Alleen lopen is te afstompend
Burgeroorlog deed
Ivanisevic bedaren
Irma Heeren
wil pieken
op triathlon
en veldlopen
PZ. sport
VRIJDAG 15 JANUARI 1993
De 25-jarige Irma Heeren is
de atletiek en de
triatlonsport in Zeeland
ontgroeid. In drie jaar tijd
heeft ze zich opgewerkt tot de
beste veldloopster en triatlete
van dit gewest. „In Zeeland
heb ik geen concurrentie meer.
Ik kan hier wel met de eer
gaan strijken, maar sterker
wordt ik er niet meer van."
Haar prestaties van vorig jaar
hebben Irma Heeren zelfs een
plaats in de Nederlandse
atletiektop opgeleverd. In 1993
krijgt de inwoonster van
Middelburg de kans te
bewijzen dat ze daarin
thuishoort.
Het eerste hoogtepunt van dit jaar wordt
het NK-veldloop. 7 maart in Harderwijk.
Vorig jaar eindigde ze als negende. ..Dit
jaar ga ik daar pieken. Ik hoop op een
plak. maar topatletes als Marjan Freriks
en Carlien Harms gaan daar natuurlijk
ook voor. Freriks klopte ik op oudejaars
dag in Soest, nu is Harms het volgende
slachtoffer." aldus de fanatieke Heeren.
De combinatie van een volledige baan en
een sportcarrière vindt de Middelburgse
een uitdaging: „Ik wil aantonen dat het
mogelijk is de top te bereiken met een 40-
urige werkweek. Dat heeft ook te maken
met het feit dat ik niet afhankelijk wil zijn
van de goedwillendheid van een sponsor.
Als ik minder zou werken zou ik met een
sponsor in zee moeten gaan. Ik denk datje
beter af bent zonder sponsor, die komen
zo vaak hun verplichtingen niet na. Ik
houd in dat opzicht toch wel van een
beetje zekerheid, want ik zal ook eens
moeten ophouden met topsport." Niette
min gaat Heeren binnenkort toch om de
tafel zitten met een aantal mogelijke
sponsors, waaronder sportmerken als Ni
ke en Reebok.
Haar prestaties tot nu toe schrijft Heeren
voor een belangrijk deel toe aan Niek
Knol. Deze trainer/fysiotherapeut is in de
Zeeuwse trainerswereld omstreden, maar
dat heeft volgens de atlete vooral te ma
ken met jalouzie. Knol begon in het najaar
van 1991 een eigen atletiek/triathlonclub
(Sporting Walcheren) en wordt door de
meeste atleten zeer gewaardeerd. Ook
door Irma Heeren. die twee jaar geleden te
maken kreeg met de ene na de andere
blessure „Niek Knol heeft me toen zo'n
beetje uit de put geholpen. Hij zal je nooit
iets opdringen, kan atleten ontzettend
goed motiveren en stimuleren. Ik had
vooral last van een chronische peesbles
sure onder mijn knie. waardoor ik niet kon
trainen. Dat kon ik niet verkroppen. Ik
was chagrijnig."
„Ik denk dat ik in die tijd mijn lichaam te
zwaar belast heb. Dat heeft immers tijd
nodig om aan de trainingsinspanning te
wennen. Ik heb mezelf in die beginfase te
weinig rust gegund. Ik was altijd bang om
te weinig te trainen. Nu heb ik daarvoor
schema's van Niek. daarin onderstreept
hij heel dik de rustperiodes. Voor mij is het
prettig een houvast te hebben, ik ben niet
iemand die zomaar op het gevoel wat gaat
doen. Ik ben zo bloedfanatiek dat ik het
liefst alles achter elkaar doe." aldus Hee
ren.
Gezond
Dat fanatisme en haar ijzeren discipline
komen tot uitdrukking in haar daginde
ling 's Ochtends om 5.00 uur loopt de wek
ker af. die haar aanspoort tot opstaan en
voorbereiding op de ochtendtraining Na
het werk volgen een warme maaltijd en de
avondtraining. Per week werkt ze twaalf
trainingseenheden af. Om uiterlijk half elf
wil Irma Heeren 's avonds weer tussen de
lakens liggen. „Gelukkig hoef ik niet altijd
voor mezelf te koken. Ik woon op mezelf,
maar eet vaak bij mijn ouders, met wie ik
een hele goede band heb Ze steunen me in
alles wat ik doe. Bij hen staat er altijd ge
zonde voeding op tafel. De laatste jaren
heb ik me steeds meer aangewend goede
voeding te nemen en ik voel me daar heel
goed bij."
„Die houding is langzaam zo gegroeid. Ik
zag Leontien van Moorsel een keer op tv.
Ze zei in dat programma dat ze nooit patat
nam. Dat vond ik op dat moment overdre
ven, maar naar gelang ik meer ging trai
nen en beter ging presteren liet ik vette
dingen steeds meer liggen. Inmiddels is
het zover, dat mijn maag zich om zou
draaien als ik iets vets zou eten. Je traint
het gebak er wel weer af. zeggen ze dan
Maar daar gaat het niet om. Ik leef voor
mijn sport en daar hoort ook bij dat je
goed op je voeding let. Ik ga ook nooit uit.
rook niet, drink niet. Liever stop ik al mijn
geld in mijn sport."
Fiona van der Spek
Irma Heeren; „Ik hoor nu bij de top en dat brengt privileges met zich mee. Ik geniet ervan als ik bij een belangrijke wedstrijd samen met een paar toppers een aparte kleedruimte
foto Lex de Meester
De winnares van het Nederlands kam
pioenschap op 7 maart aanstaande is ver
zekerd van de reis naar het Spaanse Amo-
rebieta. waar 28 maart het WK-veldloop
gehouden wordt. Ook de eerste drie van
de landelijke cross-competitie mogen zich
in Spanje gaan meten met de wereldtop.
Irma Heeren acht de kans groot dat ze 28
maart aan de start verschijnt. „Ik heb de
vorige crossen goed gelopen, nu alleen
Breda en Uden nog."
Maar niet alleen het crossen speelt in 1993
een belangrijke rol op Heerens sportka
lender. „Ik had eigenlijk m'n piek op het
Nederlands kampioenschap run-bike-run
gepland, maar dat wordt 12 april gehou
den. Als ik naar Spanje ga. heb ik eigenlijk
te weinig tijd om me goed voor te berei
den. Maar wie weet presteer ik toch nog
goed."
Tot nu toe deed Heeren alleen kwart-
triathlons (1500 meter zwemmen, 40 kilo
meter fietsen en 10 kilometer lopen). Dit
jaar staan ook twee halve triathlons op
haar schema. Deze dienen vooral als voor
bereiding op Almere 1994. de eerste hele
triathlon van Irma Heeren. Aan het eind
van het jaar wil ze ook als voorbereiding
op 'Almere' haar eerste marathon lopen.
Welke dat wordt weet ze nog niet. Ook de
kwart-triathlon in Turkije staat weer op
het programma. Vorig jaar behaalde ze
daar een verdienstelijke vijfde plaats.
Ondanks haar goede prestaties in de cross
competitie blijft de Middelburgse triath
lons afwerken. Heeren: ..De afgelopen tijd
heb ik onder veel druk gestaan. Er werd
van me verwacht dat ik me toe zou leggen
op het lopen, maar dat is te afstompend
voor mij." Heeren weet nu wat ze wil: „In
de winter hou ik me bezig met het crossen
en in het zomerseizoen doe ik triathlons."
Voor Heeren is dat de ideale combinatie.
„Het loopwereldje is heel anders dan de
triathlonsport. Dat werkt voor mij heel
motiverend. Ik mis de afwisseling als ik al
leen ga lopen. Triathlon is de mooiste
sport die er is. En ook als triatleet kan ik in
de top meedraaien, dus waarom zou ik er
mee stoppen," verklaart ze haar keuze.
Heeren ziet haar succes in de toekomst
vooral op de halve en hele triathlon. „Ik
ben geen zwemster, zal ik wel nooit wor
den. dus op dat onderdeel verlies ik tijd.
Op de lange afstand heb ik meer kans het
tijdsverlies in te lopen. Om tot betere re
sultaten op de korte afstand te komen,
train ik deze winter mijn zwemtechnieken
met trainer Theo Guillet."
Het succes kent zijn eigen voordelen. „Ik
hoor nu bij de top en dat brengt privileges
met zich mee. Ik geniet ervan als ik bij een
belangrijke wedstrijd samen met een paar
toppers een aparte kleedruimte heb. ter
wijl vijfhonderd andere deelnemers zich in
een sporthal moeten omkleden. Ook de
aandacht die ik in de pers krijg, vind ik
fantastisch."
Full-time baan
De topsport combineert Heeren met een
full-time baan als administratief mede
werkster bij de Vlissingse gemeentepoli
tie. Door haar werk is ze ook in contact
gekomen met de atletiek. In 1989 deed ze
mee aan een (l/6)triathlon van de rijkspo
litie. waar ze toen nog voor werkte Ze fi
nishte als eerste. „Na enkele triathlons bij
de politie kreeg ik de smaak te pakken. Ik
ben gestopt met voetbal en fanatiek ver
der gegaan in de atletiek." verklaart Hee
ren haar overstap.
Tennisser Goran Ivanisevic staat bekend
als lastig. Allereerst bij zijn tegenstander,
die veelal niets anders rest dan bewonderend
naar de aces van het Kroatische service-kanon
le kijken. Maar de grillige Ivanisevic is ook
lastig voor zijn directe omgeving en niet te
vergeten zichzelf. Zo zelfs dat het lastig is om
voor de huidige nummer vijf van de wereld,
die maandag in Melbourne als één van de
favorieten aan de open Australische
kampioenschappen begint, sponsors te vinden.
Zijn image is nog niet van dien aard dat
bedrijven in de rij staan voor een con
tract, erkent Paul Foortse, de Nederland
se agent van het managementbureau Ti-
Vi, dat sinds april vorig jaar de zakelijke
transacties van Ivanisevic regelt. Veel on
dernemingen vinden investeren in de 21-
jarige staak, die in het verleden regelma
tig op de baan in de knoei kwam met zijn
emoties, blijkbaar nog te risicovol.
Maar het driftkikkertje van weleer is vol
gens eigen zeggen veranderd. Hij is niet
meer het jochie dat eens tijdens de Euro
pese kampioenschappen tot en met veer
tien jaar zo te keer ging tegen de scheids
rechter dat hij werd gediskwalificeerd en
vervolgens drie maanden schorsing kreeg.
Ivanisevic kent nu zijn verantwoordelijk
heden. Coach Bob Brett was daarbij van
grote invloed. Maar ook de bloedige bur
geroorlog in zijn land en zijn finaleplaats
op Wimbledon versnelden de groei van de
slungelachtige puber naar volwassen
heid.
Tierend
Goran Ivanisevic verviel afgelopen zon
dag weer even in zijn oude fout. Tijdens de
finale van het protserige toernooi in Doha
liep hij vloekend en tierend over de baan.
Het leverde hem een waarschuwing, een
fluitconcert van de toeschouwers en een
nieuwe nederlaag tegen Boris Becker op.
„Het heeft alles te maken met tempera
ment", zei de Kroaat vorig jaar tijdens de
US Open in New York over zijn emotio
nele uitspattingen. „Maar ik ben veran
derd. Ik praat nog steeds veel op de baan.
maar scheld minder. Ik gooi nog steeds
met mijn racket, maar raap het daarna ge
woon op en ga door met spelen in plaats
van mijn hoofd te verliezen. En natuurlijk
breek ik nog steeds af en toe een racket
doormidden, maar nu doe ik dat op een
positieve manier".
Die manier heeft Bob Brett hem bijge
bracht. De man die Boris Becker naar drie
Grand-Slamtitels leidde, nam in februari
1991 Goran Ivanisevic onder zijn hoede.
Sinds die tijd is de weinig spraakzame Au
straliër, die als de filosoof onder de trai
ners bekend staat, tot drie 'stellingen'
over zijn huidige pupil gekomen.
De eerste: „Goran is een gevoelige en zorg
zame jongen, die als gevolg van zijn jeug
digheid en wil om te winnen regelmatig
frustraties oploopt".
De tweede: „Het publiek heeft alleen
maar oog voor zijn rumoerige en meest op
vallende kant, zoals zijn harde services en
zijn slechte gedrag. Wat de meeste men
sen niet zien, is zijn onuitputtelijke drang
om te werken aan een bepaald doel".
En de derde: „Het do.el van een speler
moet altijd zijn zo goed mogelijk te tennis
sen. Maar als hij daarin slaagt, bestaat
constant het gevaar dat hij de druk voor
hem te veel wordt. Goran maakt dat soms
mee".
De coach is succesvol geweest en heeft hij
de talentvolle Ivanisevic geleerd zijn
goede eigenschappen optimaal te gebrui
ken. Het gevolg was onder andere een fan
tastisch optreden tijdens het laatste Wim-
bledon-toemooi, waar hij in totaal 206
aces produceerde (een Grand-Slamre-
cord) en pas in de finale voor André Agassi
moest buigen.
Impulsiviteit
kwam via zijn vader Srdjan in contact met
de sport. Toen deze op de tennisclub even
naar een vergadering moest, gaf hij de zes
jarige Goran zijn racket. Twee uur latei-
keerde Ivanisevic senior terug en zag dat
zijn zoon nog steeds met groot enthousias
me tegen de oefenmuur stond te spelen.
Niet lang daarna besloot Srdjan Ivanise
vic alles in het werk te stellen om van Go
ran een toptennisser te maken. Om aan
het benodigde geld te komen, verkocht hij
het huis waarin de familie op dat moment
woonde. Het gezin verhuisde naar een
huurwoning in een buitenwijk. Alleen de
carrière van Goran was nu nog belangrijk.
Melkhuisje
„Zijn spel op Wimbledon was van grote in
vloed op zijn ontwikkeling", liet Brett la
ter weten. „Goran zag wat er kan gebeu
ren als hij de controle over zichzelf be
houdt". Brett beseft daarnaast echter ook
dat de burgeroorlog in het voormalige
Joegoslavië hem behoorlijk heeft 'gehol
pen'. In korte tijd kwam het opgewonden
standje tot bedaren. Brett: „Goran wilde
iets voor Kroatië doen en op een gegeven
moment besefte hij dat hij simpelweg
moest winnen om de aandacht van de me
dia op hetgeen daar gebeurde te kunnen
vestigen. Dan kon hij zijn zegje doen. Hij
werd vervolgens bijna een ambassadeur
en die verantwoordelijkheid heeft hem
meer volwassen gemaakt, heeft geholpen
hem meer professioneel te maken".
Al op zeer jeugdige leeftijd werd Ivanise
vic een gouden toekomst als tennisser
voorspeld. De in Split geboren zoon van
een wiskundeleraar en een scheikundige
Vader Ivanisevic ging vervolgens op zoek
naar een goede coach. Die vond hij aan
vankelijk in de persoon van Ladislav Ka-
char. De toen al zestigjarige tennistrainer
bracht de kleine Goran alles over tech
niek bij. maar gezien zijn leeftijd voelde hij
er niets voor om met zijn leerling over de
wereld van toernooi naar toernooi te rei
zen. Via Ion Tiriac kwam de zoekende fa
milie terecht bij de Hongaar BalaszTaroc-
zy. in Nederland vooral bekend als zesvou
dig winnaar van Het Melkhuisje. De be
dachtzame Hongaar was volgens de ma
nager van Boris Becker dé man om „het
temperament van Goran te beteugelen".
Taroczy leek daarin inderdaad te slagen.
In twee jaar tijd leidde hij de linkshandige
balvirtuoos vanuit het niets naar een
plaats in de top-twintig. Ivanisevic maak
te vooral in 1990 furore door op Roland
Garros de laatste acht te bereiken en op
Wimbledon zelfs de halve finale. De laat
ste sprong naar de top zou niet lang op
zich laten wachten, was de veronderstel
ling van de kenners. Maar het seizoen
daarop verliep teleurstellend voor Ivani
sevic. die vanwege onenigheid over een fi
nanciële kwestie eind 1990 afscheid had
genomen van Taroczy. Die breuk had wei
nig invloed op zijn inzinking. Het service-
wonder had immers snel een waardige
vervanger (Brett) gevonden. Het uiteen
vallen van zijn vaderland speelde daaren
tegen een veel grotere rol
„Ik was eigenlijk nooit in politiek gelinte-
resseerd". keek Ivanisevic onlangs in het
Duitse blad 'Tennis Magazin' terug op die
belangrijke periode in zijn leven. „Ik voel
de me sporter van beroep en hield me al
leen met tennis bezig. Toen de ellende in
Goran Ivanisevic vorig jaar tijdens de halve finale van Wimbledon, die hij won
van de Amerikaan Pete Sampras. Pas in de finale sneuvelde de Kroaat tegen
Agassi. foto EPA
Joegoslavië begon, kreeg ik opeens een
nieuwe rol. Mijn landgenoten zagen mij
als een symbool voor de onafhankelijk
heid van Kroatië. Aanvankelijk onder
vond ik dat als een unfaire en zware last"
Schuilkelders
Hetgeen op de tennisbaan duidelijk te
merken was. Tijdens de eerste drie Grand-
Slamtoernoien van 1991 wist hij alleen in
Melbourne de derde ronde te halen. „Het
was vreselijk. In mijn woonplaats gebeur
den de meest verschrikkelijke dingen en
mijn familie bevond zich daar. Ik kon niet
bellen, omdat de verbindingen verbroken
waren. Ik wist absoluut niet wat er thuis
gebeurde. Toen later de telefoonverbin
dingen weer in orde waren, belde ik elke
dag met mijn moeder. Op een dag zei ze
midden in het gesprek- 'Ik moet nu ophan
gen. want we moeten naar de schuilkel
ders. de bombardementen beginnen
weer'. Het is vreselijk om zo machteloos te
zijn".
„Ik raakte erdoor in war. Daarnaast had
ik het moeilijk met de druk die de Kroati
sche gemeenschap op mij legde. Tot ik be
sefte dat ik niet alleen voor mijzelf moest
tennissen, maar ook voor mijn land en
voor de mensen die daar voor hun vrijheid
vechten", aldus Ivanisevic, die tijdens de
toernooien steeds meer Kroatische immi
granten langs de kant zag staan om hem
aan te moedigen.
„Ik realiseerde me dat ik niets aan het
front had te zoeken en mijn land beter
diende door te blijven tennissen. Dan kon
ik tenminste voor de televisie in de kran
ten vertellen yat er in Kroatië gebeurde.
Als ik een machinegeweer zou oppakken,
zou ik misschien een vijand doden, maar
de kans was groot dat ik snel zou sterven.
Ik ben namelijk niet getraind om als een
soldaat te vechten. Mijn racket is mijn wa
pen. Ik vecht met mijn tennisracket en ik
geloof dat ik daar goed aan heb gedaan.
Sinds die tijd speel ik in elk geval beter.
Op de baan ben ik nu als een dier. Ik knok
voor elk punt".
Daarna verscheen hij op toernooien met
teksten als 'Stop de agressie tegen Kroa
tië' op zijn trainingspak. „Ik neem het ri
sico dat een of andere gek me neerschiet,
maar dat kan me niet schelen. Het is voor
mij noodzakelijk dat ik mijn betrokken
heid toon".
Dat zal Ivanisevic, die tijdens de Olympi
sche Spelen in Barcelona twee bronzen
medailles veroverde (enkelspel en dub
bel), de komende twee weken ongetwijfeld
ook in Melbourne, waar veel Kroatische
immigranten leven. doen. Of het hem vol
doende kracht geeft om zyn eerste Grand-
Slamtitel te veroveren, moet blijken
Eric de Bie
