Eindelijk wereldhandelsverdrag
Brits-Iers akkoord brengt
vrede in Ulster dichterbij
dagmenu...
Laatste verzet van landbouwers
{TT-akkoord na zeven jaar onderhandelen met donderend applaus begroet
;n
Coalitie
es over
ijstand
SPRINT PHOTO
Protest tegen film over neo-nazi
wmmmÊÊmÊmÊÊÊÊm
Winkels volgend jaar
meer zondagen open
Proefabonnement
Winterse buien
0f tot zwaar beivolkt en winterse
tuien, mogelijk met onweer. Krachtige
of stormachtige westelijke wind. Ma-
0umtemperatuur rond 5 graden.
6e jaargang no. 296
nderdag 16 december 1993
fi ise nummers 1,50
4
Bel voor informatie 7\^
Tel01100 - 39555 ^AcKieKÜSien
verzekeringen
voor mensen met
gezond verstand.
onze correspondenten
K
Vc:
NÈVE - Het grootste
reldhandelsverdrag
tijden is erdoor. De
landen, die zeven jaar
aan het GATT-ak-
irdvoor een vrijere en
ral beter gereguleer-
wereldwijde handel
8bben gezwoegd, aan-
ardden woensdag-
nd in het Internatio-
Conferentiecentrum
Genève het histori-
werkstuk met alge-
ne stemmen en een
derend applaus.
ndel zal de mensheid nader
kaar brengen", zei de zicht-
ontroerde GATT-topman
Sutherland. „Gemiddeld
n de douanetarieven met 40
®tnaar beneden gaan. Van
wat in de hele wereld aan
eren en diensten wordt ver-
I, valt nu 95 procent on-
dit verdrag". Daarna ver
minde Sutherland met een fik-
'%ierslag de Uruguay Ronde
T::-
afhankelijke instelling en geen
VN-onderdeel.
De Nederlandse delegatieleider
Frit-s yon Meijenfeldt sprak van
een „uitermate goed resultaat.
De markttoegang wordt verbe
terd door tarievenverlaging,
door de afbouw van subsidies en
vooral door het nieuwe stelsel
van geschillenbeslechting van
de nieuwe WTO, waar iedereen
met zijn grieven terecht kan".
Een mislukking van de Uruguay
Ronde zou volgens Von Meijen
feldt hebben geleid tot „ruïneu
ze handelsoorlogen en conflic
ten tussen handelsblokken".
Met dat al is het indrukwekken
de bouwwerk niet perfect. Het
akkoord schiet tekort in de au
dio-visuele sector, textiel,
scheepvaart, financiële diensten
en ook in de rubriek handel en
milieu. Voor de plechtige ratifi
catie, die in april in de Marok
kaanse stad Marrakesh plaats
vindt, moeten aanvullende con
cessies worden gedaan in ver
scheidene sectoren, met name in
milieubeschermende' maatrege
len.
Champagne
„Champagne"! luidde woens
dagavond de hartekreet van ve
le Europese ministers van bui
tenlandse zaken, handel en
landbouw. „De historische dag
is daar", zei minister Pieter
Kooijmans van buitenlandse za
ken zichtbaar opgelucht.
Vlekkeloos ging de instemming-
van de EU met het GATT-ak-
koord echter niet. Nederland en
Engeland stemden verstoord te
gen een onderdeel van een bijbe
horend document, dat Frankrijk
nog op het nippertje op tafel had
gelegd. Bovendien moest op het
laatste moment nog bijna 900
miljoen gulden worden opge
diept uit de Europese fondsen
om nieuwe Portugese bezwaren
af te kopen.
Volgens Lissabon zou zijn tex
tielindustrie het onder de GATT
afleggen tegen goedkopere lan
den als India en Pakistan. Om
dat de Europese Unie (voorheen
de EG) zich geen 'nee' tegen de
GATT meer kon veroorloven,
105 andere landen hadden al een
'ja' laten horen, moest er binnen
enkele uren een financiële com
pensatie komen die Portugal in
staat moet stellen zijn textielin
dustrie te moderniseren.
Barrières
Met de Franse wens om in de
marge van het GATT-akkoord
ook intern nieuwe afspraken te
maken over Europese handels
barrières tegen ongewenste im
porten. konden Nederland en
Engeland niet instemmen. Door
de woensdag gekozen formule
ring zal er namelijk gemakkelij
ker een muur opgetrokken kun
nen worden tegen importen juist
uit die Midden- en Oosteuropese
slot zie pagina 2 kolom 1
aan staatssecretaris
iel
ing
dec et 550 bladzijden beslaande
oord wordt ook voorzien in
ïopnchting van een nieuwe
eldhandelsorganisatie
Oiper 1 januari 1995, wan-
K r het handelsakkoord offi-
fro Ivan kracht wordt. De dan
-vijftig jaar oude Algemene
enn ieenkomst voor Tarieven en
stel.beter bekend als GATT,
herin verdwijnen. De WTO,
vermoedelijk in Genève
jh'ordt evenals het Interna-
lïleMonetaire Fonds een on-
X HAAG (GPD) - Het con-
itlussen CDA en PvdA over
litmve bijstandswet is nage-
s opgelost. Beide partijen
itten gisteren voor landelij-
die de hoogte van de
ilandsuitkering bepalen. De
litie houdt vast aan de
ogde bezuiniging van 380
joen gulden die de nieuwe
moet opleveren,
dopen weken beoordeelden
AenPvdA het kabinetsvoor-
voor een nieuwe bijstands-
verschillend. Het kabinet
aagt de landelijke bijstands
voor alleenstaanden,
ebij gemeenten de mogelijk-
i krijgen een toeslag te ver-
Het kabinet laat de
$e van de toeslag over aan
oordeel van de gemeente,
moet maatwerk leveren
de kosten van de bijstands-
te onderzoeken.
etsing
Woordvoerster Bijleveld
ïdrukte dat de gemeente al-
de toeslag moet toetsen. Zij
achter de eisen voor een toe-
zoveel mogelijk objectief
wet en gemeentelijke ver
eng vastleggen." Echte al-
r2: Wenden die met niemand
osten kunnen delen, hebben
^op de maximale gemeente
etoeslag zodat zij er niet op
lfste eruit gaan.
®nee schuift het CDA op
anR 'do PvdA, De kleinste rege-
ita^ppartij stelde van meet af
gemeenten wettelijk
mei fchtzijn 'echte alleenstaan-
ensfdo maximale toeslag te ver
ben. Ook voor de toeslag
andere bijstandsgerechtig
de j geldt dat „de gemeente
tea it op basis van wettelijke
man Khriften opgenomen in de
nCt «ntelijke verordening", al-
PvdA-woordvoerder
Mts. Daarmee wil de PvdA
Komen dat de sociale dienst
iet J aalt of een uitkeringsgerech-
n E feen hond of kat mag hou-
onwaar de boodschappen
igri aan worden,
tul
-en PvdA zijn het niet eens
rt-Bü 'Qe hoogte van de toeslag als
•di» -Wasten van de bijstands-
laag zijn. Het CDA
dan een lagere toe-
'!m Pteats is. De PvdA
W» 1 dat af.
opvatting va» het kabinet
W lagere uitkering moge-
i e laijstandsgerechtig-
kosten met iemand an-
Wdelen, gaat alle partijen
■.Moeten gemeenten soms
Partner gaan zoeken", vroeg
BRUSSEL-Nog in de hoop dat het GATT-
akkoord het niet zóu halen, hield gisteren
een groep van veertig jonge Belgische
boeren voor het hoofdkantoor van de Eu
ropese Unie een demonstratie tegen het
wereldhandelsverdrag.
In de rest van de wereld werd afwisselend
instemmend en afkeurend op het akkoord
gereageerd. De Amerikaanse president
Bill Clinton zei gisteren dat hij het nieuwe
GATT-akkoord steunt, ook al hebben de
Verenigde Staten daarmee niet alles be
reikt wat zij wilden.
In Zuid-Korea braken onder studenten
rellen uit, het Indiase parlement raakte in
rep en roer en boeren hielden er een zitsta-
king. in Frankrijk was de stemming eufo
risch en werd premier Edouard Balladur
in het parlement als een zegevierend Ro
meins veldheer toegejuicht. In Australië
was de blijdschap groot. Het land behoort
tot de grotere exporteurs van landbouw-
produkten en heeft veel baat bij een vrije
wereldhandel. foto Reuter
van onze correspondent
Cees van Zweeden
LONDEN - Het Verenigd Ko
ninkrijk en de Ierse Republiek
hebben woensdag een stap ge-,
zet die kan leiden tot vrede in
Noord-Ierland (Ulster). De pre
miers van beide landen, Major
en Reynolds, tekenden een do
cument dat de IRA ertoe moet
brengen de wapens neer te leg
gen. Daarna zou de weg naar on
derhandelingen met de terroris
ten open liggen.
Staande voor de ambtswoning-
van de Britse premier maakten
Major en Reynolds het nieuws
gezamenlijk wereldkundig.
John Major zei bereid te zijn tot
besprekingen met Sinn Fein (de
politieke arm van de IRA) drie
maanden nadat de terroristen
hun wapens hebben neergelegd.
Hij stelde geen andere voor
waarden, zoals het inleveren van
die wapens.
Albert Reynolds zei heierop:
De Britse regering is niet de vij
and van de nationalistische (ka
tholieke) gemeenschap. Wij zijn
niet de vijand van de unionisti
sche (protestantse) gemeen
schap".
In het document erkent Major
het recht van de Ieren op zelfbe
schikking, hetgeen een voor
waarde was voor de IRA om de
wapens neer te leggen.
Van zijn kant erkent Reynolds
in het stuk het recht van de
Noordieren, van wie een meer
derheid protestant is, om in een
referendum 'nee' te zeggen tegen
een verandering in de status van
Noord-Ierland. Dominee Ian
Paisley, leider van de Ulster De
mocratie Party, verwierp het do
cument onmiddellijk. Maar op
merkelijk genoeg kwamen uit de
kring van de grotere Ulster Unio
nist Party gematigder geluiden.
Lagerhuislid David Trimble van
de UUP zei: „Dit document had
een stuk slechter kunnen zijn".
Sinn Fein
Sinn Fein reageerde woensdag
voorzichtig op de verklaring van
Major en Reynolds. De politieke
tak van de IRA sprak haai- te
leurstelling uit over het ak
koord. maar liet weten het uit
voerig te zullen bestuderen.
In een verklaring die gepubli
ceerd werd in Belfast zei Mit
chell McLaughin. lid van het uit
voerend comité van de partij,
dat „bij talloze nationalisten de
algemene reactie er één is van
een zekere teleurstelling".
Het zeven pagina's tellende do
cument bevat geen enkele aan
beveling voor een nieuwe status
voor Noord-Ierland. Het is uit
sluitend een poging om de IRA
tot een wapenstilstand te bewe
gen en aan de onderhandelings
tafel te brengen. Pas aan die on
derhandelingstafel zal, in de
loop van volgend jaar. de status
van Noord-Ierland ter sprake
komen.
„Onze verklaring sluit geen en
kele deur. behalve de deur naar
geweld", zei Major later op een
persconferentie. „En wat be
langrijker is, ze opent de deur
naar hen die geweld willen af
zweren. Als de Provisional IRA
het geweld beëindigt en voor
goed afzweert, is de Britse rege
ring bereid drie maanden latei-
een verkennende dialoog met
Sinn Fein aan te gaan".
zie ook pagina 2 en 3
MOETEN WE U IN HET ONGEWISSE
LATEN, MAAR BIJNA IS HET ZOVER
Lange Vorststraat 36
4461 JP Goes
AMSTERDAM (ANP) - Een
kleine groep „bezorgde men
sen uit de joodse gemeen
schap" heeft woensdagavond
voor de vertoning van de film
'Beruf Neo-Nazi' in Amster
dam pamfletten uitgedeeld,
waarin wordt opgeroepen de
documentaire te verbieden.
„Het is een schandaal dat re
visionisme vanaf het Leidse-
plein Nederland wordt inge-
schald. Men hoeft 'Beruf Neo-
Nazi' niet te zien om te weten
dat deze film op de vuilnis
belt thuishoort", aldus het
pamflet.
De omstreden film van de
Duitse regisseur Bonengel
volgt het verhaal van de neo
nazi Ewald Althaus. Hij be
weert in de film dat er in het
concentratiekamp Auschwitz
geen enkele jood is omgeko
men. De filmmakers laten zijn
opmerkingen onweerspro
ken.
De rechtbank in de Duitse
deelstaat Hessen heeft vorige
week bepaald dat de film al
leen vertoond mag worden in
het kader van een discussie
waarbij wordt gewezen op het
foto Arthur Bastiaanse/ANP
gevaar van rechts-extremis-
me. De film is in Duitsland in
middels uit de roulatie geno
men.
Inkomen boer
De inkometis van boeren en tuin-
ders in Nederland zijn dit jaar
gemiddeld met 20 procent ge
daald. De verschillen tussen de
sectoren zijn groot. Alleen de
melkveehouders en de kwekers
van kameiplanten boerden
goed. In de glastuinbouw was de
daling dramatisch. De
inko?nens in de akker- C
bouw stegen licht. w
Fregat
VS-minister
defensie Les
Aspin treedt af
WASHINGTON (AP) - De Ame
rikaanse minister van defensie
Les Aspin is woensdag na een
moeilijk jaar gekenmerkt door
problemen met zowel zijn be
leid als zijn gezondheid, afge
treden.
President Clinton zei dat Aspin
zal aanblijven tot ten minste 20
januari 1994 - de dag waarop de
regering-Clinton een jaar aan de
macht zal zijn - en desnoods lan
ger.
Aspin kreeg het afgelopen jaar.
als hoofd van de Amerikaanse
strijdkrachten, te maken met
problemen als homoseksualiteit
in het leger. Amerikaanse
slachtoffers in Somalië en zijn ei
gen hartconditie.
Hij zei in een brief aan Clinton
dat hij zijn ontslag indiende
„vanwege zeer persoonlijke re
denen". Clinton zei dat Aspin
meer had gegeven aan de presi
dent. het leger en het land dan
van hem was gevraagd. Aspin is
het eerste lid van de regering-
Clinton dat het kabinet verlaat.
Parfum mag in
Frankrijk niet
champagne heten
PARIJS (RTR) - Producenten
van champagne hebben woens
dag een gerechtelijke strijd ge
wonnen tegen het modehuis
Yves Saint Laurent. Het mode
huis mag in Frankrijk zijn
laatst geproduceerde parfum
niet langer „Champagne"noe-
men.
De beslissing van een Parijse
rechtbank in hoger beroep
vormde de climax van een ge
vecht tussen twee titanen van
luxueuze goederen en beteken
de een overwinning voor de pro
ducenten van champagne die
het modehuis ervan beschuldi
gen hun prestige op een „para
sietachtige wijze" te exploite
ren.
Het vonnis bekritiseerde de
keuze voor de parfum in de vorm
van een kurken fles en de inhoud
van een advertentiecampagne,
die „het imago en de verrukkelij
ke smaak van vreugde van
champagne oproept". Alleen de
producenten en verkopers van
champagne mogen deze reputa
tie voor hun zakelijke besognes
gebruiken, zo blijkt uit het von
nis, waardoor een uitspraak van
een lagere rechtbank uit okto
ber werd afgewezen.
Volgens champagne-producen
ten kunnen alleen bepaalde
sprankelende wijnsoorten uit de
noordoostelijke regio Champag
ne de gelijknamige naam dra
gen.
De Koninklijke Schelde Groep
heeft woensdag het vijfde M-fre-
gat aan de Koninklijke Marine
overgedragen. Het nieuwe
schip, de Abraham van der
Hulst, xoerd completer opgele
verd dan de eerdere bij De
Schelde gebouwde fregatten.
Het Vlissingse bedrijf onderte
kende tevens een opdracht voor
de bouw van twee
luchtverdedigings- en 1 O
commandofregatten. I O
Ajax
Ajacied Stefan Pettersson is veel
te goed voor de bank. Als inval
ler voor topschutter Jari Litma-
nen besliste Pettersson het be
kerduel tegen FC Tioente kort
na de rust met twee puntgave
treffers binnen vijf mi
nuten het tegenvallen- O
de duel. I
WÊÊÊÊÊÊtm
Opinie en achtergrond: 2; Binnen- en buitenland: 3,
5 en 7; Financiën en economie: 9; Radio en televisie:
11; Provincie: 13, 15, 17 en 19; Sport: 21 en 23.
DEN HAAG (GPD) - De win
kels in ons land kunnen volgend
jaar meer zondagen geopend
zijn. De overheid komt tege
moet aan de wens van veel con
sumenten om op zondag te kun
nen winkelen. Waren er dit jaar
nog vier koopzondagen, in 1994
mogen de winkels acht maal
open.
Nederland heeft op het moment
nog de meest strakke sluitings
tijden van Europa. Het parle
ment heeft inmiddels al inge
stemd met een nieuwe wet. Voor
de zondagen is het wachten nu
op een algemene maatregel van
bestuur van het ministerie van
economische zaken. Deze komt
er op z'n vroegst pas halverwege
1994.
Winkelen op zondag wint sterk
aan populariteit. Mensen met
een baan hebben nu vaak geen
andere keus dan er op koop
avond of zaterdag op uit te gaan.
In propvolle winkelcentra moe
ten zij in een paar uurtjes tijd
hun wintergarderobe bij elkaar
zoeken. Uitgebreid slenteren,
snuffelen of koopjes jagen, is er
niet bij. Een koopzondag brengt
hiervoor uitkomst. Volgens R,
Jacobs van de Raad Nederland
se Detailhandel is de animo on
der de winkeliers om mee te
doen aan de extra openstelling
groot.
Advertentie
Elke dag uw eigen PZC voor 7,06*
vier weken de PZC voor 13,-
(éénmalig binnen zes maanden)
Handtekening:
In enveloppe zonder postzegel zenden naar:
PZC. afdeling abonnementen
Antwoordnummer I23 4380 VB Vlissingen
Bellen gaat sneller! 01 184 84216
"Prijs per dag bij een kwartaal abonnement
De PZC, 'n dijk van een krant