Aanpak onveiligheid in verkeer
Ruzie over rol Omroep
Zeeland bij calamiteit
Oranjezon gaat eeuw terug in de tijd
Westkappelse kustvisser
Jan de Witte naar WK
Autofabriek Hino
flopte in jaren '60
in het Sloegebied
Hond
leeuwsch-Vlaanderen proefregio voor duurzame maatregelen
abonnement
zeeuwse almanak
De komst van een jong hond
je in dat gezin iri Ovezande
bracht heel wat lol. maar aj
en toe ook een enkele zorg.
Zo was daar het probleem
van de buikloop van de pup.
De dierenarts schreef een
streng dieet voor. Slechts
een enkele beschuit. En wa
ter.
Het hielp, de buikloop ging
over Het hielp zelfs erg
goed. Na verloop van tijd
kwam er helemaal niets
meer uit het hondje. Dat leid
de bij het uitlaten tot een gef
ronste blik van de baas,
ivaaruit duidelijk sprak:
'Komt er nog wat van.'
En toen werd duidelijk dat
honden weliswaar niet kun
nen spreken, maar wel kun
nen communiceren. De twee
honde-ogen die een verwij
tende blik in de richting van
de baas wierpen antwoord
den duidelijk:Als je ivilt dat
er wat uitkomt, zul je er toch
eerst icat in moeten stop
pen."
zeeland
DONDERDAG 8 OKTOBER 1992
'JACKS'
verwerkt met Gore-Tex
staat voor topkwaliteit
en het unieke Gore-Tex
comfort:
WATERDICHT
WINDDICHT
ADEMEND
Lange Vorststraat 12 Goes
tel. 01100-27607
van onze verslaggever
OOSTKAPELLE - De natte
valleien komen terug in na
tuurgebied Oranjezon bij
Oostkapelle. Woensdag is een
gezamenlijk project van de
provincie Zeeland en Delta
Nutsbedrijven begonnen. Aan
de oostzijde van het pompsta
tion voor de waterwinning
verdwijnt een stuk landschap
met duinbeplanting en hoog
struikgewas. Een stuk strand
achter de duinen komt er voor
in de plaats. In een termijn
van een jaar of tien moet ech
ter het oorspronkelijke land
schap terug zijn van een eeuw
geleden: valleien die in de
winter drassig zijn en in de zo
mer droogvallen en waarin
louter lage begroeiing voor
komt.
Uit het waterwingebied van
Delta Nutsbedrijven komt ver
houdingsgewijs weinig water.
Per dag wordt zo'n duizend ku
bieke meter water omhoog ge
pompt. Dat is 0,8 procent van
de totale waterbehoefte van
Zeeland. De rest wordt via een
pijpleiding uit Noord-Brabant
aangevoerd. De waterwinning
is volgens terreinbeheerder G.
Wösten van Delta Nutsbedrij
ven vooral in de zomer toch
noodzakelijk om in de extra
Dit waterwinkanaal in Oranjezon wordt in het kader van het herstel van de natte valleien
gedempt. foto Ruben Oreel
waterbehoefte van de toeristen
te voorzien.
Delta Nutsbedrijven hoeft
voor de dagelijkse hoeveelheid
water niet in het hele winge-
bied te pompen. In het weste
lijk gebied zijn enkele nieuwe
putten geslagen, zodat het
oostelijk deel vrij komt voor de
natuur. Het daar bestaande
winkanaal wordt gedempt, de
kunstmatig aangebrachte ver
hogingen in het terrein ver
dwijnen en de humuslaag van
tientallen centimeters dik
wordt afgeschraapt, zodat een
kale zandvlakte overblijft.
Ontwikkeling
„In het begin is dat natuurlijk
een saai gezicht", geeft Wosten
toe. „Maar het is uiterst inte
ressant om te zien hoe de plan
tengroei zich gaat ontwikkelen
in de komende jaren. Boven
dien is het gebied dat we nu
rooien al op veel plaatsen in
Oranjezon aanwezig. Als we
dat in stand zouden houden,
hadden we meer van hetzelfde,
terwijl we nu iets geheel
nieuws krijgen."
Door het dempen van de ooste
lijke tak van het winkanaal
stijgt de waterstand. Volgens
Wösten is, sinds de waterwin
ning vorig jaar in dit gedeelte
gestaakt werd, het waterpeil
met een halve meter gestegen.
Door vee te laten grazen en
nauwlettend toezicht te hou
den, moet het gebied van zeven
hectare permanent duinvallei
worden, waarin alleen lage be
planting als orchideeën voor
komt. De provincie betaalt de
helft van het project. Het past
in een proefproject om water
winning en natuurbehoud te
scheiden. De kosten belopen
200.000 gulden. De werkzaam
heden zijn eind november
klaar.
BARTSONS
bij
|n onze verslaggever
JDELBURG - Zeeuwsch-
Viaanderen wordt, als het aan
gedeputeerde ing J. I. Henne-
keij ligt. de eerste regio in Zee
land waar een zogenaamd duur-
uam veilig verkeerssysteem
wordt opgezet. Binnenkort
moeten gemeenten, water
schappen, de provincie en het
Rijk duidelijk maken hoeveel
jeld ze daarin steken.
beslissing op verschillende ni
veaus nog niet is genomen.
Dat er wat moet gebeuren staat
vast, maakte Hennekeij woens
dagmiddag op een vergadering
van het Regionaal Orgaan Ver
keersveiligheid Zeeland (ROVZ)
duidelijk. De korte-termijn-
maatregelen die tot nu toe in
Zeeuwsch-Vlaanderen zijn geno
men voldoen niet om de toe
komstverwachtingen voor de
verkeersveiligheid te halen. Het
is wellicht nog wel mogelijk in
1995 25 procent minder ver
keersslachtoffers te halen dan in
1985, gaf hij aan. Maar 40 pro
cent minder slachtoffers in het
jaar 2000 en 50 procent minder in
2010 achtte Hennekeij onhaal
baar met de maatregelen die tot
heden zijn gerealiseerd.
Fietspaden
Waarnemend directeur ir
F. C. M. Wegman van de Stich
ting Wetenschappelijk Onder
zoek Verkeersveiligheid (SWOV)
maakte in een inleiding over
duurzaam veilig wegverkeer
duidelijk dat aan de inrichting
van wegen en fietspaden nog
veel kan verbeteren. Hij pleitte
voor richtlijnen die voorschrij
ven aan welke veiligheidseisen
allerlei wegen en fietspaden
moeten voldoen. Het is echter
ook belangrijk, gaf hij aan, dat
een aanzienlijk deel van de be
volking achter de te nemen
maatregelen staat.
Dijkgraaf I. C. Hage. die namens
de waterschappen in het ROVZ
zitting heeft, had zo zijn eigen
oplossing voor een duurzaam
veilig wegverkeer. „Je moet ge
woon goed uitkijken", gaf hij de
vergadering als wijze raad mee.
Geprobeerd wordt van een of
meerdere projecten in Zeeuwsch
.Vlaanderen een experiment te
maken, om in aanmerking te ko
men voor landelijke subsidie. In
een duurzaam veilig verkeers
systeem worden verkeersdeel
nemers, die niet bij elkaar horen,
gescheiden met behulp van in-
Sastructurele maatregelen.
Volgens deze plannen zal gepro-
beerd worden van de doorgaan-
je oost-westverbinding Bres-
tens-Perkpolder een tussen-
rarm van een autoweg en een
aitosnelweg te maken. Gedepu
teerde Hennekeij heeft daar in
Set verleden al eens voor gepleit.
Gok de weg Groede-Sluis kan
rfiliger worden gemaakt. Dan
bestaat echter het gevaar dat
duipverkeer de route Schoon-
ijke-Oostburg neemt. Oost-
burg is nu al een gevaarlijke
cem op het gebied van verkeers-
ttiligheid. Daarom kan de weg
Groede-Sluis pas aangepakt
vorden als de rondweg Oost-
burg gereed is.
Bebouwde kom
Set is de bedoeling dat ook naar
je veiligheid binnen de bebouw
de kommen gekeken wordt,
l'üaar valt de helft van het aantal
slachtoffers. De plannen, die
binnenkort gepresenteerd wor-
iien, kunnen alleen uitgevoerd
rorden als alle wegbeheerders -
idat zijn de waterschappen, ge-
Imeenten, de provincie en het
Rijk - bereid zijn loyaal mee te
luerken. Daarover bestaat nu
nog geen zekerheid omdat die
van onze verslaggever
VLISSINGEN - Wanneer Zee
land door een grote ramp wordt
Vttroffen, loopt de voorlichting
aan de bevolking in het hon-
irrd. De directeur-hoofdredac
teur van Omroep Zeeland, F.
Feij, uitte die vrees woensdag
in een persbericht. Hij verwijt
de Zeeuwse autoriteiten dat ze
de rol van zijn omroep als ram
penzender veronachtzamen. De
Vlissingse burgemeester J. van
der Doef, die hoofdverantwoor
delijk is voor de rampenvoor
lichting, reageerde furieus op
de beschuldiging. Hij noemde
de alarmkreet van Feij 'ordi
naire stemmingmakerij'.
Aanleiding tot de verhitte ge
moederen is de campagne 'Als
de sirene gaat...' Onder dat mot
to laten de gemeentelijke autori
teiten in Zeeland komende dins
dag huis-aan-huis folders ver
spreiden. Daarin staat wat de
burger het beste kan doen in het
geval van een (dreigende) ramp.
Eén van de adviezen luidt: naar
Omroep Zeeland luisteren.
Want via dat kanaal zullen de
autoriteiten officiële mededelin
gen doen. Dat werd eerder dit
iAdvertentieI
jaar zo afgesproken tussen pre
mier Lubbers en de gezamenlij
ke regionale omroepen. Helaas,
meldt Feij. 'de daaruit voort
vloeiende overeenkomsten met
de provincie en de gemeenten
zijn in Zeeland nog niet bespro
ken en getekend'.
Stuitend
In plaats van dat verzuim goed
te maken, geeft de overheid alle
Zeeuwen nu het idee 'dat men
rustig kan gaan slapen'. De di
recteur-hoofdredacteur van
Omroep Zeeland vindt dat 'nog
al stuitend'. Feij klaagt dat de
autoriteiten soms zelfs tegen
werken. wanneer zijn omroep
over dreigend gevaar wil berich
ten. Zoals een jaar geleden na de
aanvaring van een naftatanker
in de monding van de Wester-
schelde. Feijs verslaggevers
zwermden uit om er over te be
richten, maar moesten 'de
grootst mogelijke moeite doen
om de verantwoordelijke autori
teiten te spreken te krijgen'.
De hoogste gemeentelijke auto
riteit op het gebied van de ram
penbestrijding in Zeeland, de
Vlissingse burgemeester J. van
der Doef, reageerde bijzonder
getergd op Feijs aantijgingen:
„Misselijk. Dit is met een kanon
op een mug schieten. Het is vol
maakt duidelijk wat de rol van
de omroep moet en zal zijn. Feij
weet dat de commissaris van de
koningin bezig is een overeen
komst tot stand te brengen tus
sen provincie, gemeenten en de
regionale omroep."
Kwalijk
Van der Doef, die curieus genoeg
ook voorzitter van Omroep Zee
land is, vindt het 'buitengewoon'
kwalijk dat Feij niet eerst de weg
van het overleg bewandeld
heeft. „Drie weken geleden heeft
met hem overleg plaatsgevon
den. Hij vroeg toen twee dingen:
aansluiting op het nationale
noodverbindingsnet en een
noodstroomaggregaat. Dat zal
geregeld worden. Verder heb ik
niets van hem gehoord. Als hij
vindt dat er in de uitvoerende
sfeer nog dingen geregeld moe
ten worden, dan kan hij zelf het
overleg aangaan. Dan ga je toch
niet meteen zo'n persbericht zit
ten schrijven Ik noem dat een
buitengewoon eenzijdige com
municatie. Het is een profilering
van de kant van de omroep waar
ik niets van snap."
WK-ganger Jan de Witte uit Westkapelle: al 28 jaar fervent kustvisser.
f#to Ruben Oreel
Hengelen naar barracuda, makreelhaai en wrakvis
van onze verslaggeefster
WESTKAPELLE - Voor het
eerst in de 28 jaar dat West-
kappelaar Jan de Witte (40)
de kusthengelsport beoefent
vist hij straks met sardines
aan de haak. Hoe dat gaat uit
pakken. hij heeft nog geen
idee. In ieder geval bevat zijn
aasemmer volgende week op
de havendam van het Anda-
lusische Almaria ook zagers-
en daar weet hij al jaren weg
mee.
De Witte vertrekt dinsdag 13
oktober met nog vier Neder
landse vissers naar het We
reldkampioenschap Kustvis-
sen. dat volgende week wordt
gehouden aan de Zuidspaan-
se kust. De Nederlandse
equipe is vol vertrouwen. Al
moest Nederland de wereldti
tel vorig jaar even afstaan aan
Duitsland, er bestaat gerede
kans dat de trofee net als bij
het WK in 1990 in Oostkapelle
aan de Nederlanders toevalt,
schat De Witte in. Zondag 18
oktober wordt de uitslag be
kend gemaakt, dinsdag 20 ok
tober worden de vissers weer
thuis verwacht.
Vijf wedstrijdsessies vinden
er plaats op de stranden, ha-
vendam en rotsen bij Alma
ria, waaronder drie nachtelij
ke visronden. Er zijn twintig
landenploegen van elk vijf
vissers. De selectie van de WK
-gangers gebeurde al vorig
jaar, tijdens wedstrijden in
onder meer Dishoek, Rockan-
je. bij de Maasvlakte en aan
de Noorderpier bij Wijk aan
Zee.
Veel ervaring
Wedstrijdervaring heeft De
Witte in ruime mate. In 1985
werd hij derde, in 1989 en 1991
vijfde in het individuele klas
sement van de Nederlandse
kampioenschappen. In het
korpsklassement ging de
Westkappelaar met zijn hen-
gelcollega's twee maal met de
nationale titel naar huis
Maar naar een WK werd hij
nooit eerder uitgezonden.
Tong en schol verwacht hij in
ieder geval aan te treffen in de
onbekende Zuidspaanse
kustwateren, maar de lijst die
de Spaanse organisatie hem
toestuurde bevat talloze soor
ten die hij nog nimmer aan
wal mocht brengen. Barra
cuda, makreejhaai, dolfïjnvis
en wrakvis en zelfs blauwvin-
tonijn. Bij de gedachte aan
zo'n kanjer wrijft De Witte
zich in de handen.
Zandstranden, kiezels en zee
wier, en een temperatuur van
24 tot 25 graden verwacht hij
aan te treffen. Zijn waadpak
en de laarzen blijven derhalve
thuis. Zonder dat heeft De
Witte al genoeg mee te ne
men. „Vier hengels, twee steu
nen, viskoffer, en dan nog je
kleding. Het zwaarste is het
vislood: bij elkaar zo'n 5,5 ki
lo. Maar dat heb ik alvast
meegegeven aan een official
van de NWS (de Nederlandse
koepel voor visfederaties,
red.). Die is zondag alvast
vooruit gegaan om de kust te
verkennen en het een en an
der uit te proberen. Het
schijnt dat hij enkele Neder
landers kent die daar wonen
en die ook kustvissen."
De vooruitzichten lijken opti
maal De Witte: „Ze hebben
gezegd dat we niet op moeten
kijken als we daar in een uur
tijd vijftien kleine vissen aan
de haak slaan. En 's avonds,
dan kan je de grote exempla
ren vangen."
Bedrijfshallen van Hino in Zqjd-Sloe. Links de opslagruimtes,
rechts de montagehallen. foto archief PZC
Mogelijke partner Daf-trucks
van onze verslaggever
VLISSINGEN - Het Japanse au
tomobielbedrijf Hino, dat de
laatste weken veelvuldig ge
noemd wordt als mogelijke
partner van vrachtwagenfabri
kant DAF, heeft in de jaren zes
tig via Vlissingen geprobeerd
de Europese automarkt te ver
overen. Dat liep uit op een fias
co. De Automobielindustrie Hi
no Nederland, een assemblage-
bedrijf in Zuid-Sloe, ging in
1967 failliet. Volgens velen door
manipulaties van de Neder
landse directeur, die zich later
zou ontpoppen als een zeer vin
dingrijk financieel acrobaat.
In augustus 1965 presenteerde
het nieuwe bedrijf zich met veel
tamtam in Vlissingen als de Au
tomobielfabriek Nederland in
oprichting. De PZC meldde op
21 augustus dat de fabriek in
1966 zou beginnen met de as
semblage van vracht- en perso
nenauto's. De onderdelen waren
voor het grootste deel afkomstig
van het Japanse Hino Motors
Ltd in Tokio.
Directeur was J. C. M. A. M.
Deuss jr. Bij de oprichting van
het bedrijf in Zuid-Sloe verklaar
de hij dat de fabriek binnen vijf
jaar kon komen tot de produktie
van 1500 vrachtwagens en 10.000
personenauto's per jaar. Tegen
die tijd zouden er 400 a 500 men
sen bij de onderneming in dienst
zijn. Het bedrijf was opgezet met
Nederlands kapitaal.
Op straat
J. Geldhof was plaatsvervan
gend werkplaatschef bij Hino
Nederland, zoals het bedrijf
sinds 10 augustus 1966 heette.
Hij herinnert het zich als een am
bitieuze onderneming. „Er wa
ren grote plannen voor de pro
duktie van vrachtwagens en
stadsbussen. Iedereen werkte
met veel plezier bij Hino. Over
werk was geen probleem. Naar
ons idee waren we bezig iets
moois op te bouwen."
Die hoop werd begin 1967 de bo
dem ingeslagen door een volko
men onverwachte faillisse
mentsaanvraag. Twintig werk
nemers stonden op straat. De
vakbond was furieus. Een vak
bondsbestuurder in de PZC van
18 februari 1967: „We hebben uit
de krant moeten vernemen dat
het faillissement is uitgespro
ken, terwijl we drie weken gele
den in een gesprek met de direc
tie naar huis zijn gestuurd met
de boodschap dat er beslist niets
aan de hand was."
Hino Nederland bleek alleen het
loon van de werknemers stipt te
hebben betaald. Verder had vrij
wel iedere zakenpartner geld te
goed. De grootste strop was voor
de Amrobank, die voor vijf mil
joen het schip inging. „De hele
opzet was pure oplichting", zegt
Geldhof. ..Alles wat binnen
kwam was winst, er werd kenn-
nelijk nooit iets uitgegeven. Na
derhand bleek dat voor ons ook
nooit premies waren betaald."
Hino Nederland was achteraf ge
zien een vingeroefening van di
recteur Deuss jr voor latere fi
nanciële transacties, die de vijf
miljoen gulden ver te boven gin
gen Na zijn Vlissingse avontuur
richtte hij Joe Oil op. een bedrijf
waarmee hij op de oliemarkt
speculeerde. De Russische
staatsoliemaatschappij Sojoez-
nefte diende in de jaren tachtig
verschillende aanklachten te
gen Deuss in, omdat hij haar
voor tenminste 200 miljoen dol
lar aan olie zou hebben ontfut
seld. In die tijd had Deuss ook de
twijfelachtige eer de belangrijk
ste man achter olieleveranties
aan Zuid-Afrika te zijn.
Belazerd
„In Rotterdam, Moskou, Vlissin
gen, Nijmegen, Teheran, New
York en Curapao denken "een
hoop mensen met gemengde ge
voelens aan Jantje Deuss",
schrijft Elsevier in 1988. Geldhof
erkent dat. „Hij heeft ons bela
zerd We kunnen zijn bloed nog
steeds drinken Deuss jr woont
nu op de Bermuda's.
Bij het in moeilijkheden verke
rende Daf in Eindhoven weten ze
niets van de vroegere Hino-ves-
tiging. Over de huidige contac
ten met Hino doen ze liever geen
mededelingen. „Voor het einde
van het jaar is er meer duidelijk
heid". zegt een woordvoerder.
Advertentiei
GARAGE FRANCKE
MELISKERKE. TEL. 01186-1748
t Advertentie i
vier weken de PZC voor f 12,50
(éénmalig binnen zes maanden)
(Naam:
Adriec
Postcode: Plaats:
Handtekening:
In enveloppe zonder postzegel zenden naar
PZC. afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123 4380 VB Vlissingen
Bellen gaat sneller! 01184 84216
"Pri|s per dag bi| een kwartaal abonnement
De PZC, 'n dijk van een krant
Elke dag uw eigen PZC voor f 1,02*