Milieu niet op waarde geschat
Twee jaar geëist voor
gijzelen automobilist
In drie jaar de
wereld rond
Drie wereldtitels voor
Middelburgse ligfietser
Zeeland te laat met
compost-installatie
Bruse mosselvisser
waagt een gokje
aan een Ierse kust
Bonden in verzet
tegen ouderenbeleid
i M ii i i 111 i i 11 i j i i i
Baas
Kritiek in milieraad op bezuinigingen Kerend Tij
Autobranden
vermoedelijk
aangestoken
PZC
zeeland
ZATERDAG 5 SEPTEMBER 1992
n onze verslaggever
MIDDELBURG - Het milieu is in het provincial
geleid nog steeds een ondergeschoven kindje. Ge
deputeerde staten hechten te veel waarde aan
economische belangen, boven milieubelangen.
Die kritiek kreeg milieugedeputeerde ing A. M.
Dek (CDA) vrijdagmorgen in een vergadering van
de provinciale milieuraad.
•Het werd hem voor de voeten geworpen naar aan
leiding van zijn voornemen om te bezuinigen op
•jiet provinciaal milieuprogramma Kerend Tij. De
kntiek kwam met name uit de mond van de regio
naal inspecteur voor de milieuhygiëne. J. W. van
Wallenburg, en de vertegenwoordiger van de
Zeeuwse Milieufederatie, P. van den Berg.
Ze vonden dat de trendbreuk die met de presenta
tie van Kerend Tij was ingezet, weer is doorbroken
door het voorstel van gedeputeerde staten om het
milieuplan niet in vier, doch in vijf jaar uit te voe
ren. Van Wallenburg constateerde dat de prioriteit
niet bij het milieu is gelegd en dat was niet volgens
de afspraken die in Kerend Tij zijn gemaakt. „Het
college geeft de voorkeur aan sterk economisch ge
tinte aspecten en dat is juist de trend die altijd bij
de provincie heerste", aldus de milieuinspecteur.
Volgens Van den Berg wil het college van gs nu het
milieuprogramma met één jaar uitstellen, maar
volgende keer kan dat wel oplopen naar drie jaar.
Op die manier blijven de uitgangspunten van Ke
rend Tij niet overeind staan, constateerde hij.
Gedeputeerde Dek bestreed dat. Die uitgangspun
ten blijven wel overeind, alleen doet de provincie
er een jaar langer over om het programma uit te
voeren, was zijn antwoord. Dek wees er verder op
dat er wel degelijk nog steeds sprake is van een
trendbreuk, omdat vooral de sector milieu van de
provincie kan beschikken over een stijgend bud
get. Zodanig dat in andere sectoren gezegd wordt:
moet dat nu zo?
De vertegenwoordiger van de Zeeuwse water
schappen. ir P. J. Gruijters, had meer waardering
voor de keuze die de gedeputeerde had gemaakt.
Hij kon zich voorstellen dat bij gebrek aan finan
ciële mogelijkheden bepaalde dingen af moeten
vallen. Ook ir IJ. L. Boom van het Landbouwschap
kon zich met de plannen van gs verenigen. Hij
pleitte er wel voor bij de verdere uitvoering van Ke
rend Tij vooral te kiezen voor plannen die een dui
delijke voorbeeldfunctie hebben, zodat daar ook
een stimulans vanuit gaat. Bezuinigingen in mi
lieuplannen zijn niet goed voor de motivatie, gaf
hij aan.
Ha
van onze verslaggeefster
BRUINISSE - Hoe ze over drie
jaar terug zullen komen? In elk
geval per motor. Maar mis
schien zijn Mary van der Meijde
(23) en Gary Ridgewal (27) dan
wel getrouwd. Per slot van re
kening mogen ze als ongehuwd
stel Iran niet in. En dat land wil
len ze toch verdraaid graag aan
doen op hun wereldreis van drie
jaar op motor. „Dus wie weet
wordt het nog snel trouwen in
Turkije."
De woonkamer van de ouderlij
kewoning van Mary in Bruinisse
ligt bezaaid met spullen. Onder
weg van Rotterdam naar Bru
merkten ze al dat ze veel te
zwaar beladen waren. Dat moet
nog even anders geregeld, voor
dat ze maandag echt kunnen
vertrekken. Ze kijken er enorm
naar uit: „Je reist steeds in een
andere omgeving, je ontmoet
andere mensen. Dat trekt." Na
een jaar denken en dromen, zijn
ze vorig jaar echt begonnen met
de voorbereidingen voor de reis.
Dat betekende vooral veel
werken, en weinig luxe. Uitgaan
doen ze al een j aar niet meer. kle
ren kopen ze evenmin. Ze bezui
nigden ook op eten, maar toen
dat al te ongezellig werd zijn ze
daar weer mee opgehouden. Dan
maar ietsje later weg. De reis
wordt gedeeltelijk gesponsord
door bedrijven uit de motor
branche. Ze hebben een keurig
gekregen setje schokbrekers
voor de 'simpele en solide'
BMW's in de koffers, voor de mo-
torkleding hoefden ze niet het
hele bedrag neer te tellen en zo
hebben ze, in ruil voor stickers
op de motoren, nog wel het een
en andere kunnen regelen. De
komende drie jaar zal het op ge
zette tijden ook werken worden.
In Australië blijven ze een jaar,
en daar hopen ze op boerderijen
aan de slag te kunnen. Mary
gaat voor het ANWB-motorblad
Promotor op gezette tijden ver
slag doen van hun ervaringen.
Kan ze mooi alvast een beetje
aan 't schrijversvak wennen.
„Want als we terug zijn op
Schouwen schrijven we een
boek."
-.
Gary Ridgewal en Mary van der Meijde aan de vooravond van hun wereldreis.
foto Pieter Honhoff
ftan een medewerkster
MIDDELBURG - De 23-jarige
D. P.M. uit Kruiningen, die vrij-
voor de rechtbank in Mid
delburg stond wegens het gijze
len van een uit België afkom
stige man, gaf als zijn visie op
de zaak 'dat de Belg P. zo vrien
delijk was geweest hem een lift
legeven toen hij met pech in de
polder was gestrand'. Maar de
Belg had doodsangsten uitge
staan tijdens een gedwongen
auro-rit van Zuid-Beveland
naar Antwerpen en terug, waar
bij hij voortdurend door M. met
een revolver onder schot werd
ihouden.
hoorde gisteren twee jaar ge-
tegen zich eisen,
plus een halfjaar voorwaardelijk
pet verplicht toezicht van de re-
ring in een tweejarige
iroeftijd.
1 had zich op 28 mei (Hemel-
'aartsdag) een stuk in de kraag
gedronken. Hij had al geruime
lijd problemen met de politie. In
januari had hij drie dagen vast
gezeten op verdenking van een
gewapende overval. Daarna had
de politie hem naar eigen zeggen
te pas en te onpas lastiggeval
len. Hij had die week zijn rijbe
wijs moeten inleveren omdat
hem een rijontzegging was opge
legd en zijn vriendin was de dag
voor Hemelvaart klemgereden
door agenten.
Na een ruzie met zijn vriendin
tijdens de drinkpartij op Hemel
vaartsdag, besloot het paar naar
huis te gaan. Toen ze onderweg
een surveillancewagen tegen
kwamen, keerde M. en achter-
volgde de auto tot bij het politie
bureau in zijn woonplaats. Daar
stapte hij uit en richtte een vuur
wapen op de twee inzittenden,
onder het uiten van kreten als 'ik
zal je omleggen' en 'ik schiet ze
kapot'.
Vervolgens reed M. alleen in zijn
auto weg. Hij wilde via de pol
derwegen naar België, maar
door het slechte wegdek raakte
de wagen dusdanig beschadigd
Iffl
cal
r
dc
.kt»
ed
>1J'
•tul
van onze verslaggever
MIDDELBURG - Zeeland
moet snel een knoop door
hakken over een composte-
rings-installatie voor
groente-fruit-tuin-afval
fgft). Dat was vrijdagmid
dag de unanieme conclusie
van de commissie milieuhy
giëne van provinciale sta
len. Gedeputeerde ing A. M.
Dek (cda, milieu) was het
daar mee eens, maar hij gaf
aan dat er achter de scher
men wel degelijk aan de in
stallatie gewerkt wordt.
Een voorbeeld daarvan is de
procedure voor de Milieu
Effect Rapportage (MER)
die momenteel aan de gang
is.
De statenleden D. J. Holt-
kamp (PvdA) en P. M. Woud
stra (Delta Anders) consta
teerden dat Zeeland achter
loopt in vergelijking met an
dere provincies. De verant
woordelijk gedeputeerde
zou het schaamrood op de
kaken moeten krijgen,
merkte Woudstra op. De
CDA-er T. F, C. M. Baert
pleitte voor meer voorlich
ting, anders komt het er
nooit van dat de mensen hun
afval gescheiden aanbieden.
Verder wilden verschillende
leden van de commissie we
ten waar de installatie komt
te staan, in Zeeland of in
Noord-Brabant.
Verwerking
Dek antwoordde dat met na
me die laatste vraag nog vol
op in studie is. Hij voelde er
het meest voor om het
Zeeuwse gft-afval in Zeeland
te verwerken. Hij sloot niet
uit dat verwerking in Noord
-Brabant misschien enkele
guldens op een bedrag van
ongeveer 100 gulden per ton
goedkoper is. maar daar zijn
dan weer andere nadelen
aan verbonden. Hij noemde
onder meer het transport
naar Brabant, wat weer ex
tra milieuverontreiniging
met zich meebrengt.
Voorlichting achtte hij nog
niet nodig, omdat het pas
zinvol is het afval geschei
den op te halen als het ook
gescheiden verwerkt kan
worden. De provincie streeft
er naar in het voorjaar van
1994 gft-afval te kunnen ver
werken.
dat hij niet meer voor- of achter
uit kon. Toen er een Belgische
auto van de andere kant kwam
ging M. midden op de weg staan
en liet hem stoppen. Hij richtte
de revolver op het hoofd van de
bestuurder en dwong hem het
rechter voorportier te openen.
M. pakte uit zijn auto een doos
munitie, ging naast de bestuur
der zitten en gaf hem. met de re
volver op hem gericht, opdracht
naar Antwerpen te rijden.
Onderweg zat hij voortdurend
met het vuurwapen te spelen,
klapte het open en dicht en deed
er kogels in en uit. Daarbij liet
hij P. luchtigjes weten dat hij
diens weekeindje vissen in Zee
land niet wilde bederven. Verder
las hij hardop de teksten van P.'s
autopapieren voor, met name
zijn adres en voegde eraan toe
dat hij hem zou weten te vinden
als hij niet deed wat er gezegd
werd. „Als ik naar de politie zou
gaan zou ik sterven", verklaarde
P. als getuige in de zaak.
Net over de Belgische grens liet
M. zijn slachtoffer keren en langs
dezelfde weg terugrijden. Op dat
moment dacht de man dat zijn
laatste uur geslagen was. Aan
het eind van de rit bood M. hem
aan te betalen voor de moeite en
de gereden kilometers. Dat was
wel het laatste waaraan P. be
hoefte had. Bij het eerste beste
adres zocht hij hulp na het ang
stige avontuur. M. werd snel ge
pakt en een huiszoeking bij hem
leverde een geweer met geluid
demper en een dubbelloops
jachtgeweer met afgezaagde lo
pen op.
In Duitsland is bij M. al eens na
een autodiefstal een pistool af
gepakt. Het bij de gijzeling ge
bruikte wapen zou volgens M.
een alarmrevolver zijn geweest,
maar officier van justitie mr
H. F. Mos maakte uit de be
schrijving van het wapen door
de Belg op dat het om een revol
ver met scherpe munitie ging.
Hij vond dat M. er een ziekelijke
vuurwapenhobby op na hield en
begreep niet dat hij die wapens
niet direct in het water had ge
gooid nadat hij verdacht was ge
weest van een gewapende over
val.
Een psychiater beoordeelde M.
als hoogstens licht verminderd
toerekeningsvatbaar. Volgens
mr Mos heeft het slachtoffer een
ernstig psychisch trauma en le
venslange onverdiende straf op
gelopen. Zijn eis was twee jaar
gevangenisstraf plus een half
jaar voorwaardelijk met ver
plicht toezicht van de reclasse
ring in de proeftijd van twee jaar.
De rechtbank doet 18 september
uitspraak,
Ligfietsbouwer Bram Moens: „Ik ben geen professioneel renner."
foto Ruben Oreel
van onze verslaggever
MIDDELBURG - De Middel
burgse ligfietsenbouwer
Bram Moens is donderdag als
drievoudig wereldkampioen
teruggekeerd uit de Verenig
de Staten. Hij heeft daar we
reldtitels in de wacht ge
sleept op de tijdrit, de wegra
ce en het criterium voor niet-
gestroomlijnde fietsen die
vallen buiten de regels van
de internationale wielerfede
ratie UCI. De snelheden die
de coureurs met deze fietsen
bereiken liggen aanmerke
lijk hoger dan die van menige
bekende profwielrenner in
een tijdrit.
In het plaatsje Montague in
Noord-Californië zijn in de
loop van augustus de races
verreden die georganiseerd
werden door de International
Human Powered Vehicle As
sociation. De wielrenners die
hieraan meecloen beschikken
over de meest revolutionaire
fietsmodellen die er op de we
reld bedacht worden. Bram
Moens ontwerpt en bouwt zijn
fietsen zelf.
„Het is daar een enorm evene
ment". vertelt Moens. „In de
Verenigde Staten houdt een
aantal universiteiten zich er
intensief mee bezig. De ont
werpers laten hun fietsen uit
proberen door echte wielren
ners. Zo heb ik in het crite
rium tegen één van de offi
ciële Amerikaanse Olympi
sche equipes gereden. Zij wa
ren met z'n drieën en twee mi
nuten eerder gestart. Na twin
tig minuten had ik ze
ingehaald."
Snelste
Moens benadrukt dat zijn fiet
sen weliswaar hard gaan.
maar dat hij zelf geen profes
sioneel wielrenner is. „Ik heb
te weinig tijd om te trainen. Ik
ben dagelijks bezig met ont
werpen. bouwen en admini
stratie bijhouden, dan blijft er
niet zo veel tijd meer over.
Met trainen kan je jezelf mis
schien vijftien procent verbe
teren." Moens' succesvolle
optreden geeft daarom niet
zozeer aan dat hij de sterkste
wielrenner is, alswel dat hij
over de snelste fiets beschikt,
München
Volgende week woensdag ver
trekt Moens naar Munchen,
waai- op de Olympische baan
de Europese kampioenschap
pen worden gehouden. Dat hij
daar als wereldkampioen ver
schijnt. wil niet zeggen dat hij
de gedoodverfde winnaar is.
Moens: „In Califomië waren
er ongeveer tachtig deelne
mers en hier zullen het er
tweehonderd zijn, waaronder
de Engelsman Pat Kinch, de
houder van het werelduurre
cord. Daar zal ik ook meedoen
aan de gestroomlijnde klasse
en ik ben erg benieuwd hoe
mijn nieuwe aërodynamische
kuip het doet."
Moens heeft zijn kuip thuisge-
laten toen hij naar Califomië
ging, omdat de kosten al hoog
genoeg waren. Een voordeel is
dat hij als wereldkampioen de
gepeperde inschrijfkosten te
rug heeft gekregen. „Ik wilde
dit jaar graag meedoen", zegt
Moens. „want nu heb ik nog
de kracht. Dat zal de komen
dejaren minder worden. En je
doet zoiets maar één keer.
want het kost veel geld. Ge
lukkig heb ik veel collega-ont
werpers ontmoet en ook wat
vakantie kunnen houden.
Want het is een beetje onzin
nig om zo'n trip alleen voor
een wedstrijd te maken. Al
leen al met het geld voor de
vliegreis kan ik normaal ge
sproken acht jaar mijn huis
verwarmen."
Mosselvisser Wout van de Berg voor de Bru 6. foto Pieter Honhoff
van onze verslaggever
Bart Mullink
BRUINISSE - De Bruse mossel
visser Wout van de Berg heeft
iets nieuws ontdekt: mossels
vissen voor de Ierse kust. Of het
een succes wordt moet nog blij
ken. „Het is een gokje, maar in
Nederland zitje aan het plafond
en dat komt ook nog steeds la
ger te hangen." Zaadval die uit
blijft, eidereenden die uit de
ruif mee willen eten en door de
overheid opgelegde beperkin
gen, dringen de mosselvisser in
een strak keurslijf dat in Ier
land onbezwaard kan worden
uilgetrokken.
Hij is vol lof over de Ierse over
heid. die van harte blijkt mee te
werken. Bijvoorbeeld met ruime
subsidies ten behoeve van de
aanloopfase. In Nederland,
smaalt hij, word je met onder
meer WIR-premies geholpen een
goed bedrijf op te zetten - en als
het dan werkt wordt het weer af
gebroken.
Neem dan het plaatsje Youghal
aan de zuidkust, waar hij rond
Pinksteren met zijn oude kotter
Bru 6 afmeerde. Omdat zijn boot
niet al te zeewaardig is, moest hij
nog speciaal rustig weer uitzoe
ken. Hij had er een baai ontdekt
waar de voor mosselteelt ge
schikte banken nog niet werden
benut. Met open armen is hij er
naar zijn zeggen ontvangen. De
Ieren hunkeren naar werkgele
genheid en hij kon gelijk twee
mensen in dienst nemen. Voor
de verwatering gebruikt hij
voorlopig de bassins van een
krab verwerkend bedrijf in
Youghal.
De hele baai. ongeveer vijf kilo
meter lang en anderhalve kilo
meter breed, is voor zijn bedrijf
gereserveerd. Hij heeft een con
tract voor een proefperiode van
vijf jaar. dat hierna in principe
wordt verlengd tot twintig jaar.
Om zijn produkt kwijt te kunnen
zocht hij samenwerking met de
Yersekse schelpdierenhandel
Solidair, die ze als Ierse mossels
verkoopt in met name Frankrijk
en Duitsland.
Van boze Ierse collega's die zijn
activiteiten zien als een bedrei
ging heeft hij niets gemerkt. In
baaien verderop aan de zuid
westkust zijn veel hangcultures,
terwijl de bodemcultuur zich
concentreert rond Wexford aan
de zuidoostkust. Youghal is voor
hen te ver weg. Dat afstanden er
een belemmering zijn, heeft zo
juist een Yersekse collega ont
dekt. Ver ten noorden van Wex
ford vist hij op zaad, dat hij le
vert aan de Wexfordse kwekers.
„Die heeft ook subsidie gekre
gen."
Van den Berg denkt niet dat Ne
derlandse mosselvissers binnen
kort massaal koers zetten naar
de Ierse wateren. Het heeft jaren
geduurd voor hij een geschikte
lokatie vond voor het opzetten
van een bodemcultuur. Facto
ren als kwaliteit opbrengst en af
zetmarkt zijn nog onduidelijk.
„Het is een avontuur. Maar als
het niet lukt, breek ik m'n nek
ook niet." In de haven van Bru
schittert al een paar jaar de
nieuwe Bru 6. waarmee hij ge
woon op de Waddenzee actief
blijft.
van onze verslaggeefster
MIDDELBURG - De ouderen
bonden in Zeeland zullen zich
verzetten tegen de provinciale
nota ouderenbeleid die in de
maak is. Daarin wil de provin
cie 130 tot 140 bejaardenoord
plaatsen schrappen en compen
seren met plaatsen in woon
zorgprojecten. Aangezien de
ministeries van VROM en WVC
in vergaande onderhandelin
gen verwikkeld zijn om de
woonzorgplaatsen voortaan te
laten betalen door de ziektekos
tenverzekeraars, vrezen de bon
den met lege handen uit de hele
operatie tevoorschijn te komen.
ANBO. PCOB. de Unie KBO en
de pensioenorganisaties vinden
dat de provincie de bejaar
denoordplaatsen maar moet
handhaven zolang niet absoluut
zeker is dat de individuele huur
subsidie voor woonzorgprojec
ten gehandhaafd blijft. Die
dreigt namelijk weg te vallen zo
dra VROM niet meer voor woon
zorg-plaatsen verantwoordelijk
is. Het schrappe van bejaar
denoordplaatsen komt dan neer
op het verlies van 130 tot 140
plaatsen. Een plaats in een
woonzorgproject is namelijk
niet te betalen als alleen de zorg-
component wordt vergoed.
De Zeeuwse bejaardenbonden
hebben al aangekondigd de bar
ricaden te zullen beklimmen als
het provinciebestuur de nota
niet beter afstemt op het rijksbe
leid.
van onze verslaggever
ZIERIKZEE - Aan de reeks ver
moedelijke brandstichtingen in
Zierikzee lijkt nog geen einde
gekomen. In de nacht van don
derdag op vrijdag zijn op de
Oude Haven twee personenau
to's in vlammen opgegaan.
Twee ernaast staande auto's lie
pen flinke schade op.
De brandmelding kwam om
streeks half drie binnen bij de
politie, die op haar beurt de
brandweer waarschuwde. Het
totale schadebedrag is nog niet
bekend. De rijkspolitie Schou-
wen-Duiveland stelt in samen
werking met de technische re
cherche in Middelburg een on
derzoek in. Gevraagd wordt of
eventuele getuigen contact wil-
len»opnemen met het bureau in
Zierikzee.
zeeuwse almanak
Status is niet onbelangrijk in
een mensenleven. En een
mensenleven, dat weten we,
begint bij de geboorte. Ber
tus. pas vier, herinnerde ons
daar deze week aan. Bertus
gaat na het weekeinde na
melijk voor het eerst naar
school en het leek ons en ge
past moment om eens naar
zijn toekomstplannen te vra
gen.
„Wat word jij later, jongen?
Je gaat nu 7iiet meer naar de
peuterschool maar naar een
school toaarje echt moet le
ren", hingen wij de verstan
dige volioassene uit.
Bertus, verbaasd dat zijn
doorgaans heldere familie
zulke domme vragen stelde,
liet weten dat hij baas ivordt.
„Ik ga toch naar de baas-is-
school."
