Forse groei inwonertal provincie
Noodslachting te duur voor kleinvee
0
Rapport: arts in de fout bij
geboorte Rillands meisje
Wouters in Oostkapelle
f In '93 bijna 2500 zielen meer Toename vooral op platteland
Delta Anders: gat in
begroting WOV kost
iedere Zeeuw 50,-
Oud-voorlichter en
journalist Jaap Tevel
plotseling overleden
ONTWIKKELING INWONERTAL
'2
b
b io
Partij Reimerswaal:
gulden per inwoner
voor hulp Limburg
Maat
PZC
zeeland
WOENSDAG 5 JANUARI 1994
MIN I
3
oooooooo
«n S 2 S
O UI O «O
n n n n <i
3
01
2;
23°
>17
204
146
131
122
112
a 11C
1 109
(J9
03
52
l 48
6 44
39
ii
6 29
1 28
1 23
123
|l 20
i A
M
q
11
11
Westerschouwen
Tholen
Borseie
Goes
Reimerswaal
Duiveiand
Temeuzen
Mariekerke
Middenschouwen
Arnemuiden
Kapelfe
Bruinisse
Hulst
Valkenisse
Zierikzee
Sluis
Hontenisse
Middelburg
Sint-Philipsland
Kortgene
Vlissingen
Domburg
Veere
Brouwershaven
Westkapelle
Oostburg
Wissenkerke
Sas van Gent
Aardenburg
Axel
TOTAAL ZEELAND: 2469
van onze verslaggever
VLISSINGEN - De inwonertal
van Zeeland groeit flink. Het af
gelopen jaar kwamen er vol
gens voorlopige cijfers van de
gemeenten 2469 inwoners bij. In
Zeeland stonden op de laatste
dag van vorig jaar in totaal
363.664 inwoners ingeschreven,
tegen 361.195 een jaar daarvoor.
Die 'winst' komt vooral van het
platteland, want in tegenstel
ling tot voorgaande jaren valt
de groei in de grotere steden be
hoorlijk tegen. Vooral in Mid
delburg en Vlissingen is dat op
vallend. Die steden groeiden
slechts met enkele tientallen in
woners, terwijl de groei vorig
jaar nog in honderdtallen werd
uitgedrukt.
Dat het toenemend aantal inwo
ners vooral in de plattelandsge
bieden te vinden is, blijkt ook uit
het geringe aantal gemeenten
waar van een daling van het in
wonertal sprake is. Dat zijn er
nog maar drie, namelijk Sas van
Gent, Aardenburg en Axel. Vo
rig jaar waren dat er nog elf.
Toen zat daar bijvoorbeeld de
gemeente Kortgene bij, die in
1992 75 inwoners minder noteer
de en in 1993 jaar een groei van
29 personen beleefde. Midden-
schouwen daalde in 1992 met 18
inwoners en steeg het afgelopen
jaar met 112.
Groeiers
Het aantal Zeeuwen groeit al
driejaar achtereen vrij constant.
Steeds kwamen er zo'n 1500 in
woners bij. Dit jaar schiet die
groei door naar bijna 2500 zielen.
In de gemeente Westerschou
wen was de groei het sterkst met
309 personen, gevolgd door twee
andere plattelandsgemeenten;
Tholen met 272 en Borseie met
230. Ook Reimerswaal schaart
zich deze keer in de top met een
groei van 204 inwoners.
Mede dankzij de sterke positie
van Westerschouwen is de groei
van de regio Schouwen-Duive-
land met 697 vrij fors. Een verge
lijkbare groei doet zich alleen
nog op Zuid-Beveland voor met
756 personen. Walcheren
groeide met 414 mensen. Noord-
Beveland met 32. Tholen en Sint-
Philipsland 303 en Zeeuwsch-
Vlaanderen met 267.
Deze laatste regio had in voor
gaande jaren nogal eens te kam
pen met negatieve bevolkings
cijfers. Daar is in 1993, met een
groei van 267 personen, duide
lijk een kentering in gekomen.
Vooral voor West-Zeeuwsch-
Vlaanderen is die teneur opval
lend. Weliswaar liggen de enige
drie gemeenten met een dalend
inwonertal in Zeeuwsch-Vlaan-
deren, maar de getallen zijn veel
/an onze verslaggeefster
8ERGEN OP ZOOM - Gynaeco-
oog C. Höhner uit Bergen op
Zoom heeft drie jaar geleden bij
le geboorte van het meisje Ra-
lya Meesters uit Rilland ver
wijtbare fouten gemaakt. Hij
lad in elk geval een keizersnede
noeten overwegen, waardoor
nogelijk blijvende invalideit
an het kind voorkomen had
tunnen worden. Dat blijkt uit
;en rapport van professor P.
Treffers, emeritus-hoogleraar
gynaecologie en obstetrie aan
iet AMC in Amsterdam.
Treffers heeft het rapport opge
steld in opdracht van de genees-
cundige inspectie in Brabant,
laar aanleiding van de klacht
/an de ouders van het meisje. De
geneeskundig-inspecteur van de
volksgezondheid voor Noord-
Brabant, R. Plokkers. zei dins
dag dat alleen een rechter kan
beoordelen of de blijvende inva
liditeit van Rabya Meesters de
fout is van de Bergse gynaeco
loog. In het rapport staat wel dat
de kans op invaliditeit aanzien
lijk kleiner was geweest in geval
van een keizersnede. Het kind
liep bij de geboorte in december
1990 ernstige hersenbeschadi
ging op. Het meisje is spastisch
en kan niet praten.
Höhner is werkzaam in een
maatschap van vrouwenartsen
in ziekenhuis Lievensberg in
Bergen op Zoom. Hij kwam in
november vorig jaar in opspraak
na de aanklacht van de ouders.
Toen werd ook bekend dat kin
derartsen in het ziekenhuis eer
der al klaagden over het grote
aantal baby's dat bij de geboorte
daar letsel opliep.
De ouders van Rabya eisten
eind december vorig jaar voor de
rechtbank in Breda via een kort
geding een voorschot op een
schadeloosstelling van 100.000
gulden. De rechtbank vond de
ouders in hun eis niet ontvanke
lijk, omdat het ziekenhuis Lie
vensberg aansprakelijk was ge
steld en niet de gynaecoloog.
De raadsman van de ouders, mr
J. Sneep, is tegen de beslissing
van de rechtbank in Breda in ho
ger beroep gegaan. Hij heeft
daarnaast de arts inmiddels per
soonlijk aansprakelijk gesteld.
De gynaecoloog was dinsdag we
gens vakantie niet bereikbaar
voor commentaar.
Jan Wouters wordt tijdens de warming-up afgeleid door een jeugdige PSV-fan, die overigens
weinig oog heeft voor de international. foto ANP/Marcel Antonisse
van onze verslaggever
OOSTKAPELLE - Jan Wouters is terug in Ne
derland. De international, die tijdens de win
terstop de Duitse recordkampioen Bayern
München verruilde voor PSV, maakte giste
ren zijn rentree op Nederlandse bodem. Met
PSV speelde Wouters in en tegen Oostkapelle,
dat maar liefst 1400 toeschouwers mocht be
groeten op sportpark Duinhelm. PSV won het
duel met 9-0.
zie ook pagina 15
Keuringstoeslag verlengt lijdensweg voor zieke dieren
van onze verslaggeefster
WOLPHAARTSDIJK - Zieke
en wrakke dieren hebben in
Zeeland nog minder kans om
op tijd uit hun lijden te wor
den verlost dan elders in Ne
derland. Ook zonder de keu
ringstoeslag van staatssecre
taris Gabor, is het vaak niet
rendabel een ziek varken, een
schaap, kalf of veulen, in één
van de twee noodslachterijen
in Wolphaartsdijk of Kruinin-
gen te laten slachten. De ver
voerskosten zijn, als een dier
uit Zeeuwsch-Vlaanderen,
Tholen of Schouwen-Duive-
land moet komen, al bijna ho
ger dan de opbrengst. Boven
dien zijn veel veeboeren, zeker
als het gaat om varkens en
schapen, niet tegen de kosten
van de noodslachting verze
kerd.
Acht jaar geleden is het aantal
noodslachtplaatsen in Neder
land drastisch verminderd.
Waar vroeger bijna elke slager
de noodslachtingen erbij deed.
werd het slachten van zieke en
wrakke dieren aan strenge
richtlijnen gebonden. De nood-
slachtplaatsen moeten volgens
EG-richtlijnen worden inge
richt en dat vergde forse inves
teringen. Zeeland is traditio
neel dunbevolkt met vee. zodat
slechts drie bedrijven voldoen
de markt zagen om zulke grote
investeringen te doen. De
noodslachterij in Zeeuwsch-
Vlaanderen is er inmiddels mee
gestopt.
Tegen de maatregel rees wel
enig verzet bij de veeboeren
omdat ze zagen aankomen dat
ze. door de grote afstanden,
met hun dieren zouden blijven
zitten. In de veehouderij is het
gebruikelijk dat de noodslach-
ter de dieren ophaalt, slacht en
verkoopt. Wordt er winst ge
maakt, dan krijgt de veehou
der een percentage. Levert het
niets op. dan deelt de oorspron
kelijke 'baas' van het dier niet
in het verlies.
M. C. de Kok, noodslachter in
Wolphaartsdijk, kan het met
een simpel rekensommetje uit
leggen. „Kijk,1 een stuk rund
vee levert nog weieens 2.500
gulden op. Voor dat bedrag
kun je die moeite van ophalen,
afmaken en slachten wel doen.
Die dertig gulden extra keu
ringskosten maken dan zoveel
niet uit. Je ziet ook dat rund
veehouders hun beesten
meestal wel verzekeren. Maar
nu een varken. Het varkens
vlees brengt al haast niks op en
zieke of wrakke dieren zitten
meestal niet zo goed in hun
vlees als gezonde soortgeno
ten. Een noodslachting geeft, al
veel meer werk dan een gewone
slachting en als er dan nog eens
extra kosten bijkomen, ver
dien je misschien een gulden
per uur, als je er al niet op moet
toeleggen. Voor schapen en
jongvee geldt hetzelfde."
Alles wat een veehouder aan zieke of gewonde dieren doet, maakt de schadepost nog groter. De
dieren gaan vanzelf dood en wachten vervolgens aan de kant van de weg op de vrachtwagens van
destructiebedrijf Cebeson. foto Willem Mieras
de eerste mogelijkheid. Wie
niet verzekerd is, kijkt net zo
min graag een paar dagen op
een stervend dier. maar zal er
toch voor kiezen. Het is gewoon
de goedkoopste manier, want
een veearts komt ook niet voor
niks. Een ziek of een wrak dier
Veehouders kunnen zelf wel
uitrekenen of een noodslach
ting nog wat oplevert of niet.
„Stel: er loopt een koe met een
ontsteking in de bil. Het beest
kan niet meer lopen, vermagert
en lijdt pijn. De veehouder belt
op en het blijkt niet rendabel
om de koe op te halen. Dan kan
die boer twee dingen doen. Hij
laat het dier door een veearts
afmaken en het destructiebe
drijf neemt het kadaver mee of
hij ziet het nog een poosje aan.
De koe gaat vanzelf dood. Een
boer die verzekerd is. kiest voor
is al een schadepost en die
maakt je alleen maar groter
met alles watje eraan doet."
De keuringsopslag die Gabor
per 1 januari heeft ingevoerd,
maakt de bestaande proble
men. volgens De Kok, alleen
maar ernstiger. „De Dierenbe
scherming maakt zich nu druk
om iets wat in feite al langer be
staat. Keuringskosten komen
altijd al bovenop de kosten van
transport en slachten. Nu komt
er een bedrag van dertig gul
den bij en daardoor maken nog
rpinder dieren een kans op een
fatsoenlijk einde. Maar het pro
bleem blijft hetzelfde. Wie is er
verantwoordelijk voor een ziek
of gewond dier als een nood
slachting niets meer oplevert?
De noodslachter niet, dacht ik.
Het is een moreel vraagstuk
dat zich niet in zakelijke ter
men laat vertalen. Als je dat
wilt regelen, moetje er een wet
voor maken."
Bij destructiebedrijf Cebeson
in het Brabantse Son. dat half
Nederland bedient, is nog niet
de indruk ontstaan dat meer
kadavers zouden worden aan
geboden. Ook daar kunnen ze
uit ervaring zeggen dat klei
nere dieren minder kans ma
ken om in de noodslachtplaats
te eindigen. De vrachtwagens
van Cebeson nemen veel meer
varkens, schapen en jongvee
mee dan volwassen runderen
en paarden.
minder negatief dan in voor
gaande jaren.
Ook de groei in de uit twee ge
meenten bestaande regio Tho
len en Sint-Philipsland is fors. In
dat gebied kwamen er 303
nieuwe zielen bij. De cijfers voor
Sint Philipsland zijn nog voorlo
pig en kunnen iets hoger uitpak
ken.
van onze verslaggever
KRUININGEN - Eén gulden
per inwoner van Reimers
waal om het door overstro
ming geteisterde Limburg
te helpen. De politieke groe
pering Bewoners Belangen
Reimerswaal (BBR) stelt
voor dat bedrag als gemeen
te beschikbaar te stellen.
Om het goede voorbeeld te
geven, stort de BBR vijf
tienhonderd gulden uit het
eigen verkiezingsbudget op
gironummer 777 van de lan
delijke hulpactie.
Bewoners Belangen legt het
voorstel voor aan het dage
lijks gemeentebestuur van
Reimerswaal en de raads
fracties. Het college wordt
opgeroepen andere Zeeuwse
gemeenten te vragen het
voorbeeld van Reimerswaal
te volgen. De BBR verwijst
naar de watersnood van
1953. toen grote delen van
Zeeland onder water kwa
men te staan. Bij die gele
genheid schoot de rest van
Nederland de provincie te
hulp. Ook Reimerswaal
werd niet vergeten. Zo
schonk de stad Apeldoorn
dorpshuis Apeldoorn aan
Oostdijk.
van onze verslaggever
MIDDELBURG - Om het gat in
de begroting voor de aanleg van
de WOV te dichten, moet iedere
Zeeuw minstens 50 gulden per
jaar neertellen. Het gaat dan al
leen nog maar om het verschil
tussen de goedkoopste offertes
van de aannemers en de ramin
gen waar gedeputeerde staten
vanuit gingen. Tot die bereke
ning komt Delta Anders in haar
jongste nieuwsbrief.
Uitgaande van het verschil van
200 miljoen, een (lage) rente van
6 procent en een afschrijving
over 40 jaar, ontstaat een extra
jaarlast van 17 miljoen gulden.
Delta Anders wijst er op dat Den
Haag al heeft laten weten weinig
te voelen voor dekking van dat
tekort. De minister wil wel 400
miljoen aan de Vlamingen beta
len voor extra voorzieningen
voor de hoge snelheidstrein, al
dus de nieuwsbrief.
Een bedrag van 17 miljoen om
slaan via de motorrijtuigenbe
lasting kan niet. omdat dan te
veel provinciale opcenten op de
motorrijtuigenbelasting in reke
ning worden gebracht. Hoofde
lijk omgeslagen komt dat op een
bedrag van 50 gulden voor ie
dere Zeeuw en dat is dan alleen
nog maar om het tekort te dich
ten. „In dat geval praten we nog
niet over de onvermijdelijke kos
tenstijgingen die bij dergelijke
projecten optreden", aldus Del
ta Anders.
In de nieuwsbrief wordt de con
clusie getrokken dat een tol-
kaartje van 30 gulden voor de
WOV wel eens reëel zou kunnen
zijn.
van onze verslaggeefster
MIDDELBURG - In zijn woon
plaats Middelburg is dinsdag
morgen op 71-jarige leeftijd on
verwacht Jaap Tevel overle
den. Tevel was de eerste profes
sionele voorlichter van de pro
vincie Zeeland. Van die functie
nam hij na een dienstverband
Jaap Tevel.
van bijna twintig jaar in 1985
afscheid. Maar ook na zijn pen
sioen bleef bij bijzonder actief,
als voorlichter, organisator,
schrijver en adviseur, vooral
nadat hij goed herstelde van
een eerder hartinfarct en een ge
slaagde by-pass-operatie.
Tevel werkte, voordat hij als
voorlichter aan de slag ging,
twintig jaar in de journalistiek.
Hij verdiende zijn sporen bij de
protestants-christelijke kranten
Zeeuwsch Dagblad en De Rot
terdammer. Voorts was hij actief
voor de NCRV. de Informatie
dienst Gereformeerde Kerken,
de Vrije Universiteit en de COS
Zeeland (ontwikkelingssamen
werking). Ook maakte hij deel
uit van de organisatie van het
Historama in Middelburg en van
het algemeen bestuur van de
stichting Omroep Zeeland. Bij
na vijftien jaar lang schreef hij
bijdragen voor de rubriek Le
vensbeschouwing van de PZC.
waarbij hij tevens als coördina
tor optrad. Tevel werd nog zeer
onlangs door het gemeentebe
stuur van Middelburg aange
zocht als voorzitter van de om-
budscommissie.
Zaterdag 8 januari wordt vanaf
11.00 uur een rouwdienst gehou
den in de aula op de algemene
begraafplaats in Middelburg. Na
de begrafenis, die in besloten fa
miliekring zal plaatsvinden, is er
gelegenheid tot condoleren.
Willy is vijftig, maar laat des
ondanks niet na nog bijna
dagelijks met volle teugen te
genieten van wat het leven
zoal biedt. Welke drank bij
hem veruit favoriet is. valt
aan zijn uiterlijk af te lezen.
Hij draagt zijn 'bierton
netje'. dat rust op de knellen
de broekband, met liefde.
Het lijkt wel of hij het koes
tert. Soms echter heeft dat
ook zo z'n bezwaren. Gaat
het om kleding dan is Willy
al snel een 'buitenmodel
letje'. Slechts een enkele mo
dezaak kan hem nog van
dienst zijn.
Laatst was hij weer aan een
nieuwe pantalon toe. niet te
strak, lekker ruim. Aan de
bekende confectiezaken
wandelde Willy snel voorbij,
maar dat ene nieuwe zaakje,
iets verderop in-de Temeu-
zense Noordstraat leek hem
wel wat.
Hij stapte er kordaat binnen
en sprak vriendelijk tot de
jonge verkoper: Jk zou wei
eens een mooi kostuum in
mijn maat icillen zien."
Het antieoord verbijsterde
hem.
Jk ook", proestte de verko
per en beende schielijk weg.
