Kleine boer steeds meer in nood
Bobbejaanland
Jonge natuurvorsers op pad
op Nationale Vrije Vogeldag
PZC
Vondst van antiek oorlogstuig
Lezingencyclus van
Senioren Academie
Grote rol predikant
Budding in ontstaan
van 'vrije richting'
jBO^0
Voordelta belangrijk
voor overwintering
NSK
provincie donderdag 1 oktober 1992 14
NCB belicht knelpunten Zeeuwse landbouw
van onze verslaggever
GOES - Vooral de kleinere ak
kerbouwbedrijven in Zeeland
krijgen het steeds moeilijker.
Als gevolg van de sterk dalende
inkomens in de akkerbouwsec
tor is aanpassing van de be
drijfsvoering bittere noodzaak.
Dat vergt niet alleen kennis
maar ook hoge investeringen.
Veel kleinere bedrijven zullen
dat echter niet kunnen opbren
gen. Dat schrijft het hoofdbe-r
stuur van de Noordbrabantse
Christelijke Boerenbond (NCB)
in een recent verschenen 'regio
visie' op de landbouwproble
matiek in Zeeland.
In de brochure geeft de land
bouworganisatie een overzicht
van de belangrijkste knelpunten
waarmee agarisch Zeeland heeft
te kampen. Het gebrek aan vol
doende zoet water is één van die
problemen. In dat tekort wordt
gedeeltelijk voorzien door de
zoetwaterpijpleiding vanuit het
Zoommeer. In de (nog) niet aan
gesloten gebieden blijft het pro
bleem echter spelen. Bovendien
is niet geheel zeker of de pijplei
ding voldoende water van goede
kwaliteit kan blijven leveren, zo
lang geen absolute zekerheid be
staat over het waterbeheer in
het Zoommeer.
Een belangrijk probleem in de
akkerbouwmatige groenteteelt
betreft de afzet. Deze is volgens
de NCB te sterk versnipperd.
Daardoor kunnen de afnemers
niet optimaal worden bediend
en maken akkerbouwers minder
goede prijzen voor hun produkt.
Een ander probleem betrelt de
contractteelt voor de verwer
kende industrie. Omdat deze in-
Aanrijding
tractor en auto
ZIERIKZEE - Bij een aanrij
ding dinsdag omstreeks 11.00
uur op de Provincialeweg tussen
Burgh-Haamstede en Zierikzee
zijn een personenauto en een
tractor met aanhanger licht be
schadigd. Het ongeval gebeurde
toen V. uit Zierikzee, die in de
richting Zierikzee reed, met zijn
tractor linksaf sloeg om een
landbouwperceel op te rijden.
Op hetzelfde moment haalde H.
uit Vlaardingen de afslaande
tractor in, met de botsing tot ge
volg.
dustrie voor een deel in West-
Brabant is gevestigd, is de af
stand tussen teler en industrie in
een aantal gevallen (met name
vanuit Zeeuwsch-Vlaanderen)
groot. De vervoerskosten zijn
daardoor hoog. Daar komt bij,
dat het langdurige vervoer de
kwaliteit van verse produkten
niet ten goede komt. En ook dat
merkt de akkerbouwer in zijn
portemonnee.
De NCB constateert verder, dat
de regelgeving rond de gewasbe
scherming grondontsmetting en
de bestrijding van ziekten be
moeilijkt. Bij de traditionele be
drijfsvoering kunnen daardoor
ziekte- en produktieproblemen
ontstaan.
Afstand
De afzet van tuinbouwproduk-
ten uit Zeeuwsch-Vlaanderen
heeft evenals die van de akker-
bouwprodukten te maken met
afstandsproblemen. De veilin
gen (Breda en Barendrecht) en
een deel van de verwerkende in
dustrie liggen op relatief grote
afstand met daartussen de Wes-
terschelde nog eens als extra
hindernis. Geografisch gezien
zou het voordelen bieden tuin-
bouwprodukten uit Zeeuwsch-
Vlaanderen in België af te zet
ten. Maar, constateert de NCB,
de afzet naar Belgische veilin
gen komt niet goed van de
grond.
De vrij beperkte omvang van
een aanzienlijk aantal land
bouwbedrijven in Zeeland is een
bron van zorg. Ook in de rund
veehouderij is die kleinschalig
heid een probleem. Zo consta
teert de NCB onder meer. dat
voor een aantal rundveehoude
rijen investeringen in mestop-
slag en arbeidsbesparende stal-
systemen niet zijn op te brengen.
Ook investeringen om mest
overschotten tegen te gaan zul
len voor een aantal bedrijven on
haalbaar zijn.
De NCB meent, dat in de Zeeuw
se rundveehouderij de bedrijfs
gezondheidszorg meer dan waar
ook extra aandacht verdient.
„Vanwege de vele contacten met
België, onder andere door de
vleessector, bestaan er in dit ge
bied grotere gezondheidsrisico's
dan elders in Nederland. Het is
dan ook voor de rundveehou
ders meer dan elders van belang
aandacht te schenken aan pre
ventieve gezondheidszorg en
goede controle op ziektes."
Boekje van dr C. Dekker
van onze verslaggeefster
GOES - De Goese predikant
Huibert Jacobus Budding (1810
-1870) speelde in de 19e eeuw een
voorname rol in het ontstaan
van de (oud-)gereformeerde ge
meenten en (later) de vrije evan
gelische gemeenten uit de Af
scheiding van 1834. Hij staat
centraal in een binnenkort te
verschijnen boekje van dr C.
Dekker, oud-rijksarchivaris
van de provincie Utrecht en
hoogleraar in de archiefweten
schap en de paleografie aan de
Universiteit van Amsterdam.
Dekker begint zijn werk. 'Gere
formeerd en Evangelisch', met
een weinig bekende episode van
de Afscheiding: het Zeeuwse
schisma van 1839. In dat jaar
ontstaat onder leiding van Bud
ding een aantal oud-gerefor
meerde gemeenten. Budding,
die aanvankelijk een van de
meest orthodox-gereformeerde
leiders van de afgescheidenen is,
maakt zich in 1860 los uit het
Vergadering
Kamercentrale
VVD in Goes
GOES - De Kamercentrale Zee
land van de VVD houdt woens
dag 7 oktober een openbare ver
gadering in de Prins van Oranje
te Goes. Aan de orde komt onder
meer: het instellen van een be
stuurscommissie voor talentma-
nagement. het jongerenbeleid,
vorming en scholing en public
relations. De bijeenkomst be
gint 's avonds om kwart voor
acht.
bevindelijk calvinisme. Onder
felle kritiek sticht hij (onder An
gelsaksische invloed) een vrije
evangelische gemeente. Zo
wordt hij een van de vaders van
de bond van vrije evangelische
gemeenten in Nederland, opge
richt in 1881.
Voedingsbodem
De gemeenten van Budding ver
tegenwoordigen eerst het gere
formeerde fundamentalisme en
worden vervolgens de voedings
bodem waarop niet aleen de
vrije evangelische gemeenten
maar later ook de baptisten, het
Leger des Heils en de pinkster
gemeenten tot bloei komen.
Door Buddings optreden in
Goes gaan de tegenwoordig zo
belangrijke stromingen in het
Nederlandse protestantisme, de
reformatorische variant en de
EO-variant, uit elkaar.
Dekker schrijft de geschiedenis
van een stroming, maar hij le
vert tevens een uitputtende lijst
van allen die ooit lid zijn geweest
van Buddings gemeente in Goes
en enkele andere gemeenten.
Zijn boek is daarmee een naslag
werk voor amateurhistorici die
onderzoek doen naar familiege
schiedenis en verwantschappen.
De Heemkundige Kring de Be-
velanden en de kerkeraad van
de vrije evangelische gemeente
in Goes presenteren het boek op
30 oktober in de Bethelkerk aan
de Beatrixlaan in Goes. Oud
commissaris van de koningin dr
C. Boertien neemt het eerste ex
emplaar in ontvangst.
Gereformeerd en Evangelisch, door
dr C. Dekker Uitgeven] Kok, Kam
pen Het boek. circa 800 pagina 's dik.
verschijnt in november en gaat bijna
100 gulden kosten.
iAdvertentie
FAMILY PARK
Nog open in oktober:
elke vrijdag, zaterdag en zondag
t.e.m. 25 oktober.
Dagelijks week van
16 tot 25 oktober
2460 Lichtaart
(Kasterlee) Belgium
Tel.: 09 3214/55 78 11
c/V 25 A oersonen
4peri
oktober
I
Honderden jongens en meisjes worden zaterdag 10 oktober op pad gestuurd in het kader van de Nationale Vrije Vogeldag.
van onze verslaggever
VLISSINGEN - 'Neem altijd
een opschrijfboekje mee. Als
je een vogel niet herkent, kun
je een korte beschrijving ma
ken. Daarmee kun je thuis in
een vogelgids nagaan wat het
was.' Zaterdag 10 oktober
worden honderden jongens en
meisjes in Nederland met der
gelijke tips op pad gestuurd
in het kader van de Nationale
Vrije Vogeldag.
Ook in Zeeland zijn die dag op
verschillende plaatsen activi
teiten. die er op zijn gericht
jongeren anders en beter naar
de natuur te laten kijken Het
motto van de Nationale Vrije
Vogeldag is dit jaar 'spieden
en speuren'. Onder leiding van
gidsen zijn er excursies in
Zeeuwsch-Vlaanderen. bij Zie
rikzee. op Tholen en bij het
Rammekensschor.
Als voorbereiding op de Vrije
Vogeldag heeft de Vogelbe
scherming op basis- en mid
delbare scholen een lesbrief
over vogels verspreid. Ook de
Onderwijstelevisie besteedde
aandacht aan dit onderwerp.
De organisatoren hopen met
de Nationale Vrije Vogeldag
niet alleen jongeren te trekken
die toch al aan natuuractivi-
teiten meedoen. De excursies
zijn vooral bedoeld voor meis
jes en jongens vanaf 10 jaar die
op deze manier eens met de
natuur kennis willen maken.
De Vogelbescherming heeft de
landelijke dag juist in de pe
riode van de vogeltrek georga
niseerd om er zeker van te zijn
dat er ook wat leuks te zien is.
Verrekijker
De deelnemers krijgen een
werkblad mee waarop ze hun
waarnemingen kunnen invul
len. Als ze die werkbladen of
een kopie daarvan naar de Vo
gelbescherming opsturen ma
ken ze kans op een verrekijker.
Op het werkblad staan ook al
lerlei opdrachtjes en onder-
zoekjes die de kinderen thuis
kunnen doen. Kinderen die
mee willen gaan wordt aange
raden papier en pen mee te ne
men. Als ze een verrekijker of
vogelgids hebben, is dat ook
handig.
De natuurvereniging Tholen
heeft als excursiepunt de Oes-
terdam gekozen. De deelne
mers vertrekken om 8.30 uur
vanaf de Markt in Tholen. Op
de fiets gaan ze vervolgens
naar de Karrevelden, het be
ginpunt van de excursie. Om
streeks 12 uur wordt het gezel
schap weer terug op de Markt
verwacht.
In Oostburg organiseert de vo
gelwerkgroep van 't Duumpje
een excursie op de fiets naar
het Grote Gat van Oostburg.
Vertrek om 13.30 uur vanaf het
Ledelplem voor het theater.
Eerst zullen de deelnemers
'speuren' rond de vogelschuil
hut bij het Grote Gat en daar
na gaan ze 'spieden' naar vo
gels.
De Steltkluut houdt vanuit
Terneuzen een aantal excur
sies 's Middags om 15 uur is er
een wandelexcursie die ver
trekt vanaf de ingang van het
recreatieterrein de Braakman.
Om 10 uur is er een fietsexcur-
sie die naar het Hellegat gaat.
De deelnemers verzamelen bij
het paviljoen Westkant, Aan
geraden wordt eten en drinken
mee te nemen. Bij de waterto
ren te Axel vertrekt om 9 uur
een groep fietsers voor een ex
cursie naar de Kreek en het
bosgebied. Verder vertrekt
vanaf Interjute te Clinge een
groep jongeren voor een wan
delexcursie naar het Clinge-
bos.
Vogelhut
De Vogelhut Frans Jansen na
bij de Zeelandburg staat cen
traal in de excursie die bij Zie
rikzee wordt gehouden. De
deelnemers vertrekken vanaf
de woning van de familie Buis,
Oesterstraat 34 te Zierikzee.
Jongeren die aan deze excur
sie willen deelnemen moeten
zich vantevoren opgeven. Het
vertrek is om 10 uur.
De deelnemers aan de Wal-
cherse excursie verzamelen
zich om 9.00 uur bij de pieraan-
zet vlakbij het Fort Ramme-
kens. Eerst gaat de tocht bij
laag water het slik op. Daarna
trekken de deelnemers, op ini
tiatief van de vogelwerkgroep
Walcheren, het nabijgelegen
natuurgebied in.
van onze verslaggeefster
VLISSINGEN - De Stichting
Zeeuwse Senioren Academie
houdt komend najaar in samen
werking met de Hogeschool
Zeeland opnieuw drie series le
zingen. De lezingencyclus is be
doeld voor ouderen die na hun
werkzame leven intellectueel
een beetje bezig willen blijven.
De Senioren Academie heeft ge
zocht naar uiteenlopende on
derwerpen, die in het gewone
Zeeuwse cursusaanbod niet aan
de orde komen.
De eerste serie, die wordt gehou
den op de woensdagen 7,14 en 21
oktober in het gebouw van de
Pabo in Middeldburg, heet Kij
ken naar muziek/Ode an die
Freiheit. Het is een audio-vi-
suele dia-documentaire over de
cultuurhistorische omstandig
heden die Beethoven inspireer
den bij zijn toonkunstwerken
over vrijheid en bevrijding.
Alle bijeenkomsten in de drie se
ries hebben de lengte van een
voetbalwedstrijd: twee maal
drie kwartier met een kwartier
pauze tussendoor. De bijeen
komsten in de eerste serie, die
geleid wordt door W. H. de Lan
ge, beginnen steeds om 14.30
uur. De lezingen in de twee an
dere series beginnen steeds onr
14.00 uur.
va
Over drie recente Nederlandse—
romans gaat de tweede serie, t^
houden op de donderdagen 8, l;je,
en 22 oktober. De cursisten gaa^a
onder leiding van M. P. F. Haal^p
na of er sprake is van nieuwe ontpe
wikkelingen in de Nederlandse
literatuur aan de hand var*—
'Eerst grijs dan wit dan blauw
van Margriet de Moor, 'Het oofT
van de engel' van Nelleke Noor~~
dervliet en 'De eerste steen' va£
Monica van Paemel.
Onderwerp van de derde serie ipl
de hedendaagse wijsbegeerte
Drs T. W. van der Velden, docenp
ethiek en verpleegkunde aan d£.
Hogeschool Zeeland, leidt de b^
•nJ'
hedendaagse psychologie ejtl
psychiatrie, de analytische filafl
sofie en het marxistisch denken,
als basis voor veel maatschapA,
pijkritische theorieën. De lezing
gen worden gehouden op de doru
derdagen 5,12 en 19 november.;™
De enige formele toelatingseik.
voor de Senioren Academie is dr1
leeftijd van 50 jaar of ouder. Be^1
langstellenden kunnen zich op
geven bij de Hogeschool Zee0
land in Vlissingen.
langstellenden in in de existei
tiefilosofie en haar invloed op
van onze
ZIERIKZEE - Het zuidelijk
deel van het Nederlands Conti
nentaal Plat, waaronder de
Voordelta, is een belangrijk
overwinteringsgebied voor vo
gels. Uit een telprogramma van
Rijkswaterstaat blijkt dat zee
koet, alk, drieteenmeeuw, grote
mantelmeeuw, stormmeeuw en
zwarte zee-eend er 's winters
meer voorkomen dan verwacht
was.
De dienst getijdewateren in Mid
delburg houdt sinds 1985 tellin
gen op de Noordzee. Henk Bap
tist en Pim Wolf schrijven in het
herfstnummer van Sterna, het
mededelingenblad van de na
tuur- en vogelwacht Schouwen-
Duiveland en Goeree, dat dat
geen eenvoudige zaak is, omdat
steekproeven in een kléin gebied
weinig zeggen over de aanwezig
heid van de vogels in een groter
gebied.
Om de onbetrouwbaarheid zo
veel mogelijk uit te sluiten, wor
den de metingen verricht vanuit
een vliegtuig. In de jaren tussen
1985 en 1991 zijn veertig tellin
gen verricht. Twee waarnemers
nemen vanaf een hoogte van on
geveer 120 tot 150 meter, een
even zo brede strook aan weers
zijden van het vliegtuig onder de
loep. Aan de hand daarvan zijn
berekeningen gemaakt voor cL
aantallen in december en jg";
nuari.
'je
Baptist en Wolf stellen vast d^e:
het zuidelijk deel van het contze
nentaal plat voor de alkachtigeen
van grote betekenis is. GemiöTo
deld overwinteren er zo'n 40.00ree
van, met uitlopers tot 90.00iec
Voor de zeekoet is het gebiéit
zelfs van internationaal belande
Ook de zilvermeeuw overwinteipe
graag in de zuidelijke delen, liet
totaal zijn ongeveer 100.000 exia
emplaren geteld. Hetzelfde gelote
voor de stormmeeuw. Van d^c)
soort worden regelmatig grotö
concentraties aangetroffen aaiet
de noordkust van Goeree. Vocpa
dit verschijnsle hebben de or.et
derzoekers geen verklaring. \ui
Van de grote mantelmeeusv
overwinteren op zijn minst eip
kele procenten in het gebied, nés
als van de drieteenmeeuwen. Ds^
kleine mantelmeeuw brengt de"
winter normaliter door in AfrikrQ'
en aan de Atlantische kustei
maar meer en meer worden
ook hier geconstateerd in d
winter. Zo nu en dan hebben dEi
tellers een grote stern in het geon
bied gesignaleerd. Voor dj, 6
Noordse stormvogel en de JaJ/4
van Gent is het gebied nauwe
lijks van belang als plaats om tl 01
overwinteren.
Staking
onderwijs
Ervan uitgaande dat in de ru
briek Commentaar de reactie
over de algemene onderwijssta-
king van 24 september, van de
heer C. vd Maas onder de kop
'Onderwijs dagje uit', serieus be
doeld is, kan ik het niet nalaten
hem door middel van deze ru
briek een reactie te doen toeko
men.
De onderwijsstaking van 24 sep
tember had inderdaad een grim
miger karakter mogen hebben.
Een van de belangrijkste argu
menten tot staking, verhoging
van de aanvangssalarissen, had
met ouderwetse vakbonds
kracht beargumenteerd mogen
worden. Immers: wie zal er
straks leraar basisonderwijs
worden?
Her—intreder of twee—verdie
ner?
Voor een 'alleen—verdiener' is er
geen droog brood te verdienen in
het basisonderwijs. Daar zit
geen uitdaging in! En wie heeft
dan de euvele moed om een sta
king ter verbetering van de aan
vangssalarissen en ter verbete
ring van de maatschappelijke
status van leerkrachten te baga
telliseren en te vergelijken met
een gezellig uitje en een dagje
spijbelen?
Meneer Vd Maas, onderwijs is
nog steeds een pijler van de
maatschappij, het dient gege
ven te worden door gekwalifi
ceerd personeel, dat daar naar
rede voor betaald wordt. Die dis
cussie moet in het parlement ge
voerd worden en zeker in het be
ginstadium van de overlegvoe-
ring. Die boodschap werd op 24
september met kracht door veel
onderwijsgevenden kenbaar ge
maakt. Jammer, dat u dat niet
begrepen hebt.
Jaap Gelok
directeur basisonderwijs
Meulpad 31
Koudekerke
Van der Doef
airport
in\
Het vliegweitje Midden—Zean\
land (beleefd aanbevelend J. va)n\
der Doef), dat een kwijnend gr8;
subsidieerd bestaan leidt, hee|'7<
het voor elkaar: de gewenste laiL®
dingsbaan van beton kan wat d V£
gemeente Arnemuiden betrefog
worden aangelegd (PZC 29 sepgn
tember). In ruil daarvoor ge i-
doogt het vliegveldbestuur d|5->
aanleg van een bungalowpark-
van 48 hectare.
Het bezwaar datje tegen zo'n b<L
tonnen baan kan hebben, is d^i
ie van beton is - en dat krijg jo-i
nooit meer weg (zie op Walche. E
ren de bunkers die onze vrienas
den uit het oosten daar tijdenP^
de Tweede Wereldoorlog in h^.5
landschap strooiden). 2o
En dat is nu precies waar het ctn
club van Van der Doef om b«5-s
gonnen is: een keihard argu, b
ment om tot in lengte van dage) 2£
bij provincie en gemeenten sutr7f
sidie te kunnen afdwingen. ET41
meer en groter vlieg—tuig tf|c
kunnen aantrekken. En als he7*
vervolgens lukt dat er ook noo/4
helicopters worden gestatitj; i
neerd om dag en nacht schepeisu
te gaan beloodsen - wat MiJie
den—Zeeland nastreeft is ^6-
opnieuw met instemming van du*
overheid een stuk waardev<|,®
Zeeuws groen, water en lucht «5
taal en voorgoed naar de bliHnv
sem geholpen. mv
Een gecombineerde helico^C
ter—vliegtocht boven Veere ef45
een bezoek aan Deltapark Neeri^
tje Jans (beleefd aanbevelen^
Greet de Vries) behoort dan t%0
de mogelijkheden. Misschiejoi,
kan het provincie—bestui46c
overwegen een aantal Pilatus. e
sen op het vliegveldje te stati<Pv
neren - als dank aan defensi?2=
voor zijn open en fatsoenlijk b^7
leid. Wil de laatste intelligent^
Zeeuwse bestuurder het licht uË
doen! Tony van Verfnv
Markt 14 VeerP17
van onze verslaggever
VLISSINGEN - Achter nieuwbouwwoningen aan de Glacis-
straat in Vlissingen is woensdagmiddag vermoedelijk een an
tieke mortiergranaat gevonden. De duik- en demonteergroep
van de Koninklijke Marine in Vlissingen heeft het oorlogstuig
meegenomen en opgeslagen in een bunker in Ritthem.
Zeker is het niet dat het om een mortiergranaat gaat. Sergeant L.
Kleijn van de duik- en demonteergroep sprak woensdagmiddag
van een vermoeden. „Het kan net zo goed een loos stuk metaal
zijn." Het voorwerp kwam hem niet onbekend voor. Hij heeft wel
eens zoiets in Engeland gezien. „Als het een mortiergranaat is, is
het een heel oud ding", verklaarde Kleijn, „waarschijnlijk uit de
Eerste Wereldoorlog (1914-1918) of vroeger." Dat Nederland niet
aan de Eerste Wereldoorlog heeft deelgenomen, zegt volgens
Kleijn niks. „Overal ter wereld zijn verzamelaars van oorlog
stuig. Je komt zulke spullen op de gekste plaatsen tegen." Hij
verwacht niet dat er meer mortiergranaten of ander oorlogsspul
achter de nieuwbouwwoningen liggen, omdat het zo'n bijzonder
exemplaar is.
De duik- en demonteergroep zal deze week het voorwerp hele
maal uit elkaar halen en schoonmaken. Ondertussen worden ook
gegevens verzameld. Pas na de demontage en literatuuronder
zoek zal duidelijk zijn of het echt om een explosief gaat.
De duik- en demonteergroep ontfermt zich achter nieuwbouwwoningen aan de Vlissingse Glacisstraat over de 'mortier'.
foto Ruben Oreel
