Politiezorg wordt meer en beter
De SGP in conflict met de cultuur
PZC
Lange rechtsgang^
aanleiding tot lag^
eis in fraudezaak
Eis anderhalf jaar
voor serie inbraken
en autodiefstallen
PvdA vreest curatele
gemeente Domburg
provincie
Concept-beleidsplan regionale politie
Bankrovers
veroordeeld
OUDHOLLANDSE
ZILVEREN
BROCHE
van 39,50
voor 25,
't Gouddoppertje
ZATERDAG 5 DECEMBER 1992
MIDDELBURG - Zeeland
krijgt in 1993 voor het eerst
meer en betere politiezorg. Dat
staat in het concept-beleids
plan 1993 van de politie Zee
land. Meer veiligheid moet
voorop staan. Wel moet op een
aantal punten een voorbehoud
worden gemaakt, waarschuwt
korpschef A. A. Smeels, omdat
de feitelijke reorganisatie van
de Zeeuwse politie nog niet vol
ledig is afgerond. Ook moeten
enkele deelplannen nog in over
leg met gemeentebestuurders
ingevuld worden.
De korpschef streeft er naar de
politiebureau's in Zeeland vol
gend jaar net zo lang open te
houden als in 1992 het geval was.
Dat kan alleen wijzigen als de
gezamenlijke burgemeesters
van Zeeland besluiten dat de bu
reau's dichtmoeten om meer po
litiemensen op straat in te zet
ten. Een ander streven is om
noodhulp te verlenen binnen
maximaal een kwartier.
Discriminatie
In 1993 zal de politie zich actief
opstellen bij de bestlijding van
discriminatie en niet uitsluitend
reageren op meldingen, maar
ook eigen waarnemingen van
discriminatie onmiddellijk aan
pakken.
Volgend jaar wil de politie ook in
samenwerking met het Open
baar Ministerie en het Bureau
Slachtofferhulp Zeeland een
plan van aanpak opstellen, ge
richt op een snelle en juiste infor
matieverstrekking aan slachtof
fers van criminele feiten en onge
vallen.
Verder wordt gewerkt aan inten
sivering van de milieuhandha
vingstaak. Daarbij gaat aan
dacht uit naar de Natuurbe
schermingswet, de Vogelwet
1936. de Jachtwet, de Visserijwet
en de Wet bescherming uitheem
se diersoorten. Ook zal er aan
dacht zijn voor bedrijfs-interne
milieuzorg.
In het concept-beleisplan staat
dat wordt gewerkt aan een
nieuwe regeling voor de afwer
king van klachten over de poli
tie. Ook wordt marktonderzoek
aangekondigd om inzicht te krij
gen in de behoefte aan veilig
heidszorg van recreanten.
De politie wil voorts overleg be
ginnen met vertegenwoordigers
van het Openbaar Ministerie
over het terugdringen van het
aantal sepots in misdrijfzaken.
Tevens komt er overleg met de
Zeeuwse gemeenten over het op
stellen van een bestuurlijk open
bare orde en veiligheidsrappor
tage.
Het beleidsplan meldt dat de po
litie in 1993 haar taak zoveel mo
gelijk te voet of per fiets en in
principe geüniformeerd zal ver
richten. Ook zal ze zo veel moge
lijk duidelijk zichtbaar aanwe
zig zijn bij concentraties van
mensen, ook al bestaat dan geen
specifieke behoefte aan politie
zorg. In dat jaar zullen politie
mensen als het maai' enigzins
kan hun werk verrichten in het
gebied van het bureau waarin ze
gehuisvest zijn.
Het regionaal college van burge
meesters, korpschef en hoofd-of-
ficier van justitie vergadert 1 de
cember over dit concept-be
leidsplan. Dat gebeurt vanaf
14.00 uur in het stadhuis te Mid
delburg.
In het concept-beleidsplan
staan doelstellingen die welis
waar voor de hele regio Zeeland
gelden, maar per district nader
uitgewerkt kunnen worden. De
burgemeesters in de drie distric
ten, Walcheren, Oosterschelde-
bekken en Zeeuwsch-Vlaande-
ren, kunnen daar met de officier
van justitie in hun gebied over
praten. De districtschef van de
politie treedt daarbij op als advi-
van een medewerkster
MIDDELBURG - De 27-jarige
M. O., zonder vaste woon- of ver
blijfplaats, hoorde vrijdag voor
de rechtbank in Middelburg an
derhalfjaar gevangenisstraf te
gen zich eisen voor drie auto
diefstallen, een serie woningin
braken en pogingen daartoe. De
langdurig aan harddrugs ver
slaafde O., die tot voor kort in
Vlissingen woonde, pleegde de
misdrijven in zijn toenmalige
woonplaats, in Middelburg,
Bergen op Zoom en Rotterdam.
Hij zit vast sinds hij 17 augustus
in Rotterdam werd gepakt bij
een inbraak. Hij had zich toe
gang verschaft in een woning
door de ruit van de voordeur in
te trappen. Toen hij zijn zakken
had gevuld met gouden munten
en sieraden zag hij dat een poli
tieman door het gat binnen wil-
de komen. Hij vluchtte naar bo
ven en sprong van het balkon op
straat, waar hij terstond werd in
gerekend.
In april was hij in Bergen op
Zoom na een autodiefstal door
burgers aangehouden. Hij zag
daar voor het postkantoor een
auto met draaiende motor
staan, bedacht zich geen mo
ment, nam plaats achter het
stuur en reed weg. De eigenares
van het voertuig liet dat niet op
zich zitten en ging in een taxi
achter haar bezit aan. Toen O.
bij een verkeerslicht moest
wachten zette de chauffeur hem
klem en wilde hem uit de auto
halen. O. bedreigde de man toen
met een schroevedraaier, waar
op deze terugdeinsde en O. de
kans kreeg om te vluchten. Om
standers zetten de achtervol
ging in en grepen hem toen hij
zich vastliep in een tuin.
Afkicken
Een week daarvoor nam hij in
Vlissingen een auto weg. Hij
brak in bij de buurman van zijn
vriendin en stal de autopapieren
en -sleutels. Hij wachtte rustig af
tot buurman zijn wagen voor de
deur parkeerde en reed er ver
volgens mee weg. Veel plezier
had hij niet van zijn buit. want
ergens in Zuid-Holland kwam
hij stil te staan. Hij verkocht de
auto voor 150 gulden aan een slo
per, bij wie de eigenaar hem voor
500 gulden terugkocht.
Officier van justitie mr L. W.
Boogert wees erop dat O. veel
schade heeft aangericht door ge
stolen cheques aan anderen te
verkopen die ze verzilverden. O.
heeft een strafblad met zo'n vijf
tig veroordelingen, maar zei dat
hij nu echt van de drugs af wil
omdat hij zo niet door kan gaan.
Hij staat inmiddels op de wacht
lijst bij een afkickcentrum.
De rechtbank doet over twee
weken uitspraak.
De politie zal zo veel mogelijk duidelijk zichtbaar aanwezig zijn bij concentraties van mensen.
foto archief PZC
Proefschrift Jan Zwemer over bevindelijk gereformeerden en politiek
van onze verslaggever
Rinus Antonisse
VLISSINGEN - De huidige po
lio-epidemie in delen van Ne
derland heeft de groep 'bevin
delijk gereformeerden' extra
in de belangstelling geplaatst
Dat komt omdat de polio-
slachtoffers gezocht moeten
worden onder de mensen die
om principiële redenen niel
zijn ingeënt. Het gaat in hel
bijzonder om de leden van de
zwarte-kousenkerken. Ze hou
den er een 'zware' geloofsbele
ving op na. Veel begrip voor de
zich geïsoleerd opstellende
bevindelijk gereformeerden is
er niet. Net als bij eerdere po
lio-epidemieën ontstaat een
negatieve beeldvorming.
Vooroordelen en onbekend
heid spelen mee.
Het algemene beeld van de
bevindelijk gereformeerde was
vóór de oorlog dat van iemand
die tegen vaccinatie en verze
kering was. Het is langzaam
verschoven naar dat van een
niet-TV-kijkende en op zondag
binnenshuis blijvende Neder
lander. De samenleving ziet de
bevindelijk gereformeerden als
rechtlijnige, strenge, sombere
lieden. Niet geneigd tot enige
tolerantie jegens andersden
kenden. Met een sterke voor
keur voor traditionalisme en
behept met een behoudzuch
tige maatschappijvisie.
Verschillen
Zo komen ze oppervlakkig be
schouwd ook over. Hun wérke
lijke denken is echter heel wat
gecompliceerder. Ze kunnen in
elk geval niet - zoals menigeen
doet - over één kam geschoren
worden. De bevindelijk gere
formeerde wereld vertoont een
grote verscheidenheid. De
vroomheid die er algemeen is,
wordt op verschillende manie
ren beargumenteerd en tot ui
ting gebracht. Dat is voor de
buitenstaander nog het duide
lijkst zichtbaar in het handelen
van de Staatkundig Gerefor
meerde Partij (SGP), die in po
litieke zin de levens- en wereld
beschouwing van de bevinde
lijk gereformeerden uitdraagt.
De SGP doet dat sinds 1918 en
is daarmee de langst bestaan
de politieke partij in het land,
met sinds 1956 onafgebroken
drie kamerzetels en een
groeiende aanhang. In 1990
boekte de jongerenorganisatie
het tienduizendste lid. een aan
tal waarop alle grotere poli
tieke partijen jaloers kunnen
zijn. De SGP is een getuigenis-
De SGP kende een positief antwoord op het moderne cultuurpatroon, maar wat de zondagsheiliging betreft werden geen concessies
gedaan. f°t0 Ruben Oreel
partij. Heel principieel, maar
als het nodig is ook heel prak
tisch. Dat blijkt vooral op het
gemeentelijk vlak. Als het er-
omgaat een inbreng te hebben,
wordt samengewerkt met bij
voorbeeld katholieken en bui
tenkerkelijken.
Jan P. Zwemer (Oostkapelle,
1960) wijdde er een zeer lijvig
proefschrift aan, waarop hij 18
december aan de Vrije Univer
siteit te Amsterdam hoopt te
promoveren. Titel: 'In Conflict
met de Cultuur.' De bevindelijk
gereformeerden en de Neder
landse samenleving in het mid
den van de twintigste eeuw. In
zijn dissertatie belicht Zwemer
met name de periode 1945-
1970, maar hij gaat vér terug in
de tijd om het gecompliceerde
denken van de circa 270.000
bevindelijk gereformeerden in
Nederland en het functioneren
van de SGP in de juiste samen
hang te plaatsen.
Achterban
De ene SGP is de andere niet:
het gezicht verschilt van lands
deel tot landsdeel. De zwaarte
van de achterban is van grote
invloed. In de Zeeuwse naoor
logse samenleving waren SGP
-ers opvallend aanwezig. Vol
gens Zwemer accepteerden ze
het moderne cultuurpatroon
met slechts geringe vertraging.
Pragmatisch in keus van argu
menten: die varieerden van
godsdienstig tot traditionalis
tisch en waren soms gewoon
van plaatselijke aard. De
Zeeuwse SGP-leider David
Kodde gaf het voorbeeld door
zijn nuchtere benadering van
nieuwe ontwikkelingen. In de
jaren vijftig en zestig kregen
meer SGP-ers zitting in het
(dagelijks) gemeentebestuur.
Zeeland was binnen Nederland
een van de 'lichtere' gebieden.
Zwemer signaleert een voor
keur van de SGP voor het dra
gen van verantwoordelijkheid
op het laagste bestuurlijke ni
veau - de gemeente. Hoe de
vertegenwoordigers zich ge
droegen heeft hij onderzocht in
twintig Zeeuwse gemeenten.
David Kodde beheerste jaren
lang het gezicht van de SGP in
de Zeeuwse staten. Hij had na
mens die partij ook een pe
riode zitting in de Tweede Ka
mer.
Ook is aandacht besteed aan
het SGP-beleid in provinciale
staten. Binnen de SGP kwam
een proces van scholing op
gang, waardoor het aantal voor
een gemeentelijke bestuurs
functie beschikbare leden flink
groeide. Gemeenten met een
SGP-raadsmeerderheid of
meer dan één wethouder waren
er na 1970 niet meer. Dat had
ook te maken met de herinde
ling.
Invloed
Hoezeer personen de positie
van de SGP in een vertegen
woordigend lichaam konden
beïnvloeden, bleek uit de ver
richtingen van de verschillen
de statenfracties. Zwemer
noemt de naar verhouding gro
te invloed van Kodde. Die was
in staat met alternatieve voor
stellen te komen op zo goed als
alle gebieden en beheerste het
gezicht van de SGP in de
Zeeuwse staten zozeer, dat er
zelfs gevraagd werd de andere
leden meer aan het woord te la
ten. Zwemer constateert dat de
SGP steeds duidelijk gespitst
was op het meepraten over (het
liefst in) het dagelijks bestuur
van de provincie. Dat is nog zo.
„De gemoedelijkheid, de een
voud van het leven op het plat
teland, worden hoe langer hoe
minder. Er is een streven naar
de zogenaamde culturele din
gen, naar sport en spel, naar to
neel en film." Een verzuchting
van Kodde in 1959. De houding
van de SGP tegenover het mo
derne cultuurpatroon was
complex, stelt Zwemer. In Zee
land zorgde het Deltaplan voor
een versnelling. De opmars van
veranderingen verliep onge
lijkmatig. Schouwen-Duive-
land en vooral Tholen hadden
met een heftiger aanpassings
proces te maken. In een enkel
geval, zoals in Waarde, werd
een gemeenschap wreed ver
scheurd door twisten over
sportbeoefening.
Zondagsheiliging
De SGP kende een positief ant
woord op het moderne cultuur
patroon, naast een veel voorko
mend afwijzen van onderdelen
ervan. Wat de zondagsheiliging
betreft werden geen concessies
gedaan. Rustig toerisme en za
terdagvoetbal waren aan
vaardbaar. Er was ook voor een
SGP-er verschil tussen een fan
fare en een op zondag uitvoe
rend orkest, tussen de plaatse
lijke bibliotheek en het totaal
aan leeszalen in Nederland,
tussen de voetballende dorps
jeugd en professionele sport
beoefening. Slechts heel radi-
kale elementen in de partij lie
ten zich het stempel van vast-
houdendheid-tot-elke-prijs op
drukken (zoals in Stavenisse,
Scherpenisse en Sint-Philips-
land).
Zwemer heeft een boeiend -
voor niet-ingewijden moeilijk
toegankelijk - proefschrift ge
schreven. Door zijn uitvoerige
en genuanceerde benadering
voorziet hij een bewust geïso
leerd levende bevolkingsgroep
(het streven naar eigen voorzie
ningen gaat onverminderd
door) van een correcter imago.
Zelf schrijft hij: „Het is een in
gewikkeld verhaal en zelfs de
conclusie is lang." Dat past
precies bij de bevindelijk gere
formeerden.
Over de Zeeuwse SGP-ers en
het moderne cultuurpatroon
houdt Zwemer 8 december een
lezing, in de Zeeuwse biblio
theek te Middelburg, aanvang
20.00 uur.
'In Conflict met de cultuur',
door J. P. Zwemer. De bevinde
lijk gereformeerden en de Ne
derlandse samenleving in het
midden van de twintigste eeuw.
Uitgave De Groot Goudriaan,
Kampen.
van een medewerkster
MIDDELBURG - Tegen de 43-
jarige J. T. van der V. uit Mid
delburg is vrijdag voor de
rechtbank in Middelburg 80 uur
dienstverlening geëist omdat
hij in december 1988 zijn werk
gever, de Provinciale VVV in
Middelburg, 32.000 gulden licte
ter maakte om een belasting
schuld af te betalen. Hij deed
dat met een door hem onderte
kende cheque, waardoor het be
drag van het banktegoed van de
VVV werd overgeboekt naar de
belastingdienst.
Van der V. had oktober 1990 al in
Middelburg voor de fraude te
rechtgestaan, maar de recht
bank vond toen dat de dagvaar
ding niet deugde, zodat het niet
tot een veroordeling kwam. Het
gerechtshof in Den Haag conclu
deerde in april van dit jaar dat
die beslissing niet juist was en
verwees de zaak terug naar Mid
delburg.
Van der V. verklaarde vrijdag
dat hij financieel klem had geze
ten door een navordering van de
belasting. Er was beslag gelegd
op zijn inboedel en vlak voor
kerst kreeg hij bericht dat zijn
spullen verkocht zouden worden
als er niet tijdig werd betaald.
Hij wilde ten koste van alles
voorkomen dat hij en zijn gezin
de kerstdagen in een leegge
haald huis zouden moeten door
brengen. Omdat hij in zijn func
tie kon beschikken over cheques
van de VW greep hij die moge
lijkheid als laatste redmiddel
aan.
Hij legde uit dat hij wel de be-
iai
8"
boi
he
>P
voegdheid had om de cheqi
bij de bank te bestellen en a!
halen, maar dat alleen de dii)D
teur en twee bestuurleden 1,1
mochten ondertekenen, mai
aldus Van der V. - ,.in de praki
maakte de bank er geen pi
van." Hij kon zonder meer be
len met de door hem ondefc'
kende cheque.
Fiscus
De belastingschuld was
staan doordat Van der V. jat
lang een aanvullende WAO-i a
kering van 400 gulden
maand had ontvangen, wj
over geen belasting en soc:
premies waren geheven,
kreeg toen in één keer de rt
ning gepresenteerd die hij
korte termijn aan de fis
moest voldoen. Na zijn onbez
nen daad werd zijn situatiei
beroerder. Van der V. raaf
overspannen, hij verloor
baan, er volgde een echtscl
ding waarbij de woning met\
lies moest worden verkocht
hij tenslotte met ruim een
schuld bleef zitten.
Officier van justitie mr D,
dér Bel hield rekening met
omstandigheden en met de
ge tijd,die de rechtsgang had
vergd. In die tussentijd hi
Van der V. geen misstappen
gaan. Hij heeft een nieuwe bi
gevonden, maar werkt nietm
in de administratie. Dat
voor de officier reden om gi
deels voorwaardelijke straf n101
een proeftijd te vragen, daarl
haling uitgesloten is.
De rechtbank doet over b
weken uitspraak.
van onze verslaggever
DOMBURG - Het Hof Domburg
-debacle speelt de gemeente
raad van Domburg in al haar
daden parten. De fracties spre
ken in hun algemene beschou
wingen hun zorg en ontevreden
heid uit over het geringe nut
van het behandelen van een be
groting.
De PvdA vraagt om opschorting
van de behandeling totdat dui
delijk is hoe de begroting van de
Stichting Badplaatsbelangen
doorwerkt in de gemeentebegro
ting. Volgens het college van
burgemeester en wethouders is
uitstel echter niet mogelijk op
grond van de bepalingen in de
gemeentewet en de definitieve
behandeling van de nieuwe
plannen rond het vakantiepark
in het voorjaar van 1993.
De toonzetting van de fracties
over de kwestie Hof Domburg
verschilt. De Christelijke Groe
pering houdt het op 'een wazig
beeld van de situatie', de WD
vreest 'dat er offers gebracht
moeten worden', de CDA-fractie
'maakt zich grote zorgen over de
tijd die verloopt om te komen tot
besluitvorming' en D66 vindt 'de
oplossing van de problematiek
rondom het Hof Domburg te
sterk bepalend voor de begro
ting 1993'.
De PvdA is het felst in haar be
woordingen: „Een discussie over
deze begroting heeft op dit mo
ment geen enkele zin. Ook al
niet omdat de provincie deze be
groting onder deze omstandig
heden zeker nooit zal accepte
ren" en: „Als dit zo doorgaat,
staat de gemeente Domburg
binnen een half jaar onder toe
zicht of curatele van een hoger
bestuursorgaan."
De PvdA is op meer punten in
haar algemene beschouwingen
fel. De fractie dreigt de positie
van wethouder P. O vermeen
(huisvesting) ter discussie te
stellen, als het college de be
stemming van het pand op de
hoek van de Eikenlaan en de
Duinweg in Oostkapelle veran
dert van woonhuis tot apparte
mentenhotel. Zowel Overmeen
als wethouder A. Maljaars kon
digden een maand geleden aan
dat zij dinsdag 8 december de
raad vragen of zij mogen aanblij
ven als wethouder. Het college
wijst er in zijn antwoord op het
dreigement van de PvdA op dat
niet een wethouder of een col
lege, maar de gemeenteraad be
paalt of een bestemmingsplan
gewijzigd wordt.
lie
ik
te:
wordt als de pot waaruit geld
haald kan worden voor het s!
tend krijgen van de begroti
wekt het ongenoegen van
fractie. De PvdA vindt dat de
lastingverhoging niet meer u
bedragen dan 2,5 procent. Int
alternatief voorstel presente
de fractie andere inkomst
bronnen voor de lagere
brengst van de belastingen. B
w keuren dat plan overigens
hun beantwoording af, wantl
is in hun ogen te onzeker.
De CG wil snijden in de hoq
van de welzijnssubsidies. Alle
plaatselijke instellingen
het algemeen nut zouden eeni
gewijzigde subsidie mogen
houden. De burger moet opi «-
der welzijnsterrein wat beti
de CG meer zijn eigen boont
doppen. De fractie stelt voorc
procent te bezuinigen op i j]
welzijnsuitgaven die niet du»
lijk een algemeen karakter
gen.
Burgemeester en wethoud
distantiëren zich van de opit ;n
kingen van de CG. De welzij ip
verordening is door de gems ep
teraad goedgekeurd. Daardi
vallen automatisch veel ins! mj
lingen onder een subsidieve: ,t
dening. Een gemeente magc
ongestraft in losse subsidie-I
kenningen schrappen.
Belasting
De WD en de PvdA maken be
zwaar tegen de belastingverho
gingen die het college voorstelt.
De WD is tegen de verhoging
van de onroerend-goedbelasting
(OGB) met vier procent. Vooral
het feit dat de OGB gebruikt
van een medewerkster
MIDDELBURG - De rechlbaT"
in Middelburg heeft de 21-jari IS
Vlissinger S. A. F. tot 2,5 jaar ph'
vangenisstraf veroordeeld vi i n
zijn aandeel in de overval opt en
filiaal van de Verenigde Spi^P1
bank aan de Alexander Gof de
weg in Vlissingen op 21 aurfop
tus. Zijn 18-jarige stadgem I,
V. J. de J. kreeg twee jaar \va w<
van een half jaar voorwaar la^
lijk opgelegd voor het daadw ph'
kelijk uitvoeren van de bf n(l
ving.
Het tweetal kwam elkaar te; >sd
nadat De J. juist was ontsni <>P
uit een rijksinrichting. F. stó
hem voor een bank te beroven 'Ph
gaf een alarmpistool en kle: I
om zich te vermommen. San &nd
gingen zij naar het VS-kant< file
waar F. buiten wachtte tener'<
De J. onder bedreiging met'dei
schietwapen duizend guló
van de baliemedewerksters! i~"
kreeg. F. ging niet mee naart
nen omdat hij het filiaal al ei
had overvallen. Het twee
deelde de buit.
F. had al twee veroordelin!
voor bankovervallen op
strafblad staan. Bij de behan
ling van de zaak was tegen li
vier jaar geëist. De eis tegen
J. was anderhalfjaar.
Juwelier Diamantair
GOES MIDDELBURG OOSTBURG TE KNEUZEN VUSStNCEN
Lange Kcrtsrul 48 Nieuwe Bmj 14-16 Burdiütmt 8 tadiotreeitt Wabtnat88
01100-14863 01180-35275 01170-52961 01130-13904 01184-16400
de
