Japanse mini op volle markt
Eindelijk kon
ik uit die
kast kruipen
Roest is funest voor fietsverlichting
vrije tijd
32
Subaru
Vivio
nsr~155r_v~) op eenzame
Perslucht bekrachtigt
oplooprem aanhanger
Cggjgiïï
ZATERDAG 14 NOVEMBER 1992
Advertentie
Vivio is het levendige model
van de Japanse
autofabrikant Subaru. Het
merk, dat zo kwiek met wéér
een nieuwe versie van de Mini
Jumbo komt, begeeft zich vanaf
half december op de overvol
gerakende mini-markt. Met de
Vivio wordt vooral de
bolvormigheid in deze klasse
beklemtoond. Trendsetter was
de duurdere Mazda 121,
intussen kennen we de nieuwe
Nissan Micra, Renault Twingo
en Fiat Cinquecento.
Ongetwijfeld volgen Daihatsu
en Suzuki binnenkort met de
aanpassing van hun Cuore en
Alto.
De Japanners zagen al in een vroeg
stadium dat de oer-Mini van Aus
tin Rover, als een handig tweede
autootje of voor primair vervoer,
heel aantrekkelijk voor de omzet
is. Het is tegenwoordig beslist niet
schadelijk voor je milieu limago.
Als op 24 november officieel be
kend is dat de Fiat Cinquecento en
niet de Nissan Micra 'Auto van het
Jaar' is geworden, krijgt de mini-
markt er weer een extra stimulans
bij. En voor volgend jaar staat ei
genlijk al vast dat Renault met zijn
nu al populair geachte Twingo het
erepodium mag betreden.
In ons land worden ongeveer
23.000 kleine auto's per jaar ver
kocht. Dat worden er steeds meer
bij een toenemend kostenniveau
en autodichtheid. De Fiat Panda
scoort 8000 stuks. Seat Marbella
3500, Suzuki Alto 7000. Lancia Yp
silon 500. Daihatsu Cuore 2500 en
Subaru Mini Jumbo 2100.
Nijver
De Vivio heeft de wielen op de ui
terste hoeken van de 231 cm lange
wielbasis, en door de vrij recht aflo
pende achterkant zit je nog heel
behoorlijk. De huidige Mini Jumbo
kreeg na de restyling eind '89 extra
ruimte doordat je meer rechtop
zat. Het interieur is totaal gewij
zigd. ziet er vrolijk en ordentelijk
uit. Het dashboard, het stuur, de
bekleding, de hoofdsteunen en an
der details zijn van een geheel an
dere signatuur. Het geheel verste
vigt de indruk van een monter
Het nijvere autootje is met een ge
wicht van 730 kilo wel iets zwaar
der geworden dan de Mini Jumbo.
Het tornt niet aan de zuinigheid:
die noteert voor de stadscyclus
1:14,9. Wat de veiligheid betreft
zijn er in de portieren extra dwars
balken geplaatst en voor wie op
moeilijke momenten extra tractie
wil hebben is er goed nieuws. Ook
deze kleinste Subaru kan met in-
schakelbare 4WD geleverd wor
den.
Siem Leeuwenkamp
In het 'vestzak-segment' houdt
men kennelijk van mooi glad af
gewerkte ronde vormen. Die vin
den we in ruime mate terug bij de
Subaru Vivio. Je denkt onwille
keurig terug aan 'good old' Austin
A30, maar dan zonder de bolhoed
kofferbak. Onder de motorkap van
deze flink bespoilerde mini staat
een nieuw ontwikkelde 4-cilinder
met 658 cc inhoud. De 32 kW<43 pk)
sterke injectiemotor is gekoppeld
aan een vijfbak, het koppel is 53
Nm/3600 tr-min.
Het motormanagement-systeem
is computergestuurd en regelt zo
wel de ontsteking als de brandsto
finspuiting. Bij het niet goed func
tioneren treedt een noodloop-pro-
gramma in werking; om verdere
motorschade te voorkomen blok
keert het systeem zo nodig de
brandstoftoevoer. Milieuzorg
komt in deze 329,5 cm lange auto
ook aan bod: een driewegkatalysa
tor en een klepmechanisme met
koolstoffilter dat benzinedampen
in de tank terugvoert naar de mo
tor.
De Subaru Vivio, opvolger van de Mini Jumbo, heeft een bolvormig koetswerk, naar de geest van de tijd.
De zwakste schakel van de fietsverlich
ting via, een dynamo is de verbinding
met de massa of aarde. Al zijn dynamo en
lampen peperduur, bij een slechte aardver-
binding produceren zij geen straaltje licht.
Dat geldt overigens niet voor batterijver
lichting, waarvoor geen aparte aarde-aan
sluiting nodig is.
Koplamp en achterlicht hebben elk een
aparte stroomdraad naar de dynamo. Om
de stroomkring rond te maken moeten zo
wel dynamo als koplamp en achterlicht een
verbinding hebben met de massa van de
fiets. Het betekent dat de bevestigingsbou
ten van deze onderdelen contact moeten
maken met blank metaal.
Een dynamo met losse bevestiginghaak
heeft speciaal daarvoor een puntschroefje
dat in het frame draait. De dynamo met vas
te framehaak maakt meestal wel goed con
tact met het blanke metaal. Dat geldt ook
voor de koplamp, die een rechtstreekse be
vestiging heeft aan frame of stuur. Anders is
dat voor het achterlicht. Dat moet aarde
maken met het spatbord, dat op zijn beurt
weer aarde moet maken met het frame. Hier
is roest de grote spelbreker.
Wanneer de fiets al wat ouder is en de beves
tigingsbouten roestig zijn, is het handig een
aarde-draad te maken. Vanaf het achter
licht, dat hopelijk een bevestiging heeft
voor zo'n draad, rechtstreeks naar een
boutje dat contact maakt met het frame.
Enkele dynamo's, waaronder de nieuwe
AXA HR. hebben een aansluiting voor een
aardedraad. Overigens is zo'n draad altijd
nodig bij plastic spatborden.
Het ideale fietswiel met onbreekbare spa
ken is nog steeds onbetaalbaar. Rond de
tweeduizend gulden per stuk kosten deze
wielen. Ze zijn voorzien van twee. drie, vier
of vijf spaken en zijn sterker dan het klas
sieke wiel met 32, 36 of 48 dunne stalen spa
ken. Er zijn nu wielen van Aerospoke met
vijf spaken op de markt, die zelfs lichter zijn
dan het lichtste wiel met stalen spaken. Bij
zonder is dat deze wielen verwisselbare na
ven hebben, zodat voor- en achterwiel te
verwisselen zijn als dat nodig is. Wanneer de
kogellagers versleten zijn kan er zo een
nieuwe naaf in, maar dat kan natuurlijk met
gewone wielen ook.
Toch is het aloude gespaakte wiel zo gek
nog niet. Door de speciale vlechting van de
spaken verschaft het wiel vering en dem
ping tijdens het rijden. Een slag in het wiel is
heel vervelend, maar kan vaak met het op
nieuw stellen van de spaken verholpen wor
den. Een gebroken spaak is altijd te vervan
gen door een nieuwe, waarbij het erop aan
komt de juiste lengte te nemen.
Spaakbreuk onderweg is te verhelpen met
de eerste hulpspaak van Simson. Het is een
flexibel stuk staaldraad van twee delen, met
aan het ene uiteinde een schroefnippel en
aan het andere een haakje. De nippel gaat
door het velggat en het haakje door de naaf.
Om de hulpspaak te kunnen monteren moet
de band van de velg. Bij het achterwiel is het
niet nodig het pignon te verwijderen, wat
voor de montage van de echte spaak weer
wel moet. De hulpspaak is op spanning te
brengen door de twee delen in elkaar te
schroeven.
Theo van der Kaaij
Amper twaalf jaar was Ronald
Meijer (27) toen hij in de ga
ten kreeg dat hij 'anders' was.
Zijn schoolkameraadjes schep
ten er het genoegen in zich in on
mogelijke bochten te wringen om
onder de rokken van de meisjes
te kunnen kijken. Ronald niet.
Op zijn vijftiende werd hij door
een broeder van het ziekenhuis in
Goes met de neus op de feiten ge
drukt.
..Ik was geopereerd aan m'n rug.
Eén van de broeders stond altijd
voor me klaar. Niets met sex of
zo, want dat wordt natuurlijk ge
lijk geroepen, maar gewoon. Als
ik een huilbui had. was hij er om
me te troosten. Na acht weken
moest ik weer leren lopen, Tij
dens de oefeningen keek hij me
op een gegeven moment aan. 'Jij
bent met meer bezig dan met je
rug', zei hij. 'Durf je het te vertel
len?' 'Nee.' 'Zal ik het dan maar
zeggen. Je bent gewoon een sme
rige poot.' Kledder, daar zat ik.
Het hoge woord was gezegd. Ein
delijk kon ik uit die kast kruipen.
Een enorme opluchting. Daarna
heb ik het ook aan mijn ouders
verteld. Ze hebben het vrij snel
geaccepteerd. Onze verstand
houding is nu beter dan ooit."
Het hek was van de dam. Nauwe
lijks een jaar later deed Ronald
z'n eerste echte vriendje op. Tij
dens een vakantie in Oostkapel-
le. Dat was ook de periode waarin
hij, na dne keer vertwijfeld te zijn
langsgelopen, het waagde het
COC-centrum in Terneuzen bin
nen te stappen. Sindsdien is hij er
niet meer weg te slaan. Hij helpt
mee aan het organiseren van tal
van evenementen en is één van
de drijvende krachten achter ca
fé-avonden voor homo's en hete
ro's. „Iedereen is welkom, zolang
ze maar niet komen om aapjes te
kijken."
Vermaard is onder meer de vol
gens de RUR-formule gehouden
gespreksshow die Ronald een
paar keer per jaar houdt in het
Temeuzens cultureel café Porqy
Bess. Gekleed in leer (met
zweep) een jurk. chique pak of ge
woon een spijkerbroek confron
teert hij zijn gasten en het pu
bliek met uiteenlopende onder
werpen. Van het Rotterdams
nichtenleven van voor de Twee
de Wereldoorlog tot een Neder
landse operazangeres die in We
nen heeft gewerkt onder één of
andere Griekse dirigent.
..We maken zo zachtjes aan
naam. Tot voor kort hield het
COC in Terneuzen nog vast aan
dat heimelijke achteraf karakter
Daar schiet je niets mee op. Dat
brengt alleen maar de praatjes de
wereld in. Juist om de integratie
die het COC voorstaat, moetje de
maatschappij durven op te zoe
ken. Mensen uitje omgeving uit
nodigen zelf eens te komen kij
ken op onze bijeenkomsten. Dat
werkt. Als ik met m'n vriend
hand in hand over straat loop, zie
je ze nog wel eens scheef naar ons
kijken. Ze doen maar Aan de an
dere kant komt er bijna iedere
zondag een vrouw van zeventig
naar onze café-avond voor een
Ronald Meijer.
glaasje sinas. Van dat soort din
gen geniet ik dan."
Zich storen aan wat mensen over
hem denken, doet hij niet. Ro
nald loopt niet te koop met zijn
homoseksualiteit, maar neemt
net zomin een blad voor z'n mond
als hij wordt uitgehoord. Hij
werkt sinds zeven jaar als admi
nistratief ambtenaar op het be
lastingkantoor in Terneuzen,
waar hij beoordeelt of mensen
met een eigen woning in aanmer
king komen voor vermindering
van de loonbelasting. Door aan
houdende rugklachten (een bo-
tafwijking) zag Ronald zijn nage
streefde carrière als kok de mist
ingaan.
Na een omscholing belandde hij
uiteindelijk tussen de blauwe en
veloppen „In het begin was dat
best wel eens moeilijk. Vooral
omdat het merendeel van mijn
collega's niet bekend was met ho
moseksualiteit. Gaandeweg heb
ben ze toch geaccepteerd dat ik
er een andere leefwijze op na
houd dan het gebruikelijke huis
je, boompje, beestje." Over twee
jaar dingt hij voor Groen Links
mee naar een zetel in de Terneu-
zense gemeenteraad
Ronald woont sinds een jaar sa
men met Edwin. Binnenkort
gaan ze de kleine keuken in de
koopwoning verbouwen tot een
riante werkruimte, inclusief af
wasmachine. „Koken is mijn
hobby, maar in m'n huidige do
mein kan ik m'n kont niet draai
en of keren. En die afwasmachine
zal er hoe dan ook komen. We
Foto Ruden Riemens
werken allebei veertig uur per
week. Dan heb ik 's avonds wei
nig trek om nog eens in die berg
borden en glazen te duiken." De
verzameling op het aanrecht
spreekt boekdelen.
Vrijdag vierden de 'zoetekes' Ro
nald en Erwin dat ze samen al
weer een jaar lief en leed hebben
gedeeld, zo meldt de uitnodiging.
Een soortement van huwelijks
feest. want als de wet op dit vak
'anders' was geweest, hadden ze
het altaar inmiddels opgezocht.
„Wie weet komt het met de
emancipatie in Nederland ooit
nog eens zover dat homoseksue
len met elkaar kunnen trouwen.
Net als ieder ander verliefd kop
pel."
Marcel Modde
DE NATIONALE
HYPOTHEEKBEURS HoOgtC...
...voor hypotheekadvies of bemiddeling
boven de grijze middelmaat
L-T
Vlissingen. Badhuisstraat 137. lel. 01184-13900
Middelburg. Lange Geere 153. tel. 01180-29828
De afgelopen week heeft de rente op de kapitaalmarkt geen verdere
daling laten zien. Op enkele geldverstrekkers na, die naar aanlei
ding van de recente ontwikkelingen op de kapitaalmarkt hun tarieven
vertraagd hebben verlaagd, noteerden wij geen verdere wijzigingen.
Hypotheekrente
per
10 november 1992
rentepercentages
netto werkelijke
rente afsluit opgave rente bij fiscale
vast provi- bank besparing van
gedu- sie in constant
rende 38,55% 50%
ABN.AMRO
spaarhyp.
spaarhyp.
spaarhyp.
ann. hyp.
ann. hyp.
5jr
10 jr.
15 jr.
variab.
5 jr.
1,00
1,00
1,00
1,00
1,00
8.80
8,80
8,80
9,10
8,60
4,88
4,88
4,88
5,95
5,62
3,36
3.36
3,36
4,83
4,57
ABP
spaarhyp.
spaarhyp.
spaarhyp.
ann. hyp
ann. hyp.
5 J
10j
15 J
5 j
10 J
r.
r.
r.
1,00
1,00
1,00
1,00
1,00
8,50
8,40
8,40
8,30
8,20
4,70
4,63
4,63
5,42
5,36
3,22
3,16
3,16
4,41
4,36
Aegon
spaarhyp.
spaarhyp.
5/10 jr.
15/20 jr.
1,00
1,00
9,00
9,00
5,07
5,07
3,53
3,53
Amev
Levensverz.
zorg-vrij-hyp
zorg-vrij-hyp
5/10 jr.
15/20 jr.
1,00
1,00
8.80
8,80
4,93
4,93
3,41
3,41
Bouwfonds
Combinatie
spaarv.hyp.
spaarv.hyp.
spaarv.hyp.
5 jr.
10-jr.
renterust
1,00
1,00
1,00
8,70
8,70
8,70
8,85
4,92
4,85
3,35
3,41
3,35
CDK-bank
spaarhyp.
spaarhyp.
ann. hyp.
ann. hyp.
5 jr.
10 jr.
1 jr.
5 jr.
1,00
1,00
1,00
1,00
8,70
8,80
8,70
8,50
4,86
4,93
5,69
5,55
3,35
3,41
4,62
4,51
Centraal
Beheer
spaargar.hyp. 5/10 jr.
spaargar.hyp. 15/20 jr.
0,25
0,25
8,80
8,80
4,88
4,88
3,37
3,37
Centrale
Volksbank
spaarhyp.
spaarhyp.
ann. hyp.
ann. hyp.
5
10
2
5
r.
r.
r.
r.
1,00
1,00
1,00
1,00
8,70
8,70
8,50
8,50
4,80
4,80
5.55
5,42
3,12
3,29
.4,51
4,41
Delta Lloyd
hyp.tot.plan
hyp.tot.plan
5/10 jr.
15/20 jr.
1,00
1,00
8,80
8,80
4,93
4,93
3,41
3,41
Direktbank
besp.dir.hyp.
5 jr.
1,00
8,80
4,84
3,32
Nationale
Nederlanden
spaarhyp.
spaarhyp.
5/10 jr.
15/20 jr.
1,00
1,00
8,80
8,80
4,93
4,93
3,41
3,41
ING-bank
spaarhyp.
spaarhyp.
ann. hyp.
ann. hyp.
5
10
1
5
r.
r.
r
r-
1.00
1,00
1,00
1,00
8,80
8,80
8,80
8,60
4,88
4,77
5,75
5,62
3,36
3,21
4,67
4,57
Postbank
spaarhyp.
spaarhyp.
spaarhyp.
ann. hyp.
ann. hyp.
5 jr.
7 jr.
12 jr.
2 jr.
5 jr.
1,00
1.00
1,00
1.00
1,00
8,70
8,90
8,90
8.70
8,50
4,85
4,98
4.98
5,58
5,45
3,34
3,46
3,46
4,52
4,42
Rabo
Hp.bank
(adviesrente)
sp.opt. hyp.
sp.opt. hyp.
sp.opt. hyp.
ann. hyp.
ann. hyp.
3 jr.
10 jr.
stabiel
variabel
5 jr.
1,00
1,00
1.00
1,00
1,00
8,80
8.80
8,80
9,00
8.60
4,91
4,91
4,91
5,88
5.62
3,39
3,39
3,39
4,78
4,57
Reaal
Hypothek.BV
exact-hyp.
exact-hyp.
5 jr.
10 jr.
1,00
1.00
8,60
8,60
4,79
4,79
3,30
3,30
Ver. Spaarb.
spaarhyp.
5 jr.
1,00
8,70
4,86
3,36
Westland
Utrecht
lage last.
lage last.
7 jr.
15 jr.
1,00
1.00
8,70
8,60
4,84
4,78
3.34
3,29
Zwolsche
Algemeene
za-hyp.plan
za-hyp.plan
5 jr.
10 jr.
1,00
1.00
8,60
8,50
4,77
4,70
3,28
3,22
De vermelde tarieven hebben betrekking op standaard hypotheken met
gemeentegarantie. De netto werkelijke rente inwrl is gebaseerd op de tota
le netto lasten van de hypotheek. De vermelde nwr-percentages gelden
voor een man van 30-jarige leeftijd en een hypotheek ad 150.000.-. Voor
vrouwen en/of bij andere leeftijden kunnen andere nwr-percentages gel
den. Bij andere hypotheekbedragen wijkt de nwr bij een aantal instellin
gen enigszins af.
Ingenieursbureau Sanders in
Oosterbeek heeft een rembe-
krachtiger ontwikkeld voor zware
en zwaar beladen aanhangers, gro
te caravans, paardentrailers, boot
trailers. enzovoort. De bekrachti
ging geschiedt met behulp van
perslucht, afkomstig van een 12
volts mini-compressor van Monroe
met druktankje. Een belangrijk
verschil met een gewone oploop-
rem is, dat het bekrachtigde sys
teem al (zachtjes) remt als de stop
lichten gaan branden en niet pas
als de aanhanger oploopt naar de
trekkende auto.
De bekrachtiger wordt op de dissel
gemonteerd met een bijgeleverd
montageframe. Naast de compres
sor en de druktank bestaat het sys
teem uit een regelbaar en instel
baar reduceerventiel, gekoppeld
aan de oploopstang, een 12 volts
luchtklep en een snelontlastven-
tiel. Het systeem treedt in werking
door de remlichtimpuls, afgetapt
van de stekkerkabel
De bekrachtiger is zo ingesteld dat
de gebruikelijke speling in de op
looprem al bij het oplichten van de
remlichten wordt opgeheven. Als
de trekauto sterker afremt geeft
het reduceerventiel een hogere
druk dan de voor-ingestelde 1 bar.
Zodoende remt de aanhanger eer
der en sterker, zodat deze stabiel
achter de auto blijft en bij krachtig
remmen niet opzij wordt gedrukt.
Vooral in bochten is dat gevaar
groot.
Weggedrag
De oplooprembekrachtiger, waar
op patent is aangevraagd, is on
langs getest op de trainingsbaan
van het Instituut voor Voertuigbe-
heersing Leppink IVL te Weert
Daar bleek dat de remweg korter is
in vergelijking met die van een
aanhanger met een niet-bekrach-
tigde oplooprem. maar dat ook het
weggedrag van de combinatie en
de beheersbaarheid er sterk door
verbetert.
Over de prijs wil ir Sanders niet
meer kwijt dan dat deze tussen de
1500 en 2000 gulden zal liggen. Het
systeem is direct leverbaar, maar
niet in grote aantallen, omdat er
(nog) geen massaproduktie is.
Met name de verscheidenheid aan
dissels kan speciale aanpassingen
aan het montageframe vergen.
Sanders zoekt nog naar een min of
meer universele oplossing voor de
montageframes.
Nol van Bennekom
iV
11111