roekomstvisie Schouwen-west
PZC
Boom slachtoffer van burenruzie
omposteerinstallatie bij
Borssele is eind '94 gereed
Voorlopig geen
ontslagen bij
snoepfabriek
'Wüït interieur
Avontuur lokt Michael (19)
naar de oorlog in Bosnië
Vier pierenstekers
beboet voor spitten
op mosselperceel
provincie
13
"i Natuur, recreatie en landbouw in harmonie Samenspel partijen
WOENSDAG 24 NOVEMBER 1993
m onze verslaggever
URGII-HAAMSTEDE - Na
ur, recreatie en landbouw
irmonieus naast elkaar in het
estelijk deel van Schouwen.
'I olgens gedeputeerde L. Neder-
ped-Zijlstra (CDA, ruimtelijke
rdening) kan het. In de zoge-
iamde Regiovisie Schouwen-
est zet het college van gedepu-
rrde staten uiteen hoe zoiets
ingepakt moet worden,
[i ie Regiovisie is voor allerlei be-
j nghebbende partijen in het ge-
t, ed geen verrassing. Land-
iuw. recreatie, de gemeenten
esterschouwen en Midden-
lj houwen en onder meer de
i, peuwse Milieufederatie hebben
;tstuk samen met de provincie
Opgesteld. Deze aanpak is nieuw
planologisch Zeeland. In het
Irleden verzon de provincie
ts en daar werden de andere
lof legt man
oor poging
ot doodslag
wee jaar op
an een medewerker
lEN HAAG/TERNEUZEN -
en 35-jarige inwoner van Ter-
tuzen is door het Gerechtshof
Den Ha:ig veroordeeld tot
*ee jaar gevangenisstraf, om
it hij begin vorig jaar probeer-
een plaatsgenoot dood te
chieten.
lij had de man eerst bedreigd in
»n discotheek en had daarna
chietend bij diens vriendin aan-
ïbeld. Vervolgens reed hij naar
et huis van de ouders van het
lachtoffer en schoot door de
leur. De schoten misten de man,
Ie achter de deur stond, maar
et.
let Gerechtshof heeft blijkens
et vonnis een radicaal andere
isie op de zaak dan de recht-
ank in Middelburg, die de man
njsprak van de poging tot
oodslag wegens gebrek aan be-
ijs. De rechtbank legde de man
Heen een korte voorwaardelij-
straf op wegens bedreiging
an het slachtoffer in de disco-
teek.
Iet hof vernietigde de uitspraak
an de rechtbank. Volgens het
of is wel degelijk voldoende be-
ezen dat de 35-jarige man de
ader is van de poging tot le-
ensberoving.
partijen dan mee geconfron
teerd. Een Regiovisie moet wor
den opgesteld als onderdeel van
een planologische procedure en
dient als basis voor een verdere
uitwerking van het streekplan.
In de Regiovisie wordt uitge
gaan van een overgangsgebied
tussen de Vroongronden en de
landbouwgronden in het lager
gelegen poldergebied. De hui
dige Hogezoom ligt midden in
dat gebied. De grens tussen dit
terrein met de bestemming na
tuurontwikkeling en de polder is
een nieuwe reereatie-verdeel-
weg. Deze recreatie-verdeelweg
begint al ten zuiden van Scha-
rendijke, waar hij dient als rond
weg om het recreatieverkeer uit
het dorp te houden. Vervolgens
gaat het tracé - zo veel mogelijk
over bestaande wegen - over de
Lagezoom naar Haamstede en
ten zuiden van Haamstede naar
de aanzet van de stormvloedke
ring.
Buffer
Ook het gebied rond het slot
Moermond noordoostelijk van
Renesse moet dienen als over
gangsgebied. Het is nu nog een
buffer tussen het dorp en het
agrarisch gebied maar dreigt te
versnipperen en volgebouwd te
worden. In de Regiovisie is op
die plaats een nat parkachtig ge
bied voorzien in combinatie met
de golfbaan. Tevens zouden
daar een of meerdere waterbek
kens aangelegd kunnen worden,
eventueel ten behoeve van de
landbouw.
Rondom een aantal recreatiege
bieden en om Nieuw-Haamstede
legt de Regiovisie een zoge
naamde harde grens. Dat wil
zeggen dat uitbreiding er in ie
der geval niet in zit. Het geldt
overigens voor recreatie in het
algemeen. De Regiovisie meldt
daarover dat er geen ruimte
meer is voor uitbreiding in de
Kop van Schouwen. Alleen voor
verplaatsing van campings is
nog ruimte voorzien, tussen
Westenschouwen en de aanzet
van de stormvloedkering.
In de Burgh- en Westlandpolder
ten zuiden van de Serooskerkse-
weg komen volgens de Regiovi
sie zogenaamde natuur- en agra
risch gerichte recreatievormen.
Bijvoorbeeld een kinderboerde
rij in een fraaie historische boer
derij in het gebied.
Bij de aanzet van de Brouwers-
dam moet heel wat veranderen
ten opzichte van de bestaande
situatie. Wat er precies moet ge
beuren staat niet in de Regiovi
sie, maar er liggen duidelijke
kansen voor verbetering van de
recreatiemogelijkheden.
Sommige onderdelen van het
plan zijn bedoeld als versterking
van de natuurwaarden. Zo
wordt waar dat mogelijk is - en
dat zijn nog maar weinig plaat
sen omdat al op veel plaatsen
bebouwing in de weg staat - ge
streefd naar een samenhang tus
sen de verschillende gebieden
(duinen, bos. vroongronden. pol
ders). Aan de andere kant moet
het natuurbelang ook een veer
laten. In de Regiovisie wordt ge
pleit voor meer fietsvoorzienin-
gen, ook in het Beschermd Na
tuurgebied.
Hoge kosten
Duidelijk is wel dat uitvoering
van het plan zoals dat in de Re
giovisie omschreven staat heel
wat geld kost. Gedeputeerde Ne-
derhoed stelt dan ook onom
wonden dat het plan niet door
gaat als in de Kop van Schou
wen geen zogenaamd Strate
gisch Groenproject (SGP) komt.
In de landelijke Structuurnota
Groene Ruimte wordt een aan
tal van deze SGP's genoemd.
Zeeland heeft er geen, maar pro
beert er - in overleg met de an
dere provincies - één binnen te
halen. Er zijn er nog twee te ver
delen. Indien de Kop van Schou
wen inderdaad SGP wordt,
komt er ook flink wat subsidie
geld vanuit Den Haag naar
Schouwen.
van een medewerkster
MIDDELBURG - Een 69-jarige inwoner
van Hansweert en zijn 28-jarige schoon
zoon zijn door de politierechter in Mid
delburg tot een voorwaardelijke boete
van 250 gulden met een proeftijd van
twee jaar veroordeeld voor het afzagen
van een aantal boomtakken van een zil
verberk, die de tuin van de buurman van
de Hansweertenaar sierde. Zij deden dat
toen de woning leeg te koop stond.
„Een mooie boom", vond politierechter
mr A. M. Janssens-van Kampen, terwijl zij
een foto uit het dossier bestudeerde. „Ik
vind van niet", antwoordde de verdachte.
die klaagde dat de berk de zon uit zijn wo
ning en tuin wegnam en jaarlijks een
vracht bloesem en dorre bladeren in zijn
tuin. zijn vijver en zijn dakgoot liet neer
dalen. Hij zei vijfjaar lang met zijn buur
man overhoop te hebben gelegen van
wege de boom.
Toen buurman verhuisd was had hij de
makelaar die bij de verkoop van het pand
bemiddelde, gevraagd of hij de boom
mocht kappen, maar deze had het verzoek
afgewezen. Daarop besloot hij de steen
des aanstoots drastisch onderhanden te
nemen. Toen zijn schoonzoon bezig was
takken af te zagen, waarschuwden omwo
nenden de politie. De boom was toen al
dusdanig verminkt dat de eigenaar be
sloot hem te kappen.
De eigenaar had een deskundige in de arm
genomen om de schade te laten vaststel
len. Die kwam tot een bedrag van 3200 gul
den.
De eigenaar heeft het pand intussen ver
kocht. maar hij kon niet aantonen dat de
waarde ervan was verminderd door het
kappen van de berk. Overigens had hij op
de strafzitting niet meer dan.1500 gulden
kunnen claimen.
Omdat in een strafzaak de hoogte van de
schade eenvoudig moet zijn vast te stel
len. werd de benadeelde geadviseerd zijn
recht elders te halen.
sn onze verslaggeefster
ORSSELE - Het Openbaar Li-
baam Afvalstoffenverwijde-
ing Midden- en Noord-Zeeland
)LAZ) en de Afval Verwijde-
ng Zeeuwsch-Vlaanderen
1VZV) beginnen woensdag 1
ecember met de bouw van een
omposteerinstallatie aan de
'uropaweg in het Sloegebied
ij Borssele. In het najaar van
994 moet de installatie in be-
Irijf kunnen worden gesteld,
lan moet binnen afzienbare
ijd de gescheiden inzameling
an groente-, fruit-, en tuinafval
GFT) in Zeeland zijn geregeld
rant het is de bedoeling dat de
nstallatie alle GFT, die nu nog
in het stortvuil terecht komt,
gaat composteren.
A. van der Veer, administratief
juridisch medewerker van het
OLAZ. legt uit hoe het afval bin
nen acht tot tien weken in mooie
korrelige compost moet veran
deren. „We hebben gekozen voor
een aerobe, op hopen composte-
ringsinstallatie met geforceerde
beluchting. Zo heet het offiiceel.
Je moet je daarbij voorstellen
dat het afval in een grote loods
komt te liggen waarin het kli
maat gunstig is voor de organis
men die het spul in compost ver
anderen. Een grote installatie
roert de boel als het ware om
waardoor extra lucht wordt toe-
Advertentie)
Hofman Interieur is representant van de Cachet InterDesign-
collectie en staat voor het mooiste op het gebied van smaakvol,
gracieus, markant en karaktervol tijdloos klassiek.
Lange Noordstraat 25, 4331 CB Middelburg, Tel. 011110-12943
gevoegd. Daardoor verloopt het
composteringsproces vlugger en
optimaal."
Afzet
Voor de installatie hebben
OLAZ en AVZV een terrein van
vier hectare aangekocht. Onge
veer 2,'5 hectare daarvan zal wor
den bebouwd. Voordat het GFT
in de installatie komt, wordt het
opgeslagen in een ontvangsthal.
Als het eenmaal gecomposteerd
is. kan het naar een opslagruim
te, vanwaaruit het op de markt
kan worden afgezet.
De installatie is berekend op
45.000 ton GFT per jaar. waar
voor ook een vergunning is ver
leend. Daaruit zal naar schat
ting 20.000 ton compost ont
staan, die weer zonder bezwaar
in het milieu kan worden ge
bracht.
De firma Verstraeten en Ver-
brugge Milieubeheer uit Terneu-
zen gaat de installatie exploite
ren. Volgens Van der Veen ko
men er drie tot vier arbeids
plaatsen bij kijken, als de instal
latie eenmaal draait.
De compostfabriek gaat 20 mil
joen gulden kosten, geld dat uit
eindelijk door de burgers via de
reinigingsrechten moet worden
opgebracht. Per 1 januari 1994
zijn de gemeenten verplicht het
afval gescheiden in te zamelen
maar dat tijdstip is uitgesteld
totdat de installatie in bedrijf is.
De gemeenten blijven verant
woordelijk voor de inzameling.
Vrijwillig gaat Tholenaar Michael Staub (19) als VN-soldaat een halfjaar naar het voormalige
Joegoslavië. foto Willem Mieras
van onze verslaggever
THOLEN - Tijdens zijn oplei
ding heeft hij films gezien
met 'lijken en opengereten
borstkassen en zo', zegt de 19-
jarige Tholenaar Michael
Staub achteloos. Sommige
van zijn maten werden lijk
bleek, maar hem deed het
niet zo veel. De dienstplich
tige Verbindingsdienst-sol
daat gaat een half jaar vrij
willig naar het voormalige
Joegoslavië. Maandag 29 no
vember neemt hij om half
tien 's ochtends het vliegtuig.
Echt veel gevaar hoeft hij
niet te lopen. Denkt hij.
„Van de Verbindingen is daar
maar één militair overleden.
Een sergeant. Maar dat was
zijn eigen schuld. Hij was met
zijn jeep van de verharde weg
af gegaan en op een mijn gere
den. En dat mag niet, op on
verharde wegen rijden."
Het is vooral een kwestie van
jezelf aan de regels houden,
meent de 19-jarige. Nooit al
leen de straat op. En als je op
een mijnenveld blijkt te
staan, gewoon dezelfde weg
terug lopen. „Dan ben je rela
tief veilig. Maar er kan na
tuurlijk altijd een granaat
naast je ontploffen."
Michael - lang en mager, ge
millimeterd haar en dito snor
- gaat dienen in een verbin
dingscentrum van de Ver
enigde Naties in Busovaca,
een plaatsje ten noordwesten
van Sarajevo. Of Busovaca
een dorp is of een grote stad.
weet hij niet. „Op de kaart is
het nogal een grote stip, dat
wel." Het plaatsje is nu in Bos
nische handen. „Maar in sep
tember is er nog hevig gevoch
ten. En dat kan iedere minuut
weer gebeuren."
Geen vrede
De Tholenaar gaat geen vrede
stichten. Daar gelooft hij niet
in. Het probleem is te inge
wikkeld. heeft hij tijdens zijn
vier maanden durende oplei
ding in Ossendrecht geleerd.
„Het gaat om drie partijen die
al zo lang met elkaar vechten.
Aan het begin van de eeuw zat
het daar al fout."
Michael gaat voor het avon
tuur, Hij moest in dienst en
wilde niet elke avond in de
kroeg hangen. Dat heeft hij
ook tegen de psycholoog in
Amsterdam gezegd, met wie
vrijwillige Joegoslavië-gan-
gers moeten praten. „Het
avontuur is ook voor anderen
een drijfveer", verklaart hij.
Wat hij voor spannends ver
wacht, weet hij niet. Op ge
vechten zit hij niet echt te
wachten. „Ik ben er nog niet
geweest. Ja. wel eens op
vakantie, vijf jaar geleden.
Maar niet in oorlogstijd. Dus
weet ik ook niet wat ik kan
verwachten."
Verbindingen
Als soldaat van het Neder
lands-Belgische transportba
taljon van de VN gaat hij in
Busovaca verbindingen on
derhouden tussen verschil
lende VN-troepen. Via com
puters. telexen, telefoons en
radio. Zenuwachtig is hij niet.
„Het verbindingscentrum in
Busovaca is nog nooit bescho
ten."
Michael woont sinds een aan
tal maanden bij zijn 17-jarige
vriendin Angelica Slabbe-
koorn en haar ouders. „Hij
komt gewoon terug", her
haalt Tens. Angelica's moe
der. verdacht vaak. Zij is wél
zenuwachtig. Angelica houdt
zich stil. Ze speelt aan tafel
met een 'game-boy'. een
draagbaar computerspelletje.
„Wat ik er van vind dat hij
gaat? Ik vind het niet erg. An
ders had ik geen verkering
met hem genomen."
Dit kaartje toont onder meer de
gebieden waar volgens de Re
giovisie Schouwen-vvest na
tuurontwikkeling kan komen.
Verder is de nieuwe recreatie-
verdeelweg tussen Westen-
schouwen en Scharendijke in
getekend. De ingetekende ge
bieden voor verblijfsrecreatie
mogen niet groter worden om
verdere aantasting van de na
tuur tegen te gaan.
Een werkneemster in de suikerwarenfabriek Gebroeders Verduijn
B. V. in Breskens. foto Charles Strijd
van onze verslaggever
BRESKENS - De eerder aange
kondigde elf gedwongen ontsla
gen bij suikerwarenfabriek Ge
broeders Verduijn BV in Bres
kens per 1 januari 1994 gaan
voorlopig niet door. De bedrijfs
leiding ziet kans de maatregel
uit te stellen tot 30 juli, of moge
lijk zelfs in z'n geheel af te bla
zen. Alle ontslagprocedures zijn
inmiddels stopgezet. Het gewij
zigde beleid volgt op het onver
wacht aantrekken van de vraag
naar de zogeheten tella-produk-
ten in Oost-Europa.
Rond de zomervakantie zag het
er nog somber uit voor de Neder
landse snoepfabrikanten. De
vraag naar (onder meer) Fruit-
tella in Oost-Europa stagneerde
en mede onder invloed van een
sterke concurrentie uit Duits
land en Frankrijk zag Verduijn
de verkoop snel teruglopen. De
ze situatie noodzaakte de be
drijfsleiding begin deze maand
te besluiten de produktie in
Breskens op een lager pitje te
zetten. Elf mensen werd ontslag
aangezegd. De Voedingsbond
FNV ging akkoord en begon met
de directie aan het opstellen van
een sociaal plan.
In de afgelopen week is de situa
tie 'geheel onverwacht' gekeerd
ten gunste van Verduijn en het
moederconcern Van Melle in
Breda, verklaart concerndirec
teur E. van Dijk de plotselinge
koerswijziging. „Er schijnt nu
weer meer licht door de tunnel.
Dat illustreert in wat voor een
ongewisse markt wij opereren.
De situatie in Oost-Europa valt
niet te vergelijken met Neder
land, waar de handel volgens
een gestructureerd systeem ver
loopt. In landen als Polen en
Rusland ben je afhankelijk van
golfbewegingen, die zeer nauw
samenhangen met factoren als
devaluatie van de geldwaarde
en de hoogte van de belastin
gen."
Van Melle werkt in Oost-Europa
met enkele tientallen afnemers.
„Plotseling worden nu weer be
stellingen geplaatst en dus heb
ben wij iedereen nodig om aan
die stijgende vraag te kunnen
voldoen. We zijn in die gebieden
nog aan het pionieren. Op een
dergelijke basis blijft het moei
lijk de juiste marktinschattin-
gen te maken", aldus Van Dijk.
De concerndirecteur verwacht
begin april volgend jaar meer in
zicht te hebben in de ontwikke
lingen in het voormalige Oost
blok Dan wordt ook duidelijk of
de elf personeelsleden uit Bres
kens alsnog moeten vertrekken.
De voorlopige nieuwe datum
voor het gedwongen ontslag is
geprikt op 30 juli.
Kiezen
Van Dijk erkent dat de onzekere
situatie waarin de betrokken
medewerkers tot die tijd moeten
leven, weinig plezierig is. Het is
volgens de huidige omstandig
heid echter kiezen uit de minste
van de twee kwaden. „In de tus
senliggende periode gaan we
hard werken om de markt in Po
len en Rusland verder te verove
ren. Alleen op die manier kun
nen we fluctuaties als deze op
vangen."
De Voedingsbond FNV is ver
heugd over het opschorten van
de ontslagen. Districtsbestuur
der mevrouw E. Slob beklem
toont evenwel dat daarmee 'het
probleem van de afbrokkelende
vraag' nog niet is opgelost. De
bond wil de windstilte gaan ge
bruiken om een alternatieve op
lossing te zoeken voor de ge
dwongen ontslagen.
De concentratie van de tella-
produktie naar de Van Melle-
vestiging in Weert gaat overi
gens volgens plan door. Van Dijk
gaat er vanuit dat in 1995 een be
gin wordt gemaakt met de over
heveling van deze produktielijn
vanuit Breskens naar Weert.
Ook moet Verduijn zeer waar
schijnlijk de toffee's afstaan aan
het zusterbedrijf. Daarentegen
wordt de vervaardiging van wi-
negums en zuurtjes in Breskens
uitgebreid en verbeterd.
van een medewerkster
MIDDELBURG - De politie
rechter in Middelburg heeft
vier pierenstekers uit Tholen,
Sint-Annaland en Bergen op
Zoom voor spitten op een mos
selperceel veroordeeld tot boe
tes van 250 gulden en verbeurd
verklaring van ieders riek. Zij
hadden veertien vierkante me
ter van het perceel op de slikken
van de Dortsman bij Stavenisse
omgespit. Er lagen geen mos
sels op omdat deze schelpdieren
vorige winter schaars waren.
De mannen, allen» ervaren zee-
aasspitters. werden 29 januari
betrapt terwijl zij binnen de ba
kens van een perceel naar wor
men zochten. Een 45-jarige Tho
lenaar, die al vaker was veroor
deeld voor illegaal spitten en net
een gevangenisstraf van drie we
ken voor dit delict had uitgeze
ten. zei tegen de politieman die
hem aansprak: „Ik ben net twee
dagen vrij: ik ben toch niet gek
om op een perceel te gaan
spitten De man hield op de
zitting van de politierechter vol
dat hij in een geultje had gespit
waar nooit een mossel ligt.
De politieman getuigde op de
zitting dat alle bakens van het
perceel op hun plaats stonden,
zodat er geen twijfel bestond dat
het viertal fout was. Hij zei dat
de Tholenaar er heel goed van op
de hoogte was dat het geultje bij
het perceel hoorde, omdat hij de
man zelf een kaart van het ge
bied had gegeven. Bovendien
stond op de dijk een bord met
een kaart van de slikken, waar
op de mosselpercelen blauw wa
ren ingekleurd.
Officier van justitie mr J J. A.
Groen eiste tegen de Tholenaar
twee weken gevangenisstraf
waarvan een week voorwaarde
lijk en betaling van 200 gulden
schadevergoeding. Tegen een 36-
jarige man uit Bergen op Zoom
luidde de eis 600 gulden waarvan
300 voorwaardelijk plus betaling
van 250 gulden schadevergoe
ding. Een 45-jarige man uit die
stad hoorde 500 gulden waarvan
200 voorwaardelijk eisen, gekop
peld aan een schadevergoeding
van 150 gulden. Tegen een 61-ja-
rige inwoner van Sint-Annaland
werd bij verstek 250 gulden
boete geëist. Hij had al honderd
gulden aan de mossel kweker be
taald voor zijn aandeel in de
schade. De officier benadrukte
dat spitten een perceel voor lan
ge tijd onbruikbaar maakt.
Getij
Raadsman mr E. M. Moes stelde
dat de putten in het perceel wel
weer verdwenen zouden zijn als
het getij er een paar keer over
heen was gegaan. Hij vond dat er
helemaal geen schade was ont
staan als er binnen afzienbare
tijd geen mossels zouden wor
den gekweekt. Bovendien vond
hij de vergoeding voor het ver
nielde oppervlak, vijftig gulden
per vierkante meter, in geen ver
houding staan tot het dubbeltje
per kwadraatmeter waarvoor de
mosseltelers de percelen huren.
Hij wist politierechter mr A. M.
Janssens-Van Kampen ertoe te
bewegen de vergoedingen uit de
straffen te schrappen.
Brouwershavense Gat
Scharendijke
Ellemeet
Nieuw-
Haamstede
SCHOUWEN
Haamstede.
Recreatie-
verdeelweg
Westenschouwer
Burghsluis
Natuurontwikkeling
woongebieden Verblijfsrecreatie
Serooskerke
^plaats in het Sloegebied waar volgende week wordt begonnen met de bouw van een composteerin-
tellatie. foto Willem Mieras
