Bedrijven kunnen recessie aan
Israëlische minister
tegen anti-martelwet
PZC
Directeur Welzijn
stad Leeuwarden
bezuinigt zich weg
(osto krijgt lesje
taatsrecht van
Ie Ombudsman
Werkloosheid
60.000 omhoog
Rond 1500 'maten'
grijpen naast kortere
jeriode dienstplicht
Actie Sloveense boeren treft chauffeurs
Litouwse rijpaarden
van de slacht gered
Sufa keert voor goede
doelen 86 miljoen uit
VN draaien Haïti
duimschroeven aan
Japan deelt fietsen
uit aan postbodes
binnen- en buitenland
7
Onderzoek: uitgangspositie beter dan in periode 1980-1982
Decor Aïda rijdt door Amsterdam
VRIJDAG 18 JUNI 1993
gf^HAAG (GPD) - Een belangrijk deel van het
(fderlandse bedrijfsleven staat er momenteel
„nzienlijk beter voor dan in de recessie aan het
Igjn van de jaren tachtig. De middelgrote bedrij
en hebben meer geld in kas en zijn beter in staat
jan schulden af te betalen.
Uitzijn de eerste resultaten van een onderzoek van
i accountantsorganisatie BDO CampsObers en
Katholieke Universiteit Brabant. De uitkom
en van deze enquête, die in het eerste kwartaal
ai dit jaar werd gehouden, geven een bemoedi
gd beeld van de financiële positie van bedrijven
jet, 50 tot 200 werknemers.
folgens de accountantsgroep zien de vermogen-
posities van de bedrijven er alleszins redelijk uit.
ftisniet uitzonderlijk veel geleend geld nodig om
:t bedrijf draaiend te houden: het eigen vermo-
!n bedraagt gemiddeld 35 procent van het totale
vermogen. Dat is maar iets minder dan van de gro
tejongens 37 procent Gezien het feit dat het mid
denbedrijf veelal in de groothandel, tussenhandel,
bouw en installatiesector actiefis, waar gemiddeld
met wat minder eigen geld wordt gewerkt, is er dus
financieel vrijwel geen vuiltje aan de lucht. In het
begin van de jaren tachtig bijvoorbeeld was bij de
grote bedrijven de gemiddelde 'solvabiliteit' onge
veer 33.5 procent.
Herstel
Uit het onderzoek blijkt verder dat de portemon
nee van de middelgrote bedrijven welgevuld is. Ge
middeld 16 procent van al wat er aan geld en waar
de in het bedrijf zit (het balanstotaal), kan men
snel uitgeven.
Ruim 40 procent heeft 'liquide' middelen over en
zet deze in het algemeen als appeltje voor de dorst
op een deposito. Volgens het onderzoek staat onze
economie er ook beter voor dan in de periode 1980-
1982. Er is nu aanzienlijk meer geld beschikbaar
voor investeringen.
In de jaren 1980.1981 en 1982 bedroeg de teruggang
in investeringen respectievelijk 1.10 en 4 procent.
In 1992 was er nog groei (1 procent), terwijl dit jaar
een afname van 3 procent wordt verwacht. In 1994
moeten de investeringen zich weer herstellen.
BDO verwacht dan weer een groei van 2 procent.
De winsten komen nu gemiddeld hoger uit dan in
de recessie van 1981-1982. BDO CampsObers
denkt daarom ook dat de huidige recessie niet te
lang en niet te erg zal zijn. Daar komt bij dat de
geldontwaarding (inflatie) aan de lage kant is, de
terugval in investeringen meevalt en de onderne
mingen in verhouding meer verdienen op hun be
drijfsvermogen dan in de vorige recessie: toen 5
procent tegen 11 procent in 1992,10 procent in 1993
en volgend jaar weer 11 procent.
De enquête toont nog meer optimisme: 68 procent
van de ondervraagden denkt dit jaar een hogere
omzet te halen dan vorig jaar.
Het aantal middelgrote bedrijven in Nederland
met 10 tot 100 werknemers (de meest gebruikte de
finitie van het middenbedrijf) omvat ongeveer
36.000 ondernemingen, waar in totaal zo'n miljoen
mensen werken.
In totaal wordt er op jaarbasis zo'n 350 miljard gul
den omgezet. BDO CampsObers. in omzet geme
ten de zesde, Nederlandse accountantsorganisa
tie, maakte de onderzoeksresultaten dinsdag be
kend.
Het bedrijf is aangesloten bij BDO Binder, in
grootte 's werelds zevende organisatie op het ge
bied van accountancy en aanverwante zaken.
IEN HAAG (ANP) - Van drie
lichtingen landmachtdienst-
lichtigen die eerder dit jaar
aor militaire dienst zijn opge-
omen, zal zo'n 20 procent niet
irofitcren van de verkorting
de dienstijd van twaalf tot
ic»cn maanden. Ze zijn onmis-
ur. Dat staat in de Defensie-
ifiint, het weekblad van het mi
serie van defensie,
totaal grijpen ongeveer 1.500
jenstplichtigen naast de
üsnsttijdverkorting, zo blijkt
de Defensiekrant. Minister
itcBeek van defensie heeft per 1
muari 1994 een zogenaamd ge
draal pardon afgekondigd. Dat
ctekent dat ook dienstplichti-
;adie al voor die datum zijn op
domen in beginsel van de
ensttijdverkorting kunnen
intslagen bij
rukker De Boer
ILVERSUM (GPD) - Drukke-
Di' Boer Boekhoven heeft
orslechts 80 van de 235 werk-
mers van de rotatiedrukke-
n in Almere en Hilversum
baan in de vestigingen in
Iversum, Deventer en Etten-
r.
resterende personeelsleden
leten verdwijnen. Voor hen zal
jrden bemiddeld bij het zoe-
nnaai' een baan elders.
profiteren. Hij heeft echter een
uitzondering gemaakt voor ..kri
tische functies" die bezet moe
ten blijven wil de bedrijfsvoering
bij de eenheden niet in gevaar
komen.
De commandanten moeten in de
loop van het jaar aangeven bij
welke functies ernstige proble
men kunnen ontstaan. Daarbij
gaat het volgens de Defensie
krant onder anderen om chauf
feurs, koks. monteurs en genees
kundig personeel.
In de praktijk betekent Ter
Beeks maatregel dat van de lich
tingen 93-2.93-3 en 93-4 (elk ruim
2500 man groot) 20 procent de
twaalf maanden moet volma
ken. Vanaf de lichting 93-5 kun
nen wel alle dienstplichtigen in
de lagere rangen na negen
maanden vertrekken. Voor
dienstplichtigen in hogere ran
gen, wier diensttijd langer is, is
dat na elf maanden.
De Algemene Vereniging
Dienstplichtige Militairen
(AVNM), met 22.500 leden de
grootste soldatenbond. is er
boos over dat dienstplichtigen
niet weten of die diensttijdver
korting ook voor hen geldt. De
AVNM heeft daarover volgende
week donderdagmiddag een ge
sprek met minister Ter Beek. De
leiding van de landmacht zal ui
terlijk per 1 juli de detailregelin
gen over de diensttijdverkorting
bekendmaken.
Sloveense boeren tonen bij een blokkade vlugschriften met hun eisen.
ZOETERMEER (ANP) - Het Nederlands vrachtverkeer onder
vindt ernstige hinder van een blokkade-actie van boeren in Slo
venië. De boeren blokkeren er sinds dinsdag de grensovergan
gen met Italië, Oostenrijk en Hongarije. Volgens een woord
voerder van de werkgeversorganisatie in het wegvervoer,
Transport en Logistiek Nederland, staan vijftien Nederlandse
chauffeurs vast aan de grenzen met de voormalige Joegoslavi
sche republiek. Ook het personenverkeer wordt door de blokka
de gehinderd.
De Sloveense boeren blokkeren met tractoren de grensovergan
gen uit protest tegen de lage prijzen die ze voor hun produkten
krijgen.
Met. him actie willen ze druk uitoefenen op de Sloveense regering.
Het is onduidelijk hoe lang de acties zullen duren.
WINTERSWIJK (GPDi - Vieren
twintig uit Litouwen afkomsti
ge paarden en pony's zijn don
derdagmorgen in Winterswijk
op het nippertje van de slacht
bank gered.
De viervoeters, in bezit van een
inwoner van Winterswijk, moes
ten op last van de Rijksdienst
voor de keuring van Vee en Vlees
(RVV) worden afgevoerd naar
het slachthuis, omdat de bijbe
horende papieren niet in orde
zouden zijn. Uit angst voor vete
rinaire ziekten nam de RVV het
besluit de paarden zo snel moge
lijk af te maken.
Toen de dieren donderdagoch
tend vroeg op transport werden
gezet, bleek dat niet alleen de ei
genaar de papieren niet voor elk
aar had. maar ook de RW niet.
De zeven slacht- en 17 rijpaar
den, die al in de vrachtauto gela
den waren voor hun laatste rit
naar Haarlem, moesten weer
worden uitgeladen. Ze staan nu
op het erf van de eigenaar bij te
komen van de commotie.
De Winterswijker reageerde op
gelucht. ..Het zou een schande
zijn als zulke mooie rijpaarden
geslacht zouden moeten wor
den". De Algemene Inspectie
Dienst, die het transport bege
leidde. restte niéts anders dan te
vertrekken. Onduidelijk is wat
er uiteindelijk met de paarden
gaat gebeuren.
De AID had de viervoeters vrij
dag - op aandrang van de RVV -
in quarantaine gezet toen het
paardentransport bij de grens
werd aangehouden. De beesten
waren door een handelaar uit
het Duitse Stadtlohn in Vilnius
gekocht in opdracht van de Win
terswijker. Tegen de Duitser is
proces-verbaal opgemaakt door
de AID.
LEEUWARDEN (GPD) - De al
gemeen directeur van de Dienst
Welzijn van de gemeente Leeu
warden, J. de Boer, heeft bij het
maken van de laatste bezuini
gingsvoorstellen zijn eigen
baan weggeschreven. De direc
teur vertrekt hoogstwaar
schijnlijk per 1 januari van het
volgend jaar. Volgens De Boer
is de manier waarop het mes in
zijn dienst is gezet de directe
aanleiding voor zijn vertrek.
De Boers vertrek is pas definitief
als de gemeenteraad in novem
ber instemt met de laatste bezui
nigingsvoorstellen van burge
meester en wethouders. Maar in
tern heeft de directeur zijn ver
trek al aangekondigd, bij de pre
sentatie van het totale bezuini
gingenpakket aan de medewer
kers van zijn afdeling.
De Boer werkt sinds 1977 in
Leeuwarden. In dat jaar werd hij
directeur van de gemeentelijke
sociale dienst, een functie waar
in hij zich landelijke bekendheid
verwierf omdat hij zijn mening
nooit onder stoelen of banken
stak.
Zo noemde hij het sociale beleid
van het vorige kabinet-Lubbers
ooit „misdadig", waarmee hij
zich de woede van het CDA in
Leeuwarden op de hals haalde.
Meer commotie ontstond over
De Boers stelling, dat mensen
die hun omgeving langdurige
overlast bezorgen, moeten wor
den ondergebracht in 'degrada
tiewoningen': huizen met een
minimum aan comfort en een
muntjesautomaat voor water en
elektriciteit. De laatste bezuini
gingsronde van de gemeente
Leeuwarden zal vooral het ter
rein van De Boer treffen: welzijn.
Op dit moment werken in totaal
zo'n 190 mensen bij de Dienst
Welzijn. Als alle bezuinigings
voorstellen zijn uitgevoerd, zul
len dat er nog zo'n veertig zijn.
becijfert De Boer uit de losse
pols. De afgelopen maand heb
ben topmanagers van de ge
meente Leeuwarden in opdracht
van B en W de bezuinigingsvoor
stellen uitgewerkt. De Boer
heeft zijn eigen functie daarbij
zelf weggeschreven, verklaart
hij. „Ik heb veel mensen de
wacht moeten aanzeggen. Daar
heb ik wakker van gelegen, en
dan vind ik dat je de beker niet
aan jezelf voorbij kunt laten
gaan. En ik ben een van de men
sen die 55 of ouder is".
lorïheo Haerkens
EN' HAAG - Als de koningin
n handtekening heeft gezet
(der een naturalisatiebesluit
u? staatssecretaris Kosto niet
tijeren dat besluit te tekenen
uit te voeren. De Nationale
nbudsman heeft de bewinds
een lesje staatsrecht gege-
wen hem gevraagd elk door
koningin ondertekend Ko-
iklijk Besluit zo snel moge-
luit te voeren,
gebeurde naar aanleiding
een klacht van een inwoner
Nijmegen. De man klaagde
juni 1990 dat het verzoek van
Filipijnse echtgenote om de
cerlandse nationaliteit maar
it werd ingewilligd. Herhaalde
(zoeken om toelichting op de
rtraging, leverden niets op. De
'rins Floris
aagt voor
wo-examen
fELDOORN (ANP) - Prins
'ris, de 18-jarige zoon van
(inses Margriet en mr. Pieter
"i Vollenhoven, is donderdag
s|aagd voor zijn vwo-exa-
<n. Dat heeft de Rijksvoor-
Wingsdienst meegedeeld,
t prins volgde zijn opleiding
het Christelijk Lyceum in
poldoorn. De jongste zoon van
J'griet en Pieter weet nog niet
it hij nu gaat doen. Wel heeft
ihch eens laten ontvallen dat
misschien economie in Gro
ten wilde studeren, maal
foor heeft hij zich voorals-
?niet aangemeld.
man wilde vooral weten waarom
er zoveel tijd verloren ging tus
sen de voordracht tot verlening
van het Nederlanderschap op 7
november 1991 en het moment,
13 juli 1992, waarop de vrouw
daarover werd geïnformeerd.
Het ministerie van justitie on
derzoekt of een aanvrager vol
doet aan de criteria voor het Ne
derlanderschap. Als dat het ge
val is, draagt, het de kandidaat
voor en wordt het Nederlander
schap bij Koninklijk Besluit ver
leend. Dit besluit wordt onderte
kend door de koningin en daar
na door de staatssecretaris die
de politieke verantwoordelijk
heid draagt voor deze beslissing.
De Nationale Ombudsman
laakt de redenering van de
staatssecretaris dat zonder zijn
handtekening nog geen sprake
is van een Koninklijk Besluit.
Een besluit zou dan nog kunnen
worden gewijzigd of ingetrok
ken. Maar dat acht de Ombuds
man een misvatting. Hij stelt
dat met ondertekening door de
koningin een rechtsgeldig be
sluit is genomen. „Met het doen
van de voordracht is het aandeel
van de staatssecretaris in de tot
standkoming van het besluit
voltooid". De handtekening van
de staatssecretaris later, is
slechts nodig om de gevolgen
van dat besluit te dragen. Het
staatshoofd is immers on
schendbaar. De ministers en
staatssecretarissen zijn verant
woordelijk. Over de handteke
ning van de bewindsman - het
contraseign - stelt de Ombuds
man: „Het moet geacht worden
te zijn gegeven op het moment
waarop de Koningin het besluit
heeft getekend".
HEERLEN (ANP) - De gere
tireerde werkloosheid lag
1,1 de maanden maart, april
"Hnei op gemiddeld 359.000
®ensen, 60.000 meer dan in
overeenkomstige perio-
®e van vorig jaar.
'f(geleken met het gemid-
Mde in de maanden februa-
tot en met maart waren er
"000 werklozen minder.
1 daling wordt door het
CBS toegeschreven aan sei
zoensinvloeden. De onder
liggende ontwikkeling is dat
het aantal geregistreerde
werklozen nog steeds toe
neemt. Een versnelling van
de stijging blijft echter uit.
Het CBS baseert zich bij het
cijfer van de geregistreerde
werkloosheid op de admini
stratie van de arbeidsbu
reaus en een eigen enquête.
AMSTERDAM - In Amsterdam werden gisteren delen van het decor voor de opera Aïda per
oplegger naar het Rai-complex in Amsterdam gebracht. De sfinx is zestien meter hoog en weegt
drieduizend kilo en werd gebouwd op een ponton op de Amstel bij de Stopera. De voorstelling
van Aïda, de grootste tot nu in Nederland, wordt uitgevoerd op 24, 25 en 26 juni in de nieuwe
Parkzaal van de Rai. foto Marcel Antonisse/ANP
van onze correspondent
Ad Bloemendaal
TEL AVIV - Een speciale wet te
gen martelingen is ongewenst,
omdat daardoor vitale Israëli
sche veiligheidsbelangen in ge
vaar zou komen. Dat is de me
ning van de Israëlische minis
ter van justitie, David Libai. Hij
reageerde daarmee op een voor
stel van negen linkse en liberale
parlementsleden om de ook
door Israël ondertekende VN-
conventie tegen martelingen in
de wetgeving op te nemen.
Het martelen van gevangenen
bij ondervragingen is in Israel
toegestaan, zolang het gewelds
niveau niet uitgaat boven de
toepassing van ..gematigde fy
sieke druk". Die definitie is op
genomen in een geheime bijlage
bij het zogenoemde Rapport
Landau, het verslag van een in
de jaren tachtig uitgevoerd on
derzoek naar de verhoorpraktij-
ken van de veiligheidsdienst.
In 1991 ondertekende Israël het
„Internationale handvest tegen
martelingen en andere wrede,
onmenselijke of vernederende
behandeling of straf'. In de
tweede paragraaf van het hand
vest verplichten de onderteke
naars zich zonodig via nationale
wetgeving uitvoering te geven
aan de internationale overeen
komst.
De negen indieners van het
wetsvoorstel - afgevaardigden
van de Communistische Partij,
Meretz en de Arbeiderspartij -
menen dat Israël door de aan
vaarding van het handvest aan
zijn internationale verplichtin
gen moet voldoen. De tekst van
het voorstel komt overeen met
die van het internationale hand
vest.
De negen hebben woensdag op
aandrang van minister Libai be
sloten de indiening van hun ini-
tiatiefwet zes weken uit te stel
len.
In die tijd zal een inter-ministe-
riële commissie de kwestie on
derzoeken. Maar Libai verklaar
de gisteren al dat hij de invoe
ring van een speciale anti-mar
telwet ongewenst acht met het
oog op Israëls veiligheid.
„Het is moeilijk, maar niettemin
noodzakelijk evenwicht te be
waren tussen vitale nationale
veiligheidsbelangen en mensen
rechten. Beide moeten worden
gerespecteerd," zei hij. Volgens
Libai is de invoering van nieuwe
nationale wetgeving niet nodig,
omdat de bestaande voldoende
duidelijk is.
Israëlische, Palestijnse en inter
nationale mensenrechten-orga
nisaties voeren al jaren actie te
gen wat ze beschouwen als de
systematische marteling van ge
vangenen, met. name door de
binnenlandse veiligheidsdienst.
Op een recent congres in Tel
Aviv beschuldigde de Israê-
lisch-Palestijnse Artsenorgani
satie voor Mensenrechten Israë
lische collega's van medeplich
tigheid aan martelen, door het
ondertekenen van medische ver
klaringen voor en tijdens de on
dervraging van verdachten.
De voorzitster van de Israë-
lisch-Palestijnse artsengroep.
dr. Ruchama Marton, had
woensdag een gesprek met mi
nister Libai. Ze verklaarde na af
loop niet te kunnen begrijpen
waarom de regering bezwaar
maakt tegen de invoering van
een wet met dezelfde tekst als
een internationale conventie die
Israel al heeft ondertekend.
Meer dan 750.000
kaarten tegen
Duitse rassenhaat
HILVERSUM (ANP) - Meer dan
750.000 mensen hebben al mee
gedaan aan de briefkaartenac
tie van het radio-programma
The Breakfast Club tegen de
vreemdelingenhaat in Duits
land. Dat heeft de KRO donder
dag bekend gemaakt.
De organisatoren van de actie
verwachten dat het aantal in
zendingen de komende dagen
nog verder zal groeien. In totaal
werden zes miljoen kaarten met
de tekst „Ik ben woedend" in
omloop gebracht. De kaarten
worden in de loop van de volgen
de week in Bonn aangeboden.
Niet bondskanselier Helmut
Kohl maar minister Bohl, hoofd
van de bondskanselarij, zal de
kaarten in ontvangst nemen.
Koningin en
prins Claus
naar IJsland
DEN HAAG (ANP) - Er bestaan
plannen voor een staatsbezoek
van koningin Beatrix en prins
Claus aan IJsland. Het zou aan
het begin van de zomer van 1994
moeten plaatshebben.
Dat heeft de Rijksvoorlichtings
dienst donderdag bevestigd. De
voorbereidingen zijn nog in een
zeer pril stadium. Ook op het
presidentiële kantoor in Reyk
javik wilde men geen nadere me
dedelingen doen dan dat „er
sprake" van een staatsbezoek
uit Nederland is.
In november brengen de konin
gin en prins eerst nog een staats
bezoek aan Zwitserland.
Advertentie
ROTTERDAM (ANP) - De Giroloterij en de Bankloterij hebben in
1992 bruto bijna 145 miljoen gulden opgebracht. Daarvan is de net
to-winst, ruim 86 miljoen gulden, uitgekeerd aan „goede doelen" op
maatschappelijk, sociaal en cultureel gebied.
Dat staat in het jaarverslag over 1992 van de Stichting Uitvoerings
orgaan Financiële Akties (Sufa). die de Giro- en Bankloterij organi
seert ten behoeve van de Stichting Algemene Loterij Nederland
ALN). De Sufa verwacht nog een verdere omzetgroei nu er twaalf in
plaats van zes trekkingen per jaar van de Giro- en Bankloterij zijn.
Vijf fondsen worden jaarlijks door de ALN bedacht: het Juliana-
fonds, het Bernhardfonds. de Stichting Fondsenwervingsacties
Volksgezondheid, de Stichting Katholieke Noden en de Stichting
Fondsenwerving Militaire Oorlogs- en Dienstslachtoffers. Verder is
er nog een fonds voor bijzondere projecten.
van onze correspondent
WASHINGTON - De Veilig
heidsraad van de Verenigde Na
ties heeft het militaire bewind
in Haïti woensdagavond een ul
timatum gesld. Als de in 1991
democratisch gekozen, maar la
ter afgezette, president Jean-
Bertrand Aristide niet binnen
een week in zijn functie wordt
hersteld, zal de VN een olie- en
wapenembargo tegen Haïti in
stellen. Dat komt dan bovenop
de al eerder aangekondigde eco
nomische sancties die op 23 juni
van kracht zullen worden.
Volgens de VN-resolutie zullen
alle Haïtiaanse bezittingen in de
hele wereld worden bevroren.
Voorts zullen zendingen van wa
pens, olie en andere brandstof
fen worden tegengehouden, zo
wel op zee als aan de grens met
de Dominicaanse Republiek. De
Organisatie van Amerikaanse
Staten heeft eerder al een han
delsembargo afgekondigd, maar
dat wordt nu tot de hele wereld
uitgebreid.
Vooral Europese landen zijn
handel blijven drven met het ge-
neraalsbewind. Zo verloopt de
oliebevoorrading van Haii gro
tendeels via de spotmarkt in
Rotterdam en wordt van daar
rechtstreeks naar Haiti's hoofd
stad Port-au-Prince gevaren.
De VS. Canada en enkele Latijn-
samerikaanse landen zijn bereid
om het VN-embargo middels een
zeeblokkade af te dwingen. De
Verenigde Naties houden de mo
gelijkheid achter de hand om
met een vredesmacht in Haiti,
dat het armste land van het
westelijk halfrond is, in te grij
pen.
TOKYO IRTR) - Japan wil
duizenden, door de oor
spronkelijke eigenaars in de
steek gelaten fietsen schen
ken aan postbodes in Aziati
sche ontwikkelingslanden.
Dat heeft een woordvoerder
van het ministerie van pos
terijen donderdag in Tokyo
bekendgemaakt.
In 1990 alleen al verwijder
den de Japanse autoriteiten
bijna twee miljoen fietsen
van de straat. Het ging om
gestolen fietsen of om rijwie
len die door de eigenaars ge
woon waren achtergelaten.
Kwam de eigenaar niet meer
opdagen, dan besloten de
autoriteiten tot vernieti
ging. Het postministerie
vindt dat jammer en wil de
fietsen voortaan schenken
aan landen waar brievenbe
stellers nog te voet of met
het openbaar vervoer hun
taak verrichten. Daar zou
den de fietsen heel nuttig
kunnen zijn. aldus de krant
Yomiuri Shimbun.
