Biologisch Museum in de tang
€i 9 V W H9HHM
Warmere
Noordzee
in kaart
Kentekenplaten
Duitsers doelwit
Oranjeklanten
Mandje
Opheffing dreigt Provincie heeft geld nodig voor Zeeuws Museum
Yersekenaar
verongelukt
PZC zee I a n d
zeeuwse
almanak
Sommige supermarkt
ketens in onze provin
cie hebben het goed met
de consument voor. De
slagersafdeling van een
zaak iri de Middelburg
se wijk Dauwendaele
verstrekt al enige tijd
wrakkige mandjes bij
de runderlappen, sau
cijzen en andere vlees
waren.
De klant die denkt gra
tis een wastobbe in mi
niformaat te krijgen,
komt bedrogen uit. De
plastic mandjes moeten
bij de kassa weer inge
leverd worden.
De diepere zin van deze
nieuwe service ontgaat
ons enigszins. Volgens
hardnekkige geruchten
zijn ze in het assorti
ment opgenomen om te
voorkomen dat het zo
kostbare vlees geplet
wordt.
De klanten hebben in
middels onvermoede
mogelijkheden ontdekt.
Regelmatig komt
mand aan de kassa me,t
een uitpuilende vlees
mand, waarin slechts
na veel zoeken een ons
achterham te ontdek
ken is. Onderop.
Sparen ze toch mooi
een gulden voor de win
kelwagen uit.
yan onze verslaggever
René Schrier
VLISSINGEN - De temperatuur van het
Noordzeewater is hoger dan normaal.
Dat heeft alles te maken met het warme
voorjaar. Met name langs de kust van
Noorwegen en Denemarken is het zeewa
ter een stuk warmer. Daar worden afwij
kingen van 5 graden Celsius gemeten ten
opzichte van de gebruikelijke tempera
tuur. Langs de Nederlandse kust is de
stijging met ongeveer 2 graden Celsius
wat minder spectaculair.
Jos Broeke van het Hydro Meteo Cen
trum van Rijkswaterstaat in Middelburg
beaamt dat het zeewater warmer is dan
normaal. Het is al in een vroeg stadium op
een temperatuur van zo'n 19 graden Cel
sius gekomen. Over de eerste helft van ju
ni 1992 bedraagt de gemiddelde water
temperatuur 17,5 graden Celsius en dat is
een record voor deze periode. Dit is vol
gens Broeke vooral te danken aan de re
cente warmste meimaand van deze eeuw.
Als gevolg van de noordenwind van de
laatste dagen zal de watertemperatuur
ook weer wel wat afnemen, verwacht hij.
Vrijdagmorgen was de zee watertempera
tuur in Zeeland bijvoorbeeld 16 graden.
Maar dat neemt niet weg dat nu al een
goede basis is gelegd voor hoge zeewater
temperaturen in augustus en september.
En dat zal in die maanden weer leiden tot
meer buien aan de kust, als gevolg van on
stabiele lucht, voorspelt Broeke.
Tien jaar
Het verschijnsel van relatief hoge tempe
raturen van het Noordzeewater doet zich
al een jaar of tien voor, blijkt uit woorden
van Professor dr W. P. M. de Ruijter, di
recteur van het Instituut voor Marien en
Atmosferisch Onderzoek aan de Universi
teit van Utrecht. Dat heeft alles te maken
met de warme zomers van de laatste ja
ren. Het effect daarvan is meteen aan de
temperatuur van het water van de Noord
zee af te meten, legt hij uit. Het water is
zelfs, sinds de temperatuur in Nederland
wordt gemeten, nog nooit zo warm ge
weest als de afgelopen tien jaar, voegt hij
er aan toe. Of dat te maken heeft met het
zogenaamde broeikas-effect, is volgens
hem nog niet exact duidelijk. Om goede
conclusies te kunnen trekken doet het
verschijnsel zich nog te kort voor. Onder
het broeikas-effect wordt opwarming van
de aarde verstaan, door de aanwezigheid
van een aantal gassen in de atmosfeer die
zowel de warmtestralen van de zon als de
door de aarde uitgezonden teruggekaat
ste warmtestralen goed absorberen.
Uit informatie van het KNMI blijkt dat de
zeewatertemperaturen al jarenlang aan
leiding tot onderzoek zijn. C. G. Korevaar
van het meteorologisch instituut schreef
een nota over metingen van de zeewater
temperatuur op schepen. Hij concludeer
de dat tussen de jaren 1949 en 1977 de ge
middelde temperatuur van het zeewater
in juni 13,3 graden Celsius bedroeg. Het
maximum dat in die periode in juni werd
gehaald was een temperatuur tussen 19,0
en 19,9 graden. Dat is in die jaren twee
maal gemeten. Uitschieters naar beneden
waren er ook. In totaal twintig maal werd
een minimumtemperatuur in juni tussen
de 9,0 en 9,9 graden Celsius gemeten.
De Duitsers Becker, Frey en Wegner de
den eveneens onderzoek naar de zeewa
tertemperatuur. Uit hun bevindingen
werd duidelijk dat in de periode tussen
1971 en 1980 de maximumtemperatuur
van het zeewater in juni rond de 18,5 gra
den Celsius lag. De gemiddelde tempera
tuur lag rond de 14,5 graden. Dat verschilt
nauwelijks met gemiddelde waarden die
zijn gemeten in de periode 1905-1954.
Verder terug
Bij het hydro-meteocentrum in Middel
burg gaan de gegevens nog verder terug.
Medewerker Jan Stout vertelt dat een
overzicht van de waarden bekend is van
de periode tussen 1894 en 1982. De gemid
delde zeewatertemperatuur in de maand
juni was in die periode 17 graden Celsius.
De maximale temperatuur die in deze
maand werd gemeten bedroeg 19,5 gra
den. Dat was in 1930. De minimumtempe
ratuur was 14 graden, gemeten in het jaar
1923.
Prof De Ruijter wijst erop dat de Noord
zee vrij ondiep is, zodat veranderingen
van weer en temperatuur snel waarneem
baar zijn. Ook de golfstroom die door de
Atlantische Oceaan loopt, is van invloed.
Als de temperatuur van de Atlantische
Oceaan daalt, heeft dat meteen gevolgen
voor het weer. Dat bleek in de zeventiende
eeuw. Toen werd gesproken o^ver de zoge
naamde kleine ijstijd, omdat de golf
stroom wat naar het zuiden verschoof en
de temperatuur van de oceaan één graad
lager was. Daarin is volgens De Ruijter
een verklaring te vinden voor het feit dat
schilderijen uit die tijd zo vaak ijs- en
schaatstaferelen laten zien.
Bovenstaande computer-prints van satellietkaarten zijn afkomstig van het
KNMI in De Bilt. Sinds het eind van de jaren zeventig draaien twee satellieten
van de National Oceanographic and Atmospheric Administration rondjes op
zo'n 850 kilometer van de aarde. Ze komen elk tweemaal per etmaal over Neder
land.
Met de apparatuur aan boord van de satellieten kunnen beelden worden samen
gesteld. Elk beeld-element, een zogenaamde pixel, vertegenwoordigt een ge
bied van één bij één kilometer.
Het KNMI heeft sinds de jaren tachtig een station waarmee het instituut het
beeldmateriaal van de satellieten ontvangt. De gegevens kunnen ook gecombi
neerd worden, om een beeld van gemiddelde temperaturen te maken.
Elke kleur op bovenstaande prints hoort bij een bepaalde temperatuur, zoals op
de schaalverdeling te zien is.
De afbeelding die de tweede week van juni dit jaar werd gemaakt laat veel geel
zien (bovenste foto). Dat staat voor hogere temperaturen. Vooral langs de Deen
se en Noorse kust is de zeewater-temperatuur al flink opgelopen. Ook op de
Wester- en Oosterschelde en het Grevelingenmeer is al een rode kleur te zien.
Dat duidt op temperaturen die rond de 19 graden Celsius liggen.
Op de afbeelding van de gemiddelde temperaturen in juni 1991, dus een jaar
eerder, staat veel blauw en groen. Dat betekent: lagere temperaturen.
ftinkelkassa's
geplunderd
öp Tholen en
St-Philipland
THOLEN - Op Tholen en Sint-
Philipsland is ingebroken in
(wee winkels. In beide gevallen
werd de kassa geplunderd. In
Sint-Annaland werd voor een
paar honderd gulden buitge
maakt. Uit een winkel in Anna
Jacobapolder werd een hoe
veelheid wisselgeld meegeno
men. In het dorp Sint-Philips-
land werd verder een vergeefse
loging tot inbraak in een win
kel gedaan. Daar werd echter
alleen wat schade aan de ruit
aangericht.
De inbraken werden gepleegd in
de nacht van woensdag op don
derdag.
De politie roept eventuele getui
gen op zich te melden bij het bu
reau in Tholen (tel: 01660-3750).
Advertentie
Bouwen naar eigen inzicht op unieke bouwpercelen, aan kreken ot direct aan het t
Internationale allure, maar wei in Zeeland. Met privacy en beschermde architectuur. Proef
deze sfeer in de documentatie (bel 01100-33156). Of ervaar zelf de ambiance van excellent
wonen en bezoek het Informatiecentrum aan Het Goese Meer.
G °ese
Goese Meer Promotions, Kattendijksedijk, Postbus 2161,4460 MD Goes, tel. 01100-33156
Informatiecentrum geopend maandag tot en met vrijdag van 13.00 tot 17.30 uur. Zaterdag van 10.00 tot 16.00 uur. Andere tijden op afspraak.
21 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11
De verschillende kleuren geven temperatuurverschillen
aan graden Celcius
yan onze verslaggever
MIDDELBURG - Het Zeeuws
Biologisch Museum te Oostka-
pelle wordt met opheffing be
dreigd. Het provinciebestuur,
veruit de belangrijkste subsi
diegever, overweegt er de han
den van af te trekken. Het vrij
komend geld, bijna 3,3 ton per
jaar, is nodig om het Zeeuws
Museum te Middelburg meer
armslag te geven. Cultuur-gede
puteerde G. de Vries-Hommes
(PvdA) zegt het Zeeuws Biolo
gisch Museum de wacht aan in
haar provinciaal kunstenplan,
dat binnenkort verschijnt.
Het Biologisch Museum, zo oor
deelt ze, ontwikkelt 'aardige' ac
tiviteiten, maar heeft de afgelo
pen jaren niet duidelijk kunnen
maken dat het voor heel Zeeland
een functie kan en wil vervullen.
Het lijkt teveel op een regionaal
educatief-centrum. „De instand
houding van zo'n centrum is
geen provinciale, maar een ge
meentelijke taak."
De gedeputeerde vindt boven
dien dat het Biologisch Museum
niet 'professioneel' genoeg te
werk gaat. Ze wacht al geruime
tijd op een beleidsplan, waarin
het museumbestuur duidelijk
moet maken dat het de 'provin
ciale functie' waar kan maken,
net name op educatief-natuur-
listorisch terrein.
Haar geduld is zo langzamer-
ïand op. Het museum krijgt nog
tot begin volgend jaar de kans
im op 'overtuigende wijze' aan
;e tonen dat het een provinciaal
belang dient. Lukt dat niet, dan
wordt de subsidie in enkele jaren
tijd geleidelijk verminderd tot
nul.
Niet alleen het beleidsplan laat
«lang op zich wachten, er zit al
evenmin schot in plannen om
het Biologisch Museum te ver
bouwen. Al meer dan twee jaar
geleden maakte de provincie
een half miljoen gulden vrij als
bijdrage in de verbouwing. De
Vries-Hommes: „Dat geld ligt
maar te wachten, terwijl een an
der er veel mee zou kunnen
doen. Ik weet wel dat er proble
men zijn. Zo moeten eerst de ex
plosieven worden weggehaald
uit de gracht die er omheen ligt.
Maar problemen heeft iedereen.
Het duurt allemaal te lang."
Zeeuws Museum
Trekt de provincie de handen af
van het Biologisch Museum, dan
komt er geld vrij voor het
Zeeuws Museum in Middelburg.
De gedeputeerde staat momen
teel vrijwel met lege handen te
genover de financiële verlan
gens die het Zeeuws Museum
eind vorig jaar uitte. Het bestuur
van het Zeeuws Museum presen
teerde toen een ambitieus be
leidsplan, dat om miljoenen gul
dens vraagt. Het Zeeuws Mu
seum klaagt over een nijpend te
kort aan personeel, ruimte en
materiaal. Blijft dat zo, dan acht
het museum zich niet langer in
staat het huidige niveau te
handhaven. Het zal dan terug
zakken naar het niveau van de
'stoffige oudheidkamer', die het
vroeger was.
Actieplannen die het Zeeuws
Museum zouden moeten 'red
den' vergen de komende drie
jaar een investering van 3 mil
joen gulden, plus een verhoging
van de jaarlijkse provinciale
subsidie (nu bijna 8,7 ton) met
minstens 5 ton. De gedeputeer
de zou niet weten waar ze al dat
geld zo gauw vandaan kan ha
len. Vooralsnog durft ze niet ho
ger te mikken dan verhoging
van de jaarlijkse subsidie met
1,2 ton, onder meer voor het aan
stellen van een museum-assis
tent. Het dagelijks provinciebe
stuur moet daar nog over beslis
sen.
Plannen om een apart Zeeuws
Museum voor hedendaagse
beeldende kunst op te richten,
zijn inmiddels volledig van de
baan. Hooguit wordt nu nog ge
mikt op uitbreiding van het
Zeeuws Museum met een vol
waardige afdeling hedendaagse
Zeeuwse kunst. Maar volgens de
gedeputeerde zal ook daar de
eerstkomende jaren geen geld
voor zijn. Wel is de (uitbreiding
van) de provinciale collectie he
dendaagse Zeeuwse kunst in
middels in handen van het
Zeeuws Museum gegeven.
Het is nog niet duidelijk of de
provincie geld steekt in het plan
van de gemeente Middelburg
om het door Aldo van Eijk ont
worpen Centrum voor Beelden
de Kunst te realiseren. Volgens
de gedeputeerde is nog steeds
geen subsidie-aanvraag binnen.
Ze kan dan ook 'nog niet over
zien' in hoeverre een provinciale
bijdrage gerechtvaardigd is. Op
veel moet Middelburg niet ho
pen. De Vries-Hommes: „Hoog
uit zal het een eenmalige bij
drage zijn."
YERSEKE - Een eenzijdig on
geluk heeft vrijdagmiddag het
leven gekost aan de 19-jarige
Danny de Koeijer uit Yerseke.
De jongeman bestuurde een per
sonenauto. Rijdend over de
Postweg in Yerseke raakte hij
in een flauwe bocht van de weg
af. De auto botste frontaal tegen
een boom aan de linkerkant van
de weg. Uit het politie-onder-
zoek is gebleken dat het slacht
offer vermoedelijk door te hoge
snelheid de macht over het
stuur heeft verloren.
Voor de gedupeerde autobezitters zat er niets anders op dan met
terpentine te proberen de oranje verf van de nummerplaten te ver
wijderen. fotoCamileSchelstraete
van onze verslaggevers
GROEDE - Het feest duurde tot
in de kleine uurtjes. Oranje pet
ten, oranje dassen, oranje shirts
en veelvuldig 'Aaanvalluuh'.
De overwinning op de Duitsers
werd in heel Nederland uitbun
dig gevierd. De Duitsers wéér
verslagen! In een overmoedige
bui kreeg een aantal West-
Zeeuws-Vlamingen plotsklaps
heel originele ideeën. Gewa
pend met verfpot en kwast trok
ken ze door de straten van
Groede en Breskens en klieder
den er lustig op los. Met in hun
achterhoofd maar één gedach
te: weg met Duitsland, leve
Oranje!
Vrijdagochtend meldden tien
tallen Duitse autobezitters zich
wat bedremmeld op het bureau
van de rijkspolitie in Oostburg.
Wat hen te doen stond, wilden ze
weten. Proces-verbaal mis
schien? Zover wilde de politie
niet gaan. En dus keerden de
Duitsers terug naar hun vakan
tiewoning met het advies het
spul op hun kentekenplaat met
een beetje terpentine te verwij
deren. Het was dan ook geen ge
zicht: al die witte nummerbor
den plotseling helemaal oranje
geverfd.
De politie in Oostburg schatte
vrijdagmiddag dat feestvieren
de Oranje-klanten minstens vijf
tig auto's van Duitse vakantie
gangers op die manier hadden
'versierd'. Volgens de dienst
doende wachtcommandant na
men de Duitsers het sportief op.
Ze nemen wel revanche na de fi
nale van het EK in Zweden.
In de Middelburgse binnenstad
hebben zich na afloop van de
4®
slot zie pagina 13 kolom 1
