Eurotop zuinig bij aanpak crisis
Brandstof-boycot VN
tegen Serviërs Bosnië
Nobelprijswinnaars doen belofte
iurger is niet in
el bij gemeenten
Actie regionale pers
om burgers in Bosnië
winter door te helpen
IL LM
net tegen leningen EU tot honderd miljard gulden
cosm
reportage
31 Vm 39
19
IKT PHOTO
Opheffingsverkoop
i in in ma mi in
Hi,terse buien 8S?
iinterse buien, mogelijk met zware
j^stoten. Krachtige wind, aan zee
jachtig uit westelijke richting,
oxiniumtemperatuur zeven graden.
ejaargang no. 292
erdag 11 december 1993
nummers 2,00
VANDAAG IN DE BIJLAGE VRIJE TIJD
Nieuw
wonen
oude
panden
Mize correspondent
De Europese rege-
leiders hebben gisteren af-
tnd gereageerd op B rus
plannen de komende zes
ffieer dan honderd miljard
extra te lenen, om daar-
de werkloosheid in Europa
ie dringen. Vooral Enge-
Duitsland en Nederland
Ken zich tegen nieuwe
leningen' om daarmee in-
ringen in grensoverschrij-
projecten te betalen. De
anden eisten op de half-
ijkse top van de Europese
de opvolger van de EG,
Irussel eerst in de eigen be
ng geld zoekt.
iropese Commissie, het da-
s bestuur van de EU, had
voor de 'Euro a,
ern gemaakt van een om-
ijk economisch herstelpro-
Geconfronteerd met
terkloosheid die naai' 20
mensen dreigt op te lo-
«pleitte de Commissie ver-
stringente loonmatiging,
deeltijdwerk, flexibeler ar-
iijden, een vereenvoudi-
van de vaak ingewikkelde
voor bedrijven, een ver
ing van ontslag- en aan-
rocedures voor personeel
ter geld voor research. Al
leen op die manier zou Europa
een deel van het verloren con
currentievermogen op de we
reldmarkten kunnen herstellen.
Volgens premier Lubbers kre
gen de meeste van die aanbeve
lingen op de topconferentie een
gunstig onthaal. Lubbers noem
de het programma zelfs een „on-
derschrijving van het ingeslagen
beleid in Nederland". Volgens de
CDA-premier bevat het Brussel-
name van
iler uit de
aas hervat
KENDAM (ANP) - Het Wa-
pningbedrijf Brabantse
«ach laat sinds vrijdag
Maaswater in zijn spaar-
ens in de Biesbosch. De
golven van veronlreini-
in de Maas met achtereen-
pyridines en di-isopro-
ker hebben het inname-
inmiddels gepasseerd.
«drijf moest het innemen
iet Maaswater in de loop
'Orige week tijdelijk staken,
'bij Eijsden te hoge gehal-
fan deze stoffen waren vast-
id.
ANC-leider Mandela (links) en president De Klerk van Zuid-Afrika tonen trots medaille en oorkonde verbonden aan de Nobelprijs
voor de Vrede. foto Gunnar Lier/SCAFOTO
OSLO/DEN HAAG (RTR/DPA/AFP/ANP)-
ANC-leider Nelson Mandela en de Zuid-
afrikaanse president, Frederik de Klerk,
gaan zich nog meer inspannen om een
einde te maken aan de apartheid in hun
land. Zij hebben dit vrijdag beloofd na
dat zij gezamenlijk de Nobelprijs voor de
Vrede 1993 ontvingen in het stadhuis van
Oslo.
Bij de ceremonie, in het bijzijn van de
Noorse koning Harald. verklaarde de
voorzitter van het Nobelcomité Francis
Sejersted dat beide politici zich onder
scheiden hebben door v in „werk voor de
vreedzame afschaffr van de apartheid
en het leggen van de fundamenten voor
een nieuw democratisch Zuid-Afrika".
Hij vervolgde dat „apartheid het racisme
een gezicht gaf'. „Beide prijswinnaars
hebben vanuit extreem verschillende po
sities. de een aan de kant van de onder
drukker en de ander van de kant van de
onderdrukten, initiatieven genomen om
het land uit de duivelse impasse te bevrij
den waarin het gevangen was", aldus Se
jersted.
Mandela loofde in zijn dankrede De
Klerks rol bij de afschaffing van de apart
heid. „Hij had de vooruitziende blik om te
beseffen en te aanvaarden dat alle mensen
in Zuid-Afrika in een onderhandelings
proces als gelijkwaardige partners teza
men moeten belsuiten hoe hun toekomst
eruit zal zien."
Hij merkte ook op dat: „We hier vandaag
staan als niets meer dan een afvaardiging
van de miljoenen mensen die durfden op
te staan tegen een sociaal systeem dat in
wezen oorlog, geweld, racisme, onderwer
ping. onderdrukking en de verarming van
een heel volk inhield." Hij besloot zijn toe
spraak met 'i uitroep „Laat een nieuw
tijdperk beginnen" en liep breed glimla
chend, een vuist triomfantelijk geheven,
onder donderend applaus naar zijn stoel
terug.
De Klerk feliciteerde Mandela in zijn rede
kort en ging niet in op de politieke achter
grond van zijn besluit om, kort na zijn aan
treden in 1990. hem na 28 jaar gevangen
schap vrij te laten. Over het hervormings
proces in zijn land zei hij„Het was voor de
aanhangers van mijnheer Mandela noch
voor die van mij makkelijk de idealen op
te geven die zij vele jaren lang gekoesterd
hebben."
Hij voegde daar echter aan toe: „Er is geen
plaats voor zelfgenoegzaamheid. Iedereen
van ons die in vrede gelooft, moet zijn in
spanningen verdubbelen om onze landge
noten te verzekeren dat hun rechten en
veiligheid gegarandeerd zijn." Na zijn re
de veegde hij. blijkbaar ontroerd, de tra
nen uit zijn ogen.
(Advertentie)
Autolease Zeeland B.V.
Sterk in ieder merk
80. M £0? IGlBiPf SFfüTE:
01100-20681
«SENDAAL (GPD) -
Otenten zijn volstrekt
de verkeerde weg door
"organisaties te enten op
f van het bedrijfsleven.
Hfdoor wordt alleen
br de positie van de top-
pagers versterkt, maar
politieke bestuurders en
burgers hebben in toene-
wdemate het nakijken,
"is de bevinding van de
dorandi Piet Mouwen
Sl en Toine Theunis (36),
'edeze maand aan de Til-
jjtse universiteit pro
beren op een gemeen-
"appelijk proefschrift
>ar de gemeentelijke infor-
"ievoorziening.
■twee constateren dat het
voeren van divisies en sec-
ren bij gemeenten welis-
toi hier en daar de interne
igheid verbetert,
aar vrijwel nergens bij-
aan effectiever en
Mstbaarder werken. „De
"tenten nieuwe stijl, en
l! ajn er helaas steeds
tr, worden gekenmerkt
0r een introverte organi-
/Pe. die meer met zichzelf
bezig is dan met de buiten
wereld".
De promovendi hebben hun
conclusies in hoofdzaak ge
baseerd op hun indringende
verkenningen bij twee mid
delgrote steden, die in den
lande als zeer vooruitstre
vend bekend staan en die
zelfs een internationale
voorbeeldfunctie claimen.
De gemeentebesturen van
deze steden zijn dermate ge
schrokken van de vernieti
gende conclusies van de dis
sertatie, dat zij de beide we
tenschappers gevraagd heb
ben het onderzoeksresultaat
toch vooral 'anoniem' te pre
senteren.
Mouwen en Theunis zijn er
van overtuigd dat hun con
clusies opgaan voor bijna al
le gemeenten. „Als het in de
ze twee voorbeeld-steden al
zo droevig gesteld is met de
dienstverlening, zal het el
ders vast niet veel beter zijn.
Hoogstens kan het in kleine
dorpen, met veel informele
contacten tussen raadsle
den. ambtenaren en burgers
iets beter toegaan.
SARAJEVO/BRUSSEL (AFP
UPI/RTR) - De Verenigde Na
ties leveren sinds vrijdag geen
brandstof meer aan de Bosni
sche Serviërs om hen te dwin
gen VN-hulpkonvooien naar de
Moslims door te laten. Dertig
procent van alle brandstofle
veranties van de VN aan Bosnië
gaat naar de Serviërs. Die blok
keren sinds een week het over
grote deel van de konvooien
naar de Moslims, vooral die
naar de Srebrenica en Gorazde
in Oost-Bosnië. Daar is de
„voorzieningssituatie zeer ern
stig", zei Unprofor-woordvoer-
der Bill Aikman in Sarajevo.
Over de brandstofstop voor de
Serviërs zei kolonel Aikman vrij
dag op een persconferentie in
Sarajevo dat konvooien van de
VN-macht ondanks het akkoord
van de partijen van 29 november
„al een week worden tegenge
houden". „Die situatie is onaan
vaardbaar", aldus Aikman.
SLOTCONCERT
KERSTMARKT YEERE
door de
Zeeuwse Koorschool
om 19-00 uur in de
Ned. Hervormde Kerk van
Veere
De internationale bemiddelaars
(EG) en Stoltenberg (VN) zeiden
de voor zondag in Griekenland
voorziene nieuwe ronde van on
derhandelingen over Bosnië te
hebben uitgesteld tot 21 decem
ber.
Zij zien onvoldoende vooruit
gang in het vooroverleg met de
conflictpartijen om de bijeen
komst door te zetten. Het over
leg zit vast op de hoofdeis van de
Moslims dat zij meer gebied in
Bosnië krijgen van de Serviërs.
De Europese Unie, de vroegere
EG. accepteert de opdeling van
Sarajevo tussen Serviërs en
Moslims niet. Het voorstel hier
over van Radovan Karadzic, de
leider van de Bosnische Ser
viërs. is „gelukkig van de baan",
verklaarde vrijdagavond minis
ter Kooijmans na afloop van een
bespreking met zijn EU-colle-
ga's van buitenlandse zaken in
Brussel. De unie houdt vast aan
het plan om Sarajevo na een vre
desregeling enkele jaren onder
gezag van de VN te plaatsen.
De twaalf ministers willen bij
hun raad op 22 december de
strijdende partijen in het Joego
slavische conflict weer aan tafel
hebben in een zoveelste poging
een oplossing te vinden.
Eerder verklaarde de bewinds
man na een bijeenkomst met de-
EU-bemiddelaar Lord Owen dat
de Unie overwoog de Serviërs
verder te straffen als ze de Mos
lims niet tegemoet zouden ko
men door meer grondgebied in
Bosnië aan hen af te staan.
se rapport bovendien een aanbe
veling in Nederland verder te
gaan met verlaging van de ar
beidskosten. loonmatiging en
investeringen in onderwijs en re
search.
Lubbers, de Britse premier Ma
jor en bondskanselier Kohl rea
geerden echter terughoudend
op het idee voor 'Euroleningen-.
Die waren door de Commisie
voorgesteld als aanvulling op de
ruim 160 miljard gulden die
Brussel tot de eeuwwiseling be-
schikbaar heeft voor investerin
gen in grensoverschrijdende
spoorwegen, wegen, computer
netwerken en energienetten.
Het idee is dat Brussel met zijn
goede financiële reputatie goed
koper geld zou kunnen lenen
dan minder kredietwaardige
landen. Landen als Grieken
land, Spanje, Italië en Ierland
steunen het plan dan ook. Zij
profiteren nu al het meest van
Brusselse subsidies.
Met name premier Major twijfel
de openlijk aan de noodzaak van
weer nieuwe leningen, nu on
langs al besloten is de Brusselse
begroting te verhogen. Volgens
Major zou de uiterst strenge Eu
ropese Investeringsbank (EIB)
beter als geldschieter kunnen
optreden. Lubbers en Kohl slo
ten zich daarbij aan door voor te
stellen pas over leningen te be
slissen wanneer de EU-begro-
ting en de fondsen van de EIB
zijn uitgeput. Volgens Lubbers
werden zo de scherpe kanten
van het -meningsverschil afge
vijld.
De ministers van financiën moe
ten de plannen bovendien eerst
goed beoordelen. Eerder was een
te grote rol voor de zuinige
schatkistbewaarders door de
Franse president Mitterrand
omschreven als de beste manier
om het plan voor de 'Eurolenin
gen' te „begraven".
Vrijdag 17 december
Galafeest
m.m.v.
Grant Forsyth
Lee Towers
Kaarten 75,-
incl. champagnecocktail
en koud en warm buffet
Voorverkoop Cosmo
Gulle Gever
VANDAAG
LAATSTE DAG
van de KERSTMARKT
in VEERE
Geopend van 10-17 uur
Kooijmans erkende echter dat
de mogelijkheden daartoe zeer
beperkt zijn.
De minister meent echter dat er
politiek wel wat moet gebeuren.
„De humanitaire hulpverlening
verloopt na de jongste afspraken
in Genève iets beter, ook al heb
ben de konvooien van de VN-
vredesmacht (Unprofor) nog
steeds problemen. Maar op het
politieke vlak is er geen enkele
vooruitgang."
De EU hield onlangs de Serviërs
een „wortel" voor met de belofte
de sancties tegen hen eventueel
te verzachten als ze meer grond
gebied in Bosnië zouden opge
ven. Maar tot nu toe hebben ze
territoriale concessies gewei
gerd.
Geopend: zaterdag 1 e kerst
dag en zondag 2e kerstdag
van 21.00 uur tot 05.00 uur
en op vrijdagnacht 31 de
cember vanaf 24.00 tot
-Kaarten voor Oud en Nieuw
a ƒ15,00 bij de Hooizolder
kassa en de Voyer/Cosmo te
Vlissingen.
Busvervoer
alle dagen mogelijk.
Vandaag begint bij
ons de opruiming
Korting 10%-50%
Oeverloos overleg en eindeloze studies houden de grens tussen Bel
gië en Nederland dicht. De 'Euregio' krijgt, slechts hortend en sto
tend gedaante. Verder in de bijlage Reportage: Wind in Beeld
Praatvaart Lussen Europa en de VS Wim Hofman persoonlijk
Een dagje vleeskeuring Op Jaren op reis Onrust rond de
rusthuizen: reconstructie van een affaire Adieu Seedorf
Nederlandse Internal Affairs Ex-Gladio-agent doet boekje
open Gaat de financiële wereld ten onder aan derivaten?
Feijenoord
Twintig competitiewedstrijden
was Feijenoord ongeslagen,
maar gisteren moesten de Rot-
terdajnmers er aan geloven. In
Kerkrade won Roda JC met 1-0
dankzij een late treffer van Ba-
bangida. De voormalige koplo
per moest lange tijd met tien
man spelen omdat
Rtiud Heus een rode
kaart kreeg.
Opinie: 2; Binnen- en buitenland: 3, 4 en 5;
Financieel: 7; Radio en televisie: 8 en 9; Provincie:
11,13,15 en 17; Sport: 18 en 19; Vrije tijd: 21,22,23,
25 en 27; Reportage: 31, 32, 33, 34, 35, 37 en 39.
DEN HAAG (GPD) - De drama
tische oproep van minister
Pronk (ontwikkelingssamen
werking) voor een nationale
hulpactie voor Bosnië, heelt ge
hoor gevonden bij de GPD/SPU-
persdiensten, waarbij ook de
PZC is aangesloten. Besloten is
een inzamelingsactie te begin
nen. Daartoe is een speciaal gi
ronummer opengesteld waarop
onze lezers vanaf vandaag hun
bijdrage kunnen storten. Het gi
ronummer is 9323 ten name van
'GPD/SPU Hulpactie Bosnië'.
De bedoeling van de inzame
lingsactie is om de slachtoffers
van de burgeroorlog de winter
door te helpen. Minister Pronk
vergeleek donderdag de situatie
in Bosnië met de hongerwinter
in ons land tijdens de Tweede
Wereldoorlog. Pronk is blij met
het initiatief van de regionale
dagbladen. „Ik vind het belang
rijk dat mensen tonen dat ze zich
betrokken voelen. Dat burgers
een daad stellen".
Wie de mensen in Bosnië de win
ter door wil helpen, kan volgens
Pronk het beste geld geven.
„Geld, waarmee zo centraal mo
gelijk win termateriaal kan wor
den ingekocht en gedistri
bueerd. Voorkomen moet wor
den dat mensen van alles en nog
wat gaan inzamelen. Particu
liere konvooien worden toch te
gengehouden en kunnen zonder
begeleiding niet in de noodge-
bieden komen. Alleen de Ver
enigde Naties en het Rode Kruis
hebben toegang. Bovendien
moeten de mensen daar niet het
gevoel krijgen dat ze afdanker
tjes krijgen, hoe goed het ook ge
meend is".
In samenspraak met het minis
terie voor ontwikkelingssamen
werking en het Nederlandse Ro
de Kruis is besloten met het geld
winterkleding en (blik)voedsel
aan te schaffen voor de inwoners
van Mostar. De situatie in de
stad is als gevolg van de gevech
ten tussen moslims en Kroaten
hoogst alarmerend. Er is een
schrijnend tekort aan alle eerste
levensbehoeften. Deskundigen
van hulporganisaties hebben de
situatie in met name Oost-Mos-
tar omschreven als vele malen
erger dan in de hoofdstad Sara
jevo.
Voorspeld wordt dat de komen
de maanden niet alleen als ge
volg van gevechtshandelingen
maar ook door de barre winterse
omstandigheden vele slachtof
fers zullen vallen. De hulpgoede
ren zullen via het Rode Kruis
naar het zwaar getroffen gebied
worden gebracht. De inzame
lingsactie duurt tot eind decem
ber.
De bladen van GPD (Gemeen
schappelijke Persdienst) en
SPU (Stichting Persunie)
werken samen tijdens deze ac
tie, omdat ze per 1 januari zullen
fuseren tot de Nederlandse Pers
Associatie (NPA).
Pagina 3: Pronk roept op tot so
lidariteit
Korte Delft 2 4331 AT Middelburg
Joodse kolonisten
doden drie
Palestijnen
HEBRON/TUNIS RTR/AFP/
DPA) - Joodse kolonisten heb
ben vrijdag drie Palestijnen
doodgeschoten. Het is één van
de bloedigste wraakacties van
de laatste dagen die de inwer
kingtreding van het akkoord
tussen Israël en de Palestijnse
Bevrijdingsorganisatie PLO
maandag overschaduwen. De
Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken Warren
Christopher bevestigde in Tunis
dat de Israëlische premier Yitz
hak Rabin en PLO-leider Yasir
Arafat zondag in Cairo de uit
voering van het akkoord bespre
ken.
EN GOES IS ALWEER EEN MOOIE
PECIAALZAAK RIJKER
(0to r\ Lange Vorstslraat 36
4461 JP Goes
't is nét geen weggeven...
Alles gaat weg voor V2
minder dan de
van de prijs.
BE Lange viele 11 -13.
4331 1.R Middelburg.
■BB