ecordomzet afslag Colijnsplaat
Loc voor oefeningen brandweer
PZC provincie
Slib Walsoorden
liet op Zeeuwse
Stortplaats
Schapenbedrijf weer bereikbaar
Kokkelsector lijdt
meeste schade bij
sluiten visgebieden
ZMF: nog te weinig
inzicht in vervuiling
van de waterbodems
Prima garnalenjaar
Vlissingen blijft grootste
Omzet Breskens lager
van onze verslaggeefster
VLISSINGEN - Op het trainingscentrum van de Vlissingse
brandweer kunnen sinds woensdag spoorwegongevallen le
vensecht worden nagebootst. Met de komst van een Duitse Hen
schel-locomotief kunnen auto's echt onder de wagons worden
gereden en lijken de brandweeroefeningen meer op de realiteit.
D. G. Murre, ondercommandant bij de brandweer Vlissingen, is
heel blij met de locomotief. „Ik heb nog eén wens en dat is een
boot", aldus Murre.
Het was niet eenvoudig om de locomotief van 320.000 kilo op het
rechte spoor te krijgen. Het gevaarte werd op een oplegger vanuit
Rotterdam naar Vlissingen gereden. Probleem daarbij was dat
de locomotief niet onder de viaducten door kon. De Rijksdienst
voor het Wegverkeer had daarom een speciale route uitgestip
peld. Eenmaal in Vlissingen aangekomen was het voor kraanbe-
drijf Melis uit Gapinge een gigantische operatie om de locomo
tief zonder beschadigingen op haar plaats te zetten.
Volgens Murre is de locomotief geen persoonlijke gift aan de
brandweer, maar is het een geschenk voor de hele gemeenschap.
„Als de brandweer goede mogelijkheden heeft om te trainen kan
veel leed worden voorkomen", aldus Murre.
De gele locomotief uit 1973 was door de Nerefco. raffinaderij van
BP en Texaco, geschonken aan de Stichting Stoomtram Goes-
Borssele omdat het onderhoud te duur werd. De Stichting be
dankte voor de locomotief omdat de trein in de bochten uit de
rails springt. Voor de brandweer was dit geen probleem. Tijdens
de training hoeft de locomotief alleen maar heen en weer te rij
den. Na Nieuwjaar wordt de machinist benoemd en kan de loco
motief worden gebruikt.
DONDERDAG 24 DECEMBER 1992 1 5
van onze verslaggever
GOES - I)e kokkelsector lijdt
aanzienlijke schade als minis
ter Bukmans voorstellen door
gaan om gebieden in de Wad
denzee en Oosterschelde te slui
ten voor de schelpdiervisserij.
Voor de mosselbranche is het
verlies gering. Dat heeft het
Landbouw Economisch Insti
tuut (LEI) berekend. Uit het rap
port blijkt dat zowel de kokkel
als mosselsector veel meer in
komsten derven als het ministe
rie de voorstellen van de Wad
den Advies Raad en Natuurbe-
schermingsraad opvolgt. Beide
instanties willen de visserij op
het Wad vergaand indammen.
Op verzoek van het ministerie,
de bedrijfstak en de Kamer van
Koophandel in Middelburg
heeft het LEI de economische
gevolgen van verschillende vis-
serijbeperkende maatregelen
onderzocht Bukmans struc
tuurnota Vissen naar Evenwicht
gaat het minst ver. Voorgesteld
wordt een kwart van de droog
vallende platen op de Wadden
zee (Balgzand. Piet Scheve
plaat. Bocht van Watum en ge
bieden onder Terschelling en
Rottum) te sluiten voor de
schelpdiervisserij. Verder moet
een een zevende deel van de Oos
terschelde dicht: de noordelijke
tak en het westelijk deel van de
Roggenplaat.
In het jaar 2000 wordt opnieuw
bekeken of nog meer gebieden
gesloten moeten worden voor
mosselzaad- en kokkel visserij.
Zo ja. dan komen het gebied on
der Schiermonnikoog en een
stuk Oosterschelde (Zandkreek
en overig deel Roggenplaat) in
aanmerking.
Voordelta
Beide fasen treffen de mossel
kwekers nauwelijks. Het totaal
inkomen daalt hooguit met vier
procent. De kokkelaars en de
verwerkende industrie voelen de
maatregelen wel in hun porte
monnee: een inkomensdaling
van vijftien procent en bij ver
dere gebiedsluitingen zelfs twin
tig procent. Als daar bovenop
ook de gehele Voordelta voor de
kokkelvissers verboden terrein
wordt, loopt het verlies met drie
procent op. Dat lijkt een mi
nieme stijging, maar het LEI
vult aan dat de schade hoger
kan uitvallen omdat kokkels uit
de Voordelta doorgaans meer
dan de gemiddelde besomming
orengen.
Bij deze percentages is geen re
kening gehouden met de reser
vering van schelpdieren voor vo
gels Bukman stelt in zijn nota
voor dat zeventig procent van de
gemiddelde voedselbehoefte
van eidereenden en scholeksters
in de vorm van kokkels en mos
selen op het Wad moet achter
blijven Concreet kan dit beteke
nen dat het ministerie in voedse-
larme jaren de Waddenzee en de
Oosterschelde volledig sluit
voor de visserij
Dramatisch
Dramatisch
Komt deze maatregel bovenop
de geopperde gebiedssluitingen
dan levert de mosselbranche
twaalf procent inkomen in. De
gevolgen voor de kokkelsector
zijn dramatisch: eenderde tot de
helft van de inkomsten valt weg
Het LEI concludeert dat vooral
kokkelconservenfabrieken het
dan met meer kunnen bolwer
ken. In de mosselsector leiden
de onregelmatige opbrengsten
tot concentratie in de kweek
met mogelijk een beperkt verlies
van arbeidsplaatsen, maar er
gaan geen bdrijven op de fles.
De alternatieven van de Wadden
Advies Raad en de Natuurbe-
schermingsraad komen neer op
een permanente sluiting van
platen, waar vogels aan hun
kostje kunnen komen. In deze
voorstellen is dan ook geen spra
ke van voedselreservering voor
vogels. De mosselsector derft bij
deze varianten twaalf procent
inkomen, de kokkelaars 28 tot 43
procent. In de kokkelsector gaat
(inclusief verwerking van bui
tenlandse kokkels) per jaar ge
middeld ruim 125 tot 150 miljoen
gulden om.
Het op haar plaats zetten van de Duitse Henschel-locomotief op het trainingscentrum van de Vlissingse brandweer was een moei
lijke operatie. foto Ruben Oreel
n onze verslaggever
iOOSTERZANDE - De ge-
eente Hontenisse mag geen
rvuild slib uit het het haven
van Walsoorden storten op
Zeeuwse stortplaats. De
euwse stortplaatsen beschik-
n niet over een ontheffing op
sis van de Wet Chemische Af-
l lilstoffen. De Grondbank in
e itterdam heeft wel zo'n ont-
Teflfing en Hontenisse moet
iji arom maar met die instelling
d (j ntact opnemen om de ver-
oo ilde bagger kwijt te raken,
oc viseren gedeputeerde staten,
ït met chroom en polycycli-
he koolwaterstoffen (PAK's)
ee) rvuilde slib ligt momenteel
|(j (geslagen in een tijdelijk bag-
rspeciedepot bij het haventje.
intenisse vroeg ontheffing om
troep op de stortplaats Koe-
rs bij Terneuzen te mogen
U ld
Jigj
Middenstand
Goes zet prijs
op hoofd van
ruitenkrasser
van onze verslaggever
GOES - De tip die leidt
tot aanhouding van de
dader die in de Goese
binnenstad een groot
aantal etalageruiten be
kraste. wordt beloond
met 2.500 gulden. Goese
middenstanders hebben
dat bedrag bijeenge
bracht en op het hoofd
van de ruitenkrasser ge
zet.
Bijna dertig winkeliers
zijn de dupe geworden
van de vernielingen, die
vermoedelijk in de nacht
van zaterdag 12 op zon
dag 13 december werden
gepleegd. De totale scha
de bedraagt ministens
60.000 gulden. Bij de
meeste zaken is vervan
ging van de ruiten nood
zakelijk.
Tipgevers kunnen zich
wenden tot de Goese ge
meentepolitie. In over
leg kan anonimiteit wor
den gewaarborgd. In
dien er meerdere tips
binnenkomen die de po
litie op het spoor van de
ruitenkrasser zetten,
moet de beloning wor
den gedeeld.
storten. Volgens het Hontenis-
ser bestuur worden de normen
niet ernstig overschreden en zou
afvoer naar een vergunnings- of
ontheffingshouder de kosten
buitensporig opdrijven, waar
door de gemeente voor - haast
onoverkomenlijke - 'begrotings
technische problemen' wordt
gesteld.
Gs rekenen Hontenisse voor dat
storten bij de Grondbank maar
een tientje duurder is dan op de
Koegors; 110 gulden in plaats
van 100 gulden per ton. Dan
moet de vervuilde grond overi
gens 'niet reinigbaar' zijn en
moet een zodanige verklaring
aan de Grondbank worden over
legd. Als de reinigingskosten
voor zwaar vervuilde grond la
ger zijn dan 250 gulden per ton
heeft elke instantie de verplich
ting de grond te reinigen. Maar
als dat niet het geval is, dan be
dragen de kosten niet zoveel
meer dan bij afvoer naar de Koe
gors. De gemeente Hontenisse
zal dan naast het tientje per ton
alleen meerkosten aan het ver
voer hebben, stellen gs.
Gs leggen b en w van Hontenisse
nog eens duidelijk uit dat de pro
vincie niet bevoegd is ontheffin
gen voor het storten van che
misch afval af te geven. Het mi
nisterie van VROM beslist. Er
loopt momenteel een procedure
om op enkele Zeeuwse stort
plaatsen. waaronder die aan de
Koegors, na het aanbrengen van
speciale voorzieningen ook che
misch afval te mogen storten. Gs
verwachten echter niet dat het
Rijk vóór 1995 ontheffing aan
Zeeuwse stortplaatsen verleent,
omdat een uitgebreid milieu-ef-
fect-rapport (MER) wordt ver
langd.
Burgemeester Th. Steenkamp
was dinsdag teleurgesteld over
het afwijzende antwoord van het
dagelijks provinciebestuur. Hij
verklaarde wel dat 'de gemeente
rekening met het besluit had ge
houden'. „We zullen de sugges
ties van gs eerst eens zorgvuldig
bekijken. We hebben in elk geval
zo'n drie ton gereserveerd voor
het storten van vervuild slib."
Overigens is met het opruimen
van het slib uit het 'baggerspe
ciedepot' de zaak nog niet opge
lost voor Hontenisse. Er spoelt
nog steeds vervuild slib aan in
het haventje, vooral door voor
bijvarende schepen en door de
stroming aangevoerde vervui
ling. „Oorzaken waar wij niets
aan kunnen doen. maar waar wij
wel de lasten van moeten dra
gen. We zullen toch weer op
nieuw naar structurele oplossin
gen moeten zoeken."
Twee stalen buizen vormen het fundament voor de brug naar de schaapskooi in Saeftinge.
foto Oscar van Beest
Herders in Saeftinge nemen maatregelen na stonnschade
van onze verslaggever
EMMAHAVEN - Het Scha
penbedrijf De Noord is van
avond, donderdag, weer be
reikbaar vanaf het toegangs
weggetje in het uiterste
noordoosten van de Selena-
polder. Bij een storm sloegen
een maand geleden twee grote
gaten in het macadamweg-
getje door Het Verdronken
Land van Saeftinge. Eén van
de twee daarna ontstane
stroomgeulen is de afgelopen
dagen volgestort met puin;
over het tweede 'riviertje'
wordt een brug gelegd.
Stefaan Cleiren. één van de
twee 'schaapherder-broers',
wist woensdag nog niet wie er
voor de kosten van de werk
zaamheden moet opdraaien.
Cleiren heeft het puin en het
materiaal voor de brug laten
aanrukken en hij bestelde ook
de kranen en werktuigen die
nodig waren om de brug in elk
aar te steken. Van Het Zeeuw
se Landschap (de beheerder
van het natuurreservaat) had
hij tot woensdag nog niets ge
hoord. verklaarde hij.
Volgens Landschapsdirecteur
R. Willems. tot woensdag met
vakantie, moet er sprake zijn
geweest van een misverstand.
„Natuurlijk is er overleg met
ons geweest, want je kunt niet
zomaar aan de gang gaan in
een natuurreservaat. De kos
ten van de noodvoorziening
komen voor onze rekening."
Het Zeeuwse Landschap had
eerst maatregelen willen ne
men om de Gasdam langs de
Selenapolder op te knappen.
Die oplossing bleek echter
veel duurder uit te pakken dan
eerst was gedacht, vooral door
de lengte van de dijk.
De broers Cleiren hebben al
vanaf het begin gepleit voor
het 'overbruggen' van de twee
weg-doorbraken. „Wij moeten
ten allen tijde bij ons bedrijf
kunnen komen en ook veevoer
en gasolie moet aangevoerd
kunnen worden. Al moeten we
ons laatste schaap er voor ver
kopen, we zorgen er dus voor
dat we ons bedrijf kunnen be
reiken". betoogde Cleiren.
Drachtig
De nood werd deze week nog
hoger omdat de lammertijd is
aangebroken. De eerste drie
lammetjes werden dinsdag
nacht geboren. De herders ho
pen dat de 270 drachtige ooien
de komende maanden een
kleine 400 lammetjes zullen
werpen. „Het is dus ook van
het grootste belang dat een
dierenarts het bedrijf kan be
reiken."
Hoeveel het storten van het
puin en de aanleg van de
'noodbrug' kosten, is nog niet
bekend. J Neve. Saeftinge-be-
heerder voor Het Zeeuwse
Landschap, hoopt dat nog wat
sponsors gevonden kunnen
worden. „Het gratis beschik
baar stellen van een kraan of
een ladinkje puin. we moeten
nog eens bekijken of er wat te
regelen is. Cleiren hoeft zich in
elk geval geen zorgen te ma
ken: de kosten zijn voor Het
Zeeuwse Landschap."
Cleiren en Neve durfden geen
voorspelling te doen over de
betrouwbaarheid van de over
kluizing. Vrachtwagens mo
gen er in elk geval niet over.
Cleiren: „Personenwagens en
een tractor met aanhanger
zullen er rustig over kunnen.
De brug zal stevig genoeg zijn.
Maar Het Verdronken Land
blijft een natuurgebied. Bij
een tweede '1953' spoelt alles
weg."
Cleiren en Neve twijfelden er
niet aan dat de brug vóór
kerstavond rijklaar is, „Dat
moet ook wel, want op kerst
avond houden we als oud
scouts van de Edegemse ver
eniging Vevasco altijd een
nachtmis in de schaapskooi.
En ook dit jaar gaat die mis
door", verzekerde Neve.
van onze verslaggever
GOES - Het ontbreekt in Zee
land aan een volledig inzicht in
de bodemkwaliteit van polder
wateren. Niet alle waterschap
pen doen evenveel als het gaat
om het verzamelen van gege
vens en het saneren van veront
reinigde bodems. Dal schrijft de
Zeeuwse Milieufederatie (ZMF)
in de nieuwsbrief Natuur. Mi
lieu en Waterschap in Zeeland.
De nieuwsbrief is een nieuwe
uitgave van de ZMF bestemd
voor onder meer waterschap
pen, de eigen achterban en poli
tici. Met de publikatic, die
waarschijnlijk twee keer per
jaar verschijnt, wil de ZMF de
aandacht voor het werk van wa
terschappen vergroten.
ZMF-voorzitter C. Karelse over
handigde het eerste exemplaar
woensdag aan ir P. J. Gruijters,
voorzitter van de Zeeuwse Wa-
terschapsbond. Eén van de tek
sten in de nieuwsbrief gaat over
vervuilde waterbodems. De op
eenhoping van giftige stoffen
daarin is één van de grootste mi
lieuproblemen in Nederland,
schrijft de milieufederatie. Uit
een enquete die de ZMF hield
onder Zeeuwse waterschappen
zou blijken dat nog weinig on
derzoek wordt gedaan naar de
ernst van de situatie. De en
quete is overigens opgesteld in
overleg met vertegenwoordigers
uit de waterschappen.
Van bepaalde giftige stoffen, zo
als zware metalen, in Zeeuwse
waterbodems is volgens de mi
lieufederatie het nodige bekend.
Maar onvoldoende duidelijk is
bijvoorbeeld in hoeverre ook be
strijdingsmiddelen een pro
bleem vormen. De ZMF stelt dat
sommige waterschappen veel
meer aandacht besteden aan de
vervuiling dan andere. Het wa
terschap Tholen zou er in posi
tieve zin uitspringen Die organi
satie pakt de waterbodempro
blemen het meest systematisch
en slagvaardig aan. Het water
schap Noord- en Zuid-Beveland
is een goede tweede De andere
Zeeuwse waterschappen heb
ben nog een hoop in te halen, al
dus de milieufederatie.
Voorzitter Gruijters van de Wa-
terschapsbond meent dat het
Alcohol in het
spel bij botsing
in Sint-Annaland
van onze verslaggever
SINT-ANNALAND - Een auto
bestuurder die onder invloed
van alcohol verkeerde heeft
woensdag in Sint-Annaland een
ongeval veroorzaakt. De man.
A. C. B. uit Sint-Annaland. bot
ste omstreeks half een op het
kruispunt Huijgenstraat-Kloos-
terstraat tegen een andere per
sonenauto Daarbij ontstond al
leen materiele schade. De politie
nam het rijbewijs van B. in.
bijna Breskens voorbij, dat zelf
met ruim 18 miljoen 900.000 gul
den minder omzette in 1992. De
vismijn in Vlissingen blijft ver
reweg de grootste. Arnemuidse
en Vlissingse vissers voerden
daar voor 47 miljoen gulden
aan, net zoveel als vorig jaar.
De vismijn in Colijnsplaat heeft
de hoogste omzet in haar ruim
dertigjarige geschiedenis kun
nen boeken dankzij een prima
verlopen gamalenseizoen. Co
lijnsplaat staat of valt met de
garnaal. De Noordbevelandse
visafslag is voor 50 procent af
hankelijk van dat schaaldier.
Dat is in positieve zin merkbaar
geweest. De garnalenvangst was
veel beter dan in 1991 en de prij
zen deden de rest. In de maand
september lag de garnalenprijs
per kilo op gemiddeld vijf gul
den, twee gulden boven het ni
veau van vorig jaar.
Schol
Garnalen mogen nog steeds niet
worden verhandeld in Vlissin
gen. Het gemeentelijk vismijn-
bedrijf zal dat waarschijnlijk
ook volgend jaar niet mogen.
Vlissingen moet het met name
van de aanvoer van tong en
schol hebben, de belangrijkste
platvissoorten in Nederland. De
aanvoer van schol stokte. Ook
de prijs was niet best. Die lag ge
middeld 85 cent per kilo lager,
op 3.03 gulden. Volgens de Vlis
singse vismijndirecteur J. J. B.
de Looff heeft dat direct te ma
ken met de afzetproblemen bij
scholfileerderijen. De munten
van de belangrijkste exportlan
den van scholfilets, de Verenig
de Staten en Italië, daalden in
waarde, waardoor de Nederland
se visprodukten duurder werden
en minder gemakkelijk verkoop
baar.
Tong
De tong compenseerde in Vlis
singen het verlies, veroorzaakt
door de schol. Vissers landden
100.000 kilo tong meer aan dan
in 1991. De prijzen hielden zich,
ondanks de toegenomen aan
voer, goed. De tong steeg zelfs
behoorlijk in prijs, van gemid
deld 14,25 gulden in 1991 naar
15,75 gulden. De Looff ziet de
toekomst voor de Vlissingse vis
mijn rooskleurig in. De Euro
pese ministers van Visserij heb
ben het afgelopen weekeinde het
tongquotum fors verhoogd. Van
de grotere vismijnen in Neder
land wist Vlissingen bovendien
als één van de weinige de omzet
wel meevalt met de verschillet)
in aanpak tussen waterschap
pen. Hij zegt dat de nodige in
spanningen zijn gedaan om de
vervuiling van waterbodems in
kaart te brengen. Zo heeft de
Waterschapsbond bij steekproe
ven in de provincie zo'n 120 mon
sters genomen. „We weten dat
ongeveer een kwart ernstig ver
vuild is. vijftig procent licht, en
een kwart voldoet aan de norm."
Gruijters denkt dat het wegwer
ken van alle troep nog niet zo
eenvoudig is. „Alle waterlopen
in Zeeland in één klap schoon
maken is onmogelijk." Een be
langrijk obstakel bij het oprui
men van de vervuiling is dat er
nog geen grootschalige locatie is
waar alles geborgen kan worden,
aldus Gruijters.
TERNEUZEN - Het arbeidsbu
reau in Terneuzen krijgt een
nieuwe directeur. Het Regio
naal Bestuur Arbeidsvoorzie
ning heeft S. Verburg uit Zaam-
slag in deze functie benoemd.
Ze volgt medio februari H. F.
van Luijk op, die op 1 maart ver
vroegd uittreedt.
Van Luijk heeft er ruim veertig
jaar bij de arbeidsvoorziening op
zitten. Hij begon zijn loopbaan
in Terneuzen en heeft ervaring
opgedaan bij verscheidene ar
beidsbureaus elders in het land.
In 1966 werd hij directeur van
het arbeidsbureau in Oostburg
en in 1987 kreeg hij als directeur
in Terneuzen de verantwoorde
lijkheid voor alle arbeidsbu
reaus in Zeeuwsch-Vlaanderen.
Verburg «36) woont tien jaar in
Zeeuwsch-Vlaanderen. Op dit
moment is zij manager bij Rand
stad Uitzendbureau voor de ves
tigingen Terneuzen en Oost
burg.
Looff.
Hij vindt dat zijn bedrijf niet
slecht heeft gedraaid. Zijn col
lega in Breskens. P. J. V. de
Baare. geeft zo'n zelfde oordeel
over 1992 voor zijn vismijn. Hij
laat weten niet ontevreden te
zijn. ondanks dat de aanvoer
|n onze verslaggever
USSINGEN - Van de drie
eeuwse vismijnen heeft de vis-
slag in Colijnsplaat dit jaar
:t best geboerd. De vismijn op
oord-Beveland zag de omzet
iet 30 procent stijgen tot een
cord-hoogle van ruim 18 mil-
en gulden. De noordelijkste
safslag in Zeeland streefde
vast te houden. Urk kampte bij
voorbeeld met een forse daling
van de besomming van 260 naar
200 miljoen gulden, vertelt De
daalde met 900.000 gulden. Bres
kens is terug op het niveau van
1990. toen ook voor ruim 18 mil
joen gulden werd aangeland.
Middelburgse
sychiater
an Scheijen
verleden
■tlSSINGEN - De Middelburg-
I psychiater dr.J. D. van
<- heijen is woensdag in zijn
[l oning plotseling overleden.
j werd 69 jaar. Bijna vijfen-
y intig jaar, van 1964 tot zijn
nsionering in november 1988,
irkte hij in de Zeeuwse hoofd-
ad; dr. Van Scheijen was ver-
nden aan de PAAZ-afdeling -
ychiatrische afdeling alge-
ene ziekenhuizen - van het
iddelburgse Gasthuis.
n" in Scheijen promoveerde in
63 - als een van de laatsten - bij
legendarische professor
H. C. Rümke op een proef-
hrift over hysterie. Voor zijn
opbaan in Zeeland begon,
;rkte hij onder meer als chef de
nique van de psychiatrische
ieling in het Rotterdamse
tolsingel Ziekenhuis en Dijk-
Rotterdam kwam dr. Van
heijen, via patiënten van de
lid-Hollandse eilanden, in
nraking met het verband tus-
n zielsziekten en geloofsover-
iging. Dit onderwerp heeft
m ook in zijn Walcherse pe-
jde intensief beziggehouden,
ider meer in vaktijdschriften
het Zeeuws Tijdschrift plubli-
erde hij er regelmatig over,
adat het - zoals hij tegenover
ze krant formuleerde 'van be
is de bevindingen over ge-
of en zielsziekten in bredere
ingen te signaleren'. De Mid-
lburgse psychiater mengde
:h onder meer via bijdragen
n deze krant met enige regel-
lat in het politieke debat over
gezondheidszorg in deze pro-
ncie. Daarbij benadrukte hij
/orforal ook het belang van vol-
ende geëquipeerde PAAZ-af-
lingen in de ziekenhuizen.
rge
S. Verburg
directeur van
Terneuzens
arbeidsbureau
van onze verslaggever
S. Verburg
