Kunstwerk in Tweede Kamer-zaal
m
'N SCHOON MILIEU,
KIEZEN OF VERLIEZEN
PZC
4 P
Rechtspositie van
de burgemeester
niet versterken
Z-Vlaamse jeugd
ziet opleidingen
verloren gaan
Mensdom werkt aan eigen ondergang
p
Crisisdreiging in
kabinet komt terug
opinie en achtergrond
R. van de Wint uit Den Helder beschilderde linnen achter presidium en regeringstafel
Ook de Belastingdienst
heeft iets op te geven.
Vrije Dagen.
Belastingdienst
te
WOENSDAG 29 APRIL 1992
van onze verslaggever
Klaas Salverda
Kamerlid Peter Lankhorst
(Groen Links) hapt naar
adem als hem de hypothese is
voorgelegd. „Onbestaanbaar!
Als ook maar één fractie het zou
wagen voor te stellen het kunst
werk dat de nieuwe Tweede Ka
mer verfraait alsnog te verrui
len voor staatsieportretten, zal
het hele parlement zich volko
men belachelijk maken. Daar
kan het presidium niet op in
gaan". zegt Lankhorst. alsof hij
de situatie al voor zich ziet, op
besliste toon.
In tegenstelling tot Aad Nuis
(D66), die in de kunstadviescom
missie terechtkwam toen de op
dracht al aan Van de Wint was
gegund, is Lankhorst vanaf het
eerste begin bij de aankoop van
kunst voor de nieuwe kamer be
trokken geweest. De beslissing
om juist Van de Wint het meest
geziene kunstwerk van de ko
mende jaren te laten maken,
heeft van meet af aan de instem
ming van het betrokken kamer
lid gehad.
Lankhorst: „Natuurlijk hebben
de rijksbouwmeester en zijn di
recte adviseurs een beslissende
stem gehad. Maar ik vond het
prachtig om te ontdekken dat
mijn eigen mening het beste
bleek overeen te komen met die
van de echte kenners".
Wat Lankhorst zo aanspreekt in
het werk van Van de Wint? ..De
spanning die ervan uitgaat en de
kleuren die hij gebruikt. De pa
nelen zijn onorthodox groot en
de kleuren zijn sterk, heel krach
tig. Daar zal over worden ge
praat".
Dat zullen Lankhorst en Nuis al
lebei toejuichen, zeggen de be
roeps-debaters. Al geeft Lank
horst toe blij te zijn dat de reac
ties pas opkomen nu het kunst
werk openbaar is. „Het is maar
goed dat bij de beslissing geen
honderdvijftig kamerleden be
trokken zijn geweest. Want het
was dan zeer de vraag geweest of
het kunstwerk er ook was geko
men".
Misschien is dat ook één van de
Op 30 april en op 1,4 en 5 mei
is de Belastingdienst gesloten.
Woensdag 6 mei staan we echter
weer voor u klaar.
te gast
I II I I 1 M I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I
door Gerard de Schipper
Het PZC-commentaar van25
april benadrukt de zwe
vende functie van de burge
meester in het Nederlandse
staatsrecht. Met de suggestie er
bij om de functie van de burge
meester zorgvuldiger uit te lij
nen.
Deze suggestie gaat voorbij aan
het feit dat de functie van de bur
gemeester een politieke functie
is, ten dele althans. Dit blijkt on
der meer uit de inspraak van de
gemeenteraad, zijnde een poli
tiek orgaan, in de benoemings
procedure Maar meer nog komt
dit tot uitdrukking in de verant
woordingsplicht van de burge
meester voor al zijn handelen en
zijn niet-handelen. tegenover de
gemeenteraad.
De verantwoordelijkheid van de
burgemeester tegenover de ge
meenteraad leent zich niet voor
een nadere omlijning. Immers
ook de verantwoordingsplicht
van de minister jegens de volks
vertegenwoordiging is niet na
der geregeld. Daar geldt in nog
sterkere mate dat de minister
moet verdwijnen als hij het ver
trouwen niet meer heeft. Dit is
een grondregel in onze democra
tische samenleving.
Het functioneren van gemeente
lijke gezagsdragers is onderwor
pen aan controle. Eén van de
vormen van controle vormt de
verantwoordingsplicht aan de
gemeenteraad. Deze geldt voor
het college van burgemeester en
wethouders en voor de leden van
dit college afzonderlijk. Daar
valt dus de burgemeester onder,
maar bovendien geldt de verant
woordingsplicht ook voor hem
als zelfstandig bestuursorgaan.
Daarbij is van het grootste be
lang dat de gemeenteraad het
hoogste gezag heeft
De gemeenteraad beschikt niet
over de sanctie van ontslagver
lening, maar hij kan zijn gevoe
lens neerleggen in een motie. De
mate waarin deze motie een af
keuring inhoudt, kan als richts
noer dienen voor de consequen
ties.
Als de gemeenteraad oordeelt
dat door het optreden van de
burgemeester de bestuurlijke
verhoudingen zijn gestoord en in
redenen geweest waarom het
sinds de gunning van de op
dracht zo stil is geweest. De ver
leende kunstopdracht behoort
immers tot de meest presti
gieuze van deze eeuw en een nie
uw parlementsgebouw wordt
misschien maar eens in de twee
honderd jaar gebouwd. Maar in
siders, de kunstenaar in kwestie
niet in de laatste plaats, herinne
ren zich al te goed hoe snel kunst
tot een affaire kan uitgroeien,
omdat er plotseling een teveel
aan meningen over ontstaat.
Ook. of beter gezegd, juist nu het
beschilderde linnen achter het
presidium en de regeringstafel
voltooid is, zullen de reacties
niet uitblijven. Het niet alle
daagse werk van Van de Wint,
geven de kenners toe, roept im
mers emotie op. Maar het in
drukwekkende werk is in stilte
en harmonie gemaakt. En het
achterwege blijven van een rel
mag in het glazen huis, dat door
politici en niet te vergeten jour
nalisten wordt bevolkt, een uni
cum heten.
Rimpelloos
De monsterproduktie is overi
gens rimpelloos verlopen. De
kunstadviescommissie, aldus
een van de leden, beperkte zich
tijdens haar sessies voorname
lijk tot de vraag hoe het met de
kunstenaar zelve was gesteld.
Die zag er uiteindelijk van af om
temidden van de bouwactivitei
ten zijn creatieve werk te begin
nen. Hij huurde een loods op het
terrein van defensie in Den Hel
der waar hij, begeleid door klas
sieke muziek, ongestoord aan de
op ware grootte nagebouwde
scheggenwand kon werken.
Van de Wint belijdt de autono
mie als fundament voor de
kunst. Voor minder kan hij het
niet doen: „Ik had de opdracht
teruggegeven als ze mij de duim
schroeven hadden aange
draaid". De kunstenaar zegt in
zijn werk voor de Tweede Kamer
geen enkele relatie met de poli
tiek of de toekomstige gebrui
kers van de nieuwe zaal te heb
ben gezocht: „De 'hamers en sik
kels' zijn ditmaal weggelaten. Ik
voel het ook niet echt. als een eer
om deze opdracht te hebben ge
kregen. Het ging mij zuiver om
een schilderkunstig probleem".
Het weglaten van sterke symbo
liek heeft om uiteenlopende re
denen vanaf het begin ieders in
stemming gehad. Projectmana
ger Hougée vindt dat het niet
aan de kunstenaar is om de de
mocratie zichtbaar te maken:
„Daar heb je politici en journa
listen voor".
Kamerlid Nuis is blij met de
beeldende kunstbijdrage om
een positieve reden, de eigen
kwaliteit van het werk van Van
de Wint, en een negatief motief:
als het wel een politieke invul
ling had gekregen, was er onmid
dellijk ruzie geweest.
Kijken...
Lankhorst voert aan dat de
meeste kunstenaars die een der
gelijke opdracht krijgen, al snel
een eigen visie op de democratie
ontwikkelen, waardoor het re
sultaat vaak geforceerd aan
doet. „Van de Wint blijkt in staat
die beperkte interpretatie van
de parlementaire democratie te
doorbreken en daarvoor iets in
de plaats te stellen dat langer
meegaat", zegt Lankhorst.
Van de Wint wil niet vertellen
wat hij met zijn werk wil uit
drukken: „Iedereen moet maar
kijken", vindt hij.
Projectmanager Hougée be
strijdt dat Van de Wint zich de
'luxe' kon permitteren om auto
nome kunst te maken. De pro
jectmanager van de Rijksgebou
wendienst: „Het zou autonome
kunst zijn geweest als wij een
fantastisch doek uit zijn collec
tie hadden aangekocht. Net zo
als we nog zeventien lossse ob
jecten hebben gekocht Maar dit
is in opdracht gemaakt. De
schilder heeft antwoord gegeven
op een aantal gestelde vragen.
Ik zie ook geen situatie waarin
deze doeken anders zouden kun
nen hangen dan in de scheggen-
constructie van deze zaal. Wat
hij schildert, is zijn artistieke
verantwoordelijkheid. Maar de
opdrachtsituatie is heel helder
geformuleerd. Hij voegt iets toe
aan de zaal. Het past in de maat
van de zaal. verbijzondert de
achterwand en voegt iets toe
aan wat de architect met deze
vergaderkamer voorhad". Ove
rigens is Van de Wint het met die
visie niet eens.
Volgens de architect van de
nieuwbouw. Pi de Bruijn, is het
bijna vanzelfsprekend dat men
sen gaan zeggen wat ze ervan
vinden. „Dat hoort namelijk bij
het fenomeen cultuur", zegt hij,
„en ik zie er ook naar uit wat er
gezegd gaat worden. Het zal leuk
zijn als er waardering voor be
staat. En het zal een beetje pijn
lijk zijn als mensen het niet
zien".
de toekomst niet gerekend kan
worden op een goed samenspel,
dan brengt het politiek fatsoen
met zich mee, dat de burgemees
ter opstapt. Het gebeurt regel
matig dat burgemeesters op de
ze wijze gedwongen worden van
het toneel te verdwijnen. Maar
ik constateer dat daartoe steeds
een aanleiding bestaat omdat de
desbetreffende burgemeester in
opspraak is gekomen, vanwege
aanvechtbare handelingen. Van
een lichtvaardige en willekeu
rige toepassing van het sanctie
middel door de gemeenteraad is
geen sprake.
Disfunctioneren
De rechtspositie van de burge
meester is minder sterk dan die
van de ambtenaar en dat is een
goede zaak. Voor de hoogst be
langrijke functie van het burge
meesterschap moet de mogelijk
heid aanwezig zijn van ingrijpen
als sprake is van disfunctione
ren. Omdat dit ingrijpen tot de
uitzonderingen behoort en het
in de praktijk niet op willekeu
rige gronden gebeurt, blijft de
functie van het burgemeester
schap haar aantrekkelijkheid
behouden.
Een belangrijk facet in dit soort
zaken is dat de gemeenteraad op
de juiste wijze de wederzijdse be
langen tegenover elkaar af
weegt. Enerzijds zijn er de privé
-belangen van de burgemeester
om zijn functie voort te zetten.
Anderzijds is er het algemeen ge
meentelijk belang van een ade
quaat bestuur, waarop de bur
ger aanspraak mag maken. Dit
laatste ontbreekt als een lei
dinggevend bestuurder een dis
sonant in het geheel vormt. Wat
het zwaarste is moet het zwaar
ste wegen.
Mijn conclusie luidt dat de bur
gemeesterlij ke rechtspositie
geen versterking behoeft door
een nadere regulering. De be
staande controle van de ge
meenteraad. eventueel aange
vuld door de commissaris van de
koningin en de minister, is toe
reikend.
(De schrijver van deze reactie, drs G.
M. de Schipper te 's Heer-Arendsker-
ke is juridisch en bestuurlijk advi-
van onze verslaggever
Rinus Antonisse
Het staat er slecht voor met de overle
vingskansen van het mensdom. De
groei van de wereldbevolking en van de
economie zullen in het midden van de
21ste eeuw leiden tot een ernstige crisis.
Grote tekorten aan middelen om in de
eerste levensbehoeften te'voorzien. Ver
huizing van arme naar rijke landen.
Sterk verhoogde agressiviteit als psy
chologisch effect van overbevolking.
Verdediging van eigen nest en soort, dat
tot uiting komt in versterkte (rassendis
criminatie, ziekten en plagen.
Dit somber toekomstbeeld schetst prof dr
E. H. Adema, scheidend hoogleraar luch-
thygiene aan de Landbouwuniversiteit
Wageningen. Hij becijfert dat de aarde
niet meer dan ongeveer 2,5 miljard men
sen 'duurzaam' kan herbergen en die men
sen moeten met een aanzienlijk lager wel
vaartsniveau genoegen nemen, dan nu in
de Westerse wereld gewoon is. Volgens
schattingen van de Verenigde Naties en
de Wereldbank loopt de wereldbevolking
in 2040 op tot ongeveer tien miljard men
sen. Vijf keer zoveel als volgens Adema
voor een duurzame aarde wenselijk is.
Vandaar zijn pessimistische verwachting.
Hoe groter de welvaart, des te groter het
beslag op de natuurlijke hulpbronnen,
stelt Adema - die dinsdag zijn afscheids
college hield, getiteld: Boeren tussen he
mel en aarde, hoe lang nog? Hij herinnert
eraan dat de industriële revolutie, die in
de 18e eeuw op gang is gekomen, duidelij
ke sporen heeft nagelaten in de vorm van
grote hoeveelheden afvalstoffen in water,
bodem en lucht. Het gebruik van vele
soorten mineralen is zeer sterk toegeno
men. Veel van deze hulpbronnen zijn nog
maar toereikend voor slechts enkele tien
tallen jaren.
Hoog tempo
Adema geeft aan dat voor een duurzame
situatie de natuurlijke hulpbronnen niet
mogen worden uitgeput. Het afval zal
door de natuur dan wel door de mens die
nen te worden omgevormd door zowel
voor de natuur als voor de mens hernieuw
de hulpbronnen. Daar is nog lang geen
sprake van. De vervuiling zet door: veel
soorten verdwijnen in een onnatuurlijk
hoog tempo. De Wageningse hoogleraar
beklemtoont dat duurzame ontwikkeling
een waarborg inhoudt voor de behoefte-
voorziening van komende generaties. Er
mag alleen geput worden uit hernieuw
bare hulpbronnen, waarbij het vermogen
tot vernieuwing geheel behouden dient te
blijven. Adema: „Dit wil zeggen dat ten
minste alles weer wordt aangevuld, het
geen door de mens is verbruikt."
Dit uitgangspunt betekent onder meer
dat: alleen de opbrengst van hernieuw
bare hulpbronnen kan worden gebruikt
voor de instandhouding van het mens
dom; afvalprodukten volledig herge
bruikt moeten worden: uitputbare hulp
bronnen met meer gebruikt mogen wor
den: natuurlijke hulpbronnen niet mogen
worden aangetast: het terugdringen van
de overtollige behoefte een eerste vereiste
is; alleen stromingsbronnen (zon, water
wind) voor energievoorziening in aanmer
king komen. Dit vereist een 'trendbreuk'
die vooralsnog niet in zicht is.
De hoogleraar heeft berekend onder wel
ke omstandigheden duurzaamheid op
aarde haalbaar is. Hij gaat daarbij uit van
een schatting van de mondiale milieube
lasting op basis van het energieverbruik
per hoofd van de bevolking, en van de be
volkingsomvang Nü al leven er ruim
tweemaal zoveel mensen op aarde als uit
oogpunt van duurzaamheid mogelijk is.
In 2040. het jaar waarop Adema zich heeft
gericht, is dat alleen maar erger. Om dan
duurzaam te kunnen leven moet niet al
leen de explosieve bevolkingsgroei wor
den omgebogen, maar moet - uitgaande
van de situatie in 1980 - het welvaartsni
veau in de Derde Wereld dubbel zo hoog
worden en dat in het rijke Westen met 80%
verminderen.
Gedrag inens
Adema constateert dat van een algehele
ontlasting van het milieu in de komende
zestig jaar geen sprake kan zijn, indien
niet op uiterst korte termijn zéér drasti
sche veranderingen in het gedrag van de
mens op allerlei gebied plaatsvinden. Hij
herinnert eraan dat de Verenigde Naties
officieel erkent dat de mensheid voor de
grootste bedreiging staat in haar geschie
denis. Een bedreiging die zou kunnen lei
den tot massale vernietiging van volke
ren, culturen en wereldwijde ecologie. Te
gen die achtergrond vindt de hoogleraar
het onbegrijpelijk dat de deelnemende
landen aan de UNCED in Brazilië (confe
rentie over milieu en ontwikkeling), uit
sluitend bezig zijn hun eigen nationale be
langen veilig te stellen.
De voornaamste oorzaak ligt volgens hem
in het feit dat de Westerse landen niets
wensen in te leveren ten koste van eigen
economische groei en welvaartspeil. Ook
de grote afhankelijkheid van de Derde
Wereldlanden, hun miljardenschulden en
de bemoeizuchtige neo-kolonialistische
houding van de rijke landen, spelen een
rol, betoogt Adema. Hij trekt een vergelij
king tussen het mensdom en de indivi
duele mens. „De overeenkomst is, dat
beide worden geboren en weer sterven na
verloop van tijd Het trieste is wel dat het
mensdom, anders dan vele miljoenen
soorten die in de loop van de evolutie zijn
verdwenen, door eigen toedoen ophoudt
te bestaan." De hoogleraar stelt dat het
verdwijnen van de mensheid in wezen
wordt veroorzaakt door haar eigen uiterst
milieu-onvriendelijke manier van leven,
waardoor het aardse ecosysteem ernstig
wordt aangetast. Met het mensdom ver
dwijnt dan qok een zeer groot deel van an
dere levensvormen.
van onze verslaggever
Conny van Gremberghe
Jaren geleden riep de Axelse
onderwijswethouder J. van
Schaik dat er in Midden-
Zeeuwsch-Vlaanderen één
scholengemeenschap voor
voortgezet onderwijs moest ko
men. Gebeurde dat niet, zo
voorzag hij, dan zouden er zeker
opleidingsmogelijkheden voor
de Zeeuws-Vlaamse jeugd verlo
ren gaan. Van Schaik had gelijk,
heeft het nog. Toen was hij ech
ter een roepende in de woestijn.
Nu lopen er, na de sluiting van
de LHNO-school in Sas van
Gent, de scholengemeenschap
De Weistede in Axel en de op
handen zijnde sluiting van de
LBO-school De Leeuwtjes, al
wat meer mensen rond in die
woestijn. Ook zij zijn roepende,
alleen de vorming van de ge
wenste grote scholengemeen
schap lijkt momenteel verder
weg dan ooit tevoren.
Schaalvergroting in het onder
wijs eist overal haar tol. Ook in
Zeeland. Kleine scholen worden
gedwongen op te gaan in grote
verbanden, omdat alleen op die
manier opleidingen voor de toe
komst. behouden kunnen wor
den. Normaal gesproken vinden
die fusiebesprekingen plaats in
stilte, achter gesloten deuren.
Dat gebeurt momenteel in Zee
land op Walcheren en in West-
Zeeuwsch-Vlaanderen. Ge
meentebesturen en de provin
cie, de autonomie van de school
besturen in acht nemend, hou
den zich verre van die besprekin
gen.
Zo niet in Zeeuwsch-Vlaande-
ren. Daar worden al sinds 1984
door de scholen gesprekken ge
voerd over allerhande vormen
van samenwerking, zonder re
sultaat.
Toen begin dit jaar duidelijk
werd dat De Leeuwtjes in Ter-
neuzen (een ZLM-school) de
deur met ingang van komend
schooljaar zou moeten sluiten,
ging door toedoen van Leeuw
tjes-directrice D. de Buck (ook
CDA-raadslid in Terneuzen) de
politiek zich met de schoolperi-
kelen in de Kanaalzone be
moeien.
B en w van Terneuzen werden
door de directrice te hulp geroe
pen, omdat er een kleine kans
was om de aan haar instituut
verbonden opleidingen voor
Leao en Ihno te behouden. De
minister had dit in een brief ver
woord. De scholen voor voortge
zet onderwijs in de regio zouden
zich alleen moeten uitlaten over
de wijze waarop zij dachten die
opleidingen te kunnen inpassen.
De Terneuzense bestuurders
vroegen de provincie een ana
lyse te maken van de onderwijs
situatie in de Kanaalzone en op
lossingen aan te dragen.
De provincie kweet zich aardig
van die taak. Begin maart pre
senteerde onderwijsgedeputeer-
de A. Dij kwel de provinciale re
medie voor het zieke regionale
onderwijsbestel. Alle vier reste
rende scholen voor voortgezet
onderwijs (PH, De Steelant, Zel-
DTTE
irlanc
denrustcollege en De Vaarf,e
moesten onder één bestuurlijkkeur<
noemer verder en de Leeuwtje?rken
opleidingen en -personeel diertdeo
den in het nieuwe, grotere ve)secl'
band onder worden gebracht. ,or. h'
„Prima, doen", zeiden de bestOrticu
ren van PH en De Vaart. „Ne^ter 1
neenee!", lieten besturen va>leen
Zeldenrust en Steelant de prdtekei
vincie weten. Waarom niet? On1or e(
dat die besturen grote probl£s da
men zagen. Op het vlak va!e£..v
identiteit (hoe zou dat binnelvr'-ïd
dat nieuwe bestuur moeten), o[6-
het gebied van personeel en f>.^?.c
nancien (wat moeten we mcfï
twee zwakke opleidingen erbi^a^-
en op organisatorisch vlak (hot^et
loodsen we een dergelijke ingrijp v0'
pende besluitvorming binnePe
geen tijd door alle schoolgeld61"
dingen). Door de afwijzende hoipS va
ding van de besturen was de zq£ ka
veelste poging om te komen taP^e
een fusie in de Kanaalzone ge
doemd te mislukken.
Onderwijsgedeputeerde Dijk»
wel zag nog een kleine opening US
Hij benaderde de overkoepelen
de organisaties voor protestantü
-christelijk en katholiek ondeiL^ J
wijs in de hoop de bezwaren rond" LI
de identiteit te kunnen elimineipf
ren. Gedeeltelijk slaagde hfLLH
daar vorige week ook in. 3ET1
In plaats van nu nog eens allicret;
schoolbesturen om de tafel Morh
roepen, heeft Dijkwel in zijn pooon
gingen om de Ihno-en Leao-opet ir
leidingen te redden alleen no^ scl
oog voor de zwakste Terneuzen»e d;
se school De Steelant. Dez^rs
dreigt nu te worden opgezadeld'e.
met twee noodlijdende opleidine sti
gen. Mocht dat gebeuren, dan ipet i
het vrij zeker dat de school ove^ld.
een paar jaar ook ver onder dóen d
rijksnorm duikt en de deurenmen
kan sluiten. Tegen de eeuwwist spe
seling kunnen de resterenddP
scholen nog eens proberen omdoe
een brede scholengemeenschadist
te stichten. Die besprekingerf coi
zullen op dat moment, met eeifd V
partner minder, aanzienlijk vlotistle;
ter verlopen. i oo
De vraag is echter waar nu ent ds
straks die wat minder met intel! sch
ligentie behepte, maar prakndei
tisch ingestelde kinderen uikan
Terneuzen en wijde omgevingaakl
naar toe moeten? Naar die leraaüel v
-doctorandussen op Zeldenrusten I
college of PH misschien? Het bendei
lang van die leerlingen is de afgeLK-
lopen weken amper aan bod geerk
weest. Dat de weigerachtig® jai
scholen de politiek ervan beer si
schuldigen een fusie te willen
forceren is wellicht terecht. Dalfi
de politiek - hoewel machtsmid
delen ontbreken - tracht oplei»
dingen voor een qua onderl
wijsaanbod zwakke regio te be-j
houden is ook een goede zaak.
Het ware echter beter geweest
als Dijkwel en medewerker^
(maar ook b en w van Terneuzen) 1
niet de bestuursfusie, maar hef^
behoud van de opleidingen ver-^
heven hadden tot een prestige
kwestie. Wellicht - en dat kan
nog - had de provincie beter bij-^,
de minister aangedrongen opfW
een regeling om Ihno en Leaot^
voor de regio te behouden. Zelfs^J
De Steelant is bereid zijn om de
ze opleidingen op te nemen, alsK'"
de school voor een periode van>em
vier jaar mag proefdraaien, als?en
de school voor die opleidingen)ksl
de nodige materiële en perso-P00
nele faciliteiten krijgt. Deze za-®
ken zijn nooit onderzocht, nim-'j v
mer bij het ministerie gepeild.,ldt
En dat is zonde. Omdat nu toch,ak<
minstens 150 leerlingen tussen
wal en schip dreigen te vallen. 6rd
kor
'ld.
lein
L
?rw
Hl) M
ïet"^
er-i^J
njvi
atp
fee
»we
ruit
ïnir
ïbn
door Henri Kruithof
Na anderhalve dag telefone
ren en faxen hebben pre
mier Lubbers, vice-premier
Kok en minister De Vries dan
toch nog een compromis bereikt
over het conflict rondom het in
komensbeleid. In het weekend
liep de kwestie van de uitleg
van de eerder genomen beslis
sing zo hoog op, dat PvdA-frac-
tieleider Thijs Wöltgens de in
terpretatie van Lubbers 'onaan
vaardbaar' noemde en met een
kabinetscrisis dreigde. Nu is
het conflict, waarover de Ka
mer vandaag debatteert, voor
lopig in de ijskast gezet.
Lubbers en Kok konden na alle
heisa van het weekend, om het
kabinet van de ondergang te
redden, niet anders dan te pro
beren een brief te schrijven aan
de Tweede Kamer, waarin zij ge
zamenlijk zouden uitleggen wat
het kabinetsbesluit behelsde. In
de brief die in de nacht van
maandag op dinsdag uiteinde
lijk naar de Tweede Kamer werd
gestuurd, wordt nogmaals uit
eengezet dat het kabinet er alles
aan zal doen om de inkomens
ontwikkeling, zoals die nu is
voorzien (min 1 procent voor de
minima, plus 1.5 procent voor de
hogere inkomens), te verzach
ten.
Nieuws was er in de brief dus niet
te lezen, want die intentie had de
premier vrijdag na afloop van de
ministerraad ook al uitgespro
ken. Er is dan ook uitsluitend
nog gevochten om de komma's
en de punten in de brief aan de
Tweede Kamer. Wim Kok wilde
absoluut niet dat de genoemde
cijfers in de brief terecht zouden
komen, Lubbers meende echter
dat ze niet helemaal verzwegen
ibc r
DA V
i in a"
konden worden. Het compro-cei
mis: de cijfers worden nu niet JL
meer als boven- en ondergrens
genoemd, maar slechts als uit-
komst van een berekening van'
het Centraal Planbureau.
Het is de vraag wat Wim Kok nu GE
heeft bereikt. Het feit dat de da- e
ling van de minimuminkomens m
en uitkeringen met één procent
niet meer als acceptabel wordt
omschreven, is winst. „Het kabi
net wil zich tot het uiterste in
spannen om de koopkrachtach
teruitgang geringer, respectie
velijk zo gering mogelijk te doen
zijn", staat in de brief te lezen.
Maar wat als de vooruitzichten
over twee maanden nog somber
der zijn geworden?
De gang van zaken van de afge
lopen dagen bewijst eens
meer dat dit kabinet van CDA
en PvdA niet echt tot regeren in
staat is. Nog steeds viert het cij-
ferfetisjisme hoogtij en moeten kl
de inkomensgevolgen tot drie Ni
cijfers achter de komma worden
doorgerekend. Eén ding staat
bij voorbaat vast: inkomens- f0
plaatjes komen nooit uit.
Met het moeizaam bereikte
compromis over de brief, hebben
Lubbers en Kok een kabinetscri
sis voorlopig weer even kunnen
afwenden. Maar een werkelijke
oplossing is het natuurlijk niet.
Over ruim twee maanden moet
het kabinet de echte besluiten
nemen over het inkomensbeleid.
Dan liggen nieuwe cijfers op ta
fel, die vrijwel zeker afwijken
van de huidige.
Het staat dus vast dat het kabi
net komende zomer opnieuw da
gen en nachten lang zal moeten
overleggen over de inkomens.
De crisisdreiging zal vrijwel ze- Lu
ker in juli weer volop terugke- r'