s Gom ar
Cans meer rijksgeld zoet water
Stichting VMC
wil regionale visie
gezondheidszorg
Reorganisatie bij
waterschapslab
niet van leien dak
'Andere kant van Zeeland' belicht
SCHOONHOUDEN MET
EEN HOOFDLETTER 'S'
Bezettingsjaren in foto's
Zielig? Ach, zo is het leven..
Gras
Streek DONDERDAG 9 DECEMBER 1993 sbw 17
ij snelle afronding project Tholen en St Philipsland
van onze verslaggeefster
MIDDELBURG - De Stichting
VMC (Volksgezondheid, Maat
schappelijke ontwikkeling en
Cultuur) wil een regiovisie voor
de gezondheidszorg in Zeeland
ontwikkelen. Zo'n visie is nood
zakelijk om bij de toekomstige
ontwikkeling van het stelsel
goed beslagen ten ijs te komen.
Weliswaar heeft staatssecreta
ris Simons (volksgezondheid)
met zijn stelselherziening pas
op de plaats moeten maken, het
circus is inmiddels in gang ge
zet en de veranderingen zijn
niet meer te keren.
Het ziet er naar uit dat een meer
marktgerichte benadering van
de gezondheidszorg een feit
wordt. De overheid is nog steeds
van plan een stapje terug te
doen en zorgaanbieders, zorg
verzekeraars en patiënten/con
sumenten de zaak samen te la
ten bestieren. Om garanties te
hebben over kwaliteit, spreiding
en toegankelijkheid van voorzie
ningen. is het nodig om kaders
aan te geven die door alle partij
en zoveel mogelijk gedragen
worden.
Drie stappen
De VMC wil in drie stappen tot
een deugdelijke regiovisie ko
men. De eerste stap is een advies
aan provinciale staten, waarin
de de verantwoordelijkheid van
de provincie en de te volgen be
leidsrichtingen worden gere
geld. Daarna komt de opstelling
van een regioverkenning, die de
VMC in samenwerking met de
Gemeenschappelijke Gezond
heidsdienst (GGD) en de provin
cie wil maken. De regioverken
ning is een inventarisatie van al
le voorzieningen, ontwikkelin
gen die in de pijplijn zitten en
vooral van de vraag naar zorg
voorzieningen. Ook toekomsts
cenario's moeten in de regiover-
kenning worden meegenomen.
Na de regioverkenning moet de
regiovisie worden opgesteld.
Daarin staan de te verwachten
en gewenste ontwikkelingen op
het gebied van de gezondheids
zorg in Zeeland op de langere
termijn. De regiovisie schenkt
aandacht aan spreiding, toegan
kelijkheid. samenwerking, pro-
blematieken die dwars door alle
sectoren heenlopen, geografi
sche obstakels, zorgvernieuwing
en kwetsbare groepen.
Contouren
De regiovisie is geen plan waarin
het beleid wordt vastgelegd
maar geeft meer de contouren
aan waarbinnen het beleid zich
moet bewegen. De drie partijen
die in overleg de dienst uitma
ken - aanbieders, patiënten en
verzekeraars - moeten binnen
de aangegeven kaders blijven.
Omdat gemeenten en provincie
verantwoordelijkheden behou
den voor zaken in de gezond
heidszorg, blijven ook zij bij de
regiovisie en de uitwerking daar
van betrokken.
Het bestuur van de stichting
VMC bespreekt het voorstel om
in drie fasen tot een regiovisie te
komen maandag 13 december
tijdens een vergadering in het
VMC-gebouw aan de Roozen-
burglaan in Middelburg. De
openbare bijeenkomst begint
om 14.30 uur.
van onze verslaggever
SLUISKIL - De reorganisatie
van de groep chemisch onder
zoek van het Centraal Labora
torium Zeeuwse Waterschap
pen in Sluiskil (CLZW) loopt
niet helemaal op rolletjes. Eén
van de analistes op die afdeling
gaat niet akkoord met haar
nieuwe functie omdat ze het
lezers
schrijven
Deze rubriek is uitslui
tend bestemd voor
reacties op in de PZC
verschenen berichten,
artikelen of commen
taren. Niet voor open
brieven, -gedichten en
dergelijke. Anonieme
inzendingen of stukken
zonder duidelijke opga
ve van adres en woon
plaats worden niet in
behandeling genomen.
Bijdragen mogen niet
langer zijn dan 250
woorden. De redactie
behoudt zich het recht
voor inzendingen te be
korten. Over geweiger
de brieven wordt niet
gecorrespondeerd.
Volgens Van Dale's woorden
boek is iemand die veel (onzin)
kletst een zwamneus. Daaraan
dacht ik toen ik afgelopen vrij
dag (PZC. 3 december), in deze
krant las dat Kees Zwamborn
'behoorlijk pissig' wordt als hij
niet op z'n trainingsveld mag.
Hij wordt daarvan zelfs zo pissig
dat hij denkt dat een of andere
ambtenaar ('joker') achter z'n
bureau beslist dat W Kloetinge
het trainingsveld niet op mag.
Volgens Zwamborn was het veld
goed bespeelbaar, want hij had
nog gekeken of je het gras er ge
makkelijk uit zou kunnen trek
ken. Dat was niet het geval, dus
de hele eerste selectie kon met
de noppenzooi de strijd met het
gras wel aan. Ik neem aan dat al
le lezers wel door hadden dat
Kees Zwamborn geen verstand»
heeft van gras en dat trainings
velden zeker niet vanachter een
bureau afgekeurd worden. Daar
om alléén voor Kees Zwamborn
de volgende toelichting: de voet
balvelden in Kloetinge worden
onderhouden en gekeurd door
mensen met een goede opleiding
en een jarenlange ervaring. Ik
durf zelfs te stellen dat ze op z'n
minst evenveel verstand van
gras hebben als Zwamborn van
voetbal. Een veldkeuring ge
beurt altijd ter plaatse en vaak
wordt pas na twee inspectie
beurten (één 's morgens en één 's
middags) een beslissing geno
men. Als dan besloten wordt dat
het veld niet bespeelbaar is, kun
je er vanuit gaan dat het voor het
veld beter is om er niet op te
voetballen.
A. Boonman
Westsingel 136
Goes
onterecht vindt dat ze met haar
ervaring ook spoel- en schoon
maakwerk moet gaan doen.
Het CLZW bracht na de omvor
ming van de technologische
dienst tot een zelfstandig labo
ratorium niet onmiddellijk wijzi
gingen aan in de organisatie.
Daardoor ontstonden er op de
afdelingen chemisch onderzoek
en onderzoek van zware metalen
een aantal knelpunten. Zo zijn
de eenvoudige laboratorium
werkzaamheden niet goed geor
ganiseerd en is er te weinig flexi
biliteit bij het inzetten van me
dewerkers op verschillende
technieken.
Bij de reorganisatie worden de
twee afdelingen daarom samen
gevoegd en komt de functie van
één hoofdanalist te vervallen,
zodat er een éénhoofdige leiding
ontstaat. Verder komt de functie
van spoelster in mei 1995 te ver
vallen en heeft er een herverde
ling van taken plaats.
Zeven medewerkers hebben in
gestemd met hun nieuwe func
tie. Alleen de analist algemene
laboratoriumwerkzaamheden
weigert akkoord te gaan met
haar nieuwe taken omdat ze in
de toekomst ook schoonmaak-
en spoelwerk moet verrichten.
De analist vindt dat die taak
niet aansluit bij haar opleiding
en ervaring en is van mening dat
haar de kans wordt ontnomen
op korte termijn het werken met
geavanceerde technieken onder
de knie te krijgen.
De reorganisatie komt op maan
dag 13 december aan de orde tij
dens een vergadering van het al
gemeen bestuur van het CLZW.
Deze vergadering wordt gehou
den in het gebouw van het labo
ratorium in Sluiskil en begint
om 10.15 uur.
Bon voor vijftig
automobilisten
van een medewerkster
OOSTBURG - De Oostburgse
politie hield woensdag snel
heids- en alcoholcontroles in
West-Zeeuwsch-Vlaanderen.
Bij een snelheidscontrole aan
de Dorpsstraat te Schoondijke
werden tussen twaalf uur en
half twee 35 van de 482 automo
bilisten geverbaliseerd.
De hoogst gemeten snelheid be
droeg 80 kilometer per uur. Er
geldt een maximum van 50 kilo
meter per uur. In IJzendijke pas
seerden aan de Rijksweg tussen
half twee en kwart voor drie 293
voertuigen de controle. Daarvan
reden er 12 te hard. De hoogst ge
meten snelheid bedroeg 127 kilo
meter per uur. Er geldt een ma
ximum van 80 kilometer per uur.
Bij alcoholcontroles werden drie
bestuurders aangehouden. Een
inwoner van Sluis werd met een
promillage van 1.4 op de Maria-
straat in Zuidzande aangehou
den. Een man uit Hulst 'scoorde'
bij zijn aanhouding op Rijskweg
61 1.5 promille. Van beiden werd
het rijbewijs ingenomen. In
Sluis werd een automobilist uit
die stad op het Bagijnhof aange
houden met een promillage van
0.8.
van onze verslaggeefster
NIEUWDORP - In Goes is altijd iets te beleven. Reimersvvaal
biedt alle ruimte. Kapelle staat vol appel- en perebomen. Kort
om: Zuid-Beveland heeft het helemaal, volgens de nieuwe bro
chure Zuid-Beveland. Directeur L. II. ter Heijde van de provin
ciale VVV overhandigde woensdag in Nieuwdorp het eerste ex
emplaar aan voorzitter H. Flik van Recron (Vereniging van re
creatie-ondernemers in Nederland).
De brochure is een uitgave van het Toeristisch Platform Zuid-
Beveland; een samenwerkingsverband van Zuidbevelandse ge
meenten, de Kamer van Koophandel voor Midden-en Noord Zee
land, VVV's en diverse ondernemers. Het platform wil via de bro
chure met name 'de andere kant van Zeeland' belichten. Om.
zoals Flik het noemde, de provincie af te helpen van het 'strandi-
mago'.
Tijdens de bijeenkomt in restaurant Landlust werden tegelijk-
tijd twee alcoholische versnaperingen uit het Zeeuwse officieel
gepresenteerd. De Borselse burgemeester ir J. L. M. Mandos
overhandigde commissaris van de koningin drs W. T. van Gelder
de zwarte bessenlikeur Crème de Cassis van Zélande en de Bor
selse wijn. De genodigden konden na de gebruikelijke toespra
ken nippen aan een 'Mandos royal'; een longdrink met de Zeeuw
se bessenlikeur.
Recron-voorzitter H. Flik (midden) nam het eerste exemplaar van de toeristische brochure in ontvangst van VVV-direeteur L. H.
ter Heijde (I). Rechts burgemeester J. L. M. Mandos van Borsele. foto Willem Mieras
van onze verslaggever
Marcel Modde
SCHOONDIJKE - Ze zien er
zo lief uit. Vooral de jonkies.
Zachte witte vacht, glim
mende rode oogjes en van die
constant snuffelende kleine
neusjes. Toch zullen veel ko
nijntjes de kerst niet overle
ven. Tegen die tijd zijn ze rijp
voor de slacht, groot en
zwaar genoeg om te kunnen
pronken op de dis in menig
huishouden.
Konijnenfokker Luc van
Waes (25) en zijn vier jaar jon
gere vriendin Carolien Maes
vinden er niets zieligs aan. Ze
hebben geen tijd om zich druk
te maken over zaken als de
aaibaarheidsfactor, waarmee
de dierenbescherming veel
vuldig placht te schermen.
Hun konijnen hebben het
goed. vaak zelfs beter dan veel
van hun soortgenoten op de
doorsnee boerderij, claimen
ze met grote stelligheid.
En dat ze - twaalf weken oud
en zo'n tweeëneenhalve kilo
zwaar - worden afgevoerd
naar Belgische slachterijen,
ach. zo is het leven. ..Bij var
kens, koeien en kippen ge
beurt dat toch ook. Het steekt
de mensen in dit geval alleen
wat meer. omdat konijnen
iets schattigs hebben", zegt
Carolien. „Ik hou dagelijks
wel honderd kleintjes in m'n
handen. Dan heb je geen tijd
om je aan die dieren te hech
ten."
Bij nadering van de konijnen-
stal blijkt dat Van Waes en
Maes inderdaad niets aan het
toeval over laten. Alle moge
lijke voorzorgsmaatregelen
zijn genomen om de ongeveer
zeshonderd voedsters, tach
tig rammelaars en hun jongen
(gemiddeld veertig per jaar
per vrouwtje) te beschermen
tegen kwalijke invloeden van
buitenaf. Reden ook waarom
de farm niet is getroffen dooi
de dodelijke virusziekte RHS
die zich begin november in
Zeeland deed gelden
De staldeuren, voorzien van
een bordje 'verboden toegang
voor onbevoegden', zitten
consequent op slot. De enkele
bezoeker die bij hoge uitzon
dering de farm binnen mag.
krijgt een smetteloos witte
overall en laarzen aan. Bij de
hoofdingang is vervolgens de
stap in een afwasteil met ont
smettingsmiddel verplicht,
aangevuld met een behande
ling door een speciale laars-
schrob-borstelmachine. Nog
even handen wassen en pas
dan is helemaal voldaan aan
het ritueel tegen mogelijk
meegebrachte ziektekiemen.
„Als je dat niet doet, ben je zo
de helft van het materiaal
kwijt", verwijst Luc naar de
vatbaarheid van de dieren.
Muziek
Eenmaal in de stal klinkt rus
tige muziek, zestien uur per
(kunstmatig in stand gehou
den) dag achtereen. Ter voor
koming dat de konijnen in de
stress raken van onverwachte
geluiden. Bij elk onbekend ge
luid krimpen de dieren in el
kaar van de schrik. „Alleen
even pfffftt is genoeg." De
constante muziek moet ze een
vertrouwd gevoel geven en te
gelijkertijd het buitenlawaai
indammen.
De Schoondijkse konijnen
farm is het enige bedrijf in
Zeeland dat full-time in deze
sector werkt. Van Waes begon
zijn stal in februari 1992. in
een maatschap met z'n vader.
Tot zijn studie aan de agrari
sche hogeschool in Delft had
hij niet meer ervaring met het
fokken en mesten van konij
nen dan de gemiddelde hob
byist.
Na zijn Delftse periode moest
Luc op zoek naai- een vaste
baan. Het akkerbouw- en
fruitteeltbedrijf van pa bood
te weinig uitzicht op voldoen
de inkomsten. De economi
sche malaise in de landbouw
deed hem uiteindelijk beslui
ten een geheel andere weg in
te slaan. Hij bouwde een
schuur om tot stal. kocht 450
voedsters en startte een pro
fessionele konijnenfarm. Ge
heel op eigen kracht, zonder
één cent subsidie.
De meeste mestdieren wor
den. als ze tweeëneenhalve ki
lo wegen, verkocht aan Belgi
sche slachterijen. December
is in het licht van de kerst
maaltijd een drukke maand.
Daarnaast kunnen ook parti
culieren terecht bij Van Waes.
Of deze Flappies de dampen
de schaal kunnen ontlopen,
hangt echter volledig af van
vader en de wijze les van Youp
van 't Hek.
foto Charles Strijd
Onder muzikale begeleiding tot in de puntjes voorbereid op de slacht.
(Advertentie)
irl
:Ie
Systematiek. Daarop berust de schoonmaakkwaliteit van Gom.
Inhaarthemadagen/themaweken schoonmaaksysteem ligt per dag
per week vast welke periodieke werkzaamheden, naast de
dagelijkse werkzaamheden, moeten worden uitgevoerd. Zo is voor
iedereen duidelijk wat, waar en wanneer gereinigd dient te worden.
Stipte uitvoering levert continu een optimaal resultaat en werkt
kostenbesparend. Kiest u voor Gom Schoonhouden, dan kiest u voor
kwaliteit. Een organisatie welke voldoet aan de meest uitgebreide
internationale kwaliteitsnorm NEN-ISO 9001. Oftewel schoonhouden
meteen hoofdletter S. Bel voor meer informatie 01100 - 11220.
an° jgEMSjjfe
het;
Moi
EEN BETROUWBARE PARTNER
PM
UCïï'i
ut!
■»n
»5: prinses Juliana brengt een bezoek aan bevrijd Westkapelle.
vancrae verslaggever
Kolf Bosboom
(dï DODELBURG - Eén foto zegt
V(f ak meer dan vele verhalen.
Ibeeld van het door napalm
gepS roden naakte meisje in Viet-
dal huilend in de richting-
de fotograaf rent, heeft
del er indruk gemaakt dan alles
over die oorlog is geschre-
Ecn fototentoonstelling
veis r de Tweede Wereldoorlog,
die nu te zien is in de
lukteuwse Bibliotheek, maakt de
De Me 1940-1945 dan ook toe-
Uï lelijker dan bijvoorbeeld
eschiedschrijving van dr L.
.{Dj ODg.
)rjjs aanleiding van een sympo-
andfover de historische waarde
's heeft het Rijksinsti-
voor Oorlogsdocumentie
in Amsterdam een expo-
s over de bezettingsjaren sa-
?esteld. „Dat was een mooie
genheid om met ons mate-
van 150.000 bezettingsfo-
dag'. naar buiten te treden", ver
meid-medewerker Erik So-
..Van de bezettingsjaren is
een zwart-wït-beeld ont-
doordat steeds opnieuw
ifde, herkenbare foto's wor-
afgedrukt van bijvoorbeeld
neidagen. de razzia's, de
beukens. de hongerwinter
bevrijding. Wij hebben ge
werd het oorlogsbeeld wat
■anceren."
samenstellers brengen de
liing aan door de Duitse be-
!S vanuit verschillende
soorten fotografie te belichten:
van persfoto's tot amateurkiek
jes en van illegale opnamen tot
Duits propagandamateriaal. En
dan bevreemdt het dat het niet
alleen maar kommer en kwel
was, dat op zoveel foto's de oor
log vergeten lijkt te zijn. dat er
ook veel gelachen werd. Opna
men van het melkexamen in
Spanbroek, de jaarlijkse keu
ring van trekhonden in Stomp-
wijk, het politiekorps dat uitleg-
krijgt over de werking van de
grammofoon. Ajax dat met 1-3
verliest van Blauw Wit en de
aankomst van de olifanten van
Circus Mikkenie Strassburger
op het Amsterdamse station to
nen een onderbelichte kant van
de oorlogsjaren.
Deze foto's geven wat lucht bij
het zien van de gevolgen van de
Duitse gesel, ook al blijven die
indruk maken. De vastberaden
Geslaagden
verpleging
MIDDELBURG - Bij het
Zeeuws Instituut Zorgopleidin-
gen zijn de volgende kandidaten
geslaagd voor het diploma Z-
verpleegkundige:
M. de Bever, L. Janse-van Beve-
ren. A. Ingelse. A. Israel. C. Jas-
perse, P. Maas, A. Machielse. B.
Matthijsse, G. Schroevers, R.
Verburg, A. Walhout.
blikken van de Wehrmacht en
Hitlerjugend, foto's van razzia's,
stiekem genomen vanuit een
raam of met een verborgen ca
mera in'een fietstas, het vrijwilli
gerslegioen dat naar het Oost
front vertrekt en onderweg Mein
Kampf moet lezen en, wat nog
het meest onthutst, de vele bra
ve familieportretten die de
Haagse vakfotograaf W. Streef
kerk van NSB'ers maakte. En. je
beseft: dit waren 'gewone' men
sen. die onder de verkeerde in
vloed verkeerden.
Samensteller Erik Somers heeft
ervaren - de expositie maakt
een tournee door het land - dat
de foto's veel herkenning oproe
pen. „In het gastenboek worden
vaak zeer emotionele reacties
opgetekend. Veel bezoekers ra
ken ook met elkaar- in gesprek en
halen herinneringen op."
Het zwart-wit-beeld van de oor
log verdwijnt letterlijk bij het
hart van de tentoonstelling: een
serie kleurenfoto's, afdrukken
van dia's die onlangs boven wa
ter zijn gekomen. Het. zijn prach
tige, heldere opnamen, alsof het
verleden in het heden tot leven
wordt gewekt. Daarmee komt
een Ingrijpende periode uit onze
geschiedenis dichterbij dan me
nigeen zou wensen.
De expositie 'Fotografie Geschiede
nis Beeldvorming Nederland en de
Tweede Wereldoorlog', die voor de
gelegenheid is aangevuld met dertig
foto's over de oorlog op Walcheren, is
tot en met 15 januari tijdensope
ningsuren te zien in de Zeeuwse Bi
bliotheek in Middelburg.
onze verslaggever
de
OLëN - Indien plannen voor
0V? jichting van hel net voor
[watervoorziening op Tho-
Sint-Philipsland snel op
liggen, betaalt het Rijk
e c' Hicht (iO procent van de kos-
die plannen uit te voe-
Dit zegt ir H. A. Okma, in-
v' deur landinrichting in Zee-
In totaal kost realisering
de plannen zo'n vijf tot tien
„en gulden.
hebben een subsidiebedrag
Ikbaar. Maai- hoe lang we
vrij kunnen houden, is
tiaag". aldus Okma. Eerder
d een subsidie van 40 pro-
in het vooruitzicht gesteld,
fde reden voor de verhoging
Okma: „Verdichting van
net is de kroon op het werk
too# basisvoorzieningen,
be» jrsubsidie is wellicht een sti-
Ar& lans voor de landbouwers om
het raan mee te betalen." Boe
i op Sint-Philipsland zagen
laatste eerder dit jaar niet
De basisvoorziening is bedoeld
om vochttekorten in bijvoor
beeld droge zomers aan te vul
len. De voorzieningen zijn zoda
nig geconstrueerd, dat verdich
tingsnetwerken daar naadloos
op aansluiten.
Die vertakkingen zijn nodig om
niet alleen zoet water binnen te
laten, maar ook volledige door
stroming te garanderen. Dat
stelt boeren in staat meer soor
ten gewassen te verbouwen. De
boeren op Flipland vonden het
echter te duur. gezien de malaise
in de landbouwsector. Dit druis
te in tegen de verwachtingen
van het Waterschap Tholen. dat
zich bezighoudt met de uitvoe
ring van de plannen.
Stagnatie
Sint-Philipsland werd de ba-
töorziening voor zoet water al
tótober 1991 in gebruik geno-
p.als eerste in een project dat
f' het eiland Tholen behelst.
t:
Dees zegt niet te weten of Thool-
se landbouwers, anders dan hun
collega's op Sint-Philipsland,
wèl mee zullen betalen aan een
eventueel verdichtingsnetwerk.
„Ik kan niet koffiedikkijken."
Het is wel de bedoeling van het
waterschap dat die verdichtin
gen er komen. Het schap heeft
zich onlangs bereid verklaard de
helft van de kosten te willen dra
gen die met de ontwikkeling van
de verdichtingsplannen ge
moeid zijn. Met. die plannen
houdt onder meer adviesbureau
Heidemij uit Goes zich bezig.
Met het totale project (basis
voorzieningen inclusief even
tuele verdichtingen) zijn tiental
len miljoenen guldens gemoeid-
De basisvoorzieningen op Tho
len zijn volgens hoofd Techni
sche Dienst J. A. Dees van het
Waterschap Tholen medio vol
gendjaar voor 70 procent gereed
en in gebruik. Eind februari van
dit jaar stagneerden de werk
zaamheden aan deze voorzienin
gen volledig door overvloedige
regenval. Om subsidies van het
Rijk veilig te stellen, moest ver
loren tijd ingehaald worden. Vol
gens Dees is dat inmiddels ge
lukt.