Sint-Annaland: hèt uitgaanscentrum
Terneuzen kan 4 min mislopen
PZC
Onveranderde
magie en noodlot
van de liefde
VN-materieel verlaat op weg naar Split
Protest Woonbond
tegen verhoging
waterschapslasten
provincie
11
Twee jaar gevangenis
en 1,6 miljoen boete
voor belastingfraude
B en w in slag met belastingdienst T wijf el over koop-huur stadskantoor
VRIJDAG 4 FEBRUARI 1994
van onze verslaggever
VLISSINGEN - Het Togolese
vrachtschip Kintampo met
VN-niaterieel is donderdag,
twee dagen later dan ver
wacht, rond het middaguur uit
de Sloehaven in Vlissingen-
Oost vertrokken naar het
voormalige Joegoslavië. Oor
zaak van de vertraging was
een ernstig zuigerdefect in de
hoofdmotor.
De Kintampo vervoert het eer-
ste deel van het materieel voor
de Nederlandse VN-operatie
Dutchbat naar de Kroatische
havenplaats Split. De Neder
landse VN-bataljon krijgt de
taak de vluchtelingen in de
moslim-enclaves Srebrenica
en Zepa in het oosten van Bos
nië te beschermen. Het schip
vervoert onder meer 150 voer
tuigen. 59 aanhangwagens en
zo'n honderd containers met
goederen. Het materieel is
voornamelijk bedoeld voor de
inrichting van een ondersteu
ningseenheid in het Midden-
bosnische Lukavac.
Volgens defensie-woordvoer
der ritmeester J. S. Riepen
heeft de vertraging geen ern
stige gevolgen voor de voorbe
reiding van de VN-operatie.
„We liggen nu anderhalve dag
achter op schema. Zeis als de
omstandigheden ongunstig
zijn, blijft de vertraging be
perkt tot slechts enkele dagen.
Aangezien Dutchbat pas eind
maart operationeel moet zijn,
hebben we nog voldoende spe
ling." Voor het Togolese schip
is overigens volgens Riepen om
economische en praktische re
denen gekozen. „Dat schip was
toevallig beschikbaar en de
prijs redelijk."
Volgende week reist een groep
van 280 militairen per vliegtuig
naar Split om het eerste zee
transport op te vangen. Later
deze maand vertrekken nog
twee schepen met VN-mate
rieel naar het oorlogsgebied.
Het aantal Nederlandse man
schappen wordt geleidelijk
aangevuld tot een totale om
vang van ongeveer 1.200 mili
tairen.
van onze verslaggever
MIDDELBURG - De huurders
moeten flink betalen voor een
extra stem in de waterschaps
besturen. Ze zijn jaarlijks bijna
50 tot 135 gulden extra kwijt. De
heffingen verschillen per wa
terschap. De Nederlandse
Woonbond heeft grote bezwa
ren tegen die 'onredelijke las
tenverzwaring', zeker omdat
verhuurders de extra kosten
niet willen compenseren via
een lagere huurverhoging. Ver
huurders moeten namelijk min
der betalen.
De waterschappen sturen alle
huurders al elk jaar een reke
ning, voor de zuivering van het
afvalwater. Vanaf 1 april moeten
zij ook een financiële bijdrage le
veren voor het onderhoud aan
dijken en wegen en de afvoer van
overtollig regenwater. Tot nu
toe betaalden alleen de grondei
genaren en eigenaren van onroe
rend goed daaraan, maar de
huurders profiteren net zo goed
van die voorzieningen.
Op zich is de Nederlandse Woon
bond het met die argumentatie
eens. maar huurders moeten wel
'een onevenredig grote bijdrage'
leveren. De heffingen zijn boven
dien vastgesteld door water
schapsbesturen waarin de verte
genwoordigers van huurders
nauwelijks iets te zeggen had
den. 'Huurders krijgen pas in
spraak als het bedje door de an
dere partijen is gespreid', oor
deelt de Nederlandse Woon
bond.
In Zeeland vinden op 2 maart
waterschapsverkiezingen
plaats, tegelijk met de raadsver
kiezingen in de meeste gemeen
ten. Vandaar ook dat pas vanaf
april de nieuwe heffingen aan de
huurders worden opgelegd. Hun
'grotere inbreng' via de catego
rie ingezetenen in de water
schapsbesturen is gekoppeld
aan de extra financiële bijdrage.
van een medewerkster
MIDDELBURG - De rechtbank
in Middelburg heeft een 56-ja-
rige inwoner van Ossendrecht
veroordeeld tot twee jaar ge
vangenisstraf en 1,6 miljoen
gulden boete voor het ontdui
ken van de afdracht van loonbe
lasting en sociale premies. De
man had in de jaren 1987 1988 en
1989 het personeel van zijn be
drijven Metal Welding Service
en Marpa Zeeland in Kwaden-
'damme een deel van het netto
loon van zijn werknemers uit
betaald in de vorm van hoge on
kostenvergoedingen. Daardoor
kon hij het brutoloon, waarover
belasting en sociale lasten ver
schuldigd waren, laag houden.
April 1991 werd bij een inval in
zijn bedrijven de administratie
door de FIOD (Fiscale Inlichtin
gen- en Opsporingsdienst) in be
slag genomen. Hoewel er nogal
wat aan de boeken ontbrak, viel
er toch uit op te maken dat er
veel te weinig loon aan de belas
tingdienst was opgegeven.
De directeur, in Hoedekensker-
ke geboren en van huis uit las
ser, richtte de bedrijven in 1984
op en ze maakten een snelle
groei door. Na verloop van tijd
had hij ruim 200 man in dienst,
die uitgeleend werden aan be
drijven in de metaalsector. Na
de inval van de FIOD ging het
bergafwaarts en intussen zijn de
ondernemingen failliet gegaan
De eis was drie jaar gevangenis
straf en 3.650.000 gulden boete,
het bedrag dat volgens de offi
cier door de fiscus was misgelo
pen.
Geslaagd
KAPELLE GOES - Aan de Ho
ge Hotelschool voor Manage
ment in Maastricht zijn Anita
van der J agt uit Kapelle en Alle-
gonda Jopse uit Goes voor het
eindexamen geslaagd.
mmam
wmmm
kunst
VLISSINGEN,
VESTZAKTHEATER
'Venvantschap'. naar Die Wahlver-
wandtschaften' van J. W von Goe
the. door Nova Zembla. met An De
Donder. Peter De Graef Michel Van
Dousselaere en lanka Fleerackers.
Concept van An De Donder
door Willem Nijssen
Je moet als middelbare scho
lier wel heel slecht opgelet
hebben om dat éne zinnetje
over Goethe niet te onthouden:
„Twee zielen wonen in mijn
borst". En hoewel in het leven
van Goethe duidelijke fasen te
onderscheiden zijn, heeft die
verdeeldheid hem altijd wel ge
kenmerkt. De romanticus en de
rationalist hebben meestal om
het hoogste woord gevochten.
Dat is ook zo in zijn roman 'Die'
Wahlverwandtschaften' (meest
al vertaald met 'Natuurlijke ver
wantschap'). Net als 'Die Leiden
des jungen Werthers' wordt het
nog regelmatig gelezen, en in
'Verwantschap' is het verhaal
gebruikt als duidelijk herkenba
re basis voor een stuk dat het
oeroude thema aftast: de onmo
gelijke liefde en haar verschrik
kelijke gevolgen.
Geheel in de traditie \an Goethe
is er voor mij geen weg terug- ik
ken het boek. en kan nooit meer
doen alsof. Het is dus gissen,
maar ik denk dat dat een bijna
onmisbare hulp is om dieper
door te dringen in deze voorstel
ling. Er komen - heel functioneel
- moderne begrippen voor in de
tekst van 'Verwantschap' i mag
netron, atoomproeven), maar
het merendeel is sterk samenge
vat. doch trouw, naar het boek
Daarin is Eduard (laat) ge
trouwd met zijn jeugdliefde
Charlotte, en krijgen zij - rustig
levend op hun landgoed - be
zoek van een goede vriend, de
Kapitein, en van Charlotte's
pleegdochter Ottillie. Zodra de
ze zielsverwante naturen in el-
kaars nabijheid zijn. worden zij
onweerstaanbaar tot elkaar
aangetrokken Charlotte tot de
Kapitein en Ottillie tot Eduard.
(Op de planken tot in de li
chaamstaal van de acteurs
zichtbaar en voelbaar gemaakt.)
Het eerste 'paar' weet zich na he
vige innerlijke worsteling te be
dwingen. en stort zich op de aan
leg van een lustslot. Het laatste
'paar' laat zich gaan, en zelfs een
reis naar het buitenland en deel
name aan de oorlog blussen het
vuur niet. Eduard en Charlotte
hebben inmiddels een kind. ver
wekt terwijl elk dacht aan zijn
geliefde, zodat het kind daar nu
de trekken van heeft. Dat kind is
het noodlot zelve, en verdrinkt
als Ottillie bij een onverwachtse
terugkeer van Eduard even niet
oplet. Beladen met schuld sterft
de een door voedsel te weigeren,
en kwijnt de ander weg.
Zwaar romantisch en tegelijker
tijd chirurgisch op zoek naar de
wetten van de liefde; zo'n boek -
in schijn een strak verhaal - is
eigenlijk een chaos. En juist dat
element en die tegenstrijdigheid
heeft Nova Zembla proberen te
pakken. Ik vind dat ze daar mooi
in geslaagd zijn, door het ver
haal te fragmenteren en door er
onwezenlijke elementen in aan
te brengen.
Zand op de vloer in wat een rijk
huis hoort te zijn, een hoop aar
de op een tafel onder een felle
lamp als maquette van het lusts
lot. een rubberbootje zonder bo
dem als aanduiding bij een vaar
tochtje. En: op de achtergrond
een band laten meelopen waar
op dezelfde tekst ook gesproken
wordt, symbool van noodlot. En
hard en vals samenzingen, sym
bool van schone-schijn-harmo-
nie.
De rollen worden integer en ge
laden gespeeld, raak getroffen,
zo dubbelhartig als de vier per
sonages ook werkelijk zijn. Een
schitterende tirade van de altijd
redenerende Kapitein, tegen de
wetenschap die hij zo ijverig zou
willen dienen, valt daarin op.
Maar de subtiele signalen van
het niet kunnen beheersen van
driften bij Eduard en Ottillie, die
waren zeker zo mooi om te zien.
Het zoete slotverhaaltje van de
Kapitein over twee gelieven die
elkaar dan toch nog krijgen,
wordt navrant als we weten dat
hij over de dode geliefden
spreekt.
Er is nog niets veranderd aan de
magie waarmee mensen naar el
kaar en naar hun noodlot wor
den gezogen. Zonder achter
grond-kennis kan Nova Zembla
laten proeven van oorzaak en ge
volg; en wie belezen is krijgt een
boeiende reactie op een merk
waardig leesbare/onleesbare
klassieker.
Eiland Tholen is voor de jeugd nog allesbehalve bruisend
van onze verslaggever
Marco van Barneveld
THOLEN - Het Thoolse jonge-
renlandschap biedt een
troosteloze aanblik. Van de ze
ven dorpen die het eiland rijk
is, heeft er één een jeugdsoos
en een beetje swingende cafés
zijn nauwelijks te vinden.
Noodgedwongen hangen pu
bers in hun vrije uren rond op
straat, happen friet in de
snackbar of blijven maar
thuis. Zelden wordt er iets
voor ze georganiseerd. Als dat
al eens gebeurt, luidt de reac
tie vaak: 'Het is op Tholen, dus
het zal wel niks zijn'. „In de zo
mer heb je tenminste nog het
zwembad", zegt de 21-jarige
Ellen Boogaart. „Maar verder
kun je niks."
Het gemeentebestuur maakte
zich eind '92 al zorgen over de
jongeren. Er was steeds minder
voor ze te doen. Een jongeren
werker werd aangesteld om de
jeugdcultuur nieuw leven in te
blazen. Marjan Velthuis is daar
nu een jaar mee bezig, maar het
is nog allesbehalve bruisend op
het eiland.
Aan haar inzet ligt dat niet. Ze
heeft het in elk geval voor el
kaar gekregen dat Tholen be
schikt over een eigen Jongeren
Advies- en Informatie Bureau
(JAIB). Woensdag werd het bu
reau aan de Molenvlietsestraat
in Tholen geopend. Morgen (za
terdag) is het open dag.
Domper
Een succes voor het jongeren
werk, maar de jeugd zelf zorgde
nog vóór de opening voor een
domper op de feestvreugde.
Medewerkers vroegen eind vo
rig jaar de twaalf- tot 'zesen
twintigjarige eilandbewoners
het thema 'Jong zijn op Tholen'
creatief vorm te geven. Met
spanning werden de inzendin
gen tegemoetgezien. waarvan
de mooiste vandaag in het bu
reau zouden worden gehangen.
Maar geen enkel werkstuk
prijkt aan de muur. Niet omdat
niets moois gemaakt is. maar
omdat helemaal niks is ge
maakt.
„Misschien hebben we te wei
nig publiciteit gekregen", zegt
Marjan teleurgesteld. „En het
is ook de eerste keer dat hier
zoiets gebeurt." Ellen Boog
aart (21), medewerkster van
het JAIB, ziet dat anders. „Ze
durven zich gewoon niet bloot
te geven."
Hoe dan ook. Tholen heeft een
JAIB. Maar daarmee kunnen
jongeren hun ledige uren nog
niet invullen, terwijl de pube-
Café I'Espérance in Sint-Annaland, de overbevolkte uitgaansgelegenheid voor jonge Tholenaren.
rale kriebels toch een uitweg
zoeken. Er moet meer gebeu
ren. beseft Matjan, maar haar
plannen spatten uiteen tegen
de muren van de bureaucratie.
„Ik geloof dat de gemeente
nauwelijks heeft beseft dat een
jongerenwerker dingen wil
doen en dat die dingen geld
kosten."
Spektakel
Ze voelt zich als een timmer
man zonder gereedschap. Vo
rig jaar kwam Marjan met een
idee voor een 'rondreizend
spektakel'. Maandelijkse acti
viteiten voor en door jongeren,
telkens in een ander dorp.
Maar ze kreeg geen geld. Wet
houder J. Versluijs (welzijn):
„We zagen dat spektakel niet
zo zitten. Maar anderzijds heb
ben we wel zevenduizend gul
den gegeven voor andere din
gen. Spijkers heeft ze dus wel."
Behalve geld. is ook de motiva
tie van jongeren zelf van groot
belang. Zo wil Marjan meer
jeugdsozen op het eiland. Maar
de broodnodige vrijwilligers
zijn moeilijk te vinden. „Vroe
ger had elke kern een soos.
maar die zijn een langzame
dood gestorven. Bestuursleden
worden ouder, haken af en op
volgers zijn er dan niet. Jonge
mensen hebben geen zin om
met wethouders te praten over
geld."
Marjan is goed op de hoogte
van het vrije-tijdspatroon van
de Thoolse jongeren. De plek
ken waar zij bij gebrek aan ei
gen ruimtes rondhangen,
schudt ze uit haar mouw. „Een
speelplaatsje en een snackbar
in Sint-Maartensdijk, een bus
hokje in Scherpenisse en de
markt en de ClOOO-supermarkt
in Tholen: daar hangen de vak
kenvullers wanneer ze klaar
zijn met werken." De optelsom
gaat verder met de jeugdsocië-
teit in Oud-Vossemeer - 'elke
vrijdagavond open'— en Sint-
Annaland op zaterdagavond.
„Dat is hèt uitgaanscentrum
op het moment."
Hangen
Het beeld dat ze schetst klopt
perfect. Op een vrijdagavond
om kwart over acht blauwbek
ken een jongen en een meisje
voor de Cl000 :n het centrum
van Tholen. „We hangen hier
bijna altijd rond", zegt de jon
gen. Het meisje: „Als we klaar
zijn met vullen, staan we hier,
Verder is er toch niks. Een soos
foto Willem Mieras
zou goed zijn, zeker voor men
sen van de kerk. Beter dan een
disco." De jongen: „Maar ik ga
nu weg hoor. naar m'n vrien
din."
Ondertussen is de enige jeugd
soos op Tholen. Jong-Vosmeer,
al een uurtje open. In de Raad
huisstraat weerklinkt een
zacht gebonk vanaf de zolder
van dorpshuis de Vossenkuil.
De soosruimte, een uit zijn
krachten gegroeide 'iedeale
tienerkamer', herbergt een tv-
hoek, een biljart, een voetbal
spel. een flipperkast, een bar,
coca-cola-vlaggen. playboy
posters en een 'dj-hoekje Een
vast clubje van een stuk of vijf
tien plaatselijke jongeren van
twaalf tot vierentwintig jaar is
iedere vrijdagavond tot elf uur
op de zolder te vinden.
„We houden hier de 'kids' van
de straat", zegt bestuurslid
Marjanka Zwegers (achttien
jaar). „Maar voor mij is het niet
iets waar ik doordeweeks naar
uit zit te kijken, Het is routine.
Maar beter dit dan bij je ouders
zitten." Ook voor collega-be
stuurder Ad Havermans vormt
de soos geen summum van
weekendvermaak. Met zijn 23
jaar is hij de oudste. „Eigenlijk
wil ik stoppen met bestuurs-
werk. Maar niemand wil we op
volgen. Dus blijf ik nog maar."
Kratje bier
Het soosvermaak is onschul
dig. Om half tien draagt ie
mand een kratje bier binnen.
Meer drinken ze niet op een
avond - regels van de beheer
der, die niemand overtreedt.
Even ontstaat hilariteit. „Het
sneeuwt", schreeuwt een jo
chie van een jaar of twaalf. Ie
dereen loopt naar het raam en
ziet het sneeuwen. Eén meisje
heeft niets in de gaten. Heftig
rokend zit ze aan de bar. met
verbeten gelaatstrekken 'play
backend' met de keiharde mu
ziek: 'I'm having a good time,
I'm having a good time'.
De zaterdagavond in Sint-An
naland is van een heel ander
kaliber. Om negen uur scheu
ren drie auto's met brede ban
den en grote spoilers ter hoogte
van Poortvliet luid toeterend
het ander verkeer keihard
voorbij. Even later staan ze
voor café Havenzicht, samen
met het om de hoek gelegen ca
fé I'Espérance het epicentrum
van stappend Tholen. De cafés
puilen uit, barmannen krijgen
het bier nauwelijks aange
sleept en tieners pendelen tus
sen I'Espérance en Havenzicht.
Het lijkt of de lucht in het
dorpscentrum is geladen met
elekriciteit, alsof de jeugd een
week verveling in één avond
wil compenseren.
De stappers zijn nauwelijks
aanspreekbaar. Niet alleen
door de oorverdovende mu
ziek. maar vooral omdat ze te
druk zijn met drinken, dansen
en met elkaar. In de oververhit
te cafés draait het zaterdag
avondvermaak nogal eens uit
op knokken, zeggen sommi
gen. Jongeren van het ene dorp
tegen 'vijanden' van het andere
dorp. Is het dan leuk. zo'n
avond in Sint-Annaland? Een
meisje, gekleed in zwart en tot
haar liezen gelaklaarsd. wil
daar wel op antwoorden. „Hier
komt iedereen naartoe. Het
zijn dè tenten van Tholen. Je
moet toch wat."
van onze verslaggever
'ERNEUZEN - De gemeente
'erneuzen moet met de belas
tingdienst in de slag om toe
stemming te krijgen voor de fi-
iancieringsopzet voor de bouw
:an het nieuwe stadskantoor. B
w van Terneuzen hadden ge-
lacht het stadskantoor door
stichting te laten bouwen
mi het dan vervolgens te huren.
|Een dergelijke constructie, een
ariant op de koop-huurcon-
ktructie, zou Terneuzen een
voordeel van bijna vier miljoen
gulden opleveren. Het ministe
rie van financiën beschouwt de-
opzet echter als een vorm van
belastingontwijking.
dat geld wil het college de
bouw van een onderwater-par
keergarage in het centrum van
de stad bekostigen. Zeer on
langs rezen binnen het Terneu-
zense stadhuis twijfels over de
haalbaarheid van de financieel
aantrekkelijke constructie, na
dat staatssecreatris Van Amels-
foort maatregelen had afgekon
digd om de koop-huurconstruc-
tie onmogelijk te maken.
B en w van Terneuzen stelden
nadrukkelijk tijdens de raads
vergadering dat de Terneuzense
variant niet door de afgekondig
de maatregelen zou worden ge
troffen. Door die verzekering
stemde de raad unaniem in met
het voorgestelde financierings
model. Wel werd het college ge
vraagd de financiering van
stadskantoor en parkeergarage
duidelijker te formuleren.
Vergelijkbaar
Of het raadsbesluit door de be
lastinginspectie gepikt zal wor
den is nog maar de vraag. In de
beschikking over de gewraakte
constructie schrijft de directeur-
generaal der belastingen, mr
J. N. van Lunteren namens de
staatssecretaris dat naast de
eerdergenoemde koop-huurcon-
structie de belastinginspecteurs
'eveneens goedkeuring moeten
ontzeggen in vergelijkbare ge
vallen.'
door een overheidsinstelling ge
bruikt wordt of gaat worden.
Daar zou de constructie niet
meer voor op kunnen gaan. Het
is echter niet gezegd dat het
nieuwe stadskantoor in Terneu
zen alleen door de gemeente ge
bruikt gaat worden. Als er an
dere gebruikers in gehuisvest
worden en het stadhuis - zoals de
bedoeling is - de publieke functie
volledig blijft behouden, dan be
staat er de mogelijkheid om toch
nog het btw-voordeel binnen te
halen. Momenteel zijn we alle
mogelijkheden aan het onder
zoeken. Uit het overleg met de
belastingdienst zal blijken wel
ke mogelijkheden ons nog res
ten". aldus Van Rooijen.
ó®V
Die zinssnede heeft de Terneu
zense bestuurders gisteren de te
nen doen krullen. Burgemeester
drs R. C E. Barbé. „Het kan dus
zijn dat we een beduidend finan
cieel voordeel verspelen, maar
het hoeft nog niet zo te zijn. We
zullen daar deze maand nog met
de belastingdienst over onder
handelen. Mocht het wel zo zijn,
dan lopen we als gemeente ove
rigens geen risico", zei hij.
Wethouder J. van Rooijen (open
bare werken) ziet het ook nog
niet somber in. „We spreken van
een stadskantoor dat alleen
De Oostkolk in hel centrum van Terneuzen waar, onder water, de nieuwe parkeergarage is gepland. foto Charles Strijd
