Meevaller ook naar werkgevers
PZC
Benedictijnen op
commerciële toer
Stichting Japanse Ereschulden
wacht een zeer langdurig proces
Roestende cd's nu ook in Nederland
Pseudopatiënt (25)
liet zich verplegen
Kleine meerderheid
Akzo-personeel voor
prestatiebeloning
Overheid moet eisen
stellen aan kwaliteit
van kinderopvang
binnen- en buitenland
Kok: in 1995 nullijn handhaven Kritiek van Duisenberg
Onderzoek naar brand:
gemeente was nalatig
Van Rooy
spreekt
tuinbouw
moed in
Onbekende brieven van
Eddy du Perron ontdekt
FNV-bond wil 36-urige
week in supermarkten
WOENSDAG 26 JANUARI 1994 L
DEN HAAG (NPA)-Ook in 1995
zal met de lonen pas op de
plaats gemaakt moeten wor
den. Minister Kok (financiën)
heeft dit gisteren in de Kamer
gezegd. Hij wil daarover zo snel
mogelijk een gesprek met werk
gevers en vakbonden.
Daarbij wil Kok tevens de beste
ding van de belastingmeevaller
van 4 miljard gulden betrekken.
Hij is bereid een deel van dat
geld aan de werkgevers te geven,
mits dat de werkgelegenheid ten
goede komt Tot nu toe wilde
Kok alleen de werknemers van
de 4 miljard laten profiteren.
..De lijn van 1994 moet ook de
lijn voor 1995 zijn", stelde Kok
ten aanzien van de loonontwik
keling. Hij bepleitte volgehou
den loonmatiging omdat de ar
beidskosten in ons land „ge
woon te hoog zijn". De bewinds
man zocht voor zijn lijn steun bij
de verkiezingsprogramma's die
de diverse partijen inmiddels
hebben geopenbaard.
Kok gaf aan inmiddels 'om' te
zijn waar het gaat om de beste-
Tsjechië
PRAAG (AFP) - Tsjechië houdt
in het voorjaar gezamenlijke
militaire oefeningen met Ne
derland en Frankrijk. Neder
landse en Tsjechische gemoto
riseerde infanteriecompag-
nieen oefenen in maart in het
Midden-Europese land. Soort
gelijke Franse eenheden komen
in juni.
MENALDUM (ANP) - De Friese
gemeente Menaldumadeel heeft
nagelaten een verantwoord
brandpreventiebeleid te ont
wikkelen voor de serviceflat
Gralda State. Daar kwamen vo
rig jaar juli drie bewoonsters
bij een brand om het leven.
Die conclusie trekt M.J. Kruide
nier van de Inspectie voor
Brandweerzorg en Rampenbe
strijding van het ministerie van
binnenlandse zaken uit een on
derzoek naar aanleiding van de
brand.
Gralda State was vanaf de bouw
in 1970 onvoldoende brandvei
lig. Vooral de dakconstructie
ARNHEM (NPA) - Een kleine
meerderheid (57 procent) van de
ruim 20.000 medewerkers van
Akzo in Nederland is voor in
voering van prestatiebeloning
bij het chemieconcern. De over
grote meerderheid is verder
voorstander van flexibilisering
van de arbeidsvoorwaarden, zo
als extra werkuren tijdens
drukke tijden. Dat blijkt uit een
enquête van de Vrije Universi
teit van Amsterdam onder zo'n
driehonderd Akzo-werkne-
mers, uitgevoerd in opdracht
van de Industriebond FNV.
Akzo zette vorig jaar de onder
handeling voor een nieuwe,
tweejarige cao in op prestatiebe
loning. Het concern dacht daar
bij aan extra beloningen tot vijf
procent van het bestaande sala
ris van werknemers die goed vol
doen. Tijdens de onderhandelin
gen verdween het punt echter
van de agenda. Volgens de bon-
LEIDEN (NPA) - De neerlandi
cus Kees Snoek heeft ruim vijf
tig nieuwe brieven van de
schrijver E. du Perron ontdekt.
Het gaat om dertig liefdesbrie
ven die Du Perron in de jaren
twintig vanuit Parijs schreel
aan Julia Duboux, de zuster van
de kunstschilder Oscar Dubx,
en om twintig brieven aan de
Catalaanse schilder Pedro Crei-
xams.
Als gevolg van de vondst zal de
uitgave van de Verzamelde Brie
ven van Du Perron worden her
zien, zo laat uitgever Wouter van
Oorschot weten. De brieven aan
Julia Duboux zijn door haar er
ven geschonken aan het Letter
kundig Museum in Den Haag
In het KRO-radioprogramma
'Montaigne' van vandaag meldt
Snoek de vondst van de brieven.
Snoek was niet bereikbaar voor
commentaar. Hij reist op het
ogenblik door de binnenlanden
van Indonesië.
Programmamaker Thijs Wie-
rema noemt de vondst voor
Snoek, die met een biografie van
Du Perron bezig is. „een ge
schenk uit de hemel". „De brie
ven stammen uit de jaren twin
tig en juist over die tijd had hij
weinig gegevens De brieven zijn
alle in het Frans geschreven. Die
ding van de 4 miljard gulden.
Zijn eerdere stellingname dat
het geld via belastingverlaging
naar de burger terugmoet, met
name de laagstbetaalden, slikte
hij in.
Volgens Kok moet er sprake zijn
van een evenwichtige besteding
van de centen, verdeeld over
werkgevers en burgers. Naast
een lastenverlichting voor be
drijven kan een kleine belasting
verlaging voor de burgers door
gevoerd worden. Dat kan door
het verlagen van het laagste be
lastingtarief. Ten aanzien van de
werkgevers sprak Kok over een
reductie van arbeidskosten.
Alhoewel Kok het niet met zo
veel woorden toegaf sloot hij in
zijn bestedingsplan nauw aan
bij voorstellen van collega An-
driessen (CDA. economische za
ken i. Deze wil dat zogenoemde
overhevelingstoeslag die werk
gevers nu nog op het bruto loon
van de werknemers betalen, ver
lagen. Zo dalen de arbeidskos
ten voor de werkgevers.
Omdat de operatie leidt tot een
inkomensdaling voor de werk
nemers zou dat gecompenseerd
moeten worden via belasting
verlaging. Andriessen had eer
der steun gekregen van de CDA-
fractie, werkgevers en vakbon
den in de Stichting van de Ar
beid. Gisteren sloot ook PvdA-
kamerlid Melkert zich bij deze
lijn aan.
President Duisenberg van De
Nederlandsche Bank (DNB) is
tegen de keuze van minister Kok
van financiën de recent opgedo-
was erg gevaarlijk. Ondanks
waarschuwingen gaf de gemeen
te de architect toch opdracht
zijn ontwerp uit te voeren.
Ook in de jaren tachtig werd de
gemeente meermalen gewezen
op de brandonveilige toestand
van de flat. Die adviezen zijn niet
of veel later opgevolgd.
De alarmcentrale in Friesland
gaf de melding van de brand te
laat door aan de brandweer. Een
medewerker in de centrale twij
felde aan de juistheid van de
melding waardoor de brandweer
2.5 minuut later werd ingescha
keld.
den waren hun leden niet rijp
voor het voorstel.
Een ander moeilijk punt bij de
cao-onderhandelingen, de ver
koop van maximaal vijf tot
twaalf verlofdagen (afhankelijk
van de deel-eao), spreekt de me
dewerkers nauwelijks aan. Na
lang aarzelen stemden de bon
den daar vorig jaar in toe.
Vooral volgens de bond van ho
ger personeel (VHP Akzo) zou
daar behoefte aan bestaan.
Slechts 22 procent van de mede
werkers heeft vorig jaar éen of
meer dagen terugverkocht aan
het concern. Ruim zestig pro
cent van de ondervraagden zegt
totaal geen behoefte te hebben
aan verkoop van vrije dagen.
Voor de enquête gingen de on
derzoekers van de Vrije Univer
siteit te rade bij zowel vakbonds
als niet-vakbondsleden. De on
dervraagde werknemers verdie
nen per maand gemiddeld 3500
gulden netto.
aan Juia Duboux getuigen van
een romantische, dwepende lief
de en beslaan een paar jaar. Een
affaire met een dienstmeisje
maakte een eind aan de relatie
met Julia. De brieven aan Crei-
xams. die een vijftal portretten
van Eddy du Perron maakte, wa
ren in het bezit van diens zoon.
Of die brieven ook aan het Let
terkundig Museum zullen wor
den geschonken, is nog de vraag.
Maar het museum zal in elk ge
val de fotokopieën in haar bezit
krijgen."
Snoek woont in Nieuw-Zeeland.
Daar werkt hij bijna het hele
jaar. En af en toe komt hij voor
onderzoek een maand of zo naar
Europa, aldus Wierema. Snoek
heeft de brieven aan Creixams
op vrij simpele wijze weten op te
sporen. „Hij is gaan kijken in het
Parijse telefoonboek en daarin
kwamen een aantal Creixams
voor. Hij belde tot hij de zoon te
pakken - et voila."
Ook in Nederland heeft Snoek
nog een aardige nieuwe brief van
Du Perron weten op te sporen.
De brief is gericht aan ene Elisa
beth de Roos, de tante van Du
Perron's vrouw. In de brief
schrijft Du Perron op geestige
wijze over de zwangerschap van
zijn vrouw.
ken belastingmeevaller van 1 4
miljard te besteden aan lasten
verlichting. Volgens Duisen
berg. die zelf van 1973 tot en met
1977 minister van financiën was.
zou de regering de meevaller eer
der moeten gebruiken om het fi
nancieringstekort te verminde
ren.
ROTTERDAM (NPA) - De ver
kleurende compact discs van
een Philips-fabriek in Engeland
duiken nu ook op in Nederland.
Het platenlabel Arcade heeft in
1990 een dubbel-cd Pop Classics
in Nederland op de markt ge
bracht die in dezelfde Britse fa
briek is geproduceerd. Ook daar
treedt nu het euvel op van de
'.Nadat een hoop goed werk is
verricht, lijkt het erop dat het
karwei niet wordt afgemaakt",
zei Duisenberg dinsdag in Den
Haag in zijn toespraak voor het
Nederlands Genootschap voor
Internationale Zaken. De bank-
president laakt „het gemak
waarmee recente meevallers be
door zwavel aangetaste zilve
ren laag van de cd's.
Philips Engeland dacht vorige
week nog dat de partij aangetas
te cd's alleen in Engeland was
verspreid. Een inwoner uit Hoek
van Holland en een Rotterdam
se melden echter los van elkaar
goudgroen verkleurde cd's van
Arcade te hebben. Ze hebben de
stemd worden voor lastenver
lichting. terwijl gelijktijdig de
doelstelling in het regeerak
koord voor het tekort in 1994
niet eens wordt gehaald".
Duisenberg noemt het delibere
ren over een vooral „eenmalige
meevaller van f 4 miljard letter
lijk wat kortzichtig" daar er ook
schijfjes twee jaar geleden als
aanbieding gekocht.
De Britse fabriek gaat er van uit
dat de,'roest' op den duur de ge
luidskwaliteit van de cd's aan
tast De cd-fabriek PDO van
Philips in Engeland heeft inmid
dels maatregelen genomen die
het probleem moeten voorko
men.
Bij Arcade Nederland in Nieu-
sprake is van „een vrijwel ze
kere, structurele tegenvaller in
dezelfde orde van grootte door
lagere aardgasopbrengsten".
Die aardgasbaten vallen tegen
door de „aanzienlijk" lagere olie
prijs. die als basis is genomen
voor de begrotingsramingen
voor de komende jaren.
wegein staat men vooralsnog
voor een raadsel. Een woord
voerster zegt dat de betreffende
cd's waarschijnlijk niet doof Ar
cade Nederland zijn uitge
bracht, maar dat de groothandel
waar ze zijn gekocht, ze wellicht
uit Engeland heeft geïmpor
teerd. Klachten zijn bij Arcade
in Nieuwegein nog niet binnen
gekomen.
NIEDERALTAICH (KNA) - De
veertig paters van de benedic
tijnenabdij Niederaltaich in
Beieren proberen met een uniek
commercieel concept hun
klooster te behouden. Zij bie
den sympathisanten de moge
lijkheid een aandeel in de abdij
te kopen. Bovendien beraden de
monniken van het klooster, dat
sinds 731 bestaat, zich in de
commissie economische vraag
stukken over andere mogelijk
heden om het klooster draaien
de te houden.
In de NV Abdijbedrijf zijn de li
keurkelder, de abdij winkel en de
gastronomische afdeling van
het klooster ondergebracht.
Vroeger brouwden de monniken
ook bier, maar die activiteit
werd in 1969 gestaakt.
De nieuwe koers van de abdij is
bedacht door pater Laurentius
Wild. sinds 1992 verantwoorde
lijk voor de commerciële activi
teiten. Om de schulden af te los
sen, verkocht hij de kleine wa
terkrachtcentrale en huurde de
ze terug. Bovendien schreef hij
samen met de abt achthonderd
vrienden van de abdij aan. onder
wie zakenlieden die een cursus
in het klooster hadden gevolgd.
Hen werd gevraagd voor 2000
mark (2200 gulden) een aandeel
in het abdijbedrijf te kopen. De
ze actie leverde ongeveer 700.000
gulden op.
De schulden zijn inmiddels afge
lost, de afzonderlijke onderdelen
van het abdijbedrijf leveren
winst op, waarmee nieuwe inves
teringen kunnen worden ge
daan. In de commissie economi
sche vraagstukken wordt nage
dacht over het uitbaten van de
tuin. Het internaat zou een aca
demie kunnen worden waar on-
Lubbers naar
Zuid-Afrika
DEN HAAG (ANP) - Premier
Lubbers brengt samen met mi
nister Kok van financiën en mi
nister Kooijmans van buiten
landse zaken van 27 februari tot
1 maart een bezoek aan -Zuid-
Afrika. Dat heeft de Rijksvoor
lichtingsdienst dinsdag desge
vraagd bevestigd.
President De Klerk van Zuid-
Afrika had de minister-presi
dent uitgenodigd voor een te
genbezoek toen hij in 1992 Ne
derland bezocht.
DEN HAAG (ANP) - De Tweede
Kamer vindt dat de overheid
landelijke kwaliteitseisen moet
stellen aan de kinderopvang.
Het is niet verantwoord dit ge
heel aan de instellingen zelf
over te laten, vindt een ruime
meerderheid. Dit bleek dinsdag
in de Kamer tijdens het debat
over de Welzijnswet.
Minister D'Ancona (WVC) stelt
in het ontwerp voor de kinderop
vang net als andere sectoren op
welzijnsgebied zelf te laten zorg
dragen voor „verantwoorde"
kwaliteit. Van de grote fracties is
alleen de VVD dat met haar
eens.
CDA. PvdA, D66 en GroenLinks
vinden dat de overheid tenmin
ste minimale kwaliteitseisen
der meer cursussen bedrijf:
thiek worden gegeven.
In de abdijen van de benedict
nen worden van oudsher gebe
theologisch onderzoek en ecor
mische activiteiten met elka
verbonden. Volgens de sticht
van de orde. Benedictus vi
Nursia (circa 480-547). moeten i
kloosters zichzelf in stand ho
den. Dat wil zeggen dat de mo
niken in hun levensonderhol
moeten voorzien. Daarom zijn
de abdijen vaak onder me
boerderijen, bakkerijen, schoe
makerijen en bierbrouwerijt
ondergebracht.
In de kloosters leven geleerc
paters die hun tijd met stud
doorbrengen samen met monn
ken die een beroepsopleidir
hebben gevolgd. Omdat de laa
ste jaren het aantal nieuwe moi
niken sterk is afgenomen, zoi
ken de benedictijnen nieuwe wi
gen om in hun levensonderhou
te voorzien. Sommige abdije
hebben gekozen voor de ecolog
sche landbouw of voor vergrc
ting van de drukkerij.
Snorfiets
viezer dan
twee auto's
DEN HAAG (NPA) -
Snorfietsen zijn nog
slechter voor het milieu I
dan auto's. Dat blijkt uit
een test van de Consu
mentenbond. Snorren f
vervuilt per kilometer
minstens zoveel als
twee auto's.
De wettelijke eisen aan
de uitstoot van koolmo-
noxyde en koolwater
stoffen worden nog niet
overschreden. Maar vol
gens de Consumenten
bond is schoner snorren
goed mogelijk met een
kleine katalysator of an
der type motor.
Van de vijf door de Con
sumentenbond geteste
snorfietsen vielen er
twee door de mand. Er
valt niet goed op te fiet
sen, de motor is lawaaiig
en veroorzaakt trillin
gen. Verder doen de rem
men het slecht bij nat
weer en laat de verlich
ting veel te wensen over.
moet stellen, die zowel van toe
passing zijn op gemeentelijke
als de particuliere voorzienin
gen. De gemeenten moeten erop
toezien dat aan de kwaliteitsei
sen wordt voldaan.
„Het is de verantwoording van
de overheid om het fundamen
tele recht van het kind op een ge
zonde en evenwichtige ontwik
keling te waarborgen", zei PvdA-
woordvoerder Vliegenhart. „Ou
ders moeten er vanuit kunnen
gaan dat een kinderopvangvoor
ziening een fatsoenlijk kwali
teitsniveau heeft", aldus CDA-
woordvoerder Esselink.
Ook de door D'Ancona vorig
jaar ingestelde Commissie kwa
liteit kinderopvang adviseert de
minister de kwaliteit van crè
ches wettelijk te regelen. Het de
bat wordt woensdag voortgezet.
AMSTERDAM (ANP) -
Staatssecretaris Van Rooy
(buitenlandse handel) vindt
dat de tuinbouw zich niet in
de put moet laten praten.
Ondanks alle sombere be
richten kan Nederland nog
steeds trots zijn op de sector
die in de rest van de wereld
grote faam geniet, aldus de
CDA-bewindsvrouwe.
Van Rooy opende dinsdag in
Amsterdam de 21ste editie
van de Nederlandse Tuin
bouw Vakbeurs, de NTV 94.
De beurs wordt gehouden op
een tijdstip dat met name de
groenteteelt in de proble
men zit. Toenemende con
currentie. overproduktie en
stijgende milieu- en loonkos
ten hebben de rentabiliteit
van de bedrijfstak aange
tast. Van Rooy vindt dat de
tuinbouw momenteel ten
onrechte steeds in sombere
tinten wordt afgeschilderd.
„Terwijl het juist een bijzon
der fleurige en kleurrijke be
drijfstak is."
Over de gasprijs voor de
tuinders, sinds de vertrou
welijke brief van minister
Bukman een gevoelig onder
werp, zweeg Van Rooy wijse
lijk in alle talen.
Een man controleert of de
gewassen op de plantaar
dige jurk van Danielle Wa
genaar uit Amsterdam wel
echt zijn. Wagenaar maakt
op de vakbeurs voor Tuin
bouw reclame voor de kwe
kerij. foto Marcel Antonïsse/
ANP
AMSTERDAM (ANP) - Een 25-
jarige man heeft zich in septem
ber en oktober van het vorig
jaar tot drie keer toe onder val
se voorwendselen laten opne
men in zowel het Academisch
Medisch Centrum (AMC) als het
Academisch Ziekenhuis Vrije
Universiteit in Amsterdam. De
„pseudopatient" vertelde per
soneel in het AMC dat hij
nekklachten had als gevolg van
een verkeersongeval.
Hij werd een kleine drie weken in
het AMC verpleegd. Woensdag 2
februari moet de man zich ver
antwoorden voor de rechtbank
in Amsterdam. Hij wordt be
schuldigd van oplichting, aldus
het openbaar ministerie in Am
sterdam.
De man meldde zich op 3 s
tember bij de EHBO in het AP
Met een gestolen patiënt
ponskaart wist hij zijn opna
te bewerkstelligen. Op 23 s
tember vertrok hij weer. T<
het AMC bij de rechtmatige
genaar van de ponskaart
geïnformeerd, bleek deze in I
geheel niet ziek te zijn. Het
kenhuis deed daarop aangifte
Zes dagen later toog de man,
geen vaste verblijfplaats he'
naar het VU-ziekenhuis. C
daar werd hij opgenomen,
een verblijf van vijf dagen v
trok hij weer, om zich wederi
zes dagen later opnieuw bij
VU te melden. Hij werd and
maal vier dagen verpleegd.
van onze correspondente
Judith Stalpers
TOKYO - Acht Nederlandse oorlogs
slachtoffers hebben dinsdag in Tokyo een
klacht ingediend tegen de Japanse rege
ring. Ze eisen 22.000 dollar schadevergoe
ding voor het leed dat zij geleden hebben
door Japans toedoen tijdens de Tweede
Wereldoorlog. Onder begeleiding van
acht Japanse advocaten leverden de he
ren Sjoerd Lapré en Gerard Jungslager
van de Stichting Japanse Ereschulden de
officiële aanklacht in op het Districtsge-
rechthof van Tokyo. Zij overhandigden
de documenten aan een ambtenaar ach
ter een loket en ontvingen een ontvangst
bewijs. Het was de eerste stap in een pro
ces dat nog jaren zal voortslepen.
Hoe lang. durven de Japanse advocaten
niet te zeggen. Normaliter duurt een pro
ces zo'n vijfjaar. Maar dit proces is een ge
val apart, omdat het om buitenlandse
aanklagers gaat. Het is niet ongewoon dat
in Japan precedent scheppende zaken de
cennia kunnen voortduren
Bovendien ligt de compensatiekwestie
politiek nogal gevoelig. De huidige pre
mier heeft weliswaar openlijk spijt be
tuigd en ook toegegeven dat Japan een
agressorrol heeft gespeeld. Maar het ge
ven van financiële vergoedingen gaat voor
vele Japanners te ver. In de vredesverdra
gen met andere landen staat immers dat
Japan geen schadevergoeding aan indivi
duen hoeft uit te betalen. Nederland heeft
ook zo n verdrag met Japan ondertekend.
„Maar het verdrag is getekend in een tijd
waarin men de gevolgen van de oorlog
niet kon overzien", aldus Jungslager dins
dag in Tokyo toe. „De herinneringen en
het leed worden sterker als je met pen
sioen gaat. Voor die tijd ben je te druk be
zig met werk en gezin. Het is dus niet ver
wonderlijk dat we pas vijftig jaar na da
tum om herstel, compensatie en rehabili
tatie vragen", verklaart ook Lapre.
Wonden
De Stichting Japanse Ereschulden vecht
niet alleen voor een schulderkenning van
Japanse zijde. Men gelooft dat een finan
ciële compensatie de wonden bij de
slachtoffers zal verzachten. „De dader
moet een stap in onze richting doen om te
tonen dat het de banden wil verbeteren",
aldus Jungslager. De Stichting ziet de
Een bezoeker van de persconferentie van de Stichting Japanse Ereschulden in Den
Haag luistert naar een spreker. foto Hans Steinmeier/ANP
22.000 dollar als een symbolische compen
satie.
Maar voor de Japanse staat kan de zaak
heel duur worden. Lapré en Jungslager
vertegenwoordigen niet alleen de acht
aanklagers, maar ook de 76.000 andere le
den van de Stichting Japanse Ereschul
den. Als de acht dit proces winnen, dan
verwachten ze dat alle anderen ook in
aanmerking komen voor compensatie. En
dan komen ook de Britten en Indonesiërs,
in totaal zo'n 300.000 krijgsgevangenen,
die op dezelfde gronden compensatie kun
nen krijgen. De rekening voor de Japanse
regering bedraagt dan 60 miljard dollar.
DEN HAAG (ANP) - De FNV Dienstenbond wil de werkweek in de
komende cao voor de supermarkten (175.000 werknemers) verkor
ten van 38 tot 36 uur. De tijd die daardoor vrijkomt moet niet in
eerste instantie worden gebruikt voor vergroting van het- aantal
banen, maar voor uitbreiding van de aanstellingen van parttimers
en hulpkrachten.
De dienstenbond wil af van „pulpcontraeten". Veel werknemers
moeten het doen met een aanstelling voor slechts enkele uren per
week of metoproepcontracten. De vakbond stelt dat daar „volwaar
dig werk" voor in de plaats moet komen.
De bond eist in zijn cao-voorstellen voorts dat de huidige vut-leeftijd
van 60 jaar in stand blijft en vergroting van de veiligheid voor het
personeel,
Als de werkgevers niet met het eisenpakket instemmen, dan zal de
vakbond een looneis stellen van 2.5 procent.