Vlaams 'ia' voor grote Euregio mj zlm in goes
Lustrumvierders in de sloep
dagmenu...
Veel vacatures
nog onvervuld
Fusie kost banen
Veilingen over
op tele-veilen
i&rfSyjfes.
Voormalig slavenfort in Ghana
wordt centrum voor wetenschap
Hond (2)
]remier Van den Brande maakt historisch gebaar naar Z-Nederland
Proefabonnement
Auto-Lease
Walcheren B.V.
PZC
zeeland
VRIJDAG 9 OKTOBER 1992
y van onze verslaggever ZLM, het ULG en de GD
;onze verslaggever
IASTRICHT De Vlaamse
£ering wil samen met Zuid-
«ierland in de 'frontlinie van
wordend Europa' gaan
ujn, Daartoe is een gezamen-
lie toekomstvisie nodig. Die
[oet de leidraad zijn voor sa-
unwerkingprojecten. Met die
istorische' aankondiging
libte de minister-president
de Vlaamse regering, Luc
den Brande, gistermiddag
ju Nederlandse provinciale
[ren, Zeeland, Brabant en
enburg, de hand.
«Vlaamse regering", zo zei
„zou het ten zeerste verwel
ken, mocht Zuid-Nederland
hechte partner worden in
voorbereiden van de volgen
eeuw."
jden Brande deed zijn uit
haken tijdens een studiemid-
ig in het Limburgs provincie-
jis te Maastricht. Een groot
sl van de statenleden uit Zuid 1
Nederland was daar voor de eer-
je keer bijeen om de nog prille
menwerking tussen hun drie
ravincies met elkaar te bespre-
a
tor op zoveel mogelijk terrei-
2'zinvol' samen op te trekken,
ist ook met Vlaanderen erbij,
oberen Zeeland. Brabant en
m'ourg een sterke vuist te ma
ai temidden van Europese
'naalvergroting en Hollands
andstad-denken. Negen maan
teerder werd dit interprovin-
ale pact bekrachtigd met de
ndertekening van het 'Verdrag
an Den Bosch'.
Ipzichtig
oen al lonkte Zuid-Nederland
izichtig naar Vlaanderen. Van
n Brande ging gisteren gretig
die grensoverschrijdende
rances in. Hij sprak de hoop uit
'een duidelijk traject kan
itgetekend worden voor con-
ete samenwerking in Zuid-Ne-
irland en met Vlaanderen'. Dat
reven wordt vergemakkelijkt
isinds afgelopen week de fede
ralisering van de Belgische
staatsstructuur is beklonken.
Tot dusver verzandden gesprek
ken tussen Vlaamse en' Neder
landse (lagere) overheden veelal
in onduidelijkheid over de vraag
hoe in België de bevoegdheden
over de bestuurslichamen ver
deeld zijn. ,,De federalisering",
aldus Van den Brande, „zal on
getwijfeld een duidelijker zicht
brengen." Zo krijgt zijn regering
nu de bevoegdheid internatio
nale verdragen te sluiten, een ei
gen milieubeleid te voeren en al
lerlei landbouwkwesties te rege
len. Van den Brande beloofde
Zuid-Nederland op een briefje te
geven welke bevoegdheden de
Vlaamse provincies, gemeenten
en andere lagere bestuursorga
nen toebedeeld krijgen.
De Vlaamse regering verbindt
één voorwaarde aan samenwer
king met Zuid-Nederland: „Het
moet het Europese eenmakings-
proces opnieuw geloofwaardig
maken bij de burgers." Hoe
Door te streven naar 'eenheid in
verscheidenheid'. En door een
dam op te werpen tegen 'over
dreven' Europees en nationaal
centralisme. Hij sprak in dat ver
band over 'het Europa van de re
gio's en de culturen'.
Brei
De studiemiddag bepaalde zich
gistermiddag vooralsnog tot de
onderlinge samenwerking tus
sen Zeeland, Brabant en Lim
burg. De statenleden hoorden
een brei van woorden, die ze het
afgelopen jaar ook al konden le
zen in intentieverklaringen,
voortgangsrapporten en andere
paperassen vol goede bedoelin
gen. Verdeeld over een viertal
groepen diepte men vervolgens
het twintigal samenwerkings
projecten, waartoe inmiddels
aanzetten zijn gegeven, wat ver
der uit.
De Zeeuwse'gedeputeerde L. Ne-
derhoed-Zijlstra, die samen met
haar collega J. Hennekeij één
van de groepen leidde, stelde
vast dat de statenleden de sa
menwerking 'positief-kritisch'
benaderen. Ook de Limburgse
commissaris E. Mastenbroek
liet zich in die trant uit. „Men
ziet de noodzaak in. maar zegt
daarbij meteen: alleen samen
werkingsprojecten die zinvol
zijn." Los van dit alles willen de
provincies de vrijheid houden
met anderen samen te (blijven)
werken. Zo wil men niet tornen
aan de Euregio Scheldemond,
waarbinnen Zeeland samen
werkt met de twee buurprovin
cies Oost- en West-Vlaanderen.
HTS/HLO-lustrumvierders manoeuvreren een PSD-sloep door het Kanaal door Walcheren.
foto Ruben Oreel
van onze verslaggeefster
VLISSINGEN - Het hei-hup klonk vaak professione
ler dan de wijze waarop de riemen door het water van
het Kanaal door Walcheren werden gehaald. De witte
sloepen, geleend van de PSD, moesten vanaf de Keer
sluisbrug tot vlak voor de halfhoge brug worden ge
varen, worden gekeerd en teruggeroeid. „Dat keren,
dat levert de meeste problemen op. Het zijn best gro
te sloepen," zegt René Romijn, één van de leden van
de lustrumcommissie van de HTS/HLO van de Hoge
school Zeeland in Vlissingen.
Zijn notitiebord toont vaartijden van twaalf minuten
tot een klein kwartiertje. Ondertussen wuift hij een
nieuwe ploeg studenten op weg voor het volgende on
derdeel van de zeskamp waarmee de HTS'sers en.
HLO'ers donderdag het negende lustrum van hun
school vierden. Met twee tandems en vier hardlopers
gaan ze op weg voor een 'rondje Souburg'. Verder op
het programma staan een krattenrace met peper-
koekhap-handicap, zaklopen, de zeephelling, een
eyenwichtsbalk over het opblaasbare zwembad op het
schoolplein en een parcours dat met het wrak van een
Mini moet worden aflegd.
Zeventig studenten waagden zich donderdag aan dat
programma. De avond tevoren, tijdens een tropisch
zwemfeest in het Sportfondsenbad. waren enkele hon
derden studenten present.
's Middags hield de HTS/HLO een receptie voor het
Zeeuwse en buitenprovinciale bedrijfsleven. Donder
dagavond trad de Nederlandse band The Scene op tij
dens een groot studentenfeest in discotheek Cosmo.
van onze verslaggeefster
KAPELLE - De veiling CHZ in Kapelle en de veiling Gelder-
malsen willen nog vóór het volgende afzetseizoen hun klok
ken koppelen en gaan 'televeilen'. De besturen van de vei
lingen hebben onlangs besloten dat dit in maart 1993 zal
gebeuren.
Door de koppeling kunnen de kopers alle dagen van de week
kiezen uit een grote hoeveelheid fruit. Het aanbod van de zes
belangrijkste fruitsoorten (appels, peren, framboos, prui
men, bramen en rode bessen) is dan het grootste in Ne
derland. De veildagen van de veilingen sluiten op elkaar aan.
In Kapelle zijn de veildagen op dinsdag en donderdag en in
Geldermalsen op maandag, woensdag en vrijdag.
onder
Elke dag uw eigen PZC voor f 1,02*
vier weken de PZC voor f 12,50
(éénmalig binnen zes maanden)
Postcode: Plaats:
Handtekening:
H enveloppe zonder postzegel zenden naar
PZC. afdeling abonnemencen
Antwoordnummer 123 4380 VB Vlissingen
Bellen gaat sneller! 01 184 84216
*Pri|S per dag bij een kwartaal abonnement
De PZC, 'n dijk van een krant
Een zij-aanzicht van het hoofdgebouw van het fort.
tekening Karei Nijboer
Vlissingse architect Nijboer werkt aan nieuwe bestemming
van onze verslaggever
VLISSINGEN - Het voorma
lige Zeeuwse slavenfort St.
George d'Elmina in Ghana
wordt geen toeristisch bol
werk, maar krijgt een weten
schappelijke functie binnen
een totaalplan voor de gehele
omgeving. Dat is de Vlis
singse architect Karei Nij
boer duidelijk geworden na
een gesprek in Engeland, be
gin deze week, met professor
A. D. C. Hyland van het Cen
tre of Architectural Research
and Development Overseas,
dat verbonden is aan de Uni
versiteit van New Castle
upon Tyne. Ook twee andere
forten in de nabijheid, het
Hollandse fort Koenraads-
burg, nu St. Jago en het Engel
se Cape Coast Castle, maken
onderdeel uit van het plan,
dat die regio nieuwe economi
sche impulsen moet geven.
De Vlissingse architect heeft
inmiddels zijn rapport over
het architectonisch onderzoek
naar zijn opdrachtgevers in
Ghana verstuurd, een halfjaar
later dan de bedoeling was,
om'dat het drukken bij de pro
vincie langer duurde dan hij
had verwacht In dit geval was
dat niet rampzalig, omdat in
Ghana nieuwe ideeën zijn ont
staan over de ontwikkeling
van het kustgebied.
Daarvoor bestaan nu nog twee
organisaties, the Ghana Mo
nument Board en de Central
Region Development Com
mission (CEDECOM). die op
dracht heeft gegeven tot de
studie over het fort Elmïna.
Beide instellingen zullen op
gaan in een nieuwe organisa
tie, waarvan de vorm nog niet
vast staat. Daarover worden
pas beslissingen genomen na
de verkiezingen in januari. De
verwachting is dat de huidige
machthebber Jerry Rawlings
dan het veld zal moeten rui
men, waardoor weer geheel
nieuwe situaties ontstaan.
Hoofdkwartier
Nijboer is zeer tevreden over
de nieuwe bestemming. „El-
mina is het grootste slavenfort
in Afrika en het hoofdkwartier
van de West Indische Com
pagnie (WIC) geweest. Dat
mag je niet verknallen met een
hotelfunctie. Dan sla je de hele
sfeer kapot, die toch wel een
beetje luguber is", verklaart
hij.
Het is nu volgens hem redelijk
zeker dat die hotelfunctie
wordt toebedeeld aan het fort
Koenraadsburg, van waaruit
de Zeeuwen het fort Elmina
beschoten toen dat nog in Por
tugese handen was. Elmina zal
een rol spelen bij het weten
schappelijk onderwijs voor re
novatie en restauratie, wel
licht als onderdeel van de uni
versiteit in de hoofdstad Ac
cra. Ook wordt gedacht aan in
ternationale congressen,
waaraan het onderdak kan
bieden.
Het rapport van Nijboer past
uitstekend in het totaalplan
voor de drie forten en de omge
ving, zo heeft prof Hyland la
ten weten. Die heeft ook soort
gelijke rapporten over de twee
andere forten. De studie naar
fort Koenraadsburg heeft de
Engelsman zelf verricht met
enkele studenten. Het rapport
over Cape Coast Castle is op
gesteld door J. en F. Johnston
Overseas Limited, een afde
ling in Ghana van een archi
tectenbureau in Edinburgh.
„Hyland heeft met opzet ge
wacht met het uitbrengen van
adviezen over die andere rap
porten tot ik ook klaar was.
omdat ze een eenheid vormen.
Uitstel was kennelijk toch
geen probleem. Gezien de ont
wikkelingen in Ghana is een
snelle uitvoering van het plan
niet mogelijk. Daarom heeft
Ghana ook nog geen verzoek
tot financiële steun gericht
aan de provincie. Het kan best
een jaar duren voor aan de vol
gende fase kan worden begon
nen". aldus Nijboer.
Infrastructuur
Het streekplan omvat niet al
leen restauratie van de drie
forten, die een nieuwe bestem
ming krijgen, maar ook verbe
tering van de infrastructuur,
zoals de aanleg van goede we
gen naar Accra, het verbete
ren van het vliegveldje in de
buurt zodat een goede verbin
ding met Accra ontstaat, aan
leg van telefoon in het plaatsje
Elmina. waar bovendien riole
ring en drinkwaterleidingen
moeten worden aangelegd, en
voorzieningen voor de verwij
dering van afval, dat nu nog
overal wordt gedeponeerd.
„Ik sta nu veel minder scep
tisch tegenover het plan dan
een halfjaar geleden, omdat ik
me toen zorgen maakte over
de bereikbaarheid vanuit Ac
cra. Het is nog steeds de be
doeling dat het gebied een toe
ristische trekpleister wordt,
maar niet alleen het fort op
zich zelf. Het stadje is immers
ook de moeite waard. Er staan
veel Zeeuwse koopmanshui
zen in Elmina. die ook moeten
worden gerestaureerd. Er zijn
plannen voor een olifantenre
servaat. Daarvoor is allemaal
veel geld nodig. De Verenigde
Naties hebben deze architec
tonische studie betaald. US
Aid heeft financiële steun toe
gezegd voor de volgende fase.
Nederland, Portugal, Enge
land, Duitsland en Amerika
zal ook subsidie worden ge
vraagd. wanneer de plannen
rond zijn. Daarvoor moeten al
le onderdelen als een legpuzzel
in elkaar vallen en daarvan is
Elmina er één van. Dat is nu
bijna achter de rug. Maar er
zijn nog veel politieke beslis
singen nodig. Het wordt heel
spannend, heel groots, maar ik
wacht gewoon af. Dergelijke
projecten hebben veel tijd no
dig", aldus Nijboer.
GOES - Bij de Zuidelijke Land
bouw Maatschappij (ZLM) in
Goes zal een aantal arbeids
plaatsen verdwijnen. Dat is het
gevolg van de op handen zijnde
fusie van de ZLM met het
Utrechts Landbouw Genoot
schap (ULG) en de Geldersche
Maatschappij van Landbouw
(GMvL). Een woordvoerder van
de ZLM verklaarde donderdag,
dat het uitdrukkelijk de bedoe
ling is gedwongen ontslagen te
voorkomen. Bij de ZLM in Goes
werken (inclusief negen sociaal
-economische voorlichters) 22
mensen. Daarnaast heeft de
ZLM nog drie medewerkers op
een bijkantoor in Zevenbergen
in dienst.
Volgens ZLM-woordvoerder Jil-
le staat op dit moment nog niet
geheel vast hoeveel banen uit
Goes verdwijnen. In een voorlo
pige eindrapportage over de
voorgenomen fusie wordt er van
uit gegaan dat in Goes slechts
zes formatieplaatsen over blij
ven. Onduidelijkheid bestaat
echter nog over de toekomstige
positie van de sociaal-economi
sche voorlichters en de struc
tuur waarin zij komen te werken.
expert in elk merk
Bel nu voor een
scherpe offerte
•ff 01184-19610
De ZLM. het ULG en de GMvL
zullen straks, als de fusie beklon
ken is. gezamenlijk een nieuwe
hoofdvestiging betrekken. De
vestigingsplaats van het hoofd
kantoor is nog niet bekend. Ge
zocht wordt naar een lokatie in
de driehoek Utrecht-Arnhem-
Den Bosch. Daar komen onge
veer achttien mensen te werken.
Medewerkers van de ZLM zullen
in de gelegenheid worden ge
steld mee te verhuizen. De fusie
plannen voorzien verder in een
aantal bescheiden provinciale
kantoren (Utrecht, Noord-Bra
bant, Gelderland, Zeeland).
Eindrapport
De plannen voor een fusie tussen
de Zuidelijke Landbouw Maat
schappij. het Utrechts Land
bouw Genootschap en de Gel
dersche Maatschappij van
Landbouw krijgen steeds meer
vaste vorm. Een stuurgroep die
de zaak voorbereidt, heeft in
middels een voorlopig eindrap
port uitgebracht. Daarin wor
den de opbouw en werkwijze van
de toekomstige organisatie be
schreven.
Het rapport wordt deze maand
in de kringen en afdelingen van
de ZLM, GMvL en ULG bespro
ken. Daarna gaat een definitief
voorstel de deur uit. Op dinsdag
1 december nemen de ledenra
den van de GMvL en ZLM en de
algemene ledenvergadering van
de ULG een beslissing. Indien de
hoogste organen van de drie or
ganisaties 'ja' zeggen tegen het
rapport, zal de nieuwe land
bouworganisatie per 1 januari
1994 een feit zijn. Tot haar werk
gebied behoren de provincies
Gelderland, Utrecht, Noord-
Brabant en Zeeland Het aantal
leden zal ruim 18.000 bedragen.
van onze verslaggever
MIDDELBURG - De werkloos
heid in Zeeland is gestegen en
het bedrijfsleven wordt nog
steeds geconfronteerd met veel
moeilijk vervulbare vacatures.
Vooral technisch-ambachtelij-
ke functies staan lang open. Ook
in de detailhandel, horeca en
handel is het moeilijk aan de
vraag naar personeel te vol
doen. De personeelsvoorziening
in de verzorging en verpleging
verloopt eveneens moeizaam.
Van de in totaal 10.000 vacatu
res in 1991 leverde een kwart
problemen op bij de vervulling.
Het Zeeuwse regionale stafbu
reau voor de arbeidsvoorzie
ning heeft dit donderdag be
kend gemaakt.
De groei van de werkgelegen
heid zal het komende jaar met
meer dan de helft afnemen. Op
basis van deze prognose komen
er 2.200 arbeidsplaatsen bij.
voornamelijk in de detailhandel,
metaal, bouw en zakelijke
dienstverlening. Werkgevers in
de bouwmaterialenindustrie,
nutsbedrijven, onderwijs en tex
tiel verwachten de komende tijd
een verlies aan arbeidsplaatsen.
Vergrijzing
De vergrijzing van de beroepsbe
volking zet verder door. Het aan
tal jongeren neemt af en er stro
men ook steeds minder leerlin
gen van het voortgezet en mid
delbaar beroepsonderwijs door
naar de arbeidsmarkt. De totale
beroepsbevolking stijgt de ko
mendejaren licht. Een rol hierbij
speelt de grotere deelname van
vrouwen aan de arbeidsmarkt.
Vorig jaar steeg de werkloosheid
voor het eerst sinds 1985. Deze
stijging zette in de eerste maan
den van 1992 sterk door.
De cijfers zijn terug te vinden in
de populaire versie van de Ar-
beidsmarktschets 1992. De
schets is gebaseerd op een groot
arbeidsmarktonderzoek <iat is
uitgevoerd in opdracht van het
Regionaal Bestuur voor de Ar
beidsvoorziening (RBA) in Zee
land. Het bestuur is verantwoor
delijk voor het reilen en zeilen
van de Zeeuwse arbeidsbureaus
en de Centra Vakopleiding. De
onderzoeksresultaten vormen
een belangrijke informatiebron
bij de beleidsplanning voor het
komende jaar.
De schets werd donderdag ge
presenteerd tijdens de vergade
ring van het RBA. De ongeveer
5.200 bedrijven die meewerkten
aan het onderzoek krijgen de
brochure toegestuurd. Het RBA
zal met de werkgeversorganisa
ties verdere afspraken maken
over een plan om de problemen
bij de personeelsvoorziening
aan te pakken.
Roompot Recreatie
Familie Restaurant
10 oktober dansen m.m.v.
SURVIVE
OKTOBER maandmenu:
Gebonden kippesoep
Speenvarkenkoteletjes met
provencaalse saus
IJs met advocaat en chocoladesaus
29,50 p.p.
(graag reserveren)
Onbeperkt mosselen eten, met frites,
salade en 2 sausjes voor 22,50 p.p.
Iedere zaterdag steengrill-buffet,
vanaf 17.00 uur, voor 25 - p.p.
Iedere zondag van
11.00 tot 14.00 uur brunch a 21,50 p.p.
(graag reserveren).
Inlichtingen tel. 01107-4240.
Een jonge hond die een gro
tere hond of een mens ziet
naderen heeft vaak de nei
ging op de rug te gaan lig
gen en zich op die manier te
ondencerpen. En dan wil
een vermeende lolbroek nog
icel eens quasi vrolijk op
merken: Wat doen alle
meisjes in Parijs?'
Dat jonge hondje uit Ove-
zande heeft inmiddels een
tiveede vaardigheid onder
de knie. Als het op het
strand aan het wandelen is
en de baas vraagtWat doen
alle Duitsers hier?', kijkt het
hondje even om zich heen en
graaft binnen de kortste ke
ren een enorme kuil.
