M
lardere aanpak discriminatie
Jongeren tegen
komst van méér
buitenlanders
Japans keizerlijk paar in België
Ziekenhuis bezorgt
limons voordeeltje
Stemrecht vrouw
Gereformeerde
terk (vrijgemaakt)
Dagbladpers zoekt nieuwe strategie
om adverteerders binnen te halen
Kooijmans wil eind
aan alle sancties
tegen Zuid-Afrika
Oproep tuinders om
milieu-investeringen
niet uit te voeren
WA-premie voor
automobilist hoger
door SER-advies
binnen- en buitenland
ichtlijn Hirsch Ballin: openbaar ministerie moet eerder vervolgen
dim m ma
VRIJDAG 10 SEPTEMBER 1993
ju HAAG (GPD) - Het open
er ministerie mag geen af-
fehtcnde houding meer aan-
L,n in discriminatiezaken.
I, officier van justitie moet
Lr op eigen gezag optreden.
Irvoor is geen aangifte nodig
Jirdiscriminatie of een aan-
Elsbaar benadeelde. Te den-
l| valt dan aan voor minder-
|Ln bedreigende situaties, of
Briininerende uitingen rond-
Hjportevenementen.
Ilblijkt uit een nieuwe richtlijn
fcriminatiezaken die minister
ichBallin (justitie) in overleg
ff de procureurs-generaal
||t afgekondigd. Volgens de
Ijster moet het openbaar mi-
lerie een geloofwaardige en
life bondgenoot zijn in de
d tegen de discriminatie,
«rechtelijke vervolging
Htregel te zijn.
■erichtlijn staan ook bepalin-
Ivoor de politie. Zo moet bij
Ifel over de vraag of een zaak
«(rechtelijk aangepakt moet
Alen, overlegd worden met
■openbaar ministerie. Van al-
Eangiften en klachten over
Irimïnatie moet de politie
mees-verbaal opmaken, ook
Her geen verdachte bekend is.
Tpolitie moet allert zijn op ele-
Inten van discriminatie in
Irvallen, ook al merken de be
trokkenen dat zelf niet op. Der
gelijke voorvallen moeten in het
dagrapport worden gemeld. Als
een politieagent zelf discrimine
rend optreedt is voortaan naast
een diciplinaire straf, ook straf
rechtelijke vervolging mogelijk.
Als het openbaar ministerie af
ziet van vervolging inzake dis
criminatie moet dat met de ver
dachte, degene die aangifte deed
en de benadeelde worden be
sproken. Daarbij dienen de mo
tieven uitgebreid aan de orde te
komen. In daarvoor gevallen die
daarvoor in aanmerking komen
moet een schadevergoeding aan
de benadeelde worden betaald.
In de richtlijn staan ook straffen
voor discriminatie. De boete die
tegen een persoon wordt geëist
moet minimaal 500 gulden zijn.
Als het gaat om een organisatie
of instelling, minimaal 750 gul
den. Gaat het om een herhaling
van een eerder gepleegd feit of
zijn er meerdere overtredingen
tegelijk, dan gaat de boete om
hoog en volgt gevangenisstraf.
Gaat het om discriminatie bij
sportwedstrijden dan wordt
naast een boete aanbevolen een
korte voorwaardelijke gevange
nisstraf te eisen. Die moet er dan
uit bestaan dat betrokkene zich
tijdens de rust van de wedstrij-
jfSCHEDE (GPD) - Het
[Erents Psychiatrisch Zieken-
k Helmerzijde in Enschede
t staatssecretaris Simons
^voordeeltje van 4,7 miljoen
■den bezorgd door een be
lande lening van 11 miljoen
in tegen een veel lager ren-
lercentage over te sluiten.
Igens de directie hoeft er in de
fendheidszorg geen cent meer
pnigd te worden, als andere
TOingen in het land dit voor
lid zouden volgen,
lit oversluiten van leningen
leen lage rentestand is in het
irijfsleven volkomen nor-
lil", aldus algemeen directeur
I Janssen van Helmerzijde.
n in de de gezondheids-
Jiotesordt daar nauwelijks ge-
Ifean gemaakt, zo is mijn in-
ini
pERDAM (ANP) - Het me-
fendeel van de jongeren tussen
Ito 24 jaar (64 procent) vindt
■er in Nederland geen ruimte
Hvoor méér buitenlanders.
er is hun interesse in de po
llek de afgelopen twee jaar af-
■Domen. Dat blijkt uit het on-
foek Jongeren '93 dat don-
:g in Amsterdam is gepre-
feerd, Het onderzoek is een
jaarlijkse steekproef
raan dit keer 3105 kinderen
Migeren tussen de 6 en 24
hebben meegedaan.
t vermeende ruimtegebrek
volgens de onderzoekers
ts te maken met de houding
jongeren hebben tegenover
tenlanders. Een minderheid
119 procent van de groep 20
parigen ziet niet-Nederlan-
5 als een bedreiging. In de
jfp jongeren van 12 tot en met
iaar is dat 15 procent,
ie oudste groep vindt 34 pro-
it het 'leuk' om met andere
turen in aanraking te komen.
Igens 16 procent van dezejon-
^Waijn buitenlanders een ver-
van de Nederlandse cul-
Jfweede Kamerlid Aad Nuis
|8li voorzitter van de Vaste
percommissie voor wvc,
het eerste exemplaar van
(rapport donderdag in ont-
J&t genomen in de Amster-
fhse discotheek Marcanti Pla-
de partij van Nuis heeft in
"onderzoek de nodige klap-
opgelopen. Het aantal jon-
J tussen de 15 en 19 dat op
'zou stemmen, is in vergelij-
'gmet het onderzoek in '91 af-
den van zijn club, meldt bij de
politie in de eigen woonplaats.
Zo moet bezoek aan de wedstrij
den worden geblokkeerd.
Uit de richtlijn blijkt verder dat
gemeentelijke maatregelen die
discriminatie moeten tegen
gaan en het optreden van politie
of justitie beter bij elkaar moe
ten aansluiten. Dat geldt bij
voorbeeld bij het voorkomen en
bestrijden van geweld tegen ho
mo's en minderheidsgroeperin
gen, discriminatie in de horeca,
de woningsector en bij sporteve
nementen.
Helmerzijde is bezig al zijn lenin
gen tot een totaal bedrag van 50
miljoen over te sluiten tegen het
nu geldende lagere rentetarief.
Overalle uitstaande leningen
gerekend loopt de besparing aan
rente op tot circa twintig mil
joen gulden.
De directie van Helmerzijde
vindt dat de voordelen van deze
besparingen aan de gezond
heidszorg zelf ten goede moeten
komen. „Dat is nu niet het geval.
De lagere rente wordt nu in min
dering gebracht op ons budget",
aldus directeur Janssen.
Volgens hem is dat ook de reden
dat vele instellingen tot dusver
niet veel haast hebben gemaakt
met het oversluiten van lenin
gen.
genomen met 10 procent tot 14
procent. De teruggang onder
jongeren tussen 20 en 24 jaar is
iets minder: van 23 naar i8 pro
cent.
De verschillen bij de andere par
tijen zijn beduidend kleiner. Het
CDA heeft onder de twee groe
pen jongeren de meeste aan
hang. De PvdA en de VVD zijn
na D66 respectievelijk de derde
en vierde partij. De aanhang van
de CD liep terug van 3 naar 1 pro
cent. Als er nu verkiezingen zou
den zijn, zou 51 procent van de
jongeren een stem uitbrengen.
Gezinsleven
Behalve over politiek, kregen de
deelnemers aan het onderzoek
vragen voorgelegd over onder
andere maatschappelijke ont
wikkelingen, televisie (kijken),
consumptie en hun visie op het
leven.
Op de vraag wat de jongeren in
het leven het belangrijkste vin
den. scoorde 'een gelukkig ge
zinsleven' het hoogst. Van de
jongeren van 12 tot en met 19
vond precies de helft dit het
meest waardevolle. In de oudste
groep was dat iets meer: 57 pro
cent. Trouwen is voor veel jonge
ren uit de laatste groep echter
taboe: het huwelijk eindige op
de laatste plaats met 15 procent.
In het rijtje scoorde 'klaar staan
voor andere mensen' goed met
30 procent in beide groepen.
Voor de 'oudere jongeren' was
'jezelf ontplooien' met 36 pro
cent net even belangrijker. Bij
de jongere groep kwam dit pas
op de zevende plaats met 18 pro
cent.
JMEN (ANP) De Generale Synode van de Gereformeerde Ker-
'bijgemaakt) heeft woensdagavond unaniem besloten vrou-
1 stemrecht toe te kennen. Net zoals de mannelijke gemeentele-
"nogen de vrouwen op die manier directe invloed uitoefenen op
.^fkiezingen van ouderlingen, diakenen en voorgangers,
•"historisch besluit", typeerde de praeses van de synode, ds. M.H.
fe, de toekenning van het stemrecht. Hiermee doelt hij op de
jaren van discussie die aan het besluit vooraf zijn gegaan.
Polkerts, rapporteur van een commissie die zich over het
^nstemrecht heeft gebogen, tekent aan dat de kerkeraad, die
gthiannen bestaat, te allen tijde de leiding over de verkiezin-
Mftoudt. Zij bepaalt uiteindelijk wie zich kandidaat mag stellen,
ir zijn mening uitgesloten dat de vrouw in de toekomst ook
Koningin Paola spreekt met keizerin Michiko op de luchtbasis Meisbroek, waar de Japanse gasten arriveerden. foto
BRUSSEL (ANP) - Voor de tweede keer in korte tijd is donder
dag de Japanse keizer Akihito met zijn echtgenote, keizerin Mi
chiko, in Brussel aangekomen. Het echtpaar is vijf dagen te gast
bij de Belgische koninklijke familie, met wie nauwe vrien-
schapsbanden bestaan.
Akihito kwam vorige maand over voor de begrafenis van koning
Boudewijn. Hij kreeg toen in Japanse kranten kritiek omdat de
installatie van de nieuwe regering van premier Morihori Hoso-
kawa, die daags voor de uitvaart in het parlement werd verkozen,
moest worden uitgesteld. De keizer is verplicht de premier en de
regering formeel aan te stellen.
Als kroonprins bezocht Akihito sinds 1953 België vele malen. Hij
werd bij reizen door Europa vaak eerst opgevangen door koning
Boudewijn en koningin Fabiola op het kasteel Laken om te wen
nen aan het tijdsverschil.
Omgekeerd waren Boudewijn en Fabiola zeven keer in Japan,
voor het laatst in 1992. De huidige koning Albert II is er negen
keer geweest, vaak als lid van een Belgische handelsmissie. Le
den van de Japanse keizerlijke familie zijn ook als kind aan huis
in de villa van koningin Fabiola in het Spaanse Motril, waar ko
ning Boudewijn stierf.
Het officiële bezoek, in het kader van een toernee door Europa
met bezoeken aan Italië en Duitsland, duurt vijf dagen. Naast
officiële ontvangsten in Brussel staan toeristische uitstapjes
naar Antwerpen en Bergen op het programma.
ÖJtsdrc
rager mag worden.
DEN HAAG (GPD) - Adver
teerders schatten de kracht
van reclame in de krant ver
keerd in. Ze denken dat dag
bladen slechts goed zijn voor
acties en introducties van
produkten, terwijl door het
gebruik van advertenties ook
een merk kan worden 'opge
bouwd'. Dat zei voorzitter W.
de Pagter van de Nederlandse
Dagbladpers (NDP) donder
dag in zijn jaarrede.
Het advertentievolume in
dagbladen is de eerste acht
maanden van dit jaar met
meer dan tien procent afgeno
men. In de vergelijkbare pe
riode van vorig jaar was de te
rugval nog iets meer dan vijf
procent. „De dagbladen staan
voor de opdracht het adverte
rend bedrijfsleven van hun
unieke kracht te overtuigen",
aldus PZC-directeur De Pag
ter.
De in de NDP verenigde uitge
vers van dagbladen willen het
adverteerders daarom makke
lijker maken bij het dagblad
over de drempel te stappen.
Die stap is nu nog te groot,
vindt Pagter, vanwege het gro
te aantal titels dat op de
markt is. In samenwerking
met organisatie- en adviesbu
reau Leyer en Weerstra wordt
nu bekeken hoe adverteerders
en reclamebureaus beter te
porren zijn voor een dagbla
dadvertentie.
Ook de overheid moet de dag
bladen een handje helpen,
meent De Pagter. „Overheden
die streven naar reclamever
boden ontkennen anno 1993
de mondigheid van het pu
bliek. Bemoeizucht van over
heden is niet te legitimeren, er
is geen enkele behoefte aan.
Elke paternalistische drang
om reclameverboden te intro
duceren, alsof het om vallende
dominostenen zou gaan,
maakt overheden ronduit be
lachelijk", aldus De Pagter.
De NDP-voorzitter maakte te
vens van de gelegenheid ge
bruik om de loftrompet te stre
ken over de persfusiecode die
de uitgevers zelf in het leven
hebben geroepen. De dagbla
duitgevers hebben samen be
sloten geen fusies aan te gaan
die ertoe leiden dat een partij
meer dan eenderde van de to
tale oplage in handen krijgt.
Inlijven
De fusieproblematiek is ui
terst actueel omdat de con
centraties in dagbladland ge
staag voortgaan. Zo maakte
Wegener onlangs bekend Sijt-
hoff te willen inlijven, terwijl
De Telegraaf juist daarvoor de
NDP-voorzitter en PZC-directeur De Pagter vindt dat de dagbladen beter hun best moeten doen
om adverteerders over de drempel te krijgen. foto Herman Pieterse/ANP
Hollandse Dagblad Combina
tie in Noord- en Zuid-Holland
overnam. De Pagter vindt dat,
nu de NDP een eigen fusiecode
is overeengekomen, het parle
ment zich daar beter niet meer
mee kan bemoeien. „Er is door
de bedrijfstak zelf een opening-
gemaakt voor een bevredi
gend einde van een discussie
die meer dan 25 jaar heeft ge
duurd".
De Pagter voerde nog een
tweede punt aan dat de vrij
willige fusiecode van de NDP
zou kunnen bedreigen: het
verbod op horizontale prijs-
kartels dat per 1 juli van dit
jaar is ingegaan. De NDP is
een kartel omdat zij - meestal
jaarlijks - afspreekt met welk
percentage de prijzen van
kranten omhoog mogen. Dit
soort afspraken heeft staatsse
cretaris Van Rooy (economi
sche zaken) nu verboden.
De dagbladuitgevers willen
ontheffing van dit verbod om
dat zij vinden dat zij het Ne
derlandse cultuurgoed be
schermen en voor veelkleurige
persstemmen zorgen. Dit be
lang moet volgens hen zwaar
der wegen dan de wens van de
overheid om kartels open te
breken. Bovendien, aldus De
Pagter, kan er dan een prijzen
oorlog ontstaan. Hij verwees
naar Engeland waar dagbla
den op dit moment met stunt
prijzen proberen The Indepen
dent uit de markt te drukken.
DEN HAAG (GPD) - Minister
Kooijmans (Buitenlandse Za
ken) vindt dat er gehoor moet
worden gegeven aan de oproep
van ANC-leider Mandela om de
internationale sancties tegen
Zuid-Afrika op te heffen. Maar
dat kan alleen in EG-verband
en in VN-verband. Er zijn geen
boycots die Nederland op eigen
houtje voert.
Er zijn nog zes sanctiemaatrege
len tegen Zuid-Afrika van
kracht. In VN-verband is afge
sproken geen wapenhandel met
Zuid-Afrika te drijven en af te
zien van nucleaire samenwer
king. Deze twee sancties verval
len automatisch als de macht in
Zuid-Afrika wordt overgenomen
door een overgangsregering
waarin de zwarte bevolking is
vertegenwoordigd.
De vier resterende sancties zijn
in EG-verband tot stand geko
men. Daarin wordt een verbod
gelegd op militaire samenwer
king, op de uitwisseling van mili
taire attaché's en de leveranties
van materiaal voor leger en poli
tie. Nu het ANC zélf om afschaf
fing van de sancties vraagt, ligt
het voor de hand dat de EG daar
op korte termijn gevolg aan
geeft.
Aan de sanctiepolitiek tegen
Zuid-Afrika is geleidelijk aan
een einde gekomen. Het EG-ver-
bod op de levering van olie aan
Zuid-Afrika werd vorig jaar op
geheven. evenals het verbod op
de invoer van gouden munten
(Krugerrands) en ijzer- en staal-
produkten. In 1991 besloot het
Internationaal Olympisch Co
mité Zuid-Afrika weer toegang
te geven tot de Olympische Spe
len.
Een andere belangrijke stap was
het besluit van de VS in 1991 om
het verbod op investeringen in
Zuid-Afrika te schrappen. Ook
Nelson Mandela benadrukte he.t
belang van investeringen in zijn
land om de wonden van de sactie-
politiek snel te doen helen. Maar
daarvoor is nodig dat het ver
trouwen van buitenlandse finan
ciers in het land groeit. Dat kan
alleen als Zuid-Afrika toegang
krijgt tot leningen.van het Inter
nationaal Monetair Fonds. Dat
wordt nu nog geblokkeerd dooi
de VS.
HONSELERSDIJK (ANP) - De
tuindersbonden in het West-
land hebben hun leden opgeroe
pen een aantal verplichte mi
lieu-investeringen niet uit te
voeren. Volgens de bonden legt
de overheid de tuinbouw maat
regelen op die handenvol geld
kosten, maar geen positief ef
fect hebben op het milieu.
De afdelingen Poeldijk, Honse-
lersdijk, Naaldwijk en Maasdijk
van de land- en tuinbouworgani
satie WLTO en de afdelingen
Naaldwijk en Honselersdijk van
de CBTB hebben zich in een
brief tot hun leden gewend. In
deze gebieden is een belangrijk
deel van de Nederlandse glas
tuinbouw geconcentreerd.
De afdelingsbesturen zijn met
name gekant tegen de Wet mi
lieubeheer en de daaraan gekop
pelde lozingsvergunning. Die
verplicht de tuinders tot inves
teringen die kunnen oplopen tot
meer dan 200.000 gulden, aldus
voorzitter C. Jansen van de
WLTO-afdeling Honselersdijk.
Volgens Jansen is het hele West-
land overtuigd van de noord
zaak het milieu te ontzien.
„Maar we worden verplicht tot
investeringen die geen nut heb
ben. Met de huidige slechte prij
zen zijn die economisch niet ver
antwoord. Dat brengt de be
drijfsvoering van onze leden in
gevaar."
In de brief aan de leden worden
de betreffende maatregelen be
stempeld als onzinnnig. Zo wor
den tuinders verplicht een ver
gunning aan te vragen volgens
de Wet Milieubeheer als er bin
nen een straal van vijftien meter
van hun bedrijf een woning van
derden staat. Een dergelijke ver
gunning kost volgens Jansen
drie- tot tienduizend gulden. „In
de meeste gevallen is de buur
man ook een tuinder die hele
maal geen bezwaar maakt tegen
het betreffende bedrijf. Maar
dan moet er toch een vergun
ning worden aangevraagd."
Andere verplichte maatregelen
zijn: het opvangen van condens-
water dat langs de binnenkant
van de kassen druppelt, het vef-
ven van goten om zinkverontrei-
niging te voorkomen en het ana
lyseren van drainagewater op
bestrijdingsmiddelen. „Alle
maal zaken die zijn bedacht
door ambtenaren vanachter het
bureau, maar die niet bijdragen
aan een schoon milieu. We heb
ben blijkbaar nog maar één god
in Nederland en dat is de milieul-
afgod", aldus Jansen, die vijf
jaar geleden de tuinbouw-mi-
lieuprijs kreeg uitgereikt.
In de bewuste brief worden de le
den opgeroepen de gehekelde
milieu-investeringen niet uit té
voeren „voordat bewezen is dat
zij een positief effect op het mir
lieu hebben".
„Het gaat ons nu nog iets te ver u
op te roepen om geen medeweri
king te verlenen aan het aanvra
gen van een milieuvergunning.
Maar als de overheid haar mi
lieubeleid op korte termijn niet
afstemt op onze mogelijkheden,
zullen wij u alsnog vragen dit te
doen", aldus de brief.
Wisseltruc
van 3,7 ton
EEMNES (GPD) - Een inwoner
van Almere (30) is op de par
keerplaats van een motel in
Eemnes 370.000 gulden armer
geworden.
De man was ingegaan op het
aanbod van twee Duits spreken
de mannen, die Zwitserse fran
ken voor een bijzonder gunstige
koers wilden omruilen tegen Ne
derlandse guldens. De mannen
zeiden de transactie vanwege dé
belastingen graag buiten de
bank om te willen regelen.
Bij het ruilen van de geldkoffer
tjes liet de Almeerder zich nep
pen. Alleen de bovenste laag van
het koffertje met Zwitserse fran
ken bleek uit echte biljetten te
bestaan. Op de rest stond de op
druk 'specimen'. Toen de gedu
peerde dat ontdekte waren de
wisselaars echter al weggereden.
DEN HAAG (ANP) - De WA-pre
mie voor automobilisten zal 9
tot 17 procent worden verhoogd
als de regering een advies van
de Sociaal-Economische Raad
(SER) overneemt. De raad is het
er over eens geworden, dat de
sociale fondsen de kosten van
uitkeringen voor invaliditeit en
bijzondere ziektekosten aan
slachtoffers van ongevallen, en
eventuele nabestaandenuitke-
ringen, mogen verhalen op de
particuliere verzekeraars.
In het advies, dat op 17 septem
ber in de SER wordt behandeld,
worden de opbrengsten van dit
verhaalsrecht geraamd op twee
honderd- tot vierhonderd mil
joen gulden per jaar. De lasten
voor de sociale fondsen die de
aaw, aww en awbz uitkeren, kun
nen door het verhaalsrecht met
0,57 tot 1,14 procent worden yer-
laagd.
Op dit moment kunnen de so
ciale fondsen al proberen om uit
keringen van de werknemers
verzekeringen (Ziektewet, wao
en Ziekenfondswet) te verhalen
op de verzekeringsmaatschap
pij van de dader.
Het hoofdbezwaar tegen uitbrei
ding van het zogenoemde re-
gresrecht, dat het louter een
broekzak-vestzakoperatie is,
gaat niet langer op. meent de
SER. Zo komen de kosten vooral
terecht bij automobilisten, een
groep die niet volledig samen
valt met de werknemers. Boven
dien wordt het met een Neder
lands verhaalrecht mogelijk ook
verzekeraars van buitenlandse
automobilisten aansprakelijk te
stellen.
Werkgever
De eigen werkgever of collega
van een slachtoffer kan slechts
aansprakelijk worden gesteld
bij schade door opzet of bewuste
roekeloosheid, stelt de SER
voor. De verzekeraar wordt in
het algemeen pas aangesproken'
als er sprake is van „schuldaan
sprakelijkheid". Een keuze voor
een ruimere verhaalsmogelijk-
heid via risico-aansprakelijk
heid. wijst de SER van de hand.
Het is nu zaak om met spoed ook
de werkgever een eigen ver
haalsrecht toe te kennen, meent
de SER. Als zijn werknemer
door schuld van een ander ziek
of arbeidsongeschikt wordt,
moet hij immers, krachtens
nieuwe wetten en regelingen,
twee of zes weken het loon door
betalen. het ziekengeld aanvul
len en bij blijvende arbeidsonge
schiktheid een boete betalen
(malus).
Als ingangsdatum van het
nieuwe verhaalrecht noemt de
SER 1 januari 1996. Vanaf die
datum vallen ook ambtenaren
onder de werknemersverzeke
ringen. Bovendien geeft dat de
sociale partners wat tijd voor dë
praktische uitwerking van het
verhaalsrecht.
