Oorzaak vliegramp blijft raadsel
Vrede of vernietiging enige
opties die Joegoslavië heeft
PZC
PZC
Eerste locomotief Kanaaltunnel
ongres drijft
resident Jeltsin
i het defensief
New York in last door overstroming
commentaar
Heibel in Moskou
binnen- en buitenland
Noodlanding op Kaagbaan had wellicht wel kans van slagen gehad
Bloed prins Philip voor
identificatie van tsaar
WbmM
mw
ZATERDAG 12 DECEMBER 1992
)OFDDORP (GPD) - De ge-
jvoerder van de neergestorte
AL Jumbo had mogelijk een
tere kans wanneer hij op
on agbaan (06) een noodlanding
sth d gewaagd. De vlieger be-
"tc ot echter op de dichterbij ge-
ifO ;en Buitenveldertbaan (27) te
iden. Daartoe moest hij ech-
'M omdat hij te hoog zat. een
<70^ra rondje boven Amsterdam
egen. Eventuele tijdwinst
rdween daardoor. Bij een lan-
Dg op de Kaagbaan was een
tra rondje niet nodig ge
test.
t is de mening van onder-
a(; >ksleider H. Wolleswinkel van
■C(1 Rijksluchtvaartdienst. Des-
fil danks wil hij geen oordeel uit-
;n<eken over de keuze van de
^e' ;ger. „Dat is ter beoordeling
i de Raad voor de Lucht-
■en ïrt", aldus Wolleswinkel, die
ïadrukte dat de vlieger be-
yö tft hoe er in dit soort situaties
ïrn rdt gehandeld. De verkeers-
der moet zich beperken tot
[begeleiden van het vliegtuig,
moet de gezagvoerder naar
mening van Wolleswinkel zo
mogelijk storen.
1 moedelijk, zo vervolgde Wol-
winkel, wilde de gezagvoer-
zo dicht mogelijk in de buurt
,fvt i de Buitenveldertbaan blij
ven. omdat hij die vanuit zijn
cockpit kon zien. Nadat hij hoor
de dat er nog een extra rondje
nodig was, protesteerde hij niet.
blijkt uit de gesprekken tussen
bemanning en verkeerstoren.
De gezagvoerder bleef tijdens de
rampvlucht zeer koel en zake
lijk. Het blijft volgens Wolles
winkel speculeren of het zwaar
gehavende vliegtuig in staat was
geweest de bochten te maken
die voor het aanvliegen van de
Kaagbaan nodig waren.
Wolleswinkel deed gisteren op
een persconferentie in Hoofd
dorp verslag van de stand van
zaken in het onderzoek. Nog al
tijd is niet duidelijk waarom het
vliegtuig neerstortte. De ramp
behoort tot de meest gecompli
ceerde uit de geschiedenis. Wol
leswinkel kon niet garanderen
dat men ooit achter de werkelij
ke oorzaak en toedracht van de
ramp komt.
Het verlies van beide motoren
en de geconstateerde schade
aan de vleugel zijn volgens Wol
leswinkel op zich niet voldoende
verklaring voor het neerstorten.
Tijdens een groot deel van de
vlucht was het vliegtuig goed be
stuurbaar. Pas op het laatste
moment ging het mis. toen het
vliegtuig als het ware tijdens het
maken van een rechterbocht
kapseisde.
Het technisch onderzoek wordt
bemoeilijkt door het feit dat vi
tale delen van het vliegtuig niet
zijn teruggevonden. Het is daar
door niet mogelijk het wegbre
ken van de binnenmotor te re-
olitie wiste
md met
i elding ramp
nd BIPHOL (GPD) - De rijkspo-
e blijkt een belangrijke ge-
dsband over de ramp met het
Al-vliegtuig in de Bijlmer-
yy er te hebben gewist. Op de
un id staat de melding van de
itie in Almere dat een vlieg
er, 5 111 problemen verkeerde.
idat deze informatie zeer
werd doorgegeven, rees de
lag of de gezagvoerder wel
stemming had moeten krij-
om een extra rondje boven
isterdam te vliegen. De meld-
ner van de rijkspolitie gaf
r e informatie echter niet door
ar ide luchtverkeersleiding.
.v! precieze gang van zaken, met
juiste tijdstippen, is echter
2m t te achterhalen omdat de
id met het bewuste gesprek is
rist. Dat gebeurt elke twee
ten met de banden van de
Idkamer, aldus woordvoer-
A. de Jong van de rijkspoli-
Niemand zag indertijd aan-
j ing om de band te bewaren.
LOUGHBOROUGH - De eerste locomotief voor de Kanaaltunneltreinen wordt van de produktielijn gehesen. Het Britse bedrijf
Brush Electricals in Loughborough maakt in totaal 38 locomotieven voor het vervoer door de Kanaaltunnel, die 1 december 1993 in
gebruik wordt genomen. fotoEPA
'Ot SKOU Een eerste verzoe-
CQ- d gesprek tussen de Russi-
'l^( e president Boris Jeltsin en
- 0 lementsvoorzitter Chasboe-
uiï iv heeft vrijdagavond nog
lca n rust gebracht in de Russi-
politiek. Beide kemphanen
len elkaar, onder leiding van
errechter Valeri Zorkin,
idaag opnieuw ontmoeten.
oj sin liet journalisten na af-
van de ontmoeting weten.
Tpas in het gesprek van van-
it'inhoudelijke zaken' aan de
zullen komen. „We hebben
alleen wat procedurekwes-
besproken", aldus Jeltsin.
zegsman van Chasboelatov
dat te oordelen naar het hu
ur van de parlementsvoorzit-
het onderhoud met Jeltsin
Be istructief was geweest. Jelt-
woordvoerder Kostikov ver-
3SS irde dat de president bereid
stai jn geschil met het Volkscon-
R >bij te leggen. „Maar de pre-
n jj int heeft, zijn gesprekspart-
i ook gezegd dat hij niet be
is een ander als premier
ir te stellen dan Jegor Gai-
itr
.111!
aande op deze verklaring en
atingen van Volksafgevaar-
Qgi ien van conservatieve en de-
onze correspondent
mocratische fracties is Jeltsin
vrijdag in het defensief gedwon
gen. Tijdens beraad met de ver
schillende Congresfracties vrij
dagmorgen zou Jeltsin zich al
bereid hebben getoond om zijn
naaste adviseur Boer boelis te
ontslaan. De oppositie is gebe
ten op Boerboelis. die men als de
'kwade genius' ziet achter Jelt-
sins radicale opstelling.
Een tweede concessie die Jeltsin
zou hebben aangeboden, is in
trekking van het referendum
waarmee hij donderdag het Con
gres bedreigde. Het Congres zou
dan bereid moeten zijn om Gai
dar nog een halfjaar te accepte
ren als waarnemend premier.
Bovendien zouden eerder aan
genomen grondwetswijzigingen
die presidentiële bevoegdheden
overhevelen naar het parlement
(zoals die van de benoeming van
de ministers van binnen- en bui
tenlandse zaken, defensie en
staatsveiligheid), pas over een
halfjaar mogen ingaan.
Na zijn gesprek met de fractielei
ders ging Jeltsin in conclaaf met
opperrechter Zorkin van het
Constitutionele Hof. Zorkin
heelt donderdag al laten weten
dat Jeltsins referendum-initia
tief te ver gaat.
NEW YORK - Een automobilist maakt zich in New York uit de ten stroomden over, tunnels stonden blank, vlieg- en metrover-
voeten nadat hij met zijn auto is gestrand in het water van de keer waren niet meer mogelijk en het telefoonverkeer raakte
East River. De rivier trad buiten haar oevers door hevige regen- gestoord.
val waardoor het leven in New York tot stilstand kwam. Stra- foto Reuter
ïampoo Super
smet met
j icteriën
j UTEN (ANP) - De winkelke-
Super heeft besloten de
og/normaal shampoo van
eigen merk „Super" uit de
idel te nemen.
ileiding vormt een onder-
k van de Consumentenbond
rïfli fruit blijkt dat een bepaalde
erj duktieserie van deze sham-
,ni i besmet is met schadelijke
W&i.
Advertentie
BELGRADO/BRUSSEL (RTR/AFP/ANP) -
De Russische onderminister van buiten
landse zaken, Vitali Tsjoerkin, heeft rest-
Joegoslavië vrijdag gewaarschuwd dat het
nog maar twee opties heeft: vrede of vernie
tiging. „De Joegoslavische crisis heeft een
kritiek punt bereikt", aldus Tsjoerkin. Hij
voegde daar tegen verslaggevers in Bel
grado aan toe, dat Rusland die troepen zal
steunen die kiezen voor onderhandelingen.
Het alternatief voor een vreedzame oplos
sing is „een onvermijdelijke confrontatie
met de internationale gemeenschap, slacht
offers. de weg naar een ramp zonder enig per
spectief'. aldus Tsjoerkin. De Russische be
windsman voerde in het voormalige Joego
slavië overleg met de Joegoslavische presi
dent Dobrica Cosic en premier Milan Panic,
en de nationalistische Servische president
Slobodan Milosevic.
Tsjoerkin zei dat hij Milosevic heeft gezegd
dat „extremistische beslisingen desastreuze
gevolgen voor de bevolking kunnen hebben.
Milosevic luisterde alleen en zei niets". De
Russische minister zei dat de Servische pre
sidentsverkiezingen op 20 december, waarin
Panic het opneemt tegen Milosevic, zullen
bepalen welke koers Joegoslavië zal kiezen.
Panic belooft dat er een eind zal komen aan
de oorlog in Bosnië. Op de vraag wat er zal
gebeuren als Milosevic wint, zei Tsjoerkin:
„Laten wij het beste hopen".
Oude Mercedes
Panic begon vrijdag aan zijn verkiezings
campagne. Hij reisde in een oude Mercedes
fabrieken in Servie af, waar duizenden arbei
ders naar hem kwamen luisteren. Op een
plein in Nis. de op een na grootste stad van
Servië, werd hij toegejuicht door meer dan
10.000 mensen toen hij hen voor hield: „De
keus is niet tussen twee mannen, maar tus
sen twee systemen, tussen verval en waar
digheid. tussen oud en nieuw".
De NAVO „zal doen wat nodig is" als de Ver
enigde Naties opdracht geven te intervenië
ren in het voormalig Joegoslavië, zo heeft se
cretaris-generaal Manfred Womer vrijdag in
Brussel gezegd. De lidstaten, die niet alle
maal even warm lopen voor een interventie
van de NAVO. hebben de VN hun hulp toe
gezegd bij vredesoperaties, zo bleek vrijdag
tijdens een vergadering van de ministers
van defensie van het bondgenootschap.
Womer wees erop,dat de VN, die volgens
hem het voortouw zouden moeten nemen in
Joegoslavië, nog niet tot een besluit zijn ge
komen.
De Servische troepen in Bosnië „bereiden
zich serieus voor" op een buitenlandse inter
ventie. zo heeft commandant Momir Talie,
van de Servische troepen in Oost-Bosnië la
ten weten. „Ik raad de Amerikaanse of an
dere buitenlandse troepen niet aan langs de
ze kant te komen, want zij zullen niet terug
keren". dreigde de generaal, die werd geci
teerd door het Joegoslavische persbureau
Tanjug
Op de meeste fronten in Bosnië-Hercego-
vina nam de intensiteit van de gevechten
vrijdag af. In Sarajevo was het relatief rus
tig. Wel werden er hevige gevechten gemeld
in Gradacac. in het noorden van Bosnië.
construeren. Inspectie van 747
vliegtuigen heeft echter uitge
wezen dat mogelijk meerdere
bouten van de motorophanging,
dan de ene die gevonden is, kun
nen zijn gebroken. Dat is echter
uit de wrakstukken niet af te lei
den. Wel is herhaling van de
ramp te voorkomen door regel
matige inspecties van de betref
fende motorophanging.
Simulator
Gisteren werd op een persbij
eenkomst een animatie-video
vertoond van de laatste 15 minu
ten van de vlucht van de El Al-
boeing. Op dit ogenblik wordt
aan de hand van de vlucht-data
-recorder, de band van de ge
sprekken tussen de toren en de
gezagvoerder en de radartape
getracht een programma voor
een vliegtuigsimulator van de
KLM te maken. Uit die gegevens
is inmiddels het gedrag van het
vliegtuig redelijk goed na te
trekken. Getracht wordt in de
KLM-simulator na te gaan of de
vlieger ook anders had kupnen
handelen.
Hamvraag blijft waarom het
vliegtuig in het laatste minuut
van de vlucht is gekapseisd.
Controleverlies is ongebruike
lijk bij de hoge snelheid die het
vliegtuig had. Wolleswinkel be
vestigt dat uit het onderzoek
steeds meer naar voren komt
dat de voorrand van de vleugel
zwaar was beschadigd. Tal van
functies waren uitgevallen. Het
is daarom niet ondenkbaar dat
door een paar routinematige
handelingen van de bemanning
het gehavende vliegtuig onbe
stuurbaar raakte. Bijvoorbeeld
toen zij de vleugelkleppen be
dienden en het landingsgestel
uitklapten. Door de 'flaps' nog
verder uit te doen is het vliegtuig
mogelijk uit balans geraakt. Het
is zelfs niet uitgesloten dat de
vleugel daardoor nog zwaarder
beschadigd raakte.
Volgens Wolleswinkel is tot nu
toe de belangrijkste conclusie
van het onderzoek dat de vlieger
in staat moet zijn in alle gevallen
van de toestand van zijn vlieg
tuig op de hoogte te zijn. De ge
zagvoerder noch de verkeerslei
der wist dat de twee motoren er
af waren gevallen en dat de rech
tervleugel was beschadigd. Wol
leswinkel pleit er dan ook voor
dat verkeersvliegtuigen voor
taan met buitenboordcamera's
worden uitgerust om de beman
ning zo'n goed mogelijk beeld
van het vliegtuig te geven.
Gaat Bons Jeltsin precies dezelfde weg als Mi-
chaïl Gorbatsjov anderhalf jaar geleden0 De
spanningen in het Volkscongres in Moskou, dat
overblijfsel uit het communistische verleden, liepen
de afgelopen dagen tot het kookpunt op. De onhan
delbare. duizendkoppige verzameling van zogeheten volks
afgevaardigden van Rusland heeft de vloer aangeveegd met
de economische hervormingen van Gaidar en geweigerd hem
tot volwaardig premier te benoemen. Voor Jeltsin. de eerste
rechtstreeks gekozen president van het 'nieuwe' Rusland en
de grote beschermeling van de regering, was dat een gevoeli
ge nederlaag, die hij ervoer als een poging tot een tegen hem
gerichte 'sluipende staatsgreep'. En zijn antwoord bestond
dan ook uit de harde confrontatie. De president wilde in een
vlaag van grote woede afrekenen met dit Volkscongres. Het
geeft hem, naar zijn gevoel, geen enkele politieke ruimte, het
trekt steeds meer macht aan zich en het wordt overvleugeld
door conservatieve krachten met groot heimwee naar de ou
de tijden. Jeltsin ziet zijn beleid daardoor op alle fronten ge
frustreerd. Vandaar dat hij koos voor de grote gok: hij kon
digde een referendum aan om het Russische volk te laten
bepalen waar de macht moet liggen, bij de president of bij het
parlement.
Jeltsins referendum komt er bij nader inzien niet. Niet al
leen was zijn vraagstelling uiterst gewaagd, maar boven
dien stelde de president van het Constitutionele Hof. Zorkin,
vast dat dit referendum strijdig was met de grondwet. De
heibel rondom de krachtmeting tussen Jeltsin en het Volks
congres dreigde Rusland trouwens in een grote chaos te stor
ten, toen ook het parlement een eigen referendum wilde gaan
houden. Op dat moment keerde kennelijk het gezond ver
stand een beetje terug en kwam er enige ruimte voor een po
ging tot bemiddeling. Het resultaat was dan gisteren een ge
zamenlijke verklaring van president Jeltsin en de voorzitter
van het Volkscongres. Chasboelatov. waarin het Russische
volk werd opgeroepen om af te zien van demonstraties en de
vrede te bewaren. Een beetje koddig was die oproep wel.
Want buiten, voor het grote Kremlinpaleis in Moskou ston
den de afgelopen dagen inderdaad wat demonstranten te
genover elkaar: de ene groep luid schreeuwend met sand-
wichborden waarop het potret van Lenin, aan de overkant de
aanhang van Boris Jeltsin. Maar of dat vertoon nu moet wor
den beschouwd als een teken van publieke belangstelling
voor wat zich hier op het politieke toneel afspeelt, is zeer de
vraag. De meeste Russen hebben het in deze winter al moei
lijk genoeg om het dagelijks leven nog een beetje aan de gang
te houden. De economie is ingestort, de werkloosheid groot
en de levensstandaard belabberd. Het zijn omstandigheden
waarin alleen maar weerzin ontstaat tegen politieke spel
letjes.
De hoog opgepookte politieke crisis in het Russische
Volkscongres, is dus weer evën bezworen. Maar wat
overblijft heeft natuurlijk bij lange na niet een basis gelegd
voor oplossing van de politieke en economische problemen
waarmee dit land van 160 miljoen inwoners kampt. Alles wat
eigenlijk zou moeten gebeuren wordt verlamd door een on
werkbare verhouding tussen een president en een parlement,
die elkaar bevechten over hun wederzijdse bevoegdheden.
Aan beide kanten zijn trouwens verliezers te noteren. Het
Volkscongres, dat in meerderheid de hervormingspolitiek
van Jeltsin niet steunt, heeft het nog niet echt van diezelfde
Jeltsin kunnen winnen en is slechts in verwarring achterge
bleven. En Jeltsin zelf heeft bij velen met zijn machinaties
van de laatste dagen toch de indruk gewekt dat hij uit is op
een presidentiële dictatuur. Aan beide kanten mankeert er
nog van alles aan het democratisch gehalte. Zolang Rusland
niet beschikt over politieke structuren waarin de verhoudin
gen zuiver zijn en de bevolking zich volwaardig weet verte
genwoordigd, blijven het in en om het Kremlin steeds op
nieuw gevaarlijke experimenten.
vdM.
LONDEN (RTR) - Een monster van het bloed van de Britse prins
Philip, de echtgenoot van koningin Elizabeth, heeft onderzoekers
een stap dichter gebracht bij het oplossen van vragen omtrent het
lot van de Russische tsaren-familie.
Het DNA in prins Philips bloed, het eiwit dat de erfelijke code bevat,
bleek verwant aan monsters uit beenderen waarvan de onderzoekers
aannamen dat ze van tsarina Alexandria zijn en van drie van haar
kinderen, die in 1918 door de bolsjewieken waren vermoord. Prins
Philip is verwant aan de tsarina via zijn moeder. Zijn grootmoeder
Victoria was de zuster van de tsarina.
De tests, die in Engeland worden uitgevoerd, kunnen een einde ma
ken aan speculaties over de identiteit van negen skeletten die vorig
jaar juli zijn opgegraven in Sverdlovsk (het vroegere Jekaterinen-
burg). Russische onderzoekers geloven dat het gaat om de resten
van tsaar Nicolaas II, zijn vrouw, drie van hun vijf kinderen, de ko
ninklijke lijfarts en drie bedienden.
Politie krijgt er
volgend jaar
750 agenten bij
DEN HAAG (GPD) - De minis
ters Hirsch Ballin (justitie) en
Dales (binnenlandse zaken)
hebben besloten volgend jaar
750 extra politieagent^ aan te
trekken. De bewindslieden
schrijven in een brief aan de Ka
mer dat dit noodzakelijk is van
wege de toenemende werkdruk.
Oorzaken zijn onder meer het
wegvallen van de binnengren
zen in de EG en de instelling van
zogenoemde 'pluk-ze teams'.
Dat zijn teams die ingezet wor
den om criminelen wederrechte
lijk verkregen vermogen weer af
handig te maken.
De extra agenten worden toege
kend op bas van de nu bestaan
de werkdruk in de nieuw te vor
men politieregio's (de bundeling
van gemeente- en rijkspolitiei.
De ministers kondigen aan met
ingang van komend jaar af te
stappen van de aparte budget
ten voor gemeente- en rijkspoli
tie. In plaats daarvan krijgen de
beheerders van de regionale
korpsen het geld.
Directie: K. Scherphuis.
W. F. de Pagter en
F. van de Velde.
Hoofdredactie
M. P. Dieleman,
algemeen hoofdredacteur;
C. van der Maas,
hoofdredacteur commentaar;
A. L. Oosthoek,
adjunct-hoofdredacteur.
Vlissingen Oostsouburgse-
weg 10, Postbus 18,
4380 AA Vlissingen.
Tel. 01184-84000.
Servicepunt: Boekhandel
Bikker. Walstraat 94.
Middelburg: Markt 51,
4331 LK Middelburg.
Tel. 01180-81000
Goes. Grote Markt 2, 4461 AJ
Goes. Tel. 01100-31800.
Terneuzen: Axelsestraat 16,
4537 AK Terneuzen.
Tel. 01150-94457.
Hulst: Servicepunt: Boekhandel
Duerinck, Gentsestraat 12,
Tel. 01140-14058
Axel Nassaustraat 15, 4571
BK Axel Tel 01155-8000
Zierikzee Oude Haven 41.
4301 JK Zierikzee
Tel. 01110-15380
Opening kantoren
Maandag t'm vrijdag van 8 00
tot 17.00 uur.
Zaterdags in Vlissingen
van 8 00 tot 10.30 uur.
Centrale redactie Postbus 18.
4380 AA Vlissingen.
Tel. 01184-84000;
Redactiefax: 01184-70102.
's avonds op zondag t/m
vrijdag: vanaf 19.00 uur;
in het weekeinde: verwijzing
via de telefonische boodschap -op
de kantoren.
Bezorgklachten maandag
t/m vrijdag op de kantoren
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 14.00 uur
op de kantoren door de klacht
in te spreken op de band of de
verwijzing op te volgen.
Overlijdensadvertentiestijdens
kantooruren en maandag- t/m
vrijdagavond van 20.30 tot 22.00
uur en zondagavond van 20.00
tpt 22.00 uur:
Tel. 01184-84000.
Fax 01184-70100.
Abonnementsprijzen: per
kwartaal 82,75, automatische
afschrijving 82.00. franco per
post 105.00; per maand
29.00, automatische afschrijving
28.50; jaarabonnement
320.00, automatische
afschrijving 319,00;
jaarabonnement franco per post
405,00, losse nummers
maandag t/m vrijdag 1,45.
zaterdag 1.85 p.st., (alle
bedragen inclusief 6 pet. btw).
Postrek nr 3754316 t.n.v.
PZC ab.rek Vlissingen
Advertentietarieven: 156 cent
per mm; minimumprijs per
advertentie 23.40; ingezonden
mededelingen 2.5 x tarief
Voor brieven bureau van dit
blad 5.50 meer Volledige
taneven met contractprijzen op
aanvraag (alle advertentieprijzen
exclusief 6 pet. btw).
Giro: 35 93 00. Uitgeverij
Provinciale Zeeuwse Courant B V
Vlissingen.