Bus en trein moeten beter
OCCASIONS
Salman Rushdie bezoekt Nederland
250 BOVAG
Informatiespedalist of
Mediathecaris1
J&
f
kleintjes
Oorzaak ramp Franse snelweg nog raadsel
Oude ruimtespullen Russen onder hamer
Kamer legt minister Maij vuur aan de schenen
alarissen
irecteuren
liet gekort
erscherpte
ancties
Egen Libië
kunst cultuur
15 Vm 21
Boekhandel toekomstige
informatieverstrekker
gen toe zon
Bewolkt, af en toe regen. Na de middag
„«klaringen. Vannacht perioden met
regen. Krachtige zuidwesten wind.
Maximum temperatuur 9 graden.
236e jaargang no. 267
frijdag 12 november 1993
I
Opga
advertenties per telefoon:
01184-84321
of schriftelijk te zenden aan;
advertentie-afdeling PZC
Postbus 18, 4380 AA Vlissingen
finister Maij-Weggen
EN HAAG (GPD) - Het inleve-
n van salarisverhogingen in
k economisch moeilijke tij-
ai is kennelijk alleen iets voor
trknemers. Directeuren ont
togen vorig jaar gemiddeld
nstijging van het basissalaris
u5,3 procent, een kwart meer
in de gemiddelde loonstij-
ig. De gemiddelde directeur
irdient 205.000 gulden vast
las 50.000 bonussen. Eén op
vier heeft bovendien een aan-
lenoptieplan met een gemid-
ilde waarde van bijna drie
ch hebben de directeuren ook
tere tijden gekend. Want de
middelde salarisgroei onder
izegroep vlakt wat af, zo meldt
[Nederlands Centrum van Di-
cteuren en Commissarissen
CD). Eén op de vijf directeu-
iheefthet afgelopen jaar geen
arissüjging gehad, blijkt uit
5 onderzoek van de NCD en
(adviesbureau Hay Manage
nt Consultants.
im 85 procent krijgt een on-
itenvergoeding van gemideld
(gulden per jaar. Veertien
<ent is bovendien commissa-
bj een bedrijf voor een tarief
ilSOO gulden per dag.
nonze correspondent
ISHINGTON - De Verenigde
lies hebben donderdag beslo-
lot verscherping van de eco-
mische sancties tegen Libië,
(regime van kolonel Khadafi
rdt zo gestraft voor de weige-
eom twee mannen uit te le
en, die door Groot-Brittan
en de VS worden verdacht
de bomaanslag op het Pa-
jm-vliegtuig dat in december
^neerstortte bij het Schotse
Lockerbie.
besloot met
.stemmen voor en vier onthou
den tot de sancties, die op 1
fember ingaan, maar schrok
voor een olie-embargo dat
echt zwaar zou treffen,
W-Veiligheidsraad riep op
bestaande luchtvaart-
te verscherpen. Libi-
je bezittingen in het buiten-
jdïorden bevroren, maar niet
inkomsten uit de verkopen
olie, gas of landbouwpro-
Ireigbrieven
Vhite Power in
nid-Holland
(ANP) - In Dor-
Papendrecht, Slie
pt en Alblasserdam zijn
opgedoken met bedrei
gde en discriminerende tek-
De brieven, die met White
Nrzijn ondertekend, zijn ge-
aan twaalf allochtone
f®oen. De gezinnen hebben
de politie aangifte gedaan.
^ft officier van justitie
van Zon donderdag mee-
!=ens Van Zon vertonen de
even verschillen met de ge-
wftendie eerder deze week in
(Brabantse Waalwijk opdo-
officier wil in het belang
J'net onderzoek dat naar de
,eomst van de brieven loopt,
ingaan op de vorm en
fooa ervan.
DEN HAAG (GPD) - Minister
Maij-Weggen (verkeer en water
staat) moet van de Tweede Ka
mer alles op alles zetten om de
kwaliteit en het gebruik van het
openbaar vervoer te verbete
ren. De Kamer vreest anders dat
mensen massaal overstappen
naar de auto. Ook moet de mi
nister haar vervoers- en ver
keersplannen bijstellen om
vooral de sterke toename van
hetvrachtverkeer te kunnen
opvangen.
Dat bleek gisteren tijdens het
debat, over de begroting van ver
keer en waterstaat dat voorna
melijk in het teken stond van de
volgens de Kamer slechte toe
stand in het openbaar vervoer.
Coalitiegenoot PvdA trok daar
bij niets in van de al eerder
geuite kritiek op Maij dat zij het
stads- en streekvervoer de ko
mende jaren 'onverantwoorde'
bezuinigingen oplegt. „Als we
niet oppassen, gaat straks in het
openbaar vervoer het licht uit",
aldus PvdA-woordvoerder Van
Gijzel.
Ook de overvolle treinen en de
aangekondigede forse tariefs
verhogingen bij de NS, is de
PvdA - daarin gesteund door alle
partijen behalve Maij's eigen
CDA - een doorn in het oog. De
bewindsvrouw vindt de kritiek
echter onterecht, omdat zij in
het openbaar vervoer juist fors
aan het investeren is in nieuwe
wegen, spoorlijnen en nieuw ma
terieel. Gelijktijdig moeten de
rijkssubsidies naar beneden.
Dat kost pijn. „maar het zieke
openbaar vervoer ligt op de ope
ratietafel en zal daarna een beter
gezicht krijgen", aldus Maij.
Brandweerlieden aan het werk temidden van de wrakken.
Van onze correspondent
PARIJS - De oorzaak van de ramp op de
autosnelweg AIO ten noorden van Bor
deaux, die woensdagavond aan vijftien
mensen het leven kostte, staat nog niet
vast. De Franse minister van transport
Bernard Bosson heeft gisteren een com
missie ingesteld die de exacte toedracht
vast moet stellen van het ongeval, waar
bij veertig personenauto's en zes vracht
wagens betrokken waren.
De vuurzee lijkt niet, zoals eerder aange
nomen, veroorzaakt te zijn door het
leeglopen van de tank van een gekantelde
tankwagen. De betreffende auto was na
melijk leeg. De serie ontploffingen en de
daarop volgende brand lijkt te zijn veroor
zaakt door lekgeslagen benzinetanks van
de tientallen personenauto's, waarvan er
met veel te hoge snelheid op de ravage in
reden.
Reddingswerkers hadden gisteren een
groot deel van de dag nodig om de 46 uit
gebrande wrakken op te ruimen. Pas aan
het begin van de avond was de AIO weer in
beide rijrichtingen bruikbaar. Van de vijf
tien veelal geheel verkoolde slachtoffers
foto Derrick Ceyrac/AFP
waren er gisteravond pas enkele geïdenti
ficeerd.
De Franse groenen grepen de ramp aan
om te pleiten voor een radicale wijziging
van het verkeersbeleid. Dagelijks rijden er
ruim 18.000 tankwagens met gevaarlijke
stoffen over de Franse wegen.
Minister Bosson riep automobilisten op
het gaspedaal wat minder diep in te druk
ken. Dagelijks komen gemiddeld 25 men
sen om bij ongelukken. Frankrijk staat
met bijna 10.000 verkeersdoden per jaar te
boek als een van de verkeersonveiligste
landen van Europa.
De moeilijkheden bij de NS zijn
vooral een gevolg van de reorga
nisatie en de enorme groei van
reizigers in de afgelopen tijd. Na
1996 is de toestand bij de NS vol
gens de minister weer normaal.
Tot die tijd accepteert de minis
ter dat treinreizigers weer terug
gaan naar de auto. Volgens Van
Gijzel blijkt daaruit dat het be
leid 'gefaald' heeft. De PvdA'er
kreeg de Kamer achter zich door
de minister te vragen met extra
maatregelen te komen om het
gebruik van het openbaar ver
voer opnieuw te stimuleren.
Ook verwijt het kamerlid Maij
dat zij zich achter 'de brede rug
van de minister van financiën'
verschuilt bij het verdedigen
van de noodzaak om te bezuini
gen op het stads- en streekver
voer. Bovendien is de kritiek van
de PvdA niet nieuw - zoals de mi
nister beweert -. ook andere ja
ren is de bewindsvrouw al ge
waarschuwd voor de gevolgen
van besparingen op bus. tram en
metro.
De Kamer sprak zich op voorstel
van Wolfensperger (D66) una
niem uit voor een aanpassing
van de verkeers- en vervoers
plannen om de doelstellingen,
zoals minder milieuvervuiling,
te halen. Met name de grote
groei van vrachtwagens werkt
hierbij als 'stoorzender'. In het
voorjaar moet de minister hier
toe met concrete maatregelen
komen.
De kritiek uit de Kamer op de
nieuwe carpoolstrook langs de
Al. wees Maij van de hand. Dat
er meer en langere files worden
gemeten, komt door een nieuw
electronisch systeem. De extra
files die zijn ontstaan, zijn een
gevolg van kleine ongelukken.
Over enige tijd is pas te zeggen of
de strook succesvol is. aldus
Maij.
zie ook pagina's 2 en 9
Slachting bij
aanval Tamils
COLOMBO (AP) - Tamil-rebel-
len hebben donderdag een le
gerbasis aan de Lagune van
Jaffna in het noorden van Sri
Lanka veroverd en daarbij
meer dan 200 soldaten en matro
zen gedood.
Het gaat om een van de belang
rijkste overwinningen voor de
rebellen sinds jaren. Een woord
voerder zei dat de aanval was be
doeld om te voorkomen dat het
leger het schiereiland Jaffna, dat
in handen van de rebellen is, om
singelt.
DEN HAAG (ANP) - De door
Iran veroordeelde Britse schrij
ver Salman Rushdie heeft van
maandag tot en met donderdag,
en aanvankelijk in het diepste
geheim, een bezoek aan Neder
land gebracht. Verschillende
instellingen hadden dit moge
lijk gemaakt.
De auteur sprak met de minis
ters Kooijmans van buitenland
se zaken en D'Ancona van cul
tuur. Zij zouden Rushdie op
nieuw hun steun hebben toege
zegd om het Iraanse doodvonnis
ongedaan te maken.
Gestraft
Hij moet volgens Iran worden
gestraft voor zijn boek 'De Dui
velsverzen'. dat beledigend voor
de islam wordt geacht.
Rushdie ontmoette verder de
kamervoorzitters, parlementa
riërs en burgemeester Van Thijn
van Amsterdam. Ook schrijvers
als Harry Mulisch, Adriaan van
Dis en Margriet de Moor spraken
met Rushdie.
Gesprek
Verder had de bedreigde schrij
ver een gesprek met de voorzit
ter en algemeen secretaris van
de Raad voor de Kunst. Volgens
een woordvoerder van deze or
ganisatie benadrukte Rushdie
in dat gesprek dat vrijheid van
kunst en meningsuiting een al
gemeen belang is en geen kwes
tie rondom zijn persoon.
„Geconstateerd werd dat het ze
ker geen zaak is van een botsing
tussen culturen, maar een strijd
tussen universele waarden en
een achterwaarts gericht funda
mentalisme", aldus de woord
voerder.
Tevreden
Donderdagochtend toonde
Rushdie zich tijdens een zwaar
bewaakte persconferentie in
Amsterdam zeer tevreden over
het bezoek. Maar hij noemde het
een „schande en een belediging
voor het westen" dat hij als bur
ger van het ene Europese land
alleen een bezoek kon brengen
aan een ander Europees land als
er een „enorm veiligheidscircus
omheen wordt gebouwd, uit
angst voor het terrorisme van
Iran".
Rushdie zei in Amsterdam op
nieuw dat hij hoopte dat er snel
een eind komt aan zijn lijdens
weg. „Dan kan ik me eindelijk
weer helemaal wijden aan het
schrijven." Op de persconferen
tie werd verder de oprichting
van een Nederlands steunco
mité voor Rushdie bekendge
maakt.
BRLIJN (DPA) - Het veilinghuis Sotheby's gaat volgende
Oaand voor de eerste keer voorwerpen uit de Russische ruimte-
JJrt verkopen.
eerste vork die geschikt was voor gebruik in het heelal komt
onder de hamer, maar ook de eerste brief die vanuit de ruimte is
Jjstuurd. Het gaat hierbij om een schrijven uit 1969 van het
™®teschip Sojoez 5 aan Sojoez 4. Sotheby's hoopt ook maange-
teente te kunnen verkopen dat de Luna 16 in 1970 naar de aarde
racht. Een zeldzaamheid is het ruimtepak van kosmonaut Ale-
xej Leonov, die daarmee in 1965 als eerste mens in het heelal
wandelde. De bijzondere kledij moet tussen de vijftig- en hon
derdduizend gulden opbrengen.
De voorwerpen komen uit collecties van particulieren en staats
bedrijven. De veiling moet de historische overblijfselen van bijna
veertig jaar Sovjet-ruimtevaart voor het nageslacht redden, al
dus Sotheby's tijdens de presentatie in Berlijn. De verkoop is op
11 december in New York.
Ontdek op onze voorlichtingsdag de wereld van
informatie in schrift, beeld, geluid en chip.
Zaterdag 13 november 9.30-15.00 uur,
informatieronden om 10.00 en 13.00 uur.
Prof. Cobbenhagenlaan 13. Tilburg, tel. 013-635250.
Vraag de krant 'Informatiekunde' aan.
Hogeschool
Midden-Brabant
Schrijver-filmmaker Eric de Kuyper (foto ivas altijd al gefascineerd
door poppentheater. In Antwerpen getuigt hij van zijn jeugdliefde
met een tentoonstelling van kijkdozen. Verder in de bijlage Kunst
Cultuur: Dordrechls Museum toont zoektocht van schilder Piet
Ouborg bedenkelijk brouiosel van Tessa de Loo Hella Haasse
in het Letterkundig Museum kroniek van een joodse familie
Marten Toonder geeft zijn lezing van de oorlog sombere levens
visie van Kristien Hemmerechts brutale varkens in jeugdboek
Discordia viert feest in de Antwerpse Bourlaschouwburg
Roivwen Hèze, een Limburgse feestband Nederlandse barok in
de schijnwerper Dansz verhaalt met beioegingen Kuiperspoort
tussen illusie en moraal uit-agenda. exposities, filmwijzer.
Van Breukelen
PSV heeft nog een troef in de
hand. Gisteren bereikten de
Eindhovenaren de vierde ronde
van het bekertoernooi. Na een
snelle 0-2-achterstand tegen
Sparta, een 2-2 na de officiële
speeltijd en na een verlenging
zonder trefferswas er voor Van
Breukelen een helden
rol in de serie straf- QC
schoppen weggelegd. b w
Opinie: 2; Binnen- en buitenland: 3, 4 en 5;
Financieel: 6; Radio en televisie: 7; Provincie: 9, 10,
11 en 13; Kunst en cultuur: 15, 16, 17, 19, 20 en 21;
Sport: 23, 24, 25 en 27.
Verhaal, film en muziek op CD-i
ROTTERDAM (GPD) - De con
sument koopt in de nabije toe
komst geen boeken, kranten en
CD's meer, maar belt met zijn
computer naar het 06-nummer
van zijn boekhandel. „De boek
handel verandert binnen enkele
jaren immers in dé regionale in
formatieverstrekker. Daar
krijgt de klant alle informatie
die hij wil hebben. Of het nu een
verhaal is, film of muziek".
Chris de Graaf, verkoopmana
ger van A.W. Bruna Uitgevers,
zei dit gisteren in Rotterdam bij
de introductie in Nederland van
de compact disk met digitale vi
deo door Philips. Het Eindho-
vense bedrijf heeft de CD-i. de in
teractieve CD-speler, voorzien
van een extra apparaatje. Met
deze cartridge wordt het moge
lijk ook speelfilms van goede
beeldkwaliteit te tonen. De be
doeling is dat Paramount bin
nenkort drie speelfilms maakt,
waarbij de kijker zelf ook nog
eens kan kiezen uit een bepaald
einde.
Speciale hoek
Inmiddels hebben veertig boek
handelaren een speciale hoek in
de winkel, waar beeld en geluid
op CD in allerlei vormen te koop
is. Volgend jaar zullen het er
honderd zijn, die CD-i, CD-ROM
en software verkopen.
Philips verwacht dat wereldwijd
eind volgend jaar totaal een mil
joen CD-i-spelers a f 1000 zijn
verkocht. Elsevier komt eind
van dit j aar met een CD-i voor de
medische wereld met zeer gede
tailleerde beelden van het men
selijk lichaam.
financiering en/of uitgestelde betaling mogelijk
zeelandhallen goes
vrijdag 12 nov. 14.00-21.00 uur
zaterdag 13 nov. 10.00-17.00 uur
DE GOESE MERKEN DEALERS
verzekeringen zlm
Rushdie was woensdagavond te gast in de woning van burgemeester Van Thijn. Daar was onder ande
ren ook VVD-fractievoorzitter Bolkestein. foto Arthur Bastiaanse/ANP
