Clinton laat Jeltsin niet vallen
De gedachten zijn vrij
A
PZC
Aanhang Jeltsin
vreest dictatuur
Amerika schoolt
militairen om
voor burgerbanen
Stembuscampagne
begint erg vroeg
opinie en achtergrond
Oud-president Nixon vreest nieuwe Koude Oorlog en wil meer hulp
M
ZATERDAG 13 MAART 1993
van onze correspondent
in Washington
Hans de Bruijn
In de eerste zes weken van zijn
presidentschap heeft Bill
Clinton zich op buitenlands ge
bied voorzichtig opgesteld. In
kwesties als Bosnië, Haiti en
het Midden-Oosten trad hij eer
der afwachtend dan voortva
rend op. Maar ten aanzien van
Rusland lijkt hij elke terughou
dendheid te laten varen.
Clinton ging ondanks zijn druk
ke binnenlandse agenda snel ak
koord met een topconferentie
met president Boris Jeltsin, be
loofde ondanks zijn bezuini
gingsbeleid honderden miljoe
nen dollars aan extra steun en
riep op tot een spoedconferentie
van de G-7 om te zien hoe het
westen de Russische president
kan helpen.
De vraag is of Clinton niet dezelf
de fout maakt als zijn voorgan
ger Bush, die Gorbatsjov bleef
steunen terwijl diens politieke
basis al lang was weggevallen.
Clinton verweet Bush vorig jaar
herhaaldelijk dat hij niet tijdig
voor Jeltsin had gekozen. Maar
nu hangt ook diens lot aan een
zijden draadje.
Er zijn echter duidelijke ver
schillen met 1991: in tegenstel
ling tot Gorbatsjov is Jeltsin ge
kozen. Bovendien was er voor
Gorbatsjov een democratisch
alternatief, namelijk Jeltsin. Het
enige alternatief dat zich voor
Jeltsin aandient, is een overwin
ning van de communistische
oude garde in het Kremlin.
Vredesdividend
Clinton en het westen hebben
geen keus. Oud-president Ri
chard Nixon zei het deze week
zo: „Als Jeltsin valt en vervan
gen wordt door die hardliners,
dan verdwijnt het vredesdivi
dend als sneeuw voor de zon en
zullen Clintons bezuinigingen
mislukken, omdat dan de defen
sie-uitgaven weer omhoog zul
len moeten".
Nixon vreest een terugkeer naar
de koude oorlog. Zijn oordeel
was voor Clinton kennelijk zo
belangrijk, dat hij de in 1973 af
gezette Nixon op het Witte Huis
uitnodigde om zijn visie op de
gebeurtenissen in Rusland te
vernemen. Nixon roept overi
gens al een jaar dat het westen
de Russen meer moet helpen.
Bij Bush sloeg dat niet aan. Die
zegde de Russen wel veel toe,
maar daarvan is weinig terecht
gekomen. Het is tekenend dat
Bush Jeltsin pas ontmoette toen
die al een jaar president van
Rusland was. Het is even teke
nend dat Clinton de top met
Jeltsin niet op 4 april, maar al op
6 maart wilde houden.
De waarschuwing van Nixon
wordt door de Democraten se
rieus genomen. „Het is van het
grootste belang voortvarend op
te treden, teneinde de Russen
economische groei te bieden en
tegelijk hun politieke vrijheid te
laten behouden", zei Clinton de
ze week na zijn ontmoeting met
de Franse president Mitterrand.
Beiden willen een snelle top van
de zeven rijkste industrielan
den, de G-7, om spijkers met
koppen te slaan. Clinton zegde
alvast toe om de Amerikaanse
hulp aan Rusland dit jaar van
400 miljoen dollar te verhogen
tot 700 miljoen. Ook zal het Pen
tagon sneller geld steken in hulp
bij de ombouw van nucleaire in
stallaties.
Maar dat zijn druppels op de
gloeiende plaat. Er zijn miljar
den nodig om de Russen een
beetje te helpen. Vorig jaar zeg
den de G-7 en de Europese Ge
meenschap 24 miljard dollar
steun toe. Het is schrijnend dat
daarvan tot nog toe nauwelijks
iets is betaald. Maar dat moeten
vooral de Russen zichzelf aan
trekken.
Voorwaarden
Voorwaarden voor die hulp (10
miljard dollar aan leningen, 7
miljard in uitstel van betalingen
en 6 miljard voor een roebel-sta
bilisatiefonds) waren een her
vorming van de economie en
grotere monetaire stabiliteit.
Maar dat is niet gebeurd. De in
flatie is 30 procent per maand, en
de werkloosheid en voedselte
korten zijn groot.
Een deel van de leningen moet
nu al weer worden afbetaald,
maar waarmee? Er is weinig be
reidheid om geld in een bodem
loze put te storten. „Het hangt
niet af van westerse gulheid
maar van de geloofwaardigheid
van de Russische politiek", zegt
directeur Michel Camdessus
van het Internationaal Monetair
Fonds.
Het geld van het roebel-stabili
satiefonds is niet gebruikt, om
dat van een enigszins stabiele
roebel geen sprake is. „Die 6 mil
jard dollar liggen nog steeds op
de plank, wachtend op betere tij
den". zei Camdessus. En die ko
men er volgens de internatio
nale financiers pas als Jeltsin de
inflatie onder controle krijgt.
Clinton moet met zijn hulpplan
nen dus tegen veel scepsis op
boksen. „Maar als we bereid wa
ren miljarden te steken in de
Koude Oorlog en de nederlaag
van het communisme, dan moe
ten we nu zeker bereid zijn een
fractie daarvan te investeren in
het welslagen van de democra
tie, waar het communisme is
mislukt", zei hij onlangs.
In Moskou wil de oude garde
niets weten van westerse hulp.
Men wil niet afhankelijk zijn van
Amerikaanse gunsten. Clinton
staat daardoor ook nog voor het
dilemma dat teveel westerse
steun juist die conservatieve
krachten, die Jeltsin weg willen
hebben, in de kaart zou kunnen
spelen.
Dilemma
En er zijn meer dilemma's. Jelt
sin dreigt het parlement buiten
spel te zullen zetten en alle
macht naar zich toe te trekken.
Hij heeft in een opmerkelijke
brief aan Clinton en de andere G-
7 leiders niet om steun, maai' wel
om begrip voor zo'n stap ge
vraagd. Het ligt voor de hand
dat hij dat zal krijgen. Maar het
wordt dan voor Clinton moeilijk
de schijn weg te nemen dat hij
het groene licht heeft gegeven
voor het ontbinden van een de
mocratisch gekozen parlement.
Daarom wordt in Washington op
Jeltsins brief niet openlijk gerea
geerd. De op buitenlands gebied
onervaren Clinton moet voor
zichtig blijven manoeuvreren
tussen openlijke steun en terug
houdendheid. Nu Jeltsin door
zijn eigen parlement is verne
derd en het de rug heeft toege
keerd, staat de Amerikaanse
president immers voor dezelfde
valkuilen als zijn voorganger.
Na de verloren slag verzame
len de afgevaardigden van
het democratische kamp zich
vrijdag in een hoek in de George-
zaal in het paleis van het Krem
lin. Daar waar de namen van de
grenadiers-regimenten van
Moskou en Sint Petersburg in
het witte marmer zijn gegrift,
zit een groepje terneergeslagen
bijeen.
„We moeten het volk waarschu
wen", zegt de afgevaardigde en
vroegere adjunct-minister van
buitenlandse zaken Fjodor Sje-
lov-Kovedjajev, „want we staan
voor een dictatuur van de sov
jets", verwees hij naar de erva
ringen van de Franse en de Rus
sische revolutie.
Snuivend van woede dringt Sje-
lov zich door een menigte af
gevaardigden om naar de verga
derzaal terug te gaan. Honend
roept een afgevaardigde van de
conservatieve zijde hem na:
„Wanneer jullie zo doorgaan,
zullen de nationaliteiten zich
zelfstandig verklaren en blijven
van Rusland alleen nog Moskou
en Sint Petersburg over. Demo
cratie en liberalisering hebben
Rusland anarchie gebracht".
Stap voor stap perkt het Volks
congres de macht van president
Jeltsin in. Met de besluiten van
vrijdag ontneemt het de presi
dent de bevoegdheid per decreet
te regeren en wordt de mogelijk
heid geschapen hem van zijn
ambt te ontheffen indien hij de
grondwet zou schenden. Nog een
ander bewijs van zijn grote
macht geeft het parlement: het
dreigt de televisie onder zijn
controle te plaatsen.
Jeltsin tracht opnieuw de con
frontatie te beëindigen en aan te
sturen op een compromis. Als
dat mislukt en de breuk met het
Volkscongres een feit is. verlaat
hij de vergaderzaal.
„Ze willen van Jeltsin een soort
Britse koningin maken", zegt
Nikolaj Jegorov. de gouverneur
van de president in het gebied
Vladimir. „De nederlaag was te
voorzien", meent Lev Ponomar-
jov, een van de leiders van de de
mocratische beweging. „Dit is
een lang voorbereide putsch".
„De president had al veel eerder
besluiten moeten nemen en har
de maatregelen treffen tegen het
Congres", aldus gouverneur Va
lentin Fjodorov van het eiland
Sachalin. „Nu is het te laat".
(DPA)
Voor-en tegenstanders van Jeltsin discussiëren met elkaar in de straten van Moskou.
door Ger Wolters
Kort geleden werd besteed
de in Amsterdam een
symposium aandacht aan 25
jaar Humanistisch Geestelijk
Raadswerk bij de inrichtingen
van Justitie. Een terugblik op
de geschiedenis van deze vorm
vasn geestelijke verzorging
laat zien dat het na de Tweede
Wereldoorlog nog bijna 25 jaar
heeft geduurd voordat in in
richtingen van justitie een
plaats werd ingeruimd voor
professionele humanistische
geestelijke raadslieden. Begin
1968 werden er tien aangesteld
bij het ministerie van justitie.
Een belangrijke stap, maar van
gelijkstelling met de godsdien
stige geestelijke verzorgers
was geen sprake, de raadslie
den kwamen in een lagere rang.
Het ministerie van justitie trok
de verschillen pas twaalf jaar
later, in 1980. recht.
Het gevangenispastoraat van
uit de traditionele godsdien
sten was al ver voor de oorlog
goed geregeld in de Beginse
lenwet en in de Gevangenis
maatregel. Deze regel gaf best
aanknopingspunten om ook de
humanistische geestelijke ver
zorging aan de orde te stellen.
Tijdens de behandeling van de
justitiebegrotingen werden
daar ook wel opmerkingen
over gemaakt. Het politieke
klimaat dat toen nog zulke
nauwe banden had met de
kerkgenootschappen was er
nog niet rijp voor om voor gede
tineerden bijeenkomsten op
humanistische grondslag mo
gelijk te maken.
De toenmalige CHU-minister
Mulderij zorgde met gespierde
taal ongewild voor een belang
rijke ommekeer in de hele dis
cussie. Volgens hem kon het
Humanistisch Verbond niet op
één lijn gesteld worden met de
kerken en later deed hij zelfs de
later berucht geworden uit
spraak dat het Humanistisch
Verbond 'stenen voor brood'
gaf.
Mulderij had het Humanis
tisch Verbond geen grotere
dienst kunnen bewijzen. De
verontwaardiging was groot,
ook nieLhumanisten vonden
zulke uitspraken te ver gaan.
Van Walsum bijvoorbeeld, lid
van de Eerste Kamer en gelo
vig protestant hield bij e be
handeling van de justitiebegro
ting voor 1952 een uitstekend
pleidooi voor gelijkberechti
ging. Hij betoogde dat de rege
ring humanisten niet mag ach
terstellen en moet erkennen
dat de Nederlandse bevolking
in godsdienstig en geestelijk
opzicht van gemengde samen
stelling is. Van Walsum achtte
het zelfs 'een levensgroot ge
vaar' voor het christendom om
een bevoorrechte positie te wil
len handhaven met behulp van
de staatsmacht. De minister
werd stevig de les gelezen door
zijn protestantse broeder.
Er werd nog een voorstel ge
daan om de geestelijke verzor
ging van buitenkerkelijke ge
detineerden op te dragen aan
een commissie van levensbe
schouwelijk gemengde samen
stelling, die objectief voorlich
ting zouden kunnen geven over
vormen van geestelijk leven
buiten kerkelijk verband. Dat
zou dan moeten gebeuren en
zónder te beïnvloeden in anti
godsdienstige richting.
Nog heel wat verzet en discri
minatie moest worden over
wonnen. De gevangenispredi
kant en de aalmoezenier had
den ingevolge de Gevangenis
maatregel van 1953 direct toe
gang tot alle gedetineerden die
niet tot hun gezindte behoor
den. Een gedetineerde die op
gaf geen godsdienst te hebben
(in het'jargon een gg-er) moest
aan liefst drie voorwaarden
voldoen om geestelijke verzor
ging vanwege het Humanis
tisch Verbond te kunnen krij
gen: contact met dominee en
V
aalmoezenier afwijzen; om
geestelijke verzorging van het
Humanistisch Verbond vra
gen; daarvoor toestemming
krijgen van de directeur.
De angst voor mogelijke anti
christelijke invloed van huma
nistische raadslieden was
blijkbaar wel erg groot.
Vrijplaats
De spanning kan tijdens deten
tie hoog oplopen. Binnen het
gevangenissysteem bestaat
onvermijdelijk de spanning
tussen enerzijds de 'ongestoor
de tenuitvoerlegging van de
vrijheidsstraf en anderzijds de
humanitaire eis dat de tenuit
voerlegging zo min mogelijk
schadelijke gevolgen heeft en
de gedetineerde voorbereidt op
de terugkeer in de maatschap
pij en mogelijkheden biedt
voor persoonlijke ontwikke
ling.
Deze twee elementen staan op
gespannen voet met op elkaar.
Naarmate onder invloed van
de golf van ontsnappingen uit
Nederlandse huizen van bewa
ring en gevangenissen het re
gime strenger wordt, groeit het
gevaar dat, zoals de staatsse
cretaris zelf onderkent, 'we
door het toepassen van een
ren. Datje het door die beknel
ling af en toe zo verschrikkelijk
benauwd krijgt dat je het uit
schreeuwt. Dat je denkt cjat je
hartstikke gek wordt. En datje
weet dat je op die manier nog
veel strenger regime slechts
verbitterde mensen in de sa
menleving terug krijgen'.
Een gedetineerde uit de extra
beveiligde unit in de Schie in
Rotterdam in een interview:
„De zaak is hier zo verkankerd.
Stel je voor dat je hier 22 uur
van de dag achter de deur zit.
Dat je continu wordt bespio
neerd. Dat ze alles wat er uitje
hoofd komt. proberen te pak
ken. Dat je je op geen enkele
manier kunt uiten of afreage
vijf, zes, zeven jaar te gaan
hebt. Wat denk je, zou je tegen
die tijd niet helmaal naar de
kloten zijn?"
Dat is het gevaar waar de
staatssecretaris bang voor is:
mensen die na de detentie ver
bitterd terugkeren in de maat
schappij. De professionele
geestelijke verzorger kan de ge
detineerde binnen het regime
een vrijplaats bieden. Gedeti
neerden hebben recht op
geestelijke verzorging, ook zij
foto Ruben Oreel
die in beperking zitten en van
wege een lopend justitieel on
derzoek geen contact mogen
hebben met 'buiten'. De
geestelijk verzorger heeft wel
iswaar een aanstelling binnen
de instelling, maar valt voor
wat betreft de inhoudelijke in
vulling van het werk niet onder
het gezag van de directie. Daar
voor zijn zij verantwoording
schuldig aan het eigen hoofd
van dienst. De inhoud van de
gesprekken van geestelijke
verzorgers en gedetineerden
valt onder het beroepsgeheim.
Iedere andere functionaris bin
nen de gevangenis maakt deel
uit van het systeem waarbin
nen rapporten en gesprekken
informatie betekenen voor het
team en de directie. Op basis
daarvan kunnen maatregelen
en beslissingen worden geno
men over gunsten, overplaat
sing of verlof.
Met de geestelijk verzorger kan
de gedetineerde contact leggen
en zijn verhaal kwijt zonder
angst voor mogelijke conse
quenties. Daar zijn niet alleen
de gedachten vrij, maar zijn
ook zijn uitgesproken woorden
veilig.
Toekomst
De directie van een inrichting
van justitie zal uit de aard van
zijn functie vooral gericht zijn
op de ongestoorde tenuitvoer
legging van de detentie. De
geestelijke verzorging valt als
enige discipline inhoudelijk
niet onder het gezag van de di
rectie.
Volgens voorzitter C. Boey van
de Vereniging van gevangenis
directeuren, zijn er weinig van
zijn collega's voorstander van
het huidige systeem van
geestelijke verzorging binnen
de muren van hun inrichting.
Hij denkt dat het merendeel
van mening is dat de geestelij
ke verzorging beter 'inge
huurd' kan worden bij de plaat
selijke gemeente. Hij voorspelt
dat de positie van de geestelijk
verzorgers keer op keer ter dis
cussie zal staan zolang zij niet
in staat zijn de meerwaarde
van geestelijke verzorging voor
de gedetineerden, de inrichting
en de maatschappij aan te to
nen aan de hand van objectieve
criteria.
Boey doelde daarbij op kenge
tallen en noemde in dat ver
band als voorbeeld de hoeveel
heid contacten, het aantal
deelnemers aan gespreksgroe
pen. het aantal geslaagde reso-
cialisaties, 'en misschien wel
het aantal bekeringen en het
aantal voorkomen zelfmoor
den'.
De meest voor de hand liggen
de meerwaarde van geestelijke
verzorging moet functionaris
sen die gericht zijn op onge
stoorde tenuitvoerlegging van
de vrijheidsstraf haast 'vanzelf
ontgaan. De aard van het
beestje? Als het je dagelijks
werk is om binnen eens strak
regime een instelling te behe
ren en te beheersen, kun je
waarschijnlijk moeilijk juist
dat onderdeel dat zich onttrekt
aan je waarneming en gezag, de
meerwaarde toekennen die het
heeft.
De vraag naar kengetallen lijkt
logisch binnen een zakelijke
benadering waarin elk perso
neelslid zijn toegevoegde waar
de moet aantonen. Echter, wat
wordt waaraan toegevoegd en
wie beoordeelt dat? De vrij
plaats is de belangrijkste meer
waarde van de geestelijke ver
zorging en stelt hen in staat om
binnen het systeem inhoude
lijk onafhankelijk te opereren
en bij te dragen aan de terug
keer in de maatschappij en de
persoonlijke ontwikkeling van
gedetineerden.
{De gedachten zijn vrij, jubi
leumboek, uitgave van Cen
traal Geestelijk Raadsman
Justitie, Laan van Vollenhove
2941,3706 AK Zeist.
van onze correspondent
in Washington
Hans de Bruijn
De Verenigde Staten wil
len de komende vijf
jaar 20 miljard dollar uit
trekken voor het opvangen
van de gevolgen van het in
krimpen van de Amerikaan
se krijgsmacht. Met het geld
wordt steun gegeven aan re
gio's waar militaire bases
en defensie-industrieën
moeten sluiten. Daarnaast
worden overtollige militai
ren omgeschoold voor bur
gerbanen. Wapenfabrikan
ten worden aangemoedigd
over te schakelen op de fa
bricage van civiele produk-
ten.
President Clinton kondigde
heeft deze zijn plannen aan
gekondigd tijdens een be
zoek aan een fabriek van het
Westinghouse-concern in
Baltimore, die is omgescha
keld van militaire op civiele
produktie. „We moeten la
ten zien dat 's werelds beste
zwaardenmakers ook 's we
reld beste makers van ploeg
scharen kunnen zijn", zei hij.
De Amerikaanse defensie
industrie zal in de komende
jaren 'een dramatische ver
andering' ondergaan. Dit
jaar nog zal 1,5 miljard dollar
in de diverse steunprogram
ma's worden gestoken, zei
Clinton. Dat is geld waar
voor het Congres vorig jaar
al toestemming had gege
ven, maar dat door de Bush-
administratie nooit was uit
gegeven. Clinton wil 375 mil
joen dollar daarvan uittrek
ken voor omscholing en op
leiding van werknemers die
hun banen verliezen.
De inkrimping van de defen
sie heeft gevolgen voor zowel
de militairen als voor de in
dustrie. Minister van defen
sie Les Aspin komt met een
lijst waarop dertig grote en
honderd kleine militaire ba
ses staan die op korte ter
mijn gesloten moeten wor
den. Vooral Californië en de
staten langs de Amerikaan
se oostkust worden zwaar
getroffen. Californië zou 45
procent van het verlies aan
banen en geld voor zijn reke
ning moeten nemen.
Onder de te sluiten militaire
installaties horen de grot*
scheepswerf van Lons
Beach en het legerkamp p^
sidio in San Francisco. Ook
de grote marinebasis van
Charleston in South-Caro
lina zou dicht gaan. De von?
jaar augustus door de tropl
sche orkaan Andrew ver
woeste Homestead-lucht-
machtbasis in Florida wordt
niet herbouwd. Volgens As-
pin zal het militaire perso
neel van de VS tot 1997
30 procent worden vermin
derd, en gaan de defensieuit-
gaven ten opzichte van
met 40 procent omlaag.
Senatoren en leden van hes
Huis van Afgevaardigden uit
de zwaarst getroffen staten
hebben de laatste dagen he
vig bij Aspin gelobbied om
sluitingen van bases te voor
komen. Die sluitingen zullen
niet alleen militairen raken,
maar ook de regio's waarin
de bases liggen. Clinton vil
daarom veel geld steken
hulpprogramma's en oi
scholing, zodat de werkloze
militairen en fabrieksarbei
ders in hun regio's aan he:
werk kunnen blijven.
Politie
De president wil militairen
aansporen een baan bij de
politie te kiezen. Hij wil de
komende vier jaar het aantal
politiemensen in de VS met
honderdduizend uitbreiden,
en ziet daarbij kansen voor
ex-militairen. Hij beloerde
soldaten die deze overstap
maken en minstens vijftien
jaar in het leger hebben ge
werkt, dat hun militaire pen
sioenen zullen doorlopen.
Het meeste geld gaat voor
alsnog naar het omschake
len van de defensie-indus
trie. Volgens Clinton kunnen
veel bedrijven civiele pro-
dukten gaan maken. Het de
fensiebureau voor research
zal worden veranderd in een
civiel bureau voor de ont
wikkeling van nieuwe pro-
dukten op basis van defensie
technologie. Dit jaar al wil
hij daar 800 miljoen dollar in
steken.
door Carel Goseling
Het CDA heeft Brinkman tot
lijsttrekker bij de Kamer-
verkiezigen in 1994 aangewe
zen. Bij de PvdA staat Wim Kok
te trappelen, bij D66 Hans van
Mierlo en bij Groen Links heeft
Wim de Boer zich als kandidaat
gemeld. Bij de VVD wordt Frits
Bolkestein het, tenzij zich nog
een betere kandidaat meldt.
Hans Wiegel, Robin Linschoten
of Loek Hermans? De RPF heeft
Leen van Dijke, het GPV Gert
Schutte en de SGP Bas van der
Vlies. De stembussen kunnen
morgen al open.
Het zal niet gebeuren. Maai' de
sfeer in politiek-Den Haag is er
wel naar. De toon werd gezet
door PvdA-leider en minister
van Financiën, Wim Kok. En
kele weken geleden opperde hij
de gedachte het financieringste
kort in 1994 maar wat minder te
laten dalen. Dan kon er minder
bezuinigd worden, wat de econo
mie en de werkgelegenheid ten
goede zou komen.
Een ongekend initiatief van Kok
die in dit soort zaken tot nu toe
een afwachtende houding aan
nam. Eerst het probleem be
schrijven. Dan enkele denkrich
tingen aangeven en vervolgens
de kabinetsdiscussie afwachten.
De grootste gemene deler daar
uit nam Kok dan als 'voorstel'
over.
Nu koos Kok de aanval. Bepaal
de zelf vooraf een inzet. Kenne
lijk om het kabinetsberaad te
kunnen sturen. Het feit stond
niet op zich. Het richtinggeven
zit er bij de hele PvdA sinds be
gin dit jaar in. Voorbeelden? Mi
lieuminister Alders wil geen in
terview afgeven. Alleen als hij
zelf iets mee te delen heeft, is hij
bereid. Collega Ter Beek (defen
sie) wil alleen op zijn departe
ment 'bekende' (lees: voor hem
betrouwbare) journalisten mee
hebben naar ex-Joegoslavië.
Minister d'Ancona (WVC) geeft
zelf persberichten uit over haar
'succesvol' werkbezoek aan Su
riname. En heeft ineens tien mil
joen gulden over voor een sta
dion in Amsterdam. Het aanbod
kwam 'toevallig' net voor de ge
meenteraadsvergadering in de
hoofdstad.
Haar collega Dales (binnenland
se zaken) biedt interviews aan
over de rampenbestrijding, een
onderwerp waarvoor haar be
langstelling tot nu toe niet was
gebleken. Voor begin 1994, vlak
voor de verkiezingen, is al een
groot congres over sociale ver
nieuwing gepland.
PvdA-staatssecretaris Simons
is aan een revival begonnen. El
ke dag dwarrelt er bij het jour
naille een nieuw kloek besluit op
de bureaus. Na jaren stilte bij
het fax-apparaat van WVC. Over
wetsvoorstellen die nog niet
eens bij de Kamer zijn. bijvoor
beeld.
rat
fvs
Of over drie miljoen voor dep
tiëntenbelangen. Dat sc
Nog eens zo'n bedrag voor
al zit er dan een ander kabia
En de toezegging dat er oi
1994-1996 niet op het bud?
wordt gekort.
Wat de denken van de slellAj»
dat alleen door het WVC-bö
het verslavingsprobleem in
land een keerpunt heeft bere
Behalve bij het gokken, ui hn:
daar gaan anderen (Econc- m
sche Zaken en Justitie) over.
Ondertussen meldt PvdA-a
lega Kosto dat hij extra geldt K|
dig heeft voor 1000 cellen. I pre
mag onderwijsminister Rita jf
trots hogere salarissen voor Mn
derwijzers afkondigen.
Tenslotte is er Kok zelf nog:
via lunches de contacten mei
journalistiek wil aanhalen.!!: fe'
ook hier: als de journalist ,0j
aangeboden interview een:
dere inhoud wil geven, is het; ffl
sprek ineens niet meer nodig
De PvdA duidelijk in het of gJ]
sief. Geen wonder gezien dep m
lingen die een halvering van
sterkte aangeven. In CDA-kn
is het rustig. Alleen verkees Sn
nister Maij wil zich mannes: e|£
ren. Het water is schoon to jjn
haar beleid. De infrastructu
komt op orde door haai'
ringen.
Persberichten zijn nodig om fn
reageren op geruchten dat e
geld uit de PTT-verkoop gsi
in de rijksbegroting gedicht:
len worden. Of te weersprd
dat ons land geen invested
projecten bij de EG heeft ge®
voor steun. far
Mogelijk kan ook de aktiev: rs0;
premier Lubbers richting T#
de Kamer (die werkt te trasj a
het oogstjaar van het kabö
ook onder het etiket 'profilers
gevat worden. et
Eind vorig jaar spraken delft* ucc
van het kabinet af de presets
tie van het beleid te verbelere
Ondoordachte uitspraken.m
zies en het lekken van geheim
moesten tot het verleden gJ
behoren. Dat deed alleen
breuk aan de bestuurskrï
van de ploeg.
Eenheid werd verlangd. Hei*
gen beleid moest in positieve:
uitgedragen worden. Die t
zijn de dames en heren bert
spersonen inmiddels op gefJ
Het 'de eigen straat schoof
gen' is gestart.
Over anderhalf jaar moeten'
straten wel heel erg schoons
Zeker als de overige bewind»
den er ook nog aan gaan®
doen. En dat kennelijk vanuH
naïeve gedachte dat nlen»
het spel door heeft. De ges"
parlementariërs, de medial
de kiezer. Dat het op beleid-5**
den aankomt en niet opdiW*
gen make-up. Met één klaptt
handen valt die toch van hei.
laat. Dan zijn de gezichten -
eens wel erg bleek. Na
woon
