Scheepsdiesel op twee wielen
PZC
De opmars van
een doorzichtig
bouwmateriaal
Harley-
Davidson
Glas in huis
Na 20 jaar nieuwe
VW Golf cabriolet
vrije tijd
op eenzame
ZATERDAG 19 JUNI 1993 2£
Harley-Davidson jubileert
dit jaar. Maar het
negentig jaar oude merk is nog
springlevend. Als in vroeger
dagen rollen in het
Amerikaanse Milwaukee
nieuwe modellen van de band.
Zoals de FXDL Dyna Low
Rider. Dit model neemt het
vaandel over van de FXRS
Low Rider, die tussen 1986 en
1992 gevoerd werd. Met de
nieuwe Low Rider slaat H-D
bewust een brug tussen de
nostalgie van de jaren zeventig
en de moderne motor.
De Harley-Davidson FXDL Dyna Low Rider slaat een brug tussen de nostalgie van de jaren zeventig en de moderne vormgeving.
Harley-Davidson is wereldwijd
terug van weggeweest. Het
merk mag zich verheugen in een
stijgend aantal trouwe aanhan
gers. Het merendeel heeft zich
multinationaal verenigd in de Har
ley-Davidson Owners Group
(HOG). Om de merkverbonden-
heid tot uitdrukking te brengen,
worden HOG-ralleys georgani
seerd. Het hoogtepunt is altijd de
'ride' waaraan de bebaarde Willy
G. Davidson en de zijnen deelne
men. De laatste European HOG-
ralley werd vorig jaar in het Franse
Mulhouse verreden en viel samen
met de introductie van nieuwe mo
dellen, waaronder de FXDL Dyna
Low Rider. Dit jaar zal de Euro
pean HOG-karavaan Nederland
aandoen.
De FXDL Dyna Low Rider 1993
heeft het moderne Dyna Glide-fra
me. Om de motortrillingen binnen
de perken te houden, is het mas
sieve motorblok in rubber opge
hangen. De luchtgekoelde V-twin
heeft een cilinderinhoud van 1340
cc. De secundaire transmissie ver
loopt via een tandriem ('belt').
Het holle contactsleuteltje van
smeedijzer is van een kwaliteit die
je normaliter aantreft op goedkope
hangsloten. Het heeft alles in zich
snel zoek te raken. Op het moment
dat de contactsleutel wordt omge
draaid, begint het licht te branden.
Het blok komt met een simpele
druk op de knop direct tot leven.
Standgas merk je onmiddellijk dat
er onder je een zeer zware V-twin
aan het werk is. Het stationaire
toerental bedraagt maar 800 tpm.
Bij dat toerental schudt de FXDL
als een scheepsdiesel. Alles aan de
motor trilt en er ontsnappen doffe
ploffen aan de uitlaten.
Door de zithoogte van 686 mm kun
je de Low Rider met recht een laag-
zitter noemen. Supersolisten kun
nen de motor voor zichzelf opeisen
door de achterste zitplaats te de
monteren. Je kunt de motor uit
sluitend op z'n zijstandaard parke
ren. De eerste keer datje dat doet,
krijg je de schrik van je leven. Het
steunijzer veert ver door. waardoor
het lijkt alsof de FXDL zal omval
len. De Low Rider weegt leeg 280
kg; rijklaar (na toevoeging van 18,9
liter benzine en 2,95 liter motoro
lie) zelfs meer dan 300 kg. Voeg
daarbij het gewicht van een gemid
deld zware berijder en alles schuift
aardig in de richting van 375 kilo
gram. Het maximaal toelaatbare
gewicht bedraagt 492 kg!
Ondanks dit zeer hoge eigenge
wicht is de Low Rider een handel
bare motor dank zij een extreem
laag zwaartepunt. Stijlvol voort
schrijden verloopt probleemloos.
Beleven
Een Harley berijd je niet, die beleef
je. Toegegeven, moderne Japanse
varianten presteren beter, schake
len soepeler en zijn een stuk snel
ler. Maar rond iedere Harley hangt
een comfortabel nostalgisch sfeer
tje dat zich moeilijk onder woor
den laat brengen. Op toersnelheid
tokkelt het blok onder je. Je zweeft
op het zijdezachte zadel als het wa
re over het asfalt. Bij 80 km/u ont
snappen er aan de uitlaten van de
Low Rider 2000 doffe ploffen per
minuut; bij 100 km/u zijn dat er
2500. Rijd je 120 km/u, dan be
draagt het motortoerental slechts
een schamele 2500 tpm. Ook bij die
snelheid ligt de Low Rider als een
blok op de weg.
Wie voor deze rijstijl kiest, moet
een windscherm aanschaffen. Het
hoge en brede stuur maakt van ie
dere berijder een remparaehute.
Bij tegenwind van betekenis wor
den deze snelheden een loodzware
opgave.
Twee kleine spiegels verschaffen al
snel onbetrouwbare informatie
over het achteropkomende ver
keer. Voor informatie over gekozen
rijrichting, vrijstand en stand van
de verlichting heb je een ver
grootglas nodig. Die moet worden
afgelezen van een minuscuul dis
play met een paar gekleurde
lampjes. Informatie over de benzi
nevoorraad lees je af van een
brandstofmeter op de tank.
Een verchroomd randje herinnert
je eraan dat je die meter er niet af
mag schroeven. Ook de toerentel-
ler en snelheidsmeter hebben een
prominente plaats op het tankop
pervlak gekregen.
Wegligging
De Low Rider heeft een voorbeel
dige wegligging. Van opgeplakte
strepen en richels merk je hoege
naamd niets. Wordt de vering echt
aangesproken, dan dein je ge
makshalve over het ongemak
heen. Zijwindgevoeligheid is een
onbekend begrip.
De versnellingsbak schakelt
zwaar, maar vanaf 2000 tpm is zelfs
in de vijfde versnelling meer dan
voldoende trekkracht aanwezig.
Veel schakelen is daardoor overbo
dig. Het vinden van de vrijstand is
een toevalstreffer.
De koppeling laat zich moeilijk do
seren. Je hoeft bij de Low Rider
niet bang te zijn voor verbrande
koppelingsplaten. Op het moment
dat de koppeling opkomt, geeft de
kunststofbelt ogenblikkelijk een
smak vermogen door aan het ach
terwiel. Onder natte omstandighe
den moet daarom je behoedzaam
vertrekken zonder al te bruusk aan
het gashendel te draaien!
Ondanks de marginale grondspe-
ling. kun je opvallend goed en
scherp sturen. Snel genomen lin
kerbochten brengen de zijstan
daard - die in ingeklapte toestand
ergens onder de motor verstopt zit
- in contact met het wegdek. Ook
bij verkeersdrempels wil dit steu
nijzer nog wel eens van zich laten
horen.
Bijna alles aan de Low Rider is
fors. Daardoor kun je ook met
handschoenen alles goed bedie
nen. De nieuw vormgegeven hen
dels maken waar wat ze beloven.
Door de nu gekozen vorm kost het
bedienen van koppeling en voor-
remmen beduidend minder spier
kracht dan bij oudere modellen.
Rondom zijn remschijven gemon
teerd met een diameter van 292
mm. Ze zijn voorzien van enkelzui
ger remklauwen. Toch laat de Har
ley zich niet met een enkel vinger
tje afremmen. Ook nu nog vergt
het afremmen het nodige doorzet
tingsvermogen. Hoe harder je
knijpt, des te beter remt het ge
vaarte. De achterrem is zonder
moeite tot blokkeren te brengen.
Het gemiddelde gemeten verbruik
bedroeg 1 op 14,8. De actieradius
bedraagt 280 km.
De FXDL Dyna Low Rider kent in
zijn klasse geen concurrenten en is
stevig aan de prijs. Toch is het een
'middenklasser'. Harley's goed
koopste knuffeldier (de XLH 883
Sportster) kost 19.450. het duur
ste aangeklede model (de FLTU
Ultra Classic Anniversary) komt
op 48.140. Ondanks die aanschaf
prijzen is het voor Nederland be
perkt beschikbare contingent Har-
ley's ieder jaar snel uitverkocht.
Ook een manier dus om de op de
kop af negentig jaar oude legende
levend te houden. Want dat die dof
ploffende legende nog springle
vend is, merk je aan de bewonde
rende toeschouwersblikken bij elk
stoplicht en bij iedere (tank)stop
die je maakt. Overigens laat ook de
overheid deze motorluxe zich uit
stekend smaken. Iedere verkochte
Low Rider verrijkt 's lands schat
kist met bijna tienduizend gulden
aan btw 4747,-) en bpm 5120,-).
Ruud Vos
Technische gegevens Harley Davidson
FXDL Dyna Low Rider:
Motor: twee cilinder luchtgekoelde
viertakt V-motor met enkele onderlig
gende nokkenas en twee kleppen per ci
linder;
Cilinderinhoud: 1338 cc;
Maximaal verrriogen: niet opgegeven;
Maximaal koppel: niet opgegeven;
Compressieverhouding: 8,5:1;
Aantal versnellingen: 5;
Ontsteking: elektronisch;
Leeggewicht: 280 kg;
Topsnelheid: niet opgegeven;
Inhoud brandstoftank: 18,9 liter, super
loodvrij:
Prijs: f36.990.
Glas wordt steeds meer gebruikt als bouwmateriaal. Nieuwe coatings
maken die toepassing van glas interressant. De vooruitgang zit voor
een deel in steeds minder zichtbare beschermlagen. Na een periode waarin
sterk spiegelende glaswanden opgeld deden probeert de industrie nu glas zo
doorzichtig mogelijk op te leveren, inclusief toegevoegde functies. Zon
vrijwel onzichtbaar weren in isolatieglas gebeurt al regelmatig. Een
glasgevel plaatsen met 'reagerend' glas, dat afhankelijk van de
temperatuur warmte aantrekt danwel afstoot, is technisch mogelijk maar
door hel prijskaartje dat eraan hangt tegelijk toekomstmuziek. Een
melodietje dat over een kleine tien jaar een hit belooft te worden.
De wooneisen van Nederlan
ders veranderen. Licht en uit
zicht zijn twee vereisten die tien
jaar geleden nauwelijks op het me
nu stonden. Nu staan deze punten
boven aan de verlanglijst, vooral
bij de vrije-sectorbouwers. Belang
rijkste overweging is de wens tot
tuingericht wonen. Door middel
van grote glasgevels loopt de tuin
optisch traploos over in het woon
gedeelte.
Direct na de woonwensen volgen
milieuvriendelijke overwegingen.
Glas gevat in puien en daken vat al
deze wensen samen en is als mate
riaal begonnen aan een onomkeer
bare opmars.
Nederland zet de eerste stap naar
creatieve glasbouw en is daarmee
de omliggende landen vooruit.
Technologische kennis omtrent
glasconstructies, ontwikkeld in
Delft, wordt wereldwijd uitge
voerd. Glas verwordt van een luxe,
experimenteel materiaal tot één
van de mogelijkheden in bouwma
terialen. Het verschil tussen ste
nen en glazen wanden verhoudt
zich in de nabije toekomst niet in
prijs maar in verschillende eigen
schappen. Ook in de hedendaagse
toepassingen is glas fors verbe
terd. De nieuwe generatie dubbel
glas is voorzien van een doorzich
tig folie dat zonnewarmte doorlaat
en binnenhoudt. Het is zelfs moge
lijk een speciaal gas in te sluiten,
Grote glaspartijen in een ontwerp
at
/an de Delftse hoogleraar prof dr ir M. Eekhout.
foto Mick Eekhout
waardoor de isolatiewaarde dub
bel zo groot is als van het gangbare
dubbel glas. Zeemvrije afwerkla-
gen, zonwerende folies en speciale
hardheidgradaties openen nieuw
perspectief voor glasgebruik.
„Glas is als materiaal sterk in op
komst". bevestigt ook glasbedrijf
Holst bij monde van mevrouw Pin
ners, marketing. „Toepassingen
van de nieuwe generatie dubbel
glas, K-plus, zijn in huizenbouw al
aardig geïntegreerd. Bij bestaande
panden geeft de overheid extra
subsidie op het verbeterde dubbel
glas. De noviteit zit in een onzicht
bare warmtereflecterende laag.
waarmee zonnewarmte wordt bin
nengelaten en binnengehouden.
Daarnaast kan glas ook worden
gebruikt om geluid te weren, extra
hard glas kan dienen als beveili
ging. De nieuwste ontwikkeling is
glas, geschikt om toe te passen in
het rioolstelstel", vertelt Pinners.
De technologische verbetering
van glas komt net op tijd. De over
heid stelt met ingang van 1994
strengere eisen aan energiebespa
ring bij nieuwbouw. Het nieuwe
dubbele glas bespaart globaal een
derde deel in stookkosten. Grote
glaswanden oude stijl zouden niet
meer worden goedgekeurd. In de
premie- en huursector doet dat be
leid zich al langer gelden. Glasop
pervlaktes daar werden in de afge
lopen jaren steeds kleiner.
„In zestig procent van alle huizen
plannen wordt bij ons met nadruk
aandacht besteed aan glaspartij
en", zegt de Rotterdamse archi
tect Robijn, landelijk directeur
van Z-woningen, op jaarbasis ver
antwoordelijk voor zo'n 120 uitge
voerde concept-ontwerpen in de
vrije-sector. „Tien jaar geleden
kwam inpassing van glas in een
ontwerp niet ter sprake', herinnert
hij zich. 'Direkt doel is met glazen
puien de tuin als het ware naar bin
nen te halen. Het meest gevraagd
op dit moment zijn in het ontwerp
geïntegreerde serres".
Ontwikkelingsrace
Glaspanelen met onzichtbare zon
necellen om warmte in elektrici
teit om te zetten, glazen puien
voorzien van verwarmingssporen
en een apart aan te schaffen af-
werklaag waardoor de doorzich
tige wanden niet meer hoeven te
worden gezeemd. Het klinkt als
toekomstmuziek maar is nu alle
maal al te koop. Probleem voor de
huizenbouwer ligt vooral bij de
keuze van architect. Niet elke ar
chitect houdt de ontwikkelings
race van dit doorzichtig bouwma
teriaal bij. Toch is het juist de tech
nologische vooruitgang die glas
als bouwmateriaal aantrekkelijk
maakt.
Met speciale constructies hoeft,
een glazen wand niet duurder te
zijn dan een gemetselde muur. Na
delen als teveel zonnewarmte kun
nen worden opgevangen met zon
werende glassoorten. Maar ook het
tegenovergestelde is mogelijk.
Wordt een glaspui gebruikt als
passieve energiebron dan is een in
gewikkeld compartimentensys
teem vereist in combinatie met
ventilatiemogelijkheden. Gebruik
van speciale glassoorten kan het
effect versterken, mits de architect
goed op de hoogte is.
Oplossing voor alle temperaturen
is 'reagerend' glas. Een ontwikke
ling waarbij het materiaal afhan
kelijk van de binnen- en buiten
temperatuur warmte doorlaat
danwel reflecteert. Een noviteit
die technisch bezien uitvoerbaar is
maar nog in de kinderschoenen
staat. Op dit moment kost derge
lijk glas een tweeduizend gulden
per vierkante meter. Pas als het op
grote schaal wordt verhandeld,
zakt de prijs. Naar verwachting zal
binnen tien jaar deze glassoort op
gang maken en in prijs blijven ste
ken tot een honderd gulden per
vierkante meter boven dat van de
dan gangbare nieuwe generatie
dubbel glas.
Aardbevingen
Een glasgevel van zes meter breed
bij zes hoog completeert het huis
van de Delftse hoogleraar prof dr ir
Mick Eekhout. Met een leerstoel
produktontwikkeling in de archi
tectuur verbonden aan de Techni
sche Universiteit in Delft en zijn ei
gen bureau Octatube is hij mede
verantwoordelijk voor de snelle
vooruitgang in glastoepassingen.
De glazen zaal in de Beurs van Ber-
lage rust op zijn constructieve ken
nis. In Mexico wordt een immense
glazen wand uitgevoerd die door
een speciale constructie zelfs te
gen hevige aardbevingen bestand
moet blijken, alles volgens ont
werp en berekening van Eekhout.
In Japan ontwikkelde de Delftse
professor al eerder een soortgelijk
project.
„We voeren nu zaken uit die vier
jaar geleden nog voor onmogelijk
werden gehouden", geeft Eekhout
de supersnelle ontwikkeling van
glas en constructies aan. „Bij wo
ningbouw gelden overigens heel
andere eisen dan bij de ontwikke
ling van gebouwen. Bij een woning
zijn bouwkosten en energiever
bruik doorslaggevend, bij gebou
wen de onderhoudskosten. Zaken
die niet vergeleken kunnen wor
den. Bij een woning is glas daarom
vooral aan de zuidkant aantrekke
lijk", aldus Eekhout. Hij voorspelt
de echte doorbraak van glas als de
coatings zover zijn ontwikkeld dat
deze geen kleurzweem meer geven.
Desiree van Ooyik
DE NATIONALE
HYPOTHEEKBEURS hOOgte...
..voor hypotheekadvies of bemiddeling
boven de grijze middelmaat
Goes, Vlasmarkt htel. 01100-51588
Middelburg, Lange Geere 153, tel. 01180-29828
Vlissingen, Badhuisstraat 137, tel. 01184-13900
Ook deze week zijn een tweetal geldverstrekkers overgegaan tot ver
laging van de hypotheekrentetarieven, echter alleen voor de korte
rentevaste perioden.
Direktbank: annuiteitenhypotheek, 1 en 3 jaar -0,1% en de bespaar-
direct-hypotheek, 1 jaar -0,1%. De doorloophypotheek, variabel -0,5%.
Frieslandbank: annuïteitenhypotheek, variabel -0,6%.
De rente op de kapitaalmarkt vertoonde een dalende lijn.
Hypotheekrente
rentepercentages
netto werkelijke
per
15 juni 1993
rente
vast
gedu
rende
afsluit
provi
sie in
opgave rente bij fiscale
bank besparing van
constant
38,40% 50%
ABN.AMRO
spaarhyp.
spaarhyp.
spaarhyp.
ann. hyp.
ann. hyp.
5 jr
10 jr.
15 jr.
variab.
5 jr.
1.00
1,00
1,00
1,00
1,00
7,80
7,90
8,00
8,20
7,60
4,22
4,29
4.36
5.37
4,98
2,82
2,87
2,92
4,36
4,04
ABP
spaarhyp.
spaarhyp.
spaarhyp.
ann. hyp
ami. hyp.
5 jr.
10 jr.
15 jr.
5 jr.
10 jr.
1,00
1,00
1,00
1,00
1.00
7,50
7.60
7,80
7.30
7,40
4,05
4.11
4,25
4.78
4.85
2,68
2.73
2,84
3,88
3,94
Aegon
spaarhyp
spaarhyp.
5/10 jr.
15/20 jr.
1.00
1.00
7.80
8,00
4,27
4.41
2,87
2.98
Amev
Levensverz.
zorg-vrij-hyp
zorg-vrij-hyp
5/10 jr.
15/20 jr.
1.00
1,00
7.80
8,00
4,27
4,41
2,87
2,97
Bouwfonds
Combinatie
spaarv.hyp.
spaarv.hyp.
spaarv.hyp.
5 jr.
10 jr.
renterust
1,00
1,00
1.00
7.70
7.80
7.70
4,20
4,27
4.20
2,81
2.86
2,81
CDK-bank
spaarhyp.
spaarhyp.
ann. hyp.
ann. hyp.
5 jr.
10 jr.
1 jr.
5 jr.
1,00
1,00
1,00
1,00
7.70
7.80
7.70
7.50
4,20
4,27
5,05
4,91
2.81
2,87
4,09
3,99
Centraal
Beheer
spaargar.hyp. 5/10 jr.
spaargar.hyp. 15/20 jr.
0,25
0,25
7,80
8,00
4,23
4,36
2,83
2.94
Centrale
Volksbank
spaarhyp.
spaarhyp.
ann. hyp.
ann. hyp.
5 jr.
10 jr.
2 jr.
5 jr.
1,00
1,00
1,00
1,00
7,50
7,80
7,40
7,40
4,00
4,20
4.85
4,85
2,62
2,78
3,94
3,94
Delta Lloyd
hyp.tot.plan
hyp.tot-.plan
5/10 jr.
15/20 jr.
1.00
1.00
7.80
8,00
4.27
4,41
2,87
2,97
Direktbank
besp dir.hyp.
5 jr.
1.00
7.80
4,27
2,87
Nationale
Nederlanden
spaarhyp.
spaarhyp.
5/10 jr.
15/20 jr.
1.00
1.00
7,80
8,00
4,27
4.41
2,87
2,97
ING-bank
spaarhyp.
spaarhyp.
ann. hyp.
ann. hyp.
5 jr.
10 jr.
Ijr
5 jr.
1.00
1.00
1,00
1,00
7,80
7.90
7,70
7,60
4,23
4.29
5,05
4,98
2,82
2,87
4,09
4,04
Postbank
spaarhyp.
spaarhyp.
spaarhyp.
ann. hyp.
ann. hyp.
5 jr.
7 jr.
12 jr.
2 jr.
5 jr.
1,00
1,00
1,00
1,00
1,00
7,70
7,90
8,00
7,60
7,50
4,19
4,33
4,39
4,88
4,81
2,80
2,91
2,96
3,95
3,90
Rabo
Hp.bank
(adviesrente)
sp.opt. hyp.
sp.opt. hy.
sp.opt. hyp.
ann. hyp.
ann. hyp
3 jr.
10 jr.
stabiel
variabel
5 jr.
1,00
1,00
1,00
1,00
1.00
7.80
7.90
8,10
8.00
7,60
4.23
4,30
4.45
5.24
4.98
2,83
2.88
3,00
4,25
4,04
Reaal
Hypothek.BV
exact-hyp.
exact-hyp.
5 jr.
10 jr
1.00
1.00
7.70
7.70
4,20
4,20
2,81
2,81
VSB Bank
spaarhyp.
5 jr.
1,00
7,70
4,21
2,82
Westland
Utrecht
lage last,
lage last.
7 jr.*
15 jr.
1,00
1,00
7,60
7,70
4,12
4,19
2,75
2,80
Zwolsche
Alg./ing
za-hyp.plan
za-hyp.plan
5 jr.
10 jr.
1,00
1,00
7,60
7,70
4,11
4,18
2,73
2,78
Deze rentevasteperiode kent geen rentebedenktijd
De vermelde tarieven hebben betrekking op standaard hypotheken met
gemeentegarantie. De netto werkelijke rente (nwr) is gebaseerd op de tota
le netto lasten van de hypotheek. De vermelde nwr-percentages gelden
voor een man van 30-jarige leeftijd en een hypotheek ad 150.000,-. Voor
vrouwen en/of bij andere leeftijden kunnen andere nwr-percentages gel
den. Bij andere hypotheekbedragen wijkt de nwr bij een aantal instellin
gen enigszins af.
Volkswagen toont op de IAA
de nieuwe Golf Cabriolet,
die vanaf oktober hier te koop
is. Het huidige model, nog ge
baseerd op de eerste VW Golf,
wordt dan na 20 jaar dienst ver
vangen. Ook deze nieuwe ca
briolet op basis van de Golf III
wordt bij huisleverancier Kar-
mann tot een open versie opge
bouwd.
De auto komt met onderstel,
wielen met een grotere spoor
breedte en drie verschillende
motoren bij deze cabriospecia-
list aan. Die bouwt er vervol
gens een aanzienlijk stijver
koetswerk op met een rolbeu-
gel.
Groot voordeel van dit vol
waardige vierpersoons type is
dat er niets op de ruime koffer
bak ingeleverd hoeft te wor
den. De met één hand of elek
trisch te openen vouwkap rust
op de carrosserie. Naast de rol-
beugel heeft deze Golf Cabrio
let voorin in hoogte verstelbare
veiligheidsgordels, versterkte
portieren en als optie twee air
bags. De twee uitrustingni
veaus zijn Basis en Avantgar-
de; de motoren zijn de 1.8 ltr
van 75 of 90 pk en de 2.0 ltr van
115 pk. Reken op een prijs van
af 44 mille.
Siem Leeuwenkamp
De nieuwe Volkswagen Golf Cabriolet
