COURANT
Strengere sancties tegen Servië
Pronk wil niet meebetalen aan
tekort op opvang asielzoekers
Te hard rijden helpt
haastige reiziger aan
stress en niet aan tijd
1
Turkse president
Özal overleden
Joden herdenken
opstand Warschau
DUBBELPRINT
ANDIJVIE,
BRAADWORST
EN GEHAKT.
Nieuwe arrestatie in zaak-Hani
We moeten nodig
naardef"
erdedigers Srebrenica moeten wapens inleveren bij Canadezen
DRIEBERGEN (GPD) - Te hard
rijden helpt niet. Het kost al
leen maar extra brandstof en
stress, zegt John Bennink van
het 'Actiecentrum naleving ver-
keerslimieten' van de Alge
mene Verkeersdienst in Drie
bergen. Bennink heeft het zelf
getest.
Samen met een collega reed hij
onlangs van het centrum van
Arnhem naar het centrum van
Utrecht, een afstand van 63 kilo
meter waar alle mogelijke maxi
mum-snelheden in voorkomen.
Bennink hield zich in zijn Merce
des aan de regels, zijn collega
lapte met hetzelfde type Merce
des alle limieten aan de laars.
Het verschil in Utrecht was. na
een rit van drie kwartier, minder
dan drie minuten. „En ik kwam
lekker ontspannen aan. terwijl
mijn collega behoorlijk gestresst
was en zo'n dertig procent meer
brandstof gebruikt had," vertelt
Bennink.
Nu het 'wetenschappelijk bewe
zen' is dat te hard rijden niet
helpt, hoopt de woordvoerder
van het Actiecentrum naleving
verkeerslimieten dat zakenmen
sen en vertegenwoordigers zich
meer aan de regels gaan houden.
„Want zij zijn het meestal die te
snel rijden. Anders kom ik te
laat voor mijn afspraak, zeggen
ze dan. Nu blijkt dat het hele
maal niet helpt. In Frankrijk
misschien, waar je 1500 kilome
ter snelweg achter elkaar hebt,
maar niet in Nederland." Het
verslag van Benninks test is
vanavond te zien in het tv-pro-
gramma Blik op de Weg.
Advertentie
Öii
eurs
14-25
HU
IN
apr
iikSfc
TERIEUR RAI
il
21-25 april
CXMSANOEN
v7 BEURS
Dag. 10-17 uur, ma. 19 t/m vr. 23 april óók
19-22 uur. Toegangsprijs f17.50. 's avonds
f 10.-. Gratis pendelbus volg borden Q RAI.
Trein Toegangsbiljetten bij NS-stalions.
Info: RAI-nieuwslijn 020-5043990.
Amsterdam ral\
van onze correspondente
ISTANBUL De dood van de
Turkse president Turgut Özal,
afgelopen zaterdag, heeft Tur
kije overvallen. In het land is
vijf dagen algehele rouw afge
kondigd, de vlaggen hangen
halfstok en de politieke leiders
dieop toernee waren, zijn terug
gekeerd naar Ankara voor be-
raad.
f Zaterdagmiddag zat heel Tur
kije voor de buis te wachten op
de presidentiële bekerwedstrijd
die in Ankara gespeeld zou wor
den. Turkije's achtste president
zou hierbij zelf ook aanwezig
zijn. Vlak voor de wedstrijd be
gon, werd bekend gemaakt dat
hij met spoed in het ziekenhuis
opgenomen was. Tijdens zijn
ochtendgymnastiek was Özal,
die in '87 een bypass-operatie
onderging, plotseling onwel ge
worden, zijn hartslag en adem
haling waren volledig weggeval
len. Toen het nieuws van zijn
dood het stadion bereikte, ston
den de toeschouwers spontaan
op en zongen het volkslied.
JERUZALEM/WARSCHAU
(RTR/DPA/AFP) - Joden hebben
ag in vele landen de op
stand herdacht, die vijftig jaar
geleden in het getto van War
schau uitbrak.
Ontsnapte
gevangenen
aangehouden
ALKMAAR (ANP) - De Franse
politie heeft zaterdag twee
mannen aangehouden die op
tweede paasdag ontsnapten uit
het huis van bewaring Berger-
hout in Alkmaar. Dat maakte de
Alkmaarse politie zondag be
kend.
Het tweetal reed in een auto die
vrijdag was gestolen in het aan
Alkmaar grenzende Heiloo. Zij
werden gearresteerd bij de
Noordfranse stad Cambrai op 45
kilometer van de grens met Bel
gië.
In Israël herinnerden zondag
morgen loeiende sirenes gedu
rende twee minuten aan de zes
miljoen joden die tijdens de
Tweede Wereldoorlog door de
nazi's zijn vermoord. De jaarlijk
se herdenking „van de martela
ren en de helden van de joden
vervolging" stond ditmaal in het
teken van de opstand in War
schau, symbool voor het joods
verzet in de oorlog.
'Jom-ha-Sjoa' begon zaterdag
avond met een plechtigheid in
Jad Vasjeem, het gedenkteken
voor de gedachtenis aan de jo
denvervolging. De vlam werd
ontstoken door premier Jit-
schak Rabin.
In Polen hebben zondag duizen
den joden uit de hele wereld aan
de plechtigheden deelgenomen.
De burgemeester van Warschau,
Stanislaw Wyganow, noemde de
onthulling van een monument
voor de één miljoen omgekomen
joodse kinderen een waarschu
wing aan het adres van de hele
wereld."
joodse vrouw verwerkt in haar eentje haar emoties bij symbo-
"sche grafstenen in het concentratiekamp Treblinka. foto Reuter
Droog en meer zon
In de ochtend wolkenvelden en oplos
sende mist, in de middag meer zon. Tot
zwak afnemende zuidwesten wind.
Max. temperatuur rond 13 graden.
Uw kleurenrolletje twee keer
- afgedrukt op Kodak Royal
Paper voor maar 3,75
in plaats van 7,50 t'm 29 april 1993
-» extra? Juist!
Goes, Middelburg, Vlissingen, Zierikzee, Hulst FOTO VERSCHOORE
Betalingen
Winkeliers en banken zijn het
weer met elkaar oneens over de
kosten voor elektronisch beta
len. Volgens de tuinkeliers lopen
de tarieven te hoog op. Winke
liers èn banken vinden dat de
andere partij zich niet aan de af
spraken houdt. De middenstand
wil minister Kok van
financiën vragen in te O
grijpen. O
Demonstratie
Moslims die eerder uit Srebre
nica waren geëvacueerd, protes
teerden zaterdagavond in Tuzla
tegen het VN-optreden in Bos
nië. Een demonstrant verweet
de wereld passief toekijken, ter
wijl de bevolking van Srebrenica
wordt afgeslacht. Grote zorg
heerst over het lot van de 2000
tot 4000 Bosnische mannen die
Srebrenica hebben verdedigd.
De VN vreest voor him leven als
ze in handen vallen van de Ser
viërs. Een Unprofor-zegsman in
Tuzla zei zondag: „Ik verwacht
niet dat ze him wapens inleve
ren. Ze zullen zich liever dood
vechten". Enige bescherming
van het Canadese bataljon kun
nen de Bosnische strijders niet
verwachten.
DEN HAAG (GPD) De bespre
kingen in het kabinet over de
bezuinigingen voor 1993 en 1994
zijn zaterdag vastgelopen op
het verzet van minister Pronk
(ontwikkelingssamenwerking).
Pronk vindt dat hij teveel moet
bijdragen aan de opvang van
asielzoekers in ons land. Van
daag probeert het kabinet als
nog tot een vergelijk te komen.
Voor de opvang van asielzoekers
is dit jaar een bedrag van ruim
vijfhonderd miljoen gulden te
weinig beschikbaar. Premier
Lubbers heeft voorgesteld dat
bedrag vrijwel geheel door mi
nister Pronk te laten betalen.
Dat is voor hem absoluut onaan
vaardbaar. Maar ook een voor
stel van minister Kok, om het
bedrag te verdelen over alle mi
nisters, stuitte bij Pronk op
overwegende bezwaren.
In dat laatste voorstel zou Pronk
toch ook nog een kwart van de
extra kosten voor de opvang van
asielzoekers in 1993 en 1994 voor
zijn rekening moeten nemen.
Dat zou Pronk tweehonderd mil
joen gulden kosten. Overigens
zou in dit voorstel ook minister
Ritzen (onderwijs) een forse bij
drage moeten leveren.
Oorlogstijd
Vorig najaar noemde Pronk
zichzelf al een 'burgemeester in
oorlogstijd'. „Ik heb iets meege
geven om erger te voorkomen",
zei hij in de Tweede Kamer, na
dat het kabinet had besloten dat
opnieuw 420 miljoen gulden uit
Pronks begroting zou worden
gebruikt voor de opvang van
asielzoekers.
Ook minister Ter Beek (defen
sie) heeft grote financiële proble
men. Hij moet opdraaien voor de
kosten van de vredesoperaties
in het voormalige Joegoslavië.
Daarmee is dit jaar een bedrag
van tweehonderd miljoen gul
den extra gemoeid. Ter Beek
vindt dat zijn collega's daaraan
moeten meebetalen.
Ook is verder onderhandeld
over de overige bezuinigingen
voor 1994. In totaal gaat het om
7,5 miljard gulden. Daarbij zijn
de volgende maatregelen aan de
orde:
bevriezing uitkeringen, sala
rissen ambtenaren en trendvol
gers;
departementen ontvangen
geen vergoeding voor gestegen
prijzen;
korting op de basisbeurs voor
uit- en thuiswonende studenten;
bevriezing kinderbijslag;
korten op subsidies voor on
der meer openbaar vervoer en
volkshuisvesting;
verhoging eigen bijdragen ge
zondheidszorg;
verdere bezuinigingen op het
ambtenarenapparaat;
intensivering fraudebestrij
ding in de sociale voorzieningen
en de belastingen.
Koopkracht
Veel van deze maatregelen heb
ben forse gevolgen voor de koop
kracht van vooral de laagst be
taalden. Het kabinet is niet van
plan de koopkracht voor ieder
een te garanderen maar wil wel
een zo evenwichtig mogelijke in
komensverdeling.
Advertentie
n Nieuwe openingstijden:
Andijvie, 1 QQ SISSSSS?"
Braadworst, kilo,
Gehakt h-o-h,
500 gram <2>3AXU
samen JVffiT
Aanbiedingen zijn geldig t/m zaterdag 24 april a.s.
's Lands grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten.
236e jaargang no. 91
Maandag 19 april 1993
onze correspondenten
aards haSHINGTON/TUZLA - On-
janks Russisch verzet heeft de
Veiligheidsraad van de VN za-
erdagnacht de economische
trafmaatregelen tegen Servië
tn Montenegro aangescherpt,
pit woede over die uitspraak
leeft de leider van de Bosnische
Serviërs, Radovan Karadzic,
reigd de vredesbesprekin
gen over Bosnië te verlaten.
De stemming in de Veiligheids-
kwam enkele uren nadat
ien staakt-het-vuren was afge
sproken bij de Bosnische stad
irebrenica. Rusland maakte,
ondanks kritiek op de stem-
llT ming, uiteindelijk geen gebruik
van zijn vetorecht. Samen met
^fChina onthield het zich. waar-
loor de resolutie met 13 tegen
nul stemmen werd aangenomen.
Amerika onderzoekt de moge-
ijkheden voor luchtaanvallen
door Navo-troepen op Servische
stellingen, als de beschietingen
van Srebrenica en andere steden
blijven doorgaan. Ondanks het
bestand werd gisteren overal in
Bosnië gevochten.
De Amerikanen staan voorlopig
vrijwel alleen in hun pleidooi
voor aanvallen door Navo-vlieg-
tuigen. Alleen de Italiaanse mi
nister van buitenlandse zaken
Emilio Colombo zei dat sancties
niet genoeg zijn. Volgens de
Amerikaanse VN-ambassadeur,
Madeleine Albright, hebben de
Bosnische Serviërs nu een week
de tijd om het vredesvoorstel,
dat is opgesteld door de bemid
delaars David Owen en Cyrus
Vance, te tekenen. De Servische
ambassadeur bij de VN noemde
de sancties „onmenselijk en on
rechtvaardig". De resolutie
biedt de mogelijkheid bezittin
gen van Servië en Montenegro in
de wereld in beslag te nemen.
Ook wordt de controle op de in-
en uitvoer naar Servië via de Do-
nau verscherpt. Er komt een
blokkade van de Servische ha
vens.
Zondag is de evacuatie van 506
zieken en gewonden uit Srebre
nica op gang gekomen, nadat
een 145 man sterk Canadees ba
taljon de landingsbaan bij de
Bosnische stad veilig had ge
steld. De Canadezen werden
door de Serviërs toegelaten, na
dat het Bosnische leger de over
gave had getekend na een strijd
die elf maanden heeft geduurd.
De Bosnische soldaten moeten
hun wapens inleveren bij de Ca-
nadezen, terwijl de Serviers hun
posities aan de rand van de stad
behouden, evenals hun wapens.
Voor de Bosniërs is Srebrenica
hun grote symbool van weer
stand tegen de Servische agres
sie nu een grote vernedering
geworden.
Medewerkers van de vluchtelin
genorganisatie UNHCR en le
den van de VN-beschermings-
macht Unprofor uitten het afge
lopen weekeinde steeds nadruk
kelijker hun frustratie over de
machteloosheid die de VN ken
merkt in haar benadering van de
Serviërs. De Britse majoor Mar
tin Waters zei zaterdag: „Onze
militairen zijn bereid grote risi
co's te nemen om dë levens van
onschuldige mensen te redden.
Ze willen veel verder gaan dan
de politici, maar krijgen geen
kans". Volgens Waters zouden
Unprofor-eenheden zich met
steun van de Navo-luchtmacht
vrij snel een weg kunnen force
ren naar Srebrenica.
Vermeule
John Vermeide leverde gisteren
een indrukwekkende prestatie-
De Middelburgse atleet sloop in
de slotfase van de Rotterdam
Marathon naar de top. maar
kwam op de streep vijf se
conden tekort op Bert van
Vlaanderen, de eerste Nederlan
der die de finish haalde. De Me
xicaan Dionicio Ceron (2.11.06)
won de loodzioare
wedstrijd over 42 kilo- Q
meter en 195 meter. «7
Radio en tv: 2; Binnen-en buitenland: 3; Provincie: 5
en 7; Sport: 9, 10, 11, 12, 13, 14 ,15 en 16
Spanje eindigt
taaltwist rond
tilde-accent
MADRID (RTR/DPA) - Het
Spaanse kabinet heeft de tilde
gehandhaafd. De Spaanse auto
riteiten besloten vrijdag dat on
danks de verdergaande Europe
se eenwording dit bijzondere te
ken van het Spaanse alfabet
moet blijven bestaan. De tilde is
het teken dat men in het Spaans
boven de letter n zet waardoor
die letter als nj wordt uitge
sproken.
Door de uitspraak van het kabi
net moet het teken verplicht
worden opgenomen op typema
chines en toetsenborden van
tekstverwerkers. Het besluit
van de regering is ingegeven
door culturele overwegingen.
„De letter garandeert de correc
te Spaanse schrijfwijze en is een
belangrijk onderdeel van het
cultuurgoed van de Spanjaar
den."
Het besluit maakt een eind aan
een lang debat met de de EG.
Brussel wilde dat Spanje ook de
invoer van schrijfmachines met
toetsenborden die de tilde niet
hebben, zou toestaan. Door te
blijven hameren op het behoud
van de tilde werd Spanje ervan
verdacht de import van elektro
nische industrie te willen tegen
gaan. Spanjaarden vreesden
voor hun identiteit, omdat zeer
belangrijke worden verloren
zouden gaan als Brussel haar zin
kreeg. De Spanjaarden kunnen
nu gerust zijn: Esparia blijft
Esparia.
MÊÊÊÊÊË
Rampmuseum
Bij de opening van een expositie
over de watersnoodramp van
1953 heeft journalist Kees Sla
ger zaterdag gepleit voor de op
richting van een museum, ge
wijd aati de ramp. Hij vindt. dat.
het hoog tijd is dat een
dergelijke permanente |T
documentatie er komt.
De man die op demonstranten in Vanderbijlpark schoot, wordt door politietroepen aangehou
den. fotoEPA
van onze correspondent
JOHANNESBURG/SOWETO
- De Zuidafrikaanse politie
heeft zaterdagavond een
vooraanstaand politicus van
de extreem-rechtse Konser-
vatieve Partij (KP) gearres
teerd in verband met de
moord op de zwarte leider
Chris Hani.
De arrestatie van de 57-jarige
Clive Derby-Lewis was het
sluitstuk van een dag van de
monstraties ter herdenking
van Hani, waarbij in Vander
bijlpark, 70 kilometer ten
zuiden van Johannesburg,
twee zwarte demonstranten
door een blanke man zijn
dood geschoten. Protestmar
sen in Johannesburg en Pre
toria verliepen daarentegen
zonder ernstige ongeregeld
heden.
De arrestatie van de zelfs in
zijn eigen partij als een ex
treme racist bekend staande
politicus was het gevolg van
het verhoor van Janusz Wa-
lus, een lid van de neo-nazisti-
sche Afrikaner Weerstandbe
weging (AWB) die wegens de
moord op Hani gevangen zit.
Walus en Derby-Lewis ken
nen elkaar sinds 1985. Derby-
Lewis is een voormalig parle
mentslid voor de KP en een
vertrouweling van KP-leider
Treurnicht.
De aanhouding van Derby-
Lewis versterkt vermoedens
dat de moord op Hani het
werk is van rechtse complot-
teurs. Het ANC uitte al eerder
vermoedens in die richting en
eist een diepgaand onder
zoek. Hani wordt vandaag bij
zijn woonplaats Boksburg be
graven.
Door het rustige verloop van
de protestmarsen in Johan
nesburg en Pretoria was de
hoop gewekt, dat het acute
crisisgevaar was bezworen. In
Johannesburg hielden naar
schatting 25.000 ANC-aan-
hangers een protestmars.
In Vanderbijlpark opende een
man vanuit zijn bestelwagen
het vuur op een 3000 man tel
lende menigte betogers. De
dader, een 52-jarig KP-lid met
AWB-connecties. werd on
middellijk gearresteerd.
Zondag was het op de meeste
plaatsen rustig. In het voet
balstadion van Soweto werd
Hani in een indrukwekkende
manifestatie de laatste eer be
toond. Tienduizenden, onder
wie ANC-leider Nelson Man
dela, trokken langs het opge
baarde lichaam van de ver
moorde leider.