Verenigde Naties in zwaar weer
Klapband schrikbeeld chauffeur
II hebt nog
drie dagen om de
telefoon te
pakken en f 15,-
te verdienen.
PZC
PBÏHÜ PrimafQQn
Touringcarreizen relatief veilig
Ombudsman geeft
op veel vragen
geen antwoord
Kiezers willen liefs
drie keer stemmen
op dezelfde dag
opinie en achtergrond
Grote verschillen in discipline onder blauwhelmen
DONDERDAG 9 SEPTEMBER 1993 4
door G. L. J. Huyser,
generaal b.d.
Het is uit de geschiedenis be
kend dat legers tijdens hun
opmars, bezetting of terugtocht
tot roven kunnen overgaan. In
Nederland wordt nog steeds
smalend verwezen naar de vele
fietsen die het Duitse leger tij
dens de terugtocht naar Duits
land meenam uit bezet Neder
land.
Iets 'meepikken' tijdens ge
vechtshandelingen of geduren
de een bezetting kent vele gra
daties. Bekend is het jagen op
souvenirs. Op het Europese ge-
vechtsveld was het Duitse Mau
serpistool een geliefd souvenir
voor de geallieerde troepen. In
de Pacific gold het Samurai-
zwaard als een geliefd verzamel
object.
Ofschoon dit streven de eigen
verzameling te verrijken niet
kan worden getolereerd (en dooi
de geallieerde leiding ook was
verboden) kan men zich deze
souvenirjacht nog wel voorstel
len. Terzijde. De Japanners heb
ben menigmaal de Samurai-
zwaarden die naast het lijk
van een Japans officier werden
neergelegd voorzien van een
valstrik (booby-trap).
Bedenkelijker wordt, het wan
neer de toegeëigende voorwer
pen worden gestolen. De roof
van kunstschatten is daar een
klassiek voorbeeld van. Natuur
lijk zit overal wel iemand die het
verschil tussen mijn en dijn niet
goed kent. Zo herinner ik me dat
een Nederlands soldaat tijdens
een oefening in Duitsland (volle
vredestijd dus) zich een klas
sieke klok had toegeëigend.
De boer eigenaar van de klok
had bij mij aangifte gedaan,
omdat ik zijn boerderij als mijn
commandopost voor de komen
de nacht had uitgezocht. De da
der was gelukkig snel ge
vonden. Ik hoor de jongeman
nog zeggen: „Ik zeg nog zo tegen
die klok dat ie weg moest gaan.
Dat deed ie niet, dus heb ik 'm
maar meegenomen".
Discipline
Nog bedenkelijker wordt het
wanneer diefstal wordt gedoogd,
oogluikend toegestaan of struc
tureel wordt aangemoedigd. Het
tegengaan van dat soort van ver
grijpen, liever gezegd het voor
komen van diefstal, is een kwes
tie van discipline. Eenheden
waarbij bij voorbeeld diefstal,
geslachtsziekte of desertie vee"l
voorkomen, zijn eenheden met
een slechte discipline.
Ik durf zelfs zo ver te gaan dat bij
het structureel voorkomen van
de eerder genoemde misdrijven
de betrokken eenheid vermoe
delijk ook haai- operationele op
dracht niet naar behoren zal
kunnen uitvoeren.
Kortom, het is zelfs van opera
tioneel belang dat militairen
zich naar buiten als goede bur
gers gedragen. In dat verband is
het stuitend te vernemen dat mi
litairen die onder de vlag van de
VN in voormalig Joegoslavië
dienen, diverse civiele misdrij
ven bedrijven.
Handel in narcotica, handel in
militaire uitrustingsstukken, ja
zelfs het verhandelen van le
vensmiddelen met een humani
taire bestemming zijn aan de or
de van de dag. Het Oekraïnse
bataljon profileert zich op dat
gebied het ongunstigst. Het is
bekend dat Oekrainse militai
ren eerst een radio bij een Neder
landse eenheid stalen teneinde
dat verbindingsmiddel vervol
gens vrolijk aan de Serven of de
Kroaten te verkopen. Maar ook
Fransen en andere nationalitei
ten worden in dat verband ge
noemd.
Voor wat betreft Nederland mag
worden gesproken van een gun
stige situatie (wie zegt. er iets van
ons dienstplichtig systeem?). De
daders van enkele lichte vergrij
pen zijn onmiddellijk gestraft en
bovendien naar Nederland te
ruggekeerd.
Bij de Oekraïners is het euvel
hardnekkiger. Een verklaring is
het feit dat de Oekraïnse solda
ten tot de armste militairen
moeten worden gerekend. Zij
krijgen al een toelage in dollars
en komen dan tot de ontdekking
hoe plezierig het is kapitalist te
zijn.
Het voornemen schatrijk naar
huis terug te gaan moet in een
half jaar worden gerealiseerd.
Vandaar de vlotte handel in al
les wat niet beweegt en wat niet
vast zit. Een nare bijkomstig
heid is dat dit alles het imago
van de Verenigde Naties ver
zwakt. Iets wat op dit moment
niet. goed uitkomt.
Idealiter behoren troepen die
onder het hoogste volkerenor-
gaan opereren en die gerechtig
heid moeten verdedigen, respec
tievelijk humanitaire steun
moet leveren, een uiterst hoge
graad van discipline te hebben.
Vaak moeten ze lang wachten,
soms gaat de dagtaak helemaal
niet door of loopt vast op strijd
lustige burgers. Omstandighe
den die veel van geduld en incas
seringsvermogen eisen. Kunnen
wij in Nederland best trots zijn
op 'onze jongens', de VN als ge
heel moet wat aan de verbete
ring van de discipline doen.
Somalië
Bovendien lijkt het raadzaam
eens te herijken wat nu echt van
de VN wordt verwacht. De jacht
op warlord Aidid in Somalië be
gint de vorm te krijgen van een
wraakoefening. De mislukte
aanval van de Amerikaanse
Rangers (technisch best een
fraai staaltje) roept de vraag op
waar de grenzen van de macht
van de VN liggen. Het lijkt mij
niet uitgesloten dat deze misluk
te aanval een lang staartje zal
hebben. De minste is nog dat de
Verenigde Staten na 31 oktober
niet meer in Somalië aanwezig
zullen zijn. (31 oktober loopt het
mandaat van de VN in Somalië
af).
De mislukte Amerikaanse actie
in Somalië roept ook andere vra
gen van filosofische en justitiële
aard op. Zo kan men zich afvra
gen bij wie men moet zijn als
men een aanklacht tegen de VN
wil indienen. Wie berecht de VN?
En wat zijn dan de sancties? Zijn
de VN op weg dezelfde metho
den te gebruiken als die ze moe
ten bestrijden?
Allemaal nare incidenten, die
gepaard gaan met mislukkingen
op het politieke front. De vredes-
gesprekken over voormalig Joe
goslavië zijn op 2 september
mislukt. Het is nauwelijks moge
lijk nog iets zinnigs over de toe
komst van dat gebied te schrij
ven.
Enige feiten. De moslim-strijd
krachten zijn kwantitatief het
sterkst, maar heben geen mo
derne of zware bewapening. De
Serven zijn het best bewapend,
maar minder talrijk dan de mos
lims. De Kroaten zitten er tus
sen in. Het gros van de moslims
woont 'verspreid' in steden (dus
niet in een aaneengesloten ge
bied).
De moslims vertegenwoordigen
44 procent van de bevolking van
Bosnië-Herzegowina en krijgen
in het laatste vredesvoorstel cir
ca 30 procent van het grondge
bied van Bosnië. Het afwijzen
van het vredesvoorstel door de
moslims lijkt niet slim als men
uitgaat van de status quo
maar de Bosniers rekenen op de
steün van de Verenigde Staten,
enkele Arabische landen, Tur
kije en Europese landen, waar
onder Nederland.
Het veld
Maar zelfs als het tot een ak
koord zou hebben geleid dan
nog is het de vraag of het in dat
gebied snel tot rust zou zijn ge
komen. De dienst lijkt zonder
meer al te worden uitgemaakt in
het veld en niet in Genève of
New York.
Er zullen ongetwijfeld lokale
commandanten zijn die zullen
stellen: „Heb ik daar al die tijd
voor gevochten?". Ook hier weel
een discipline-affaire, zij het op
een wat ander niveau. De VN
kunnen er nauwelijks aan ont
komen in dit geval gewapender
hand in te grijpen.
In ieder geval moet de humani
taire hulp duidelijker worden af
gedwongen. Circa anderhalf mil
joen mensen dreigt de komende
winter de overlevingsstrijd te
verliezen.
Als de Serven en de Kroaten de
handen echt ineen slaan (om his
torische redenen zal dat vermoe
delijk niet snel gebeuren) dan
kan de landkaart van Bosnië
weieens in tweeën worden ge
deeld. Dan is het uit 'met enig
moslim-gezag.
Met klem wijs ik erop dat het in
Bosnië niet gaat om fundamen
talisten. De moslims in Bosnië
beleven een zeer tolerante vorm
van de Islam. Aan de verhalen
van de Serven dat zij daar 'de za
ken voor óns klaren, teneinde
ons tegen een moslim-overheer
sing te beschermen' moet geen
waarde worden gehecht.
Voeg bij dit alles dat de VN geen
geld meer hebben om de ver
schillende acties te betalen, dan
lijkt het gerechtvaardigd te stel
len dat het hoogste internatio
nale gezagsorgaan in grote
moeilijkheden zit. En dat op het
moment dat Iran en Turkije
troepen concentreren aan de
Azerbaidzjaanse grens. De si
tuatie in Nagorny Karabach kan
snel uit de hand lopen. Het ligt
wel primair in de Russische in
vloedssfeer, maar toch...
Besturen van dubbeldekker vereist extra ervaring
door Frank Timmers
Een dubbeldekker is bij een
plostelinge ingreep moei
lijker in het spoor te houden
dan een gewone touringcar.
„Moet de chauffeur plotseling
remmen, dan reageert de bus
minder makkelijk en blijft z'n
eigen weg volgen. Krijgt een
dubbeldekker bij een snelheid
van honderd kilometer per uur
een klapband, dan is de chauf
feur vrijwel kansloos. Maar dat
is bij een normale bus niet an
ders".
Dat zegt P. Offerman, pro
ductmanager van de Vakoplei
ding Wegvervoer in Alphen aan
den Rijn naar aanleiding van het
ongeluk gistermorgen met een
bus van het Amsterdamse tou-
ringcarbedrijf Van Nood in
Frankrijk. Offerman is dé Neder
landse deskundige op het gebied
van bussen, ontwikkelt oplei
dingen voor buschauffeurs en
geeft zelf les. Bovendien kent hij
het bedrijf Van Nood goed. Leer
lingen van de Vakopleiding
Wegvervoer krijgen onder meer
stage bij Van Nood.
De chauffeur van een dubbel
dekker heeft geen andere papie
ren nodig dan die van een ge
wone bus. De dubbeldekker ver
eist echter vanwege een ander
zwaartepunt, extra rijervaring
en daarom doen bedrijven er
goed aan alleen ervaren chauf
feurs op deze bussen te laten rij
den. Wettelijk vereist is dat ech
ter niet.
Offerman kent Van Nood als een
bed.rijf dat wat dat betreft erg
zorgvuldig is. „Van Nood is zeer
terughoudend om een chauffeur
een bus mee te geven. Voordat
iemand van onze vakopleiding,
die z'n rijbewijs al binnen heeft,
een gewone bus mee krijgt, moet
hij eerst twee jaar ervaring heb
ben opgedaan", schetst hij de
zorgvuldigheid van Van Nood.
De omgekomen chauffeur had
zeven jaar rijervaring bij het be
drijf.
Een gewone bus is gemiddeld
3,50 meter hoog, op een enkele
uitzondering na twaalf meter
lang en kan maximaal vijftig
passagiers vervoeren (uitgaande
van een vergelijkbare vakantie
reis als de ongeluksrit Costa
Brava-Nederland). Beladen
heeft de touringcar een gewicht
van zo'n 17.000 kilo. Een dubbel
dekker is gemiddeld vier meter
hoog en kan bij een lengte van
twaalf meter maximaal 75 reizi
gers vervoeren. Een beladen
dubbeldeksbus kan tot 24.000
kilo wegen.
„Bij de dubbeldekker zitten de
meeste passagiers bovenin.
Daardoor ligt het zwaartepunt
hoger en is de bus windgevoeli
ger. Maar een flinke windstoot
aan de zijkant kan de bus zonder
meer hebben", zegt Offerman.
Dé grote angst van de buschauf
feur is een. klapband. Een dub
beldekker heeft twee banden
voor en zes achter. Bij een lekke
band voor is er geen houden aan,
bij een lekke band achter heeft
de chauffeur een redelijke kans
om de macht over de bus te be
houden. Offerman: „Gelukkig is
de kwaliteit van de banden de
laatste vijftien jaar zo sterk ver
beterd, dat ik- al vijf jaar niet
meer heb gehoord van een klap
band bij een touringcar".
Een touringcar met twee chauf
feurs mag volgens het rijtijden
besluit in een periode van dertig
uur 22 uur rijden. De bus moet in
die periode acht uur hebben stil
gestaan. Een chauffeur mag vol
gens Offerman 4,5 uur achtereen
rijden en moet dan drie kwartier
rusten.
Sommige ondernemingen z,et-
ten Spaanse chauffeurs in om de
bus continu door te kunnen later
rijden. De Nederlandse chauf
feurs dragen dan bij de Frans-
Spaanse grens de touringcar
over en gaan rusten totdat de
Spaanse chauffeurs weer terug
bij de grens zijn. Van Nood heeft
van dit systeem geen gebruik ge
maakt, omdat de onderneming
geen verre bestemmingen in
Spanje heeft.
Niet overtreden
De woordvoerders van Van
Nood zeggen dat dé chauffeurs
zich desondanks „vanzelfspre
kend aan het reistijdenbesluit
hebben gehouden". Offerman en
•de manager van het busbedrijf
van de reisorganisatie OAD stel
len dat het goed mogelijk is om
in 22 uur van de Costa Brava
naar Nederland te rijden met
twee chauffeurs die zich aan de
richtlijnen houden.
De Vervoersbond FNV heeft her
haaldelijk gewaarschuwd voor
wantoestanden bij de pendel
diensten. Volgens voorlichter B.
Duym gaat het in deze sector de
goede kant op, maar is vooral
tussen de kleine ondernemingen
de concurrentiestrijd zo hard,
dat ze bijna niet ontkomen aan
overtredingen. De OAD beves
tigt dat beeld. „Als je ziet dat
pendeldiensten reizen aanbie
den die honderd gulden goedko
per zijn dan andere, kun je met'
recht denken dat er iets mis is",
aldus een woordvoerder.
Primafoon heeft tijdelijk een
fantastische actie: wie nu een tele
foon koopt vanaf f 98,- krijgt f 15,-
terug voor z'n oude telefoon.
Het maakt niet uit of dat een
PTT Telecom-telefoon is of niet.
Hij mag zelfs stuk zijn.
De actie geldt niet voor een
telefoontoestel dat u hebt gehuurd
bij PTT Telecom.
Voor iedere telefoon kunt u
één oud toestel inruilen. Pak dus
snel de telefoon en verdien f 15,-.
U hebt nog drie dagen.
Primafoon inruildagen t/m 11 september 1993.
*Aanbieding geldt niet bij aankoop van de draadloze telefoon Orlando 100.
De verongelukte bus belandde uiteindelijk in de berm langs de tegenovergestelde rijbaan.
foto Thierry Saliou/AFP
Vervoer per touringcar is populair en naar
verhouding veilig. Per jaar rijden Neder
landse bussen ruim 6.5 miljard reizigerskilo
meters, waarvan zeker 4,5 miljard over de
grens. Alleen al op Spanje en Frankrijk zijn er
in 199.2 respectievelijk 9.000 en 12.500 ritten
gemaakt. Voor dit jaar verwacht de branche
organisatie Koninklijk Nederlands Vervoer
(KNV) een groei van het touringcarvervoer
van 5 tot 11 procent.
Volgens het KNV is het met de veiligheid van
het busvervoer naar verhouding goed gesteld.
Recent onderzoek leert dat het vervoer per bus
wereldwijd zelfs het veiligst is. Per miljard rei
zigerskilometers (dat is het aantal kilometers
dat bussen rijden vermenigvuldigd met het
aantal reizigers) valt er in het busvervoer 0,5
dode te betreuren. Het vliegtuig scoort 5.4. de
trein 6,1 en de personenauto 10,6.
Het KNV tekent hierbij aan dat er geen cijfers
voorhanden zijn over de situatie in West-Eu
ropa, en Nederland in het bijzonder. Dat geldt
bijvoorbeeld wel voor het treinvervoer. Recent
onderzoek van dr. R.T. Jongerius van de Uni
versiteit van Amsterdam leert bijvoorbeeld
dat in Nederland in de jaren tachtig slechts
0,19 dode viel te betreuren per miljard reizi
gerskilometers.
KNV streeft er overigens naar om de veiligheid
van het tourincarvervoer verder te vergroten.
Bedrijven die zich hierin positief onderschei
den kunnen wellicht in de toekomst aan
spraak maken op een speciaal keurmerk.
(ANP)
door ANP-redacteur
Patrick Selbach
Het is het grootste onder
zoek dat de Nationale
Ombudsman in zijn bestaan
uitvoerde. Hij leverde ook
het dikste rapport in zijn
carrière. „Het feit dat we
zijn gevraagd een onder
zoek in te stellen naar de
jongerenrellen op 8 mei zie
ik als een teken van vertrou
wen in onze richting. Ik
hoop dat het een bijdrage
kan leveren aan het open
bare debat over grootscha
lig politieoptreden in de
toekomst." Ombudsman M.
Ousting is tevreden.
Het lijvige rapport ten spijt,
blijven veel vragen over het
politieoptreden onbeant
woord. Trad de mobiele een
heid nu voor het eerst op na
dat of voordat er stenen wer
den gegooid uit de menigte
bij de Kneuterdijk? Waf was
nu de rol van de „autono
men" die vooral in politie
kring als aanstichters van de
rellen zijn aangewezen? Wie
was nu precies verantwoor
delijk voor de gebrekkige
communicatie tussen de ver
scheidene politie-onderde-
len ter plaatse? Deze vragen
speelden een belangrijke rol
in de discussies die kort na 8
mei tussen politie en organi
satie van de demonstratie en
in de media werden gevoerd.
Het rapport blijft op deze
punten onbevredigend. Vol
gens politiefunctionarissen
en andere getuigen werd er
vóór de eerste charge met
stenen („klinkers, tegels")
gegooid. Video-opnamen
van de politie tonen evenwel
niet aan dat er werkelijk ste
nen door de lucht vlogen. De
ombudsman noemt het uit
eindelijk „aannemelijk" dat
er naar de ME'ers is gegooid.
Tijdens de presentatie van
het rapport liéten enkele
vertegenwoordigers van jon
gerenorganisaties weten de
ze conclusie niet te begrij
pen. „Er zijn genoeg verkla
ringen die aangeven dat de
eerste charge een overtrok
ken reactie van de politie is
geweest," aldus één van hen.
Autonomen
De rol van de autonomen tij
dens de demonstratie komt
evenmin goed uit de verf.
Oosting is in algemene zin
„teleurgesteld" over de
komst van personen naar
manifestaties die andere za
ken in de zin-hebben dan al
leen protesteren..Het woord
„autonomen" nam hij tij
dens de persbijeenkomst
maar één maal in de mond.
De Haagse politie had daaj
tijdens en na de rellen geen
problemen mee: de autono
men waren de belangrijkste
aanstichters van de ongerei
geldheden, stelde ze zondei
enige nuance of definitie. Uil
het rapport blijkt dat ovei
het aantal autonome jonge-
ren tijdens de demonstratie
de schattingen sterk uiteen
lopen. De aantallen volgen;
getuigen variëren van vijf tol
500. Of ze daadwerkelijk de
grootste relschoppers zijn
geweest, laat Oosting in het
midden.
De Nationale Ombudsman
geeft duidelijk aan dat erge-
regeld iets tout ging in d(
communicatie tu'ssen de ver
scheidene politieonderdelen
en tussen politie en demon
stranten. Vooral dat laatste
bleek tijdens de rellen reden
voor paniek en ongecontro
leerde bewegingen van d(
menigte die niet goed wis',
waarheen te gaan. Ook het'
eigenhandig optreden var,;
twee Haagse rechercheurs]
die op eigen houtje demon
stranten inrekenden, valt in
deze op.
Oosting kan in zijn rappoit
alleen dé gedragingen van
groepen en organisatie;
beoordelen. Dat leidt tot eert
algemene uitspraak overdi
deels gebrekkige communi
catie. Hij doet dat zonder
man en paard te noemen
Oosting stelt dat de comma
nicatie onderdeel van natte
beraad moet zijn in de Haag
se gemeenteraad, in de poli-
tie-opleiding en in de Twee
de Kamer. De jongerenorga»
nisaties hopen echter wel
dat de namen worden ge-,
noemd van de personen dit
direct verantwoordelijk zijr
voor het escaleren van de de
monstratie.
De ombudsman is gerustge
steld dat het optreden van
de ME niet geheel, in zijn ter
minologie, als „onbehoor
lijk" moet worden afgescM-
derd. „Het is goed dat eer
belangrijke mate van profes
sionaliteit aan de dag is ge
legd. En dat mag men var
een professionele politieor
ganisatie ook verwachten'
De ombudsman heeft 4
stellige verwachting dat zj
rapport niet in de la w
dwijnt. „Ik ben ervan om
tuigd dat mijn bevinding
nog op veel plaatsen tem
het licht worden" gehoudj||
En dat is goed."
door Wilfred Scholten
Ongeveer 40 procent van de
kiezers wil dat de verkie
zingen voor de gemeenteraad,
de Tweede Kamer en het Euro
pees Parlement volgend jaar op
één dag gehouden worden. Als
dat niet mogelijk is, vindt 37
procent dat deze verkiezingen -
zoals bedoeld - op drie verschil
lende dagen moeten worden ge
houden. Het idee van premier
Lubbers om de verkiezingen
voor de Tweede Kamer en voor
de gemeenteraad beide op 2
maart te houden, wordt reso
luut verworpen: slechts acht
procent van de kiezers voelt
daarvoor.
Dit blijkt uit een intern, vertrou
welijk onderzoek van de PvdA.
De uitslag is des te opmerkelij
ker, omdat PvdA-voorzitter
Rottenberg het plan van Lub
bers steunt om de kamerverkie
zingen te vervroegen. Daarmee
gaat hij echter - net als Lubbers -
in tegen de wens van zijn eigen
kiezers. Terwijl in totaal acht
procent van de kiezers het voor
stel steunt, is dat wat de PvdA-
en CDA-aanhang betreft nog la
ger: zeven procent. Het meest
zien de VVD-stemmers (15 pro
cent) nog in het plan van Lub
bers, dat momenteel door zijn
ambtenaren wordt voorbereid.
De minister-president wil dobr
het vervroegen van de kamer
verkiezingen van 3 mei naar 2
maart de mogelijkheid bieden
dat het nieuwe kabinet zelf de
begroting voor 1995 kan maken.
Als de verkiezingen gewoon in
mei worden gehouden, moet het
huidige kabinet een 'technische
begroting' opstellen, die geen
beleidswijzingen mag bevatten.
Op die manier wordt 1994 poli
tiek gezien een 'verloren' jaar.
De kiezers vinden dit geen door
slaggevend argument, zo blijkt
uit; het representatieve PvdA-
onderzoek. Liever gaan zij vol
gend jaar slechts één maal naar
de stembus om hun volksverte
genwoordigers voor raad. Ka
mer en Europees Parlement te
kiezen. Uit het onderzoek blijkt
dat de aanhang van alle vier de
grote partijen er ongeveer het
zelfde over denkt. De VVD-kie-
zers zijn het minst hiervot
vinden (39 procent), de Dfó
zers het meest (45). De aan!
van CDA (41 procent) en F
(44) zitten daar tussen.
Vrijwel eensgezind zijn de
zers ook over de alternate
Slechts zeven procent ziet®
het samenvoegen van de kï
verkiezingen en die voor lid
ropees Parlement (op 9 j
Vrijwel geen enkele steunt
het voorstel om voor de Ts?
Kamer gewoon op 3 mei na)
stembus te gaan en de leden
het Europees Parlement e:
gemeenteraad op één dag te
zen (1 procent voorstanden»
Karwei niet af
De leden van de Tweede K
zijn er ook nog lang niet uil
CDA-fractie vindt dat alls
het oude moet blijven: ge*
de drie verkiezingen op drie
schillende dagen houden,
argument van Lubbers itf
geen indruk. „Er liggen noj
noeg wetsvoorstellen dia*
handeid moeten worden,
karwei is nog niet af. Vervr#
verkiezingen zouden dit
doorkruisen", aldus woord'
ster Tegelaar.
PvdA-woordvoerder De Ci(
het met zijn voorzitter eens
het uit oogpunt van 'beste!
ke vernieuwing' gewenst is
de kiezers minder dan drie!
naar de stembus gaan. Maai
ke combinatie de meest f
ste is, weet de PvdA'er nog.
Aan alle alternatieven J
voor- en nadelen. Het g®
probleem is dat de kamervi
zing de lokale verkiezingen
veel meer) kan gaan dom®
Dat is voor D66 de reder,
geen standpunt in te nemer
kamerlid Scheltema wacN
ver eerst het voorstel van
mier Lubbers af. Wiet]
(VVD) onderzoekt mom?
de staatsrechtelijke moge'!
den van de combinatie
daarna wordt gekeken wal
de liberalen het meest we®
is. GroenLinks houdt net»
CDA het liefst vast aan»
staande afspraak, maar
een lichte voorkeur voorss
voeging van de verki®
voor Kamer en Europees!
ment.
Franse VN-mililairen in het centrum van de belegerde Bosnische hoofdstad Sarajevo.
foto Reuter