Scheepvaart is bezuinigingen beu
Er is nog een lange weg te gaan
Elf gebieden komen
in aanmerking voor
windmolenparken
Debat
Schippersvereniging: Overheid onttrekt zich aan verantwoordelijkheid
Windenergie in Zeeland
Restauranl" „Kateeveer"
Gehandicapten en het taboe rond de seksuele gevoelens
PZC
zeeland
DINSDAG 29 DECEMBER 1992
an onze verslaggevers
ERNEUZEN/MIDDELBURG -
e rijksoverheid veroorlooft
ch steeds vaker bezuinigingen
ie voor de binnenscheepvaart
jtoelaatbaar zijn. Hoofdbe-
uurslid C. van den Broek van
schippersvereniging Schut-
tvaer vindt dat met name de
linisteries van Verkeer en Wa-
rstaat en VROM het te bont
laken.
ij zei dat maandagavond op de
arvergadering van de Schutte-
ier-afdeling Terneuzen (waar
in hij voorzitter is). Van den
roek: ..De overheid heeft be-
porlijk boter op het hoofd en
jttrekt zich steeds meer aan
lar verantwoordelijkheid."
ij wees in dat verband op de
'hrikbarende toename van het
tntal onbemande en van op af-
and bediende bruggen, op on-
ïrbemande sluizen, gekort-
iekte scheepvaartdiensten,
(n nagenoeg verdwenen Pa-
puille Opsporings Dienst
IOD, op de Westerschelde) en
en gestresste' rijkspolitie te
ater die door voortdurende
organisaties zo is uitgehold
»t de scheepvaart er eigenlijk
leen overdag nog een beroep
kan doen. „Krijg 's avonds of
nachts maar geen aanvaring
en ga maar niet zitten zeuren dat
er een gasboei defect is. Loop
ook maar liever geen schade op.
want de enigen die wakker zijn
op de Zeeuwse wateren zijn de
bergers en soms de verkeerslei
ders op de verkeersposten."
Risico's
Volgens het hoofdbestuurslid
van de schippersvereniging pro
pageren de verschillende over
heidsdiensten wel zeer regelma
tig hun zorg om het milieu, maar
nemen tegelijkertijd door hun
bezuinigingsdrift de risico's voor
datzelfde milieu toe. De schip
pers vragen bijvoorbeeld al ja
ren tevergeefs om extra 'ver
keersmaatregelen' op het Schel-
de-Rijnkanaal. Ook de afgifte
van afvalstoffen is nog steeds
niet goed (vooral op financieel
vlak) geregeld. Van den Broek:
„Ja. wel 50 kilometer stortsteen-
dijkjes leggen om wat fourageer-
gebieden voor vogels en vissen
te creëren... Je vraagt je toch
werkelijk af of er binnen rijkswa
terstaat nog wel een dienst voor
de natte infrastructuur bestaat!
Ik zal het netjes zeggen, maar ei
genlijk zou je toch in krachtter
men vervallen..."
Hij hekelde het rijksbeleid om
steeds meer vaarwegen met een
B-status over te hevelen naar 'zo
goed als failliete' provincies. „Je
kan er vergif op innemen dat on
derhoud nu helemaal achter
wege blijft op die vaarwegen. Bo
vendien loopje kans dat iemand
straks op het onzalige idee komt
om een paar extra centen bin
nen te halen door het instellen
van vaarrecht of het invoeren
van hogere haven- en kadegel-
den."
Tijdens de eindejaarsvergade-
ring in De Vriendschap lichtte
Van den Broek nogeens de kri
tiek toe die de Zeeuwse afdelin
gen (samen goed voor vierhon
derd leden) hebben op het func
tioneren van het hoofdbestuur
en de directie in Rotterdam. De
manier waarop die kritiek 'uit
lekte' kon overigens ook de
Zeeuwse afdelingen zelf niet
echt bekoren, maar de inhoud
van de 'brandbrief die een
maand geleden naar het hoofd
bestuur ging, leidde er wel toe
Kaïseveerweg 2 Wilhelminadorp 01100 27955
Komt u
nieuwjaarsdag
weer
poelepetaoneB
eten in
Restaurant
Katseveer
Het Rijk blijft volgens Schuttevaer onder meer in gebreke op het gebied van extra 'verkeersmaatrege
len' op het Schelde-Rijnkanaal. foto Wim Riemens
dat de communicatie tussen
'Rotterdam' en de afdelingen
wordt verbeterd. Er zal meer
naar de mensen-van-de-prak-
tijk, de schippers dus. worden
geluisterd en om het contact te
stroomlijnen, wordt een vaste
secretaris van het regio-overleg
aangesteld.
Schuttevaer-Terneuzen nam
maandagavond afscheid van de
'aanstichter' van de interne dis
cussie, W. G. de Meijer. Hij was
de laatste jaren secretaris van de
afdeling en daarvoor tien jaar
voorzitter en vijftien jaar hoofd
bestuurslid. Loco-burgemeester
W. de Zeeuw van Terneuzen
prees de manier waarop De Meij
er door de jaren heen het contact
tussen de overheden en de schip
pers had gestimuleerd en in
stand had gehouden. Ook Van
den Broek prees De Meijer die
overigens, nadat de Zeeuwse kri
tiek landelijk te weinig steun
kreeg, zelf besloot op te stappen.
„De Meijer begreep dat het tijd
was voor bezinning binnen
Schuttevaer en stak op eigen
verantwoording en op z'n eigen
manier zijn nek uit. Heel Neder
land viel direct over hem heen.
waarmee de brenger van de
slechte boodschap maar weer
eens werd gestenigd."
In Vlissingen, waar de afdeling
Middelburg van Schuttevaer
vergaderde, ging voorzitter H.
Jongepier eveneens in op de pro
blemen tussen het hoofdbestuur
en de regio-afdelingen in Zee
land en het afscheid van De
Meijer.
Jongepier zei de handelwijze
van De Meijer te betreuren,
maar voegde daaraan toe dat de
leden niet moeten vergeten hoe
veel goede dingen hij voor de
schippersvereniging heeft ge
daan. In het bijzonder wees hij
op De Meijers goede contacten
met Rijkswaterstaat en DGSM.
,Het is j ammer dat hij over de nu
gerezen problemen is gestrui
keld", aldus Jongepier.
De vergadering in Vlissingen
werd bijgewooond door lande
lijk directeur C. J. de Vries
■HHÜ
van onze verslaggever
Jacques Cats
VLISSINGEN - Veel mensen
gaan er bij voorbaat van uit
dat mensen met een handicap
geen belangstelling hebben
om 'het' te doen. Omdat ze niet
zouden kunnen vrijen, omdat
ze geen partner kunnen vinden
of omdat ze geen seksuele ver
langens zouden koesteren. Het
zijn een paar van die hardnek
kig stand houdende vooroor
delen, waarmee zowel vrijwil
lige als professionele hulpver
leners worden geconfronteerd
als ze de buitenwacht horen
praten over gehandicapte
mensen, relaties en seksuali
teit.
Om daar verandering in te
brengen is binnen de Neder
landse Gehandicaptenraad op
dit terrein de organisatie Han
dicap, relaties en seksualiteit,
SOG actief. Op landelijk ni
veau houdt men zich bezig met
beleidsontwikkeling, bevorde
ring van wetenschappelijk on-
derzoek, publiciteit, vorming
en scholing en het onderhou
den van de daarvoor gewenste
contacten. Voor de uitvoering
van activiteiten in de regio zijn
provinciale groepen actief
I De SOG-Zeeland, die wordt ge-
vormd door mensen met en
1 zonder handicap, is zo'n groep,
die de problematiek rond de re-
latievorming en seksualiteit
van mensen met een handicap
en hun omgeving te lijf gaat. De
groep richt zich vooral op men-
1 sen met een motorische, or-
I gaan- en/of zintuiglijke handi-
cap. En het maakt niet uit wel-
I ke seksuele geaardheid men
heeft.
Onwetendheid
De groep is al een jaar of wat
aan het werk, maar echt grote
vorderingen worden niet ge
maakt. Dat heeft, meent Willy
Ales, een van de leden, te ma-
I ken met hoe er tegen mensen
met een handicap wordt aan
gekeken. Ook is, zo stelt Leo
Vos als andere vaste SOG-ijve-
raar, er sprake van angst en on
wetendheid hoe er met dit ge
geven moet worden omgegaan.
Zelfs in een aantal instellingen
met gehandicapte jongeren
wordt nog met een grote boog
om de problematiek van de
seksualiteit heen gelopen.
Niettemin blijven Willy Ales en
Leo Vos ervoor ijveren de men
taliteit in de Zeeuwse samenle
ving zodanig te beïnvloeden
dat relatievorming, erotiek en
seksualiteit voor iedereen toe
gankelijk wordt, dus ook voor
gehandicapten. Een gemakke
lijke weg is het niet. Mensen
met een handicap worden in
het aangaan van relaties en het
beleven van seksualiteit ge
confronteerd met extra drem
pels en problemen.
Zo kan de handicap de sek
suele activiteiten letterlijk be
perken. Ook wordt er in de op
voeding vaak te weinig aan
dacht besteed aan seksualiteit.
Daarnaast laat een intensieve
verzorging over het algemeen
weinig ruimte om in vrijheid te
kunnen experimenteren en
contacten te leggen. Voorts
moet er worden opgebokst te
gen het ideaalbeeld van de sa
menleving, dat er van uit gaat,
dat men 'mooi' en 'gaaf moet
zijn. Bovendien kan het afwij
ken van gangbare normen en
waarden rond seksualiteit en
handicap een dubbel taboe be
tekenen.
Met het verzorgen van gastles
sen en het op andersoortige
wijze verstrekken van informa
tie wil de SOG-groep Zeeland
vooral jonge mensen die wor
den opgeleid voor een functie
in verzorging en verpleging
voorbereiden op zaken waar
mee ze op dit speciale terrein te
maken kunnen krijgen. Willy
Ales: „Wij willen daarmee be
werkstelligen dat het perso
neel van straks open staat voor
het gegeven dat mensen met
een handicap net zo goed sek
suele gevoelens hebben. Met
onze voorlichting willen we
groeperingen, instanties en in
stituten bewegen meer over de
ze zaken te praten. Ook willen
wij gehandicapte jongeren
graag helpen om met dit gege
ven om te gaan. Dat gebeurt
met het sociaal vaardig maken
in het leggen van contacten
met anderen."
Hoe groot het taboe nog is rond
het erkennen dat gehandicap
ten net zo goed seksuele gevoe
lens hebben, maakt Willy Ales
duidelijk met het voorbeeld,
dat er - zelfs niet in revalidatie
centra, waar de vernuftigste
dingen worden bedacht en toe
gepast - geen aangepaste sek
suele hulpmiddelen bestaan.
„Je moet zelf iets verzinnen en
dat bruikbaar zien te maken."
Slechts op een enkele plaats in
het land kunnen gehandicap
ten met hun seksuele behoef
ten terecht bij gespecialiseerde
prostituees, die onder de vlag
van de stichting alternatieve
relatiebemiddeling hun dien
sten aanbieden. Een dure lief-
Ina: „Waarom anderen wel. en wij niet?"
hebberij. een bezoek aan huis
van drie kwartier kost 175. En
dat is dan exclusief reiskosten,
die flink kunnen oplopen, aan
gezien de stichting niet van om
de hoek komt. maar vanuit het
oosten van het land opereert.
Leo Vos huldigt een ander prin
cipe: net zoals iedereen auto
moet kunnen rijden voor de
zelfde kosten, zou er ook een re
geling moeten zijn om voor de
zelfde kosten als ieder ander
van een seksuele dienstverle
ning gebruik te maken. Recen
telijk heeft een uitspraak van
de Raad van State gezorgd
voor een interessante opening
op dit punt. In een door een ge
handicapte 31-jarige inwoner
foto Lex de Meester
tegen de gemeente Noordoost
polder aangespannen proce
dure bepaalde de Raad dat de
gemeente de man 65 moet be
talen als bijdrage in de kosten
van één keer seksueel contact
per maand. De Raad van State
stelde zich daarbij op het
standpunt dat seksualiteit een
natuurlijke behoefte is en een
belangrijke bijdrage kan leve
ren aan het gevoel van eigen
waarde en zelfrespect. Som
mige mensen met een handi
cap zijn fysiek niet in staat om
in hun seksuele behoeften te
voorzien. Door hun handicap is
het zelfs vaak onmogelijk om
aan zelfbevrediging te doen.
Fotoboek
Een jaar geleden verscheen er
onder de titel 'Aan hartstocht
geen gebrek' een fotoboek over
handicap, erotiek en lichaams
beleving. Het door de Gehandi
captenraad uitgegeven en in de
boekhandel verkrijgbare werk
had als belangrijke leidraad
dat mensen met een handicap
willen worden gezien als mens
en niet als handicap. Passage
uit de begeleidende tekst: „Ge
voelens van minderwaardig
heid, van niet echt mee te tel
len en van seksueel niet voor
vol te worden aangezien ko
men in belangrijke mate tot
stand door telkens weer op
nieuw te ervaren dat mensen je
bekijken als rariteit." Het
boek, met tachtig bijzondere
beelden van gehandicapten die
werden gefotografeerd in een
zelfgekozen omgeving en een
zelfgekozen situatie, was voor
al bedoeld om mensen zonder
handicap uit te dagen om te
kijken en vooral om te zien.
De 23-jarige Ina - zij werd gebo
ren met gewriehts- en met spie-
rafwijkingen - die model stond
voor nevenstaande illustratie,
had graag haar medewerking
aan het boek willen verlenen.
Al was het alleen om op haar
manier een bijdrage te leveren
om de seksualiteit bij gehandi
capten uit de taboesfeer te ha
len. „Het zit heel diep wegge
stopt bij de mensen", heeft Ina
zelf geconstateerd. Voor reac
ties van mensen die nu gaan
roepen waarom het nodig is dat
ook gehandicapten zich bloot
geven, heeft ze haar antwoord
klaar; „Waarom anderen wél
en wij niet."
Een jaar na het verschijnen van
het fotoboek concludeert de
SOG-groep Zeeland dat de uit
gave ertoe heeft bijgedragen
dat het onderwerp handicap en
seksualiteit meer bespreek
baar is geworden. Maar er is
nog een lange en moeilijke weg
te gaan.
„We zijn", zegt Willy Ales, „bij
een aantal instellingen nog
steeds niet echt welkom. Je
wordt niet botweg geweigerd,
maar vaak blijft het bij één en
kel gesprek. Er wordt nog heel
erg huiverig gedaan."
Een overzicht van de al aanwezige windmolens, huidige uitbrei
dingsplannen en de elf gebieden die in de visie van het provinciebe
stuur in aanmerking komen voor de aanleg van grote windmolen
parken.
van onze verslaggever
MIDDELBURG - Het dagelijks
provinciebestuur wil uit elf ge
bieden een keus maken voor
aanleg van grote windmolen
parken. De locaties zijn ver
spreid over de hele provincie;
alleen Schouwen-Duiveland is
blanco. De gebieden liggen alle
maal langs Deltawateren. Bij
de keus is onder meer gekeken
naar de windrijkste plaatsen en
zijn natuurgebieden en vogel
trekroutes vermeden. Ook is re
kening gehouden met de inpas
sing in hel openbare stroomnet.
De geselecteerde gebieden heb
ben een oppervlakte die varieert
van 200 tot 800 hectare. Zori
grootte is gewenst om een flink
aantal molens neer te kunnen
zetten: dat drukt de kosten. Uit
gegaan wordt van een op te stel
len vermogen tussen 12,5 en 25
megawatt per hectare. Dat komt
neer op 25 tot 50 molens per
windpark (bij een vermogen van
500 kiloWatt per turbinei. Het
dagelijks provinciebestuur sluit
niet uit dat de plaatsen die uit
verkoren worden, met behulp
van landinrichting opnieuw in
gedeeld moeten worden.
De elf gebieden die in beginsel in
aanmerking komen voor een
park zijn:
rond de Schelde-Rijnverbin-
ding de Volckerpolder, de Anna
Mariapolder. delen van de Kree-
krakpolder, de Dames polder en
de Bathpolder, totaal 800 hec
tare (A);
in de kop van Ossenisse de
Eendrachtpolder. delen van de
Hellegatpolder en Hooglandpol
der. totaal 600 hectare (B):
delen van de Hoofdplaatpol
der en de Oranjepolder, totaal
550 hectare (C):
westelijk Tholen de Zuid-
moerpolder, de Uiterste Nieuw-
landpolder en de Anna Vosdijk-
polder, totaal 450 hectare <D);
oostelijk Noord-Bevel and een
deel van de Oud-Noord-Beve-
landpolder, totaal 400 hectare
(E);
Sloegebied. totaal 400 hectare
(F);
de Fredericapolder, totaal 250
hectare (G);
de Westkerkepolder en de
Westerlandpolder. totaal 200
hectare <H);
de Spieringpolder en de Soele-
kerkepolder. totaal 200 hectare
(I);
de Willem Annapolder, totaal
200 hectare (J);
de Wilhelminapolder. totaal
300 hectare (K).
Op zichzelf komen al deze gebie
den in aanmerking voor aanleg
van een groot windproject. Het
dagelijks provinciebestuur geeft
echter de voorkeur aan zoveel
mogelijk concentratie. Er wordt
vanuit gegaan dat voorshands
vijf van de elf locaties benut
moeten worden voor plaatsing
van windmolens. De definitieve
keus wordt gemaakt in overleg
met geïnteresseerde exploitan
ten en gemeenten.
Verplichting
Zeeland heeft zich verplicht mee
te werken aan de totstandko
ming van 250 megawatt aan
windenergie in het jaar 2000.
Daarom is aanleg van grote par
ken noodzaak. Momenteel is
voor een vermogen van ruim 18
megawatt aan turbines aanwe
zig. Het gaat om 16 locaties, met
in totaal 80 molens. De voorbe
reidingen voor vier projecten
met in totaal 50 molens van sa
men bijna 20 megawatt zijn pla
nologisch vergevorderd.
De voornemens van het dage
lijks provinciebestuur op het ge
bied van windenergie zijn neer
gelegd in de Beleidsnota Wind
energie. Ook de uitgangspunten
voor plaatsing van individuele
molens en kleine projecten zijn
in de nota weergegeven. Tot half
maart wordt de nota ter inzage
gelegd en kan er commentaar
worden geleverd.
IAdvertentie
bent u
vandaag vrij?
Kom dan naar de Pholo cd-presentalie, geor
ganiseerd door Kodak en Folo Verschoore
Goes Vanal 10.00 uur al een medewerker
van Kodak aan iedereen de mogeliiktieden
van de nieuwe Photo cd-speiers presenteren
U bent van harte welkom
FOTO aVERSCHOORE
Goes, Grote Markt 7, 01100-16159
Kodak Photo cd-dealer
De discussie laaide hoog op
tijdens de bijeenkomst die
onlangs te Goes tvas belegd
ter viering van de verjaar
dag van oma. Er waren dui
delijk twee kampen: één
voor de gedachte van het
provinciebestuur dat vrou
wen de voorkeur moeten
hebben bij de benoeming in
de betere banen en één fel te
gen.
Een schraal uitgevallen
neef deed zeer smalend over
alles wat met emancipatori
sche strevingen van doen
heeft. ..Belachelijk, dat ge
praat over menskracht en
bewindspersonen." vond
hij. Straks woon je niet
meer in 's-Heer Abtskerke
maar in Abtskerke (m/v) en
wordt 's-Heerenhoek veran
derd in Personenhock."
Zo ging hij geruime tijd
door. tiu en dan met enige
moeite onderbroken door
familieleden.
Tot als gevolg van uitput
ting een korte stilte viel.
Die door oma gevuld iverd:
„Als jij nou eens een tijdje
naar de keuken ging", zei ze
tegen de neef. ..Het zal je
daar best bevallen. Tenlotte
zijn 'vaatkwast' en 'thee
doek' mannelijke woor
den."
