(Generaal: militairen naar politie
Miljoenenclaim
ia verdwnnen
an bedrijven
NBLC wijst schadeclaim
van criticus Warren af
PZC
Deel trein met benzine ontploft
Bezit Maxwell te koop
binnen- en buitenland
doorzichtige reactie justitie op suggestie opvang inkrimping
luishoudens in 1992
suiniger met stroom
Haagse tram 's avonds
uit veiligheid kleiner
SMOG
VRIJDAG 15 JANUARI 1993
JL
nti 0 HAAG (ANP) - Het minis-
2C trie van justitie heeft donder-
«t ag „voorzichtig" gereageerd
peen suggestie van luitenant-
'/ij fneraal Couzy, de bevelhebber
jn de landstrijdkrachten, dat
iai froepsmilitairen die bij De-
'gt nsie overtollig worden als ge-
n» (|j van uitvoering van de
fjoriteitennota, via een ver
te (rte opleiding bij de politie
gij innen worden geplaatst,
ia onzy deed zijn suggestie don-
il trdag voor de NCRV-radio.
I de Prioriteitennota, die dins-
ajdoor minister Ter Beek <de-
nsie) werd gepresenteerd,
ordt uitgegaan van 1500 ge-
(ongen ontslagen bij de krijgs-
acht. Couzy zei donderdag dat
efensie snel moet gaan -praten
er de mogelijkheid deze mili-
=1 iren bij de politie onder te
- [tngen. Hij wees daarbij op het
ilangs op aandringen van de
Steede Kamer genomen kabi-
■tsbesluit om op korte termijn
INHEM (ANP) - Vooral huis-
udens en andere kleinver-
ruikers hebben over 1992 meer
'fcergie bespaard dan in de ja-
SC »n daarvoor. Het totale ener-
everbruik groeide evenwel
er 1992 met 2,5 procent tegen
irocent in 1991. Dat heeft ir. T.
lelheim, directievoorzitter
het energiebedrijf PGEM in
mhcm donderdag bekendge-
aakt.
lelheim voorziet nog geen
;endbreuk" in het energiever-
uik. „Energie besparen lukt
el aardig, maar is er nog geen
rake van een ander gedrag-
in de consument. Elk jaar te
nt zich toch weer een groei in
I energieverbruik af, al wordt
groei wel minder. Voor een
trendbreuk is ander con-
Dat kun
alleen bereiken door opvoe-
m ag en onderwijs," zo denkt de
*>EM-directievoorzitter.
doelstelling van het Milieu
lj üe Plan (MAP) van de ener-
bedrijven (een besparing van
imiljoen kubieke meter aard-
s vanaf 2000) lijkt wel gehaald
ïorden. is de verwachting van
(^PGEM. Vanaf 1991. toen het
\P startte, is 90 miljoen ku-
M ke meter bespaard, ofwel 20
d glut
'te t
1
500 extra politie-agenten aan te
stellen.
Volgens Couzy zijn beroepsmili
tairen „ontzettend goede kandi
daten". „Ze zijn gewend om in
een grote organisatie te werken
en om normen en waarden te be
schermen. Met een korte oplei
ding zijn dat prima politie-agen
ten. Het voordeel is bovendien
dat het niet gaat om alleen maar
20-jarigen maar ook om mensen
met veel levens- en werk-erva-
ring," aldus Couzy.
Een woordvoerder van het mi
nisterie van justitie wees er don
derdag op dat de geschiktheid
van beroepsmilitairen voor een
functie bij de politie sterk afhan
kelijk is van hun voorgeschiede
nis. „Het lijkt mij dat het hier om
een zeer diverse groep gaat
waarbij de één waarschijnlijk
geschikter is dan de ander. In
principe is het dus heel goed mo
gelijk dat er onder die militairen
geschikte mensen zitten maar
rRECHT (GPD) - De Friesch-
jJroningsche Hypotheekbank
in: het vastgoedfonds Breevast,
m ide in Utrecht, hebben van de
icus elk een belastingclaim
n minstens 40 miljoen gulden
£j hangen. De fiscus heeft
ide bedrijven aansprakelijk
steld voor het verdwijnen
m de zogenaamde Hoog Ca-
-. j arijne-vennootschappen,
aardoor de belastingdienst in
86 naar schatting bijna 100
OOI iljoen aan belasting misliep.
GH en Bredero Vastgoed, de
lorganger van Breevast, waren
genaar van de HC-vennoot-
happen en verkochten die aan
imannen van de Zwitser Wer-
rStraub. Door ingewikkelde
lanstheater wil
perazaal met
200 stoelen
ÏN HAAG (ANP) - Carel Bir-
de 67-jarige directeur van
Danstheater in Den Haag,
il een operazaal met minstens
W stoelen in het centrum van
Hofstad. De verwezenlijking
a dit plan zou, nog afgezien
de grond, ongeveer 25 mil-
tn gulden kosten.
zaal, die net als het Dans-
eater aan het Spui moet verrij-
h. zou een nationaal podium
»r opera- en musical-produk-
smoeten worden. Dat is hard
nu de Nederlandse Opera
meer op Amsterdam ge
centreerd raakt en de rest
n het land grotendeels van
ttavoorstellingen verstoken
Jft, klaagt Birnie. In de nieuwe
|1 zullen volgens Birnie ope-
uit binnen- en buitenland
tden opgevoerd.
DEN HAAG (ANP) - Het Haagse openbaar vervoerbedrijf
HTM begint met een proef waarbij het achterste deel van
een tram 's avonds voor het publiek wordt afgesloten. Pas
sagiers moeten zich hierdoor veiliger gaan voelen.
In lijn 6 in Den Haag zullen vanaf acht uur 's avonds de ach
terdeuren gesloten blijven en het achterdeel van de tram ook
van binnenuit worden afgesloten. Passagiers moeten bij de
bestuurder instappen. „De tram is hierdoor kleiner, overzich
telijker en er is meer sociale controle", aldus woordvoerder
Derksen. „Achterin de tram vinden de meeste ongeregeldhe
den plaats zoals roken en met de voeten op de bank zitten."
dat hoeft zeker niet voor de hele
groep te gelden," aldus de
woordvoerder.
Douaniers
Vorig jaar had een project van
het ministerie van financiën om
in verband met het wegvallen
van de Europese binnengrenzen
overtollig geworden douaniers
naar een functie bij de milieu-po-
litie om te scholen slechts be
perkt succes. Het plan voorzag
in de omscholing van 250 doua
niers; uiteindelijk vonden
slechts enkele tientallen ook een
baan bij de milieu-politie.
Kamerleden noemden het idee
van Couzy donderdag „sympa
thiek" maar zagen ook bezwa
ren. Zo sloot Kohnstamm (D66)
zich aan bij het commentaar van
ACP-bestuurder Kuipers die zei
dat bij de politie juist veel be
hoefte bestaat aan jongere agen
ten, omdat mensen boven de 35
jaar in de korpsen al oververte
genwoordigd zijn. Ook wees
Kohnstamm in navolging van
Kuipers op het feit dat politie
mensen over bepaalde eigen
schappen moeten beschikken,
zoals een zekere vaardigheid in
de omgang met burgers. „Je
kunt er niet van uitgaan dat de
procent. Belangrijke bijdragen
daaraan leverden verscheidene
warmtekrachtcentrales, uitbrei
ding van de stadsverwarming en
het stortgasproject in Wagenin-
gen. Voor 1993 heeft de PGEM
nog vijf of zes warmte-kracht-
koppelingsinstallaties in de pa
pier- en zuivelindustrie op stapel
staan.
De PGEM heeft over 1992 17 mil
joen gulden winst geboekt. In
1991 werd nog 45 miljoen gulden
winst behaald. Van dat bedrag is
26,5 miljoen geïnvesteerd in ver
laging van de tarieven. Daar
naast daalde het gas- en elektri
citeitsverbruik. Voor 1993 ver
wacht de PGEM een positief re
sultaat, maar zeker niet hoger
dan in 1992 vanwege de op han
den zijnde fusie met de PEB in
Friesland.
Op 1 januari 1994 zal de fusie tus
sen PEB en PGEM juridisch
rond zijn. De fusie gaat gepaard
met een verlies van twee- tot
driehonderd arbeidsplaatsen
door dubbelfuncties en efficiën
ter werken. Er zullen volgens
Swelheim geen gedwongen ont
slagen vallen. Swelheim hoopt
dat de vier energiebedrijven in
noord-oost Nederland uiteinde
lijk in één bedrijf samengaan.
GRENOBLE - Brandweerlieden bekijken de schade in het
Franse stadje La Voulte, waar in de nacht van woensdag op don
derdag ontspoorde tankwagons met benzine ontploften. Zes
mensen raakten gewond door de daarop volgende branden.
Zes huizen werden in de as gelegd en andere woningen liepen
schade op toen de brandende benzine in het riool terechtkwam.
Honderden mensen werden geevacueerd. Inwoners van het stad
je zeiden dat de vlammen 100 meter hoog de lucht in schoten. Het
vuur was te zien in het 20 kilometer verder gelegen Valence.
Een woordvoerder van de plaatselijke autoriteiten meldde dat
zeven wagons, ieder met 80.000 liter benzine, ontspoorden. De
bestuurder, die ongedeerd bleef, voorkwam een grotere ramp
door de achterste wagons af te koppelen. foto E PA
verschuivingen wist deze, met
handlangers, de fiscus te ontlo
pen. Uiteindelijk bleken alle
vennootschappen op de Engelse
Kanaaleilanden te zijn opgehe
ven en was het totale vermogen
van f 450 miljoen eveneens ver
dwenen.
De belastingontduiking dreigde
per 1 januari te verjaren. De nu
ingediende belastingclaims zijn
allereerst bedoeld om deze ver
jaring te voorkomen. De actie
van de fiscus heeft grote gevol
gen. Breevast zou worden over
genomen door ABN AMRO,
maar deze bank heeft die plan
nen opgeschort.
Nu de fiscus de Friesch-Gro-
ningsche Hypotheekbank en
Breevast aansprakelijk stelt, is
de jacht op veel meer van derge
lijke duistere transacties met
vennootschappen geopend.
Daarbij komt ook de rol van de
Utrechtse zakenman Chris van
Maarseveen naar voren.
Bij de verdwijning van de HC-
vennootschappen heeft een van
zijn vele vennootschappen een
rol gespeeld, maar hoogstwaar
schijnlijk zonder dat Van Maar
seveen dat besefte. Maar in tal
van andere gevallen zijn ven
nootschappen leeggezogen en
had de fiscus het nakijken in za
ken die rechtstreeks via Van
Maarseveen liepen. Met name
zijn juridisch adviseur mr. H.
van Alphen organiseerde derge
lijke transacties.
Deze gewezen advocaat is sinds
september spoorloos. De fiscus
stelt ook tegen deze personen en
hun bedrijven aan onderzoek in.
dat binnenkort wordt afgerond.
De fiscale schade wordt daar op
enkele honderden miljoen ge
schat. waarvan de fiscus thans
meent 100 miljoen 'hard te kun
nen maken'.
'Geen inbreuk op auteursrecht'
van onze kunstredactie
AMSTERDAM - Het Neder
lands Bibliotheek en Lectuur
Centrum (NBLC) weigert de au
teur en criticus Hans Warren
een schadevergoeding van
135.000 gulden te betalen. De au
teur had die vergoeding medio
december 1992 per brief geeist.
Warren heeft de schadeclaim in
gediend omdat het NBLC onge
vraagd bijna duizend recensies,
die eerder in de PZC versche
nen, op een computerschijf (Li-
teROM) heeft gezet. Hij meent
dat hierdoor inbreuk is ge
maakt op de auteurswet.
Het NBLC verspreidt de cd's te
gen betaling. Warren verwijt het
centrum dat geen billijke ver
goeding is betaald en dat hij niet
in staat is gesteld zijn teksten te
controleren. Bovendien, zo be
toogt de recensent, staat het
NBLC-project de verschijning
van zijn bundel 'De Duizend
Kronieken van H.W.' in de weg.
Het NBLC ontkent andermaal
dat sprake is van inbreuk op de
auteurswet. Het stuurde Warren
daar donderdag een brief over.
Volgens NBLC-directielid E.
Duijker is LiteROM, waar zo'n
44.000 recensies op staan, een
elektronische knipselkrant, die
vergelijkbaar is met de traditio
nele knipselkrant. Ook bij deze
knipselkranten wordt, geen in
breuk gemaakt op de auteurs
recht. zo heeft de rechtbank in
Den Haag nog onlangs bepaald,
aldus Duijker.
Achtjarige
moeder in
Mexico
GUADALAJARA (DPA) - Een 8-
jarig meisje heeft in een zieken
huis in het Mexicaanse Guada
lajara hel leven geschonken aan
een baby. Dat heeft een woord
voerder van het Mexicaanse
staatszieken fonds bekendge
maakt.
De laatste vijftig jaar is het niet
meer voorgekomen dat een zo
jong meisje moeder is geworden,
aldus de woordvoerder. De zui
geling woog bij de geboorte 3.2
kilogram. Moeder en kind verke
ren in goede conditie
Het materiaal dat op LiteROM
is gezet, behoort deels tot de ver
zameling knipsels die het NBLC
in zijn knipselkranten 'met toe
stemming van de uitgevers' ge
bruikt. De normen van de papie
ren knipselkranten worden ook
voor het LiteROM-project. ge
hanteerd.
De Provinciale Zeeuwse Cou
rant. verantwoordelijk uitgeef
ster van de Letterkundige Kro
niek van Hans Warren, is nooit
om toestemming verzocht.
Warren wijst de vergelijking tus
sen LiteROM en De Knipsel
krant van de hand Hij wordt
daarin onder meer gesteund
door de Nederlandse Vereniging
van Journalisten. Volgens de au
teur heeft het NBLC aan geen
enkele norm voldaan. Zelfs de
eenvoudigste manier van over
leg is achterwege gelaten. Hij
wacht de ontvangst van het
NBLC-schrijven af. alvorens na
dere stappen te ondernemen.
In letterkundige en auteursrech
telijke kring wordt de zaak met
spanning gevolgd omdat het
werk van 5.500 recensenten en li
teraire interviewers in het ge
ding is.
hier verkrijgbaar
Van Benthem Jutting
Boekverkopers sinds 1801
Lange Delft 64. 4331 AR Middelburg
Tel. 01180-12630
betrokken militairen ook zonder
meer over die eigenschappen be
schikken," aldus Kohnstamm
Dijkstal (WDlegde er echter de
nadruk op dat er voor de jongere
beroepsmilitairen inderdaad
goede mogelijkheden moeten
zijn bij de politie aan de slag te
komen. Ook Zijlstra (PvdA)
vindt dat de suggestie van
Couzy serieuze aandacht ver
dient.
Vandaag
Aan het ivisselvallige weer dat
we de afgelopen dagen over ons
heen kregen komt nog steeds
geen einde Vandaag krijgen we
te maken met een nieuwe vrij ac
tieve depressie die boven de re
gio voor een zuidelijke stroming
gaat zorgen. De kern van dit la
gedrukgebied vinden we van
daag lussen IJsland en Schot
land Een frontale zone beweegt
over de Britse Eilanden in onze
richting en zal tegen de avond
voor onze kust arriveren. Op na
dering van dit front neemt zowel
de wind als de bewolking toe.
Vandaag beginnen we de dag
met een omfloerste zon die in de
loop van de ochtend steeds meer
schuil gaat achter de dikker
wordende wolkenmassa. Aan
het eind van de middag kan er
wat regen gaan vallen. De wind
is vanochtend vrij krachtig
maar vanmiddag ligt daar een
schepje boven op en trekt ze ver
der aan tot hard.
Nautisch bericht
Wind: zuid 5 tot 6. toenemend 6
tot 7. kust mogelijk even 8. in de
avond westzuidwest 6 tot 7. afne
mend 5 lot 6 Bft.. zichtgoed la
ter matig, temperatuur kustwa
ter: 5 graden, afwijking water
standen: een kleine halve meter
verlaging, maximum golfhoogte
monding Scheldes: omstreeks
een meter.
ZON EN MAAN
16 januari
Zon op 08.39 onder 16.55
Maan op 02.48 onder 11.46
Vooruitzichten
Voor morgen: zaterdag lijkt het
een aardige dag met zonnige pe
rioden te worden. Er staat dan
een westelijke wind kracht 4 tot
6 Bft. die in de avond draait naar
het zuidwesten. Zondag trekt
een storing over de regio met
veel bewolking en perioden met
regen. De wind trekt weer aan en
wordt hard tot stormachtig. De
temperatuur verandert nauwe
lijks. tussen 7 en 10 graden.
Voor maandag tot en met dins
dag: geleidelijk aan wat rustiger
en kouder.
Hoog water
Vrijdag 15 januari I.K 05.01
Vlissingen 00.52 210 19 30 200
Temeuzen 07.16 232 19 49 223
Balh 08 13 282 20 46 274
Roompot-buiten 06.55 158 1935 155
Zierikzee 08 20 155 21.00 153
Yerseke 08.25 161 21 05 162
Philipsdam-West 08.40 164 21.05 166
Zaterdag 16 januari
Vlissingen 07.51 191 20.36 177
Temeuzen 08 16 213 20.56 200
Bath 09.12 260 21 51 246
Roompot-buiten 08 00 146 20 40 138
Zierikzee 09.10 147 21.55 139
Yerseke 09.15 154 21.55 148
Philipsdam-West 09 20 158 22 00 153
Laag water
cm
cm
Vrijdag 15 januari 1.
K li
5.01
Vlissingen
00
42
166
13
26
200
Temeuzen
01
09
178
13
50
211
Bath
02
12
204
14
52
235
Roompoi-buiten
00
40
117
13
15
158
Zierikzee
02
00
120
14
35
160
Yerseke
02
00
126
14
35
166
Philipsdam-West
02
05
129
14
35
169
Zaterdag 16 jami.
Eiri
Vlissingen
01
35
154
14.
20
180
Terneuzen
02
.02
166
14
46
190
Bath
03
.02
191
15
41
214
Roompot-buiten
01
.40
114
14
15
145
Zierikzee
02
.50
118
15
30
150
Yerseke
02
.50
124
15
.25
155
Philipsdam-West
02
50
128
15
.25
158
(metingen van gistermiddag)
Forse sanering
Belgische
spoorwegen
BRUSSEL (ANP) - De Belgische
spoorwegen overwegen een for
se sanering waarbij tot 1997
ruim 5600 werknemers zouden
moeten verdwijnen en al dit
voorjaar 54 stations moeten
sluiten die minder dan honderd
opstappers per dag tellen. Een
woordvoerder van de NMBS zei
donderdag dat de plannen nog
in discussie zijn en dat pas eind
deze maand een besluit kan
worden verwacht.
De NMBS kent sinds 1991 een
grotere autonomie ten opzichte
van de overheid.
Banken wensen
waarborgfonds
ziekenhuizen
UTRECHT (ANP) - De banken
zullen zich zeer terughoudend
opstellen bij de toekomstige fi
nanciering van instellingen
voor gezondheidszorg als de
overheid niet garant wil staan
voor instellingen met finan
ciële problemen.
De directeur van de Nederland
se Vereniging van Banken
(NVBi, mr L. M. Overmars. zegt
dit in het blad Verpleegkunde
Nieuws naar aanleiding van het
dreigende faillissement van het
ziekenhuis Berg en Bosch in
Bilthoven.
De bankwereld maakt zich vol
gens Overmars zorgen over de fi
nanciële positie van ziekenhui
zen. Volgens hem zijn de eigen
vermogens van ziekenhuizen in
het algemeen volstrekt onvol
doende om als commerciële in
stelling te kunnen gaan func
tioneren, zoals de bedoeling is
van de stelselwijziging in de ge
zondheidszorg.
Overmars stelt dat de overheid
moet zorgen voor een vangnet,
bij voorbeeld in de vorm van een
waargborgfonds.
Advertentie
Maximale
I Ozon-concentratie
regionaal
meetstation
<120: geen smog
120-180geringe smog
180-240: matige smog
240-360; ernstige smog
pzcrenn.-Amfvm
VERWACHTING VOOR VANDAAG:
Noord-Ned.: geen smog
Midden-Ned.: geen smog
Zuidoost-Ned.: geen smog
Zuidwest-Ned.: geen smog
Vooruitzichten
Britse Eilanden: Afwisseld be
wolkt en perioden met regen en
opklaringen afgewisseld door
een bui. Af en toe veel wind. Ma
xima van 7 graden in Schotland
tot 10 a 12 in Engeland en Ier
land.
Duitsland: Wolkenvelden en
vrijdag eerst ook af en toe zon. In
de nacht van vrijdag op zaterdag
voornamelijk in het midden en
noorden wat regen. Maxima cir
ca 10 graden, maai' vrijdag in het
noorden wat lager en in het zuid
westen wat hoger.
Canarische Eilanden: Perioden
met zon afgewisseld door enkele
wolkenvelden. Droog Maxima
ongeveer 20 graden.
Frankrijk: In het zuiden flinke
perioden met zon en maxima
van 13 tot 17 graden Aan de voet
van de Pyreneeen door een fohn-
wind tot boven de 20 graden. In
het midden wisselen wolkenvel
den en perioden met zon elkaar
af. Maxima in het noorden 9 tot
12 graden.
Spanje: Droog en flinke perio
den met zon. Maxima langs de
Costa's en op de Balearen tussen
17 tot 20 graden.
Portugal: Droog en flinke perio
den met zon. Maxima 14 tot 17
graden.
Zwitserland en Oostenrijk: In
het Alpengebied is het erg zacht.
In de dalen maxima tot 10 gra
den. maar hogerop in de bergen
in de middag ook flink boven
nul. Op 2000 meter hoogte tot 7
graden en de vorstgrens stijgt
tot tegen de 3000 meter. Het
blijft droog en overwegend zon
nig. maar in het noorden drijven
ook nu en dan wolkenvelden
over
Italië: Droog en flinke perioden
met zon Tot 15 a 17 langs de
Middellandse Zee en in het mid-
den en zuiden.
Weerrapporten 14 jan 19 uur:
Amsterdam
onbewolkt
5
Aberdeen
zwaar bew.
3
Athene
onbewolkt
10
Barcelona
zwaar bew
11
Berlijn
licht bew
6
Budapest
licht bew
7
Bordeaux
licht bew
13
Brussel
onbewolkt
6
Cyprus
onbewolkt
11
Dublin
zwaar bew
8
Frankfurt
onbewolkt
7
Genève
grondmist
8
Helsinki
sneeuw
0
Innsbruck
regen
6
Istanbul
onbewolkt
7
Klagenfurt
licht bew.
2
Kopenhagen
half bew
4
Las Palmas
zwaar bew.
18
Lissabon
zwaar bew
12
Locamo
onbewolkt
6
Londen
zwaar bew
8
Luxemburg
onbewolkt
3
Madrid
half bew
10
Malaga
onbewolkt
13
Mallorca
onbewolkt
10
Malta
zwaar bew.
14
Moskou
zwaar bew
2
Munchen
licht bew
8
Nice
zwaar bew
13
Oslo
onbewolkt
2
Parijs
onbewolkt
8
Praag
onbewolkt
5
Rome
onbewolkt
11
Stockholm
licht bew
2
Warschau
half bew
5
Wenen
licht bew
8
Zurich
grondmist
7
a
LONDEN - Bezittingen van de verdronken media-koning Robert Maxwell werden gisteren bij
Sotheby's in Londen geveild. Deze snuisterijen zijn afkomstig uit de woonkamer van Maxwells
buitenverblijf. Heading Hill Hall. foto EPA
.HELSINKI
<HCXM
1000
PARIJS
BELGRADO
USSABON
