Voorstel externe controle BVD
PZC
Werkloosheid
stijgt laatste
maanden weer
PZC
Bij Simon
WAO-voorstel Lubbers had volgens
CDA de steun van Kok en Ter Veld
Haïtianen boycotten verkiezingen
Hollandia
Controle bankbiljetten in Litouwen
Veertig jaar na
de stormvloedramp
binnen- en buitenland
g Waardering Kamer voor jaarverslag veiligheidsdienst
opruiming
Eerste troepen VS verlaten Somalië
Beurs voortgezet onderwijs
en mbo worden verlaagd
WOENSDAG 20 JANUARI 1993
,£N HAAG (GPD) - De Twee-
7"* eKamer wil dat er een externe
vitg ommissie komt die incidenteel
V ctiviteiten van de Binnenland-
Cati t Veiligheidsdienst (BVD) kan
04ij uderzoeken. Op deze manier
an de parlementaire controle
j ls n de BVD verbeterd worden.
Pj Ie besloten kamercommissie
i. oor de inlichtingen - en veilig-
eidsdiensten. bestaande uit de
jer fractievoorzitters van
DA, PvdA. VVD en D66. hoeft
jarnaast niet te worden uitge-
7" reïd.
v- üt bleek gisteravond tijdens
et jaarlijkse debat in de Twee-
|f Kamer over de BVD en Mili-
ooi aire Inlichtingendienst (MID),
5t ientraal daarin stond het eerste
An iarverslag van de BVD. waar-
2; 0Or de Kamer waardering
31eeft. en de kwestie van de parle-
ientaire controle. Over dat
atste is de Kamer, met uitzon-
2j ;nng van het CDA. minder te-
ireden. De manier waarop de
axlementaire controle verbe
id dient te worden, is echter
og steeds een punt van discus-
ie.
jisteravond tekende zich wel
en meerderheid af voor een
ommissie, bestaande uit onaf-
KR' jiankelijke deskundigen, die in-
55! tidenteel het doen en laten van
ic BVD kan onderzoeken. De
vdA wil vooral het functione-
1; in van de plaatselijke inlichtin-
endiensten (PID) bij de politie,
zich nu buiten het zicht van
het parlement voltrekt, gaan
controleren. De VVD ziet meer
in een permanente toezichts-
commissie, die als een inspectie
te velde het gedrag van de BVD
onderzoekt. D66 en Groen Links
steunen, zij het niet van harte,
eventueel een toezichtscommis-
sie die incidenteel onderzoek
doet.
CDA-fractieleider Brinkman,
voorzitter van de kamercommis
sie, wees de oplossing van een
permanente toezichtscommis-
sie van de hand, omdat met te
veel commissies de openheid
wordt geschaad. Daarnaast zou
zo'n 'derde instantie' tussen Ka
mer en kabinet de zaak 'bemoei
lijken'. Wel zouden incidenteel
externe deskundigen geraad
pleegd kunnen worden, zoals bij
de vernietiging van de BVD-dos-
siers het geval is.
Een kamermeerderheid van
CDA en WD vindt dat de beslo
ten kamercommissie van de vier
fractievoorzitters goed functio
neert. PvdA, D66 en Groen
Links willen echter dat die com
missie uitgebreid wordt met le
den van andere fracties. Willems
(Groen Links) wil dan ook dat er
principe in het openbaar wordt
vergaderd. Ook dit verwerpt
Brinkman namens de vier frac
tievoorzitters.
Bevreemding was er bij de mees
te partijen over de passage in het
BVD-jaarverslag waarin de Ver
enigde Communisten Neder
land (VCN) en de Socialistïese
Arbeiderspartij (SAP) in doel
stelling en gedrag 'duidelijk on-
Rechtzaak om
vrijlating
lonecker
:et^MÜNCHEN (RTR) - Acht parle
mentariërs van de CSU. de in
meeregerende Beierse
msterpartij van Helmut Kohls
HE CDU, zijn een rechtszaak begon-
tegen de rechters, die vo-
vs; rige week de vroegere Oostduit-
,'Vf se leider, Erich Honecker vrij-
«ten.
j i De acht zeiden op een persconfe-
>ni rentie te menen dat de aan
klacht tegen Honecker werd in-
n i getrokken uit politieke motie
ven en niet om reden van zijn
ikte. Zij beschuldigen de recti
's van het Berlijnse hof, die be-
[^paalden dat een proces Honec-
j kers menselijke waardigheid
iu schenden, ervan een gevan-
:ne te hebben geholpen om te
intsnappen en de rechtspraak
(hebben geperverteerd.
Twee schepen zijn op het strand van het Haitiaanse eilandje La Tortue tot en met de spanten opgebouwd. Volgens berichten
worden in Haïti zo'n 200 boten gebouwd om het eiland mee te ontvluchten. foto AFP
PORT-AU-PRINCE (AP)-Met een massale boycot maandag van
de parlementsverkiezingen hebben de Haïtianen hun ongenoe
gen laten blijken met de militaire leiding op het eiland. Door de
lage opkomst en door ongeregeldheden in de hoofdstad Port-au-
Prince zag de kiescommissie zich gedwongen de verkiezingen
daar voor ongeldig te verklaren. Een derde van de stemgerech
tigden woont in het district van de hoofdstad.
De Haitiaanse bevolking gaf op grote schaal gehoor aan de op
roepen van de vakbewegingen en de meeste politieke partijen -
die sinds de coup van september 1990 overwegend vanuit de ille
galiteit werken - niet te gaan stemmen in de door de militairen
uitgeschreven speciale parlementsverkiezingen. De destijds af
gezette president Jean-Bertrand Aristide verklaarde dat het
volk massaal zijn verachting voor het regime heeft uitgesproken.
Minister-president Mare Bazin zei echter tevreden te zijn met het
verloop van de stemming. De Haitiaanse leiders lieten, ondanks
onder meer protesten van de Verenigde Naties, de Organisatie
van Amerikaanse Staten (OAS) en de Verenigde Staten, de ver
kiezingen gewoon doorgaan.
democratisch' worden ge
noemd. Als dit zo is, vraagt de
Kamer zich af of de partijen door
de rechter dan niet verboden
dienen te worden. Als dit niet
hoeft, is het merkwaardig om die
partijen 'ondemocratisch' te
noemen.
De PvdA en Groen Links keren
zich tevens tegen feit dat ie
mand die lid is van de SAP be
paalde vertrouwensfuncties niet
kan krijgen. Dit 'beroepsverbod'
wordt door hen verworpen. „Het
is onbegrijpelijk dat zoiets nu
nog kan", verzuchtte Willems.
Achterban van
militairen richt
steungroep op
DEN HAAG (ANP) - Vier part
ners van militairen hebben de
„Verontruste Achterban Mili
tairen" (VAM) opgericht en
daarbij de steun gekregen van
vijf militaire belangenorgani
saties.
Doel van de VAM is ouders, part
ners, vrienden en vriendinnen
van militairen wakker te schud
den om hen goed te laten besef
fen wat er allemaal gebeurt als
de plannen die minister Ter
Beek in zijn Prioriteitennota
heeft ontvouwd, ongewijzigd
doorgaan, aldus A Hofstra, één
van de initiatiefiieeemsters.
Via de publiciteit en onder meer
het verspreiden van pamfletten
op de kazernes wil de VAM de
achterban mobiliseren.
Greenpeace:
oliegebruik
kan gehalveerd
AMSTERDAM (ANP) - Het olie-
gebruik in de wereld kan bin
nen veertig jaar tot de helft
worden teruggebracht. Dit stelt
de milieubeweging Greenpeace
dinsdag in het rapport „Energie
zonder olie".
Het is volgens Greenpeace tech
nisch en economisch mogelijk
een einde te maken aan het
grootschalig oliegebruik, zonder
dat landen daaraan ten onder
gaan. Aan het rapport is ander
half jaar gewerkt. Greenpeace
besloot tot publikatie over te
gaan naar aanleiding van de re
cente olierampen met tankers.
VOORBURG (ANP) - De geregi
streerde werkloosheid was vo
rig; jaar gemiddeld 4,2 procent
van de beroepsbevolking tegen
over 4,5 procent in 1991. De laat
ste maanden stijgt de werkloos
heid echter weer, aldus het Cen
traal Bureau voor de Statistiek
(CBS) dinsdag.
In het laatste kwartaal van vorig
jaar was het aantal geregistreer
de werklozen gemiddeld 323.000,
35.000 meer dan in het derde
kwartaal. Ook was in het laatste
kwartaal van vorig jaar de gere
gistreerde werkloosheid 6 pro
cent meer dan een jaar eerder,
terwijl in de drie voorgaande
kwartalen de werkloosheid nog
minder was dan een jaar eerder.
Het werkloosheidspercentage
onder mannen was vorig jaar 4,4
en onder vrouwen 4.0. In de jaren
tot 1991 was de daling van
de geregistreerde werkloosheid
bij de mannen groter dan bij de
wouwen. Vorig jaar echter daal
de de werkloosheid onder vrou
wen terwijl die bij de mannen
steeg. De daling van de werk
loosheid onder jongeren kwam
Advertentie
in de
damesslips
heup en taille
m
n «rSs 5.95
vorig jaar nagenoeg tot stilstand
(5 procent).
Het aantal werkenden (werkne
mers en zelfstandigen) was vorig
jaar gemiddeld 1.7 procent ho
ger dan in 1991. Van 1987 tot 1991
was de groei gemiddeld 2,5 pro
cent. Dit blijkt uit de dinsdag ge
publiceerde uitkomsten van de
Enquete Beroepsbevolking van
het Centraal Bureau voor de
Statistiek (CBSi.
Kohl vervangt
vier ministers
BERLIJN - De beperkte kabi
netshervorming van de Duitse
kanselier Helmut Kohl heeft
gisteren geen verrassingen op
geleverd. Vier bewindslieden
zijn vervangen.
Landbouwminister Kiechle
(CSU) wordt opgevolgd door
CDU-afgevaardigde Jochen
Borchert, tot nu toe economisch
woordvoerder van de fractie.
Opvolger van de over een schan
daal gestruikelde liberale minis
ter van economische zaken Möl-
lemann wordt de huidige 'Treu-
hand'-directeur Rexroth, ook
FDP. CSU-parlementariër
Bötsch komt in de plaats van de
eind vorig jaar afgetreden minis
ter voor posterijen en telecom
municatie. Schwarz-Schilling.
Op het ministerie voor technolo
gie vertrekt minister Riesenhu-
ber. CDU-parlementarier Mat
thias Wissmann volgt hem op.
Riesenhuber krijgt een speciale
adviseursfunctie bij Kohl. Ver
der heeft Kohl het aantal staats
secretarissen gereduceerd van
33 tot 26.
VILNIUS - Litouwse winkelbediendes controleren nauwkeurig of de hun aangeboden bankbiljetten echt zijn, wat een dagelijks
beeld is in Litouwen. Als gevolg van slecht drukwerk van de echte biljetten wordt het nieuwbakken land overstroomd met valse
biljetten. foto EPA
DEN HAAG (GPD) - CDA en
PvdA verschillen van mening
over de achtergrond van het
voorstel van premier Lubbers
met betrekking tot de WAO.
Binnen het CDA viel gister
avond te horen dat het voorstel
gedeeld werd door PvdA-leider
van onze correspondent
NAIROBI - Om zich toch nog een klein beetje te
houden aan de belofte dat de meer dan 20.000
Amerikaanse soldaten Somalië zouden verlaten
voordat Bill Clinton zou aantreden als nieuwe
president, zijn de Verenigde Staten gisteren be
gonnen met het terugtrekken van de eerste dui
zend mariniers uit Somalië.
De troepen, die in de zuidwestelijke stad Baidoa
hebben gediend, worden vervangen door Australi
sche militairen. De symbolische actie komt precies
zes weken nadat de Amerikanen voet zetten in de
Somalische hoofdstad Mugadisho.
Volgens de Amerikanen is het doel van hun mili
taire interventie in Somalië, het beveiligen van de
voedseltransporten, grotendeels bereikt en be
staan er alleen nog serieuze veiligheidsproblemen
in Muqdisho.
De komende dagen en weken zullen daarom gelei
delijk duizenden Amerikaanse militairen naar
huis vliegen, om te worden vervangen door een
multinationaal VN-leger. De bedoeling is dat in de
tussentijd ook het commando over de Somalische
hulpoperatie 'Restore Hope' aan de VN wordt
overgedragen.
Over het tijdstip van die overdracht is echter een
dispuut ontstaan tussen de VS en VN De Ameri
kaanse legerwoordvoerder Fred Peck liet maan
dag weten dat als het aan de Amerikanen ligt de
overdracht begin februari al gebeurt. Maar de spe
ciale VN-afgezant voor Somalië, Ismat Kittanv.
wees deze suggestie gisteren van de hand. Kittany
benadrukte dat de VN-Veiligheidsraad hierover
eerst een beslissing moet nemen
Kok en PvdA-staatssecretaris
Ter Veld (sociale zaken).
In PvdA-kring werd gesteld dat
het voorstel een zelfstandige
operatie van de premier was en
dat het 'slikken of stikken' was.
Op de achtergrond zou CDA-
fractieleider Brinkman een rol
hebben gespeeld. Kok en Ter
Veld zouden beiden meteen te
kennen hebben gegeven niet
veel in het plan te zien. Zij wil
den het echter eerst met de frac-
tietop bespreken.
CDA'ers bestempelden de PvdA-
uitleg als „een achteraf logisch
solidariseringsproces". Er werd
op gewezen dat de PvdA-be-
windslieden en -fractie in de wao-
zaak al meerdere keren tegen
over elkaar hebben gestaan.
De coalitiepartijen willen nu pas
over de wao-ingrepen oordelen
voor de eindstemming als het
kamerdebat is afgelopen en de
wijzigingsvoorstellen van de
Veertig jaar na de overstromingsramp van 1953
voelt één op de tien Zeeuwen zich bij zware
storm niet op zijn gemak. De angst dat er 'iets zou
kunnen gebeuren', zo kan worden afgeleid uit een
begin januari door de PZC gehouden enquete. be
heerst op zo'n moment dertig- tot veertigduizend Zeeuwen
Dat zijn aantallen die de insiders niet zullen verrassen. De
ramp heeft niet alleen diepe sporen getrokken in het Zeeuw
se land. zij heeft ook een onuitwisbare indruk achtergelaten
bij de overlevenden. Ondanks deltadammen en verhoogde
zeedijken is veertig jaar na dato dat gevoel van onveiligheid
latent aanwezig. Het bepaalt de huidige generatie Zeeuwen
erbij dat de ramp haar stempel blijft drukken. Tegen die ach
tergrond moeten ook de vele herdenkingen worden gezien,
die de komende weken in het Zeeuwse worden gehouden.
Herdenken is met één been in het heden staan en met het
andere in het verleden De watersnoodramp van 1953 is na
veertig jaar nog lang niet vergeten; voor vele Zeeuwen ligt
het verleden dicht bij het heden.
Objectief gezien is tien procent van de Zeeuwse bevolking
niet zoveel. De overgrote meerderheid van negentig pro
cent kent die gevoelens van onbehagen niet als een noord
westerstorm met windkracht tien of elf over Zeeland raast.
Toch is er voldoende aanleiding bij dat percentage van tien
stil te staan. Cijfers krijgen een geheel andere dimensie als
het over natuurrampen gaat. Altijd zijn mensen en mensen
levens in het geding. Dertig-tot veertigduizend Zeeuwen die
zich onrustig voelen bij zware storm zijn evenzovele indivi
duen. er is altijd wel een familielid bij. een vriend, een goede
kennis. Het is een probleem waarmee velen in Zeeland in
aanraking komen Duidelijk is wel dat de inwoners van Zee
land na de ramp anders zijn gaan denken over het fenomeen
water. De erfvijand van weleer, die de oudere generaties in
slaap had gesust - 'het zal zo'n vaart niet lopen' - bleek die
fatale nacht van 31 januari op 1 februari 1953 niets aan kracht
te hebben ingeboet. De mens voelde zich plotseling weer
klein en nietig tegenover het geweld van de natuur. Stilstaan
bij de gebeurtenissen van veertig jaar geleden, herdenken
wat toen is gebeurd, is dan ook een vanzelfsprekende zaak.
In een van de reportages in de PZC-bijlage van vandaag
over de watersnoodramp merkt een achttienjarige scholie
re op dat de ramp voor haar 'gewoon een feitje uit de geschie
denis' is. Zó kun je het natuurlijk ook zien; een feitje uit de
geschiedenis. Naarmate de tijd verstrijkt worden bepaalde
feiten meer of minder geschiedenis, Gelukkig kan en mag de
jeugd er zo over denken. Elke tijd kent zijn eigen problemen;
de huidige niet uitgezonderd. Toch blijven bepaalde gebeur
tenissen altijd weer hele generaties aanspreken. Daaraan is
niets verkeerd, want wie met het verleden kan omgaan, heeft
doorgaans minder moeite met de problemen van het heden.
Nogmaals dat gevoel van onveiligheid en onbehagen bij
zovele Zeeuwen als het stormt; het is eens te meer een
bewijs van de wijsheid van de zo vaak bekritiseerde bestuur
ders uit de jaren vijftig. Zo'n vijfendertig jaai' geleden nam de
Tweede Kamer der Staten-Generaal 'het historische besluit'
tot uitvoering van het Deltaplan. Dat allerlei ontwikkelingen
in de maatschappij in 1974 aanleiding vormden voor de toen
malige regeringen Kamer tot herziening van het oorspronke
lijke besluit, dingt daarop niets af. Gevolg is geweest dat de
geplande dam in de Oosterscheldemonding werd vervangen
door een stormvloedkering met behoud van eb en vloed,
waardoor natuur en visserij vrijwel gespaard bleven. Die ver
anderingen doen op geen enkele wijze afbreuk aan het veilig
heidsidee dat ten grondslag ligt aan de Deltawerken. On
danks dat blijft één van iedere tien Zeeuwen onlustgevoelens
houden. Daarvoor past slechts begrip.
Dim
DEN HAAG (ANP) - De Tweede
Kamer stemt in met verlaging
van de basisbeurs in het voort
gezet onderwijs en in het mid
delbaar beroepsonderwijs
(mbo). Alleen de WD-fractie
heeft bezwaren tegen deze wets
voorstellen van minister Ritzen
door het nivellerende effect van
de maatregelen. Ze treffen voor
al de hogere inkomens. Dit
bleek dinsdag in de Tweede Ka
mer.
Ritzen erkende opnieuw dat
voor deze ingrepen in het stelsel
van de studiefinanciering is ge
kozen vanuit de noodzaak tot
bezuinigen. Ze leveren samen
enkele tientallen miljoenen op
De basisbeurs in het voortgezet
onderwijs wordt teruggebracht
naar het niveau van de kinder
bijslag. Voor het mbo geldt een
verlaging van de basisbeurs van
60 gulden per maand. Ritzen
vindt dat billijk omdat het les
geld in het mbo lager is dan in
het hbo. De maatregelen moeten
per 1 juli ingaan.
fracties zijn aangenomen. Ook
het kabinet zal dan nog een oor
deel moeten bepalen.
In beide kampen wordt deze
gang van zaken als riskant ge
zien, „Het is een 'free for all'-si
tuatie. Je weet niet waar je aan
spoelt", aldus een vooraan
staand CDA'er. Vice-premier
Kok erkende dat het kamerde
bat „razend lastig" wordt.
Het speculeren op een mogelijke
kabinetscrisis werd in CDA- en
PvdA-kring afgewezen. Volgens
het CDA zou de coalitie best
doorkunnen. zij het met een
pleister op het gezicht, als de
Kamer een wao-wetsvoorstel
aanneemt waar zowel PvdA als
CDA op onderdelen bezwaren
tegen hebben. Binnen de PvdA
meent men dat het CDA toch
geen steun van de VVD krijgt
omdat ook de liberalen wao'ers
gedurende enige jaren een uitke
ring willen geven op basis van
loonderving.
Directie K. Scherphuis,
W. F de Pagter en
F van de Velde.
Floofdredactie:
M. P. Dieleman.
algemeen hoofdredacteur;
C van der Maas.
hoofdredacteur commentaar.
A L. Oosthoek,
adjunct-hoofdredacteur
Vlissingen Oostsouburgse-
weg 10, Postbus 18.
4380 AA Vlissingen.
Tel 01184-84000
ServicepuntBoekhandel
Bikker. Walstraat 94
Middelburg: Markt 51,
4331 LK Middelburg.
Tel 01180-81000.
Goes Grote Markt 2, 4461 AJ
Goes Tel 01100-31800.
Terneuzen Axelsestraat 16.
4537 AK Terneuzen.
Tel. 01150-94457
Hulst: Servicepunt; Boekhandel
Duerinck. Gentsestraat 12.
Tel. 01140-14058
Axel Nassaustraat 15. 4571
BK Axel Tel 01155-8000
Zierikzee Oude Haven 41.
4301 JK Zierikzee.
Tel. 01110-15380
Opening kantoren
Maandag t/m vrijdag van 8.00
tot 17.00 uur.
Zaterdags in Vlissingen
van 8.00 tot 10.30 uur.
Centrale redactie. Postbus 18.
4380 AA Vlissingen.
Tel. 01184-84000;
Redactiefax: 01184-70102
's avonds op zondag t/m
vrijdag, vanaf 19.00 uur:
in het weekeindeverwijzing
via de telefonische boodschap op
de kantoren
Bezorgklachten: maandag
t/m vrijdag: op de kantoren
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 14.00 uur:
op de kantoren door de klacht
in te spreken op de band ot de
verwijzing op te volgen
Overlijdensadvertenties: tijdens
kantooruren en maandag- l m
vrijdagavond van 20.30 tot 22.00
uur en zondagavond van 20.00
tot 22.00 uur:
Tel. 01184-84000.
Fax 01184-70100.
Abonnementsprijzen: per
kwartaal 82,75. automatische
afschrijving 82,00. franco per
post 105.00; per maand
29.00, automatische afschrijving
28.50. jaarabonnement
320.00. automatische
afschrijving 319.00;
jaarabonnement franco per post
405.00; losse nummers
maandag t/m vrijdag 1.50.
zaterdag 2,00 p.st.. (alle
bedragen inclusief 6 pet. btw).
Postrek.nr.: 3754316 t.n.v.
PZC ab.rek. Vlissingen.
Advertentietarieven: 162 cent
per mm; minimumprijs per
advertentie 24.30; ingezonden
mededelingen 2,5 x tarief.
Voor brieven bureau van dit
blad 6,00 meer. Volledige
tarieven met contractprijzen op
aanvraag (alle advertentieprijzen
exclusief 17,5 pet. btw)
Giro: 35 93 00, Uitgeverij
Provinciale Zeeuwse Courant B V.
Vlissingen