Twijfels rond bijverzekeren wao
-t
-f
Lubbers onderschat gevoelens
Antilliaanse gesprekpartners
Jonge mannen ei
oude misdadiger!
PZC redactie
Egypte opent aanval
op fundamentalisten
opinie en achtergrond
Voor mensen met laag inkomen meestal niet interessant
Handen af
van de
VRIJDAG 12 MAART 1993
door Jan Harren
Het land is in rep en roer: de
wao-uitkeringen gaan om
laag. Wie van de steiger valt. is
'veroordeeld' tot de bedelstaf.
Vakbonden dreigen met (sta
kingsacties als er geen cao's tot
stand komen met afspraken
over aanvullingen op de wao-
uitkeringen. Verzekeraars
staan in de rij om passende bij-
verzekeringen aan te bieden.
Maar hoe zinvol is bijverzeke
ren eigenlijk?
Het Nederlands Instituut voor
Budgetvoorlichting Nibud. dat
adviezen geeft hoe je het best
met je geld kunt omspringen, is
al aan het rekenen geweest en
heeft hier en daar zijn twijfels.
Bijverzekeren loont volgens hen
lang niet altijd. Voor mensen
met een laag inkomen is het
meestal niet interessant. En
ouderen kunnen het ook beter
achterwege laten. De kosten van
de premie die ze moeten betalen,
wegen bij hen niet of nauwelijks
op tegen het 'extraatje' dat ze
krijgen uitgekeerd als ze in de
wao belanden.
Neem iemand van 26 jaar die
met ƒ2360 bruto per maand
200 meer dan het bruto mini
mumloon. exclusief vakantie
toeslag) een gezin onderhoudt.
Als hij volledig arbeidsonge
schikt wordt, kan hij in de
nieuwe regels rekenen op een
wao-uitkering van een kleine
1600 bruto. Dan heeft hij op
grond van de Toeslagenwet en
eventueel de Bijstandswet al zo
recht op een aanvulling tot het
voor hem geldende sociaal mini
mum van 2163 bruto (alleen
verdiener). Verzekeren voor aan
vulling tot 70 procent van het
laatste loon is dan niet aan de or
de.
Veel jongeren verdienen door
gaans nog niet zo veel. Voor hen
lijkt bijverzekeren voor de wao
dan ook niet zo zinvol. Er zou
verzekeringspremie worden be
taald voor een aanvulling die
geen aanvulling is of amper de
moeite waard is. Het enige nut
ervan zou kunnen zijn. dat ze
dan in elk geval bijverzekerd
zijn. Wanneer hun salaris om
hoog gaat tot een niveau waarop
een aanvullende verzekering
misschien wel aantrekkelijk is.
loopt de verzekering al en zijn er
geen keuringen meer nodig.
Voor wie flink meer verdient dan
het minimum) liggen de reken
sommen over het nut van de
aanvullende verzekering an
ders. Echter weer niet voor een
werknemer die op zijn 58e (of la
ter) in de Ziektewet belandt en
vervolgens de wao in schuift.
Het inkomen gaat weliswaar
omlaag, maar niet meer dan on
der de oude regels al het geval
was: voor deze ouderen ligt de
uitkering, net als voorheen, op
70 procent van het laatste loon
tot de pensioendatum toe. Voor
hen valt er dus helemaal niets bij
te verzekeren.
Voor anderen lopen de gevolgen
van de nieuwe wao uiteen van de
buikriem wat aanhalen tot diepe
ellende. Van bijverzekeringen
moet men trouwens ook geen al
te gróte verwachtingen hebben.
Zelfs dreigen bijverzekerde be
dragen ten goede te komen van
's rijks schatkist, omdat ze bij
standsuitkeringen overbodig
maken. En - maar dat gold ei
genlijk ook al onder het oude
systeem veel hangt ook af van
de vraag of de arbeidsonge
schiktheid volledig is of slechts
gedeeltelijk.
Tabel
De vakbeweging heeft een tabel
vervaardigd waaruit betrekke
lijk eenvoudig is af te leiden hoe
veel procent van het (bruto) in
komen iemand overhoudt die
volledig arbeidsongeschikt is
geworden en voor wie de periode
waarin nog recht bestond op 70
procent van het laatste loon,
verstreken is.
Zo valt iemand die, op zijn 32e
met een bruto jaarsalaris van
45.000 (zo'n 3750 in de
maand) in de Ziektewet komt en
een jaar later in de wao belandt,
uiteindelijk terug naar 53 pro
cent van zijn laatste salaris (ruw
weg 1980 bruto). Dat is iets
meer dan de helft van wat hij
had. en 17 procent minder 635)
dan wat hij onder de oude wao
zou hebben ontvangen. Dat zou
voor bijverzekering in aanmer
king komen.
Maar zijn wao-uitkering ligt al
onder het 'sociaal minimum'
van deze man. Hij heeft dus al
weer recht op een aanvulling op
grond van de Toeslagenwet.
Maar als er (via het bedrijf) is bij
verzekerd, wordt het 'sociaal mi
nimum' langs die weg al bereikt.
Dan hoeft de Toeslagenwet niet
bij te dragen.
Onduidelijk is nog wat zo'n bij
verzekering gaat kosten. Er zijn
berekeningen waaruit blijkt dat
het moeite zal kosten aan pre
mies te komen die boven de 1
uitstijgen; in het algemeen zou
den met een premie van 1 pro
cent de kosten gedekt kunnen
zijn. Als die over het hele loon
zou worden geheven, zou het in
het voorbeeldgeval uitkomen op
37,50 (voor de belasting aftrek
bare) per maand.
De tabellen mogen redelijk over
zichtelijk zijn, niet overal klinkt
even helder door, dat ze de situa
tie weergeven bij volledige ar
beidsongeschiktheid. De kans
dat iemand voor 100 procent
wordt afgekeurd, wordt echter
steeds kleiner. Al het streven is
er immers op gericht om bij keu
ringen na te gaan wat mensen
ondanks hun ziekte/handicap
nog kunnen. Steeds groter zal
dan ook de groep worden van
mensen die slechts gedeeltelijk
arbeidsongeschikt worden ver
klaard.
Maar gedeeltelijke arbeidsonge
schiktheid betekent ook een ge
deeltelijke wao-uitkering. Het
klinkt natuurlijk heel logisch:
wie voor de helft is afgekeurd,
verliest de helft van het salaris
en krijgt als tegemoetkoming
daarvoor ook maar de halve
voor zijn leeftijd geldende wao.
De vraag is echter of een bijver
zekering dan nog zo voordelig
uitpakt. Neem weer de man (al
leen-verdiener) met 3750 in de
maand. Als hij voor de helft
wordt afgekeurd, zou zijn salaris
zakken tot 1875. Heel grof gere
kend zou hij voor de andere helft
mogen rekenen op een uitkering
van rond de 53 procent waardoor
uit de wao (exclusief vakantie
geld) nog zo'n 960 gulden zou ko
men. Het totale inkomen wordt
dan 1875 (het halve salaris dat
hij nog gewoon verdient) plus
960 wao-uitkering is 2835 bru
to. Onder het oude regiem zou
hij 70 procent van 1875 hebben
gekregen ƒ1312). Uit een
aanvullende verzekering zou hij
dus nu het verschil tussen 1312
en ƒ960 352 bruto per
maand) betaald kunnen krijgen.
Dat zou de moeite van het verze
keren waard kunnen zijn.
Restcapaciteit
De kans dat iemand die (gedeel
telijk) arbeidsongeschikt raakt,
zijn baan verliest, is echter niet
gering. Misschien dat er enige
verbetering komt nu werkgevers
een forse boete krijgen als ie
mand van hun personeel in de
wao verzeild raakt, maar men-
Na het verlies met de acties nu naar de 'reparatie' van de wao? Of toch maar niet?
foto Roland de Bruin/GPD
sen 'met een vlekje' zijn niet po
pulair op de arbeidsmarkt. Ze
ker mensen die slechts tijdelijk
volledig afgekeurd zijn en na een
paar jaar worden 'afgeschat' (ge
deeltelijk weer worden goedge
keurd), raken in de problemen.
Met hun 'restcapaciteit' (wat hij
naast hun handicap nog wel in
een betaalde baan zouden kun
nen verdienen) komen zij op een
markt van werkzoekenden te
recht, waarop men op zijn
zachtst gezegd niet om
'kneusjes' zit te springen. Tot
voor een paar jaar werd daarom
niet aan het invaliditeitspercen-
tage gesleuteld. De werkloos
heid werd dan in de arbeidson
geschiktheid 'verdisconteerd'.
Immers, zei men, die werkloos
heid, de kansloosheid op de ar
beidsmarkt, komt ook uit die ar
beidsongeschiktheid voort. En
dus gold al heel snel dat iemand
als volledig afgekeurd werd be
schouwd.
De 'verdiscontering' is echter af
geschaft; tegenwoordig worden
werkloosheid en gedeeltelijke
arbeidsongeschiktheid los van
elkaar gezien. Voor het deel dat
men niet arbeidsongeschikt is.
wordt dat dus Werkloosheids
wet. Maar de werking van die
wet is eindig. Wanneer deze
mensen voor hun 'arbeidsge
schikte' deel geen baan kunnen
vinden, vervallen ze in de wet In
komensgarantie Oudere en ge
deeltelijk Arbeidsongeschikte
Werknemers (IOAW). Dat klinkt
nog betrekkelijk aardig, maar
meer dan de bijstand is het niet.
Het houdt in dat als je in inko
men onder het 'sociaal mini
mum' zakt, er een aanvulling
wordt verstrekt. Maar dan gel
den wel de regels van de Alge
mene Bijstandswet.
Dat houdt onder meer in dat er
in het huishouden van de werk
loze gedeeltelijk arbeidsonge
schikte ook gekeken wordt of er
nog andere inkomens zijn. Of bij
voorbeeld de partner betaald
werk doet. Zo ja, dan wordt er ge
kort op de IOAW-aanvulling,
eventueel zelfs zo veel dat er van
die aanvulling niets over. Maar
dat geldt ook voor de eventuele
verzekeringspenningen die men
op grond van de aanvullende
wao-verzekering krijgt. Ook die
worden op de IOAW in minde
ring gebracht. Een belangrijk
voordeel heeft de IOAW nog wel:
er wordt geen vermogenstoets
toegepast; men hoeft zo niet het
eigen huis 'op te eten'.
door Ad Bloemendaal
De Egyptische regering laat
er geen twijfel over be
staan dat de strijd tegen mili
tante islamitische fundamenta
listen de hoogste voorrang ge
niet. In Cairo is deze week een
proces begonnen tegen 49 gods
dienstig extremisten. En
woensdag zijn leger en politie
ongekend hard opgetreden te
gen fundamentalistische bol
werken in Cairo en in het zuiden
van het land. In totaal veertien
militanten en vier militairen
kwamen bij die acties om het le
ven.
De beklaagden in het massa
proces in Cairo zijn 49 leden van
'Al-Gama'a al-Islamiya' (de Isla
mitische Groep), de geweldda
digste van Egypte's fundamen
talistische organisaties. Ze wor
den onder meer beschuldigd van
het in gevaar brengen van de na
tionale eenheid en de openbare
orde. door op te roepen tot een
verandering van het regerings
systeem volgens de orthodoxe
opvatting van de 'sharia', het is
lamitische recht.
Ze worden er verder van ver
dacht aanvallen te hebben be
raamd en uitgevoerd op toeris
ten en toeristische attracties.
Een aantal militanten is speci
fieke terreuracties ten laste ge
legd, onder meer aanslagen op
toeristenbussen en op een Nijl-
boot. Zes van de beklaagden
zouden hun doelen in de publici
teit hebben gebracht, door de
verspreiding van pamfletten en
door contacten met journalis
ten.
De eerste twee dagen van het
proces zijn besteed aan het voor
lezen van de tenlasteleggingen.
De 49 verdachten zorgden daar
bij voor groot spektakel. Bij hun
entree in de rechtszaal scandeer
den ze leuzen als „Er is geen an
dere god dan God. en we willen
de sharia van God!" en „Gevan
genis en de doodstraf zullen ons
niet afhouden van de islam!".
Een van de militanten, Hisham
Abdezzaher, legde op luide toon
een verklaring af voor de perstri
bune, waarin hij bekendmaakte
dat alle verdachten leden zijn
van „Al-Gama'a al-Islamiya".
Hij voegde er trots aan toe dat
zijn Islamitische Groep verant
woordelijk is voor de moord in
1981 op president Anwar Sadat,
parlementsvoorzitter Rifat in
1990 en, vorig jaar, de liberale
schrijver Farag Foda. flij zei ook
dat de groep aanvallen uitvoert
op toeristen „omdat de Egypti
sche autoriteiten ons vervolgen,
arresteren en martelen".
De verdachten maakte er geen
geheim van dat zij sjeik Omar
Abderrahman beschouwen als
hun geestelijk leidsman. Het is
een naam die telkens weer op
duikt als het gaat om fundamen
talistisch geweld. De blinde
sjeik Omar woont sinds 1990 in
New Jersey en in de Amerikaan
se pers is hij genoemd als de man
achter de bomaanslag op het
World Trade Centre in New
York. Na die explosie zijn twee
islamitische fundamentalisten
aangehouden die in verband
worden gebracht met 'Al-Ga
ma'a al-Islamiya'.
Sjeik Omar heeft in Egypte te
recht gestaan in het proces te
gen de moordenaars van presi
dent Anwar Sadat. Hem was ten
laste gelegd dat hij de moord zijn
zegen had gegeven, maar de
rechters vonden dat uiteindelijk
geen reden hem gevangen te zet
ten. Sinds hij in de Verenigde
Staten verblijft, beschuldigen
de Egyptische autoriteiten hem
erven dat hij cassettebandjes
met opruiende preken zendt
naar zijn volgelingen in Egypte
en elders.
In een kooi staan ze voor hun rechters, de van aanslagen beschul
digde moslim-fundamentalisten in Cairo. foto AFP
door Henri Kruithof
Niemand had verwacht
dat de conferentie over
de toekomst van de Neder
landse Antillen een succes
zou worden. Maar gedurende
de besprekingen ontstond er
toch enige hoop dat het zou
kunnen lukken. Het mocht
uiteindelijk niet zo zijn. Pre
mier Lubbers liet het uitein
delijk niet op een openlijke
botsing aankomen, maar con
cludeerde zelf dat overeen
stemming er nog niet in zat.
Het is moeilijk om een enkele
oorzaak van de mislukking
aan te wijzen. Natuurlijk wa
ren de inhoudelijke verschil
len van mening groot. En na
tuurlijk hebben critici gelijk
als ze zeggen dat het ook wel
erg veel gevraagd is om in drie
dagen tijd de hele bestuur-
structuur van een eilandenrijk
overhoop te gooien zonder een
grondige voorbereiding. Maar
toch is dat niet de enige oor
zaak geweest voor het aanhou
dende verzet van Curagao te
gen de voorstellen van pre
mier Lubbers. Hoewel dat ach
teraf gepraat is, zou de misluk
king weieens te wijten kunnen
zijn aan de manier waarop
Lubbers afgelopen maandag
zijn eerste voorstel formuleer
de. Het was een keihard ver
haal dat hij de gesprekspart
ners voorlegde. De essentie
was dat hij in dat stuk al te
openlijk liet blijken dat hij
vindt dat de eilanden in het
Caribisch gebied niet in staat
zijn hun eigen boontjes te dop
pen.
Tussen de regels door klonk
felle kritiek op de manier
waarop met name Curagao het
er bestuurlijk en financieel
van afbrengt. De Antillen heb
ben een begrotingstekort dat
er niet om liegt en een staats
schuld van 2,5 miljard gulden.
Bovendien schiet het bestuur
van de Antillen als geheel, dat
voornamelijk door Curagao
wordt uitgeoefend, schrome
lijk tekort.
De Curagaose delegatie is om te spetteren: (vlnr) gedeputeerde van staatkundige hervorming
Dito Mendes de Gouveia, minister van financiën Cornelis Smits en premier mevrouw Liberia-
Peeters foto ANP
van Aruba, die toch ook alle
reden had om zich tegen de za
kelijke voorstellen van Lub
bers te verzetten, bleef tot het
eind toe veel milder ten op
zichte van premier Lubbers.
Maar Curagao had dan ook de
volle laag van de Nederlandse
minister-president over zich
heen gekregen.
Hypotheek
Afgang
Maar juist die felle kritiek is
voor een deel de oorzaak van
het mislukken van de confe
rentie. Het is een gebrek aan
begrip voor de Antilliaanse
cultuur om zo publiekelijk te
keer te gaan tegen de bestuur
ders van de eilandengroep. In
een besloten gesprek willen
Antillianen best kritiek aan
nemen. Maar zo openlijk geuit,
wordt kritiek een afgang voor
Premier Lubbers komt er niet
uit...
Antillianen. En daar kunnen
ze slecht tegen.
Het was dan ook niet verwon
derlijk dat met name de dele
gatie van Curagao persoonlijk
gegriefd was door de eerste
voorstellen van Lubbers om
dit eiland samen met de an
dere eilanden onder toezicht
van Nederland te plaatsen. De
woede die daarover ontstond,
werd aanvankelijk nog uitge
legd als typisch Caribisch
theater. Dat trekt wel weer bij,
zo was de redenering.
Dat gebeurde niet. De woede
bleek oprecht en er was eigen
lijk niet meer redelijk te pra
ten met Curagao. De delegatie
Over drie maanden mag Lub
bers nog eens proberen over
eenstemming te bereiken met
de partners overzee. Hij heeft
die besprekingen onmiddel
lijk onder de hypotheek gezet
van direct Nederlands ingrij
pen, als die besprekingen ook
mislukken. Het geduld van
Nederland is op, zo liet hij in
voor hem ongewoon duidelij
ke bewoordingen weten.
Met deze opstelling zal Neder
land Curagao mogelijk op de
knieën kunnen dwingen. Maar
de vraag is of de problemen
dan opgelost zijn. Curagao zal
dat als een zeer gevoelige ne
derlaag ervaren. Daarmee
moeten de bestuurders een af
gang ten opzichte van de hele
buitenwereld accepteren.
Dat zullen zij niet licht verge
ten. En hoe je het ook wendt of
keert, Nederland heeft de me
dewerking van Curagaose au
toriteiten nodig, wil het hier
orde op zaken kunnen stellen.
Die medewerking kan Neder
land na zo'n sfeer verziekende
operatie wel vergeten.
Toch is het broodnodig dat be
stuurlijk en financieel er op de
Nederlandse Antillen wat ver
andert. Van in Nederlandse
ogen normaal begrotingsbe
leid is geen sprake. Er zijn gro
te achterstanden bij de finan
ciële administratie. Het over
heidsapparaat is veel te groot
en zo zijn er nog wel de nodige
problemen op te lossen, al was
het alleen maar op het gebied
van de criminaliteit. Lubbers
doet er verstandig aan deze
problemen meer in samenwer
king, dan autoritair van bo
venaf aan te pakken. Maar de
premier zit nog met het pro
bleem dat hij de hete adem
van zijn minister Hirsch Ballin
in zijn nek voelt. Deze minister
wordt door sommigen, niet ge
heel ten onrechte, afgeschil
derd als een neo-kolonialist.
Het liefst zou hij het bestuur
op de Nederlandse Antillen ge
heel in eigen hand nemen.
Lubbers wil zover niet gaan,
maar het zou winst zijn als hij
met Hirsch Ballin een taktiek
afsprak die wat meer rekening
houdt met de Antilliaanse
volksaard. Er moeten in Ne
derland genoeg mensen zijn
die hen daarover college kun
nen geven. Misschien dat dan
de verhouding tussen de Ne
derlandse regering en de An
tilliaanse bestuurders weer
enigszins normale proporties
kan aannemen. Een dreige
ment vooraf lijkt daarvoor ze
ker de verkeerde methode.
77» en van de meest 'zekere' cri-
Hj minéle feiten is, dat de mees
te misdaden door jeugdigen en
jonge volwassenen worden be
gaan. In West-Europa en de Ver
enigde Staten vinden we de mis
dadige topjaren in de leeftijd
van 15 tot 18 jaar. Ongeveer 1 op
de 3 a 4 jonge mannen is ten min
ste een keer voor een criminele
handeling veroordeeld tegen de
tijd dat hij 30 jaar wordt. Met het
klimmen der jaren neemt de al
gemene misdadigheid geleide
lijk aan af en wordt steeds dui
delijker een harde kern zicht
baar.
In tegenstelling tot populaire
opvattingen komt jeugdcrimi
naliteit zelden uit de lucht val
len. De meeste jongeren die zich
crimineel gedragen, vertonen
als jong kind of als 'pre-puber' al
een problematisch of afwijkend
gedragspatroon: herhaald
agressief pesten, ruziemaken en
vechten, niet zelden met ge
bruikmaking van wapens,
wreedheid tegen dieren of men
sen, veel liegen, kwaadaardige
streken uithalen, brandstichten,
vandalisme, stelen, van huis
weglopen of tot heel laat in de
avond van huis wegblijven, pro
blemen op school en spijbelen.
Het merkioaardige van dit zoge
naamde 'antisociale' gedrags
patroon is dat het in de loop der
jaren meestal min of meer ver
dwijnt of zich verzacht. De mees
te 'antisociale' kinderen ivorden
geen 'antisociale' volwassenen.
Maar wel blijken de meeste vol
wassenen met 'antisociaal' en
delinquent gedrag 'antisociale'
kinderen te zijn geweest.
Volgens het recent gepubliceer
de handboek van de Wereld Ge
zondheids Organisatie (WHO)
voor de diagnostiek van psychi
sche en persoonlijkheidsproble
men is de volwassen antisociale
persoonlijkheid iemand die:
- zich weinig of niets gelegen laat
liggen aan de gevoelens van an
deren:
- zich steeds weer sociaal onver
antwoordelijk gedraagt en zich
weinig of niks gelegen laat lig
gen aan sociale normen, regels
en verplichtingen;
- niet in staat is om duurzame re
laties te onderhouden, hoewel
hij of zij geen moeite heeft met
het aangaan ervan;
- een heel lage frustratietoleran
tie heeft en een lage drempel
voor uitbarstingen van agressie
en geiveld;
- niet in staat is om zich schuldig
te voelen en om van negatieve
ervaringen te leren, met name
van straf;
- sterk geneigd is om anderen de
schuld te geven, of om uitvluch
ten/smoezen te verzinnen voor
het doen van dingen die tot bot
singen met anderen of de samen
leving (politie/justitie) hebben
geleid.
Het hoeft nauwelijks betoog dat
een volwassene met deze ken
merken meestal een bron van
kwaad en ellende voor zijn of
haar omgeving vormt. En het
hoeft ook nauwelijks betoog dat
wanneer zo'n antisociale vol-
ivassene een misdaad begaat en
gepakt wordt, gevangenisstraf
meestal geen enkel effect heeft.
Sterker nog, het blijkt dat jonge
ren met dit gedragspatroon die
voor een criminele daad worden
gepakt en veroordeeld, alleen
maar vaker de criminele toer op
gaan.
Met betrekking tot de volwassen
delinquente, antisociale per
soonlijkheid verkeren we als sa
menleving dus in een patstel-
ling. We kunnen hem straffen
voor zijn misdaden, maar het is
juist onder meer het feit dat straf
zo weinig indruk op hem maakt,
waardoor hij tot zijn misdaden
is gekomen. Bovendien zit er tot
op zekere hoogte iets ongerijmds
in om de antisociale (jong) vol
wassene verantwoordelijk te
houden voor zijn perst,
heid. De persoonlijkheid
mee wij aan onze volwassen
beginnen - het complex X
genaar dig heden dat we
ons achttiende leuensjQar
ben - is niet ons eigen jam
niet onze eigen schuld. M»,
eerste instantie de erfenUu
mee onze biologie en onjerln
ding ons hebben opgeschM
De huidige stand van
laat er geen twijfel overig
dat antisociale persoojM
den het produkt zijn van elu
selwerking tussen omg'tta
factoren, zoals gezinsklinM
ouderlijke gedragspatrorAw
erfelijkheid. |j
Onderzoek bij een-eiige (Jn
gen die in verschillenden
nen opgroeiden, wijst erccj
de invloed van deze lichas
eigenaardigheid op de
schijnlijkheid van del
gedrag wordt beïnvloed
zijis- en opvoedingsoi
heden. Kinderen uit een
waarin tenminste één vam
ders een gevoelsmatig
relatie met hen had,
sprake ivas van een d\
opvoedmgsdiscipline
quent patroon van beloi
straf) en van voldoende
en toezicht, waarin iveiq
enigheid en conflicten tuss
ouders bestond en waarini
der, ondanks eigen anlu
neigingen, geen delinqm
drag vertoofide, blekend
wassenen beter aangepa
vergelijkbare kinderen fc
deze gunstige condities m
wezig waren.
Maar nog duidelijker blij
opvoedingsinvloed uit et
jaar door de Academici Eu
(een soort Europeses Acoi
van Wetenschappen) te ja
ren overzicht van Amenk
Britse en Scandinavisch
dies over gezinsfuncim
gedragsproblemen en
quentie bij jongeren. In dal
zicht ivorden gezinshui
als volgt onderverdeeld.
Op de eerste plaats staal
waarlozing van het kind,
volg van het feit dat de ouè
weinig tijd aan hun kind
den en vaak niet weten itc v
allemaal voor (katte)kwaa
haalt. Op de tweede plaai
conflictpatroon, dat wil
een patroon van escalei
conflicten tussen ouden
kind. Op de derde plaats hl
troon van sociaal-
waarden en normen in heij
de ouders vertonen
quent gedrag of hebben cfi
dooghouding' ten aanziet
zulk gedrag. Ten slotte ht
troon van het ontwrichte
verwaarlozing van of ai
met het kind als
spanningen tussen ouden
echtscheiding of ernstige
van een ouder.
Het lijkt dat het vooral tei
betrokkenheid van oude
het kind, afwijzing van M r<
door de ouders (of omgelin
en gebrekkig toezicht en:
pline zijn, waardoor
op delinquent gedrag toetD'
Voor zover we iets m
kwaad in deze wereld b
doen, moeten we er dus
baar vroeg bij zijn doon
kinderen met een verhov,
sico vroegtijdig op te spoi
b) hun ouders te helpen
voorkomen dat ze iemani
veren die ook voor ft
meestal een regelrechte
zal blijken.
i i i i i i i 11 i 11 i 111 11 i
THTf
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Hoofdredactie: M. P. Dieleman, algemeen hoofdredacteur:
C. van der Maas, hoofdredacteur commentaar:
A L. Oosthoek, adjunct-hoofdredacteur.
Eindredactie: K. Cijsouw en J. D. van Scheijen.
Bureauredactie provincie: R. Bosboom:
M. E. Ernens-Abrahamse; B. Goudswaard; P. C. de Jonge:
M. T. O. van der Vleuten; I D A. M. Russel;
J. P. van de Sande. J. P. Verbeek.
Redactie binnen- en buitenland: M. S. van Reems (chef);
G. J. Kers: J. P. H. Noot: C. J. Schets; W. P. Staat.
Redactie bijlagen: A. L. Kroon (chef): J. van Damme:
F P J. Doeleman: J A. M. Tabbers: A. Zevenbergen.
Sportredactie: J. M. van den Berg (chef); J. F. D. Bakker:
E. L. Ramakers, R. Thannhauser; T. J. van den Velde.
Vormgeving: A. A Adriaanse: N. Geelhoed: A. F. Schreurs;
W. M. J. Verstuyf.
Systeembeheer: C. W. M. Keuning
Nieuwsdienst: A. J. Snel (chef).
Algemeen verslaggevers (Vlissingen): M. Antomsse (plv dé
nieuwsdienst); J. C. M. Cats; A. M. van der Jagt: B. Jansen:
H. O. Postma- M. J Schrier; M. van Zuilen (Den Haag)
Regio Bevelanden/Tholen (Goes): W. J. van Dam (chef):
F. B. Balkenende; M. A. de Jongh; L. J. Meinardi;
M. E. Woudenberg.
Regio Schouwen-Duiveland (Zierikzee): M van Houten (chef'
A. W. C. Mullink; I. M. Dekker.
Regio Walcheren (Vlissingen): A. A. van der Sluis (chef):
Y. Hoekstra; N. J. C. Kluijtmans (Ondernemend Zeeland);
E. J. Rozendaal; C. M. J. Sondervan: H. van der Werf.
Regio Zeeuwsch-Vlaanderen (Terneuzen): W. A. Bareman (dé
C. A. M. van Gremberghe; J. J. Heijt; R. E. A. Hoonhorst;
M. Modde.
Correspondenten Gemeenschappelijke Persdienst (GPD):
A. Knol (Brussel); P. de Vries (Brussel);
H. B. Hoogendijk (Berlijn); J. W. M. Gertsen (Parijs):
C. van Zweeden (Londen); R. Hellinga (Boedapest);
A Bloemendaal (Tel Aviv), E. J. A. van der Linden (Rome);
S. van Rijn (Willemstad); J. A. Geleijnse (Moskou);
D. R. M. de Wit (Madrid);
J A M. de Bruijn (Washington); F. J. M. van der Houdt (NairoS
P. G. W. van Nuijsenburg (Johannesburg).
W. Bunschoten (Paramaribo).
al