Verwonderend alledaags PZC Voor fans van Nicholson 1 i Jonge misdadiger kan het ook niet helpen Blokland, Laxdal en Kalmeava kunst cultuur 21 VRIJDAG 15 JANUARI 1993 Is hedendaagse kunst stuurloos? Jonge kunstenaars lijken vertwijfeld op zoek naar nieuwe vormen en thema's, vanwege de plicht om origineel te zijn. Een zeer persoonlijke, ontoegankelijke benadering zou het gevolg zijn. En de kunst die eruit voortkomt kan niet zonder toelichting functioneren. Wie het zo ziet, staat niet alleen. Maar je kunt de zaak ook anders bekijken. De pogingen om specifieke problemen aan te pakken, weerspiegelen de noodzaak om orde te scheppen en een standpunt in te nemen in een wereld van overstelpende indrukken. De dynamiek van de 20e eeuw komt terug in een artistieke speurtocht, die de de ontwikkelin gen in de moderne kunst uitwerkt. Dat daarbij vaak een beroep wordt gedaan op voorkennis is onvermij delijk. Elke kunst, uit wat voor tijd ook. staat in verband met een verf ijnd stelsel van opvattingen. Ook binnen een algemeen aanvaard raamwerk van een achteraf als eenheid zichtbare stroming is een scala aan variaties zichtbaar; ze komen voort uit de drang om de werkelijkheid te verstaan en bete kenis te geven. Een tijdperk van toenemende individualiteit èn specialisering versterkt die drang. Wetenschappers die het geheel van kennis overzien zijn net zo zeldzaam als kunstenaars met een allesomvattende, synthetische be nadering. Alleen daarom kan ik. ondanks een verlangen naar syn these. specialistische benaderin gen niet afwijzen. Mits het geen vrijblijvende spelletjes zijn. Alle benaderingen samen vormen im mers een zich uitbreidend geheel datje als beschouwer in je bewust zijn kunt samenbrengen. Daarin neemt het werk van Wido Blok land een eigen plaats in. Op de voorafgaande overzichts tentoonstelling bij Van den Berge toonde hij al enkele objecten. Ik noemde ze meubels die geen meu bels zijn en kunst die er niet uitziet als kunst. Blokland ontdoet be staande. triviale objecten uit zijn en onze omgeving van hun bruik baarheid: hij maakt modellen van een brievenbus en zet er de lege contravorm tegenover. Hij kiest de vorm van een telefoonhokje, maakt het dicht en schildert het zwart. Of hij bouwt van hardboard platen een gokkast. Die alledaagse dingen krijgen zo een zelfstandig bestaan. Door een zorgvuldige am bachtelijke uitvoering (maar wel met hedendaagse materialen als MDF-plaat) maakt Blokland zich de voorwerpen eigen en geeft hij Werk van Wido Blokland in Goes. zijn verwondering vorm. Hij plaatst zich zo in een traditie van stillevenschilders als Chardin en Morandi; die toonden de eigenheid van dingen zonder verwijzing naar functie of symboliek. Het interes sante is dat Blokland erin slaagt zo'n gegeven ruimtelijk te verwer ken, zonder de gekozen objecten te imiteren. Terwijl hij toch verhou dingen en kenmerken nauwkeurig volgt. Zijn aanpak verwordt niet tot een recept, omdat hij steeds de vormgeving van de objecten mede bepaalt door subjectieve keuzes. Voor mij staat dit werk voor een vi sie die uitnodigt het vanzelfspre kende te ondergraven. Dat is niet uniek; de manier waarop Blokland dat doet wel. Daarom vind ik zijn werk zeer de moeite waard. Zijn IJslandse collega Jon Laxdal gaat minder ver; er is echter wel een verband met de aanpak van Blokland. Laxdal maakt subtiele collages met stukken papier uit kranten en tijdschriften. Een jaar geleden waren het ordeningen van precies uitgesneden letters; in een cirkel op een ondergrond geplakt vormden zij oneindige en niet be staande woorden. Het totaal lever de een zelfstandig, poëtisch beeld op. Inmiddels werkt Laxdal alleen met lijnen en balken: restanten van kaders. De vlakken eromheen bestaan uit gescheurde en geknip te snippers vergeeld papier, waar onder soms nog resten van kleur en vorm te zien zijn. Met elemen ten waarmee dagelijkse berichten worden vormgegeven maakt Lax dal contemplatieve composities. Zo verandert hij het voorbijgaande in iets wat duurt en voedt. Ludmila Kalmeava toont in het gemeentehuis van Temeuzen pos ters en ontwerpen. De tentoonstel ling trekt mij in eerste instantie aan omdat de exposante in de ja ren '70 en '80 in Rusland woonde en werkte. Sinds enkele jaren woont zij in Vlissingen. Wat voor opvat tingen zouden haar affiches prijs geven? En hoe verhoudt de vorm geving zich tot wat in ons land ge- bruikleijk is. Al snel blijkt dat Kal meava een degelijke technische ondergrond heeft en van alle mate- riaalmarkten thuis is. De ontwer pen zijn met potlood getekend, geaquarelleerd of geschilderd met olieverf of tempera, vaak in combi natie met collage-technieken. De in het Engels gestelde titelkaartjes onthullen niet de volledige teksten op de posters: de cyrillische letter tekens daarop kan ik niet lezen. Daardoor ontgaat mij soms de be tekenis. Duidelijk is wel dat de the ma's sterk varieren. Er is een lyri sche aankondiging van 'Anna Ka- foto Willem Mieras renina'. een sterk gecomponeerde prent met een fragment van een mannenkop ('Prometheus') in krachtige lijnvoering en een dito affiche met drie handen en drie at tributen: vermoedelijk een oproep tot arbeid of studie. Naast gebonden werk zijn er ook 'vrije' posters, die niet in druk zijn verschenen. Wellicht omdat ze fijn tjes een vrijheidsstreven tot onder werp hebben. Curieus is een in olie verf en collage uitgevoerd ontwerp met een echtpaar plus dochtertje op een eiland. In hun directe omge ving hebben ze uit een Westerse postordercatalogus afkomstige voorwerpen. Maar zee en lucht zijn vol met slagschepen en bommen werpers. Idee en uitvoering van de posters is goed. maar niet sensatio neel. Nico Out Wido Blokland. Jón Laxdal, Van den Berge. Goes Tot en met 6 februari Ludmila Kalmeava. gemeentehuis Ter- neuzen. Tot en met 22 januari TT et is een imponerend IJ. schouwspel, minstens even indrukwekkend als de effecten die met een kettingreactie van omvallende domino-stenen ge creëerd kunnen worden: Ameri kaanse mariniers die met hun ge weren exerceren. Daar zit nog eens discipline achter. Inder daad, zo maakt de film A few- good men van Rob Reine r al snel duidelijk: dodelijke discipline. Op de Amerikaanse marinebasis Guantanamo Bay op Cuba kan marinier Santiago de dagelijkse training niet aan. Hij vraagt her haaldelijk om overplaatsing en laat bovendien de Marine Inlich tingen Dienst weten dat hij van een schietincident kan getuigen. Dit laatste maakt hem tot een verrader van de erecode van de mariniers en daarvoor geldt de officieel verboden 'Code Red' als strafmaatregel. De uitvoering daarvan door zijn 'maten' loopt uit de hand: Santiago overlijdt. Deze zaak spreekt de vrouwelij- ke luitenant Galloway iDemi Mooreaan. vooral omdat haar intuïtie haar zegt dat die 'maten' geen ordinaire moordenaars zijn, maar middels hun discipline gemanipuleerde zieligerds. Ze wil de verdachten verdedigen, maar de lefgozer luitenant Kaf fee (Tom Cruisekrijgt de zaak toegewezen. Kaffee, wiens vader een gevreesd strafpleiter ivas, staat erom bekend zaken buiten Jack Nicholson (links) en Tom Cruise in A few good men van Rob Reiner. de rechtszaal te houden. Hij is een virtuoos in het sluiten van deals. Galloway weet hem er na wat strubbelingen toe te bewegen om in dit geval toch maar de con frontatie aan te gaan. Die confrontatie blijkt niet ge ring. want is gepersonifieerd in de commandant van Guanta namo Bay, kolonel Jessep Jack Nicholson), een ijzervreter van het meest cynische kaliber. Gal- loivay en Kaffee ontdekken te genstrijdigheden in diverse ver klaringen. maar het aan de paal nagelen van Jessep lijkt meer en meer een bij voorbaat verloren zaak. Rob Reiner, bij velen nog bekend als Archie Bxinkers schoonzoon in de tv-serie 'AU in the family maar ook regisseur van films als 'Stand by me' en When Harry met Sally', maakte van A few good men een pittige rechtszaak- film volgens de aloude Holly- wood-traditie. Zij het dat het in dit geval niet gaat om een inge wikkelde legpuzzel waarvan het laatste stukje op het laatste mo ment op de juist plaats valt, maar uiteindelijk om een psycholo gisch duel tussen Kaffee en Jes sep. Omdat die twee gespeeld worden door respectievelijk, yup Cruise en veteraan Nicholson is dat wel zo interessant. De scène waarin de onervaren Kaffee lijkt te bezwijken onder het mentale overwicht van Jes sep en deze laatste doodgemoe dereerd van getuigenbank op staat en de rechter toevoegt dat het maar een rommeltje is in zijn zaal. kan meteen al als klassiek worden bestempeld. Daar staan aanzienlijk zwak kere troeven van Reiner tegen over. Siert het hem nog, dat hij het niet echt tot een romance laat komen tussen JoAnne Galloway en Daniel Kaffee: Demi Moore moet als Galloivay wel erg opper vlakkig blijven. Kiefer Suther land komt als vazal van Jessep hoofdzakelijk als cliché van zijn vader uit de verf. En dan is er nog het al met al functieloze gegoo chel met feitjes over wat er pre cies op die Cubaanse basis is ge beurd. Als louter 'filmvulsel' le vert het een katertje op. Wie op deze minpuntjes is voor bereid, staat evenwel niets meer in de weg om A few good men toch maar te gaan zien. Nichol- son-fans hoefde dat waarschijn- lijk al niet meer te worden ge zegd, de overige filmliefhebbers zullen zich evennnn bekocht voe len. A few good men, te zien in Cinema'ac- tueel Bergen op Zoom. Jl/Toeder is door haar echtgenoot in de steek gelaten en 1V1 aan de drank, haar dochtertje is al elders onderge bracht, haar zoon van 15 woont nog bij haar. Watje noemt een situatie die weinig perspectief biedt. Het lijkt het begin van een rapport van een maatschappelijk werker. De nieuwe film van Jacques Doïllon. Le petit criminel (De kleine misdadigert heeft ook veel weg van de verfilming van een dergelijk rapport. Moeder vindt een pistool in de kast en verdenkt haar zoon ervan het daar te hebben verstopt. De jongen is het gela menteer van zijn moeder meer dan zat. En dan komt hij ook nog achter een grote leugen van haar. Zijn 'overleden' oudere zus blijkt springlevend te zijn: ze ivas met vader meegegaan. Hij heeft haar zomaar ineens aan de telefoon en zij beweert stellig dat ze niet verkeerd verbonden is. De jongen besluit zijn zzis op te zoeken, grist het pistool uit de kast en pleegt een overval op een apotheek om aan geld voorde reis te komen. Een argwanende politieman houdt hem op straat aan. Gedreven door wanhoop neemt de jon gen hem in gijzeling. Zo gaan ze samen op weg ?iaar zijn zuster. Die wil eerst niets van haar broertje weten, maar even later kruipt het bloed toch ivaar het niet gaan kan. De zeer begripvolle politieman probeert de twee ervan te overtuigen, dat ze beter mee kunnen gaan naar het bu reau. Maar de band tussen broer en zus is al snel sterk en ze ivillen hun avontuur nog wat rekken, de OJivermijdelij- ke afloop ervan negeren. Óndanks al zijn twijfels geeft de politieman toe. Maar aan zijn trieste ogen is te zien, dat hij weet hoe het de jongen tenslotte zal vergaan. De kijker weet dat dan trouwens ook al lang. Het punt is. dat Doillo7i van meet af aan sy7npathie op wekt voor de jongen. Je weet dat hij nooit gericht zal schie ten en zelfs die allerbeminnelijkste politieman het liefst als vader zou hebben. En dat bij het meisje gezond verstand rechtstreeks in verbinding staat met een gouden hartje, is ook min of meer bij haar eerste verschijning duidelijk. Het is dus voorspelbaar dat die jongelui op een gegeven mo ment voor rede vatbaar zullen zijn. Ze zijn een beetje in de war. daarom gingen ze in de fout, maar in wezen zijn ze heel braaf. Het is onduidelijk, wal Doillon met. Le petit criminel wil zeggen. Dat de maatschappij het jongelui vaak extra moeilijk maakt als ze een slechte start hebben, ook al zijn ze daar zelf niet schuldig aan. was al een tijdje bekend. Alleen zijn de gevolgen hiervan in werkelijkheid vrijwel altijd veel schrijnender dan in Le petit criminel. Dws over maatschappelijke misstanden heeft Doilloti het niet. De broer-zus relatie is aandoenlijk, maar deelt als thema ver der ook iveinig substantieels mee. En de geioetensnood van de politieman leidt ook niet tot adembenemende in zichten, juist omdat die man zo aardig is. Enkele cruciale scènes in de film zijn ronduit ongeloof waardig. Op klaarlichte dag in een drukke winkelstraat ka7i de jongen - niet gehinderd door enige biimenkomen- de klant - zijn overval op de apotheek plegen. Ook in het trappenhuis van het flatgebouw waar de zus woont, bij de hoofdingang van dat gebouw, of in het trappenhuis van het flatgebouw waar de politie7nan woont wil er bij k7ial- lende ruzies maar gee7i bekijks komen. Het lijkt of Doil- lons personages zich bewegen in een wereld, waarin ze alleexi voor de filmkijker zichtbaar zijn. Gérald Thomassin speelt de jongen. Clotilde Courau zijn zuster en Richard A7iconina de pohtie7nan en zij doen dat allen met een fraai naturel. Het zijn stuk voor stuk perso nages. ivaaraan je je zo7ider enige aarzeling gewonnen geeft. Maaralleeii goede acteerprestaties niaken nog geen overtuigende film. Le petit criminel is qtia the7natiek te zien als een sobere, moderne. Franse varia7it op 'Ciske de Rat'. Geef dan toch Ciske ?naar. Rijk van Rotterdam I.e petit criminel. te zien in Alhambra Vlissingen: voorstelling in verking met Alliance Franyaise Concertzaal Tinten tonen is de titel van de expositie van Trees Verwilli- gen in de Middelburgse Con certzaal. De tentoonstelling bestaat uit 16 schilderijen, van figuratief landschappelijk tot. abstract. Muziek vormde de di recte inspiratiebron voor het werk. Te zien tot eind februari. Open- dagelijks. Gouden briefke In de Middelburgse galerie 't Gouden Briefke is een exposi tie ingericht met werken van drie kunstenaars. De exposan ten zijn Jan Boer uit Wol- phaartsdijk (schilderijen Veer- se Meer. Zeeuwse landschap en de Provence). Petra Beyssens- Zijlstra uit Goes (bronzen beel den) en de Middelburger Wim Phaff (brons, keramieksculptu- ren en dierminiatureni. Te zien t/m 20 januari. Open: di. t/m vri 10-18 uur. do. 10-21 uur. zat. 10- 17 uur. Multi Colour De Vlissingse Karin Starmans exposeert haai' werk in de Mid delburgse galerie Multi Colour. De exposante toont olieverven, composities met afvalmateria- len en sieraden van fimo-klei. Te zien t/m 14 februari. Open di. t/m zat. 10-17 uur van een expositie in het Mid delburgse theatercafé. De an tropologische tentoonstelling bestaat uit maskerreplica's ge maakt door Phons Bakx en bij behorende attributen uit de streken Barbagia Ollolai (Sar dinië) en Lótschental (Wallis. Zwitserland). De expositie wordt zaterdag 30 januari om 13 uur afgesloten met een mas keroptocht door Middelburg. Te zien tot 30 jan. Open: zo. t/m do. 19-01 uur. vri. 19-02 uur en zat. 16-02 uur. Swart Strips Cor de Jonge, maker van de Koen en Harmstrip in de PZC. exposeert strips in de studio van Omroep Zeeland in Oost- Souburg. Te zien tot 19 fe bruari. Open: op werkdagen 14 -16 uur. Theatercafé Het. agrarisch masker is de titel Mevrouw F M Swart expo seert schilderijen in de biblio theek in Heinkenszand. Thema van haar werk is bloemen. Te zien t/m 29 januari. Open: tij dens openingsuren biblio theek. Midavaine Jan Midavaine exposeert foto's in De Bewaerschole in Burgh- Haamstede Thema van de ten toonstelling is Het Verre Oos ten dichtbij. Met. name het le ven van alledag in Indonesië en Thailand wordt belicht. Te zien tot 30 januari. Open dagelijks (behalve zondag) 13.30-16.30 uur. De Koster A. J. de Koster uit Oostburg exposeert zijn werk in de pu bliekshal van de ING-bank in zijn woonplaats. De exposant toont aquarellen. Te zien tot eind februari. Open: ma. t/m vri. 9-16 uur. Voor het overzicht van de lo pende exposities zie pagina 13 filmwijzer 1111111111 im Alhambra VLISSINGEN (01184-18810) Belle en het Beest. Zaterdag, zon dag en woensdag 14 uur Home alone 2. Vandaag (vrijdag) 19 en 21.30 uur. zaterdag en zondag 14, 19 en 21.30 uur. maandag en dinsdag 20 uur, woensdag 14 uur. Death becomes here. Vandaag vrijdag), zaterdag en zondag 19 en 21.30 uur, maandag, dinsdag en woensdag 20 uur. Bodyguard. Vandaag (vrijdag) 19 en 21.30 uur. zaterdag en zondag 14. 19 en 21.30 uur. maandag en dinsdag 20 uur. woensdag 14 en 20 uur. Sister act. Vandaag (vrijdag) 19 en 21.30 uur, zaterdag en zondag 14. 19 en 21.30 uur. maandag en dins dag 20 uur, woensdag 14 en 20 uur. Le petit criminel. Woensdag 20 uur. 't Beest GOES (01100-28142) Sweet Emma. Vandaag (vrijdag) 20.30 uur. Strictly ballroom. Donderdag 20.30 uur Grand Theater GOES (01100-15165) Home alone 2. Vandaag (vrydag). zaterdag en zondag 19 uur, woens dag 14 uur. Belle en het beest. Zondag 16 uur. Single white female. Vandaag (vrijdag), zaterdag en zondag 21.30 uur, maandag, dinsdag en woens dag 20 uur. Roxy BERGEN OP ZOOM (01640-33434) Bodyguard. Vandaag (vrijdag) 18.45 en 21.30 uur. zaterdag en zon dag 14, 18.45 en 21.30 uur. woens dag 14 en 20 uur. Sleepwalkers. Vandaag (vrijdag), zaterdagen zondag 19 en 21.30 uur, woensdag 20.15 uur. Kleine Nemo. Zaterdag, zondag en woensdag 14 uur. Cinem'actueel BERGEN OP ZOOM (01640-54886» A few good men. Vandaag (vrij dag) 18 45 en 21.30 uur. zaterdag en zondag 14, 18.45 en 21.30 uur. foto G PD maandag, dinsdag en woensdag 20 uur Belle en het beest. Zaterdag en zondag 14 en 16.30 uur. woensdag 14 uur. Sister act. Vandaag (vrijdag) 19 en 21.30 uur, zaterdag en zondag 16.30, 19 en 21.30 uur. maandag en dinsdag 20 uur. woensdag 14 en 20 uur. Home alone 2. Vandaag (vrijdag) 19 en 21.30 uur, zaterdag en zondag 14.16.30,19 en 21.30 uur, woensdag 14 uur. Basic Instinct. Maandag, dinsdag en woensdag 20 uur. De Koning HULST (01140-12030) Death becomes her. Vandaag (vrij dag) en zaterdag 19.30 en 22 uur. zondag 13.45,16.15,19 en 21.30 uur. maandag, dinsdag en woensdag 20 uur Belle en het beest. Vandaag (vrij dag) en zaterdag 19.30 uur. zondag 13.45 en 16.15 uur. dinsdag 20 uur. woensdag 14 uur Single white female. Vandaag (vrijdag) en zaterdag 22 uur. zon dag 19 en 21.30 uur. maandag en woensdag 20 uur. Bodyguard. Vandaag (vrijdag) en zaterdag 19.30 en 22 uur, zondag 13.45. 16.15, 19 en 21.30 uur, maan dag, dinsdag en woensdag 20 uur. Sister act. Vandaag (vrijdag) en za terdag 19.30 en 22 uur. zondag 13.45. 16.15, 19 en 21.30 uur. maan dag. dinsdag en woensdag 20 uur Home alone 2. Vandaag (vrijdag) en zaterdag 19.30 en 22 uur. zondag 13.45,16.15, 19 en 21.30 uur, maan dag, dinsdag en woensdag 20 uur. Luxor Theater TERNEUZEN (01150-20505) Belle en het beest. Zaterdag 14 uur. Home alone 2. Vandaag (vrijdag) 19 en 21.30 uur. zaterdag 14. 19 en 21.30 uur. zondag 13.45.16.15 en 20 uur. maandag 20 uur. Boomerang. Vandaag (vnjdag) en zaterdag 19 en 21.30 uur. zondag 13.45, 16.15 en 20 uur. maandag 20 uur. Porgy and Bess TERNEUZEN (01150-13293) Raise the red lantern. Woensdag 20 uur. Ledel Theater OOSTBURG (01170-52735/53377) California men. Vandaag (vrijdag) en zaterdag 20 uur. zondag 14.30 en 20 uur Scène uit de film Le petit Criminel.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1993 | | pagina 21