ROVINCIALE ZEEUWSE COURAN
lerviërs bereid in te binden
Ter Beek wil krijgsmacht
in tien jaar bijna halveren
Olietanker Braer in stukken gebroken
NedCar ontslaat
800 werknemers
Geduld Witte Huis
met Irak raakt op
JE WILT TOCH ZO VROEG
MOGELIJK HET HUIS UIT?
Ommezwaai Karadzic op Bosnië-conferende Genève
•fed. Bank
erkoopt
wart van
et goud
MEUBELS
HALF GELD
Nota van
defensie
luidwesterstorm
Eerst nog zon, tegen de middag beiool- I
lang en veel regen. Tot storm toene
mende zuidwestelijke wind. Tempera-
mT graden.
en 36e jaargang no. 10
sj loensdag 13 januari 1993
CEZOCHT: O A C B L A D B E Z O R 6 E R S M/V
Meer weten over dagblad bezorgen? Bel: PZC 01184-8400i
ENEVE (GPD/RTR/DPA) - De leider van de Bos
sche Serviërs, Radovan Karadzic, is dinsdag
'Slsnog akkoord gegaan met het internationale
St redesplan voor Bosnië-Hercegovina. Voorwaar
de is dat het parlement van de Servische enclave
Bosnië er binnen een week zijn goedkeuring
n hecht. Karadzic verwacht dat dit zal gebeu-
iinvelijks vier uur eerder verwierp hij nog het
om Bosnië-Hercegovina op te delen in tien
ilononie provincies. Hij hield vast aan een eigen
rvisehe staat in Bosnië.
nsdagmiddag verklaarden Vance en Owen de
nferentie in Genève voor mislukt en legden de
•rijzen van
uwe olie zijn
erder gedaald
INDEN (RTR/KRF) - De prij-
van ruwe olie zijn dinsdag
rder gedaald en kwamen op
laagste niveau sinds begin
irigjaar ondanks de spannin-
n in het Midden-Oosten en
rstoring van de produktie in
Noordzee door zware stor
en. Sinds oktober is er een
ijsval opgetreden van bijna
intig procent.
1 de Londense termijnmarkt
im de notering van Brent-
uit de Noordzee voor leve-
igin februari dinsdag onder de
dollar.
aanhoudende prijsdaling is
eens handelaren toe te schrij-
aan een combinatie van ge-
je vraag en ruim aanbod. De
kte van de wereldeconomie
;t zachte winterweer op het
rdelijk halfrond drukken het
iruik.
elijkertijd ligt de aanvoer
uit de staten van de Organi-
van Olie-Exporterende
den (OPEC) en Rusland op
hoog niveau.
schuld hiervoor geheel bij Karadzic en zijn delega
tie. Enkele uren later veranderde de Servische lei
der na intensief overleg met zijn delegatieleden ge
heel onverwacht van mening. Hij kon zich toch nog
met het vredesplan verenigen omdat de voorge
stelde provincies een grote mate van autonomie
zouden krijgen en er dus eigenlijk „vele staten in
een staat" zouden komen.
Druk
Karadzic is door de presidenten van Servië. Mon
tenegro en klein Joegoslavië onder zware druk ge
zet om het vredesplan van de VN en de EG te ac
cepteren. Owen en Vance hebben na de conferentie
nog niet met Karadzic gesproken, maar zijn wel op
de hoogte gesteld van zijn ommezwaai, aldus de
woordvoerder van de conferentie, Fred Eckhard.
Hij wees er op dat nog verscheidene moeilijke pun
ten opgelost moeten worden, zoals de grenzen van
de toekomstige provincie.
Karadzic zei dat de bemiddelaars hun plan hadden
gewijzigd, zodanig „dat nu de soeuvereiniteit van
alle drie bevolkingsgroepen is garandeert"
Owen en Vance lieten later via Eckhard weten, dat
er niets was veranderd, behalve dat de punten een
en vier waren samengevoegd „zonder enige sub
stantiële wijzigingen in de tekst".
In een gesprek met Radio-Belgrado verklaarde
Karadzic dat het doel van de Bosnische Serviërs is
en blijft een eigen staat binnen of buiten Bosnië-
Hercegovina. Dat doel kan ook in fases worden be
reikt, aldus Karadzic. Daarmee maakte hij duide
lijk dat het vredesplan in ieder geval niet zijn eind
doel is.
„Het Servische volk moet een soeverein volk in
Bosnië zijn en de huidige Servische Republiek in
Bosnië zal blijven bestaan, ongeacht uit hoeveel
provincies die wordt samengesteld", aldus Karad
zic. Hij toonde zich ontevreden over „enkele ondui
delijkheden" in hetevredesplan. „Wij zullen niets
aanvaarden, wat de Servische belangen kan scha
den".
Wateroverlast
Door aanhoudende regenval be
gint de Maas buiten haar oevers
te treden. Ook aan de Geul is
prake van overlast. Het par
keerterrein van een brouwerij in
het Limburgse Wijlre
stond gisteren al O
blank. O
Van Dijke
Het Zeeuwse statenlid Leen van
Dijke volgt Meindert Leerling op
als Ticeede Kamerlid voor de
RPF. Daarmee wordt de Middel
burger tevens RPF-lijsttrekker
tijdens de Kamerverkiezingen
in mei 1994. Van Dijke werd door
zijn partijbestuur gekozen van
wege diens 'markante optreden'
in de Zeeuwse staten,
waarvan hij tien jaar Q
deel uitmaakt. w
N'HAAG (GPD) - CDA, PvdA
p WD kunnen instemmen met
besluit van de Nederland-
fBank om een kwart van de
dvoorraad te verkopen. In
lats daarvan heeft de Bank
Here deviezenreserves aan-
tgd. CDA en VVD willen wel
extra rente-inkomsten die
bij de Bank ontstaan, en die
de Staat worden afgedra-
besteed worden aan een
dere verlaging van de
aatsschuld. Die meevaller
if niet opgaan aan het dekken
nuilgaven.
eerst gisteren bekend werd
eft de Nederlandsche Bank
sen 2 oktober 1992 en 11 ja-
ui vierhonderd ton goud ver-
tót Het goud had een waarde
07,5 miljard gulden. Minister
t(financiën) had vooraf toe-
voor de operatie gege-
0p verzoek van de Neder-
ósche Bank is in het diepste
gehandeld. Dit om het
bouwen in de Bank niet te
eden.
7.5 miljard gulden is gebruikt
'deviezen, vooral dollars, te
Een deel van de dollar-
naad zal de Nederlandsche
echter weer omzetten in
e valuta. Volgens de Ne-
landsche Bank is de samen-
de reserves nu meer
"weenstemming met die van
lere zogenoemde 'goudhou-
'de' landen. Minister Kok
in een persbericht van
'toe landen die ook een so-
'foputatie genieten".
acties
«erTerpstra liet in een reac-
ïften „weinig bezwaar" te
**n tegen de operatie. Wel
@1 dat de extra inkomsten
Staat nu heeft (dit jaar 75
fl® gulden, in latere jaren
jjoljoen gulden per jaar) ge-
moeten worden voor ver
ft? van de Staatsschuld.
A-fractieleider Wöltgens
Ede het besluit 'verstandig'.
"»s erop dat hij zelf al meer-
lieren voor een omzetting
een deel van de goudvoor-
ihad gepleit.
Ier De Korte noemde het
iiiit eveneens 'verstandig'.
»ens hem was er een overre
de aan goud. Verkoop kon nu
ff de gulden erg sterk is. Dit
tóomtdat er aan de soliditeit
°bs land wordt getwijfeld.
moet, de extra inkomsten
tólgens de liberaal gebrui-
voor het verlagen van de
«schuld.
e
Van Loen
In zijn eerste wedstrijd heeft
voetballer John van Loen met
een zijn waarde voor Feyenoord
bewezen. De van Ajax overgeno
men spitsspeler scoorde het be
slissende doelpunt
voor zijn nieuwe ploeg "1 JT
tegen Roda JC. I
Radio en televisie: 2; Binnen- en buitenland: 3 en 5;
Opinie en achtergrond: 4; Financiën en economie:
7; Provincie: 9, 10, 11 en 13; Sport: 14 en 15
Een t v-ploeg registreert in de vliegende storm vanaf de rotsen het breken van de ramptanker Braer
SUMBURGH (AFP) - Het wrak van de olietanker
Braer is in de nacht van maandag op dinsdag in stuk
ken geslagen door de hevige stormen die nog steeds
op de Shetland-eilanden woedt.
De lading is nu vrijwel geheel weggestroomd. Van de
oorspronkelijke ongeveer 85.000 ton ruwe olie is waar
schijnlijk niet meer dan enkele honderden tonnen
overgebleven in het wrak, zo hebben de bergers van
Smit Tak dinsdag geconstateerd. Het voige week
vastgelopen schip ligt stukgeslagen op de rotsen. Het
is zichtbaar gebroken vlak achter het voorschip en
nog eens vlak voor de machinekamer. Het noodweer
dat de Shetlands teistert, is ook voor deze omgeving
uitzonderlijk. Met de dag wordt de schade aan het mi-
foto Denis Paquin/AP
lieu groter. Milieuorganisaties vrezen dat het aantal
dode vogels nauwelijks is te schatten, omdat de mees
te op zee sterven en nooit aanspoelen. Ongeveer 200
zwaar besmeurde en verzwakte zeehonden hebben
hun toevlucht gezocht op twee kleine eilandjes ten
zuiden van de archipel. Door het slechte weer kan
geen hulp geboden worden.
Prioriteitennota: volledig ter beschikking VN-vredesoperaties
DEN HAAG (GPD) - Nederland
stelt de hele parate krijgsmacht
in beginsel ter beschikking van
VN-vredesoperaties. Daarbij
moet voorrang worden gegeven
aan vredesoperaties binnen Eu
ropa. Dat schrijven de minis
ters Ter Beek (defensie) en
Kooijmans (buitenlandse za
ken) in de Prioriteitennota die
dinsdag naar het parlement is
gestuurd.
De Prioriteitennota vervangt de
bijna twee jaar oude Defensie
nota en betekent een inkrim
ping van de totale krijgsmacht
met 44 procent. Minister Ter
Beek verwacht dat daarbij 1500
gedwongen ontslagen zullen val
len. De Defensienota voorzag
nog in personeelsreducties met
30 procent.
De uitgaven voor defensie wor
den vanaf volgend jaar tot en
met 1998 bevroren op ongeveer
13,5 miljard gulden. Het defen
siebudget is daarmee blijvend
1,1 miljard gulden lager dan
werd vastgesteld in de defensie
nota.
De bewindsman herhaalt dat hij
zijn best zal doen gedwongen
ontslagen zoveel mogelijk te
voorkomen. Het Sociaal Be
leidskader blijft van toepassing.
Ter Beek noemt geen bedrag dat
hiervoor beschikbaar is.
In 1998 moet Nederland een be
roepsleger hebben. Het kabinet
verwacht geen al te grote proble
men met de werving van vrijwil-
Ridderkerk - Wegens het niet door
gaan van belangrijke exportorder van
enige grote Nederlandse meubelfa
brieken, wordt vanuit meubelboerderij
de Reijer aan de Kievitsweg 124 te
Ridderkerk, een enorme partij massief
eiken en moderne witte klasse meube
len verkocht voor de HALVE PRIJS.
Om u een paar voorbeelden te noe
men. prachtige eiken eethoek, be-
staandeuit robuustetafel met vier mas
sieve stoelen van 1790,= voor 895,=.
Praktische eiken t.vJstereo-kasten van
398,= voor 199,=. Originele eiken
toogkasten van 2390,= voor 1195,=.
Schitterendegebloemde 2-zitsbanken,
Chesterfield model, van 1195,= voor
595,=. Heerlijk zittende leather look
bankstellen32-zrts van 1718voor
859,=. Topkwaliteit rundlederen bank
stellen, 3 2- zits-bank kompleet van
4199,= voor 2098,=. En zo kunnen we
nog wel even doorgaan. Alles wordt
gratis thuis gebracht en met schrifte-
li]ke garantie verkocht. Wie binnenkort
dus meubels nodig heeft, kan nu zijn
slag slaan bij Meubelboerderij de Reijer,
Kievitsweg 124, Ridderkerk-Bolnes (bij
Rotterdam). Dagelijks geopend van
10.00 -18.00 uur. Vrijdags koopavond.
Ruime parkeergelegenheid.
ligers. Rekening houdend met
verloop schat Ter Beek dat hij
dan jaarlijks 9.300 beroepsmili
tairen nodig heeft. Met ingang
van 1994 wordt de dienstplicht
ingekort tot negen maanden.
De minister wil niet dat de Twee
de Kamer de overgangstermijn
van vijfjaar voor afschaffing van
de opkomstplicht verkort, zo
maakte hij duidelijk in zijn toe
lichting. Defensie is van plan de
nieuwe beroepsmilitairen con
tracten aan te bieden van wisse
lende duur: van twee tot zes
jaar.
Met beroepsmilitairen is het le
ger makkelijker inzetbaar voor
vredesoperaties. Ter Beek en
Kooijmans willen eenheden
aanwijzen waar de VN in crisissi
tuaties op zéér korte termijn een
beroep op kan doen. De regering
zal echter van geval tot geval be
kijken of uitzending van Neder
landse militairen gewenst is. De
norm wordt dat militairen eens
per anderhalf jaar voor zes
maanden kunnen worden uitge
zonden.
NAVO
Daarnaast blijft de krijgsmacht
voorbereid op een groot conflict
op NAVO-grondgebied. Wan
neer Defensie deze immense
reorganisatie heeft voltooid,
rond het jaar 2000. telt het leger
70.000 manschappen (inclusief
burgerpersoneel) in vredestijd.
De landmacht is dan gehalveerd
tot 36.000 mensen, de lucht
macht is 34 procent kleiner en de
marine telt een kwart minder
personeel.
In tijden van oorlog moet de
landmacht 60.000 militairen op
de been kunnen brengen (in 1990
was dat nog 200.000). Daarvoor
zullen dan reserveplichtige vrij
willigers worden opgeroepen.
Om tegemoet te komen aan de
zorgen van de NAVO komt tot
1998 een extra (vijfde) brigade
(van 2300 man) die in oorlogstijd
oproepbaar is. Defensie onder
zoekt - mede op aandrang van de
nieuwe minister van buitenland
se zaken Kooijmans - of die mo
bilisabele brigade een perma
nent karakter kan krijgen.
Wanneer de krijgsmacht is ver
nieuwd. kan ons land aan vier
VN-vredeshandhavende opera
ties tegelijk meedoen met in to
taal vier bataljons (3200) man.
Zo'n inzet kan gedurende drie
jaar worden volgehouden. Dat
betekent een verdubbeling van
de capaciteit, want Nederland
zit nu met twee operaties al aan
de top van zijn kunnen. Naast
deze vier vredeshandhavende
operaties kan Defensie tegelij
kertijd een bijdrage leveren aan
een vredesafdwingende actie.
pagina 3:
Onrust personeel
blijft
pagina 4:
Ter Beek: ingreep
nodig
Verkopen en
investeren
pagina 10:
Protest bestuurders
Ontslagen Zeeland
onontkoombaar
Sluiting komt hard
aan
HELMOND (GPD) - Bij NedCar,
de enige fabrikant in Nederland
van personenwagens, verdwij
nen dit jaar 1200 van de 5400 ar
beidsplaatsen; voor 800 werk
nemers dreigt gedwongen ont
slag. Bij het concern verdwij
nen tussen 1993 en 1998 nog eens
300 arbeidsplaatsen. De Ncd-
Car-vestigingen in Helmond en
Born zullen uiteindelijk werk
bieden aan 3900 mensen.
De reorganisatie is volgens de
voorzitter van de Raad van Be
stuur, ing. F. Sevenstern. nood
zakelijk vanwege de sterk terug
vallende vraag op de personen-
automarkt in Europa, de toege
nomen concurrentie en de nega
tieve koersontwikkeling van een
groot aantal Europese valuta,
De positie van NedCar is daar
door zwaar onder druk gezet. De
onderneming leed in '90 en '91
een verlies van 150 miljoen gul
den netto, aldus Sevenstern.
Ook de organisatiestructuur
van het bedrijf zal ingrijpend
worden veranderd. NedCar
moet in de toekomst een BV
worden, de ontwikkelingsafde
ling in Helmond wordt afge
slankt en na 1998 worden over
geheveld naar Bom. Het bedrijf
verwacht met de reorganisatie
dit jaar een besparing te berei
ken van 160 miljoen gulden.
Plan
Volvo Zweden, Mitsubishi en de
Nederlandse Staat hadden al
anderhalfjaar een plan klaarlig
gen voor een verdere reorganisa
tie. Die informatie hebben de
vakbonden nooit gekregen. Dat
zei gisteren een verontwaardig
de Ger van Os van de Unie
BLHP. Volgens de bonden is al
in 1991 bij de omzetting van het
voormalige Volvo Car in NedCar
door de drie aandeelhouders af
gesproken dat het bedrijf in 1998
nog maar 4500 arbeidsplaatsen
zou tellen.
„Dat heeft men ons nooit eerder
verteld. Het Japanse Mitsubishi
wordt klaarblijkelijk op zijn
wenken bediend. Dat bedrijf is
alleen geïnteresseerd in een pro-
duktie-eenheid op het Europese
vasteland", aldus Van Os De
vakbondsbestuurder vindt het
overigens wel te begrijpen dat
NedCar tegen 1998 verder moest
zijn afgeslankt. „Maar nu wordt
dat plan 5,5 jaar naar voren ge
trokken. zodat er ineens 1200
mensen uitmoeten. Dat is on
aanvaardbaar"
Bestuurder Kruize van de In
dustrie- en Voedingsbond CNV,
vindt dat de aandeelhouders
van NedCar voor de verliezen
moeten opdraaien, niet het per
soneel. Kruize herinnert eraan
dat dat is afgesproken toen de
'deal' met Mitsubishi werd ge
maakt. „Tegen alle afspraken in
worden de gevolgen nu afgewen
teld op het produktiebedrijf in
Bom".
Laksheid
De Unie BLHP betreurt het dat
minister Andriessen destijds de
marketing-afdeling van NedCar
overdeed aan de Zweden. Ned
Car heeft nu geen enkele invloed
meer op de verkoop van de Ne
derlandse auto's.
Volgens woordvoerder Van Os is
het personeel de dupe van de
laksheid van de NedCar-directie
en het ministerie van economi
sche zaken. Hij vindt het bij
voorbeeld onbegrijpelijk dat
Economische Zaken niet heeft
gereageerd toen de Unie waar
schuwde dat NedCar een order
van 6000 Volvo's voor Iran dreig
de mis te lopen, omdat de Zwe
den die opdracht zelf inpikten.
WASHINGTON (RTR/UPI) - Het Witte Huis heeft dinsdag geïrri
teerd gereageerd op de derde maal in successie dat Irakezen Ku-
wayt zijn binnengetrokken om „niet-millitair materieel" op te ha
len Ook de aanwezigheid van luchtdoelraketten in de veiligheids
zone voor Kurden in het noorden van Irak, waar een vliegverbod
geldt voor Iraakse toestellen, heeft ontstemming in Washington ge
wekt. Als president Saddam Husayn van Irak niet ophoudt met het
zoeken van de confrontatie met de Verenigde Naties, kan een mili
taire actie tegen Irak naderbij komen, zo lieten de Verenigde Staten
dinsdag doorschemeren.
„Zij kunnen niet resoluties (van de VN) blijven schenden", zo ver
klaarde de woordvoerder van het Witte Huis. Marlin Fitzwater. De
Iraakse ambassadeur bij de VN maakt zich zorgen over een Ameri
kaanse aanval, maar ziet geen mogelijkheden die te voorkomen. Hel
zijn volgens Nizar Hamdoon de Verenigde Staten die de controverse
zijn begonnen.
