\anpak milieu op de lange baan
Mensen stappen zonder na
te denken op die planken
Gs: aquacultuur
verdient meer
aandacht Rijk
apanse prijs voor
lmduo De Nooijer
tijk dwarsboomt
foon wagen beleid
an provincie
Kistemaker Prijs
voor W. C. Sinke
Waarschuwing
JÉ Mes in Kerend Tij door fors tekort
Uitvoering jaar vertraagd
Trouwen met z'n zessen
PZC
zeeland
WOENSDAG 26 AUGUSTUS 1992
ven DDELBURG - Gedeputeerde
itej IM willen fors snoeien in het
vinciale milieuprogramma
Tij. De financiële posi-
van de provincie maakt het
T jogelijk om Kerend Tij vol-
plan uit te voeren,
betekent dat het provin-
il milieubeleid met een ver-
iing van een jaar te kampen
aij
ie financiële problemen het
te bieden willen gs er een
onze verslaggever
jaar langer over doen (tot en met
1995) om Kerend Tij uit te voe
ren.
De financiële problemen zijn een
gevolg van een 300.000 gulden la
ger dan verwacht uitvallende
rijksbijdrage en van bezuinigin
gen die gedeputeerde staten in
juni met elkaar hebben afge
sproken.
Zuiveringsslib
Door Kerend Tij met een jaar te
vertragen wordt in ieder geval
voorkomen dat het programma
inhoudelijk wordt aangetast, la
ten gs weten. Enkele gevolgen
van de bezuinigingen op Kerend
Tij in 1993: de stimulering van
afvalinzameling bij recreatiebe-
drijven wordt beëindigd; het
project afvalpreventie in de in
dustrie komt later, evenals de
aanpak van het kabelbranden;
zuiveringsslib wordt op een later
tijdstip aangepakt; vertraging
van het project bodemkwaliteit
landelijk gebied; vertraging in
passing Interimwet Bodemsa
nering; minder geld voor de aan
pak van incidenten en meldin
gen op het gebied van bodemsa
nering; minder geld en vertra
ging voor projecten duurzame
landbouw en het project terug
dringing vermesting; minder
geld voor milieuvoorlichting;
minder structureel geld voor een
milieufonds; geld voor een mi
lieu-educatiecentrum wordt een
jaar -opgeschoven, en de stimu
lans van milieuzorgsystemen
voor het midden- en kleinbedrijf
wordt uitgesteld.
Gedeputeerde staten achten in
spraak en raadpleging van be-
langhebben over de voorgeno
men wijzigingen niet nodig, hoe
wel eerder was bepaald dat za
ken die met het provinciaal mi
lieuprogramma te maken heb
ben de zogenaamde zware pro
cedure moeten doorlopen. Dat
wil zeggen dat de Provinciale
Milieuraad, de Milieu-inspectie
en belanghebbenen over de wij
zigingen gehoord moeten wor
den. Omdat er volgens gs bij de
wijzigingen geen specifieke be
langengroep aan de orde is en de
Wijzigingen
i onze verslaggeefster
0ltja
]00[ GOES - Drie bruidstaarten, drie bruidsauto's, drie bruidsjurken en zes
jiwoorden. De zusjes Riemens uit Burgh-Haamstede, Kapelle en Middel-
urgdenken in het groot. Jaqueline, Biancaen Elona treden vrijdag alle-
jrie tegelijk in het huwelijk op het stadhuis te Goes. „Of je nou met z'n
nveeen of met z'n zessen voor de ambtenaar staat", zegt Bianca (23 jaar),
Jiet blijft je eigen dag: héél speciaal en liefst héél romantisch."
Jet idee voor de niet alledaagse trouwpartij borrelde vorig jaar zomer op
tijdens een vakantie. „We dachten eerst: dat krijgen we nooit voor elkaar"
ierinnert Jacqueline Riemens (28 jaar) zich. „Uiteindelijk hebben we de
inoop doorgehakt. Waarom niet Het klikt goed tussen ons, we hebben
tooit ruzie. Toegegeven: de organisatie kostte handenvol werk, maar we
van iebben twee goede ceremoniemeesters opgescharreld. Zij nemen het leeu-
(le tedeel voor hun rekening."
difi
Dezes trouwlustigen vonden bij het plaveien van hun uitzonderlijk brede
tiwelijkspad wel enkele obstakels. Het stadhuis van Middelburg bleek
itrvan te voren volgeboekt. Als alternatief kwam Goes naar voren. „Het is
geeft Bianca toe. „Ik weet dat Middelburg een schitterend stad-
?zo buis heeft en hoe dat in Goes er uitziet, geen idee We vonden die plaats
Ar lekker centraal liggen. We wonen tenslotte verspreid over Zeeland."
1 "Draaiboek
70 Sa een jaar ploeteren is het draaiboek voor de grote dag dan eindelijk
ah Waar. Niets is aan het toeval overgelaten. Zelfs de compositie van het
Irouwportret staat vast. „Noodgedwongen", licht Elona (21) toe.
bruidsjurken van Jacqueline en Bianca vloeken bij elkaar. De ene is wit,
ie andere is crèmekleurig. Als zij naast elkaar op de foto worden gezet,
iir; reetje niet watje ziet. Gelukkig heb ik voor zalmkleurig gekozen. Ik kan
looi tussenin staan."
re ïnwie heeft de leukste bruidegom De drie bruiden giechelen. „Ik", zegt
lacqueline. „Je eigen vriend heeft altijd een streepje voor." Bianca en
doen er het zwijgen toe. „Daar geven we geen antwoord op.'
Jacqueline (28), Bianca (23) en Elona (21Riemens vlnr): „We dachten eerst: dat krijgen we nooit voor elkaar." foto Pieter Honhoff
nét
aonze verslaggever
BDELBURG - De Middel
de filmers Paul en Menno
Nooijer hebben op het
irth International Anima-
Filmfestival in het Japanse
roshima de eerste prijs ge
nuien in de categorie anima-
linl filmpjes onder de vijf niinu-
Het maar dertig seconden
fre lende filmpje Think gaat
'inl tr een wereldprobleem en
:io (oplossing daarvan,
dl (hadden er totaal niet op ge-
3fll flid", aldus Menno de Nooij-
„Zeker niet met zo'n kort
011 apje." Hij kreeg het verras-
ieu :de nieuws dinsdagochtend te
tal ten van zijn vader die momen-
in Hiroshima verblijft. Aan
val hoofdprijs is geen geldbedrag
tonden. „Mijn vader vertelde
ad( shij opeens veel aandacht
'ld van de media daar en dat
Wagen naar ander werk van
Van een jurylid kreeg Paul
Nooijer te horen dat hij zeer te
eu Riven was over hun inzending,
net i)zag ons als vernieuwers op
ka- igebied van de animatie."
lak is gemaakt voor de Britse
iek pzender MTV. Paul en Menno
Nooijer schreven vorig jaar in
jfde wedstrijd om een story-
\v( wd, een geschreven en gete-
ck ad draaiboek, te leveren. Bij
re IVkwamen meer dan zeshon-
fd inzendingen binnen. Vader
»on behoorden tot de tien
ferkorenen die hun idee kon-
uitvoeren. Het filmpje is ge
ien
maakt in Middelburg. De opna
men duurden één dag.
Eisen
MTV stelde aan het filmpje ei
sen, aldus Menno de Nooijer. „Je
moest in dertig seconden een
wereldprobleem laten zien en di
rect een oplossing geven." De
Middelburgers kozen voor on
derdrukking en discriminatie.
De titel Think verklaart de op
lossing. „Denk na, wordt wak
ker, de problemen liggen bij je
zelf. Je moet de oplossing dus
ook bij jezelf zoeken", aldus
Menno de Nooijer.
Het filmpje laat een vastgebon
den man zien in een vieze cel. Op
de achtergrond is een raampje
met tralies te zien. Om de man
heen komen woorden in beeld.
Het filmpje moest een interna
tionaal karakter hebben, dus ge
bruikten de twee Middelburgers
Duitse, Zweedse en Engelse
woorden, zoals terror, violence
en torture. De man komt close
up in beeld en wordt aangeval
len door de woorden. Hij
schreeuwt het uit. Uit zijn mond
verschijnt vervolgens het woord
'wake up' dat het beeld vult en
verandert in 'think'. De tweede
scène laat dezelfde man zien in
een strandstoel. De ruimte is be
kleed met foto's van een palmen
strand.. Langs de zijkanten ko
men een negerkind achter een
kinderwagen en een blanke
vrouw met een zwarte man in
beeld.
onze verslaggeefster
HDELBURG - Het verde-
«programma voor woonwa-
J Ben standplaatsen voor 1993
3 fnmet 1996 van het ministe-
van VROM vormt een be
ding voor het Zeeuwse
'Mwagenbeleid. Nu de pro-
icie de gemeenten er, met
i'moeite en hier en daar wat
lng. van heeft weten te over
al dat standplaatsen moe-
worden gesaneerd en ver-
komt het ministerie
'een veel te klein quotum op
Nppen.
deputeerde staten tellen in
Jtond 89 standplaatsen die
JjjS vervangen of ingrijpend
pknapt moeten worden.
'OM heeft er maar 29 in de
n*e verdeelsleutel opgeno-
Daardoor komt de ophef-
van een aantal slecht gele
gen standplaatsen in gevaar,
maar ook de broodnodige reno
vatie van het Woonwagencen
trum in Goes.
Ook wat betreft de uitbreiding
van standplaatsen wordt Zee
land stiefmoederlijk behandeld.
Eenvoudige sommen leren dat
er in Zeeland, rekening houdend
met de opgelopen achterstand,
92 standplaatsen bij moeten ko
men. In Den Haag vinden de
VROM-ambtenaren 55 wel ge
noeg. Gs hebben er bezwaar te
gen als de middelen voor woon
wagens en standplaatsen uit de
toewijzingen voor woningbouw
worden gehaald. Zo'n vetpot is
dat in Zeeland niet en het gevaar
bestaat dat burgers woonwa
genbewoners daardoor nog min
der gaan accepteren. Gs probe
ren de minister van VROM met
een brief op andere gedachten te
brengen.
Gevaren van het surfen worden dikwijls onderschat
van onze verslaggeefster
Claudia Sondervan
IJMUIDEN/VLISSINGEN -
Een mens, een plank, een zeil
en de zee: echte surfers krij
gen er een kick van. Surfen op
zee is een uitdaging, maar niet
een die je aangaat door stom
weg op een goed moment in je
zwembroek de zee in te lopen
en op je plank te stappen.
Vooral toeristen hebben het
idee dat het grote verschil
met surfen op meren vooral
de moeilijkheidsfactor van de
golfslag is. Maar ook ervaren
surfers die meer notie hebben
van wat de zee inhoudt, raken
regelmatig in problemen. Elk
jaar vallen er slachtoffers,
vaak jonge mensen.
Op piekdagen in het hoogsei
zoen krijgt het Kustwachtcen
trum in IJmuiden zestien tot
twintig meldingen per dag van
vermissingen en ongevallen
op zee. Ieder jaar trekken de
reddingboten van Noordland
op Neeltje Jans, in Westkapel-
le, Breskens en Cadzand er op
uit om surfers en hun planken
op te pikken.
Zaterdagavond werd een ne
gentienjarige Limburger ern
stig onderkoeld uit zee gevist.
De jongen werd tegen de
avond verrast door een zware
bui die gepaard ging met flin
ke windstoten terwijl hij bij
het Zuiderstrand bij Westka-
pelle surfde. De zeestroming
nam de jongen mee richting
Noordzee. Een toevallig passe
rend plezierjacht redde hem
het leven. Veruit de meeste
meldingen over surfers in
moeilijkheden komen van der
den: van achterblijvers aan de
wal of schepen.
Weersomslag
„Ga nooit de zee op zonder dat
je de weersvoorspelling kent,"
zegt P. Verburg, coordinator
dienstverlening van het Kust
wachtcentrum in IJmuiden.
„Mensen stappen op die plan
ken zonder na te denken. Dan
blijkt er een oostenwind te
staan, het gaat lekker hard.
maar ze realiseren zich niet
dat.ze tegen die wind in terug
moeten. Er kan van alles ge
beuren: weersomslag, stro
mingen. vermoeidheid, mate-
riaalpech. Ik heb wel meege
maakt dat we surfers tot vier.
vijf kilometer uit de kust op
pikten. Ze hebben geen radio,
geen alarmmogelijkheid. Sur-
Maak je bekend met de stro
mingen, hou getij en wind in
de gaten. Neem minimaal één
andere surfer mee en hou el
kaar in de gaten. Vertel ie
mand op het strand waar en
hoe lang je gaat surfen 'en
kleed je op de omstandighe
den op zee: doe aktijd een pak
aan. Zeesurfen in je zwem
broek bestaat niet. Dat zijn de
regels die Versteeg surfers
voorhoudt.
De zestienjarige Remco Ro
binson, die dinsdag 11 augus
tus tijdens een surftocht bij
Vrouwenpolder verdronk, was
bekend bij de surfschool bij de
Schotsman aan het Veerse
Meer als een redelijk ervaren
surfer die wist wat stromingen
waren. Hoewel hij slechts in
zwembroek zee koos, nam de
jongen tenminste één veilig
heidsregel in acht door niet
verder dan tweehonderd me
ter uit de kust te varen. Maar
vermoedelijk heeft er een ver
keerde wind gestaan, denkt
Cees Versteeg. „Ik ken de zee
daar, ik weet dat je altijd aan
de landzijde van de zandbank
moet blijven. De stromingen
zijn verraderlijk."
Trapeze
Surfers op zee moeten bekend zijn met de stromingen en het
getij en de wind in de gaten houden. foto Ruben Oreel
fers zouden zich meer als zei
lers moeten gedragen. Onge
lukken hebben ook geen enkel
effect op het aantal meldingen
dat we binnen krijgen."
Beveiliging van surfers is
moeilijk. Er zijn signaalappa
raten in de handel die de posi
tie op zee kunnen aangeven,
maar de aanschaf is kostbaar
Vuurpijlen zoals schepen die
aan boord hebben zijn voor
surfers beschikbaar, maar in
structeur Cees Versteeg van
surfschool De Schotsman
heeft reserves bij het gebruik
ervan. „Je kunt ze in een tas op
je rug dragen. Maar je kunt op
zulke rare manieren vallen,
dat ik altijd bang ben dat ze af
gaan." Het internationale
symbool voor surfers in nood
is het zwaaien met de handen
boven het hoofd. ..Maar je
moet dan wel zichtbaar zijn
vanaf de wal. Bovendien zijn
veel moderne planken zo klein
en licht datje er nauwelijks op
kan zitten." Een ander nadeel
van de moderne surfplanken
zijn de trendy, transparante
zeilen. „Ik neem altijd een fel
gekleurd zeil als ik de zee op
ga. Dan ben je zichtbaar tegen
de golven."
Stromingen
Ga nooit verder dan een paar
honderd meter uit de kust,
surf alleen als er een aanlan-
dige wind staat of de wind
langs de kust afwaait, zodat je
altijd aan land kunt komen.
De trapeze (een tuig dat de
surfer verbindt met de giek)
die de jongen gebruikte heeft
wel iets drijvend vermogen,
maar niet meer dan vijf kilo,
schat Versteeg. „Reddings
vesten zijn onbruikbaar voor
surfers; ze belemmeren ge
woon je bewegingen te veel.
Zwemvesten hebben niet zo
veel drijvend vermogen, maar
hinderen minder en helpen al
tijd wat als je in het water
ligt."
Versteeg is zelf enthousiast
zeesurfer en verheelt niet dat
hij ook wel eens in problemen
is geraakt. „Als je alleen surft,
spreek dan iemand aan op het
strand en vraag hoe de condi
ties zijn en of ze je in de gaten
willen houden. Zeker als je er
gens als toerist komt Veel
mensen zien bijvoorbeeld bij
Domburg allerlei surfers heen
en weer varen maar weten niet
waar je voor op moet passen.
Daar zijn paalhoofden bijvoor
beeld. Je moet altijd zo begin
nen dat je naar buiten kunt
surfen, weg van de palen. Ik
heb wel eens Duitsers wegge
stuurd die duidelijk niet wis
ten hoe ze weg moesten varen.
Gelukkig luisterden ze."
inhoud van Kerend Tij niet
wordt gewijzigd, vinden ze die
inspraak niet nodig.
Alleen de Provinciale Milieu
raad en de Milieu-inspectie zijn
gehoord.
Het college van gs heeft de wijzi
gingen van Kerend Tij dinsdag
middag vastgesteld. Commen
taar van de zijde van het college:
weliswaar worden verschillende
dingen uitgesteld, maar er wordt
en is ook heel wat uitgevoerd.
van onze verslaggever
VLISSINGEN - De in Vlis-
singen geboren dr VV. C. Sin
ke, verbonden aan het Ener
gie-onderzoek Centrum Ne
derland (ECN) in Petten,
krijgt de Jacob Kistemaker
Prijs 1992. De prijs is Sinke
(36) toegekend voor zijn on
derzoek naar eigenschap
pen van silicium en het ver
beteren van het rendement
van polykristailijn silicium
zonnecellen.
Minister dr J. E. Andriessen
van Economische Zaken
reikt morgen, donderdag, de
prijs uit in het FOM-Insti-
tuut voor Plasmafysica Rijn
huizen in Nieuwegein.
Aan de prijs, die door de
Stichting voor Fundamen
teel Onderzoek der Materie
(FOM) eens in de drie jaar
wordt toegekend, is een
geldbedrag verbonden van
25.000 gulden. De Jacob Kis
temaker Prijs beoogt onder
zoek te bekronen dat nieuwe
wetenschappelijke inzich
ten heeft opgeleverd en bo
vendien heeft, geleid tot ge
bruik of toepassing daarvan
in andere vakgebieden, de
techniek of de industrie.
van onze verslaggever
MIDDELBURG - Minister Buk
man van Landbouw, Natuurbe
heer en Visserij moet meer aan
dacht besteden aan de moge
lijkheden voor aquacultuur en
in het bijzonder visteelt in Zee
land. Dat schrijven gedeputeer
de staten in een reactie op de
Structuurnota Zee- en Kustvis
serij van de minister. Ze pleiten
voor specifiek onderzoek door
instellingen als het Rijks Insti
tuut voor Visserij Onderzoek,
TNO. extra financiële stimulan
sen voor experimenten van het
bedrijfsleven en medewerking
bij pogingen op Neeltje Jans een
infrastructuur op te bouwen
voor praktijkonderzoek.
Gs constateren dat door de on
zekerheden als gevolg van de
Deltawerken het innovatiepeil
bij het bedrijfsleven laag was.
Nu de Deltawerken zijn voltooid
en de consequenties daarvan
steeds duidelijker worden kan
volgens gs gesproken worden
van toegenomen kansen. Als be
schut waterrijk gebied lijkt de
provincie Zeeland bij uitstek ge
schikt voor activiteiten op het
gebied van aquacultuur. Het be
drijfsleven alleen, inclusief pro
vinciale steun, is onvoldoende
bij machte het noodzakelijke ba
sisonderzoek te verrichten.
Daarom moet het ministerie bij
springen, zo wordt in een brief
aan de minister geopperd.
Streefbeelden
In de reactie op de Structuur
nota staat verder dat voor de vis
serijsector onvoldoende wordt
aangegeven waar de vissers zich
- als het aan het Rijk ligt - aan
moeten houden. Gedeputeerde
staten missen 'streefbeelden' in
de vorm van maximaal toege
stane produktie-cijfers. Dat
klemt volgens gs vooral omdat
de vangstcijfers voor de visserij
afhankelijk worden gemaakt
van andere maatschappelijke
belangen. Dat doet zich onder
meer voor als de minister het
heeft over het beleid in voedse-
larme jaren.
Ten aanzien van de zeevisserij
merken gs op dat een groepsre
geling om te komen tot vangst-
Medeplichtige
bankoverval
aangehouden
VLISSINGEN - De Vlissingse
gemeentepolitie heeft dinsdag
ochtend de 21-jarige S. A. F. uit
Dordrecht aangehouden. De
man heeft bekend medeplichtig
te zijn geweest aan de ban
koverval vorige week vrijdag
op een filiaal van de Verenigde
Spaarbank aan de Alexander
Gogelweg.
Volgens de woordvoerder van de
politie heeft F. het vuurwapen*
geleverd aan de hoofdverdachte,
die een dag na de overval werd
gearresteerd. De inwoner van
Dordrecht streek bovendien een
deel van de buit op. F. had het
vuurwapen nog in zijn bezit.
beperkingen alleen maar kan
slagen als het bedrijfsleven be
reid is zich daarvoor in te zetten.
Gs: „De verantwoordelijkheid
die bij deze sector wordt gelegd
is zwaar. Als daarvoor geen
goede voorwaarden worden ge
schapen dreigt een met moeite
verkregen samenwerking verlo
ren te gaan en het systeem van
de groepsregeling bij voorbaat
tot mislukken gedoemd." Ze
verzoeken de minister dan ook
zijn besluit op dit punt te her
overwegen.
Verder maakt het dagelijks be
stuur van de provincie Zeeland
zich 'ernstig zorgen' over het
voorstel van de minister om in
EG-verband het gebruik van
kettingmatten voor de boom-
korvisserij te verbieden en het
aantal wekkers aan boomkor-
tuigen te beperken. Dit verbod
zal. volgens gs, vooral de Zeeuw
se tongvisserij treffen, die voor
namelijk in de zuidelijke Noord
zee wordt uitgeoefend. De eco
nomische consequenties zullen
naar het inzicht van gs zwaar
moeten wegen bij de afweging
om tot zo'n verbod te komen.
Daarom wordt nog eens aan
dacht gevraagd voor de speci
fieke belangen van de Zeeuwse
visserij op dit punt.
In de reactie aan de minister
wordt ook gepleit voor voldoen
de onderzoek naar de relatie na
tuur en visserij als het gaat om
het afsluiten van delen van de
Waddenzee, Oosterschelde en
Voordelta voor de visserij ten be
hoeve van de natuurontwikke
ling. Naar de mening van gs zijn
er voldoende aanknopingspun
ten om met de kustvisserij-sec
tor tot een aanvaardbare oplos
sing te komen, maar dan is wel
onderzoek nodig.
Politie-auto
beschadigd bij
achtervolging
van onze verslaggever
VLISSINGEN - Een surveillan
cewagen van de Vlissingse ge
meentepolitie is maandag
avond tijdens een achtervol
ging beschadigd geraakt bij een
aanrijding op de Troelstraweg.
De auto liep zondag al lichte
schade op bij een eerdere ach
tervolging. Beide wagens moes
ten worden weggesleept.
De politie kreeg maandag om
streeks 19.45 uur een melding
binnen dat een groep jongens
zich ophield in Paauwenburg.
Eén van hen zou in het bezit zijn
van een vuurwapen. Toen de
surveillancewagen arriveerde
had het groepje zich al ver
spreid, onder meer naar de wijk
Rosenburg. De politie zette de
achtervolging in, nam de bocht
iets te snel, raakte op de Troel
straweg in een slip en botste te
gen een andere auto. Beide wa
gens raakten aan de zijkant be
schadigd.
Een gewaarschuwd, mens
telt voor twee.
Zeer erkentelijk zijn wij
daarom de inwoners van
Hoedekenskerke.
Zij hebben bij de ingang van
hun dorp een bord ge
plaatst:
'Pas op voor onze kinderen
luidt het waarschiLwende
tekstje.
Wij nemen dat advies in elk
geval zeer ter harte.
In Hoedekenskerkedaar
zien ze ons voorlopig niet
meer.
