I
1
Zwarten hebben zeggenschap
111**
Harde beelden in vuurwerk-spots
Griep wordt een ware epidemie
Rechtse extremisten bezetten fort
tm IN DE SUPERMARKT^
Kleintjes
Asielzoekers en illegalen terug per chartervlucht
Andere kijk
President Israël
wil regering van
nationale eenheid
►BIJ 3 FLESSEN
erste zitting overgangsraad in Zuid-Afrika
ïjCDA wijst
"referendum
nog niet af
VANDAAG
w V II I PEPSI 4
mmm
mmm
Regen en wind
In de ochtend perioden met regen. Ma- I
lige tot vrij krachtige zuiden ivind. In i
ae middag hard tot stormachtig uit
alidivest. Temperatuur 8 graden.
I
I6e jaargang no. 289
oensdag 8 december 1993
sse nummers 1,50
Opgave advertenties per telefoon:
01184-84321
of schriftelijk te zenden aan:
advertentie-afdeling PZC
Postbus 18,4380 AA VNssingen
ddai v;
UTRECHT (ANP) - Het aantal
griepgevallen in Nederland is
de afgelopen drie weken geste
gen van negen tot vijftig ge
vallen per 10.000 inwoners.
Daarmee heeft de griep de om-
zang van een epidemie be
reikt, aldus dr. E. Claas van
het Nationaal Influenzacen-
trum in Rotterdam.
Uit regionale cijfers tot 6 de
cember blijkt dat in het noor
den 40 op de 10.000 inwoners
griep onder de leden hadden.
In het oosten waren dat er 73, in
het westen 53 en in het zuiden
41. In de week tot 30 november
sloeg de griep vooral toe in de
leeftijdsgroep van vijf tot veer
tien jaar. Recentere cijfers zijn
nog niet verwerkt, zodat er nog
niet veel valt te zeggen over een
uitwaaiering naar andere leef
tijdsgroepen. zo zei dr Claas.
De boosdoener is een influenza
•A-virus dat in het dit jaar ge
bruikte vaccin zit. Ingeënten
zijn dus in principe beschermd.
Maar nu de griepgolf zich erg
vroeg in het jaar voordoet kun
nen volgens dr Claas proble
men ontstaan bij mensen uit ri
sicogroepen die laat zijn gevac
cineerd. Bescherming treedt
namelijk pas ongeveer tien da
gen na de inenting op.
Als risicogroep worden onder
anderen beschouwd mensen
met hart- en vaatziekten, cara,
stofwisselingsproblemen, nier
dialyse, een verminderde af
weer en 65-plussers.
zie ook pagina 11
HANNESBURG - De eerste
van de overgang naar een
niocratisch bestel in Zuid-
onze correspondent
'olit
Re
i da
echter Hessen
>™i :rbiedt
ié. azi-film
ANKFURT (RTR) - De recht-
nk in de Duitse deelstaat Hes-
i heeft dinsdag de vertoning
D neen documentaire over neo-
h's verboden nadat de joodse
neenschap een klacht had in-
immiiend tegen de film die gefl-
ncierd was met publieke gel-
qi
parket in Frankfurt ver-
arde dat de film slechts ver-
Dui. ind mag worden in het kader
)ttei n een discussie waarbij gewe-
•ij ie-1 wordt op het gevaar van
ier$ hts extremisme.
tf-Vi latz Bubis, voorzitter van de
c itse Joodse Centrale Raad.
mer deen aanklacht ingediend te-
)ub... nde controversiële film: 'Be-
ls3^ Ep: Neo-Nazi'. In deze docu-
5-3:"; entaire pleit de neo-nazi
Kb said Althans voor de vestiging
i'Ho; an een nieuw Nazi-bewind.
'lil!::
IAdvertentie
rt; Wease Zeeland B.V.
ebt Sterk in ieder merk
Sï riSRffl J0BKWBIE
1 01100-20681
Afrika heeft gisteren haar be
slag gekregen. De Uitvoerende
Overgangsraad (UOR), waarin
de zwarte bevolking voor het
eerst zeggenschap krijgt over
het regeringsbeleid, 'hield in
Kaapstad haar eerste zitting.
De UOR zal het land in de aan
loop tot de eerste non-raciale
verkiezingen in de geschiede
nis, in april volgend jaar, samen
met de huidige blanke minder
heidsregering besturen.
Als eerste daad besloot de raad
gisteren een aanvraag voor een
lening van 1,5 miljard gulden bij
het Internationale Monetaire
Fonds (IMF) aan te vragen.
De installatie van de UOR vond
plaats zonder de deelname van
conservatie blanke en zwarte
partijen, zoals de Konservatie
Partij en de Zulu-partij Inkatha,
die samenwerken in de Vrij
heidsalliantie (VA).
De regering en het ANC hebben
tot het laatst geprobeerd om de
ze partijen alsnog bij de verdere
democratisering van het land te
betrekken maar zagen hun po
gingen op een mislukking uitlo
pen.
De VA wijst het nieuwe bestel af
omdat de negen provincies
"'t IBMAAG (GPD) - Hel CDA
ryslde invoering van het refe-
eiidum nog niet definitief af.
"raclievoorzitter Brinkman
il weten verder te willen na-
inken over een vorm van raad-
eging van de kiezers als een
ilsvoorstel al door het parie
ent aangenomen is. Het CDA
:ed deze onverwachte toezeg-
ng na een dringend oproep
n PvdA en D66 om het refe-
ndum niet af te wijzen,
bleek gisteravond in het af-
litende debat over de poli-
ke. staatsrechtelijke en be-
0p lurlijke vernieuwing. Nadat
jUn afgelopen weken de fracties-
heif öalisten over tal van onder-
ooi rpen gesproken hadden, wa-
gin i gisteren de fractievoorzit-
E s aan de beurt conclusies te
hejj kken over de voorstellen van
jj icommissies om de politiek te
nieuwen.
it voorstel om een volksraad-
in te voeren - als kiezers
ar behoefte aan hebben -
irdt vooralsnog alleen ge-
eund door PvdA en D66. De
is; rt) is vierkant tegen, terwijl
tCDA er op zich weinig voor
S 4 !lt
ha:
Een gewapende bezetter van het fort houdt vanaf de wallen de omgeving in de gaten.
foto GuyTillim/AFP
JOHANNESBURG - Rechtse extremisten hebben gisteren even
buiten Pretoria een als museum gebruikt fort bezet. De naar schat
ting dertig zwaar bewapende leden van de 'Boerenkommando's'
protesteren met hun actie tegen de installatie van de Uitvoerende
Overgangsraad (UOR).
Leger- en politie-eenheden hebben het fort omsingeld, maar wilden
gisteren nog niet tot ontruiming overgaan. De extremisten hadden
zich tot dusver alleen schuldig gemaakt aan huisvredebreuk en de
politie was niet van plan daarvoor bloedvergieten te riskeren, aldus
een politiewoordvoerder. Hij hield er rekening mee dat het beleg
enige dagen kan duren.
De Kommando's zijn volgens hun leider van plan hun actie vol te
houden tot 16 december, de nationale feestdag van de Afrikaners. Hij
verklaarde dat het een 'symbolische en geen gewelddadige actie' be
trof.
ANC-leider Ramaphosa nam gisteren geen genoegen met de opstel
ling van de politie. Hij eiste dat ze onmiddellijk optrad, „zoals ze
tijdens de apartheid tegen ons optrad".
ort geding van
ihippers tegen
'essenderlo
ik 1TTERDAM (GPD) - De
n hippersvereniging Toerbeurt
eliK ood-Zuid spant een kort ge-
vee kaan tegen het Belgische he
sp^ rijf Tessenderlo dat zijn pak-
■'G0! I Akzo-zout van 300.000 ton
jaar, bestemd voor België,
de schippersbeurs heeft te-
Betrokken.
schippersvereniging vindt
vok it het bedrijf contractbreuk
eegt. Het kort geding dient
ijmiddag voor de presdient
ide rechtbank in Rotterdam.
1 beslissing van Tessenderlo
1-''vorige week het-overleg in
'schippersconilict vastlopen.
n moeizaam bereikt akkoord
der voorzitterschap van be-
ddelaar W. Albeda werd op
se schroeven gezet. Alle verla-
rs zouden tot eind maart ge
lik van de beurs blijven ma-
n om verder overleg over een
jeling voor Noord-Zuid-
artmogelijk te maken.
AMSTERDAM (ANP) - „Het
was gewoon stoerigheid ten
opzichte van vrienden, verder
niets. Iedereen zei doen. doen,
doen! Ik was de stoere jon
gen", zegt de 24-jarige Herald,
die vier jaar geleden een bom
van zeventig strijkers afstak.
De klap was raak. Hij mist nu
zijn rechterhand en het zicht
in zijn linkeroog is met de
helft verminderd.
Herald is één van de zes jon
gens die centraal staan in de
nieuwe vuurwerkcampagne
van het ideële reclamebureau
SIRE en de stichting Consu
ment en Veiligheid. De actie
werd dinsdag gepresenteerd.
Het is de eerste keer dat in de
campagne „Je bent een rund
als je met vuurwerk stunt" ech
te slachtoffers op de voorgrond
staan. De organisaties hebben
gekozen voor een realistische,
zeer confronterende, aanpak.
De nieuwe tv-spot, die bedoeld
is voor jongeren van 9 tot 24
jaar, toont gewonden meteen
na binnenkomst in het zieken
huis. Tussendoor zijn er beel
den van een operatiekamer die.
in gereedheid wordt gebracht.
Jongeren en slachtoffers die de
spot hebben gezien, vonden
hem niet te hard. „Het is pre
cies zoals het is", aldus een ge
troffene. Vorig jaar waren er
Vuurwerk-slachtoffer Herald (1) krijgt een vuurtje van lotgenoot Raymond (r) bij de lancering van de SIRE-campagne. Op de achter
grond een andere hoofdpersoon in de tv-spots, Jordan, die een oog kwijtraakte door vuurwerk. foto Ruud Hoff/ANP
1.900 vuurwerkslachtoffers.
Dat is bijna een verdubbeling
ten opzichte van 1991.
Volgens een nog lopend onder
zoek van de Keuringsdienst
van Waren (KvW) voldoet 30
procent van de 160 onderzoch
te partijen sier- en knalvuur
werk niet aan de veiligheidsei
sen, aldus voorlopige gege
vens. Vorig jaar was het aan
deel onveilig vuurwerk groter,
maar de dienst wijst erop dat
de veiligheidsnormen zijn ver
soepeld.
Zo mag vuurwerk nu harder
knallen. Verder mag het nu
tussen 3 en 8 sekonden afgaan.
dat was tussen drie en zes se
konden. Het ministerie van
WVC loopt met de versoepe
ling vooruit op de verwachtte
normen van de Europese Unie,
bevestigt de woordvoerster.
HAARLEM (GPD) - De Directie Vreemdelingenzaken
van het ministerie van justitie is begonnen illegalen en
uitgewezen asielzoekers per chartervliegtuig terug te
brengen naar het land van herkomst. Onder meer is een
272 stoelen tellende Boeing 767 van Martinair gehuurd
om eind november 25 Ghanezen naar Accra te vliegen.
De maatregel is genomen naar aanleiding van inciden
ten in KLM-lijntoestellen waarbij vechtpartijen, ge
schreeuw en andere ongeregeldheden zulke vormen aan
namen dat gezagvoerders weigerden te vertrekken. Ook
hadden passagiers last van incidenten onderweg
Woordvoerder Ed Moeksis van het ministerie van justi
tie zei disndag dat het nieuwe beleid woidt doortgezet
waarin het toekomstige Zuid-
Afrika wordt opgedeeld te wei
nig macht krijgen.
Nieuw hoofdstuk
De eerste zitting van de UOR
werd opgeluisterd door korte
toespraken van de vertegen
woordigers van de 19 partijen
die aan de raad deelnemen. „We
beginnen vandaag een nieuw
hoofdstuk in de geschiedenis
van ons land", zei ANC-leider
Ramaphosa. Hij benadrukte dat
de UOR samen met de regering
het land zal besturen en niet al
leen maar een adviesorgaan zal
zijn, zoals de regering heeft ver
klaard.
Namens de regering sprak mi
nister Meyer (grondwetszakeni
van een 'historisch ogenblik'.
„De regering is in de aanloop
naar de verkiezingen niet langer
zowel speler als scheidsrechter",
aldus de minister.
Vrijwel alle partijen riepen de de
VA op alsnog deel te nemen aan
de UOR en haar boycot van het
democratiseringsproces te sta
ken. De rechts-radicale partijen
hebben verleden week verklaard
de UOR niet te erkennen. Zij zul
len een eigen overgangsregering
vormen, die verkiezingen onder
de blanken voor een Volksstaat
moet uitschrijven.
Teun Voetendie deze foto maakte, en honderden andere fotografen
vragen vandaag een andere kijk op de oorlog in het voor-
malige Joegoslavië. A
Schietbanen
De Zeeuwse politie kan maar
heel beperkt schietoefeningen
houden. De ba.nen verkeren in
slechte staat en een deel is afge
keurd. Alleen de baan
in Vlissmgen is nog be- C
hoorlijk bruikbaar. I w
Opinie: 2; Binnen- en buitenland: 3, 4 en 5;
Financieel: 6; Radio en televisie: 7; Provincie: 11,
13, 15 en 17; Sport: 18 en 19.
Oplichter stuurt
bedrijven valse
fax-rekeningen
VORDEN (ANP) - De politie in
de IJsselstreek maakt jacht op
een bedrijf dat ondernemers af
perst door rekeningen te verstu
ren die sprekend lijken op die
van PTT-Telecom.
Op de rekening worden de abon
nementskosten vermeld voor de
vermelding in de gids van de Te
lefax-Service van de PTT voor
de periode 1993/1994. Op het eer
ste gezicht lijkt het een reguliere
PTT-rekening met bijbehorende
cheque. Het gaat echter om een
valse offerte.
van onze correspondent
TEL AVIV - President Ezer
Weizman van Israël probeert de
politieke partijen ertoe over te
halen een regering van natio
nale eenheid te vormen. Hij zegt
zich ernstig bezorgd te maken
over de verdeeldheid in het
land over de uitvoering van het
vredesakkoord met de PLO.
Gistermiddag heeft hij uitvoerig
overleg gepleegd met premier
Rabin en leiders van de opposi
tie. Maar zijn kans op slagen
wordt niet hoog aangeslagen. Li-
kud-leider Netanyahu meent
dat de oppositie geen regering
kan steunen die aanstuurt op
'een nationale ramp'.
Premier Rabin zei na zijn ge
sprek met de president dat de
deur in principe openstaat.
Maar hij voegde eraan toe dat er
een diepe kloof gaapt tussen de
opvattingen van de regering
over het vredesproces en die van
de rechtse oppositie. Binnen zijn
eigen kabinet heeft Rabin te ma
ken met ministers van het links-
liberale Meretz-blok, die hebben
laten weten niets voor een com
binatie met rechts te voelen.
Tienduizenden Israëliërs woon
den gisteren in Jeruzalem een
herdenkingsdienst bij voor Mor-
dechai Lapid en zijn zoon Sha
lom. De twee kwamen maandag
om het leven bij een Palestijnse
aanslag in de burnt van hun ne
derzetting, Kiryat Arba, op de
Westelijke Jordaanoever. Na de
dienst vertrok de begrafenis
stoet naar Hebron, waar de La-
pids zijn bijgezet op de oude
joodse begraafplaats. Langs de
route bewezen duizenden kolo
nisten de laatste eer.
Uitgaansverbod
In Hebron is nog steeds een uit
gaansverbod van kracht, terwijl
het leger zoekt naar de daders
van de aanslag, die waarschijn
lijk tot de islamitische Harnas
behoren. De legerleiding houdt
er rekening mee dat de aanval
lers afkomstig zijn uit de Gaza-
strook. Een aantal militante Pa
lestijnse organisaties heeft zijn
activiteiten onlangs verlegd van
de strook naar de Westoever.
Izadin al-Kassem, de gewapen
de arm van Harnas, heeft be
kendgemaakt dat het in de ko
mende maanden zijn aanvallen
speciaal zal richten op Israëli
sche kolonisten.
De PLO blijft vasthouden aan 13
december als datum waarop de
Israëlische terugtrekking uit de
Gazastrook en Jericho moet be
ginnen. Dat zei gisteren woord
voerster Hanan Ashrawi, na een
bijeenkomst in Oost-Jeruzalem
van een Palestijnse delegatie
met de bezoekende Amerikaan
se minister van buitenlandse za
ken Warren Christopher.
begint de
KERSTMARKT in VEERE
zie adv. pag. 8
omdat het 'vele voordelen' heeft. Moeksis: „De finan
ciële kant is daarbij niet het onbelangrijkste. Uitwijzing:
van de 25 Ghanezen met een lijntoestel had 343.000 gul
den gekost. Er moet in zo'n geval namelijk ook een grool.
aantal marechaussee-beambten mee als begeleiding.
Het charteren van het Martinairvliegtuig kostte ons
168.850 gulden.