föerst
Op zoek naar de enige echte ware liefde
Mensenrechten ook voor kinderen
PZC
Meepraten niet
altijd opwindend
32
t
DONDERDAG 24 DECEMBER 1992
Met liefde hebben we allemaal te
maken. Of met het ontbreken er
van. Met het zoet of met de pijn. In
droom en daad. Bestaat de ware liefde
eigenlijk wel? Waarom komt een mens
vaak niet verder dan illusie, hunkering,
ongehonoreerd verlangen, waarom
soms die haat. Is het dan zo moeilijk om
van iemand of iets te houden en daarvan
te genieten.
Elke prettig warme voorjaars- en zomer
middag als Simon (45van zijn werk
komt. kijkt hij of ze er zitten, die twee
oude mensen. Op het bankje voor het be
jaardenhuis. hij stokoud en krom. zij in
een rolstoel ..Ken gebrekkig en oud stel
letje en dat zit daar in het zonnetje met
de armen om elkaar heen. Ik kijk er altijd
naar. Het geeft mij het gevoel van: er be
staat toch nog zoiets als ware liefde wat
er ook met die mensen gebeurt, daar kan
niks tussen komen Ik vind hetzo'n aan
doenlijk en op een bijzondere manier ro
mantisch tafereel daar in het zonnetje,
elke keer weer moet ik kijken Ik hoop
tóch zo dat ze er volgend voorjaar weer
zitten
Wie in deze krant de rubriek Denkwijzer
leest van onze nationale liefdesdeskun-
dige, de hoogleraar psychologie Rene
Diekstra, begint zich wel af te vragen of
de ware. romantische en tegelijk duur
zame liefde wel bestaat Diekstra doet
bijna niet anders dan methoden aanrei
ken die echtelieden, die hopelijk toch
ooit uit liefde zijn getrouwd, kunnen ge
bruiken om hun verhouding een beetje
leefbaar te houden.
Toch zijn er veel mensen die in het. be
staan van de ware liefde geloven of willen
geloven. Mensen die blijven dromen van
die ene grote romantische liefde.
Liefdeskamer
Karei (58». weet zeker dat hij de enige wa
re in zijn leven heeft gevonden en dat dat
gevoel blijft bestaan „Mijn vriendin en
ik zijn nu tien jaar samen en ik weet zeker
dat als zij dood gaat. ik de deur van de
liefdeskamer op slot doe en de sleutel in
een rivier gooi. In mijn liefdeskamer wo
nen al onze jaren samen. Al onze fantasti
sche momenten, onze blijheid, depres
sies. frustraties, alle warmte die ze mij
gegeven heeft Ik heb het enorm met
haar getroffen. Ze heeft een heerlijk lijf.
ik geef toe dat het daar wel mee begon
nen is. maar ze heeft ook een fantastische
geest Ze voelt mij heel goed aan. heeft
veel inlevingsvermogen, is intelligent,
heel lief en soms streng Ik kan behalve
over techniek met haar werkelijk over al
les praten Ze is mijn kind. mijn moeder,
mijn zus. mijn vriendin en mijn vriend.
Ze is ruet mijn eerste, inaar absoluut,
mijn laatste liefde."
Liefdesdroom, W.J. Martens (1839 -1895)
„Natuurlijk hebben we weieens ruzie en
vind ik haar soms een trut. Maar ik hou
zoveel van haar; als zij er niet meer zou
zijn, hoef ik geen ander meer. Ik zou al
tijd aan haar blijven denken. Dat zou te
genover een nieuwe vrouw niet eerlijk
zijn. Ik weet wel dat hier ook eigenliefde
aan te pas komt. Maar dat geldt voor
haar ook en dat vind ik helemaal niet ne
gatief. Haar geluk is mijn geluk en an
dersom. Het loopt door elkaar heen. Dan
weer krijg ik, dan weer geef ik. Dat wis
selt heel snel en steeds maar weer."
Dromen
„De liefde is een groot verdriet", zegt
Paul (43). die denkt dat ware liefde wel
bestaat, al heeft hij daar tot nu toe alleen
nog maar onder geleden. Al meer dan
twintig jaar droomt hij van een Duits
meisje, met wie hij ooit twee maanden
heeft doorgebracht en die de liefde van
zijn leven is geworden. Hij heeft haar in
dertijd onder invloed van haar ouders,
zegt Paul niet definitief kunnen verove
ren. Maar hij overweegt om het alsnog te
proberen. Dat hij het nog niet heeft ge
daan, heeft te maken met de angst dat
zijn droom in duigen valt. Af en toe belt
hij. Dan hoort hij haar stem, maar dan
durft hij niks meer te zeggen en legt hij de
hoorn gauw weer neer. In 1970 ontmoette
Paul op Ameland Sabine, een Duits
meisje, dat daar met haar ouders vakan
tie vierde. Na een optreden als drummer
zag hij haar aan het eind van het concert
in de zaal. Ze raakten in gesprek en het
klikte meteen. Hij mocht haar op de
brommer naar huis brengen.
De volgende dag, samen aan het strand,
sloeg de verliefdheid in alle hevigheid
toe. „Ik was totaal verloren", zegt Paul.
„Ik voelde: dit is het. Maar ja. na een
week moest ze terug. Ik wilde er achter
aan. Ik liftte naar Hannover en ging er
kamperen. Sabine was verpleegster en
woonde bij haar ouders. We gingen toen
zo'n zes weken heel intens met elkaar
om. Plotseling maakte ze het uit, zonder
dat ze een reden daarvoor gaf. Ik denk
dat haar ouders er achter zaten. Zo'n
drummer in een bandje, dat was denk ik
niet goed genoeg. Ik ben teruggegaan en
heb vijfjaar verschrikkelijk om haar ge
treurd. Ik zag niets en niemand meer. Ik
was blind voor andere vrouwen. Daarna
besloot ik met een ander te trouwen."
„Ik hield niet zoveel van Marja als van
Sabine. Met Sabine was ik heel close, die
paste zo goed bij mij, zij was het gewoon.
Maar ja, je kunt toch nietje hele leven in
zak en as zitten. Een paar dagen, voordat
we zouden trouwen, kreeg ik een brief
van Sabme. Ze maakte excuus voor wat
er jaren geleden gebeurd was en vroeg
hoe het met me ging. Ik ben er meteen
heengegaan, maar ik durfde niet aan te
bellen. Ik heb drie dagen en nachten op
de stoep tegenover haar huis zitten
wachten of ze naar buiten kwam. Maar ik
heb haar niet gezien. Toen ben ik terug
gegaan en heb ik het huwelijk maar door
laten gaan."
„Na zes jaar was mijn huwelijk voorbij.
Ik ben nog weer gaan samenwonen en
dat heeft zeven jaar geduurd. Heel vaak,
ook tijdens mijn huwelijken zag ik het
koppie van Sabine voor me. Ik koester
haar nog steeds. Ik denk dat zij net zo'n
trauma heeft opgelopen als ik. Als ie
mand je na vijfjaar nog een excuusbrief
schrijft, dan was het voor haar toch ook
niet zomaar iets? Ik ben nu al weer een
paar jaar alleen. Vorig jaar heb ik Sabine
een brief geschreven. Via de burgerlijke
stand heb ik haar adres gevonden. Ik heb
maanden op die brief gestudeerd, maar
toen ik hem eindelijk had verzonden,
kwam hij ongeopend terug. Ik weet niet
of het haar handschrift was, waarmee de
brief retour werd gestuurd. Ze is ge
trouwd, misschien heeft haar man de
brief gevonden en teruggezonden. Ik
weet ook niet of ze kinderen heeft. Ik wil
niet stoken in haai" huwelijk, maar ja, wie
weet is zij ook ongelukkig. Dat is altijd
door mijn kop blijven spelen."
„Sweet, sweet love", romantisch
plaatje uit vervlogen tijden.
„Ik wil haar weer opzoeken, maar ik twij
fel steeds of ik het moet doen. Een vriend
van me raadt het me zeer af. Je ver
moordt je eigen droom, zegt hij. Mis
schien is dat zo, Ik durf eigenlijk niet,
maar ik wil haar toch ook beslist zien.
Voor haar voel ik de echte liefde. Een
paar dagen geleden heb ik haar gebeld
en meteen weer neergelegd, toen ze zich
meldde. Haar stem scheurde vanalles
open,"
Autootje
Elles (36) blijft van haar grote liefde dro
men nu zij ervan heeft afgezien uit een
gevoel van medemenselijkheid. „Ik was
getrouwd en had al twee kinderen, toen
ik Erik ontmoette. Het was liefde op het
eerste gezicht, zoals dat heet, Hij was een
heerlijke, romantische, serieuze, intelli
gente en gekke schat. Wij adoreerden
elkaar en werden minnaars. We gingen
zoveel als mogelijk was met elkaar om,
zonder dat mijn man dat wist. Erik was
gescheiden en wij droomden regelmatig
over een leven samen. Ik wilde dat ook
heel graag. We waren eikaars grote lief
de."
„Toen onze verhouding driejaar had ge
duurd, stond er op de ochtend van mijn
verjaardag een hele grote ingepakte con
tainer voor de deur met een grote strik
erom heen. 'Voor Elles, van een stille
aanbidder' stond er met grote letters op.
Ik wist niet wat ik zag, maar ik begreep
meteen van wie dat was. Mijn man en
kinderen snapten er natuurlijk niks van.
In de container stond een schitterend
rood autootje. Ik vond het superroman-
tisch, maar er is eigenlijk niks dan ellen
de van gekomen."
„Mijn man accepteerde niet dat ik niet
zou weten wie de gever was en hij stond
niet toe dat ik de auto hield. Er kwam
zo'n ruzie over dat ik tenslotte maar heb
verteld hoe het zat. En daarmee moest de
relatie met Erik aflopen. Mijn man ac
cepteerde dat niet en ik heb er voor geko
zen het gezin in stand te houden. Ik houd
ook van mijn echtgenoot en vooral van
mijn kinderen. Ik kan hen geen pijn
doen. Ik wil mijn kinderen hun vader niet
ontnemen en ik kan zelf ook niet zonder
hen. Maar Erik zal altijd mijn grote liefde
blijven. Het is nu tien maanden geleden.
En ik moet me nog steeds ontzettend be
dwingen om hem niet te bellen. Ik ben
voortdurend bang dat ik hem met een
ander zie. Want ik droom nog vaak van
een toekomst voor ons, ook al lijkt dat
onbestaanbaar. Pas als ik hem met een
ander zou zien. zou ik geloven dat zijn ge
voel voor mij definitief voorbij is."
G reetje van der Veen
Op school hebben kinderen naast plichten ook duidelijke
rechten. Victor Mastboom uit Middelburg kan daarover
meepraten. Hij heeft een paar jaar ervaring achter de rug in
het meedenken en meebeslissen over zaken die spelen bij de
Middelburgse Stedelijke Scholengemeenchap SSGM. Victor
iverd daartoe in de gelegenheid gesteld door zijn lidmaat
schap van de medezeggenschapsraad.
Opkomend voor de belangen van de medeleerlingen, kon hij
niet bepaald rekenen op forse steun van de achterban. De
betrokkenheid bij wat er op school gebeurt is bij de meeste
leerlingen niet bijster groot. ..En als je nauwelijks response
krijgt van de leerlingen heb je ook niet altijd zo veel zin om
ergens achteraan te zitten."
Lid zijn van de medezeggenschapsraad valt ook in andere
zin wat tégen. Victor: ..De vergaderingen zijn niet echt op-
windend. De laatste tijd is er veel gesproken over liet forma
tiebudgetsysteem. Je moet dan ivel veel geduld hebben om
alles aan te horen, wat dat heeft niet direct met de leerlingen
te maken."
Bovendien blijkt dat allemaal van de tijd af te gaan voor za
ken. die wèl het belang van de leerlingen dienen. Zoals het
voorstel om repetities en schriftelijke overhoringen wat meer
in de tijd te spreiden en er geen lawine van te maken. Een
andere veel gehoorde klacht is dat tentamens zo vaak in de
middaguren plaats vinden. Victor: „Je zit dan als leerling
een hele dag in de zenuwen. Bovendien ben je in de middagu
ren echt niet op de top van je concentratie."
Dank zij de medezeggenschapsraad zijn er dan wel meer
huiswerkloze dagen gekomen, maar volgens Victor mag er in
dat college wel wat meer gebeuren. „Ik krijg nu soms de in-,
druk dat het een papieren inspraak is."
V;
Victor Mastboom: medezeggenschap valt tegen.
foto Wim Riemens
Miek de Langen, oud-hoogleraar Jeug
drecht en al sinds jaar en dag voor
vechtster van de rechten van kinderen, heeft
net ooit uitgeroepen „Kinderen zijn men
sen, dus de mensenrechten gelden ook voor
Kinderen Dat klinkt tamelijk vanzelfspre
kend. maar in de praktijk worden rechten
van kinderen veelvuldig miskend. Lang niet
altijd krijgen kinderen de ruimte om voor
zichzelf op te komen, invloed uit te oefenen
op de eigen omgeving en mede-verantwoor-
delijkheid te dragen voor zaken die hen aan
gaan. Wetgevers, ouders, docenten, beleids
makers. hulpverleners, ze betuttelen nog bij
het leven en alsof een kind geen rechten
heeft, vallen volwassenen telkens weer terug
in de diep ingewortelde gewoonte om over en
zonder die jonge medemens te denken en te
handelen Maar de opgroeiende burger dient
goede hoop te houden, want er pinkelt hier
en daar een lichtpuntje. Sterker nog: het
lijkt er in bepaalde gevallen zelfs op. dat kin
deren al behoorlijk serieus worden genomen
Kinderinspraak en kinderparticipatie be
ginnen terrein te winnen. In deze provincie is
de instelling voor de ondersteuning en bege
leiding in het sociaal cultureel werk 'Impuls
Zeeland' druk in de weer. het betrekken van
kinderen bij het tot stand komen van speel-
voorzieningen in een buurt handen en voe
ten te geven Buurtbewoners worden in de
meeste gevallen wel naar hun mening ge
vraagd Maar vaak wordt vergeten dat kin
deren ook buurtbewoners zijn „En kinderen
kunnen in die speelvoorzieningen juist een
belangrijke inbreng hebben, omdat zij de
voornaamste gebruikers zijn", meent consu
lente Marlie Blok.
Om de tafel
Waarom worden de wensen en meningen van
het kind dan zo vaak genegeerd0 Marlie
Blok „Men is bang dat kinderen die verant
woording niet aankunnen. Dat is een ver
keerde gedachte. Hel. is helemaal niet de be
doeling de verantwoording volledig bij de
kinderen te leggen. Maar de ervaring van
kinderen kan een heel goede informatiebron
zijn. Daarom moet het iets vanzelfsprekends
worden dat volwassenen met de kinderen
om de tafel gaan zitten."
Steeds meer krijgen kinderen een steuntje in
de rug om op te komen voor hun eigen belan
gen. Bij de kinderrechtswinkel kan die zeer
jonge mens zich laten informeren over juridi
sche zaken. Daarnaast is er het fenomeen
van de Kindertelefoon, met de mogelijkheid
om vrijuit te kunnen praten over sexualiteit
problemen thuis of mishandeling. En recen
telijk is bekend geworden dat de ombuds
man ook klachten van kinderen in behande
ling neemt. Op onderwijsgebied ijvert het
Landelijk Aktie Kommitee Scholieren, kort
weg LAKS genaamd, al jaren voor de komst
van een wettelijk verplicht leerlingensta
tuut.
Recht
In de wettelijke regelingen zijn al evenzeer
bewegingen waar te nemen, waaruit valt af
te leiden dat er lang niet meer zo bevoog
dend en bemoederend over kinderen wordt
gedaan als in een niet eens zo ver verleden
Zo hoef je niet altijd meer een bepaalde leef
tijd te hebben bereikt om rechten te krijgen.
Het arbeidsrecht en de studiefinanciering
zijn daar voorbeelden van. Bij de herziening
van het echtscheidingsrecht is bepaald dat
kinderen zich al vanaf hun twaalfde jaar tot
de rechter kunnen wenden. Een verworven
recht is ook dat kinderen dienen te worden
gehoord in familierechtzaken, waarin beslis
singen worden genomen die voor het kind re
levant zijn. Zoals bij adopties, het treffen van
omgangsregelingen en bij voogdijtoewijzin
gen.
In de wet op de jeugdhulpverlening is onder
meer het recht vastgelegd dat jongeren van
af 12 jaar hun dossier mogen inzien. Met uit
zondering van die gevallen waarin het hulp
verleningsplan het noodzakelijk maakt om
een andere partij in te schakelen, zal de hulp
verlening toestemming van het kind moeten
hebben om met een derde te praten over de
situatie waarin de jongen of het meisje in
kwestie verkeert.
Klachten
Ongeacht hun leeftijd kunnen onder toe
zicht geplaatste jongeren gebruik maken
van het klachtrecht als ze het niet eens zijn
met de beslissing van een instellingsdirectie.
Binnenkort is het in Zeeland zelfs mogelijk
om in hoger beroep ook anderen dan het veld
zelf naar de situatie te laten kijken. Dat kan
bij een externe commissie die binnenkort
wordt geïnstalleerd.
Algemeen directeur mr R.H. Holl van de
Stichting Agogische Zorgcentra Zeeland
(voorheen Stichting Kinderzorg) juicht deze
nieuwe mogelijkheid om ook op neutraal ter
rein verhaal te halen, van harte toe. „Ik hoop
niet dat het storm gaat lopen, maar ook als
er maar één kind is dat een bepaalde kwestie
nog eens zou willen voorleggen aan een ex
terne klachtcommissie, is het goed dat zo'n
club er is."
Holl wijst er tenslotte op, dat minderjarigen -
hoewel er wettelijk geen mogelijkheden zijn
om tegen hun rechtsbeschermers te pro-
cederen- in toenemende mate gebruik ma
ken van de mogelijkheid om in een conflict
met de ouders of ouder-vervangende opvoe
ders zelfstandig een kort geding aan te span
nen. En ook komt het steeds meer voor, dat
de rechter tegemoet komt aan gerechtvaar
digde eisen van het kind.
Jacques Cats
foto Wim Riemens
