Hoogovens wil goedkope energie
Ou
PZC
AMSTERDAMSE EFFECTENBEURS
Ross Perot in Europa
financiën en economie
1,ndriessen biedt voor aluminiumsmelterij koppeling aan kolenprijs
Prijzige sportfiets voor invaliden
VRIJDAG 12 JUNI 1992
Brigitte Slot
ïN HAAG (ANP) - Een meer-
rheid in de Tweede Kamer
nzich vinden in de opstelling
n minister Andriessen (Eco-
mische Zaken) in de onder
handelingen over de alumi
niumsmelterij Aldel in Delfzijl,
een onderdeel van het Hoogo
vens-concern.
Hoogovens wil dat de prijs die
Aldel voor energie betaalt in de
toekomst wordt gekoppeld aan
de prijs van aluminium. Dat
gaat de Gasunie en Andriessen
te ver. Zij willen hooguit denken
(Advertentie)
Breng uw eigen onderneming op de beurs.
..aan de Kousteensedijk 7 in Middelburg.
Studeren aan de Open universiteit is door
lopend nieuwe ontdekkingen doen. Inter
actieve video en andere moderne media
nemen u mee op excursie, vervangen prac
tica, laten u beleven wat u in studieboeken
leest. Ook het moderne lesmateriaal en de
unieke samenhang tussen verschillende
studiegebieden, maken studeren aan de
Open universiteit boeiender.
Daardoor studeert u effec
tiever. U werkt thuis, in uw eigen tempo.
Maar er is altijd een studiecentrum in de
buurt waar u begeleiding krijgt en kunt
werken met geavanceerde AV- en compu
terapparatuur. Wilt u meer weten over de
nieuwste methoden om te studeren, voor uw
carrière, voor een titel, of voor uw plezier?
Dan is de Open Dag een goede gelegen
heid voor een uitgebreide
Open Dag
kennismaking.
Morgen, 13 juni, van 10.00 - 15.00 uur
Studiecentrum Kousteensedijk 7,
Middelburg, telefoon 01180 - 30286
Open universiteit
In hel studiecentrum ligt de studiegids '92l'93 voor u klaar. Hij kost f4,50. U kunt hem ook bestellen bij
de Open universiteit Heerlen, telefoon 045-762888. Incl. verzendkosten betaalt u dan f7,50.
aan koppeling met de kolen
prijs. Die zal naar verwachting
stabieler en lager zijn dan de hui
dige koppeling aan de olieprijs.
Bij blijvende onenigheid over
een energie-contract staat het
voortbestaan van Aldel - waar
ruim 700 mensen werken - op de
tocht.
De besprekingen zijn opge
schort, maar Hoogovens _heeft
de deur niet dichtgeslagen. Dat
zei Andriessen donderdag in de
vaste kamercommissie voor
Economische Zaken. Hij zei 50
miljoen voor de nieuwe investe
ring te hebben geboden tijdens
de onderhandelingen.
Andriessen wees erop dat de Eu
ropese Commissie een lage ener
gieprijs zal beschouwen als con
currentievervalsing. Ook wil hij
Hoogovens tegemoetkomen
dobr een fiscale zone in te stel
len. Met staatssecretaris Van
Amelsvoort (Financiën) wordt
die mogelijkheid voor Gronin
gen serieus onderzocht. Maar de
bewindsman waarschuwde er
voor dat men hiervan „niet te
grote verwachtingen moet heb
ben".
Om Aldel te laten voortbestaan
is een investering van meer dan
500 miljoen in de verouderde
fabriek nodig. Toen Aldel in 1966
werd opgericht kon Hoogovens
profiteren van de goedkope (ge
heime) „potjesgas-regeling"
voor Aldel. Het betreffende con
tract loopt in 1998 af. Andriessen
wil de kat daarom uit de boom
kijken. Voor een aantal alumi-
niumsmelterijen in Europa lo
pen de energiecontracten in
1995 af. Als de overheden in an
dere landen de smelterijen tege
moet komen - en de Europese
Commissie dat accepteert - dan
komen de kaarten anders te lig
gen:
Elders
Hoogovens zal de komende drie
jaar zoeken naar alternatieven.
Vermoedelijk zal het concern be
zien of elders in de EG - bij een
concurrent van Gasunie - ener
gie kan worden gekocht.
Volgens Andriessen zou Hoogo
vens bij de overeengekomen
energieprijs een rendement van
12 procent moeten kunnen ha
len,, maar dan op basis van een
aluminiumprijs op de wereld
markt die anderhalf keer zo
hoog is. De prijzen staan sterk
onder druk door een groot aan
bod uit de Gemenebest van On
afhankelijke Staten (GOS), en
door stagnatie in de markt. De
prijs voor energie die Aldel be
taalt is hoger dan de 4,8 cent per
kilowattuur die concurrenten
gemiddeld in het buitenland
moeten betalen.
Andriessen stelde dat Hoogo
vens „dik in de rode cijfers zit"
en zich niet onredelijk heeft op
gesteld. Anderzijds vond hij het
een concessie om in de toekomst
de energieprijs te koppelen aan
de kolenprijs. De bewindsman
wil nu de suggestie van een
„schommelfonds" - afkomstig
van de ondernemingsraad van
Hoogovens - „niet helemaal op
zij zetten." Dan zou men in de
prijsstelling toch rekening hou
den met de omstandigheden van
de onderneming. In goede tijden
zou een hogere prijs gelden om
in slechte tijden de onderne
ming te kunnen ontzien.
UTRECHT - Bij de opening van de beurs 'Support 92' in de Utrechtse Jaarbeurs werd gisteren
het nieuwste model sportfiets voor invaliden getoond. Het gaat om fors geprijsd Amerikaans
model, dat ongeveer 5.800 gulden moet opbrengen. Support 92, de Europese beurs voor revalida
tie en thuiszorg, is ook vandaag en morgen nog open. foto Arthur Bastiaanse/ANP
n; b: bieden; c: call; di: exdiv.: e: gcdaan-bieden
:i; g: bieden en exdiv.; h: laten en exdiv.; k: gedaan-la
i exdiv.; 1: gedaan-bieden en exdiv.; p: pul
aandelen hoofdfondsen
NAmro
S Amro A.in F
KAmro Obl.Gr.f.
tor eert:
LNed Papier
tOlle
floyd
44,20e
80,70
179,00
61,80
88,30
157,40
196,40
55,90
46,10
52.60
37.30
58.20
70,00
68.50
97.50
48,40
95,90
73,40
46,00
lOmmeren nrc 4
Bezit VNU 8
amen eert 9
tes-Kluwer. 7
en. handel indust:
BNAmro ecu 81
ABN Amro 86
Akzo 82-92
Rub.84
87-94
Itthom 71-97
Koogov 85
KrD. 86-96
est 84-94
ov 86-96
B-PB bb 85
Hold 81-93
IHV 72-12
(V 73-13
Bank 86-98
«rteerbare obligaties
ffi 85-00 100
lührm.73 160
laf-Non. 86 84
«ovens 85 104
»p Eff.b 87 88
fjverd 85 180
Bolinco 67 85
ÏOlker 78 97
inlandse aandelen
Éts Ind 54
'AmroHld.prf 6
'Holding c. 34
9d Groep c 144
Options Tr 9
Rubber 3
Verii
(Hold cert
Groep
;fed R'dam
«ïburg
rs
oiann Groep
Patent
fenst-Wrll.
'De. Kon.
;De Winkelb
|&t Wehry
Wis Weslm.
Wis pref.
"Beheer
tman-Heybroek
fcDelft pref
*-Delft eert
to Intern,
fcndo
teit Beheer
SlLBN
87.70
156,50
196,30
55,90
45,90
51,50
96,30
23,00
145,80
113,90
113,50
34,40
39,10
37,70
51,10
96,90
50.40
95,40
73,40
45,70
184.10
41,10
87.10
93,30
96.70
95,30
91,30
93,30
94,10
103,00
84,00
104.00
88,70
400,00
137,70
50,30
131.70
123.50
298.40
50,00
50,30
84,00
85,00
156.00
131,70
124.00
296.20
Q.90
38,70
248,00
64.20
64.00
23,50
23.80
32.50
CSM
Delft Instrum.
Desseaux
Dorp-Groep
Draka Holding
Econosto
EMBA
Erlks Holding
Flexovitlnt
Frans Maas eert
Fugro McClelland
Gamma Holding
Gamma pref
Geveke
Giesseri-de N.
Goudsmit
Grolsch
GTI-Holdlng
Hagemeyer
HAL Trust B
HAL Trust Unit
HBG
Helneken Hold
Hoek's Mach.
Holl.Sea S.
Holl.Kloos
Hoop Eff.bank
Hunter D pref.
IHC Caland
Kas-Associatie
Kempen Co
Kiene Holding
Kondor Wessels
KBB
Kon Sphinx
Koppelpoort
Krasnapolsky
Landré G1
111,50
5,60
34,10
35,50
102,50
38,50
213.00
97,00
17,50
24,60
44,20
42,70
25,10d
28,20
83i50
59,50
82,00
36,10
111,60
5,60
34,00
35,50
103,00
38,50
213,50
222,80
136 30
253.00 253,00
M.E:
n OB-cert.
Moolen Holding
Mulder Boskoop
Multihouse
Naeff
NAGRON
NIB
NBM-Amstelland
NEDAP
NKF Holding
Ned Part Mij
Ned.Sprmgst.
Nutricia GB
Nutricia VB
Nijv.-Ten Cate
Omnium Europe
Oreo Bank cert
OTRA
Palthe
Pirelli Tyre
Polynorm
Porcel. Fles
335,00
254,50
50,00
38,10
126,00
1265,00
16500,00
33,60
78,50
56,50
335,00
253,00
49,80
37,50
126,00
1255.00
Ravast
Somas Groep
Sarakreek
Schuitema
Schuttersveld
Smit Intern.
St Bankiers c.
Slad Rotterdam c
Telegraaf De
Textielgr.Twente
Tulip Computers
Tw Kabel Holding
Ubbink
Union
Un, Dutch Group
Vereenigde Glas
Verto cert
Volker Stevin
Volmac
Vredestein
VRG-Groep
Wegener
West Invest F
West Inv.F wb
Wolters Kluwer
9,20
348,00
179.00
50,80
7200,00
23,80f
148.80
158,50
114,50
8.05
72.30
351,00
55,50
46,50
27,00
74,30
43,20
14,10
1645,00
56,00
38,30
15,00
43.60
89,00
89.50
20.80
134,30
23.60
148,20
158.20
115,70
46,40
26.50
74.20
42.50
14.90
43,30
87.50
89.50
20,90
30,30
62,50
27,40
20,00
46,50
67.90
16,00
514,00
29,00
62,00
27,10
Wyer
Bcleggin
trllin
ABN Amro Aand.F.
ABN Amro Albefo
ABN Amro Amer.F.
ABN Amro Eur F
ABN Amro Far EF
ABN Amro Liq.Gf.
ABN Amro Neth F.
Aegon Aandelen!.
Aegon Spaarplus
Aldollar BF11
Alg. Fondsenbez.
Alliance Fund
Amro North Am F
Amvabel
Asian Tigers F
Asian Select F
Austro Hung F.
Beleg.f, Ned
Bemco RentSel,
Bever Belegg
CLN Obi. Div F
77.40
51.20
164,30
90.50
35.00
5,20
26.70
235,00
10.30
69.20
56,20
3.00
112.00
Optiebeurs
koers koers
37,50
45,00
155,00
150,00
50,00
50.00
40,00
Index European Option Exchange: 314.60: o
CLN Obl.Waardef
Delta Lloyd Inv.
DP America Gr F.
Dp Energy.Res
EGF Investm.
EM F Rentefonds
Eng-Holl Bel.Tl
Envir.Growth F.
Esmeralda part.
Eur Ass. Trust
EMS Growth Fund
EMS Income Fund
EMS Offsh. Fund
EOE Index Fnd
Euro Growth Fund
Euro Spain Fund
Far East Sel.F
Gim Global
Groeigarant
Holland Fund
Holl. Eur. Fund
Holl. Obi Fonds
Holl. Pac Fund
Holl. Sel.Fonds
Innovest
Interbonds
Intereflekt 500
Intereffekt wt
Investa part.
ISHimal Fund 11
Jade Fonds
Japan Fund
Jap Ind Alpha F
Jap Sect Rat Yen
Korea Pac Tr II
Mai,Capital F fl
Mees Obi.Div.F.
Mexico Income F
MK Int.Ventures
Mondibel
Nat.Res.Fund
Nedufo A
Nedufo B
NMB Dutch Fund
NMB Geldmarkt F
NMB Global Fund
NMB Oblig. F
NMB Spaard.F
NMBRentegr F
NMB Vast Goed F
New Asia Fund
Nomura Warr. F.
Obam Belegg.
OAMF Rentefonds
Orange Fund
Pac. Dimensions
Pae.Prop.Sec.F
Pierson Rente
Postb.Aand f.
Postb Belegg f
Postb.Verm gr f
Prosp Int HIP fl
RentalentBel
Rentotaal NV
RG America F
RG Divirent F
RG Europe F
RG Florente
RG Pacific F
RG SP Groen
RG SP Blauw
RG SP Geel
Rodin Prop.fl
Rolinco cum.p
Schrod.Int.PrF
Sci/Tech fl
Suez Liq Grf
Technology Fund
Tokyo Pac Hold
Trans Eur Fund
Transpac.F Yen
Uni-Invesl
Unico Inv.Fund
Unlfonds DM
Vaste Waard .Ned
Vast Ned
VIB NV
VSB Mix Fund
VSB Obi Gr.f
115,90
31,70
33,30
45,60
135,80
71.10
10,00
49,00
33,60
6,60
76,40
51.30
127,00
96.50
64 00
101.00
53 30
51.50
100 60
47,00
55.29
45.60
37,00
101,92
119.50
35.30
5,20
0.63
114,90
51,30
57,20
55,00
153,10
35,90
105,00
50,40
102,40
116,00
94,80
54,80
51.30
48,30
84,00
29 20
18,50
79.10
32.50
64.00
101.00
53.30
51.50
100.60
WBO Intern.
Wereldhave NV
Yen Value Fund
ZOM Florida F.fl
Orig. N.amerik. aai
Alb Fisher
Alcatel A
Allied Sign Ind
Amer Brands
Amer Expres
Amer Tel.& Tel
Ameritech
Amprovest Cap.
Amprovest Inc.
Asarco Inc.
Atlantic Richf
Aus.Cons Inv Afl
Austria Gl.Inv.
BAT Industries
Bell Atlantic
BellCanEnterpr.
Bell South
BET Public
Bethlehem Steel
Boeing Comp
CDL Hotels Int.
Centocor
Chevron Corp.
Chrysler
Chiltem Cap
Citicorp
Coastal Corp.
Colgate-Palm
Comm Edison
Comp Task Gr fl
Control Data
Daehan Korean fl
Daiei Yen
Dai-Ichi Yen
Daiwa Sec. Yen
Dow Chemical
Du Pont
Eastman Kodak
Exxon Corp.
First Pac HKfl
Fluor Corp.
Ford Motor
Foster's Brew
Gaia Hedge II fl
Garzarelli
Gen Electric
Gen. Motors
Gillette
Goodyear
Grace Co.
Hitachi yen
Honeywell
IBM
Intern. Flavor
Intern. Paper
ITT Corp.
Kleinw Benson fl
Litton Ind
Lockheed
Makita El.Yen
Marubeni
Matsushita El
Minn.Mln.& Man.
Mitsub Electric
Mitsui Yen
Mobil Oil
Morgan Co. fl
NEC Corp Yen
News Corp Ausfl
Nynex
Occ.Petr.Corp
Pacific Telesis
P.& O. fi
Pepsico
Perkln Foods fi
Philip Morris C.
Phillips Petr
Polaroid
Qbaker Oats
Ricoh Comp
St.Gobln Ffr
Sanyo Elec Yen
67,00
111,00
76,30
35.80
13.20
200.00a
31.30
115.10
46.20
24,00
42,90
6250
11620
1082.00
35.25
500,00
73.40
91.00
101.00
64,50
65.20
5155.89
500.00
500.00
66.80
56.50
900.00
22.50
77.70
21.80
40.70
3.80
35.00
1.02
74.50
26.70
26,00
860.00
60,30
51,50
40.30
64.70
34.50
750,00
90.00
99.00
65.40
64,30
67,50
55,00
896.00
21.00a
35.30
0.97
73,00
26.50
26,20
Scott Newc
Sears Roebuck
Sekisui H Yen
Sony Yen
Southw Bell
Suzuki Yen
Tandy Corp
TDK
Texaco
Texas Instrum.
T I P. Europe
Toshiba Corp
Unidanmark DK
Union Carbide
Union Pacific
Unisys
USX M
US West
Warner Lambert
Westinghouse
Woolworth
Certificaten Amerika
AMAX Inc.
Am Home Prod
ATT Nedam
Atlantic Rlchf
Boeing Corp
Canadian Pacif.
Chevron Corp.
Chrysler
Citicorp
Colgate-Palm.
Control Data
Dow Chemical
Dupont
Eastman Kodak
Exxon Corp.
Fluor Corp,
Gen. Electric
Gen. Motors
Gillette
Goodyear
GTE
Int Flavors
ITT Corp.
Lockheed
Merck Co.
Mlnn.Min.& Man
PepsiCo
Philip Morris
Phillips Petr
Polaroid
Procter G
Quaker Oats
Sehlumberger
Sears Roebuck
Shell Canada
Tandy Corp.
Texas Instrum
Union Pacific
Unisys Corp.
USX Marathon
Vanty Corp
Westinghouse
Woolworth
Xerox Corp,
Certificaten overig
Deutsche Bank
Dresdner Bank
Hitachi 1500)
Hoechst
Nestle
Siemens
72,00
202.00
79.50
25.00
3220
32.00
88,00
16,80
105,00
92,00
69.00
173,00
28,00
53,50
37,00
71.10
202,00
79,00
17.00
105,50
91.00
51,00
56.00
155,00
175,00
28.00
80,50
255.00
129.00
45,00
37,50
187,00
64.50
94.00
16.00
37.10
678.00
341.00
500,00
267.00
9750,00
678.00
Binnenland (niet off. genot.
11 B
81-93
Euroactiv. Zw fr
HCS Techn
7 HCS Tech 88
Infotheek
LTV Corp.
Management Share
Medicopharma
5 Nederh 68-78
Parallclmarkt
Comm.Obl F.l
Comm,Obi F.2
Comm.Obl F.3
De Drie Electr.
Delta LI Dollar!
Delta Lloyd ECU
Delta Lloyd Mix
Delta Lloyd Rent
Delta Lloyd Vast
Dico Intern.
DOCdata
Dutch Take Ov T
Ehco-KLM Kleding
E&L Belegg 1
E&L Belegg.2
E&L Belegg 3
E&L Belegg 4
E&L Kap Rente F.
Free Record Shop
Gala Hedge I
Geld Papier c.
Gouda Vuurvast
Groenendijk
Grontmij
HCA Holding
Helvoet Holding
Hes Beheer
Homburg eert.
Inter/View Eur
Kuhne+Heitz
LCI Comput Gr
Melle. van nrc
Nedcon Groep
Nedschroef
Neways Elec
New Eur.Htls DM
Newtron Hold.
Pan Pac. Winkel
Pie Medical
Sim ac Techniek
Sligro Beheer
Suez Gr Fund
VHS Onr Goed
Vilenzo Int.
Welna
Wereldhave
40.00
47,50
10,80
99.30
99,40
99.40
13.50
63,90
59.50
62,00
55,20
51,60
84.00
7,40
44,90
42,50
72,80
74,00
107,40
75,50
106,00
25,10
100,20
52,00
51,10
38,90
40,00
47,00
10,60
99,50
99,50
73.90
107,50
75,40
15,20
55,30
52.70
Afgifteprijzcn funds (Ne<
aaigf-bef
aalgf-nlg
aalgf-usd
aand. belegg.pool
abcitheodgihssi
abn amro obi fonds
aepex bel. fonds
ah vaste klant,f
amev aandelen!
amev vastgoedfonds
amev rentefonds
amev depositofonds
amev mixfonds v
amro obl.comb,
athena ltd fl
atlant-fdithglli
belegg f. vd7
bemco d.vn.beh.
bemco Jap.wa.
bemco rendem.
cantrade top 20f
cantrade rend.f.
eagle green st
eagle blue st
eagle purple st
eagle orange st
eagle red st
eagle st dep
eagle japan obi
eagle europ.obl
eagle usa obi
eagle u.k obi
eagle nederland
eagle japan
eagle europa
eagle n.amerika
eagle engeland
eagle milieu
ecu fund a
ecu fund b
equiflex usa
e 1 vgf vastr
e 1vgf depos
2025.00
101,42
50,35
195 82
53,34
168.59
19,34
54,59
22,07
18.24
22.25
21.90
21.75
52.00
106,30
148,08
101.70
1,318
l.Of
1,023
1.357
531,30
824,10
13,19
30,98
23,12
48,40
56,30
85,10
16,30
54.70
52.60
2026,00
101,44
50,36
193,25
53,34
168.61
19.34
54.50
22.07
18.22
22.25
21,91
21,75
77,17
21.64
92,90
69,90
52,00
106,30
148.15
100.64
1.200
1.642
0.546
1.221
1.012
1.346
529.76
821.72
13.19
30.99
e I vgf fn set
e I vgf cll.bh
e 1 vgf robeco
e 1 vgf gr.gar
facet-beheer
facet-vastgoed
facet-obllgatie
facet-aandeel
facet-protect
fidelity americafl
fidelity europe DM
fidelity Japan Yen
fidelity se asiafi
fidelity asean fl
fidelity fiance FF
fidelity germany DM
fidelity hongkongfl
fidelity iberia Pts
fidelity italy Lir
fidelity malaysiafl
fidelity nordic Skr
fidelity singaporfi
fidelity thallandfl
fidelity uk Stg
fid europebond ECU
fid int'l bond fl
fid yen bond Yen
fid.usdollarbond fl
fid sterlbond Stg
gim cgf tus dlr)
gim gref
gim wbob.b
holl dlr
holl groen rente
holl int rente
holl stall.rek
hooge huys aand
hooge huys oblig
hooge huys vastg
hooge huys totaal
hooge huys optim
hooge huys vastr
hooge huys deposi
immocorp idm)
immocorp coupon
Intereff-futures
int aand fonds
kb lux fund'a
kb lux fund'b'
ldc-fund (abnifi
limako fl pool
Umako f&f pool
limako stock Ind
mediterr.f.ecu
mees japan fonds
mees obl.rente f
mees ui terboel
meesguldensfonds
mees aud fonds
mees esb fonds
mees gbp fonds
mees usd fonds
mees xeu fonds
mint guar ned
mint Itdtus dlr)
nmb eurom gr Lfr
nmbeurom.div Lfr
nn ver oost.fds
nn vastg.fonds
oblifiex mul
oblig.beleg.pool
optimix
pierspectief
profirent obl.f DM
prudential g d.
royal obligatie
royal aandelen
royal combinatie
royal europees
royal deposito
royal garantie
royal austr.dlr.
royal amer. dir.
royal brits pond
spaarb obl.fonds
sun alliance depos
sun alliance oblig
sun alliance vastg
sun alliance aand
sun alliance paras
unlfonds
13,72
14,17
15,90
14 15
13.06
13,27
11,77
7.16
12.93
11,35
11.74
1.349
66,30
15,07
21.48
I,090
8.955
II,80
53,85
13.02
10,63
0,605
10,45
13,04
13,27
11,77
9,047
66,22
15,10
1536,40
739,01
3830.64
54.90
54,10
55,90
106,13
10,78
10,72
0,606
10,43
1,019
1.611
5,447
0,264
1530,40
739,01
3830,04
55,25
54,15
56,00
106,16
10,74
10,70
538.17
479,58
590,11
1314,98
46,59
38,82
42,37
10.98
60,47
102,58
87,07
1079,34
984,51
1036.13
1035.03
I030U7
46.59
38.82
42,37
10.98
60.26
102,54
86,76
1079,49
12.79
57.93
320.67
68.14
1030,63
18.38
42,26
2495,00
2101,00
11,85
12,30
12,54
10,18
7.34
87,57
1175,53
102,9068
11.39
13.76
12,34
12,97
8,28
:n eck in
algemeen
12.10
10,92
12.19
52,58
107,71
156,93
72,89
88,43
10/06
130,40
149,10
127,00
125,00
127,10
137,70
134,20
fin.mstell
nlet-financ
industrie
transp/opsl
Rendementen obligaties
10
staatsleningen 8
-looptijd 3-5 jr 8
-looptijd 5-8 jr 8
-5 langstlopende 8
bankleningen 8
12,07
10.94
12.18
52,59
107.71
156,93
72,89
88,43
106.44
34.50
11/06
129.30
147.40
126.00
124.80
126.00
136.60
131.90
TT et kan raar lopen met obli-
Ll. gaties. Wie had ooit ge
dacht dat de Europese obligatie-
markten in de ban zouden raken
van de Ierse abortusicetgeving?
Aanstaande donderdag is het de
beurt aan Ierland om zich per
referendum uit te spreken over
het verdrag van Maastricht
voor hechtere economische en
politieke samenwerking binnen
Europa. Nadat de Denen vorige
week met een krappe meerder
heid 'Nej' hebben gezegd, wordt
nu gevreesd dat ook de Ieren bij
de volksraadpleging tegen de
Europese Monetaire Unie
(EMU) zullen stemmen.
Want wat is het geval? In het
EMU-verdrag heeft de Ierse re
gering een aparte clausule be
dongen om haar grondwettelijk
verbod op abortus te mogen
handhaven. Deze manoeuvre
was bedoeld om de abortus-
kivestie van de EMU gescheiden
te houden, maar dreigt nu pre
cies het tegengestelde effect te
sorteren: zowel de vóór- als te
genstanders van vrije abortus
zien in de bewuste clausule re
den om aanstaande donderdag
'No' tegen de EMU te zeggen.
Voorstanders bij wijze van pro
test tegen de strenge Ierse abor
tuswetgeving. Tegenstanders
omdat zij de clausxde niet ver ge
noeg vinden gaan zolang het Eu
ropese recht op vrije informatie
over abortus) en vrij verkeer
(naar de abortusklinieken in
Engeland) overeind blijft.
Volgens een opiniepeiling van
de Ierse Times is het percentage
ja-stemmers in Ierland inmid
dels gezakt van 62 naar 47%. In
een poging het 'No' af te wenden,
rekende de Ierse premier Albert
Reynolds (persoonlijk tegen
abortus) de bevolking nog eens
voor hoe afhankelijk het land is
van de EG. Voor elke Ierse pond
die richting Brussel gaat, krijgt
het land er zes retour van de EG.
Driekwart van de totale Ierse
uitvoer is bestemd voor landen
van de EG, en daarmee wordt
elk jaar 43% van de Ierse natio
naal inkomen verdiend. Dankzij
de toetreding tot de EG is het in
komen per hoofd van de bevol
king in Ierland opgeklommen
van 59% van het EG-gemiddelde
in 1973 naar 69% vandaag.
Een Iers 'No' zou de afspraken
van de Europese regeringslei
ders in Maastricht voor alle EG-
partners op losse schroeven zet
ten. Als na Denemarken nu ook
de Ierse bevolking weigert,
wordt het vastberaden optimis
me van 'gewoon doorgaan' van
de EG-ministers van buiten
landse zaken, steeds moeilijker
vol te houden.
Temeer ook omdat het Deense
'Nej' waarschijnlijk niet als een
incident kan worden afgedaan,
maar moet worden gezien als
een uiting van een onbehagen
met de politiek en het gevoel dat
politici zich niet bezig houden
met de problemen die de gewone
mensen direct aangaan iverk-
loosheid, minderheden, crimi
naliteit). In Denemarken waren
alle politieke partijen vóór het
verdrag van Maastricht. Een
stem tegen het verdrag werd
daarmee een stem tegen de poli
tiek. Een tweede factor is het on
democratische imago van de he
le Europese machinerie. Vol
gens Sören met de Pet is de Eu
ropese eenwording te zeer het
speeltje van specialisten en van
beleidmakers in Brussel - de
Brusselse Bobo's. Hoe kun je als
gewone kiezer een verdrag van
enkele honderden pagina's
beoordelen, als zelfs economen
er blijk van geven het niet te be
grijpen?
Allemaal politiek onbehagen
dat niet exclusief aan de Denen
is voorbehouden. De 'Ross Perot
factor' slaat overal in Europa
toe, getuige bijvoorbeeld de ster-
Damrak lusteloos
AMSTERDAM (ANP) - De stem
ming op de Amsterdamse effec
tenbeurs bleef donderdag on
geanimeerd. Na een iets lagere
opening gleden de meeste aan
delen in de loop van de dag ver
der onderuit. Uiteindelijk brok
kelde de EOE-index 2,37 punten
af tot 314,60, terwijl de koersin-
dex 1,40 punt terug moest tot
213,90.
De handel was middelmatig met
een omzet van 549 miljoen.
Vooral kopers lieten het afwe
ten. De oorzaak lag volgens han
delaren bij de flauwe stemming
op Wall Street, waar de Dow Jo-
nes-index in twee dagen tijd
ruim zestig punten afkalfde.
Het Damrak stond in het teken
van de financiële waarden. Zo
wel Fortis als ING presenteer
den kwartaalresultaten. Die van
Fortis vielen analisten mee. Het
beursfonds Amev, voor vijftig
procent eigenaar van de bank
verzekeraar, zag zijn winstaan
deel per aandeel toenemen van
1,29 tot 1,40. Niettemin sloot
Amev onveranderd op 55,90.
ING meldde een 8,8 procent ho
gere kwartaalwinst van 358
miljoen. Pas na half zes kon de
avondhandel reageren. Een van
de zeldzame stijgers bij de
hoofdfondsen was Rodamco,
dat 2 aandikte op 50,40.
Grootste daler onder de actieve
waarden was Van Ommeren, die
ƒ1 indikte op ƒ41,10. Verder
moest Fokker een deel van de
winst van woensdag prijsgeven.
De vliegtuigbouwer daalde ze
ven dubbeltjes tot 34,40.
De internationals noteerden la
ger.
ke opkomst van de anti-poli
tieke partijen. Dat doet ook het
ergste vrezen voor de uitslag
van het referendum in Frank
rijk, dat president Mitterand
prompt na het Deense 'Nej' voor
dit najaar heeft uitgeschreven.
De president is ervan overtuigd
dat de Franse bevolking in grote
meerderheid 'Ouj' zal stemmen,
maar de obligatiemarkt is daar
niet zo gerust op. De uitkomsten
van referenda zijn zeer onvoor
spelbaar. Temeer daar het er
Mitterand overduidelijk is be
gonnen om goede sier te maken
in binnen- en buitenland. Want
was het niet dezelfde Mitterand
die het referendum dat Presi
dent Pompidu in 1972 hield over
de toetreding van vier nieuwe
landen tot de EG, beschimpte als
„spot met de democratie".
Het averij van de Europese een
wording is een ramp voor de
oblig atiemar kt. De Europese
obligatiemarkten zijn de poli
tiek de afgelopen maanden
vooruit gegaan en route naar de
EMU. In de veronderstelling dat-
de EMU er rond 1997 zonder al te
veel problemen zou komen, zijn
beleggers gaan speculeren op
een geleidelijke afname van de
rentevers chillen binnen Eu
ropa. Dit spelletje is sinds vorige
week ruw verstoord. In eerste in
stantie moest vooral de prijs van
Deense en EC U-obligaties het
ontgelden, maar na de aankon
diging dat ook Frankrijk een re
ferendum zou houden betroffen
de waardedalingen alle Euro
pese obligaties. Alleen de Duitse
oblig atiemar kt en in iets min
dere mate de Nederlandse, ble
ven overeind.
Betekent dit nu dat de Europese
Monetaire Unie straks mis
schien van de baan is? Nee,
zover is het nog lang niet. Als in
het slechtste geval deze week
ook een 'No' van Ierland en later
in het jaar een 'Non' van Frank
rijk zouden volgen, betekent dit
hooguit dat de Europese politici
hun huiswerk over moeten doen.
Ze zullen opnieuw met elkaar
moet gaah praten over het tem
po en de wijze waarop de EMU
het beste tot stand kan worden
gebracht. Deelname aan de
EMU is voor veel landen een
zware opgave. De meeste landen
zullen hun begrotingstekort en
de inflatie geforceerd naar bene
den moeten brengen. Dit leidt
onvermijdelijk tot lage economi
sche groei en hoge werkloos
heid. En dat terwijl de meeste
EG-landen (Denemarken,
Frankrijk, België, Italië, Spanje,
Ierland en binnenkort ook Enge
land) al te maken hebben met
een werkloosheid van 10% of
meer. Een dergelijk beleid
brengt de Europese eenwording
eerder verder dan dichterbij de
mensen. De Denen hebben met
hun 'Nej' in ieder geval duidelijk
laten merken het politiek gekon
kel over de hoofden van de men
sen heen, beu te zijn.
Brigitte Slot is werkzaam bij het In
stitute for Research and Investment
Services, een samenwerkingsver
band van de Robeco Groep en de Ra
bobank.
Rabo voorziet
daling rente
UTRECHT (ANP) - De Rabo
bank acht enige verlaging van
de rente in Nederland na de zo
mer waarschijnlijk. Dit vloeit
voort uit de algemene verwach
ting dat de Bundesbank in het
tweede halfjaar de monetaire
teugels wat zal laten vieren.
De Bundesbank zal niet direct
overgaan tot verlaging van het
officiële disconto, maai' kiezen
voor verlaging van de belenings
rente. Dat is het tarief waarmee
de Duitse centrale bank de
hoogte van de geldmarktrente
direct stuurt.
Wisselmarkt
Op 11 juni 12.00 uur golden bij GWK/CDK
Bank de volgende wisselkoersen:
10/06 11/06
antlll gulden
austr.dollar
belg.frank 1100)
canad dollar
deense kroont 100)
duitse mark 1100)
engelse pond
franse frank 1001
griekse dr. 1100)
hongk.dollarllOO)
pond
ital.lli
0.0001
Jap.yen 110.
nwzeel. dollar
noorse kroon 1100)
oost.schllt. tlOOi
Portugese
spaanse pes. il00>
surin.gulden
zweedse kr. 100)
zwits.frank(lOO)
100)
1,7995
1.0050
1,3710
5.4720
33,4600
0,9310
23,2500
3,0075
14,8900
141,1000
0,9780
28,8250
16,0040
1,3550
1,7910
1,0080
31,2100
5.4720
1.4985
29,2000
122.6400
3,2860
33.4550
0.9280
23.1500
3.0080
14.8900
141.0850
0,9710
28.8100
18.0050
1,3550
1.7880
1,0035
31,1900
123,7000
Bankpapier
Op 12 juni 1992 itol 17.00 uur) 1
GWK de volgende advieskoersen
t resp aankopen
amerik.dollar
austr.dollar
belg.frank (100)
canad dollar
deense kroon 1100)
duitse mark 1100)
engelse pond
finse mark 100)
franse frank <100)
griekse dr 1100)
llalhre U0.000)
japyendO.OOOi
noorse kroon 1100)
oost.schill. (100)
port escudo (100)
spaanse pes tlOOi
turkse lira (100)
zweedse kr 1100)
zwits.fr. 11001
13,95
137,00
27,35
15,74
0,0325
32,20
125.25
Goud en zilver
Amsterdam - Prijzen van gisteren 14 00 uur.
Goud onbewerkt 19.190-19.790, vorige 19,240-
19,840, bewerkt 21 390 laten, vorige 21.440 laten,
zilver onbewerkt 200-270. vonge 200-270, be
werkt 310 laten, vorige 310 laten
