Kerncentrale vertraagd veiliger
iplomatiek conflict
ond kwestie vissers
PZC
Vlake-spoorbruggen in stukken
Canada schaamt zich niet
meer voor achtergronden
ÜLïJ j«kA y, fjV ito f
Samenwerking in de
zorgsector mag van
Dijkwel intensiever
Miskende zeeslag
wordt 12 juni in
Breskens herdacht
Passen en meten bij
bouw van amfibisch
transportschip
provincie
11
Met keuze voor uitgebreide procedure extra jaar gemoeid
HO, HO!
leiabo
DINSDAG 11 MEI 1993
[Van onze verslaggever
n 8en
v met ii
Ktt boRSSELE Het vergroten
van de veiligheid in de kerne
nergiecentrale bij Borssele
wordt met één jaar vertraagd.
Dat komt omdat de regering een
Uitgebreide procedure voor het
passen van de vergunnin-
wil volgen. Die procedure,
inbegrip van een milieu-ef-
èctrapportage en inspraak,
vj [0St veel tijd. Hierdoor wordt
Öe centrale niet, zoals aanvan
kelijk de bedoeling was, al in
1995 of 1996 op een hoger veilig
heidsniveau gebracht maar pas
b1997.
)it blijkt uit een brief van minis-
er van Economische Zaken dr
J. E. Andriessen aan de Tweede
iamer. In de kamer was vorig
f aar oktober bij de behandeling
oran het Elektriciteitsplan 1993-
902 aangedrongen op een zorg-
oildige procedure. De regering
iad de keus tussen een korte
irocedure (met zo snel mogelijk
aplfrotere veiligheid binnen be-
'Veiki of een langere route (die
ijdrovend is). Per saldo heeft
iet kabinet gekozen voor een 'zo
obuustmogelijke procedure.'
jij de keus is rekening gehou-
n den met een recente uitspraak
ran de Raad van State over het
erlenen van een zogenaamde
evisievergunning voor de kern-
[assen met
cactussen open
Sfroor publiek
nda
Rï UDDELBURG - Negen leden
van an de Zeeuwse afdeling van
A?: iucculenta (een landelijke ver-
iniging van cactus- en succu-
ndi entcnliefhebbers), zetten zater-
lag hun kassen open voor het
ubliek. Tussen 10.00 en 16.00
iur kunnen belangstellenden
Ie grote verscheidenheid aan
(pi ilanten gaan bekijken.
)e adressen zijn: T. de Rijke,
pc joordweg 444. Middelburg; P.
Dekker, Noordweg 476, Middel
burg; J. Mesu, Nachtegaalstraat
2, Middelburg: J. Antheunisse,
lacharias Jansenstraat 39. Mid-
hd delburg; R. Wondergem. Dorps-
38, Biggekerke (75 vier-
nte meter); B. Spee. Diepe-
straat 4, Borssele; J. Min-
ir,H.A.Hankenstraat 18. Wil-
nadorp; J. W. C. de Jonge,
heldestraat 95, Goes en C. A.
Markusse, Koos Vorrinkstraat
1, Goes.
centrale bij Dodewaard. De
Raad van State vernietigde die
vergunning omdat er onvol
doende recht aan inspraak zou
zijn gedaan (de centrale draait
nu met een gedoogbeschikking).
De regering wil voorkomen dat
een dergelijke situatie opnieuw
ontstaat, maar dan voor de cen
trale bij Borssele. Daarbij wordt
voor lief genomen dat er tenmin
ste één jaar uitstel van het ho
gere veiligheidsniveau optreedt.
Het eventueel in tweede aanleg
gedwongen zijn alsnog een lange
route te volgen, zou nóg later tot
een rechtsgeldige vergunning en
een veiliger Borssele leiden.
Voorlichting
Overigens heeft de exploitant
van de centrale, de NV Elektrici-
teits-Produktiemaatschappij
Zuid-Nederland (EPZi zich be
reid verklaard een onverplichte
inspraakronde in te lassen, als
mede voorlichting aan de bevol
king. Dat wordt echter, wanneer
het tot een formele afweging van
bezwaren komt, niet voldoende
geacht om tegemoet te komen
aan de bepalingen in de Kerne
nergiewet. Bij de regeringskeus
speelt ook een rol dat het aan
passen van de kerncentrale een
kostbaar, langdurig en omvang
rijk project is.
EPZ heeft hiervoor het plan Mo
dificaties opgesteld. De kosten
ervan zijn geraamd op ongeveer
450 miljoen gulden. Bedoeling-
was in 1992 te beginnen en in
1994/1995 klaar te zijn. Het ge
rommel over de te volgen proce
dure heeft al bij voorbaat ge
zorgd voor vertraging. Daarop
komt nog eens de extra tijd die
de lange procedure kost. Overi
gens is EPZ volop bezig met de
voorbereidingen. De aanpassin
gen waarvoor geen vergunning
vereist is, kunnen al in gang wor
den gezet.
Onderdelen van het plan Modifi
caties zijn onder meer: een
nieuw noodstroomgebouw (het
huidige is te klein), een gebouw
met een nieuwe, verder geauto
matiseerde reactorbeveiliging
(onderdeel van het reserve-be
sturingssysteem), een filterin
stallatie op de bol, het slaan van
zes nieuwe bronnen als extra re
serve-koelsysteem. een nieuwe
simulator voor opleiding van
personeel. Het plan is erop ge
richt de centrale tot zeker 2003
op verantwoorde wijze te laten
draaien.
De centrale levert in 1993 twin
tigjaar stroom aan het openbare
net. Grote problemen hebben
zich niet voorgedaan. Er zijn
voortdurend aanpassingen ver
richt. Daardoor is het veilig
heidsniveau van de centrale op
dit moment ook in overeenstem
ming met de bestaande vergun
ning, beklemtoont minister An
driessen in zijn brief aan de
Tweede Kamer. Hij voegt eraan
toe dat uitvoering van het plan
Modificaties niet leidt tot verho-
In Vlïssingen is maandag begonnen de Vlake-spoorbruggen met snijbranders aan stukken te branden.
foto Ruben Oreel
van onze verslaggever
VLÏSSINGEN - De Vlake-spoorbruggen
komen deze week na meer dan vijftig jaar
trouwe dienst definitief'aan hun einde in
de Vlissingse binnenhaven. De op een
ponton aangevoerde, bruggen zijn maan
dag bij metaalhandel en sloopbedrijf Vli-
meta allereerst met snijbranders in grote
stukken gehakt. Die zijn in de loop van de
dag op de kade gezet om verder gesloopt
en voor transport klaargemaakt te wor
den.
Rijkswaterstaat wilde de spoorbruggen
aanvankelijk tegelijkertijd met de ver-
keersbrug weghalen. Dat scheelt in sloop-
en transportkosten. De coaster Solon uit
Geldermalsen gooide dit plannetje vorige
week dinsdag in de war door tegen de Vla-
ke-bruggen te varen. Een drijvende bok
was toch nodig om de verkeersbrug terug
op zijn plek te zetten. De spoorbruggen
konden er dan net zo goed direct uit.
Met de sloop van de Vlake-spoorbruggen
is een stoffelijke herinnering aan een be
wogen geschiedenis uit het Zeeuwse land
schap verdwenen.
Tot drie keer toe zijn de in 1938 opgelever
de bruggen in de laatste wereldoorlog ver
nield.
Nederlandse militairen dachten in 1939 de
Duitse opmars te kunnen stuiten door de
verbinding te vernielen. Geallieerde bom
menwerpers voerden er in 1944 een bom
bardement op uit, waarna de Duitsers de
bruggen in hetzelfde jaar verwoestten.
Vanaf 1947 heeft de herstelde kanaalkrui
sing onafgebroken dienst gedaan, tot sep
tember vorig jaar de nieuwe spoorbrug in
gebruik is genomen.
Helemaal verloren zijn de oude spoor
bruggen nog niet.
Het metaal gaat vanuit Vlissingen naar
een staalfabriek, waar het klaargemaakt
wordt voor hergebruik.
iIwelgen nemen beperkingen hoog op
diaD
,'zeef
n onze verslaggever
RESKENS - Nederland en
;ië stevenen regelrecht af
i een diplomatiek conflict
rer de kwestie rond de Vlaam-
Westerscheldevissers. Negen
m de achttien kleine kotters
,ety llende vloot liggen al ruim
fte weken werkeloos aan de
de in thuishaven Breskens,
mdatze volgens de rijkspolitie
water niet over de nodige li-
'J* nties beschikken. De direc-
nr-generaal voor scheepvaart
maritieme zaken in Brussel,
Vandevel, neemt de zaak
(ogop. De Belgische ambassa-
k li; eur in Den Haag zal 'zeer bin-
nkort' een protestbrief afge-
n bij de verantwoordelijke
derlandse bewindslieden,
Br0 jidigde Vandevel maandag
lijf
iVlssers hebben een advocaat
de arm genomen. Ze eisen van
MIS iofficier van justitie in Middel-
•Vats dg dat ze met onmiddellijke
|ang weer toestemming krij-
(i om hun vistactiviteiten
!?.te zetten- Daarnaast moet
g.-;: rijkspolitie te water ophou-
34nmethetconfisquerenvande
5 Hg panielijk) tong en kabel-
pi Vangsten, het uitdelen van
«tes en het stuksnijden van de
/KR (ten, stelt raadsman L. Verbe-
-33 - in een faxbericht aan officier
h Jon=- Wordt hieraan geen
hoor gegeven, dan zullen de
arseen kort geding aanspan-
l! h tegen de Nederlandse staat
-ei& (alsnoghun gelijk te halen.
;on= ,ec°nomische delicten)
pdt met klem dat voor de
men' rscïle vissers een uitvaar-
ene3 d van kracht is. „Ze zijn
.vmas lom te gaan en te staan waar
Men. Garnalen, bot, sprot,
isselen, noem maai' op, dat
'p. ze allemaal zonder re-
D* V Vangen'Maar v00r t°nê'
s- K k auw'waar ze het vooral
i ™bbea voorzien, zijn andere
Peen van kracht. Daar-
D1''' !VS,ueen vei'gunnlng' nodig,
tobben ze niet. Daarnaast
Jt ze met sleepnetten en dat
'gons de wet verboden in de
««schelde. Als de Nederlan-
2lch aan deze regels moeten
n; 2®ldt dat ook voor de
=en aldus De Jong. De
te water gaat vol-
AV tin t 0 er volkomen recht-
°g te werk.
pa* anlanden'
wn!.indeteveestrijd is een
„riet us0, - en Nederland en
ft on? Daarin wordt
Ip"' ^D°lUriing gegeven van vis
'Êe e Belgen in de Westerschel-
de mogen vangen. Tong, kabel
jauw. schol en schar staan daar
niet bij. Dus. zo wordt van Ne
derlandse zijde geredeneerd,
mogen deze soorten ook niet
buiten de quota-regeling om
voor commerciële doeleinden
(eigen gewin) worden gevangen.
Nee, zeggen de Belgen, de Neder
landers lezen het verdrag ver
keerd. Directeur-generaal Van
devel: „Het tractaat handelt
over het aanlanden van de om
schreven vissoorten. Over het
vangen van vis wordt nergens
gesproken. Dus staat het de Bel
gen volgens deze overeenkomst
vrij te vissen op alles wat ze wil
len. Zolang ze de vangst maar
niet in Nederland aan wal bren
gen voor de verkoop. Dat is een
essentieel verschil."
Volgens Vandevel is de kwestie
dan ook zo klaar als een klontje:
Advertentie
N KLUS ZONDER
Metabo
Nederland bv,
Tel 03462-
64244.
de Nederlandse justitie schendt
het ruim 150 jaar oude verdrag.
„We zullen de bevoegde autori
teiten daarom ter verantwoor
ding roepen. De procedures zijn
inmiddels in gang gezet, Onze
ambassadeur in Den Haag zal
zeer binnenkort bij de Neder
landse minister van buitenland
se zaken, of van visserij, of waar
van dan ook, aankloppen met
een protestbrief. Deze zaak moet
snel worden opgehelderd. Belgi
sche vissers zijn er momenteel
de dupe van dat de Nederlan
ders rechtshandhavers de regels
niet juist interpreteren. En dat
leidt tot broodroof', aldus de di
recteur-generaal.
Klachten
De kwestie kwam een maand ge
leden aan het rollen na aanhou
dende klachten van Bressiaanse
vissers. De Nederlanders zijn het
beu dat hun Vlaamse collega's
zonder restricties de duurdere
vissoorten uit de Westerschelde
halen, terwijl ze zelf aan allerlei
vergunningen en regels gebon
den zijn. De rijkspolitie te water
uit Terneuzen verscherpte daar
op de controle. In meerdere ge
vallen werd geconstateerd dat
Belgische vissers in overtreding
waren. Volgens een politie
woordvoerder gaat het om de
Antwerpen 149. en de Bouck-
houte 11.28. 31.132.133.136.139
en 151. De schippers is te ver
staan gegeven dat. ze hun boom
korren op de Westerschelde niet
meer mogen gebruiken en dat ze
zich niet meer mogen inlaten
met de tongvangst. De Bouck-
houte 136 en de Antwerpen 149
hebben de uitkomst van de twist
niet afgewacht en zijn inmiddels
uitgeweken naar de haven van
Zeebrugge.
ii'M
im «.«I111 l—.'l
Enkele van de Belgische kotters in de thuishaven Breskens.
foto Oscar van Beest
De Canadese professor en schrijfster Janice Kulyk Keefer is trots op de eigen cultuur van haar
land- foto PieterHonhoff
Professsor en schrijfster Janice Kulyk Keefer:
van onze verslaggeefster
ZIERIKZEE - Een missie
heeft ze niet. Maar de Cana
dese professor en schrijfster
Janice Kulyk Keefer (1952)
spreekt met niets dan trots en
enthousiasme over de Cana
dese samenleving en litera
tuur. In zekere zin zijn die
zich beide aan het emancipe
ren. En dat bevalt haar zeer.
Tot de jaren zestig deden
schrijvers in Canada er vol
gens Kulyk Keefer alles aan
om zo 'Canadees' mogelijk
over te komen. Ze verzwegen
maar liever dat zijzelf of hun
ouders emigranten waren
met hun eigen taal, hun eigen
gewoontes en cultuur. Daar
over schrijven zou maar af
breuk doen aan hun reputatie
- of zelfs verhinderen dat ze
ooit enige naam zouden op
bouwen.
Dat is nu heel anders, vertelt
de docente aan de universiteit
van Guelph, die maandag
avond een lezing gaf bij de
Dag- en Avondscholenge
meenschap in Zierikzee en de
ze week colleges geeft aan uni
versiteiten in Amsterdam en
Nijmegen. Tegenwoordig is
het volgens haar eerder een
pré dan een nadeel om te
schrijven over de eigen,
'vreemde' achtergrond.
Ze ziet die ommezwaai ook in
haai' eigen ontwikkeling als
schrijfster. Haar ouders wa
ren Russische emigranten.
Engels beschouwt ze als haar
moedertaal, maar ze ging op
zaterdag naar een speciale
Oekraïense school en ze zat
op een balletclubje uit de Oe-
kraine.
Aandacht
Maar erover schrijven? Geen
denken aan. Aandacht voor
haai' achtergrond zou critici
immers een handvat geven
haar werk af te doen als 'al
leen maar etnisch', wat geen
compliment was. Dat is radi
caal veranderd. „Er is nu juist
aandacht voor die verschil
lende achtergrond, ook in de
literatuur. Ik ga zelf ook mijn
eigen achtergrond onderzoe
ken. Het is nu eerder zo dat we
zeggen: oei, dat is alleen maar
Canadees."
Die verandering is in de ogen
van Kulyk Keefer mede inge
geven door het officieel vast
leggen van Canada als multi
culturele samenleving, wat
een voorvechter ooit om
schreef als een 'gemeenschap
van gemeenschappen.' De
schrijfster schetst die samen
leving als heel open. in bewe
ging. zonder strikte grenzen.
„Het is bijna een post-modern
concept."
De verscheidenheid uit zich
ook in de literatuur. „Je voelt
de spanning tussen de cultu
ren in de boeken", zegt ze. „De
schrijvers staan in beide cul
turen, zowel in die thuis als de
dominante van daarbuiten.
Die zoektocht, die verschil
lende bewegingen tussen de
culturen, dat geeft de Cana
dese literatuur energie."
Dat wil naar haar mening niet
zeggen dat er helemaal niets
gemeenschappelijks. niets
'Canadees' te vinden is. Ku
lyk Keefer wijst erop dat Ca
nada zijn inwoners een spe
ciale leefomgeving biedt: er
wonen 28 miljoen mensen, ter
wijl het land groter is dan
buurman Amerika met zijn
250 miljoen inwoners. De na
tuur neemt dan ook vaak een
prominente plaats in de lite
ratuur in.
Dat leidt er zo langzamer
hand toe dat ook Canadese
schrijvers ondanks hun ver
schillende achtergrond, niet
meer verhullen dat ze in Ca
nada wonen. „Voor de jaren
zestig refereerden ze niet aan
Canada, zodat Amerikanen
konden denken dat het boek
bij hen speelde. Nu schamen
schrijvers zich daar helemaal
niet meer voor. Onze maat
schappij is humaner dan de
Amerikaanse. We hebben
meer zelfvertrouwen gekre
gen. we zijn volwassener ge
worden. We hoeven ons niet
langer te verexcuseren dat we
'maar' Canadees zijn."
ging van het opwekvermogen
van de centrale of andere princi
piële wijzigingen in de exploita
tie.
van onze verslaggever
MIDDELBURG - Een half ei. Zo
betitelde gedeputeerde A. J.
Dijkwel maandagavond tijdens
de eerste algemene vergadering
van Vereniging Samenwerken
de Verzorgingstehuizen Wal
cheren (VSVW') het begin van sa
menwerking in de ouderenzorg.
„Het is geen lege dop. maar
compleet is de samenwerking
nog lang niet", aldus Dijkwel.
Hij vroeg zich af of de basis van
een organisatie van alleen ver
zorgingstehuizen niet te smal
zal blijken. Met de opmerking
dat de V van VSVW binnenkort
zou staan voor 'verzorgings
voorzieningen' gaf hij aan dat
wat hem betreft de samenwer
king in de zorgsector nog veel
verder mag gaan.
Hoewel zijn woordkeus even
deed vermoeden dat hij de
vreugde over de oprichting van
de VSVW - die sinds maandag
een feit is - wilde temperen,
bleek Dijkwel met dit pleidooi
aan te sluiten bij de ideeën die
bij de verzorgingstehuizen zelf
ook leven. De voorzitter van de
VSVW mr drs M. J. D. A Hans-
sen sprak van een tussenfase. De
'horizontale' samenwerking van
de Walcherse tehuizen moet een
aanzet zijn tot een 'verticale',
waarbij ook de thuiszorg én de
verpleegzorg zijn betrokken.
In de nieuwe vereniging nemen
acht stichtingen deel die samen
elf verzorgingstehuizen op Wal
cheren beheren. Alleen de Stich
ting Verpleeg- en Rusthuizen
Zeeland (SVRZ), die het verzor
gingstehuis Ter Mantelinge in
Domburg beheert, doet niet
mee. Zij vindt het nog 'te vroeg
voor samenwerking', volgens
Hanssen.
Regiovisie
Dijkwel schetste echter een sce
nario waarin de huidige verzor
gingstehuizen er over tien jaar al
heel anders zullen uitzien. Door
samenwerking en fusies zal de
zorgsector zich verbreden. Daar
voor moet een integrale, zoge
naamde regiovisie worden ont
wikkeld. De gedeputeerde liet in
het midden van wie die moet ko
men. van de aanbieders van de
zorg en de verzekeraars of van de
politiek. Wel moeten de ontwik
kelingen gewoon doorgaan, ook
nu het plan Simons voor een
stelselherziening van de sociale
sector op zich laat wachten.
Volgens Dijkwel komt dat plan
er deze kabinetsperiode niet
meer en is het een publiek ge
heim dat de ambtenaren op het
ministerie het 'nog slechts als
een vingeroefening voor het vol
gende kabinet beschouwen'.
Hanssen gaf aan dat de traditio
nele structuren in ouderenzorg
nog bestaan, terwijl de financie
ring niet meer afhangt van wie
de hulp biedt, maar van welke
hulp kan worden geboden. De
verenigde tehuizen kunnen niet
alleen doelmatiger werken,
meent hij, zij kunnen samen ook
een sterk produkt bieden. Hij
noemde onder meer de vele vor
men van ondersteuning bij het
zelfstandig wonen, de regionale
spreiding in de huisvesting, de
keuze tussen verschillende iden
titeiten, de 'know how' en de gro
te groep vrijwilligers die de te
huizen tot hun beschikking heb
ben.
van een medewerkster
BRESKENS - Het is in juni 320
jaar geleden dat een vloot onder
leiding van Michiel Adriaens-
zoon de Ruyter de Zeeslag op de
Vlakte van Schoneveld won.
Dat feit wordt op zaterdag 12 ju
ni herdacht op het terrein van
en op het strand nabij het ge
lijknamige recreatiepark in
Breskens. Aan de herdenking
werken ook de gemeente Oost
burg en de Koninklijke Marine
mee.'
Volgens P. G. Vonk, eigenaar
van het recreatiepark en inita-
tiefnemer voor de herdenkin,g is
de zeeslag in de monding van de
Westerschelde in de geschiede
nisboekjes op onverklaarbare
wijze ondergesneeuwd. „Bij de
zeeslag werd de gecombineerde
Engels/Franse vloot verslagen
terwijl ze meer schepen hadden
dan de Hollanders." De over
macht was groot; de Nederland
se vloot beschikte over 52 grote
schepen en de rivalen over 76.
Volgens kapitein-luitenant ter
zee R. R. Meijer, commandant
van de marinekazerne in Vlissin
gen, won de Nederlandse vloot
door een voor die tijd moderne
techniek toe te passen. „Er werd
per eskader gestreden. De
kracht was de onderlinge seinge-
ving." Naast opperbevelhebber
Michiel de Ruyter op de Zeven
Provinciën waren de eskader
commandanten niet de minste
uit de geschiedenis: Aert van
Nes op de Eendracht, Cornells
Tromp op de Gouden Leeuw en
Adriaen Banckert op de Walche
ren. Volgens Vonk. die eerder al
een boek schreef over de zeeslag,
heeft Nederland de onafhanke
lijkheid aan de winst in die zee-
siag te danken. „Voor ons vader
land was dit het belangrijkste
krijgsgebeuren uit de hele ge
schiedenis. 1672 was immers een
rampjaar. We verkeerde met alle
omringende landen in oorlog."
Voor hem een reden om de zee
slag te herdenken.
Programma
Schoneveld was een brede geul
die zich uitstrekte vanaf Oosten
de tot Walcheren, met het mid
den voor de kust van Zeeuwsch-
Vlaanderen. Voor die kust zal de
herdenking onder meer plaats
vinden. De bedoeling is om elk
jaar aandacht aan de zeeslag te
besteden en bij elk lustrum een
grote manifestatie op touw te
zetten. Voor dit jaar staat onder
meer op het programma: de lan
ding en bezichtiging van een
Lynx-helicopter van de Konink
lijke Marine, een vlaggeparade
door leden van de Vereniging
Contact Oud-Mariniers, het spe
len van het volkslied door het
Tamboers- en Pijperscorps der
Mariniers. Om 15.30 uur vinden
zoek- en reddingsdemonstraties
op het strand plaats, om 16.00
uur gevolgd door kinderspelen
uit de tijd van Michiel de Ruyter.
In de haven van Breskens is op
vrijdag 11 en zondag 13 juni van
14.00 tot 16.00 uur de Hr Ms Hel-
levoetsluis, een mijnenveger van
de Alkmaarklasse, te zien.
van onze verslaggever
DEN HAAG/VLISSINGEN -
Met zijn lengte van ruim 160 me
ter en breedte van 25 meter is
het amfibisch transportschip
dat De Schelde waarschijnlijk
voor de marine gaat bouwen,
aan de ruime kant voor de over
dekte bouwdokken van de werf.
Die zijn berekend op de veel
rankere fregatten. Maar met, zo
als bestuursvoorzitterMrs B. P.
Hiddinga van de Koninklijke
Schelde Groep het noemt, 'een
beetje passen en meten' zal het
wel lukken.
Het schip krijgt een waterver
plaatsing van ongeveer 10.800
ton. Het zal een snelheid kunnen
behalen van ruim 20 knopen.
Voor het uitvoeren van amfibi
sche operaties wordt het schip
voorzien van een inwendig dok
waarin landingsvaartuigen kun
nen worden vervoerd. Zes van
het type dat de Nederlandse ma
riniers gebruiken of vier grotere
zoals die bij bijvoorbeeld de
Britse mariniers worden toege
past. Het dok kan ook worden
gebruikt voor opslag van bij
voorbeeld voertuigen, tanks of
luchtverdedigingssystemen zo
als de Patriot en de Hawk.
Voor het op zee opereren met he
likopters krijgt het schip een he-
likopterdek van ongeveer 60 me
ter lang en 25 meter breed. Dat is
ruim genoeg om twee marinehe
likopters tegelijk te landen lan
den of opstijgen. Een helikopter-
hangaar biedt plaats aan zes hef-
schroefvliegtuigen. Voor de op
slag van voorraden en munitie
zijn elders in het schip ruimten
gereserveerd met een totale ca
paciteit van 700 kubieke meter.
Via een grote zijdeur, een achter
deur en met behulp van een vast
opgestelde 25-tons kraan kan
het schip in een haven vrijwel al
tijd zelfstandig laden en lossen.
Voor verzorging van gewonden
wordt het schip uitgerust met
een hospitaalcomplex met twee
operatietafels, tien intensive-ca
re bedden, behandelkamers en
een noodziekenboeg voor onge
veer honderd gewonden. De
voorzieningen op medisch ge
bied kunnen ook goed van pas
komen bij rampenbestrijding en
evancuaties.
De bemanning van het schip zal
bestaan uit 13 officieren, 23 on
derofficieren en 77 korporaals en
manschappen. In totaal is ac
commodatie beschikbaar voor
127 bemanningsleden. Ongeveer
20 procent van de bemanning
kan uit vrouwen bestaar..