske
ontvangst van Adams in Ame
rika. Engelands grootste krant,
de Sun, schreef dat Clinton nu
ook bloed aan zijn handen he
Hij verleende immers Ada
een visum.
Paniekvoetbal
Hoewel Adams in televisie-inl
views in Amerika zei geen p
soonlijke banden met de IRA
hebben, werd zijn chauffeur d
derdag ontmaskerd als een
terrorist. Francis Gildernew,
Adams in New York rondre
had twaalf jaar gevangenisst
uitgezeten wegens terroristisc
activiteiten. Volgens de Bri
pers woont de man nu in Ar
rika, waar hij geld inzamelt v(
de IRA.
De Britse minister voor Noo
Ierland. Sir Patrick Mayhi
kondigde aan binnen twee
ken een nieuw vredesinitiatie
zullen lanceren. De aankon
ging werd in Londen gezien
'paniekvoetbal'. De minister:
na de Adams-show weer de tc
willen zetten.
Sinn Fein, de politieke pa
van de IRA, weigert nog stef
'ja' te zeggen tegen het vred
voorstel dat de premiers van 1
Verenigd Koninkrijk en Ierla
vorig jaar deden. Adams wil
heldering' over het vredespl
De Britse regering is echter n
bereid die te geven, omdat ze
beschouwt als het begin van
derhandelingen. En die ond
handelingen kunnen pas a:
vangen als de IRA de wapf
heeft neergelegd, aldus Londf
redactie
FFFFF
I II I I
FFFFf
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Hoofdredactie: M. P. Dieleman, algemeen hoofdredacteur;
C. van der Maas, hoofdredacteur commentaar;
A. L. Oosthoek, adjunct-hoofdredacteur.
Eindredactie: K. Cijsouw en J. D. van Scheijen.
Bureauredactie provincie: M. E. Ernens-Abrahamse;
B. Goudswaard; P. C. de Jonge; S. C. Osman;
M. T. O. van der Vleuten; I. D. A. M. Russel;
J. P. van de Sande; J. P. Verbeek.
Redactie binnen- en buitenland: M. S. van Reems (chef);
G. J. Kers; J. P. H Noot; C. J, Schets; W. P. Staat.
Sportredactie: R. Thannhauser (chef); J. F. D. Bakker;
E. L. Ramakers; T. J. van den Velde;
K. L. de Vries.
Redactie bijlagen: A. L. Kroon (chef); J. van Damme:
F. P. J. Doeleman: J. A. M. Tabbers; A. Zevenbergen.
Vormgeving: A. A. Adriaanse; N. Geelhoed; A. F. Schreurs;
W. M. J. Verstuyf.
Systeembeheer: C. W. M. Keuning.
Nieuwsdienst: M. Antonisse (chef).
Algemeen verslaggevers (Vlissingen): W. A. Bareman;
J. C M. Cats; W. J. van Dam; A. M. van der Jagt; B. Jansen
(plv. chef nieuwsdienst); H. O. Postma; E J. Rozendaal;
M. J. Schrier; A. J. Snel; H. van der Werf; M. van Zuilen (Den Haag).
Regio Bevelanden/Noord-Zeeland: F. B. Balkenende (chef);
M. van Barneveld; I. M. Dekker; M. A. de Jongh; A.W.C. Mullink;
M. E. Woudenberg.
Regio Walcheren (Vlissingen): A. A. van der Sluis (chef);
R. Bosboom; Y. Hoekstra; N. J. C. Kluijtmans;
C. M J Sondervan (ondernemend Zeeland).
Regio Zeeuwsch-Vlaanderen (Terneuzen):
C A. M. van Gremberghe (chef); J. J. Heijt;
R. E. A, Hoonhorst; M. Modde.
Correspondenten Nederlandse Pers Associatie (NPA):
A Knol (Brussel); P. de Vries (Brussel);
H. B Hoogendijk (Berlijn); J. W. M. Gertsen (Parijs);
C. van Zweeden (Londen); R. Hellinga (Boedapest):
A. Bloemendaal (Tel Aviv); E. J. A. van der Linden (Rome):
S. van Rijn (Willemstad); J. A. Geleijnse (Moskou);
D R M de Wit (Madrid); W. Bunschoten (Paramaribo):
J. A. M de Bruijn (Washington): F. J. M. van der Houdt (Nairobi).
P. G. W. van Nuijsenburg (Johannesburg).