Compostering naar Sloe
6PZC
Collectie over trams
veilig in Rijksarchief
ure As Hell in voorronde
'beste schoolband' succes
MTS Vlissingen kreeg telematica-lab
,agere straf voor
x-transporteur
Eis tien maanden
voor steekpartij
in koffiehuis Axel
provincie
15
Gft-installatie moet in juni 1994 draaien
Sterrenwacht geeft
cursussen voortaan
in Kapel Hoogelande
Raad van State buigt
zich over vergunning
jacht in De Manteling
OUDHOLLANDSE
ZILVEREN
BROCHE
't Gouddoppertje
ZATERDAG 12 DECEMBER 1992
4 perheid
ïjjeeds meer
ïeidsrechter
lor milieu
■779 J
onze verslaggever
k0[ ©ELBURG - De overheid
in toenemende mate als eco-
isch scheidsrechter op moe-
treden. Alleen op die manier
nen zo veel mogelijk men-
nU gedwongen worden zich te
n den aan afspraken om het
ieu te sparen. Toch kan de
rheid geen garantie bieden
r een zorgeloze toekomst op
ieugebied, omdat de werke-
1 e problemen op wereldni-
u liggen.
betoogde vrijdagmogen dr.
lier. wetenschapelijk mede-
lwfeer van de Onderzoeks-
ïge ooi Sociale Wetenschappen
de Universiteit van Amster-
Hi i. Hij hield zijn verhaal op
3) conferentie over duurzame
nikkeling te Middelburg.
ga aan dat er nog nooit
iBi ine is geweest van een duur-
Hate maatschappij. Zelfs in het
e verleden hebben mensen
milieu aangetast. Die ont-
V_keling is steeds harder ge-
n en wordt nu bedreigend,
daar de roep om een duur-
ie maatschappij. Spier voor
al ook niet dat daarin verande-
komt. Het enige lichtpuntje
Ngjolgens hem het feit dat de
genomen kennis van de pro-
men overgebracht kan wor-
op grote groepen mensen.
Ke: die manier kan getracht wor-
i de milieuproblemtiek be-
roc rsbaar te maken,
iez
ran tweede inleider op de confe-
3ne tie, J. Braeckman, weten
ast appelijk medewerker bij de
3ui groep Wijsbegeerte van de
P itse Universiteit, hield het er
Pi dat de mentaliteit van men-
1 pi veranderd moet worden.
Pa gens hem moet de instru-
nteel-economische inslag
mensen gewijzigd worden in
meer filosofisch bespiege-
Jde stemming.
mgeveer 35 deelnemers aan
conferentie van het Zeeuws
18 tform Duurzame Ontwikke-
en de Volkshogeschool Zee-
d trokken zich na de inleidin-
terug in workshops.
van onze verslaggever
GOES - De composteringsin-
stallatie voor het Zeeuwse
groente-, fruit- en tuinafval (gft)
komt definitief in het Sloege-
bied. Het algemeen bestuur van
het Openbaar Lichaam Afval-
stoffenverwijdering Midden- en
Noord-Zeeland (OLAZ) hakte
vrijdagmiddag in Goes de
knoop door. Maar dat gebeurde
met enige aarzeling. De gemeen
ten Goes, Mariekerke, Tholen
en Sint Philipsland stemden
gisteren tegen. Zij vrezen dat de
installatie in het Sloe onrenda
bel zal draaien door een te
kleine aanvoer van gft-afval.
Het alternatief voor verwerking
in Zeeland was composteren in
het Brabantse Moerdijk. Het al
gemeen bestuur koos in oktober
unaniem voor het Sloe, maar
verbond daar wel enkele voor
waarden aan. Zo zou de provin
cie het project actief moeten
steunen. Aan die wens is slechts
gedeeltelijk tegemoet gekomen.
Wat uitblijft is bijvoorbeeld een
spijkerharde garantie dat de
Insluiper steelt
sieraden en geld
GOES - Een insluiper heeft don
derdagmiddag een flinke slag
geslagen in een woning aan de
Bechtstede in Goes. Waarschijn
lijk heeft de bewoner verzuimd
de achterdeur op slot te doen. De
insluiper doorzocht tussen half
drie en vijf uur het huis en nam
een hoeveelheid sieraden ter
waarde van 3500 gulden en 3000
gulden contant mee.
Kerstconcert - Het Senio
ren Orkest Zeeland en het Ka-
pelse ouderenkoor Zingen is Le
ven geven zaterdag 19 december
een kerstconcert met samen
zang in de hervormde kerk in
Kapelle. Het concert begint om
14.30 uur.
provincie twintig procent mee
betaalt van eventuele financiële
verliezen.
Boterzacht
Naast de onzekerheid of de in
stallatie wel voldoende gft-afval
te verwerken krijgt, is dat voor
een aantal gemeenten reden om
composteren in het Sloe af te
wijzen. OLAZ-voorzitter ir
J. L. M. Mandos, tevens burge
meester van de gemeente Bor-
sele, gaf toe dat de verkregen
garanties boterzacht zijn. ..De
provincie wil zich wel met alles
tot in de kleinste details be
moeien, maar is niet bereid de
nek uit te steken. Dat stelt mij
zwaar teleur."
Mandos zelf is overigens wel
voorstander van het Sloe. Hij
heeft er vertrouwen in dat vol
doende afval wordt aangevoerd.
De installatie gaat jaarlijks naar
schatting 41.000 ton gft afkom
stig uit Zeeland verwerken Het
streven is in juni 1994 te gaan
draaien in het Sloe. Dat is een
half jaar te laat. Formeel moet
Zeeland, evenals de andere pro
vincies, 1 januari 1994 begonnen
zijn met het gescheiden inzame
len van gft-afval. Directeur-se
cretaris ing J. Harte van het
OLAZ acht het niet onwaar
schijnlijk dat de rijksoverheid
begrip toont wanneer goede re
denen worden aangevoerd voor
de vertraging.
(Advei tentie)
Aw GARAGES SCHUREN LOODSEN
SCHUTTINGEN PAARDESTALLEN
Vfoog vrijblijvend 01
documentaliemateiipol
aan of bezoek
pelseweg 3d Copelle o/d IJssel De Run 2182 Veldhoven etalogelum.
Concurrerende
,pi iH'gtmWl'M
G< i,nr
Oi LOMMERS BETON- EN SYSTEEMBOUW
van onze verslaggeefster
VLISSINGEN - Helemaal telematisch
- door telefonisch in gesprek te treden
met een computer - heeft gedeputeer
de D. J. P. Bruinooge vrijdagmiddag
het nieuwe telematica-laboratorium
bij de MTS in Vlissingen geopend. Het
Zeelandcollege, waartoe de MTS
hoort, is één van de twintig scholen in
Nederland die een dergelijk laborato
rium hebben gekregen. Daarmee is op
twintig scholen een studierichting te
lematica mogelijk gworden, een vak
gebied met veel mogelijkheden. Het
bedrijfsleven zit om goed opgeleide
MTS-ers te springen terwijl de belang
stelling voor de elektrotechnische op
leidingen onrustbarend afneemt.
PTT-Telecom alleen al zit, volgens me
vrouw J. H. G. Witte, personeelsmana-
ger bij het PTT-district Breda, op korte
termijn om honderden telematica-spe-
cialisten op mbo-niveau verlegen. Juist
daarom zijn de twintig telematica-labo-
ratoria die vrijdag zijn geopend, tot
stand gekomen in nauwe samenwer
king tussen onderwijs, overheid en be
drijfsleven. Dit om voldoende goed ge
kwalificeerde vaklieden voor de toe
komst op te leiden en om niet, op een
zeker moment, de boot te hoeven mis
sen als de snelle ontwikkeling van de
techniek concurrentieposities gaat be
palen.
Voor wie nog niet wist wat telematica
precies inhoudt, gaf projectleider C.
Clarisse van de nieuwe opleiding een
uiteenzetting. Telematica verenigt de
vakken telecommunicatie, computer-
kunde en datacommunicatie in één
vak. Flappen tappen, telebankieren,
scheepscommunnicatie: het hoort alle
maal onder het vak telematica.
Voor een enkele genodigde bleek de te
lematica gesneden koek.
foto Ruben Oreel
15 fc.,
lonze verslaggever
- Sure As Heil, de huis-
_.jid van het Goese Lyceum,
t vrijdagmiddag het spits af
i de 'verkiezing van de beste
ooiband'. „En dat deden die
jens helemaal niet slecht",
ende Veronica-discjockey
Staverman achteraf. Hoe-
nog dertig bands door de
leen medewerker
voorronde moeten, verwacht
hij Sure As Hell in juli volgend
jaar terug te zien tijdens de fi
nale in Utrecht.
De schoolbandcompetitie is een
coproduktie van Veronica, pla
tenmaatschappij Phonogram en
Coca Cola. De voorronden spe
len zich af op het terrein van de
deelnemers: de kantine of de
aula. Volgend jaar juli is de fi-
|DDELBURG/DEN HAAG -
l Haagse gerechtshof is de 54
rige ex-wegtransporteur J. J.
Middelburg tegemoet geko-
n nadat deze vorig jaar door
Middelburgse politierechter
rd veroordeeld tot 10.000 gul
boete wegens wegvervoer
ider vergunningen in april
J. verzorgde met zijn eigen
ïchtauto's transporten naar
ïnkrijk en Duitsland. Hij had
irvoor niet de benodigde pa-
tren. Maar de in financiële
od verkerende ex-transpor-
ir hoeft nu nog slechts 525
Iden boete te betalen, zo be
ulde het Haagse gerechtshof
Steren.
man was in beroep gegaan
dat hij de door de Middel
de politierechter opgelegde
boete niet kon betalen. Hij heeft
zijn bedrijf ontbonden. Het geld
dat hij kreeg voor zijn twee
vrachtwagens en een bestelwa
gen ging naar schuldeisers. Er
lopen nog steeds afbetalinsrege-
lingen met schuldeisers. De ge
wezen transporteur rijdt mo
menteel in loondienst gehandi
capte kinderen rond in een bus
je. Hij zal in de toekomst geen ei
gen onderneming meer begin
nen. Die omstandigheid en het
feit dat de Middelburger er alles
aan had gedaan zijn crediteuren
zoveel mogelijk schadeloos te
stellen, was voor het hof aanlei
ding een aanzienlijk lagere straf
op te leggen. De aanklager van
het hof. procureur-generaal, mr
B. de Hoogh. liet tijdens de zit
ting van twee weken geleden we
ten dat hij met een dergelijke
strafvermindering akkoord
ging.
nale, tijdens een grote jongeren-
manifestatie in Utrecht. De win
naar ontvangt geluidsappara
tuur. mag optreden in het televi
sieprogramma Countdown en
een cd-single opnemen. Een
driekoppige jury, die de finalis
ten kiest, beoordeelt de bands
op zeven criteria, zoals techniek,
originaliteit, samenspel en pre
sentatie. Het muzikale niveau
weegt het zwaarst.
Thuiswedstrijd
Op dat punt scoorde Sure As
Heil een dikke voldoende. Het
eigen, op Pearl Jam en Black
Crowes leunende repertoire stak
goed in elkaar en ook met de pre
sentatie zat het snor. Zanger/gi
tarist Michiel Cremers (Little
Steven-hoofddoekje, zonnebril)
deed voor deze gelegenheid de
aankondigingen zelfs in het En
gels. De vijf muzikanten hadden
wel het voordeel van een thuis
wedstrijd. De grote schare leer
lingen hoste vanaf het eerste ak
koord lustig mee.
De deskundige jury, bestaande
uit vertegenwoordigers van de
drie organiserende bedrijven,
was niettemin enthousiast over
de eerste schoolband op hun
lijstje. „Ik had niet verwacht dat
er in Zeeland zo veel talent rond
loopt", sprak jury voorzitter Sta
verman. Op alle fronten haalde
Sure As Heil een ruime voldoen
de, behalve op originaliteit. Ju
rylid Henk-Jan Smits: ..Ik zie
een beetje Guns 'n Roses, een
beetje Black Crowes, maar te
weinig van jullie zelf. Alleen iets
nieuws is verkoopbaar. Investe
ren in een kloon heeft geen zin.
Maar voor de rest heb ik vrese
lijk van jullie genoten."
foto Willem Mieras
Ineke van Schagen en Ton Sondermeijer in de kelder van het Rijksarchief in de weer met oude
kaarten en tekeningen van trambedrijven. foto Lex de Meester
van onze verslaggever
ZIERIKZEE/MIDDELBURG
- Vervoer is een populair on
derwerp. Ineke van Schagen
en Ton Sondermeijer van het
Rijksarchief Zeeland waren
daarom niet bang voor een
gebrek aan belangstelling
voor hun laatste project: het
archiveren van een uitge
breide verzameling oude
kaarten en tekeningen van
trammaatschappijen in Zee
land en op de Zuidhollandse
eilanden. De spullen werden
vier jaar geleden overgeno
men van de ZWN, die ze an
ders had weggegooid.
De catalogus van de verzame
ling is gedrukt in een oplage
van 250 stuks en verwijst naar
zo'n 2300 platen met onder
meer locomotieven, lijnennet-
ten, stations, remises en an
dere objecten die met tram-
vervoer te maken hadden.
Aan bod komen ook enig va
rend materieel en enkele oude
bussen.
Het materiaal was bij de ZWN
bewaard uit de archieven van
de zes trambedrijven die in de
busmaatschappij zijn opge
gaan. De verzameling was in
de loop der jaren verworden
tot een onoverzichtelijk rom
meltje. Veel was zwaar be
schadigd en de papierkwali
teit was. als gevolg van onder
meer zuur. sterk teruggelo
pen. Restauratie en ordening
hebben vier jaar in beslag ge
nomen. Beschadigde tekenlij-
nen zijn niet bijgewerkt. „Dat
vinden wij namelijk kitsch,
want het voegt inhoudelijk
niets toe."
Microfiche
De kaarten en tekeningen lig
gen veilig geconserveerd in de
kelder van het Rijksarchief in
Middelburg. Ze hoeven er
voorlopig niet meer uit - dat
leidt maar tot beschadiging -
want alles is op microfiche ge
zet. Aan de hand van de cata
logus kan elk gewenst onder
deel snel worden gevonden en
vervolgens op een groot
scherm in beeld worden ge
bracht.
Het archiefduo verwacht
vooral veel belangstelling van
hobbyisten. Want. weten ze.
veel mensen zijn in hun vrije
tijd weg van alles wat rijdt,
vooral wanneer het op rails is.
Aan de hand van bouwteke
ningen kunnen ze bijvoor
beeld historische trams waar
heidsgetrouw op schaal na
maken. Een doelgroep zijn
mensen die de vervoersge-
schiedenis bestuderen. „Nog
niet zo lang geleden speelde
de tram namelijk een belang
rijke rol in zowel goederen- als
personenvervoer.
Wie alleen moderne trams
kent. vergeet wellicht dat des
tijds het goederenvervoer op
het platteland de bedrijven
het meest opleverde. Stoom
locomotieven met twintig bie
tenwagons volgden hetzelfde
spoor als de reizigerstrams.
En die waren toch al niet zo
vlot... Zo luidt althans het ge
nadeloze oordeel nu. Maar.
onderstrepen de archiefrnede-
werkers, de komst van de
tram eind vorige eeuw bete
kende een revolutie in het ver
voer ten opzichte van paard
en wagen, tot dan toe het snel
ste transportmiddel. „Dom
burg werd erdoor bereikbaar
als badplaats. Er werd zelfs
gezorgd voor een speciale
'sneltram'-verbinding met
Middelburg.
Terug
Na de Tweede Wereldoorlog
verloor de tram snel terrein op
bus en (vracht)auto en werd
het drukker en drukker op de
weg. „Je beseft nauwelijks
hoe sterk het vervoer in korte
tijd is toegenomen." Speelde
het spoor daarbij aanvanke
lijk geen grote rol meer, de be
langstelling is terug van weg
geweest. Nieuwe rails wordt
aangelegd. „Maar alleen voor
transport over langere afstan
den. Voor lokaal vervoer zal
het in Zeeland niet terugko
men."
Behalve naar archiefdiensten
denken zullen veel catalogus
sen waarschijnlijk hun weg
vinden naar hobbyisten en
hun verenigingen. De officiële
presentatie is vrijdag 18 de
cember om 10.30 uur in Zierik-
zee, omdat daar het hoofd
kantoor van de ZWN staat. De
feestelijke bijeenkomst wordt
echter gehouden in de trouw
zaal van het monumentale
stadhuis.
van onze verslaggeefster
MIDDELBURG - De sterren
wacht in Middelburg: wijkt
voor het geven van cursussen
uit naar de Kapel van Hooge
lande. De sterrenwacht, die al
jaren verlegen zit om betere
huisvesting, blijft wel aan de
Herengracht 52 aan de rand van
de Middelburgse binnenstad ge
vestigd.
De bestuursleden van de ster
renwacht staken maanden gele
den de vlag uit. Zij konden ver
huizen. naar het koetskuis van
de Middelburgse buitenplaats
Toorenvliedt. Dat is een ideale
plek voor het bestuderen van
sterren en planeten. De omge
ving van het koetshuis is lekker
donker 's avonds en biedt ge
noeg parkeergelegenheid. De
huur van het pand bleek echter
te hoog en de gemeente Middel
burg wilde de subsidie niet extra
verhogen. Het koetshuis was
van de baan.
Al eerder had de sterrenwacht
een dergelijke ervaring gehad,
met de Seismolen in Middel
burg. De gemeente Middelburg
en de sterrenwacht waren sa
men tot de conclusie gekomen
dat die molen uitstekend dienst
kon doen als sterrenwacht-cen
trum. Ook dat liep spaak. De
verbouwingskosten kwamen op
200.000 gulden. Dat was te veel.
De brandweer gebruikt de Seis
molen bovendien om slangen te
drogen en een alternatief was
niet voorhanden.
Woningen
Voorlopig moet de sterrenwacht
aan de Herengracht blijven. Die
locatie is ruim vijf jaar geleden
'bedorven' door de onaangekon
digde bouw van woningen in de
tuin van het erachter gelegen
verzorgingstehuLs. De wooneen
heden zullen worden gesloopt, is
inmiddels besloten. T. Wester
terp. bestuurslid van de sterren
wacht, verwacht dat de oude si
tuatie niet meer terugkomt.
„Het kan nog wel drie tot vier
jaar duren voor die woningen
zijn afgebroken. En de bomen
die vroeger de omgeving ver
duisterden en destijds zijn ge
rooid. krijgen we nooit meer te
rug."
De sterrenwacht heeft een tijde
lijke oplossing gevonden voor
het ongemak waarmee zij al
ruim vijf jaar worstelt. De cur
sussen sterrenkunde kunnen
voortaan worden gegeven in de
Kapel van Hoogelande. Een
donkerder plek op Walcheren is
nauwelijks denkbaar. De kapel
kan niet het vaste onderkomen
van de sterrenwacht worden.
Westerterp: „We blijven zoe
ken."
van een medewerkster
MIDDELBURG - De 27-jarige
inwoner van Axel I. S. hoorde
vrijdag voor de Middelburgse
rechtbank vijftien maanden ge
vangenisstraf waarvan vijf
maanden voorwaardelijk tegen
zich eisen voor poging tot dood
slag. Hij stak 20 oktober in het
Turkse koffiehuis in zijn woon
plaats zijn buurman met een
mes in de borst. Deze had het ge
luk dat het mes afstuitte op een
rib zodat er maar een opper
vlakkig wondje ontstond.
Aan het incident was een fami
lieruzie voorafgegaan. Het
slachtoffer zou enige dagen voor
de steekpartij S. hebben toege
voegd dat diens zuster een bor
deel had. Toen S. hem daar over
aansprak zou deze hem met zijn
zoon achterna gegaan zijn en
hem met een biljartkeu hebben
bedreigd. Sindsdien had S. een
fileermes op zak, naar hij zei om
zich te kunnen verdedigen.
Verleden
Op 20 oktober waren beiden in
het Turkse koffiehuis. Volgens
S. had zijn tegenstrever daar de
beledigingen herhaald. S. stapte
op hem af, waarop de ander een
asbak danwel een theeglas naar
hem gooide, dat één van zijn
kaartvrienden trof. S. pakte
toen het mes uit zijn binnenzak
en stak het slachtoffer in de hart
streek. S. motiveerde zijn daad
met de woorden: „Als je in onze
cultuur blijft vluchten dan blij
ven ze je bedreigen en bang ma
ken," S. verzekerde de recht
bank dat de familievete intussen
tot het verleden behoorde.
Het reclasseringsrapport sprak
op dat punt andere taal. Een ge
sprek met het slachtoffer wees
uit dat er van verzoening geen
sprake was en dat hij en zijn fa
milie met angst de terugkeer
van S- tegemoet zien. Officier
van justitie mr J. J. A. Groen
stelde aan de hand van de ver
klaringen van getuigen vast dat
S. in het koffiehuis niet was bele
digd of bedreigd. Hij wees erop
dat S. al drie veroordelingen»
voor geweldsmisdrijven achter
de rug had en eiste dat S. zich in
de proeftijd van het voorwaarde
lijk deel van de straf onder onder -
behandeling moet stellen om--
zijn agressieve reacties onder"
controle te krijgen.
De rechtbank doet 24 december
uitspraak.
van een medewerker
DEN HAAG - Minister Bukman
van Landbouw, Natuurbeheer
en Visserij staat toe dat er meer
gejaagd wordt in het natuurge
bied De Manteling van Walche
ren dan strikt noodzakelijk is.
Dat heeft de Domburgse ge
meentewoordvoerder drs M.
Janssen vrijdag tijdens een
hoorzitting bij de Raad van Sta
te in Den Haag naar voren ge
bracht. Hij vroeg de Raad van
State namens het gemeentebe
stuur van Domburg de jachtver
gunning te vernietigen, die
Bukman de vereniging Wilbe-
heereenheid De Manteling van
Walcheren verleende.
Volgens het gemeentebestuur
houdt de vereniging de wild
stand in het natuurgebied
kunstmatig hoog en gezond om
de jacht zo goed mogelijk te la
ten verlopen. Het gemeentebe
stuur vindt dat een slechte zaak
omdat het natuurgebied niet is
ingesteld op de jagers, maar op
de dieren en de planten. De wild-
populatie zou alleen door af
schot beïnvloed moeten worden
als dat strikt noodzakelijk is
voor een zo goed mogelijk be*
heer van het natuurpark.
..Het gebied is aangewezen als
natuurmonument om de plan
ten en dieren een veilige en rus
tige leefomgeving te bieden, om
de natuurlijke processen onge
stoord te laten verlopen en om
de bezoekers van het gebied te
laten genieten van de rust en na
tuur. Hierin past het niet om de
rust te verstoren met knallen en
dieren angst aan te jagen of om.
de natuurlijke ontwikkeling van
populaties doelbewust te beïn
vloeden door dieren af te schie-y
ten", aldus Janssen.
Een woordvoerder van de wild-
vereniging zei dat er onder meer
gejaagd moet worden om wild-
schade te beperken voor akker
bouwers die aan het natuurge
bied grenzende grond hebben.
Dat zou niet alleen met het ge
weer gebeuren. Ook zouden ge
wassen ingespoten worden met
stoffen, die het wild niet lekker
vindt ruiken.
De Raad van State hoopt over
enige weken een oordeel te kun
nen vellen over de op- en aan
merkingen van de Domburgse
bestuurders. De kwestie is reeds
eerder in een zogenoemde
spoedprocedure aan de orde ge
weest bij de Raad van State.
Toen is vastgesteld dat het ge
meentebestuur van Domburg
niet onevenredig werd bena
deeld door onmiddellijke inwer
kingtreding van de jachtvergun
ning. In de bodemprocedure, die
vrijdag werd behandeld, zal een
definitief oordeel worden geveld
over de toelaatbaarheid van de
jachtvergunning.
(Advertentie)
van 39,50
voor 25,
Juwelier - Diamantair
GOES MIDDELBURG OOSTBURG TïRNEUZEN VUSSINCEN
Linie KcrtKiut 48 Nieuwt Bwj 14-16 &wd>*r»»l 8 AxtbatnuU WitamJiS
01100-14863 01180-35275 01170-52961 01150-13904 01114-16400
