Akkoord over driedeling Bosnië
urn
Staakt-het-vuren Libanon nabij
Dringen voor geding schippers
"««i .'Is,
Europese Monetaire
Stelsel op apegapen
I Moslims leggen zich neer bij compromis Owen-Stoltenberg
irand op
'ussische
isfabriek
h i;v
reportage
25 Vm 31
SPRINT
Nog een enkele bui
Wisselend, bewolkt, kans op een enkele
bui, in de middag vrijwel overal droog.
Matige, langs de kust krachtige wes
ten wind. Temperatuur 20 graden.
136e jaargang no. 178
laterdag 31 juli 1993
in onze medewerker
Kroon
De drie partijen in
Bosnische conflict hebben
steravond een basisakkoord
over de toekomstige
institutionele staatsvorm van
jsnië-Herzegovina. President
lija Izetbegovic legde zich na
n verbitterd achterhoedege-
icht uiteindelijk neer bij het
van de in-
bemiddelaars
Owen en Thorvald Stol-
dat de Servisch-Kroa-
eis voor drie etnische re-
grotendeels over-
emt.
officiële benaming wordt 'U-
lof verwerpt
lacht tegen
atificatie
Maastricht'
INDEN (RTR/ANP) - Het Brit-
Hooggerechtshof heeft vrij-
ig een klacht over de ratifica-
van het Verdrag
Maastricht verworpen. De
zullen volgende week
slissen of ze in beroep gaan te-
deze uitspraak.
Conservatieve parlements-
Lord William Rees-Mogg, een
Degere redacteur van het dag-
id The Times, had bij het Hof
a klacht ingediend omdat de
aflcatie van het Europese
volgens hem ongel-
is. Het parlement heeft im-
niet over de verdragstekst
maar over een tekst
bleek dat het verdrag in
beenstemming is met de Brit-
wet. Het Hof verklaarde de
icht eerder deze maand ont-
akelijk.
edcrlandse
>eristen bij
omaanslag
urkije gewond
rANBUL (RTR) - Bij een
in een Turkse bad-
zijn vrijdag zeventien
gewond geraakt, onder
twee Nederlandse toeris-
Dat heeft de Turkse politie
Vijf van de ze-
ntien gewonden zijn buiten-
ïdse vakantiegangers,
bom die in een vuilnisbak
s verstopt, ontplofte in Kusa-
si, een badplaats aan de Egeï-
kust waar veel Britten en
vakantie houden. Vol-
de politie zijn twee gewon-
er ernstig aan toe.
is wie verantwoor-
ijk is voor de bomaanslag. De
itie is op zoek naar een man
een vrouw die ervan worden
■dacht de bom te hebben ge-
d.
autoriteiten stelden vier we-
geleden de Kurdische Arbei-
'spartij PKK verantwoorde-
voor een aanslag in de bad-
Antalya, waarbij 23 men-
gewond raakten,
andag vindt in Den Haag
;rleg plaats over een eventu-
hegatief reisadvies voor het
rkse kustgebied waar de aan-
g plaats vond.
(RTR) - Aan boord van
Russische visfabriek met
bemanningsleden aan
is voor de kust van de
tse Shetland eilanden brand
woordvoerder van de kust-
iht in de Schotse havenstad
irdeen verklaarde dat het
ir was ontstaan tussen kar
nen dozen in de opslagruim-
het schip, een drijvende
waar de vangst met-
wordt verwerkt. Het schip
ond zich even buiten de ha-
stad Lerwick op de Shet-
kustwacht heeft blusboten
helikopters ingezet om de
nd te blussen.
AUTOSCHADE
DEALER SCHADE ASSOCIATIE
VAN DOORNESTR. 11 GOES
01100-23549
nie van Republieken van Bosnië
en Herzegovina", wat wijst op
een zwak centraal gezag - geheel
naar Servische wensen. Tot het
laatste moment vocht de Bosni
sche moslimdelegatie in Genève
voor een federatieve staat op
niet-etnische grondslag. Dat
werd gezien de militaire realiteit
door de voorzitters Stoltenberg
en Owen als 'niet haalbaar' be
schouwd.
Nadat de bemiddelaars op de
eerste plenaire zitting gisteroch
tend afwijzing van hun plan door
Izetbegovic en zijn acht-koppige
presidentiële raad moesten in
casseren, werd in de middag een
aparte vergadering ingelast tus
sen de bemiddelaars en de dele
gatie van Izetbegovic. Die trok
zijn weigering in, maar kwam
wel met een groot aantal wijzi
gingsvoorstellen. Owen en Stol
tenberg legden die voor aan de
Serviërs en Kroaten op de ple
naire zitting die later werd ge
houden.
Over de inhoud van de voorstel
len van de moslims, die onmid
dellijk tegenvoorstellen uitlok
ten van de Bosnisch-Servische
leider Karadzic en Kroaten-lei-
der Boban, is niets bekendge
maakt.
Maar tegen zeven uur 's avonds
maakten conferentiewoordvoer
der John Mills, gelijktijdig met
de Kroatische president Franjo
Tudjman, in chaotische pers
conferenties bekend dat de voor
gestelde wijzigingen door alle
partijen waren aanvaard. Daar
mee kon Genève, voor het eerst
sinds het begin van het vredes
overleg op 2 september vorig
jaar,, eindelijk een door alle par
tijen gedragen resultaat op tafel
leggen.
Grenzen
De presidenten van Servië en
Kroatië, Milosevic en Tudjman,
keerden gisteravond huis
waarts, maar beloofden onmid
dellijk naar Genève te zullen te
rugkeren als dat „nuttig" was.
Dat is overigens niet uitgeslo
ten, want vandaag moet presi
dent Izetbegovic met zijn Kroa
tische en Servische vijanden
gaan praten over de invulling
van de „constitutionele overeen
komst", met als eerste agenda
punt het vaststellen van de gren
zen tussen de drie etnische deel
staten van de nieuwe 'Unie'. Ook
het door de voorzitters voorge
stelde Hof voor de Mensenrech
ten, waarin ook buitenlandse ju
risten zitting krijgen, moet nog
worden doorgesproken. Toch zei
Tudjman dat het basisakkoord
in zijn geheel morgen of uiterlijk
maandag door de drie partijen
zou kunnen worden onderte
kend. Gezien het verwachte ge
harrewar over de binnengrenzen
van de Unie is dit nog niet geheel
zeker. Radovan Karadzic, de
grote overwinnaar in Genève,
deed daarover niet moeilijk.
„Grensafbakening in ons ver
woeste land is niet belangrijk
meer", meende de Bosnisch-Ser
vische ex-psychiater. „In ieder
geval krijgen de moslims zo'n
dertig procent, met belangrijke
economische hulpbronnen. Het
is tragisch dat een verschrikke
lijke oorlog nodig was voor een
akkoord kon worden bereikt
waarvan iedere zin en ieder
woord de laatste dagen goed is
gewogen".
Publiek.volgt buiten in de regen de gedingen.
van onze verslaggevers
MIDDELBURG - Zo'n tweehonderd belangstellen
den moesten vrijdag buiten de rechtszaal het verloop
volgen van de twee kort-gedingen die in Middelburg
tussen schippers, verladers en overheid dienden. De
zaal bood ruimte aan slechts honderd mensen.
De politie was nadrukkelijk aanwezig, maar ingrijpen
bleek onnodig. Rechtbankpresident Van Breda gunde
de verschillende partijen in het binnenvaartconflict
een 'adempauze'. Hij gaf ze tot eind augustus de tijd
met elkaar overeenstemming te bereiken. Tot een uit
spraak in de twee gedingen kwam hij niet. De schip
pers hebben intussen voorzitter W. Lodder van de be
vrachtingscommissie van Toerbeurt Noord-Zuid aan
gewezen als nieuwe bemiddelaar. De bevrachtings
commissie wordt door de schippers gezien als het plat
form waarop de machtsverhoudingen tussen veria
foto Ruud Hoff/ANP
ders en schippers enigszins gelijkgetrokken kunnen
worden. Een woordvoerster van minister Maij-Weg-
gen liet vrijdagavond weten dat de minister pas wil
nadenken over de aanstelling van een nieuwe bemid
delaar als de schippers hun acties stoppen. Uit cijfers
van de verladersorganisatie EVO blijkt dat door de
acties nu per week 8000 extra vrachtauto's worden in
gezet om vracht te vervoeren die anders per binnen
schip wordt getransporteerd. zie ook pagina 11
van onze correspondent
TEL AVIV - De onderhandelin
gen over een staakt-het-vuren
in Libanon zijn gisteren onver
minderd doorgegaan, maar het
is niet duidelijk hoe dicht de
partijen bij een oplossing zijn.
De Egyptische ambassadeur in
Washington zei gisteren tegen
het eind van de middag dat een
stopzetting van de vijandelijk
heden nog slechts een kwestie
van uren was. Maai- volgens an
dere bronnen maken de Ameri
kanen slechts langzaam vorde
ringen bij hun bemiddelingspo
ging. Israël en de shi'itische Hez
bollah willen allebei dat de an
dere partij het eerst het vuren
staakt.
De Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken, Warren
Christopher, heeft zijn bezoek
aan het Midden-Oosten twee da
gen uitgesteld. Hij wordt nu
maandag in Cairo, verwacht. La
ter bezoekt hij ook Jeruzalem en
Damascus.
Volgens een woordvoerder van
het ministerie van buitenlandse
zaken in Washington heeft
Christopher de afgelopen twee
dagen intensief contact gehad
met Syrië, Libanon en Israël,
met het doel „de gevechten in
Zuid-Libanon te beëindigen, zo
dat we snel kunnen doorgaan
met de rondreis van de minister,
die verband houdt met het ei
genlijke vredesproces". De Ame
rikanen verwachten niet dat het
in Zuid-Libanon tot een formeel
bestand zal komen. „Maar mi
nister Christopher zou al tevre
den zijn met een eenvoudig
Een Libanese vrouw loopt met haar kind langs door Israëlische beschietingen verwoeste huizen in
Nabatiyeh. foto Jamal Saidi/RTR
staakt-het-vuren." zei de woord
voerder.
De Libanese premier Rafik Ha
riri was gisteren in Damascus
voor besprekingen met de Syri
sche regering over het in toom
houden van de shi'itische ver
zetsbeweging Hezbollah. Vol
gens onbevestigde berichten wil
Beiroet aanbieden het Libanese
leger in het zuiden van het land
te versterken om de lancering
van Katjoesja's door de Hezbol
lah te kunnen verijdelen.
De Libanese regering staat on
der grote druk door het immense
probleem van de bijna 300.000
vluchtelingen uit het zuiden.
Hariri wil dat Syrië ervoor zorgt
dat de aanvoer van Katjoesja's
naar Hezbollah-bases in het
zuiden wordt ingedamd. De Li
banese premier zei eerder deze
week dat de Hezbollah haar ver
zet tegen de Israëlische bezet
ting moet beperken tot Libanees
grondgebied.
De woordvoerder van het minis
terie van defensie in Tel Aviv zei
Een nog niet door het toerisme bedorven jungle op het Indonesische
eiland Seram. Onze correspondent Cees van Zweeden glibberde er
over onbegaanbare paden en viel uit zijn hangmat. Verder in de bij
lage Reportage: het militair tehuis in Middelburg verdwijnt zes
vrije dagen per iveek in de rubriek Op jaren de 'Arbeitseinsatz'
bezorgt slachtoffers nog steeds nachtmerries het Circustheater in
Scheveningen begint aan een derde leven cidtuur op de begraaf
plaats politiehonden te huur Turkije pil de Koerden: wanneer
ontbrandt de burgeroorlog standplaatsen Tokyo en Berlijn.
Asielzoekers
WVC heeft de gemeente Vlissin-
gen gevraagd het MOB-complex
aan de Oostelijke Bermweg te
mogen gebruiken als reserve
opvangcentrum voor asielzoe
kers. Het Rode Kruis heeft het
complex al ingericht voor tijde
lijke opvang. Of er daadwerke
lijk vluchtelingen naar
Vlissingen komen, is 1 Q
nog niet bekend. I O
■■KflHHi
Televisie: 2; Binnen- en buitenland: 3, 5 en 7;
Opinie: 4; Financieel: 6; Provincie: 9, 11, 13 en 15;
Vrije tijd: 17, 18, 19, 20 en 21; Sport: 22 en 23;
Reportage: 25, 26, 27, 29 en 31.
gisteren dat Israël de bombarde
menten onmiddellijk zal stop
zetten, „als de Amerikanen, of
anderen, de garantie kunnen ge
ven dat er geen raketten meer
zullen worden afgeschoten op de
steden en dorpen in het noorden
van ons land".
Israël zette ook gisteren de artil
leriebombardementen voort,
maar volgens Libanese bronnen
aanzienlijk minder intensief dan
eerder deze week. De lucht
macht viel in de Beka'a-vallei
twaalf dorpen aan. Volgens Is
raëli zijn daarbij vier mensen om
het leven gekomen. Het totale
aantal doden als gevolg van
„Operatie Rekening en Verant
woording" wordt nu geschat op
130, van wie drie Israëliërs.
Het Israëlische kabinet kwam
gistermiddag in een speciale zit
ting bijeen om de situatie te be
spreken. De links-liberale Me-
retz-partij had opnieuw kritiek
op de militaire operatie. Minis
ters van Meretz willen dat Israël
de bombardementen op een deel
van de Zuidlibanese dorpen on
middellijk staakt, zodat een
aantal vluchtelingen naar zijn
huizen kan terugkeren.
Binnen het kabinet mag onvre
de heersen, de publieke opinie in
Israël steunt de operatie mas
saal. In een opiniepeiling in op
dracht van „Yediot Acharonot",
Israëls grootste dagblad,
spreekt 93 procent van de onder
vraagden zich uit voor de bom
bardementen. Van hen meent 62
procent dat de operatie op de
juiste schaal wordt gevoerd; 27
procent wil uitbreiding door het
inzetten van de landmacht.
door Marien van den Bos
DEN HAAG - Dit weekeinde zul
len de Europese politieke en
monetaire leiders een antwoord
moeten geven op de spanningen
binnen het Europese Monetaire
Stelsel (EMS). Vrijdag heeft de
internationale valutahandel
het EMS behoorlijk op de
knieën gekregen.
Behalve de Duitse mark, het Ier
se Pond en de Nederlandse gul
den lagen de andere valuta vrij
dagavond op apegapen. Alleen
grootscheepse interventies van
centrale banken konden de
schijn van stabiliteit ophouden.
Zonder aanpassingen van rentes
of wisselkoersen gaat het ge
vecht maandag gewoon weer
verder.
De internationale valutahandel
is het geloof in een EMS volledig
verloren. Zo luidt ongeveer de
boodschap achter de wilde tafe
relen op de valutamarkten van
vrijdag. Hoewel op zichzelf geno
men niet nieuw, kwam ook een
artikel van zes vooraanstaande
Amerikaanse economen over de
onhoudbaarheid van het EMS.
op donderdag in de Financial Ti
mes, als mosterd bij de maaltijd.
.Inmiddels zijn v,et vooral de
Amerikaanse dollar en de Ja
panse yen die profiteren van de
monetaire crisis in Europa.
Algemeen wordt aangenomen
dat het zogenaamde 'monetaire
comité' van de EG dit weekein
de in Brussel bijeenkomt. Hier
over worden vooraf nooit mede
delingen gedaan, omdat de aan
kondiging van een bijeenkomst
alléén al weer tot speculaties
kan leiden. Maar het mogelijk
dagen of weken laten voortdu
ren van een monetaire crisis
sfeer in Europa is slecht voor de
economische ontwikkeling. Bo
vendien zijn de marken en gul
dens die kunnen worden ingezet
om de zwakkere broeders in het
EMS te steunen niet in onbe
perkte mate aanwezig.
Efct, gaat daarbij overigens al
lang niet meer om alleen de in
ternationale valutahandel. Al is
dat een markt waar wereldwijd
zo'n duizend miljard (een bil
joen) dollar per dag in omgaat.
Ook de koersen van Europese
obligaties zijn de afgelopen twee
dagen omhoog gevlogen, waar
uit blijkt dat 'de markt' uitgaat
van forse rentedalingen in de na
bije toekomst. En dat kan alleen
wanneer de diverse Europese
munten worden losgekoppeld
van de Duitse mark (en de Ne
derlandse gulden).
Om puur binnenlandse redenen
wordt de Duitse rente immers
hoog gehouden, hoger dan voor
landen als Frankrijk of Spanje
nodig of wenselijk is. Alleen Ne
derland kan zich nog veroorlo
ven zich aan de D-mark vast te
klampen en daarbij zelfs de ren
te tot ruim onder de Duitse te
verlagen.
Er zijn veel scenario's denkbaar
waarmee de Europese mone
taire autoriteiten op de proppen
kunnen komen. Nu de Franse
franc, de Deense kroon, de
Spaanse peseta, de Portugese
escudo en zelfs de Belgische
frank zijn uitgevloerd heeft 'de
markt' echter bloed geroken. Zo
zal vrijwel elke oplossing waai
de autoriteiten dit weekeinde
mee komen, vanaf maandag op
nieuw op 'hardheid' worden ge
test.
zie ook pagina 5
(Advertentie)
25 BILJARTTAFELS OP 800 M2
13 SNOOKER - 12 POOL
Kennismaken en inspelen
tijdelijk tegen gereduceerd
tarief!
«HH»
HET ARSENAAI
«V
Snooker en pooi.
(Advertentie)
ZE ZIJN ER WEER!
Vrijdag, zaterdag en zondag onbeperkt verse Zeeuwse mosselen eten voor
22,50,- p.p.
incl. 3 sausjes, stokbrood, dunne Franse frietjes en onbeperkt saladebuffet.
Gelieve tijdig te reserveren: 01110-13208.
Restaurant 'De Zeelandbrug'. Weg naar de Val 10, Zierizee
Het beste adres
voor uw
KLEURENFOTO'S
in MIDDELBURG
Vlissingen Middelburg
