Een doener, die regels lastig vindt
BARCELONA '92
Zonder tv geen spelen
PZCsport VRIJDAG 17 JULI 1992 21
Anton Geesink: charmante vos
tijd heel leuk en hij vroeg ook vlot acht
mensen extra mee aan tafel.'"
Ook Van Oosten kent du soort verhalen
over de levensgenieter Geesink. ..In een
buitenlandse bar gebeurde het regelmatig
dat een Nederlander vroeg of hij ons een
pilsje mocht aanbieden Dan zei Anton
meteen uitgestreken smoel: zullen we ons
nog aan een derde pilsje wagen? Maar on
dertussen hadden we al wel twintig pilsjes
achter de kiezen. Zijn hele leven is door
spekt van dat soort streken Hij is wat
kwajongensachtig
Veel met hem gelachen heeft ook Frans
Henrichs. voormalig chef-sport van het
Utrechts Nieuwsblad en Veronica. ..We
trokken veel met elkaar op. Toen ik in "66
een hartinfarct kreeg, heeft hij me er mede
doorgesleept. stelt Henrichs. die zelfs een
filmcontract voor Geesink regelde in een
Italiaanse versie van Samson and Delilah.
Een omhoog gevallen bouwvakker.
Zo wordt Neerlands volumineuze
IOC-lid Anton Geesink wel eens
afgeschilderd. Zijn bescheiden komaf
en zijn beperkte opleiding - als 14-jarige
moest hij reeds als metselaar de bouw
In-geven ruim voeding aan die
veronderstelling. i\laar met slechts de
lagere school als hersenbagage. een
Olympische titel als visitekaartje en
«n flinke hoeveelheid strijdlust als
«apen. bracht Geesink het in de
praktijk des levens verder dan menig
bolleboos. Een rondgang langs Geesink
•kenners doet het beeld ontstaan van
etn inpalmende en slimme werker. Een
charmante vos, die desnoods met de
souplesse van een betonpaal zijn zin
doordrijft. Maar stuk voor stuk
bewonderen ze zijn gedrevenheid om
rijn maatschappelijke lift vanuit de
kelderruimtes almaar omhoog te
stuwen. Portret van een man. die ook
bij de Olympische Spelen in Barcelona
ongetwijfeld weer nadrukkelijk
aanwezig zal zijn.
Geesink is gepokt en gemazeld op de
judomat. Die strijdbare achtergrond
verschafte hem eigenschappen, waarmee
hij in het nationale bestuurderscultuurtje
veel fijngevoelige teentjes plette. Maar
niemand kan meer om hem heen. Of zoals
NSF-voorzitter Marten Kastermans stelt:
„Watje ook van hem vindt, je moet altijd
goed beseffen dat hij IOC-lid is. Nee, dat
betekent niet dat j'e hem ten koste van al
les te vriend moet houden, maar je moet
hem als IOC-er wel optimaal laten func
tioneren. zodat Nederland op dat niveau
een graantje kan meepikken."
Kastermans omschrijft de werkwijze van
Geesink als volgt: ..Anton is een doener,
maar hij is wel een doener die regels lastig
vindt. Dat kan hij zich permitteren, want.
hij heeft een onaantastbare positie, tenzij
Samaranch zegt: Anton, wegwezen. Dat
gebeurt volgens mij nooit, want een IOC-
lid wordt, voor zover ik weet, alleen in de
kist weggedragen."
Hoe Geesink ooit in het IOC terecht is ge
komen, is nimmer onthuld. ..Ik heb er wel
eens over nagedacht," zegt de voormalig
NOC'er Hans Muller. „Waarom hij wel en
Fanny Blankers niet Het is niet vanwege
Geesinks sportprestatie geweest. Er zijn
in Nederland mensen die meer gepres
teerd hebben: zelfs in het judo. want Rus-
ka heeft twee keer Olympisch goud ge
Anderen over Anton Geesink (foto): „Slim, intelligent, harde werker, ongrijpbaar, staren arrogant."
haald. Het zal wel met zijn verschijning te
maken hebben."
De Groninger Commissaris der Koningin.
Vonhoff, weet het fijne evenmin van de
IOC-benoeming. „Die procedure blinkt
niet uit in helderheid." vindt de oud-voor
zitter van het NOC. „Eigenlijk is het zo dat
het zittende Nederlandse IOC-lid een
zwaarwegende aanbeveling doet. Het
toenmalige lid Kerdel heeft die aanbeve
ling achterwege gelaten en het toenma
lige NOC-bestuur heeft nimmer officieel
een kandidaat gesteld."
Ongrijpbaar
Geesink is ongrijpbaar, zo maakte Kas
termans al duidelijk, want een benoeming-
in de meest elitaire sportmultinational ter
wereld, het IÓC, geldt voor het leven. Ol
de oud-judoka zelf goed met die macht
omgaat, kan worden betwijfeld. Niemand
durft dat echter hardop uit te spreken.
Ook NOC-voorzitter Huibregtsen niet. De
topman van de Nederlandse poot van
McKinsey. het internationale boegbeeld
van doortastendheid, en Geesink verdra
gen zich als water en vuur, zo bevestigen
ingewijden. Maar Huibregtsen verschuilt
zich on-McKinseyaans achter de schou-:
ders van zijn secretaresse, als hij over Gee
sink wordt benaderd. Muller lacht uitbun
dig als hij de camoufiagetechniek van
Huibregtsen verneemt,: „Wat, dacht, je
waarom hij dat doet0"
Geesink kwam ook al in hevige aanvaring
met Huibregtsens voorganger, Vonhoff.
Die zegt „Mijn grote bezwaar tegen hem
als bestuurder is dat hij in teamwork niet
sterk is. Dat is jammer, maar misschien
wel onvermijdelijk gezien zijn achter
grond."
Star
Dat Geesink immer solerend door het be-
sl,uursleven stapt, wordt vaker gehoord.
Muller: „Zijn achterliggende sportperiode
heeft geen teamdenker van hem gemaakt.
Als hij zich inzet voor een zaak. moet alles
en iedereen wijken voor wat hij in zijn
hoofd heelt. Inherent aan zijn sportverle
den is ook zijn permanente want,rouwen
tegenover bestuurders. Mensen die het
beste met hem voor hebben, raken wel
eens door hem gebruskeerd Soms denk
ik: wat is het jammer dat hij niet meer
teamwerker is, want dan maakte hij het
zichzelf een stuk gemakkelijker. Hij stelt
zich vaak star op en niet altijd met, het
zelfvertrouwen dat je mag verwachten
van iemand in die positie."
Vonhoff kan zich wel vinden in dat oor
deel: „Hij is het prototype van de sport
man die zich door bestuurders altijd ge
remd voelt. Dat is èen kenmerk voor het
leven voor Geesink Al wat hem hindert in
zijn voornemens, ontaardt in een scherp
conflict."
Klagerig
Geesink als de immer verongelijkte sport
man op het slijtvaste IOC-pluehe. De
Utrechter zet zich ook nog steeds af tegen
veronderstellingen die erop neerkomen
dat met zijn intellectuele gedac.htengoed
moeizaam de achterkant van een postze
gel kan worden gevuld. Zijn toon in inter
views is meestal ook klagerig. Kaster
mans: „Ik heb er geen aanwijzingen voor,
maar Anton voelt zich volgens mij wegge
drukt." En Muller: „Er wordt wel eens
laatdunkend over hem gedaan, maar dat
is niet helemaal terecht." Muller verhaalt
dan - net als de anderen - van het respect
dat Geesink verdient voor zijn carrière.
In de judowereld is dat klagerige toontje
van Geesink maar al te bekend. „Het past,
in zijn strategie om zijn zin door te drij
ven." zo weet Pierre Zenden (judoleraar en
tv-commentaton. die tien jaar met leer
meester Geesink over de aardbol trok.
„Hij spendeert er nu eenmaal veel tijd aan
om zijn zin te krijgen. En daarbij werkt hij
extreem hard." Van Oosten, oud-voorzit
ter van de judobond: „Er wordt wel eens
gedacht: hij is groot, maar niet zo wijs.
Daar verzet hij zich tegen. Hij is op dat
punt wat gevoelig En dat klagerige. het
is een beetje zijn stijl."
Geesink weet naar buiten toe altijd de in
druk te wekken van een joviale, wat
naïeve man. Van Oosten „Die argeloos
heid van hem is gespeeld. Hij weet door
gaans drommels goed wat hij wil, maar als
hij het onderwerp minder goed beheerst,
dan wordt hij zogenaamd argeloos om
voor zichzelf wat ruimte te scheppen. Dat
doet hij heel knap."
Eetgewoontes
„Anton weet mensen heel goed te bespe
len." vindt Zenden, die ook de eetgewoon
tes van zijn leermeester roemt. Een anec
dote van Zenden: „We gingen eens per
Transsiberië Express naar Japan. Op die
manier verdienden we duizend gulden per
week terug op onze onkosten. Van tevoren
schreef Anton dan brieven naar allerlei
ambassades en ging onderweg bij die am
bassades langs om goeiedag te zeggen.
Dat werd over het algemeen zo aardig ge
vonden dat de eerste secretaris meestal
vroeg: kunt u morgen terugkomen om
mei. de ambassadeur te lunchen? Dan
t.rok Anton een bedenkelijk gezicht in
mijn richting en vroeg: Pierre, past ons
dat eigenlijk wel? Maar daar was het ons
natuurlijk om begonnen. Dat. deed hij al
„In het vliegtuig naar de bespreking in
Rome zei hij tegen me ik wil het heel
graag doen. dus vraag met te veel geld."
weet Henrichs nog. ..Ik heb hem toen
voorgehouden dat hij vooraf tegen de pers
absoluut het tegenovergestelde moest
vertellen Anton was echter zo enthou
siast dat hij daar zei: ik wil zo graag dat ik
het wel voor niks wil doen. Nu is hij slim
mer. veel slimmer."
Arrogant
De laatste jaren hebben ze geen contact
meer ..Ik hoor van anderen dat hij een ty
pische bobo is geworden." aldus Henrichs.
„dat. hij wat arrogant is. Hij behoort tot
het slag mensen, dat goed om zich heen
kijkt om te zien wie ze kunnen gebruiken.
Kun je niks voor hem betekenen, dan ben
je niet interessant meer. Hij is ook niet op
mijn afscheidsreceptie geweest. Iemand
anders heeft Geesink naar de reden ge
vraagd en kreeg te horen dat ik nooit iets
van belang voor hem had gedaan en dat
we allang quitte stonden. Hij kent al zijn
vrienden van vroeger niet meer. Het is
jammer als hij arrogant is geworden, want
op het toppunt van zijn roem was hij juist
heel bescheiden."
Manipuleren
Hoewel iedereen Geesink een aardige en
bewonderenswaardige vent vindt, klinkt
steeds het, woordje 'maar' als toevoeging.
Stafde Moor. ex-judoka „Op veel punten
heb ik bewondering voor hem, maar niet
voor zijn vermogen om mensen te mani
puleren. Dat vermogen hoeft niet altijd
negatief te zijn. hoor Toch pas ik op met
hem in de buurt. Hij is in elk geval een heel
harde werker en zijn ambities waren altijd
duidelijk. Hij zei steevast: zo ben ik, zo
werk ik en voor de rest bekijken ze het
maar."
Van Oosten herkent die aanpak „Hij pakt
alles aan met een drift en een energie dat
anderen het niet kunnen bijbenen. Dat
botst natuurlijk regelmatig. Hij zet ande
ren aan het werk en zit hen achter de vod
den Hij belt mensen rustig midden in de
nacht op Hij rust niet eerder dan wanneer
hij bereikt heeft wat hij wilde bereiken. Zo
loopt zijn hele leven: willen winnen."
Maar is hij een charmante vos Van Oos
ten: „Als een vos ook gigantisch intelli
gent is. tja.dan zit er wat in." Een la
chende Kastermans: „Anton is een hele
slimme jongen, hij weet langs allerlei we
gen zijn doel te bereiken. Hij staat daarbij
ook andere mensen op de tenen, maar
daar trekt hij zich niets van aan."
Bouke Nielsen
Kt it i wnLI IWCI :M OTTH
XXJr
24
25
26
27
28
29
30
31
i"
2
3
4
li!
6
7
8
9
Opening
gij
9
lil
Boogschieten
if
Atletiek
Badminton
Honkbal
Basketbal
Boksen
Kanovaren
IS!
Fietsen
li
Paardesport
m
Schermen
Voetbal
Turnen
Handbal
Hockey
Judo
Moderne vlifkamp
Roeien
Schieten
Zwemmen
Schoonsprlngen
Kunstzwemmen
Waterpolo
Tafeltennis
Tennis
C
Volleybal
Q
Gewichtheffen
Worstelen
Zeilen
Pelota (d)
Rolhockey (d)
n
Taekwondo (d)
Sluiting
10) demonstratie sport graphic news/gpd
Meer nog dan vier jaar gele
den in Seoul, zijn de Olym
pische Zomerspelen van Barce
lona een media-gebeurtenis. Bij
het organisatiecomité COOB'92
zijn 11.200 journalisten en andere
media-medewerkers geaccredi
teerd. waarvan 4500 schrijvende
en fotograferende journalisten
De rest is afkomstig uit de radio-
en televisiewereld.
Voor de internationale media is
in het Main Press Centre <MPC>
aan de Plaza d'Espanya. onder
aan de Olympische berg Mont-
juich. een oppervlakte van maar
liefst 31.000 vierkante meter ge
reserveerd. Hier zijn de kantoor
tjes van de kranten en persagent
schappen gevestigd, is er een
enorme algemene perszaal en
een laboratorium voor het ont
wikkelen van films ingericht Het
COOB heeft hier ook onder meer
3757 tv-monitoren. 3822 tele
foons. 178 fotocopieer-appara-
ten. 729 faxen. 987 terminals. 159
telexen en 1487 schrijfmachines
neergezet.
Indrukwekkender is echter de
aangrenzende ruimte, waar het
Centro International de Radio en
Televison iCIRTVi is onderge
bracht op een oppervlakte van
40.000 m2 Ruim 3000 technici, re
porters. cameramensen, produ
cers en controleurs zijn hier al
vanaf half juni 24 uur per dag ac
tief om te zorgen, dat er strak met
de registratie van de 28 olympi
sche sporten en de drie demon
stratiesporten. niets fout gaat.
Vanuit het CIRTV zullen tijdens
de 15 dagen dat de spelen van
Barcelona duren. 2500 uur televi
sie de wereld worden ingestraald.
700 uur meer dan in Seoul. Kos
ten van deze operatie- 12.000 mil
joen peseta, bijna een kwart mil
jard gulden.
T\-rechten
Tegenover deze uitgavenpost
voor het COOB staat een record
aan TV-rechten De Amerikaan
se televisiemaatschappij NBC
betaalde maar liefst 401 miljoen
dollar om exclusief in de VS de
Olympische Zomerspelen te kun
nen uitzenden In Europa legde
de EBU - waarbij de NOS is aan
gesloten - 90 miljoen dollar op ta
fel. in Australië had Channel 7
33.75 miljoen dollar voor de spe
len over en het Japanse HHK
tastte met 62.5 miljoen dollar ook
flink in de buidel In totaal be
taalden de televisiemaatschap
pijen 635.07 miljoen dollar, wat
een aanzienlijke verhoging bete
kent ten opzichte van de 399,7
miljoen dollar voor de Spelen van
Seoul. In 1984 in Los Angeles
ging het 'slechts' om 283.075 mil
joen dollar.
Of met name NBC de hoge kos
ten van de Zomerspelen zal we
ten te compenseren met reclame
-inkomsten en de verkóop van de
beelden aan geabonneerden op
de kabel-tv. is nog een open
vraag. Circa 2000 personen zijn
reeds een jaar bezig om deze
Olympische mammoetoperatie
van de grond te krijgen. NBC
schat, dat zij bovenop het bedrag
dat zij heeft betaald aan televi
sierechten nog eens ruim 100
miljoen dollar kwijt is aan sala
rissen, reis- en verblijfkosten
Voor dat bedrag heeft NBC onder
meer een luxe cruiseboot ge
huurd. de Royal Viking Sun. die
tijdens de spelen in de haven van
Barcelona ligt en waar 2200 per
sonen - NBC-medewerkers en
VIPS - worden ondergebracht
De enorme toevloed aan journa
listen bij deze eerste Zomerspe
len op Westeuropese bodem
sinds die van Münehen in 1972.
heeft ook tol accreditatie-beper
kingen geleid Een probleem dat
in het verleden nooit bestond.
Het IOC en het COOB weigerden
hardnekkig meer dan 11.200 me
dia-accreditaties te verstrekken.
Zij lieten er daarbij geen twijfel
over bestaan een voorkeur te
hebben voor medewerkers van
radio- en tv-stations, die hadden
betaald om naar Barcelona te
kunnen komen.
Alles rechtstreeks
Maar de massaliteit is zeker niet
het enige waardoor de Spelen
van Barcelona zich op mediage-
bied van eerdere edities onder
scheiden. Sponsor IBM heeft in
nauwe samenwerking met het
COOB een digitaal informatie
systeem opgezet, dat het moge
lijk maakt om binnen enkele se
conden alle informatie over deel
nemende atleten, de sporten, de
records en de resultaten in de
vier Olympische talen op het
scherm te krijgen. Bovendien
worden alle Olympische wed
strijden op de tv-schermen in de
47 grote en kleine perscentra in
Barcelona en omgeving, recht
streeks in beeld gebracht.
Het media-accent ligt nadrukke
lijk bij de televisie, zodat 3500
miljoen kijkers in een makkelijke
huis&unerstoel of op een ligbed
voor de tent niets hoeven te mis
sen. Want met grafieken, gecom
puteriseerde uitslagen. HD-TV.
onderwatercamera's, die in de
bodem van de olympische zwem
baden zijn gemonteerd, en met
camera's, die vanaf een hoogte
van 35 meter de atleten en wiel
renners bijna vanzelf volgen, zien
ze op hun tv veel meer van de
Spelen, dan wanneer ze een van
de schaarse toegangskaartjes
hadden weten te bemachtigen.
Manuel Romero, directeur van
Radio Television Olimpica
iRTO'92>. werd onlangs ge
vraagd of er voor de Zomerspelen
iets belangrijker is dan televisie.
„Natuurlijk gaat het bij de Olym
pische Spelen in de eerste plaats
om de sport Zonder sport zijn er
immers geen Spelen, Maar zon
der de tv zouden er evenmin Spe
len zijn. Al was het alleen al om
dat de televisierechten - mei de
sponsorgelden - de belangrijkste
bron van inkomsten vormen.'
Ruud de Wit